مطالب مرتبط با کلیدواژه

گردشگری


۸۴۱.

واکاوی چالش ها و موانع توسعه گردشگری غذای بومی (سنتی) در صنعت رستوران داری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات مدیریت گردشگری سال ۱۶ زمستان ۱۴۰۰ شماره ۵۶ 381 - 419

کلیدواژه‌ها: نظام غذایی گردشگری گردشگری غذای بومی (سنتی) صنعت رستوران داری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۰ تعداد دانلود : ۲۲۷
هدف این مقاله، شناسایی چالش ها و موانع توسعه گردشگری غذای بومی در صنعت رستوران داری ایران است. در این پژوهش بنا بر نیاز به استفاده از تجربه های زیسته افراد درگیر در موضوع پژوهش، از روش پژوهش کیفی و رویکرد پدیدارشناسی استفاده شد. به منظور دستیابی به هدف پژوهش با استفاده از روش نمونه گیری معیار محور و گلوله برفی تا رسیدن به اشباع با 14 نفر خبره دارای تجربه رستوران داری غذای بومی مصاحبه عمیق انجام شد. اعتبار نتایج به دست آمده با استفاده از پرانتزگذاری دانش قبلی پژوهشگر، مراجعه مجدد به شرکت کنندگان و تأیید آن ها مشخص شد. یافته ها گویای ساختاری شش بعدی شامل موانع بازاریابی، دسترس پذیری پایین، بسترسازی ضعیف، چالش های درون واحدی، چالش های درون صنفی و چالش های دولتی است. یافته های پژوهش در شناخت و درک موانع توسعه گردشگری غذای بومی مؤثر است و رفع آن ها نقش شایان توجهی در ارتقای صنعت گردشگری ایران ایفا می کند.
۸۴۲.

طراحی مدل سلسله مراتبی بهبود کسب و کارهای صنایع دستی ایران در بستر تجارت الکترونیک با محوریت ارتقاء اعتماد مشتریان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت کسب و کارهای بین المللی سال پنجم بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۱۷) 223 - 242

کلیدواژه‌ها: گردشگری اعتماد مشتری صنایع دستی تجارت الکترونیک

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۵ تعداد دانلود : ۲۵۳
بهبود کسب و کارهای صنایع دستی ایران در تجارت الکترونیک یکی از عوامل کلیدی و از عناصر اصلی موفقیت در توسعه گردشگری کشور است تا آنجا که بسیاری از صاحب نظران کلید موفقیت در توسعه گردشگری را استقرار فراگرد مطمئن تجارت الکترونیک و مورد اعتماد برای خریداران می دانند. این پژوهش با هدف طراحی مدل سلسله مراتبی بهبود کسب و کارهای صنایع دستی ایران در بستر تجارت الکترونیک با محوریت ارتقاء اعتماد مشتریان و با استفاده از رویکرد آمیخته (کیفی-کمی) انجام شد. استخراج 16 معیار الگو موردنظر در بخش کیفی و با استفاده از مصاحبه با 19 خبره و تعیین ارتباط بین متغیرها برای دستیابی به مدل در بخش کمی با اتکا به روش مدل سازی ساختاری تفسیری انجام شد. در نتیجه مدلی هفت سطحی بدست آمد که تاثیرگذارترین معیار این الگو معرفی دقیق و کامل محصولات و بازرسی مداوم و گزارشگیری از عملکرد وب سایت و تاثیرپذیرترین معیار آن در سطح هفتم ایجاد آرامش و امنیت در خرید است. بنابراین، 13 معیار دیگر نیز نقش عوامل رابط در این الگو را بازی می کنند.
۸۴۳.

تعیین ظرفیت گردشگرپذیری منطقه کوهستانی – ورزشی دربند تهران با رویکرد مدیریت پایدار ورزش

نویسنده:
منبع: تربیت بدنی و علوم ورزشی سال اول بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ 90-109

کلیدواژه‌ها: مناطق کوهستانی ظرفیت تحمل گردشگری ورزش

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۸ تعداد دانلود : ۲۲۲
برقراری توازن مطلوب بین قابلیت گردشگری یک منبع و میزان استفاده مراجعین از آنها امری بسیار مهم بوده و اساس برنامه ریزی های سیستمی گردشگری را برای توسعه فعالیت های ورزشی تشکیل می دهد. هدف از این مطالعه، تعیین ظرفیت گردشگرپذیری برای محیط های کوهستانی ورزشی است. در این راستا، با تعیین سه نوع ظرفیت تحمل فیزیکی، واقعی و موثر تلاش گردید تا مبنای کمی قابل اعتمادی برای تصمیم گیری و برنامه ریزی در راستای توسعه پایدار، در اختیار برنامه ریزان و طراحان این گونه فضاها قرار گیرد. در ابتدا؛ با استفاده از ثبت نقاط زمینی و تهیه نقشه کاربری اراضی با استفاده از ابزار سیستم اطلاعات جغرافیایی، 165 هکتار از منطقه به عنوان عرصه های مفید و قابل استفاده انتخاب گردید. در گام بعد، از طریق بررسی سوابق، ثبت نظرات مراجعه کنندگان و مبانی نظری تحقیق، پارامترهای تاثیرگذار استخراج و محاسبه گردیدند. پنج عامل محدود کننده و یازده شاخص زیرمجموعه آن به عنوان ضریب در محاسبه ظرفیت تحمل واقعی سایت مطالعاتی استفاده شدند. به منظور امتیازدهی به پارامترهای توانمندی مدیریتی سایت، پرسشنامه محقق ساخته (طیفی لیکرت) در اختیار کاربران باسابقه و ورزشکاران (384 نفر) قرار داده شد. در این میان، بیشترین امتیاز متعلق به پارامتر آب آشامیدنی (4.4) و کمترین امتیاز متعلق به پارامتر پارکینگ (1.93) بوده است. در نهایت، ظرفیت تحمل فیزیکی، واقعی و موثر سایت مطالعاتی به ترتیب (660000، 70686 و 40291) نفر در روز برآورد گردید.
۸۴۴.

تحلیل اثرات کالبدی گسترش خانه های دوم بر روستاها، مطالعه موردی: دهستان شیرکوه، استان یزد

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه کلام سال اول بهار و تابستان ۱۳۹۲ شماره ۱ 115 - 137

کلیدواژه‌ها: گردشگری خانه های دوم گردشگری روستایی اثرات کالبدی دهستان شیرکوه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۲ تعداد دانلود : ۲۱۷
احداث خانه های دوم، پدیده ی جدیدی نیست. در سال های اخیر ساکنین شهرهای بزرگ و مادر شهرهای ایران، نواحی کوهستانی اطراف شهرها و یا نواحی ساحلی را برای گذران اوقات فراغت و ساخت خانه های ویلایی انتخاب نموده اند. استان یزد به دلیل موقعیت جغرافیایی خاص خود، از نظر جاذبه های طبیعی گردشگری دارای محدودیت است؛ اما دامنه های شیرکوه و روستاهای آن موقعیت مناسبی را برای جذب گردشگران و ایجاد خانه های دوم فراهم نموده است. خانه های دوم در این نواحی بعد از انقلاب و بویژه با رواج استفاده از اتومبیل شخصی افزایش یافته است. اوج این پدیده مربوط به دهه ی 80  به بعد می باشد. مهم ترین عامل در جذب گردشگران به این ناحیه، اختلاف دما با شهرهای اطراف و مسافت نسبتاً نزدیک آن است. احداث و گسترش خانه های دوم دارای اثرات مختلف اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی، زیست محیطی و کالبدی است. هدف این مقاله، بررسی پیامدهای کالبدی گسترش خانه های دوم در نواحی روستایی دهستان شیرکوه با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و بکارگیری مطالعات کتابخانه ای و میدانی (پرسشنامه) می باشد. نتایج نشان می دهد که خانه های دوم باعث بهبود وضعیت راه ها و گسترش فیزیکی روستاها و از سوی دیگر تخریب و کاهش سطح باغات و زمین های کشاورزی شده است.
۸۴۵.

ظرفیّت سنجی گردشگری ساحلی پایدار، مطالعه موردی: شهرستان کنگان

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه کلام سال اول پاییز و زمستان ۱۳۹۲ شماره ۲ 123 - 146

کلیدواژه‌ها: گردشگری استراتژی های توسعه گردشگری گردشگری ساحلی گردشگری صنعتی کنگ

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۹ تعداد دانلود : ۱۸۵
امروزه اهمیّت صنعت گردشگری باعث شده است که دامنه وسیعی از برنامه های راهبردی و اجرایی در سطح کشورها و مناطق دارای جاذبه های گردشگری، برای توسعه این صنعت به اجرا درآید. تنوّع بخشی به فعالیّت های صنعتی و اقتصادی پارس جنوبی، بالا بردن شاخص های توسعه انسانی (رفاه، سلامت و...) و زیست محیطی، توجّه به پایداری اجتماعی، معرّفی و نمایش توان نیروهای داخلی در عرصه صنعت کشور (توسعه فنی- فرآیندهای صنعتی و پیشرفت های تکنولوژیکی در منطقه) و در مجموع، توسعه پایدار منطقه، از جمله عوامل اصلی و ضرورت ها برای تحلیل و شناسایی ظرفیت های توسعه گردشگری در شهرستان «کنگان» است. در این راستا، پژوهش حاضر با هدف ظرفیّت سنجی گردشگری ساحلی پایدار شهرستان کنگان با روش توصیفی- تحلیلی تدوین شده است. در این تحقیق، نقاط قوّت و ضعف گردشگری شهرستان کنگان و تهدیدها و فرصت های تأثیر گذار  بر آن (9 قوّت، 6 ضعف، 10 فرصت و 6 تهدید) مورد تحلیل قرار گرفتند. وجود جاذبه هایی مانند سواحل زیبا و کم نظیر و اکوسیستم مستعد جنگل های حرا، زمینه جذب گردشگر به شهرستان کنگان را فراهم نموده است، امّا به دلیل وجود نقاط ضعف زیر ساختی (خدمات و امکانات رفاهی)، عدم سرمایه گذاری و برنامه ریزی در ابعاد توسعه گردشگری و نیز مشارکت ضعیف، اجباری و هزینه ای (غیر داوطلبانه و غیرآگاهانه) محلّی در اجرای پروژه های ملّی، این شهرستان امکان استفاده از فرصت ها موجود گردشگری را- آن گونه که شایسته است-  به دست نیاورده است. مطالعات صورت گرفته، نشان می دهد که در راستای نیل به توسعه پایدار گردشگری ساحلی، مقبول ترین راهبرد توسعه صنعت گردشگری در شهرستان کنگان، راهبرد بازنگری است.
۸۴۶.

اثرگذاری هوشمندی بر رقابت پذیری مقصد گردشگری شهر یزد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه کلام سال نهم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱ 105 - 129

کلیدواژه‌ها: گردشگری هوشمندی رقابت پذیری مقصد گردشگری یزد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۶ تعداد دانلود : ۲۱۹
گردشگری در سه دهه اخیر و در فضای پس از انقلاب فناوری های اطلاعاتی و ارتباطی، آزادسازی تجارت و جهانی شدن، تغییرات بنیادین و وسیعی را تجربه کرده است. این وضعیت، به ویژه در دهه اخیر، توجه مدیران و سیاستگذاران مقصدها را به فرصت هایی که از این تغییرات وسیع در سطح مقصدهای گردشگری ایجاد می گردد، جلب نموده است، تا بتوانند با اتخاذ رویکرد نوآورانه و هوشمندانه، مزیت رقابتی در گردشگری ایجاد و رقابت پذیری مقصدها را افزایش دهند. هدف از انجام این پژوهش، بررسی اثرگذاری هوشمندی بر رقابت پذیری مقصد گردشگری شهر یزد بوده است. برای دستیابی به هدف تحقیق دو مرحله پژوهشی تدوین گردید. در مرحله اول با روش تحلیل داده های آرشیوی به گردآوری و تلفیق پژوهش های پیشین و تعیین مولفه ها و شاخص های سنجش هوشمندی و رقابت پذیری مقصدهای گردشگری پرداخته شده و یافته ها با استفاده از نظر خبرگان گردشگری اعتبارسنجی گردید. در مرحله دوم، با استفاده از روش مدلسازی معادلات ساختاری با رویکرد حداقل مربعات جزئی، نرم افزار Smart PLS و ابزار پرسشنامه، اثرگذاری هوشمندی بر رقابت پذیری مقصد گردشگری شهر یزد بر اساس نظر خبرگان سنجیده شد. نتایج تحقیق نشان داد که مدل مفهومی تحقیق از برازش قابل قبولی برخوردار است و هوشمندی بر رقابت پذیری مقصد گردشگری شهر یزد تاثیرگذار است. تایید اثرگذاری هوشمندی بر رقابت پذیری و نیز تعیین مولفه های این اثرگذاری در چارچوبی فراگیر و سیستماتیک، نقطه تمایز تحقیق حاضر در مقایسه با تحقیقات پیشین است که هریک وجوهی از هوشمندی و رقابت پذیری را بررسی کرده اند.
۸۴۷.

تحلیل هوشمندی و رقابت پذیری مقصد گردشگری شهر یزد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه کلام سال دهم بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱ 141 - 168

کلیدواژه‌ها: گردشگری هوشمندی رقابت پذیری مقصد گردشگری یزد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۲ تعداد دانلود : ۲۱۷
در فضای بسیار رقابتی گردشگری عصر حاضر، مقصدهایی شانس رقابت پذیری بیشتری دارند که بتوانند از نظر شاخص های رقابت پذیری و جذب گردشگران نوین، موقعیت های ممتازی را کسب کنند. هوشمند شدن مقصدهای گردشگری یکی از عوامل کسب این موقعیت ممتاز است. هدف از انجام این تحقیق، سنجش، شناسایی و تحلیل وضعیت هوشمندی و رقابت پذیری مقصد گردشگری شهر یزد در کل و به تفکیک مولفه های هریک است. برای دستیابی به هدف تحقیق سه مرحله پژوهشی تدوین گردید. در مرحله اول با روش تحلیل داده های آرشیوی به گردآوری و تلفیق پژوهش های پیشین و تعیین مولفه ها و شاخص های سنجش هوشمندی و رقابت پذیری مقصدهای گردشگری شهری پرداخته شده و یافته ها با استفاده از نظر خبرگان گردشگری اعتبارسنجی گردید. در مرحله دوم، با استفاده از ابزار پرسشنامه و نظرسنجی از خبرگان گردشگری شهر یزد، داده های مربوط به وضعیت هوشمندی و رقابت پذیری مقصد گردشگری شهر یزد گردآوری و میزان تاثیر هریک از مولفه های هوشمندی و رقابت پذیری تعیین شد. در مرحله سوم با استفاده از آزمون تی تک نمونه ای، وضعیت هوشمندی و رقابت پذیری مقصد گردشگری شهر یزد در کل و به تفکیک مولفه های هریک سنجیده شد. نتایج تحقیق نشان داد که بر اساس آزمون تی تک نمونه ای، وضعیت هوشمندی و مولفه های آن در شهر یزد پایین تر از میانگین است. نتیجه این آزمون از نظر رقابت پذیری، نشان داد که وضعیت چهار مولفه سیاست و برنامه ریزی گردشگری، مدیریت مقصد، زیرساخت های عمومی و خدمات گردشگری در شهر یزد پایین تر از میانگین است.
۸۴۸.

تحلیل اثرات متغیرهای اقتصادی بر تعداد گردشگران بین المللی وارد شده به ایران، با تأکید بر رشد اقتصادی و اشتغال (1396-1368)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات اقتصادی دوره ۵۴ زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴ (پیاپی ۱۲۹) 947 - 963

کلیدواژه‌ها: گردشگری رشد اقتصادی اشتغال صادرات معادلات همزمان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۱ تعداد دانلود : ۲۸۰
گردشگری یکی از بزرگ ترین صنایع در دنیاست که از مهم ترین عوامل اشتغال زایی بوده و برای سرمایه گذاری منجر به رشد، انگیزه زیادی را به وجود آورده است. بر این اساس، پژوهش حاضر با کمک سیستم معادلات همزمان و پس از تعیین وضعیت شناسایی معادلات به صورت «بیش از حد مشخص»، نتایج را با استفاده از شیوه 3SLS برآورد کرده است. نتایج نشان می دهد که 1 درصد افزایش در GDP جهانی، تعداد گردشگران ورودی به ایران را 87/2 درصد کاهش خواهد داد. همچنین 1 درصد افزایش در GDP ایران سبب افزایش 28/4 درصدی تعداد گردشگران ورودی به کشور خواهد بود. با افزایش نرخ ارز به میزان 1 درصد نیز، 6/0 درصد به بازدیدکنندگان از ایران افزوده شده است. از سوی دیگر با مساعد بودن سیاست های دولت برای گردشگری، 31/0 درصد به تعداد گردشگران وارد شده به کشور افزوده شده است. پیرامون اثر گردشگری بر رشد اقتصادی هم با 1 درصد افزایش تعداد گردشگران بین المللی ورودی، رشد اقتصادی 15/0 درصد افزایش خواهد یافت. در مورد اثر متغیر گردشگری بر اشتغال هم با 1 درصد افزایش در تعداد گردشگران بین المللی، اشتغال به میزان 05/0 درصد افزایش می یابد. طبقه بندی JEL : L83 ، O47 ، E24 ، C32  
۸۴۹.

بررسی نقش موزه در گردشگری کودک

نویسنده:
منبع: رویکردهای پژوهشی نوین در مدیریت و حسابداری سال ششم بهار ۱۴۰۱ شماره ۲۰ 1407-1413

کلیدواژه‌ها: گردشگری موزه گردشگری کودک دانش شناسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۲ تعداد دانلود : ۲۰۰
کودکان به واسطه موزه بین تاریخ و اکنون ارتباط برقرار می کنند. موزه ها نمایش تاریخ هستند و قصه های زیادی در خود دارند و کودکان از طریق این قصه ها تاریخ را درمی یابند. موزه بستری برای خلق ایده های نو ایجاد می کند. توانایی موزه در بازنمایی ابعاد گوناگونِ موضوعی که به نمایش می گذارد، موجب ایجاد فهم و درک گسترده تری از موضوع برای کودک می شود. فضاهای مرتبط با فعالیت کودکان تاثیر بسزایی در رشد فیزیکی، ذهنی، عاطفی و اجتماعی آنان دارد؛ بنابراین در طراحی و ایجاد موزه ها باید نقش و جایگاه کودک را جدی گرفت، این نگرش نه تنها فرهنگ مان را زنده خواهد نمود بلکه در نحوه تربیت کودکان و شیوه نگرش شان در آینده تاثیر عمیقی خواهد داشت و موجب ارتقای گردشگری کودک می شود.
۸۵۰.

مکان یابی اماکن تفریحی و اقامتی استان زنجان (مطالعه موردی: محور گردشگری سلطانیه- کتله خور)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مهندسی جغرافیایی سرزمین دوره اول پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۲ 79 - 93

کلیدواژه‌ها: گردشگری توسعه پایدار محور سلطانیه – کتله خور AHP

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۴ تعداد دانلود : ۱۵۰
یکی از مهم ترین راهکارهای بهره مندی از منابع طبیعی و انسانی و بهره برداری علمی، بدون آسیب زدن به محیط زیست،    مکان یابی بهینه اماکن تفریحی و اقامتی می باشد. محور گردشگری سلطانیه – کتله خور استان زنجان از جمله محورهایی است که با دارا بودن جاذبه های گردشگری، پتانسیل های لازم، جهت جذب گردشگران را داراست، اما فقدان اماکن تفریحی و اقامتی مناسب مانعی مهم جهت تحقق این هدف است. هدف تحقیق حاضر مکان یابی اماکن تفریحی و اقامتی برای این محور می باشد که برای این منظور و با استفاده از معیارهای؛ کاربری اراضی، دسترسی به مراکز توریستی، دسترسی به شبکه ارتباطی و ... و نیز با بهره گیری از مدل فرآیند تحلیل سلسله مراتبی( AHP ) مکان یابی شده است. نتایج تحقیق نشانگر آن است که 53057 هکتار از اراضی محدوده مورد مطالعه بالاترین قابلیت را برای ایجاد کاربری تفریحی و اقامتی و در حدود 37810 هکتار از اراضی محدوده کمترین قابلیت را برای ایجاد مراکز تفریحی و اقامتی را دارا هستند. همچنین نتایج نشان می دهد که بهترین مکان ها برای استقرار این اماکن، بیشترین کشش را به مراکز توریستی، دسترسی به شبکه ارتباطی و دسترسی به مراکز جمعیتی را دارند.
۸۵۱.

عوامل مؤثر بر توسعه گردشگری در روستاهای ساحلی استان سیستان و بلوچستان (مطالعه موردی: روستای تیس- شهرستان چابهار)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مهندسی جغرافیایی سرزمین دوره اول پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۲ 137 - 147

کلیدواژه‌ها: گردشگری توسعه روستایی روستای تیس شهرستان چابهار

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۳ تعداد دانلود : ۲۲۲
روستای تیس از توابع شهرستان چابهار با توجه به توانایی های بالقوه گردشگری که دارد، با محدودیت ها و موانعی روبرو می باشد که شناخت و رفع آن ها بر توسعه گردشگری این روستا تاثیر بسزایی خواهد داشت. از موانع گردشگری این روستا می توان به بحث تبلیغات رسانه های عمومی اشاره نمود. رسانه های جمعی علاوه بر اینکه هیچ گونه تبلیغی در زمینه ی گرشگری محدوده مورد مطالعه انجام نمی دهند، با بد جلوه نشان دادن از لحاظ امنیتی باعث کاهش ورود گردشگران به محدوده شده اند. عدم توجه دولت به بخش سرمایه گذاری، تخریب آثار تاریخی، نبودن امکانات رفاهی و کمبود نیروی متخصص در این امر از مشکلات و موانع دیگر توسعه گردشگری در محدوده مورد مطالعه می باشد. نبود امکانات رفاهی – اقامتی، نامناسب بودن تجهیزات بهداشتی و کمبود مراکز خدمات رسانی گردشگری از جمله عوامل سوء دیگر نیز می باشد. با توجه به ضعف هایی که بیان شد، این محدوده دارای توان های مناسب گردشگری می باشد که در صورت رفع موانع موجود و ارائه ی تجهیزات و خدمات گردشگری، این محدوده می تواند پذیرای تعداد قابل توجهی از گردشگران باشد و لازم است به همه ی فعالان حاضر در عرصه ی صنعت گردشگری برای طرح، اجرا و تداوم کارکردهای گردشگری فرصت مشارکت داد.
۸۵۲.

تعیین ظرفیت برد گردشگری طبیعت در حوضه آبخیز جیرنده(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مهندسی جغرافیایی سرزمین دوره سوم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۶) 123 - 133

کلیدواژه‌ها: گردشگری ظرفیت برد فیزیکی برد واقعی برد موثر حوضه جیرنده

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۹ تعداد دانلود : ۲۱۶
در این تحقیق برای برآورد ظرفیت برد گردشگری نواحی طبیعی، از سه نوع ظرفیت برد فیزیکی (PCC)، ظرفیت برد واقعی (RCC) و ظرفیت برد موثر (ECC) استفاده شده است. بدین منظور، در ابتدا پهنه های مناسب تفرجگاهی حوضه جیرنده شناسایی و سپس با مطالعه میدانی و در نظر گرفتن شرایط دسترسی آسان و چشم انداز، چهار نقطه از بین مناطق متعدد انتخاب گردید. پهنه های با کد 1، 2، 3 و 5 به ترتیب مساحتی در حدود 26043، 88415، 41533 و 35179 مترمربع و در مجموع 191170 مترمربع انتخاب شدند. با محاسبه ظرفیت برد فیزیکی هر چهار پهنه مورد مطالعه، ظرفیت پذیرش 86، 291، 137 و 116 گردشگر در روز تعیین گردید، و در مجموع ظرفیت برد فیزیکی(PCC) سالانه چهار گستره برابر با 229950 نفر بدست آمد. با در نظر گرفتن اثر عواملی چون روزهای یخبندان و برفی، روزهای بارانی و تابش شدید آفتابی، ظرفیت برد واقعی (RCC) در این پهنه ها به ترتیب 2/43، 2/146، 8/68 و 3/58 نفر در روز محاسبه شد، که روزانه چهار گستره فوق قابلیت 316 نفر گردشگر را دارند. اما مسئله مهم در برآورد ظرفیت برد نیز مسائل مدیریتی و امکانات رفاهی و آسایشی ایجاد شده برای گردشگران است که ظرفیت برد موثر(ECC) را مطرح می کند. در نهایت ظرفیت برد موثر پهنه های 1، 2، 3 و 5 برابر با 35، 117، 55 و 47 بدست آمد که سالانه برابر با 12775، 42705، 20075 و 17155 نفر و در کل برابر با 92710 نفر می توانند از این پهنه ها برای گردشگری و تفرج استفاده کنند.
۸۵۳.

تعیین تقویم زمانی آسایش اقلیمی به منظور برنامه ریزی گردشگری در شهرهای منتخب توریستی کشور(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مهندسی جغرافیایی سرزمین دوره چهارم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۸) 259 - 274

کلیدواژه‌ها: آسایش اقلیمی مدل تحلیل سلسله مراتبی گردشگری برنامه ریزی شهرهای توریستی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۷ تعداد دانلود : ۱۸۵
عناصر اقلیمی بر آسایش انسان تأثیر فراوان دارد. پژوهش حاضر به تحلیل تقویم زمانی آسایش اقلیمی در چند شهر بزرگ کشور پرداخته است. در انتخاب شهرها سعی شده است که از همه مناطق اقلیمی کشور نماینده ای انتخاب گردد. هدف از انجام این تحقیق شناسایی فصول مناسب ازلحاظ شرایط اقلیمی برای انجام فعالیت های توریستی در 15 شهر توریستی کشور می باشد که نتایج آن می تواند مورداستفاده گردشگران هم قرار گیرد. مهم ترین عناصر اقلیمی تأثیرگذار در آسایش انسان، عناصر دما، رطوبت، سرعت باد و بارش می باشد. در این پژوهش ابتدا اطلاعات مربوط به پارامترهای اقلیمی در دوره آماری 30 سال (2010- 1981) از سازمان هواشناسی دریافت گردید. بعد از دریافت اطلاعات مربوط به پارامترهای اقلیمی نسبت به استخراج آستانه های اقلیمی تأثیرگذار بر فعالیت های گردشگری اقدام و سپس درصد فراوانی روزانه عناصر تأثیرگذار نیز محاسبه گردید. در مرحله بعد بر مبنای مدل تحلیل سلسله مراتبی به صورت وزن دهی و بر اساس درجه اهمیت طی یک جدول ماتریسی به عدد مطلوبیت هر عنصر اقلیمی دست یافته ایم. درنهایت به شناسایی مناطق مناسب آسایش اقلیمی در شهرهای موردمطالعه در فصول مختلف پرداخته ایم. نتایج تحقیق نشان می دهد که طول دوره آسایش اقلیمی در شهرها و مناطق مختلف کشور متفاوت است و در همه فصول می توان منطقه ای را که دارای شرایط اقلیمی مطلوبی برای فعالیت های توریستی باشد را پیدا کرد. با توجه به شرایط اقلیم آسایشی، مناسب ترین شرایط آسایش اقلیمی در فصل بهار به ترتیب مربوط به شهرهای مشهد، رشت، تبریز، کرمانشاه و اصفهان، در فصل تابستان مربوط به شهرهای رشت، اردبیل، مشهد، همدان و تبریز، در فصل پاییز مربوط به شهرهای بوشهر، بندرعباس، اهواز، سمنان و تهران و در فصل زمستان مربوط به شهرهای بندرعباس، اهواز، بوشهر، سمنان و زاهدان می باشد.
۸۵۴.

گردشگری شهری و نقش آن درتوسعه اقتصاد شهری (مورد: شهرشاهین دژ)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مهندسی جغرافیایی سرزمین دوره چهارم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۸) 355 - 370

کلیدواژه‌ها: گردشگری اقتصاد SWOT ANP. شاهیندژ

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۲ تعداد دانلود : ۲۴۳
  امروزه صنعت گردشگری به ویژه شاخه شهری آن، جایگاه خاصی را در اقتصاد کشورها دارد و نقش فعال و موثر در ارتقاء ساختار اقتصادی- اجتماعی و فرهنگی کشورها به خصوص در کشورهای در حال توسعه دارد. در این راستا پژوهش حاضر با هدف بررسی اهمیت و جایگاه نقش گردشگری شهری در توسعه اقتصادی شهر شاهیندژ با روش« تحلیلی- تطبیقی» به رشته تحریر درآمده است. برای پتانسیل سنجی و تجزیه تحلیل گردشگری شهر شاهین دژ و نقش آن در توسعه اقتصادی از مدل سوات و برای تعیین مناسب ترین استراتژی جهت بالا بردن پتانسیل گردشگری در شهر شاهیندژ از مدل ANP در نرم افزارSuper Decisions استفاده شده است. نتایج حاصل از تحلیل عوامل درونی و بیرونی تأثیرگذار بر گردشگری نشان داد که تعدیل و کاهش شاخص های نقاط ضعف با نمره 0.331 جهت بالا بردن پتانسیل گردشگری از اهمیت بالایی در مقایسه با سایر ابعاد تکنیک SWOT برخوردار می باشد. از سوی دیگر تشکیل ماتریس ارزیابی عوامل درونی و بیرونی و محاسبه میانگین امتیاز عوامل، نمره کل استراتژی های و بالابردن پتانسیل گردشگری برای چهار استراتژی رقابتی/تهاجمی(SO)، تنوع(ST)، بازنگری(WO) و تدافعی(WT) محاسبه گردید و استراتژی(SO) با میانگین امتیاز کل(0.32) مناسب ترین استراتژی برای بالا بردن ظرفیت و پتانسیل گردشگری برای توسعه اقتصادی شهری شاهین دژ انتخاب گردید.
۸۵۵.

تحلیل و بررسی تاثیر ایجاد اقامتگاه های بوم گردی ایران در توسعه نواحی روستایی در راستای توسعه پایدار منطقه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مهندسی جغرافیایی سرزمین دوره چهارم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۸) 460 - 479

کلیدواژه‌ها: اقامتگاه های بوم گردی توسعه پایدار منطقه ای تحلیل عاملی گردشگری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۰ تعداد دانلود : ۱۸۷
اقامتگاه های بوم گردی چند سالی است در روستاهای اطراف شهرهای بزرگ و دارای آثار تاریخی و طبیعی شکل گرفتند و سازمان های متولی از آن ها حمایت می کنند. از طرفی مشکلات شهرنشینی و فطرت طبیعت دوست آدمی، عاملی است تا اسباب توسعه روستایی از طریق گردشگری و خدمات آن را فراهم آورد. این پژوهش کاربردی با هدف ایجاد اقامتگاه های بوم گردی و نقش آن بر توسعه سکونتگاه های روستایی در راستای توسعه پایدار منطقه ای، با بهره گیری از اطلاعات، توصیفی–پیمایشی و از طریق مصاحبه با کارشناسان اقدام به شناسایی مولفه ها و معیارهای موثر نموده و سپس عوامل شناسایی شده در غالب پرسشنامه دلفی فازی در اختیار نمونه آماری که 384 نفر از ساکنان نواحی روستایی چهاراستان، استان مازندران(شمالی)، استان فارس(جنوبی)، ایلام(غربی) و خراسان جنوبی(شرقی) می باشند، بصورت تصادفی توزیع گردید و داده ها با استفاده از نرم افزارspss در قالب روش تحلیل عاملی تجزیه و تحلیل شد. نتایج پژوهش از تقلیل37متغیر، بیان کننده 8 عامل استخراج شده بود که90/79درصد نشان از رضایت بخش بودن تحلیل عاملی و متغیرهای بررسی شده دارد، براین اساس عامل اشتغال زایی19/72درصد اثرگذاری اقامتگاه های بوم گردی را تبیین می کند که شامل ایجاد اشتغال مستقیم و غیرمستقیم، گسترش فرصت های شغلی برای زنان و ایجاد فرصت های شغلی جدید می باشد؛ عامل افزایش تولید و درآمد با واریانس32/17و عامل تقویت هویت محلی با واریانس96/13، بیشترین درصد و عوامل کالبدی–معماری با واریانس9/3 و اجتماعی–فرهنگی با واریانس38/1کمترین درصد اثرگذاری اقامتگاه های بوم گردی را بر توسعه نواحی روستایی مناطق مورد مطالعه را تبیین می کنند، همچنین آزمونTتک نمونه ای، عامل چهارم(رونق بخش خدمات) با آماره 64/8و عامل اول(اشتغال زایی) با آماره51/7بیشترین نقش را در این زمینه داشته اند.
۸۵۶.

بررسی نقش سرمایه اجتماعی شهروندان بر میزان گرایش آن ها نسبت به ورود گردشگران؛ مورد مطالعه: شهروندان شهر بابلسر

نویسنده:
منبع: مطالعات کاربردی در علوم اجتماعی و جامعه شناسی سال چهارم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۵ (پیاپی ۱۸) جلد دوم 27-42

کلیدواژه‌ها: گردشگری ورود گردشگر گرایش سرمایه اجتماعی بابلسر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۸ تعداد دانلود : ۲۱۴
سرمایهی اجتماعی را میتوان به عنوان شالودهی توسعهی گردشگری به شمار آورد، که بدون شک، کنش جامعهی میزبان در تعامل با گردشگر تأثیر مهمی در رونق گردشگری دارد. با توجه به افزایش همهساله ورود گردشگر به شهر بابلسر، پژوهش حاضر به بررسی تأثیر سرمایهی اجتماعی افراد بر گرایش آنها نسبت به ورود گردشگر پرداخته است. روش این پژوهش پیمایشی است و با استفاده از فرمول کوکران تعداد 382 نفر به عنوان نمونه، تعیین و با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی از نوع طبقهای- چندمرحلهای انتخاب شدند. ابزار گردآوری دادهها، پرسشنامهی محققساخته بوده که برای تعیین اعتبار آن از اعتبار صوری و جهت تعیین پایایی از آلفای کرونباخ استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل دادهها از نرمافزارهای Spss و Amos در دو سطح آمار توصیفی (فراوانی و درصد) و آمار استنباطی (ضریب همبستگی و رگرسیون) استفاده گردید. نتایج پژوهش نشان داد که بین سرمایهی اجتماعی (با سه بُعد اعتماد، پیوند و مشارکت اجتماعی) شهروندان و گرایش آنها نسبت به ورود گردشگران رابطهی معناداری وجود دارد. مدل مسیر نشان داد که سرمایه اجتماعی 42 درصد از واریانس متغیر گرایش شهروندان نسبت به ورود گردشگران را تبیین میکند.
۸۵۷.

نقش توانمند سازی زنان د ر توسعه اکوتوریسم (مطالعه موردی: روستای کردان کرج)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: گردشگری فرهنگ دوره سوم بهار ۱۴۰۱ شماره ۸ 19 - 28

کلیدواژه‌ها: گردشگری اکوتوریسم پاید ار توانمند سازی زنان روستای کرد ان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۹ تعداد دانلود : ۲۵۷
اکوتوریسم فرصتی است که اسباب اشتغال، کمک به حفاظت از تنوع زیستی، تعامل فرهنگی، آموزش، رشد د انش محیطی و تولید د رآمد را د ر فضاهای طبیعی فراهم می سازد . توسعه اکوتوریسم علاوه بر آن که می تواند سبب حفظ محیط زیست و سنت های اجتماعی شود ، سطح رفاه و د رآمد جامعه محلی را بالا برد ه و به عنوان ابزار اصلی توسعه پاید ار منطقه استفاد ه می شود . مشارکت جامعه محلی به عنوان یکی از ارکان توسعه پاید ار د ر توسعه گرد شگری ضروری بود ه و توسعه پاید ار هر جامعه نیز د رگرو مشارکت همه اقشار است که این امر، نیازمند توجه به نیازها و توانمند سازی اقشار مختلف جامعه از جمله زنان است. هد ف پژوهش این است تا نقش توانمند سازی زنان د ر توسعه اکوتوریسم د ر روستای کرد ان استان البرز، بررسی و نتایج تحلیل گرد د . ازآنجاکه بسیاری از پروژه ها و برنامه های گرد شگری به د لیل اهمیت ند اد ن به جوامع محلی و بالطبع، توانمند نبود ن آن ها با شکست مواجه می شوند ، ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪﺳﺎزی زﻧﺎن از مؤلفه های مهم ﺗﻮسعه پاید ار محسوب می شود و زنان به عنوان نیمی از جمعیت هر جامعه، عامل مؤثری د ر پیشبرد امور مختلف اقتصاد ی، اجتماعی، گرد شگری و... محسوب می شوند که ازنظر مشارکت نیروی انسانی اهمیت زیاد ی د ارند و توانمند سازی آنان سبب ارتقاء کیفیت زند گی جوامع می شود . ماهیت این پژوهش، کاربرد ی، روش آن توصیفی- تحلیلی و نوع آن پیمایشی بود ه و جامعه آماری این پژوهش از طریق فرمول کوکران، ۳۴۸ نفر تعیین شد ه است. د ر این پژوهش، توانمند سازی زنان د ر ابعاد مختلف «اقتصاد ی»، «اجتماعی-فرهنگی» و «زیست محیطی» با شاخص های «کارآفرینی»، «بازآفرینی مشاغل سنتی»، «سرمایه گذاری»، «مشارکت»، «تحصیلات»، «حمایت اجتماعی»، «حفاظت»، «منظر زیست محیطی» و «آموزش» سنجید ه شد ه است. نتایج کلی تحقیق حاکی از این است که توانمند سازی زنان د ر توسعه اکوتوریسم پاید ار نقش مؤثری د ارد .   
۸۵۸.

واکاوی نسبت زیارت و گردشگری با رویکرد کل نگر بر مبنای روایت سفرنامه ها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: گردشگری فرهنگ دوره سوم بهار ۱۴۰۱ شماره ۸ 29 - 36

کلیدواژه‌ها: گردشگری زیارت رویکرد کل نگر منظر مشهد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۲ تعداد دانلود : ۲۶۲
 مشهد شهری است با شاخصه «زیارتی»، به طوری که روزانه پذیرای زائرانی با فرهنگ های مختلف است که همگی برای حضور د ر مکان مطهر حرم رضوی (ع) قصد سفر به مشهد می کنند . بنابراین، مفهوم «زیارت» محوری ترین مفهومی است که پس از شنید ن نام مشهد ، به ذهن خطور می کند . اهمیت مفهوم زیارت د ر خراسان به سابقه تاریخی حضور و شهاد ت امام رضا (ع) باز می گرد د . از طرفی مفهوم گرد شگری به عنوان پد ید ه ای نو د ر د نیای امروز مطرح می شود . د ر چند د هه اخیر با ظهور و رونق مفهوم مد رن گرد شگری، یکی از مسائل مناقشه برانگیز د ر شهر مشهد همواره نسبت زیارت با گرد شگری، تضاد ها یا تطابق آن هاست. این موضوع تا آنجا اهمیت پید ا می کند که گاهی حتی موجب بروز مناقشات جد ی بر سر نامگذاری تابلوها و نشانه های شهری با عنوان راهنمای زائر یا راهنمای مسافر می شود .  طرفد اران گرد شگری د لایل متعد د ی را از جمله بازد هی اقتصاد ی بالا و طرفد اران زیارت د غد غه های هویتی را مطرح می کنند . این پژوهش با رویکرد ی کل نگر، نسبت زیارت و گرد شگری را مورد مد اقه قرار د اد ه است. به این منظور ابتد ا به بررسی مختصر مبانی مفهوم زیارت و گرد شگری و سپس به مطالعه سفرنامه ها به عنوان منابع تاریخی د ر روایت کل نگر روید اد ها و تحلیل و کشف رابطه بین زیارت و گرد شگری پرد اخته است. نتیجه گویای آن است که مفهوم زیارت و گرد شگری د ر مشهد د و مفهوم هم عرض نیستند بلکه با استناد بر یافته های تحلیلی از سفرنامه های مشهد ، همواره زیارت عملکرد اصلی بود ه و فعالیت های جنبی د ر طول آن قرار میگیرند . بد ین ترتیب این د و مفهوم نه تنها تضاد ی با هم ند ارند بلکه د ر صورت فهم د رست از نسبت آن ها و به کارگیری این فهم د ر برقراری رابطه بین عناصر منظر شهر، مقوم و مکمل یکد یگر خواهند بود .
۸۵۹.

شناسایی پیشران های کلیدی در توسعه گردشگری استان ایلام(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فرهنگ ایلام دوره ۲۲ پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۷۲ و ۷۳ 31 - 53

کلیدواژه‌ها: گردشگری پیشران میک مک آینده نگاری استان ایلام

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۹ تعداد دانلود : ۲۱۶
گردشگری صنعتی نوپاست که جزو سه صنعت برتر دنیا شناخته می شود و در ایران به دلایل مختلفی چندان تأثیرگذار نبوده و جایگاه خود را به دست نیاورده است؛ از این رو برنامه ریزان با نگاهی ویژه به دنبال شکوفایی این صنعت در کشور هستند. در اسناد بالادستی، توانمندی های استان ایلام در بخش گردشگری از پیشران های توسعه در این استان مطرح شده است؛ از این رو در پژوهش حاضر سعی شده است پیشران های کلیدی در توسعه گردشگری در استان ایلام شناسایی شوند که ابتدا با استفاده از تکنیک دلفی، 29 عامل اولیه در پنج بخش مختلفِ اقتصادی، اجتماعی - فرهنگی، طبیعی، زیرساختی - خدماتی و عوامل مدیریتی- برنامه ریزی استخراج گردید. پس از آن با استفاده از روش دلفی، ماتریس تأثیرات متقاطع متغیرها تشکیل شد. در مرحله بعد، تحلیل ماتریس با استفاده از نرم افزار میک مک انجام گردید. نتایج حاضر از پراکندگی زیرشاخص ها در محور اثرگذاری و اثرپذیری عوامل در این نرم افزار، نشان دهنده ناپایداری سیستم گردشگری در استان ایلام است. بر همین اساس، پنج دسته متغیر شناسایی شد که با توجه به امتیاز بالای اثرگذاری مستقیم و غیرمستقیم عوامل 10 زیرشاخص (سیاست گذاری کلان دولت، تبلیغات، بودجه، مدیریت تخصصی، راه و حمل و نقل، سرمایه گذاری بخش خصوصی، قوانین گردشگری، نیروی انسانی متخصص، آگاهی مردم و گردشگران و طرح جامع گردشگری) به عنوان عوامل کلیدی و پیشران های کلیدی انتخاب گردید که از بین آنها سیاست های کلان دولت، تبلیغات، سرمایه گذاری بخش خصوصی و بودجه بیشترین تأثیر را بر توسعه گردشگری استان ایلام دارند.
۸۶۰.

امکان سنجی طراحی مجتمع خدمات رفاهی بین راهی با هدف توسعه گردشگری از منظر احیاء ارزش های معماری بومی سنتی

نویسنده:
منبع: معماری شناسی سال چهارم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲۱ 19-31

کلیدواژه‌ها: معماری بومی گردشگری کاروانسرا سبزوار

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۰ تعداد دانلود : ۲۸۵
در عصر حاضر نیاز به سرپناه و مامن در سفر همچون گذشته از جمله دغدغه های مسافران محسوب می شود. مجموعه های بین راهی جایگزین مناسبی جهت ارایه خدمات در مبحث توریسم و سفرهای جاده ای است. کاروانسرا بخشی از بافت تاریخی شهرهای ایرانی است و از جمله ابنیه مهم شهری و غیر مذهبی بوده که معمولا مهمترین مسیرهای تجاری و زیارتی قرار دارند، کاروانسراهای تاریخی ایران از یک ساختار کلی معماری برخوردارند که به لحاظ ویژگی های فنی و اجتماعی مشترکند. کاروانسرای زعفرانیه در سبزوار یکی از نمونه کاروانسراهای تاریخی متعلق به دوره قاجار، در مسیر جاده ابریشم است که با وجود دستکاری ها و دخل و تصرفاتی که در طی سالیان متمادی متحمل شده.باز هم پتانسیل های بسیاری برای گسترش و استفاده دارد. این امر لزوم تحقیق درباره این اثر ارزشمند را می رساند. طراحی مجتمع گردشگری که بتواند با رویکر دهای علمی و کارشناسی ارتباط فضاها در جهت تبیین مولفه های موثر در معماری بومی را در این بنا و امثال آن حفظ و تقویت نماید غیر قابل اجتناب بنظر می رسد. روش این پژوهش، کیفی با رویکرد توصیفی- تحلیلی است و از نوع کاربردی است. برای جمع آوری اطلاعات از کتاب های علمی، سندها و بررسی های آزاد (دیدن و رفتن به مکان ها) بهره می گیرد.سپس، مطالعات میدانی (مشاهده و بازدید از پروژه های موجود) و برسی و تجزیه وتحلیل اطلاعات لازم به نظر می رسد.نتایج این تحقیق نشان دهنده است که کاروانسرای زعفرانیه علاوه بر اینکه ازنظر موقعیت مکانی و قرارگیری در مسیر یکی از جاده های پرتردد کشور (تهران مشهد) می باشد شاهد کمبود شدید مجتمع های گردشگری در این جاده بوده است و باوجود پتانسیل هایی که منطقه دارد می توان در احیا. و تقویت آن مثمر ثمر باشد همچنین با توجه به اهمیت درونگرایی در این منطقه طراحی پلان به زیبایی انجام شده است. با توجه به معماری سنتی در طراحی این پروژه از مصالح و متریالی همساز با اقلیم استفاده شود..