مطالب مرتبط با کلیدواژه

مهارت های حل مسئله


۱.

بررسی تاثیر آموزش مهارت های حل مسئله در کاهش تمایل به فرار دختران نوجوان در معرض فرار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: خانواده پژوهی سال سوم تابستان ۱۳۸۶ شماره ۱۰

کلیدواژه‌ها: عزت نفس تنیدگی تمایل به فرار راهبردهای مقابله ای مهارت های حل مسئله

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۵۹ تعداد دانلود : ۸۳۶
هدف از این پژوهش بررسی اثربخشی آموزش مهارت های حل مسئله درکاهش تمایل به فرار، میزان تنیدگی، عزت نفس و راهبردهای مقابله ای دختران نوجوان در معرض فرار می باشد. نمونه اولیه شامل 760 دانش آموز دبیرستانی بود که به وسیله نمونه گیری تصادفی خوشه ای از شهر تهران، مناطق 19،16،15،14،4،2، انتخاب و با پرسشنامه تمایل به فرار مورد ارزیابی قرار گرفتند. از بین این افراد تعداد 54 نفر از افرادی که دقیقاً بالای برش با تفاوت دو انحراف استاندارد بودند، انتخاب و در گروه های کنترل و آزمایش به صورت تصادفی قرار داده شدند. سپس گروه آزمایش به طور میانگین 10 جلسه تحت آموزش قرار گرفت. بعد از اجرای آموزش ها، پس آزمون روی هر دو گروه آزمایش و کنترل اجرا شد. تحلیل نتایج نشان داد که آموزش مهارت های حل مسئله در کاهش میزان تنیدگی و افزایش عزت نفس دختران در معرض فرار تاثیر داشته است. در مورد کاهش تمایل به فرار و راهبردهای مقابله ای اگرچه کاهش وجود داشته ولی از نظر آماری معنادار نبود.
۲.

تأثیر آموزش مهارت های وسعت بخشی تفکر با تأکید بر روش ادوارد دبونو (CORT) بر مهارت حل مسئله و بهزیستى ذهنی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات روانشناسی تربیتی سال دوازدهم بهار و تابستان ۱۳۹۵ شماره ۲۳

کلیدواژه‌ها: بهزیستی ‏ذهنی مهارت های تفکر مهارت های حل مسئله روش ادوارد دبونو

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۷۲ تعداد دانلود : ۷۷۶
این پژوهش با هدف بررسی تأثیر آموزش مهارت های وسعت بخشی تفکر با تأکید بر روش ادوارد دبونو (CORT) بر مهارت های حل مسئله و بهزیستی ذهنی، انجام شد.روش پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. نمونه ى آماری شامل 20 دانشجوی دختر دانشگاه بیرجند که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و در دو گروه آزمایش و گروه کنترل از نظر رشته ى تحصیلی و سال ورود به دانشگاه، همتا شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسش نامه هاى شادکامی آکسفورد (OHI) و شیوه های حل مسئله استفاده و از آزمون t تفاضل برای آزمون فرضیه های پژوهش استفاده شد . نتایج پژوهش نشان داد که میانگین نمرات تفاضل هم برای حل مسئله و هم برای بهزیستی ذهنی، در گروه آزمایش به طور معنادار بالاتر از گروه کنترل بوده است. این یافته ها نشان می دهد آموزش مهارت های وسعت بخشی به روش ادوارد دبونو(CORT) می تواند به عنوان یک روش آموزشی برای افزایش مهارت های حل مسئله مورداستفاده قرار گرفته و موجب افزایش بهزیستی ذهنی شود.
۳.

طراحی و تدوین برنامه آموزش حل مسئله بین فردی با رویکرد خلاقانه و بررسی اثربخشی آن بر بهبود مهارت های اجتماعی دانش آموزان سرآمد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: شناخت اجتماعی سال پنجم پاییز و زمستان ۱۳۹۵ شماره ۲ (پیاپی ۱۰)

کلیدواژه‌ها: مهارت های اجتماعی مهارت های حل مسئله برنامه آموزش حل مسئله خلاق بین فردی دانش آموزان سرآمد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۹۲ تعداد دانلود : ۱۰۳۸
مقدمه: تقویت مهارت حل مسئله بین فردی در دانش آموزان سرآمد می تواند به آن ها در مواجهه با مشکلات بین فردی و اجتماعی یاری دهد. با توجه به اهمیت مهارت حل مسئله برای دانش آموزان، به طراحی برنامه آموزش حل مسئله بین فردی با رویکرد خلاقانه و ارزیابی اثربخشی آن بر بهبود مهارت های اجتماعی در دختران سرآمد پرداخته شد. روش: این پژوهش به شیوه آزمایشی و با طرح پیش آزمون-پس آزمون و گروه کنترل اجرا شد. با استفاده از آزمون ماتریس های پیش رونده هوش ریون (1938) و آزمون هوش استنفورد-بینه تهران (افروز و هومن، 1375) ازمیان دانش آموزانی که دارای هوش بهر بالاتر از 120 تشخیص داده شده بودند، 42 نفر به صورت در دسترس انتخاب و به طور تصادفی به گروه آزمایش و گواه گمارده شدند. شرکت کنندگان گروه آزمایش طی 15 جلسه (هر جلسه 60-45 دقیقه) در برنامه آموزش حل مسئله خلاق بین فردی شرکت کردند و گروه گواه هیچ گونه آموزشی دریافت نکردند. به منظور ارزیابی مهارت های اجتماعی این دانش آموزان، مقیاس درجه بندی مهارت های اجتماعی گرشام و الیوت (1990) مورد استفاده قرار گرفت. یافته ها: داده های به دست آمده با استفاده از روش تحلیل واریانس اندازه گیری مکرر نشان داد که در تمامی خرده مقیاس های مهارت های اجتماعی و حل مسئله، بین میانگین نمرات گروه آزمایش و گواه تفاوت معناداری وجود دارد (p#,
۴.

اثربخشی مهارت حل مسئله بر کیفیت زندگی و عزت نفس بیماران مبتلا به ام اس

نویسنده:
منبع: ایده های نوین روانشناسی دوره اول زمستان ۱۳۹۵ شماره ۱

کلیدواژه‌ها: ام اس عزت نفس کیفیت زندگی مهارت های حل مسئله

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۹۹ تعداد دانلود : ۶۴۱
پیش زمینه و هدف: مولتیپل اسکلروزیس (ام اس) یکی از شایع ترین بیماری های مزمن سیستم عصبی مرکزی است. مزمن بودن ماهیت بیماری، نداشتن درمان قطعی و درگیر ساختن فرد در سن جوانی می تواند اثر مخربی بر کیفیت زندگی و عزت نفس داشته باشد. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی مهارت حل مسئله بر کیفیت زندگی و عزت نفس بیماران مبتلا به ام اس بیماران مبتلا به ام اس صورت گرفت. مواد و روش کار: پژوهش حاضر از نوع نیمه تجربی همراه با گروه آزمایشی و کنترل بود. روش نمونه گیری ابتدا به صورت فراخوان عمومی بین افراد عضو انجمن ام اس استان تهران برگزار شد و سپس تعداد 24 بیمار با تشخیص بیماری ام اس و دارا بودن ملاک های ورود از بین متقاضیان به طور تصادفی به گروه آزمایشی (12 نفر) و گروه کنترل (12 نفر) گماشته شدند. پرسشنامه های کیفیت زندگی بیماران ام اس و عزت نفس توسط آزمودنی ها، پیش و پس از درمان تکمیل شد. گروه آزمایشی، طی 6 جلسه 2 ساعتی تحت آموزش مهارت های حل مسئله به صورت گروهی قرار گرفتند. داده ها با استفاده از مدل آماری کوواریانس تک متغیری تحلیل شدند. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که بین میانگین نمره های برخی از زیر مقیاس های کیفیت زندگی شامل عملکرد جسمی، ایفا نقش در رابطه با وضعیت جسمی و روانی، انرژی، بهزیستی روانی، تهدیدات سلامتی، درک از سلامتی، رضایت از عملکرد جنسی، کیفیت زندگی و عزت نفس گروه آزمایشی و کنترل تفاوت معنی داری مشاهده شده است. بحث و نتیجه گیری: نتایج نشان می دهد که مهارت های حل مسئله بر افزایش عزت نفس و افزایش برخی از زیر مقیاس های کیفیت زندگی بیماران ام اس مؤثر است. لذا به کارگیری این روش حمایتی، می تواند به عنوان یک روش مؤثر، به منظور بهبود کیفیت زندگی و عزت نفس ناشی از بیماری ام اس و توانمندسازی آنان بکار گرفته شود.
۵.

ارائه مدلی جهت تبیین نقش مهارت های ارتباطی و مهارت های حل مساله در پیشگیری از آسیب های روانی و اجتماعی با میانجیگری تعارضات خانوادگی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فرهنگ مشاوره و روان درمانی سال نهم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳۵ 1 - 26

کلیدواژه‌ها: آسیب های اجتماعی آسیب های روانی مهارت های ارتباطی مهارت های حل مسئله تعارضات خانوادگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۰۱ تعداد دانلود : ۴۲۴
پژوهش حاضر با هدف ارائه مدلی جهت تبیین نقش مهارت های ارتباطی و مهارت های حل مسئله در پیشگیری از آسیب های روانی و اجتماعی با میانجیگری تعارضات خانوادگی انجام شد. روش انجام پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری تحقیق، کلیه افراد متأهل شهر بندرعباس بودند که در قالب خانواده در مرکز این شهر در سال 1395 ساکن بودند که با توجه به جدول مورگان تعداد 400 خانواده به عنوان حجم نمونه با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای سهمیه ای انتخاب شدند. برای آزمون فرضیه ها از تحلیل معادلات ساختاری استفاده شد. ابزارهای مورداستفاده در این پژوهش شامل پرسشنامه تجدیدنظر شده تعارضات زناشویی ثنایی و همکاران، پرسشنامه مقیاس مهارت های ارتباطی زوجین، پرسشنامه مهارت های حل مسئله کسیدی و لانگ، پرسشنامه چندوجهی شخصیتی مینه سوتا، پرسشنامه سنجش نگرش نسبت به آسیب های اجتماعی بود. یافته های پژوهش نشان داد که مهارت های ارتباطی و سبک حل مسئله سازنده در کاهش آسیب های روانی و تعارضات خانواده نقش دارد. همچنین مهارت های ارتباطی و سبک حل مسئله سازنده با کاهش تعارضات خانواده بر منفی شدن نگرش افراد به آسیب های اجتماعی نقش دارد؛ و درنهایت هر چه تعارضات خانواده بیشتر باشد، میزان آسیب های روانی بیشتر و نگرش نسبت به آسیب های اجتماعی نیز مثبت تر است.
۶.

تأثیر کاربرد مدل طراحی آموزشی موج وار بر مهارت های حل مسئله دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در نظام های آموزشی دوره ۱۲ زمستان ۱۳۹۷ شماره ۴۳

کلیدواژه‌ها: طراحی آموزشی مدل موج وار مهارت های حل مسئله

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۵۹
این پژوهش، با هدف بررسی تأثیر مدل طراحی آموزشی موج وار بر مهارت های حل مسئله دانشجویان علوم تربیتی دانشگاه اراک صورت گرفته است. بدین منظور، از روش تحقیق شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون همراه با گروه کنترل استفاده شد. جامعه ی تحقیق، شامل 170 نفر از دانشجویان کارشناسی رشته علوم تربیتی- گرایش تکنولوژی آموزشی دانشگاه اراک، در سال تحصیلی 96-1395 بود که از بین آن ها 30 نفر که درس آموزش مبتنی بر سیستم ها را برگزیده بودند، به صورت هدفمند انتخاب شده و به طور تصادفی، در دو گروه آزمایش، 15 نفر و کنترل، 15 نفر جای گرفتند. ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه ی حل مسئله ی هپنر و پترسون (1982) بود. برای تحلیل داده ها از آزمون تحلیل کوواریانس چند متغیره استفاده شد. یافته های آماری نشان داد که روش آموزشی مبتنی بر الگوی طراحی آموزشی موج وار بر مهارت حل مسئله ی دانشجویان تأثیر معنادار نداشته است (0.05<p). با="" این="" حال="" گروه="" آزمایش="" درمتغیر="" مهارتهای="" حل="" مسئله="" نسبت="" به="" کنترل="" نسبتا="" بهتر="" عمل="" کردند.<="" td="">
۷.

نقش مهارت های حل مسئله و خودکار آمد پنداری در تبیین رفتار های پرخطر دانش آموزان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سلامت روان کودک دوره پنجم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳ (پیاپی ۱۶) 157-169

کلیدواژه‌ها: مهارت های حل مسئله خودکارآمدپنداری رفتارهای پرخطر دانش آموزان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰۱ تعداد دانلود : ۳۶۶
زمینه و هدف: مفهوم گسترده رفتار پر خطر، سلسله ای از رفتار ها را در بر می گیرد که نه تنها برای فرد دارای رفتار های پر خطر و افراد مهم زندگی وی زیان های جدی به بار می آورد، که باعث صدمه غیر عمدی به افراد بی گناه دیگر نیز می شود . پژوهش حاضر به منظور بررسی نقش مهارت های حل مسئله و خودکار آمد پنداری در تبیین رفتار های پرخطر دانش آموزان انجام شد. روش : مطالعه از نوع همبستگی بود. جامعه آماری این تحقیق را تمامی دانش آموزان دختر دبیرستانی شاغل به تحصیل در مدارس دولتی ناحیه 2 آموزش و پرورش شهر رشت در سال تحصیلی 94-95 تشکیل دادند که250 نفر دانش آموز از طریق نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند و به پرسشنامه های حل مسئله (کسیدی و لانگ، 1996)، خودکارآمدی اجتماعی نوجوان (کنلی، 1989) و رفتارهای پرخطر (زاده محمدی، احمدآبادی و حیدری، 1390) پاسخ دادند. یافته ها: نتایج آزمون همبستگی نشان داد که بین مهارت های حل مسئله و خودکارآمدپنداری با رفتارهای پرخطر رابطه وجود دارد ( 0/01>P ). نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد مهارت های حل مسئله و خودکارآمدپنداری می توانند 8 درصد از رفتارهای پرخطر را پیش بینی کنند (0/0001>P ). نتیجه گیری: بر اساس نتایج پژوهش حاضر می توان نتیجه گرفت افزایش مهارت های حل مسئله و خودکارآمدپنداری در دانش آموزان باعث می شود تا کمتر به رفتارهای پرخطر بپردازند و برای حل مسائل خود از راهبردهای حل مسئله مختلف استفاده کنند.
۸.

ارائه مدل علّی ادراک از جو آموزشی خلاق و مهارت های حل مسئله با انگیزش تحصیلی: نقش واسطه ای تحصیلی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی تربیتی سال سیزدهم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴۶ 95 - 121

کلیدواژه‌ها: جو آموزشی خلاق مهارت های حل مسئله خودکارآمدی تحصیلی انگیزش تحصیلی دانشجویان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱۵ تعداد دانلود : ۳۱۰
هدف پژوهش حاضر ارائه مدل علّی ادراک از جو آموزشی خلاق و مهارت های حل مسئله با انگیزش تحصیلی با نقش واسطه ای خودکارآمدی تحصیلی و روش پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه لرستان به تعداد 1643 نفر بود که از طریق جدول کرجسی و مورگان حجم نمونه 310 نفر تعیین و به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای نسبی انتخاب شدند. برای جمع آوری داده های مورد نیاز از پرسشنامه های جو آموزشی خلاق محبی و همکاران (1392)، حل مسئله هپنر و پترسن (1982)، باورهای خودکارآمدی تحصیلی زاژاکووا و همکاران (2005) و انگیزش تحصیلی ورلند و همکاران(1989) استفاده شد. ماتریس همبستگی، تحلیل مسیر و شاخص های نکویی برازش با نرم افزار Lisrel 8.5 جهت تحلیل داده ها استفاده شد. نتایج حاصل از تحلیل مسیر نشان داد که جو آموزشی خلاق بر انگیزش تحصیلی اثر مستقیم و با میانجی گری خودکارامدی اثر غیرمستقیم دارد؛ اما مهارت های حل مسئله بر انگیزش تحصیلی اثر مستقیم ندارد ولی با میانجی گری خودکارآمدی اثر غیرمستقیم دارد. نتایج پژوهش از نقش میانجی گری خودکارآمدی در رابطه ساختاری بین جو آموزشی خلاق و مهارت های حل مسئله با انگیزش تحصیلی دانشجویان حمایت می کند.
۹.

تأثیر آموزش مهارت های حل مسئله به روش داستان گویی بر سطوح مختلف پرخاشگری دانش آموزان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سلامت روان کودک دوره ششم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۱۹) 68-80

کلیدواژه‌ها: مهارت های حل مسئله داستان گویی پرخاشگری دانش آموزان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۰۲ تعداد دانلود : ۵۰۴
زمینه و هدف: پرخاشگری در دوره کودکی و نوجوانی عامل خطری برای ابتلا به سو مصرف مواد، بزهکاری، و خشونت در بزرگسالی است. از آن جا که یکی از عوامل سبب شناسی پرخاشگری در این دوره، فقدان مهارت حل مسئله است، بنابراین پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش مهارت حل مسئله از طریق داستان بر پرخاشگری دانش آموزان و همچنین مقایسه این روش با روش معمول آموزش مهارت حل مسئله با کمک راهبردهای ارائه شده توسط دی زوریلا انجام شد. روش: طرح پژوهش حاضر، شبه آزمایشی و از نوع پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری نیز شامل تمامی دانش آموزان پسر مقطع پنجم و ششم دبستان در شهر تهران در سال تحصیلی 93-94 بوده است. نمونه مطالعه، 36 دانش آموز پرخاشگر از جامعه مذکور بودند که به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و یک گروه گواه، جایدهی شدند. گروه های آزمایش طی 10 جلسه یک ساعته، تحت آموزش قرار گرفتند و گروه گواه هیچ مداخله ای دریافت نکرد. برای تحلیل داده ها از آزمون کوواریانس یک متغیره و چندمتغیره استفاده شد. یافته ها: یافته های حاصل از این پژوهش بیانگر آن است که اثربخشی هر دو روش بر میزان پرخاشگری آزمودنی ها معنادار بوده است، اما آموزش مهارت حل مسئله از طریق داستان بر کاهش میزان پرخاشگری (0/001 P < ، 8/78 F = ) پرخاشگری فیزیکی (0/001> P )، و خصومت (0/001> P ) آزمودنی ها نسبت به روش دیگر، مؤثرتر بوده است. همچنین بین میزان خشم در بین سه گروه، تفاوت معناداری یافت نشد. نتیجه گیری: بنا بر یافته های پژوهش حاضر می توان این گونه نتیجه گیری کرد که داستان ها به دلیل جذابیت محتوایی و بار هیجانی به راحتی به یاد آورده شده و توجه آزمودنی ها را به خود جلب می کنند و باعث می شوند که جلسات درمان، جذابیت بیشتری برای کودک داشته باشد. از سویی دیگر، داستان ها قادر به آموزش بازسازی شناختی و به چالش کشیدن افکار خودآیند کودک هستند که در نتیجه باعث تسریع فرایند یادگیری و به کارگیری مهارت های آموخته شده می شوند.
۱۰.

اثربخشی آموزش مهارت های حل مسئله بر تعامل والد-کودک(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی تحولی روانشناسان ایران سال دوازدهم پاییز ۱۳۹۴ شماره ۴۵ 14-3

کلیدواژه‌ها: مهارت های حل مسئله تعامل والد - کودک پذیرش بیش حمایتگری سهل گیری طرد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۵۱ تعداد دانلود : ۵۳۴
پژوهش حاضر با هدف تعیین اثر بخشی آموزش حل مسئله بر رابطه والد-کودک اجرا شد. این پژوهش از نوع شبه تجربی با طرح پیش آزمون-پس آزمون تک گروهی بود.گروه نمونه شامل 61 نفر از مادران کودکان 4 تا 7 سال بود. مهارت های حل مسئله طی 9 جلسه دو ساعته در طول 9 هفته (هر هفته یک جلسه) توسط مجریان آموزش دیده اجرا شد. برای ارزیابی اثربخشی برنامه آموزشی، مقیاس ارزیابی رابطه مادر- کودک (رابرت، 1961) مورد استفاده قرار گرفت. به منظور تحلیل یافته های پژوهش از روش اندازه گیری مکرر استفاده شد. یافته ها نشان دادند کارگاه تربیت کودک اندیشمند کاهش بیش حمایتگری، کاهش طرد فرزند و افزایش پذیرش فرزند و بهبود رابطه مادر-کودک را در پی داشته است. با این وجود تحلیل یافته ها، تفاوت معناداری را در زمینه مؤلفه سهل گیری نشان ندادند. با توجه به نتایج این پژوهش و اهمیت نقش والدین در تحول و اجتماعی شدن کودکان می توان دریافت آموزش مهارت های حل مسئله بهبود تعامل های بین افراد خانواده به ویژه والدین و فرزندان را در پی دارد.
۱۱.

نقش معلم رهبری در بهبود مهارت های حل مسئله دانش آموزان با میانجی گری تفکر خلاق(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویکردهای نوین آموزشی سال چهاردهم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۲۹) 89 - 107

کلیدواژه‌ها: معلم رهبری مهارت های حل مسئله تفکر خلاق دانش آموزان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۱۲ تعداد دانلود : ۴۹۰
 این پژوهش با هدف بررسی نقش معلم رهبری در بهبود مهارت های حل مسئله دانش آموزان با میانجی گری تفکر خلاق در قالب مدل علّی و به روش تحلیل مسیر انجام شده است. جامعه آماری پژوهش شامل همه معلمان و دانش آموزان دبیرستان های شهر یاسوج در سال تحصیلی 96-97 است که با استفاده از جدول کرجسی و مورگان (1970)، 252 نفر از معلمان و 370 نفر از دانش آموزان برای نمونه آماری تعیین شده و به روش تصادفی ساده انتخاب شده اند. برای جمع آوری اطلاعات از سه پرسشنامه استفاده شد: پرسشنامه معلم رهبری هویدا و همکاران (1396)، پرسشنامه مهارت های حل مسئله هپنر و پترسن (1982) و پرسشنامه تفکر خلاق عابدی (1363). روایی پرسشنامه ها نیز تأیید شد و پایایی آنها با روش آلفای کرونباخ به ترتیب 89/0، 78/0 و 80/0 به دست آمد. تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار spss23 و Amos انجام گرفت. یافته های پژوهش نشان می دهد معلم رهبری با مهارت های حل مسئله و تفکر خلاق رابطه مثبت و معناداری دارد و 25 درصد از واریانس مهارت های حل مسئله و 48 درصد از واریانس تفکر خلاق را به طور مستقیم تبیین می کند. همچنین یافته ها نشان می دهد تفکر خلاق با مهارت های حل مسئله، رابطه مثبت و معناداری دارد و 18درصد از واریانس مهارت های حل مسئله را به طور مستقیم تبیین می کند. علاوه بر اینها، معلم رهبری با میانجی گری تفکر خلاق به طور غیرمستقیم، 9 درصد از واریانس مهارت های حل مسئله را تبیین می کند.
۱۲.

تاثیر یادگیری زبان دوم بر مهارت های حل مسئله و سبک های تصمیم گیری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی سال هفتم بهار ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۲۸) 79 - 89

کلیدواژه‌ها: مهارت های حل مسئله سبک های تصمیم گیری زبان آموزان یادگیری زبان دوم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰۷ تعداد دانلود : ۴۲۵
این پژوهش با هدف مقایسه مهارت های حل مسئله و سبک های تصمیم گیری در زبان آموزان سطح متوسط و پیشرفته زبان دوم (انگلیسی، فرانسه، آلمانی) با غیر زبان آموزان انجام شد و با روش علی- مقایسه ای اجرا گردید. جامعه آماری پژوهش متشکل از دو گروه بود؛ گروه اول شامل کلیه افرادی که در نیمه اول سال ۹۸، در موسسات آموزش زبان شهر تهران به یادگیری زبان انگلیسی، فرانسه، آلمانی مشغول بودند و گروه دوم افراد تک زبانه (فارسی زبان) ساکن در شهر تهران بود. محدوده سنی دو گروه نیز بین 18 تا 40 سال بود. نمونه آماری بعد از حذف پرسش نامه های مخدوش برای هر گروه تعداد 120 نفر درنظر گرفته شد که به صورت خوشه ای چند مرحله ای برای هر دو گروه انتخاب شدند. داده های مورد نیاز با استفاده از پرسش نامه حل مسئله کسیدی و لانگ (1996) و پرسش نامه سبک های تصمیم گیری اسکات و بروس (۱۹۹۵) گردآوری شد؛ امّا به دلیل نرمال نبودن توزیع داده ها از آزمون یو مان-ویتنی برای تحلیل داده ها استفاده شد. نتایج حاصل از تحلیل داده ها نشان داد که بین مهارت های حل مسئله در زبان آموزان زبان دوم (انگلیسی، فرانسه، آلمانی) با غیر زبان آموزان تفاوت وجود ندارد؛ اما درباره سبک های تصمیم گیری، سبک تصمیم گیری وابسته، در زبان آموزان زبان دوم، به طور معناداری پایین تر از غیر زبان آموزان است (01/0P<). درباره مابقی سبک ها به دلیل بالاتر بودن میزان معناداری از میزان 05/0 فرضی، وجود تفاوت رد می شود. نتایج پژوهش حاکی از آن است که افرادی که زبان دوم را یاد گرفته اند با قدرت پردازش اطلاعات بالاتر و سرعت یادگیری بیشتر این توانمندی را دارند که اطلاعات مربوط به موضوع مورد تصمیم گیری را دقیق تر و سریع تر از افرادی که تنها یک زبان می دانند گردآوری و جمع بندی کنند.
۱۳.

تأثیر شبیه سازی آموزشی مبتنی بر رایانه بر مهارت های حل مسئله و توانایی شناختی دانش آموزان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی تربیتی سال شانزدهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۵۷ 221 - 249

کلیدواژه‌ها: شبیه سازی آموزشی مهارت های حل مسئله توانایی شناختی دانش آموزان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۸ تعداد دانلود : ۲۷۷
هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر شبیه سازی آموزشی مبتنی بر رایانه بر مهارت های حل مسئله و توانایی شناختی دانش آموزان می باشد. روش پژوهش شبه آزمایشی و از نوع طرح های پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل است. جامعه آماری پژوهش حاضر کلیه دانش آموزان چهارم ابتدایی منطقه دو شهر تهران در سال تحصیلی 96-95 می باشند که 60 نفر از آن ها (30 نفر گروه آزمایش و 30 نفر گروه کنترل) با روش نمونه گیری در دسترس به عنوان نمونه انتخاب شدند. گروه آزمایش با استفاده از شبیه سازی PhET و گروه کنترل به روش سنتی در شش جلسه یک ساعته آموزش دیدند. پیش آزمون –پس آزمون دو گروه با استفاده از پرسشنامه اجرا شد. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه حل مسئله هپنر و پترسن (1982) و توانایی شناختی نجاتی (1392) می باشد. تجزیه وتحلیل داده های پژوهش با آزمون تحلیل کوواریانس چند متغیری صورت گرفت. یافته های پژوهش نشان داد که بعد از کنترل اثرات پیش آزمون، بین نمرات پس آزمون دو گروه در متغیر حل مسئله و مؤلفه های آن (اعتماد به حل مسائل، سبک گرایش-اجتناب و کنترل شخصی) و متغیر توانایی شناختی و مؤلفه های آن (حافظه، کنترل مهاری و توجه انتخابی، تصمیم گیری، توجه پایدار، شناخت اجتماعی و انعطاف پذیری شناختی) تفاوت معنی داری وجود دارد اما در مؤلفه برنامه ریزی بین دو گروه تفاوت معنی داری وجود نداشت. نتایج پژوهش نشان داد شبیه سازی آموزشی مبتنی بر رایانه بر مهارت های حل مسئله و توانایی شناختی در دانش آموزان تأثیر دارد و باعث افزایش مهارت های حل مسئله و توانایی شناختی در دانش آموزان می شود.
۱۴.

بررسی اثربخشی آموزش مجازی بر مهارت های حل مسئله دانش آموزان

نویسنده:
منبع: چشم انداز حسابداری و مدیریت دوره پنجم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۶۰ (جلد ۱) 65 - 72

کلیدواژه‌ها: مهارت های حل مسئله آموزش مجازی دانش آموزان ابتدایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۰ تعداد دانلود : ۱۸۸
هدف پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی آموزش مجازی بر مهارت های حل مسئله دانش آموزان پسر ششم ابتدایی بود. پژوهش با روش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون همراه با گروه گواه انجام گرفت. جامعه آماری پژوهش شامل دانش آموزان سال ششم ابتدایی پسر شهر تهران در سال تحصیلی 1401-1400 بود. از این جامعه آماری، به روش نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای تعداد 30 دانش آموز انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه (هر گروه 15 نفر) گمارش شدند. گروه آزمایش تحت آموزش مجازی قرار گرفت. داده های پژوهش با استفاده از پرسشنامه حل مسئله (PSI) در دو مرحله پیش آزمون و پس آزمون جمع آوری شدند. برای تحلیل داده ها، از روش های آماری آزمون تحلیل کوواریانس استفاده شد. نتایج حاصل از تحلیل داده ها نشان داد که بین گروه های آزمایشی و گواه از لحاظ مهارت های حل مسئله در مرحله پس آزمون تفاوت معنی داری وجود دارد (0.05). بنابراین، آموزش مجازی به عنوان یک روش مداخله ای مؤثر در رشد و پرورش مهارت های حل مسئله برای دانش آموزان می تواند مورد استفاده مربیان و دست اندرکاران آموزش و پرورش قرار گیرد.
۱۵.

اثربخشی آموزش مبتنی بر تلفن همراه بر خودراهبری یادگیری، مهارت های حل مسئله و عملکرد تحصیلی دانشجویان دانشگاه پیام نور(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی سال نهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۴ (پیاپی ۳۶) 77 - 90

کلیدواژه‌ها: تلفن همراه خودراهبری یادگیری مهارت های حل مسئله عملکرد تحصیلی دانشجویان دانشگاه پیام نور

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۵ تعداد دانلود : ۱۳۶
این پژوهش به منظور اثربخشی آموزش مبتنی بر تلفن همراه در خودراهبری یادگیری، مهارت های حل مسئله و عملکرد تحصیلی دانشجویان دانشگاه پیام نور بوکان انجام شده است. روش پژوهش از نوع طر حهای تحقیق آزمایشی مداخله ای پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانشجویان ورودی سال تحصیلی 98-97، رشته علوم تربیتی دانشگاه پیام نور مرکز بوکان (120 نفر) بود. بدین منظور 60 نفر که براساس آزمون هوش ریون (بهره هوشی بین 110-90) همتاسازی شده بودند، به عنوان نمونه در دو گروه آزمایش (30 نفر) و کنترل (30 نفر) به شیوه نمونه گیری تصادفی ساده قرار داده شدند. سپس در دو گروه آموزش مبتنی بر تلفن همراه (آزمایش) و آموزش سنتی (کنترل) پیش آزمون مقیاس خودراهبری یادگیری فیشر و همکاران (2001)، مقیاس مهارت های حل مسئله هپنر و پترسون (1982) و مقیاس محقق ساخته آمار جهت سنجش عملکرد تحصیلی اجرا شد و سپس گروه آزمایشی هشت جلسه 60 دقیقه ای به مدت 4 هفته متوالی به وسیله تلفن همراه آموزش دیدند و گروه کنترل به وسیله تلفن همراه، آموزشی دریافت نکردند و پس از آن از همه آزمودنی های گروه آزمایش و کنترل پس آزمون به عمل آمد و نتایج مورد مقایسه قرار گرفت. داده های به دست آمده با استفاده از آزمون کوواریانس به وسیله نرم افزار spss.24 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج حاصل از تحلیل کوواریانس برای متغیرهای خودراهبری در یادگیری و مؤلفه های آن، مهارت های ادراک حل مسئله و مؤلفه های آن و عملکرد تحصیلی در سطح 01/0P < تفاوت معناداری را نشان داد. به طور کلی این پژوهش در هم سویی با نتایج پژوهش های مشابه حاکی از آن است که آموزش مبتنی بر تلفن همراه می تواند در افزایش خودراهبری در یادگیری، مهارت های ادراک حل مسئله و عملکرد تحصیلی دانشجویان نقش مؤثری داشته باشد.
۱۶.

روابط ساختاری مهارت های حل مسئله و هوش معنوی با گرایش به اعتیاد به اینترنت به توجه نقش میانجی نشخوار فکری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم روانشناختی دوره ۲۱ تابستان(شهریور) ۱۴۰۱ شماره ۱۱۴ ۱۲۶۴-۱۲۵۱

کلیدواژه‌ها: مهارت های حل مسئله هوش معنوی اعتیاد به اینترنت و نشخوار فکری تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۰ تعداد دانلود : ۱۹۲
زمینه: نتایج پژوهش ها نشان می دهد که عتیاد به اینترنت، به عنوان یک اختلال کنترل تکانه و الگوی سازش نایافته استفاده از اینترنت، منجر به ناراحتی قابل توجه می شود و مشکلات شناختی، تحصیلی و شغلی در زندگی فرد ایجاد می کند. همچنین نشخوار فکری یا افکاری که فرد به طور مکرر در احساسات و رخدادهای منفی در ذهن می پروراند، ممکن است به فاجعه انگاری در ذهن آنان منجر شود. هرچند پژوهش های زیادی به راهبردهای حل مسأله و هوش معنوی به عنوان مهارت های پیشگیرانه برای بهبود توانش های کنار آمدن با رویدادهای آسیب زا تأکید داشته اند، اما در زمینه بررسی این متغیرها در بین جامعه مورد نظر شکاف تحقیقاتی وجود دارد. هدف: هدف پژوهش حاضر برر سی روابط ساختاری مهارت های حل مسئله و هوش معنوی با گرایش به اعتیاد به اینترنت با توجه به نقش میانجی گر نشخوار فکری بود. روش: در قالب یک پژوهش توصیفی - همبستگی از بین دانشجویان 19 تا 35 ساله کاربر اینترنت، 353 نفر به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. داده ها با استفاده از پرسشنامه مهارت های حل مسئله هپنر (1982)، هوش معنوی کینگ (2008)، اعتیاد به اینترنت یانگ (1998) و نشخوار فکری یوسف (1383) گردآوری شد. داده ها با استفاده از روش آماری معادلات ساختاری و از طریق نرم افزارها SPSS-24 و lisrel-8/8 مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد مدل پژوهش برازش خوبی دارد. نتایج آزمون ضریب همبستگی پیرسون نشان داد بین متغیرهای مهارت های حل مسئله و هوش معنوی با میزان اعتیاد به اینترنت رابطه منفی و معناداری وجود دارد (01/0 p<). نتیجه گیری: اعتیاد به اینترنت دارای همبسته های رفتاری مختلف نظیر حل مسأله و هوش معنوی است که می تواند توسط فرآیندهای مختلف تعدیل شود.
۱۷.

اثربخشی بسته روانشناختی آموزش پیش از ازدواج بر سبک های حل مسئله زوجین متقاضی ازدواج

نویسنده:
منبع: مطالعات اسلامی ایرانی خانواده سال ۲ پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳ 18 - 30

کلیدواژه‌ها: بسته آموزشی روان شناختی پیش از ازدواج مهارت های حل مسئله زوجین متقاضی ازدواج

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۳ تعداد دانلود : ۱۷۱
هدف: هدف این پژوهش بررسی میزان اثربخشی بسته آموزشی-روان شناختی پیش از ازدواج(اولسون) بر سبک های حل مسئله زوجین پیش از ازدواج است. روش: روش پژوهش شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون و پیگیری است. جامعه آماری پژوهش شامل افراد مراجعه کننده به مراکز بهداشت و درمان مشاوره پیش از ازدواج شهر تهران تشکیل دادند که در نیمه اول سال 1399 متقاضی ازدواج بودند. ۱۰ مرکز به صورت تصادفی انتخاب شد و با در نظر گرفتن احتمال افت آزمودنی ها، از هر مرکز 20 نفر (10 زوج) انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه سبک های حل مسأله کسیدی و لانگ (1996) بود. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل کوواریانس استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که بسته آموزشی-روانشناختی پیش از ازدواج(اولسون) بر افزایش سبک های حل مسئله(اعتماد به خود در حل مساله، شیوه اجتناب-نزدیکی به مساله و کنترل شخصی) زوجین متقاضی ازدواج تاثیر دارد و این تاثیر در مرحله پیگیری دارای ثبات و پایداری می باشد. نتیجه گیری: با توجه به یافته های پژوهش این بسته آموزشی روانشناختی می تواند در  جهت تقویت سبک های  حل مساله زوجین استفاده شود.
۱۸.

شناسایی و اعتباریابی ویژگی های مطلوب عناصر چهارگانه برنامه درسی مبتنی بر مهارت های حل مسئله آموزش مطالعات اجتماعی دوره کارشناسی آموزش ابتدایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه درسی ایران سال هجدهم بهار ۱۴۰۲ شماره ۶۸ 171 - 196
تعداد بازدید : ۲۳۳ تعداد دانلود : ۱۷۱
مقاله حاضر با هدف شناسایی ویژگی های مطلوب عناصر چهارگانه برنامه درسی مبتنی بر مهارت های حل مسئله آموزش مطالعات اجتماعی دوره کارشناسی آموزش ابتدایی دانشگاه فرهنگیان انجام شده است، که با روش تحقیق آمیخته یعنی طرح اکتشافی متوالی (کیفی- کمَی) عملیاتی گردید، ابتدا با تحلیل محتوای کیفی 43 منبع داخلی و خارجیِ (1970-2022 م) مرتبط با موضوع تحقیق و همچنین 23 مصاحبه نیمه ساختاریافته با متخصصان که به صورت هدفمند انتخاب شده بودند، ویژگی های عناصر شناسایی گردید، سپس براساس این یافته ها پرسشنامه لازم تنظیم و با مشارکت 36 متخصص، اعتباریابی صورت پذیرفت، که روایی پرسشنامه با روش لاوشه (80/0 = CVI) و پایایی آن با آلفای کرنباخ (98/0 = CAC) محاسبه گردید. در نتیجه اهداف با 22 ویژگی، محتوا 24 ویژگی، راهبردهای یاددهی- یادگیری 17 ویژگی، و ارزشیابی 18 ویژگی مورد تأیید متخصصان قرار گرفت، براین اساس می توان گفت برنامه درسی مورد نظر با این ویژگی ها می تواند در ارتقا مهارت های حل مسئله و تربیت حرفه ای دانشجو معلمان ابتدایی نقش بسزایی داشته باشد.
۱۹.

اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی برمدیریت استرس و مهارت های حل مسئله مادران دارای کودکان کم توان ذهنی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی سال ۲۶ زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴ (پیاپی ۱۰۴) 396 - 405

کلیدواژه‌ها: شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی مدیریت استرس مهارت های حل مسئله کم توان ذهنی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۷ تعداد دانلود : ۱۲۲
هدف پژوهش تعیین اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر مدیریت استرس و مهارت های حل مسئله مادران دار ای کودکان کم توان ذهنی 7 تا 12 سال در شهرستان نجف آباد بود. طرح پژوهش ازنوع نیمه آزمایشی و به صورت پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل بود. دراین پژوهش ازروش نمونه گیری هدفمند استفاده شد. بدین منظور ازبین جامعه آماری این پژوهش که کلیه مادران دارای کودک کم توان ذهنی مشغول به تحصیل در مدرسه ی استثنایی شهید ساربان2 شهرستان نجف آباد در سال 1398-1399بودند، براساس معیارهای ورود وخروج ازپژوهش، تعداد 30 نفر انتخاب و به طور تصادفی در دوگروه آزمایش وکنترل جایگزین شدند. ابزار های مورد استفاده در پژوهش حاضر عبارت بودند از: پرسشنامه ی استاندارد مقیاس راهکارهای مدیریت استرس کوبین و همکاران (۱۹۹۰)، پرسشنامه حل مسئله هپنروپترسون (1982). ﺑﻌﺪ از اﻋﻤﺎل ﻣﺘﻐﯿﺮ ﻣﺴﺘﻘﻞ بر گروه آزمایش، ﻫﺮ دو ﮔﺮوه ﻣﺠﺪدًا ﺑﻪ وﺳﯿﻠﻪ آزﻣﻮنﻫﺎ ﻣﻮرد ارزﯾﺎﺑﯽ ﻗﺮار گرفتند؛ نتایج به وسیله نرم افزار spssو روش تحلیل کوواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر افزایش مدیریت استرس و افزایش مهارت های حل مسئله مادران در گروه آزمایش در مرحله پس آزمون تاثیر گذار بوده است و تغییرات گروه آزمایش درمقایسه باگروه کنترل ازنظر آماری معنادارهستند .(P<0/05) هم چنین درمان برمولفه های مدیریت استرس ازجمله ایجادخوش بینی، مدیریت زمان ، فعالیت تفریحی و بدن رادرحالت استراحت قراردادن معنادار بوده است. درمهارت های حل مسئله درمولفه های سبک گرایش- اجتناب وکنترل شخصی معنادار بوده است.
۲۰.

مدل علّی پیش بینی اشتیاق تحصیلی بر اساس مهارت های حل مسئله با واسطه گری خودپنداره تحصیلی دانش آموزان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن و جامعه سال ۱۵ بهار ۱۴۰۳ شماره ۱ (پیاپی ۵۷) 83 - 96

کلیدواژه‌ها: اشتیاق تحصیلی مهارت های حل مسئله خودپنداره تحصیلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۱ تعداد دانلود : ۹۵
مقدمه: هدف از پژوهش حاضر پیش بینی اشتیاق تحصیلی بر اساس مهارت های حل مسئله با واسطه گری خودپنداره تحصیلی در دانش آموزان بود.روش : پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از لحاظ روش توصیفی-همبستگی با مدل معادلات ساختاری است. جامعه آماری این پژوهش متشکل از تمامی دانش آموزان دانش آموزان دختر متوسطه اول شهر مرودشت در سال تحصیلی 1402- 1401 بود. برای نمونه گیری از روش نمونه گیری خوشه ای مرحله ای استفاده شد. بدین صورت که ابتدا از بین مدارس متوسطه اول، 3 مدرسه به صورت تصادفی انتخاب و سپس از هر مدرسه 2 کلاس انتخاب شد و تمامی دانش آموزان آن کلاس ها (160 نفر) پرسشنامه ها را تکمیل نمودند. ابزار سنجش شامل پرسشنامه اشتیاق تحصیلی فریدل و پاریس، مهارت های حل مسئله هپنر و پترسن و خودپنداره تحصیلی یس یسن چن بود. تحلیل داده ها در دو سطح آمار توصیفی و آمار استنباطی انجام شده است. در سطح توصیفی از میانگین و انحراف معیار و در سطح استنباطی از رگرسیون چند متغیره به روش متوالی هم زمان بر اساس مدل بارون و کنی (1986) و معادلات ساختاری استفاده شده است.یافته ها: یافته ها حاکی از آن بود که مهارت های حل مسئله با واسطه گری خودپنداره تحصیلی دانش آموزان قادر به پیش بینی اشتیاق تحصیلی دانش آموزان است. همچنین مدل از برازش قابل قبولی برخوردار بود.نتیجه گیری: تقویت و توسعه مهارت های حل مسئله و افزایش خودپنداره تحصیلی دانش آموزان می تواند به بهبود اشتیاق و علاقه آنها به مسیرهای آموزشی و تحصیلیشان کمک کند. بنابراین، ارائه برنامه های آموزشی مناسب و استراتژی هایی در محیط های مدرسه و خانواده با هدف ارتقاء مهارت های حل مسئله و توسعه خودپنداره تحصیلی می تواند تأثیر مثبتی بر اشتیاق تحصیلی دانش آموزان داشته باشد.