مطالب مرتبط با کلیدواژه

بهینه سازی استوار


۱.

مدل سازی ریاضی استوار، رویکردی نوین در بودجه ریزی عمومی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: بودجه ریزی تحلیل سناریو بهینه سازی استوار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۶۷ تعداد دانلود : ۱۳۳۵
مهمترین برنامه راهبردی در هر کشوری قانون بودجه است، بنابراین بررسی علمی بودجه ریزی در کشور ضروری است. بودجه ریزی در ایران تاکنون با استفاده از روش¬های تجربی و چانه زنی انجام شده است و عمدتا موجب تخصیص غیربهینه منابع گردیده است. همچنین پیچیدگی و تلاطم محیط سازمانی و دخالت پارامترها و متغیرهای بسیار در تصمیم گیری، استفاده از روش¬های کمی برای تخصیص بهینه منابع را لازم نموده است. با توجه به اینکه بودجه¬ریزی با خطاهای پیش¬بینی، اندازه¬گیری و اجرایی مواجه بوده و کوچکترین تغییرات نسبت به مقادیر از قبل تعیین شده باعث از دست رفتن بهینگی و غیرموجه¬بودن فضای قانون بودجه می¬شود، استفاده از مدل¬های بهینه سازی ریاضی با سطح پایداری بالای بهینگی از خواسته های کاربران بودجه ریزی در دنیا است. در این مقاله با بکارگیری روش برنامه ریزی خطی مدلی ریاضی برای بودجه ریزی در بخش عمومی ایران پیشنهاد شده و با رویکرد بهینه سازی استوار توسعه داده شده است. با استفاده از این رویکرد می توان ضمن حفظ انعطاف پذیری اجرای بودجه، بهینگی و موجه بودن فضای قانون را حفظ کرد. مدل ریاضی طراحی شده از قابلیت تحلیل سناریوهای مختلف در طی سال بودجه ریزی برخودار است و امکان عکس¬العمل مناسب نسبت به تغییرات محیطی را برای کاربران بوجود خواهد آورد.
۲.

بهینه سازی استوار سبد مالی با رویکرد CAPM(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: سرمایه گذاری مدل قیمت گذاریِ دارایی سرمایه ای بهینه سازی استوار انتخاب سبد مالی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مدیریت مدیریت صنعتی تحقیق در عملیات بهینه سازی
  2. حوزه‌های تخصصی مدیریت مدیریت مالی – حسابداری مدیریت مالی
تعداد بازدید : ۲۵۸۳ تعداد دانلود : ۱۱۲۹
در این تحقیق، رویکرد بهینه سازی استوار برای حل مسأله انتخاب سبد مالی چند دوره ای پیشنهاد شده است. چنانکه می دانیم، بازده مربوط به هریک از دارایی های موجود در سبد سهام غیر قطعی است، از این رو درنظرگیری یک مقدار قطعی در مدل ها به جای بازده هریک از دارایی ها، باعث خواهد شد تا انتخاب های ما از اعتبار لازم برخوردار نباشد. برای غلبه بر این مشکل، در این مقاله از روش بهینه سازی استوار استفاده می شود. مدل های بهینه سازی استوار، بازدهی آینده دارایی ها را به صورت ضرایب غیر قطعی در مسأله بهینه سازی در نظر می گیرند و درجه ریسک گریزی سرمایه گذاری را به درجه تحمل در مقابل کل خطای حاصل تخمین بازدهی ها تصویر می کنند. در این تحقیق، به منظور تخمین بازدهی انتظاری دارایی از مدل قیمت گذاری دارایی سرمایه ای استفاده شده است. با توجه به مدل خطی استفاده شده برای تخمین بازدهی و رویکرد بهینه سازی استوار خطی استفاده شده، مدل پیشنهادی حاصله، خطی است که از نظر محاسباتی کارایی قابل قبولی دارد. خطی بودن مدل حاصله در زمانی که محدودیت های پیچیده، از قبیل: مالیات به ساختار مسأله اضافه شود، مزیت مهمی به حساب می آید.
۳.

تجزیه وتحلیل اثر لغو انحصار ورود بر کارایی شرکت های بیمه ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تحلیل پوششی داده ها بهینه سازی استوار تغییرات نهادی تجزیه و تحلیل عملکرد معادلات برآوردگر تعمیم یافته

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۶۴ تعداد دانلود : ۵۲۰
مقررات زدایی و به طور خاص لغو انحصار ورود، از مهم ترین تغییراتِ نهادی صنعت بیمه در دهه گذشته به شمارمی رود. در اکثر کشورهای جهان تحقیقات بسیاری پیرامون تجزیه و تحلیل اثر تغییر نهاد بر صنعت انجام شده است. اما با توجه به بررسی صورت گرفته، تغییرات نهادی و کارایی صنعت بیمه ایران به صورت توأمان مطالعه نشده است. این مقاله ضمن مرور سریع بر مفاهیم نهادگرایی، با ابداع یک روش دومر حله ای از طریق ترکیب روش برنامه ریزی ریاضی با روش آماری، خصوصی سازی و کارایی صنعت بیمه ایران را در طول سال های 1382 الی 1389 مورد تجزیه و تحلیل قرار می دهد. در مرحله اول برای نخستین بار با استفاده از تحلیل پوششی داده ها با خروجی غیرقطعی (بهینه سازی استوار)، کارایی شرکت های بیمه به صورت واقعی تری محاسبه شده است. در مرحله دوم یا تجزیه و تحلیل عملکرد، برای بررسی سایر متغیرهای همبسته که در مدل تحلیل پوششی استفاده نشده از معادلات برآوردگر تعمیم یافته استفاده شده است.
۴.

مدل بودجه ریزی بر مبنای عملکرد: رویکرد بهینه سازی استوار (مورد مطالعه: دانشگاه تربیت مدرس)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: بهینه سازی استوار بودجه ریزی بر مبنای عملکرد بودجه دانشگاه GP DEA

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۲۰ تعداد دانلود : ۹۶۹
با بررسی ادبیات موضوع، مدل ریاضی که دربرگیرنده ساختار دوگانه بودجه ریزی بر مبنای عملکرد در دانشگاه باشد، مشاهده نشد. ازاین رو، هدف این پژوهش ارایه مدل PBB است به طوری که تخصیص بودجه به برنامه ها، براساس اهمیت هر برنامه و تخصیص بودجه به دانشکده ها، براساس سرانه دانشجویی مصوب توجه شود. با درنظرگرفتن معیارهای گوناگون در دانشگاه، و با توجه به عدم قطعیت تصادفی موجود درتعیین پارامترهای حدود بالای بودجه درتمام سطوح دانشگاه، مدل برنامه ریزی آرمانی استوار، در دانشگاه طراحی شد. نکته مهم در طراحی مدل، استفاده از ضریب کارایی برای تعیین ضریب اهمیت هرگروه آموزشی به منظور تخصیص بودجه به آن است. هم چنین وزن آرمان ها و میزان اهمیت هر برنامه براساس مقایسه های زوجی توسط خبرگان تعیین شد. این مدل استوار دارای پنج آرمان، 1627محدودیت و 1236 متغیر تصمیم است نتایج ارایه شده در دو سطح کلان و عملیاتی، و هم چنین شبیه سازی مدل ها، نشان از قابلیت بسیار بالای مدل استوار نسبت به مدل قطعی، در پاسخ گویی به عدم قطعیت موجود در پارامترهای مسئله و هم چنین مدیریت سطح ریسک تصمیم دارد. هم چنین با تحقق نسبی بودجه مصوب برای هر دانشگاه، تصمیم گیرندگان می توانند با بهره گیری از نتایج حاصل از حل مدل و شبیه سازی مدل استوار، متناسب با بودجه تحقق یافته، نسبت به تخصیص آن اقدام کنند.
۵.

ارائه یک الگوی بهینه توسعه انرژی های تجدیدپذیر در ایران با استفاده از رویکرد بهینه یابی استوار(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ایران الگوی بهینه انرژی های تجدیدپذیر بهینه سازی استوار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۰۳ تعداد دانلود : ۶۴۹
با توجه به نیاز روز افزون جوامع امروزی به انرژی برای تأمین نیازهای متفاوت، دانشمندان و محققان کشورهای متعددی از جمله ایران، رویکردی اساسی نسبت به دستیابی به انرژی های تجدیدپذیر در دستور کار خود قرار داده اند. دانشمندان معتقدند انرژی های تجدیدپذیر و پاک با توجه به محدود بودن منابع سوخت های فسیلی و آلودگی محیط زیست می توانند به اولین گزینه برای تولید انرژی تبدیل شوند. کشور ما نیز به دلیل موقعیت جغرافیایی ظرفیت های متعددی در حوزه تولید انرژی های تجدیدپذیر دارد و همین موضوع باعث شده است که ضرورت توسعه انرژی های تجدیدپذیر در دستور کار مسئولین قرار گیرد. این مسئله به ضرورت ارائه یک الگوی بهینه جهت توسعه استفاده از انرژی های تجدیدپذیر تأکید می کند. از این رو در این مطالعه هدف اصلی ارائه الگوی بهینه استفاده از انرژی های تجدیدپذیر بوده است. در راستای این هدف با انتخاب تابع هزینه به عنوان تابع هدف و با توجه به محدودیت های پتانسیل انرژی های تجدیدپذیر (محدودیت منابع)، میزان مصرف انرژی برق در هر یک از مناطق 16گانه برق (محدودیت تقاضا) و محدودیت ضریب اطمینان تولید انرژی از انرژی های تجدیدپذیر (محدودیت فنی)، الگوی بهینه استفاده از انرژی های تجدیدپذیر طراحی و با استفاده از مدل برنامه ریزی استوار در نرم افزار LINGO حل شد. نتایج حاصل از الگوی بهینه حاکی از تولید 36.71 درصدی انرژی برق آبی کوچک، 18.22 درصدی انرژی باد، 17.19درصدی انرژی زیست توده، 13.43درصدی انرژی زمین گرمایی، 12.53 درصدی انرژی جزرومد و 1 درصدی انرژی خورشیدی است.
۶.

ارائه الگوی نظام مند برای انتخاب راهبرد استوار با رویکرد آینده پژوهانه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: عدم اطمینان محیطی برنامه ریزی راهبردی آینده پژوهی سناریوپردازی بهینه سازی استوار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۴۸ تعداد دانلود : ۷۸۱
هدف این پژوهش یافتن الگویی برای انتخاب استراتژی با نگاهی چندگانه به آینده است. بدین منظور، ابتدا با شناسایی عوامل محرک محیطی شکل دهنده آینده، سناریوهایی را برای ترسیم آینده های محتمل برای پردیس کیش دانشگاه تهران ترسیم گردیده و سپس جهت انجام یک برنامه ریزی راهبردی دقیق و هماهنگ در همه حوزه های راهبردی، با استفاده از برنامه ریزی خطی، بسته های راهبردی بهینه برای هر سناریو ( شامل راهبرد های آموزشی، پژوهشی، بازاریابی، منابع انسانی و مالی ) و در نهایت بسته راهبردی استوار که در مجموع سناریوها از عمکرد قابل قبولی برخوردار باشد، انتخاب شده است. شیوه گردآوری اطلاعات مصاحبه و جامعه خبرگان این پژوهش همه برنامه ریزان و تصمیم گیرندگان پردیس کیش بوده اند که با روش نمونه گیری گلوله برفی، از 13 مصاحبه جمع آوری گردید. روایی محتوایی ابزار به کارگرفته شده(مصاحبه) نیز با قضاوت خبرگان این حوزه تأیید و از شیوه تحلیل محتوای کیفی، برای تجزیه و تحلیل اطلاعات استفاده شد. یافته های پژوهش نشان می دهد که در هر سناریو، بسته بهینه منتخب، شامل راهبرد هایی است که علاوه بر اینکه کاملا متناسب و هماهنگ اند، با شرایط سناریوی مربوطه هم کاملا مطابق و سازگارند. همچنین یافته ها حاکی از آنند که دو بسته راهبردی استوار منتخب که یکی با رویکرد مبتنی بر عملکرد و دیگری با رویکرد مبتنی بر تأسف انتخاب شده، در کلیه سناریوها از مطلوبیت مناسب برخوردارند.
۷.

تخصیص بهینه بودجه های ارتباط با مشتری با رویکرد بهینه سازی استوار با هدف بیشینه سازی حقوق صاحبان سهام از ارزش مشتری (CE)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: حقوق صاحبان سهام از ارزش مشتری (CE) جذب مشتری بهینه سازی استوار تخصیص بودجه های بازاریابی نگهداری مشتری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۳۸ تعداد دانلود : ۶۳۷
این تحقیق تلاش می کند تا با در نظر گرفتن عدم قطعیت موجود در برآورد برخی پارامترها، به ارائه مدل های استوار تخصیص بودجه های ارتباط با مشتری به فعالیت های جذب و نگهداری مشتری می پردازد تا حقوق صاحبان سهام از ارزش مشتری را بیشینه نماید. در واقع با در نظر گرفتن شرایط دنیای واقعی که در عمل بی ثبات است و به دلیل عدم اطمینان در برآورد برخی پارامترها، رویکرد بهینه سازی استوار مطرح می گردد؛ سپس با استفاده از رویکرد استوار سناریو محور ملوی، مدل استوار تخصیص بودجه ارایه می شود. مقایسه نتایج به دست آمده از به کارگیری مدل های قطعی و استوار، نشان دهنده آن است که جواب مدل استوار در همه شرایط پایدار باقی می ماند. یافته های این پژوهش می تواند توسط سازمان ها در جهت افزایش سود بلندمدت، بالا بردن نرخ جذب و نگهداری مشتریان، هدفمند نمودن برنامه های بازاریابی و نهایتا افزایش سهم بازار مورد استفاده واقع شود.
۸.

بهینه یابی تأمین منابع انرژی با هدف تولید برق، چشم انداز ایران در افق 1404(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ایران انرژی خورشیدی الگوی بهینه انرژی های تجدیدپذیر بهینه سازی استوار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۶۰ تعداد دانلود : ۱۹۰۲
با توجه به نیاز روز افزون جوامع امروزی به انرژی برای تأمین نیازهای متفاوت، دانشمندان و محققان کشورهای متعددی از جمله ایران، رویکردی اساسی نسبت به دستیابی به انرژی های تجدیدپذیر در دستور کار خود قرار داده اند. دانشمندان معتقدند انرژی های تجدیدپذیر و پاک با توجه به محدود بودن سوخت های فسیلی و آلودگی محیط زیست می توانند به اولین گزینه برای تولید انرژی تبدیل شوند.کشور ما به دلیل موقعیت جغرافیایی، ظرفیت های متعددی در حوزه تولید انرژی های نوین و تجدیدپذیر دارد. این مساله به ضرورت وجود یک الگوی بهینه جهت توسعه استفاده از انرژی های تجدیدپذیر تأکید می کند. از این رو در این تحقیق، هدف اصلی ارائه الگوی بهینه توسعه انرژی های تجدیدپذیر بوده که علاوه بر تأمین برق مورد نیاز، باعث کاهش آلودگی زیست محیطی می شود. در این مطالعه، با مینیمم کردن تابع هزینه و با توجه به سه گروه محدودیت منابع، تقاضا و فنی و با استفاده از تکنیک بهینه سازی استوار، الگوی مورد نظر برای افق بلندمدت 1404پیشنهاد شده است. بر طبق نتایج این الگوی بهینه، 15درصد تولید برق از انرژی خورشیدی در افق 1404پیشنهاد می شود.
۹.

کاربرد رویکرد فازی- استوار در مکان یابی تسهیلات با هدف حداقل کردن هزینه های حمل و نقل و سوخت(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: منطق فازی بهینه سازی استوار برنامه ریزی چند هدفه مکانیابی تسهیلات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۳۱ تعداد دانلود : ۶۴۸
امروزه علم تحقیق در عملیات در زمینه های گوناگون، به طور گسترده استفاده می شود. یکی از حوزه های کاربردی تحقیق در عملیات مسائل مکان یابی تسهیلات است. در این پژوهش، یک مدل برنامه ریزی ریاضی برای مکان یابی و تخصیص بهینه توسعه داده شده است. این مدل شامل دو تابع هدف است. تابع هدف اول برای مینیمم سازی مجموع هزینه های حمل و نقل، به اضافه هزینه ثابت استقرار تسهیلات به کار می رود. به علت اهمیت انرژی و نقش اساسی سوخت های فسیلی در حمل و نقل، در تابع هدف دوم به مینیمم سازی مجموع هزینه های سوخت مصرفی پرداخته می شود. برای هم خوانی مدل مربوطه با شرایط واقعی، هزینه های سوخت در این مدل به شکل پلکانی در نظر گرفته می شود. در این مدل ضرایب تابع هدف به شکل غیر قطعی فرض شده اند. همچنین، بعضی از محدودیت ها نیز فازی هستند. با ارائه یک رویکرد جدید این مدل به مدلی قطعی تک هدفه تبدیل می شود. برای اثبات کاربردی بودن مدل، این مدل برای مکان یابی در شرایط واقعی به کار برده شده است.
۱۰.

ارائه یک مدل خطی استوار جهت تشکیل صندوق شاخصی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: برنامه ریزی خطی بهینه سازی استوار صندوق شاخصی ردیابی شاخص

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مدیریت مدیریت صنعتی تحقیق در عملیات الگوهای کمی در تصمیم گیری
  2. حوزه‌های تخصصی مدیریت مدیریت استراتژیک تدوین استراتژی
تعداد بازدید : ۹۴۸ تعداد دانلود : ۵۶۴
در این تحقیق استراتژی تخصیص اثربخش دارایی ها در شرایط عدم اطمینان با قابلیت کنترل ریسک، کاهش هزینه های معاملاتی و تحقق بازده هدف گذاری شده مورد مطالعه قرار گرفت. به منظور پیادهسازی این استراتژی و غلبه بر محدودیت مدل های کلاسیک بهینه سازی پورتفوی در مواجهه با عدم قطعیت، تشکیل صندوق شاخصی با رویکرد استوار و محدودیت عدد صحیح مد نظر قرار گرفت. در این راستا یک مدل برنامه ریزی خطی بصورت کمینهسازی قدر مطلق انحراف میان بازدهی مورد انتظار صندوق و شاخص بورس به منظور حل مسأله ردیابی شاخص معرفی گردید. با توجه به ابعاد فضای جواب، از الگوریتم فراابتکاری ژنتیک جهت حل نظیر استوار مسأله بهره گرفته شد. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل دادهها بر انتخاب 02 سهم و عملکرد مناسب صندوق های تشکیل شده در ردیابی شاخص مبتنی بر معیارهایی چون همبستگی، ریشه دوم میانگین مربعات خطا و بازدهی مازاد با بهرهگیری از دادههای تست دلالت دارد
۱۱.

رویکرد بهینه سازی استوار در انتخاب تأمین کننده و تخصیص سفارش(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: فرآیند تحلیل سلسله مراتبی عدم اطمینان انتخاب تأمین کننده بهینه سازی استوار استواری مدل برنامه ریزی خطی چند هدفه روش LP متریک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۱۷ تعداد دانلود : ۶۹۵
دیریت مناسب زنجیره تأمین، یکی از مسائل پیشروی بنگاههای اقتصادی است که تمامی فعالیتهای سازمان را به منظور تولید محصولات و ارائه خدمات تحت تأثیر قرار میدهد. به تبع آن انتخاب تأمینکننده نیز به دلیل دخالت داشتن معیارهای کمی و کیفی مختلف از قبیل کیفیت، قیمت، انعطافپذیری و زمان تحویل بسیار دشوار و پیچیده بوده و ابزار دقیق و مناسب خود را میطلبد. از طرفی دیگر محیط رقابتی امروز به دلیل ماهیت متغیر خود، بر عدم اطمینان و ابهام موجود در تصمیمگیریها افزوده است. مسأله انتخاب تأمینکنندگان نیز از این قاعده مستثنی نیست و استفاده از روشهای بهینهسازی استوار در چنین شرایطی مناسب به نظر میرسد. لذا در تحقیق حاضر که هدف انتخاب تأمینکننده و تعیین مقدار سفارش محصولات با در نظرگرفتن تمامی محدودیتها، برای دستیابی به کمینهکردن هزینهها و بیشینهکردن مطلوبیت خرید در شرایط عدم قطعیت می- باشد، از آن استفاده شده است. در این مقاله ابتدا مدل قطعی چند هدفه برای حل مساله ارائه میشود، سپس مدل قطعی با استفاده از روش استوار مبتنی بر سناریو به مدل استوار تبدیل و با استفاده از روش LP متریک، حل میشود و میزان سفارش بهینه هر محصول، در هر دوره، از هر تأمینکننده بدست میآید. همچنین برای تعیین وزن هر یک از تأمینکنندگان، فرآیند تحلیل سلسله مراتبی) AHP ( بکار گرفته شده است.
۱۲.

مدل سازی ریاضی استوار انتخاب سبد پروژه و حل آن با کمک NSGA???????? الگوریتم(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: انتخاب سبد پروژه بهینه سازی استوار بهینه سازی چندهدفه الگوریتم ژنتیک با NSGAΙΙ مرتب سازی غیرمغلوب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۶۴ تعداد دانلود : ۷۵۸
با عنایت به اینکه شرکت هایی که در بخش نفت، گاز، پتروشیمی و سایر انرژی هایی فعال هستند، پروژه محور هستند و با افزایش متقاضیان استفاده از گاز طبیعی با توجه به سیاست جایگزینی گاز به جای سایر سوخت های فسیلی، شرایط خاصی بر سازمان ها و مدیران پروژه در شرکت گاز تحمیل میشود. یکی از مسائل مهم در مبحث مدیریت پروژه، انتخاب سبد پروژه است، که یکی از فعالیتهای مهم در بسیاری از سازمانها، به ویژه شرکت گاز میباشد. در این تحقیق در ابتدا شاخصهای تأثیرگذار بر روی پروژهها با استفاده از پیشینه تحقیق و مصاحبه از خبرگان صنعت گاز استخراج گردید سپس با لحاظ عدمقطعیت و عدم اطمینان به برخی از پارامترهای مدل، مدل ریاضی استوار چند هدفه تحقیق ارائه گردید که این مدل به ازای 44 حالت درجه C ( ریسکپذیری تصمیمگیرنده t , B t با استفاده از الگوریتم ژنتیک با مرتب سازی غیر مغلوب ) حل گردید. در پایان به منظور ارائه یک جواب معین در جبهه پارتو جهت کمک به تصمیم- )NSGAΙΙ( گیری از تکنیک تاپسیس استفاده گردید. کلیدواژگان
۱۳.

طراحی و حل مدل چند هدفه بهینه سازی برای شبکه های خدمات درمانی با اثر ریسک ادغام تحت شرایط عدم قطعیت: روش بهینه سازی استوار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: بهینه سازی چند هدفه بهینه سازی استوار طراحی شبکه بیمارستانی اثر ریسک ادغام مکان یابی تخصیص

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مدیریت مدیریت صنعتی تحقیق در عملیات برنامه ریزی چند معیاره
  2. حوزه‌های تخصصی مدیریت مدیریت صنعتی بهره وری
تعداد بازدید : ۱۱۳۱ تعداد دانلود : ۸۰۷
در این تحقیق یک مدل برنامه ریزی مختلط عدد صحیح چند هدفه به منظور طراحی یک شبکه خدمات درمانی با اثر ریسک ادغام ارائه شده است. همچنین ازآنجایی که پارامترهای مدل موردنظر دارای عدم قطعیت می باشند، برای نزدیک تر شدن مدل به واقعیت، با استفاده از رویکرد بهینه سازی استوار، مدل در حالت غیرقطعی نیز گسترش یافته است. تابع هدف مورد اول، هزینه های مرتبط با حمل ونقل، استریلیزاسیون و همچنین جابجایی منابع را کمینه می نماید. تابع هدف دوم، حداقل سطح سرویس دهی مراکز خدمات درمانی به مشتریان را حداکثر می نماید. به علاوه به منظور حل مدل ارائه شده از یک روش چند هدفه فازی که در تحقیقات اخیر ارائه شده است، استفاده شده است. به منظور نمایش صحت و درستی مدل و روش حل ارائه شده مثال های عددی متعددی مورد بررسی قرار گرفته شده است. همچنین بر روی پارامترهای مسئله آنالیز حساسیت انجام پذیرفته است. نتایج محاسباتی نشان می دهد، مدل استوار ارائه دهنده جواب های با کیفیت تری می باشد به طوریکه دارای انحراف استاندارد بسیار پایین تری نسبت به مدل قطعی می باشد.
۱۴.

مدل بهینه سازی استوار برای برنامه ریزی تولید ادغامی چند کارخانه ای محصولات فاسد شدنی تحت شرایط عدم قطعیت با در نظر گرفتن سیاست تعویق(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: برنامه ریزی تولید ادغامی بهینه سازی استوار محصولات فاسد شدنی سیاست تعویق

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مدیریت مدیریت صنعتی تحقیق در عملیات بهینه سازی
  2. حوزه‌های تخصصی مدیریت مدیریت صنعتی تحقیق در عملیات برنامه ریزی چند معیاره
تعداد بازدید : ۱۱۶۵ تعداد دانلود : ۵۴۰
در این پژوهش، برنامه ریزی تولید ادغامی چند کارخانه ای برای تولید محصولات فاسد شدنی مانند هدیه های سال نو، تقویم ها و سررسید ها با استفاده از سیاست تعویق در شرایط عدم قطعیت، تعیین می شود. فرایند تولید این محصولات با اعمال مفهوم تعویق، به دو مرحله ی تولید محصول نهایی و نیمه ساخته تقسیم می گردد. بنابراین سه فعالیت تولیدی شامل تولید مستقیم، تولید محصول نیمه ساخته و مونتاژ نهایی وجود دارد. همچنین، یک مدل بهینه سازی استوار جهت حل برنامه ریزی تولید ادغامی این محصولات، گسترش داده می شود. مجموعه ای از داده های واقعی شرکت تولید کننده انواع سالنامه در تهران به نام شرکت "" سالنامه نیک"" جهت اعتبار سنجی و نشان دادن کارایی مدل، مورد استفاده قرار می گیرند. نتایج محاسباتی، به خوبی نشان می دهند که مدل این مقاله می تواند برای مسائل واقعی برنامه ریزی تولید ادغامی کارخانه های تولیدی مشابه در شرایط عدم قطعیت پارامترها، کاربرد مناسبی داشته باشد.
۱۵.

ارائه یک الگوی استوار با درجه محافظه کاری تنظیم شدنی برای تشکیل صندوق شاخصی در بورس اوراق بهادار تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: بهینه سازی استوار صندوق شاخصی ردیابی شاخص

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۸۶ تعداد دانلود : ۶۸۱
در این پژوهش، استراتژی تخصیص اثربخش دارایی های مالی در شرایط عدم اطمینان با هدف کاهش ریسک، کنترل هزینه، کاهش حجم معاملات و تحقق بازده مطلوب مطالعه شده است. برای پیاده سازی این استراتژی، تشکیل صندوق شاخصی با محدودیت عدد صحیح و در چارچوب بهینه سازی استوار مدّنظر قرار گرفت. با وجود اینکه تخصیص منابع با یک صندوق شاخصی، اساس تمامی راهبردهای نوین سرمایه گذاری است، در بازار سرمایه ایران کمتر به آن توجه شده و نیز ویژگی استواری آن به لحاظ پاسخگویی به عدم قطعیت در بازده مدّنظر دارایی ها تاکنون مطالعه نشده است. در این پژوهش، غربال گری سهام شرکت های پذیرش شده در بورس برمبنای ارزش بازار برای تعیین اقلام تشکیل دهنده صندوق و الگو سازی مسأله ردیابی شاخص به صورت کمینه سازی قدر مطلق انحراف بین بازده مدّنظر صندوق و شاخص بورس انجام شده است. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها بر انتخاب 20 سهم و بروزرسانی ترکیب صندوق بعد از سه ماه دلالت دارد. همچنین محاسبات انجام شده بر عملکرد مناسب صندوق های تشکیل شده در ردیابی شاخص مبتنی بر معیارهایی چون همبستگی، ریشه دوم میانگین مربعات خطا و بازده مازاد با بهره گیری از داده های خارج از نمونه تأکید دارد.
۱۶.

رویکردهای بهینه سازی تصادفی دو مرحله ای و استوار در شبکه زنجیره تأمین حلقه بسته در شرایط عدم قطعیت(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: بهینه سازی استوار بهینه سازی تصادفی دو مرحله ای زنجیره تأمین حلقه بسته عدم قطعیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۰۶ تعداد دانلود : ۳۹۲
در این مقاله شبکه زنجیره تأمین حلقه بسته شامل تأمین کننده خارجی، مراکز تولید/بازیابی، مراکز ترکیبی توزیع/جمع آوری، مراکز دفع و مشتریان در نظر گرفته شده است. به طور کلی در زنجیره های حلقه بسته که تولید از طریق محصولات برگشتی انجام می شود، با در نظر گرفتن یک دوره تحلیل به درستی انجام نمی شود. در بسیاری از شرایط در دنیای واقعی نیاز به در نظر گرفتن بیش از یک دوره وجود دارد؛ به همین دلیل مدل بررسی شده به صورت چند دوره ای در نظر گرفته شده است و از تأمین کننده برای تأمین میزان کمبود قطعات استفاده می شود. در این مقاله فرض شده است پارامترهای تقاضا، کمیت و کیفیت محصولات برگشتی و هزینه های متغیر دارای عدم قطعیت اند. برای ارزیابی عدم قطعیت پارامترها از دو رویکرد بهینه سازی تصادفی دو مرحله ای و بهینه سازی استوار استفاده شده است. نتایج نشان می دهد کارایی بهینه سازی استوار نسبت به بهینه سازی تصادفی دو مرحله ای در شرایط عدم قطعیت بهتر است.
۱۷.

ارائه یک مدل جامع استوار دوهدفه و الگوریتم ممتیک برای طراحی شبکه زنجیره تأمین برگشتی تحت شرایط عدم قطعیت(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: شبکه زنجیره تأمین برگشتی عدم قطعیت بهینه سازی چندهدفه بهینه سازی استوار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۶
مدیریت جریان محصولات برگشتی ازسوی مشتریان با درنظرگرفتن عدم قطعیت فضای تصمیم گیری و توجه کردن به معیارهای غیرمالی درکنار معیارهای مالی متداول، یکی از موضوعات مهم در مدیریت زنجیره تأمین است. در این مقاله، یک شبکه جامع جدید برای زنجیره تأمین هفت لایه ای شامل مشتریان اولیه، مراکز جمع آوری و بازتوزیع، احیا، بازیافت، اسقاط و مشتریان محصولات شبکه، با جریان برگشتی تحت شرایط میزان و کیفیت غیرقطعی ارائه می شود. هدف این مقاله، طراحی شبکه زنجیره تأمین برگشتی برای مدیریت جریان محصولات به نحوی است که دو تابع سود کل زنجیره و سطح پاسخگویی به تقاضای مشتریان درطی دوره برنامه ریزی حداکثر شود. با توجه به اینکه مسئله برنامه ریزی عدد صحیح مختلط مورد بررسی ازنوع مسائل طراحی شبکه و دارای پیچیدگی های حل بسیار زیاد است، یک الگوریتم ممتیک مبتنی بر الگوریتم ژنتیک با مرتب سازی نامغلوب II و جستجوی محلی متغیر انطباق پذیر برای یافتن جواب های بهینه پارتو ارائه شده است. مقدار تمامی پارامترهای الگوریتم پیشنهادی با استفاده از روش طراحی آزمایش های تاگوچی تنظیم شده است. به منظور ارزیابی کارایی الگوریتم پیشنهادی، نتایج حاصل از آن با نتایج دو الگوریتم فراابتکاری مشابه دیگر مقایسه شده است. نتایج محاسباتی حاکی از کارایی الگوریتم جدید ممتیک برای حل مدل دوهدفه پیشنهادشده برای طراحی شبکه زنجیره تأمین برگشتی تحت عدم قطعیت است.
۱۸.

توسعه یک رویکرد برنامه ریزی فازی استوار برای طراحی زنجیره تأمین حلقه بسته(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: برنامه ریزی تصادفی فازی بهینه سازی استوار مدل غیرخطی زنجیره تأمین حلقه بسته. تاریخ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳۶ تعداد دانلود : ۶۷۲
طی یک دهه گذشته با توجه به افزایش اهمیت رقابت پذیری اقتصادی و نگرانی های زیست محیطی در زمینه محصولات فرسوده، موضوع زنجیره تأمین حلقه بسته موردتوجه پژوهشگران قرار گرفته است. پژوهش حاضر درصدد توسعه یک رویکرد برنامه ریزی تصادفی فازی استوار با استفاده از مفاهیم برنامه ریزی با محدودیت های اعتبار و میانگین انحراف مطلق برای طراحی شبکه زنجیره تأمین حلقه بسته تحت شرایط عدم قطعیت ترکیبی است. در مدل پیشنهادی فرض می شود که هزینه ثابت احداث مراکز تولیدی به صورت غیرخطی و تابعی از سطح ظرفیت است. این مدل با استفاده از یک تکنیک خطی سازی به یک مدل خطی معادل تبدیل می شود. در این مدل دو منبع عدم قطعیت برای برخی پارامترها وجود دارد. نخستین منبع از تصادفی بودن پارامترها ناشی می شود که با سناریوهای آتی بیان می شود. دومین منبع از عدم قطعیت شناختی در پارامترهای هر سناریو ناشی می شود؛ به طوری که می توان آن ها را با یک توزیع امکانی مشخص کرد. عملکرد مدل پیشنهادی برحسب انحراف استاندار و هزینه با مدل های استوار دیگر مقایسه شد. نتایج نشان می دهد که مدل پیشنهادی قادر است با صرف یک هزینه پایین استواری مدل را بهبود بخشد.
۱۹.

برنامه ریزی تولید- توزیع ادغام شده با رویکرد بهینه سازی استوار در زنجیره تأمین سه سطحی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: بهینه سازی استوار برنامه ریزی تولید توزیع زنجیره تأمین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۰ تعداد دانلود : ۳۳۶
در سال های اخیر، برنامه ریزی تولید- توزیع و بهینه سازی آن در مدیریت زنجیره تأمین، اهمیت زیادی در میان پژوهشگران یافته است. دو موضوع مهم مسائل بهینه سازی در زنجیره تأمین، برنامه ریزی تولید و توزیع هستند. این نوشتار به مطالعه یک مدل برنامه ریزی تولید- توزیع یکپارچه شده برای یک زنجیره تأمین سه سطحی شامل چندین تولیدکننده، چندین توزیع کننده و چندین مصرف کننده می پردازد؛ به طوری که برای توزیع محصولات نهایی در بین سطوح زنجیره، حالت های حمل ونقل متعددی در نظر گرفته می شود. در این پژوهش، تقاضای مصرف کنندگان و هزینه های حمل ونقل در روش های مختلف حمل ونقل غیرقطعی است و از رویکرد بهینه سازی استوار استفاده می شود. هدف از بهینه سازی استوار به دست آوردن یک جواب استوار است که بتواند همه سناریوهای تعیین شده را در سطح نزدیک به بهینه تضمین کند. هدف از پژوهش حاضر، ارائه یک مدل بهینه سازی استوار برای مسئله برنامه ریزی تولید- توزیع یکپارچه، است؛ به طوری که کل هزینه های زنجیره تأمین کمینه شود؛ ازاین رو ابتدا مدل اولیه مسئله با پارامترهای قطعی، طراحی و سپس همتای استوار آن ارائه می شود. درنهایت، برای تحلیل هر دو مدل یادشده، یک مثال عددی همراه با سناریوها و سطوح عدم قطعیت مختلف حل و نتایج آن بررسی می شود.
۲۰.

طراحی شبکه زنجیره امداد چندهدفه برای پاسخگویی به زلزله تحت عدم اطمینان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مدیریت فجایع فاز پاسخگویی طراحی شبکه زنجیره امداد بشردوستانه بهینه سازی استوار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۷۵ تعداد دانلود : ۳۶۸
امروزه به دلیل رشد جمعیت، خسارت های مالی و جانی جبران ناپذیری ناشی از بروز بحران های طبیعی و غیر طبیعی در سراسر جهان گریبان گیر بشر شده است. لجستیک امداد بشردوستانه به عنوان یک فعالیت مهم مدیریت بحران، می تواند در نجات جان افراد، انتقال آسیب دیده گان به مراکز اورژانسی، تخلیه بی خانمان ها از ناحیه حادثه دیده و برآورده کردن نیاز افراد در شرایط بحران، نقش کلیدی ایفا کند. در این پژوهش یک مدل ریاضی چند هدفه برای مسئله طراحی زنجیره امداد تحت شرایط عدم قطعیت برای پاسخ به نیاز زلزله پیشنهاد داده شده است که در آن اهداف حداقل کردن مجموع تعداد افراد مجروحی که به بیمارستان ها منتقل نشده اند و مجموع تعداد افراد بی خانمانی که از ناحیه حادثه دیده تخلیه نشده اند و به حداقل رساندن مجموع تقاضاهای برآورد نشده کالاهای امدادی است. در این مدل، پارامترهای تقاضا و زمان سفر غیر قطعی در نظر گرفته شده اند و برای مدلسازی عدم قطعیت از بهینه سازی استوار مبتنی بر مجموعه عدم قطعیت جعبه ای و چندوجهی استفاده شده است. نتایج حل مدل های استوار و قطعی نشان می دهند که در تمامی سطوح محافظه کاری جواب های پارتویی قوی تولید شده است؛ همچنین مدل استوار در تمامی سطوح محافظه کاری از مدل قطعی در حل با داده های اسمی بدتر شده است.