مطالب مرتبط با کلیدواژه

بازنمایی


۳۶۱.

نیچه ی هیدگر و انسانِ بازنموده همچون فرجامِ سوژه بازنمودی(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۳۷ تعداد دانلود : ۱۳۲
هیدگر معتقد است که سوژه بازنمودی در اصل سوژه ای است که در بازنمایی موجود را اراده می کند. به طوری که بسط دامنه های بازنمایی انسان و رسوخ او در واقعیت با بسط اراده و اظهار اراده او در عالم نسبت مستقیمی پیدا می کند. او فکر  می کند که اراده معطوف به قدرت نیچه درواقع چیزی جز اظهار ذات سوژه بازنمایاننده نیست که تا پیش از نیچه ناگفته مانده بود. بااین حال پس از نیچه و به واسطه افتادن در ساحت تکنولوژی که مسیران از رهگذر نیچه و کل غرب هموار می شود، انسان دیگر نه سوژه بازنمایاننده، بلکه به بازنموده ی اراده برای اراده بدل شده و خود را درون نظام های بازنمایی عظیمی پیدا می فهمد. از این جاست که این مقاله فهم هیدگر از وضعیت تکنولوژیک عصر فعلی را نه در مقام وضعی تازه و جدا از اوضاع پیشین، بلکه به عنوان حوالت وجود، در نسبت با غربِ رومی همچون افقِ حقیقت در مقام استیلا و بازنمایی تفسیر می کند. بر این اساس تکنولوژی در اصل ناظر بر وضعیت انسانیت معاصر است آن هم چنان که بر موجودات و خود را منکشف می کند. این انکشاف ذیل نظام های بازنمایی ای کار می کند که در وهله اول بجای آنکه موجودات را تبدیل به منابع مصرف نماید، با عزل خودآیینیِ از او، سوبژکتیویته اش را سلب می کنند. چنین رخدادی انسان را از کانون روایت عالم به نفعِ نیروهای تکنولوژیکی که مظاهر گوناگونی از سیاست تا فرهنگ و رسانه می توانند به خود بگیرند، کنار می زند.
۳۶۲.

نمایش ویژگی های انتسابی افراد در برنامه "جمعه ایرانی" رادیو ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۹۵ تعداد دانلود : ۸۷
رادیو نقش مهمی در نحوه نمایش افراد و گروه های مختلف دارد. در این تحقیق 11 ساعت و 37 دقیقه از 6قسمت از برنامه "جمعه ایرانی" بررسی شد تا به سه سؤال پاسخ داده شود. ویژگی های انتسابی افراد، در برنامه جمعه ایرانی چگونه نشان داده می شود؟ بازنمایی ویژگی های انتسابی در مورد اقلیت ها به چه صورت است؟ آیا از اقلیت ها، کلیشه های رایج در مورد آن ها ترسیم می شود، یا واقعیت های موجود در زندگی آن ها؟. روش تحقیق تحلیل محتوای کیفی از نوع نشانه شناسی است. طبق نتایج تحقیق، این برنامه در بازنمایی های خود، بی طرفانه عمل نمی کند و خواسته یا ناخواسته به برخی گروه ها توجه بیشتر و به برخی بی توجه است و بازنمایی اقلیت ها بیشتر مبتنی بر کلیشه های رایج است تا واقعیت های موجود زندگی آن ها.
۳۶۳.

بازنمایی مفهوم شهروندی در مطبوعات ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۴۱ تعداد دانلود : ۸۳
 مقاله حاضر برگرفته از پژوهشی دانشگاهی با عنوان «بازنمایی مفهوم شهروندی در مطبوعات ایران» است که با هدف بررسی چگونگی تفاوت در نحوه بازنمایی مفهوم شهروندی در روزنامه های اصلاح طلب و اصولگرا انجام شده است. در این مقاله به دلیل پر رنگ بودن وجوه کیفی مفهوم شهروندی از تحلیل گفتمان انتقادی استفاده شده است. به این منظور سی سرمقاله از میان سرمقاله های شش روزنامه پرتیراژ متعلق به دو جریان سیاسی عمده کشور یعنی اصولگرایان و اصلاح طلبان انتخاب و تحلیل شدند.  نتایج نشان داد که از دید روزنامه های اصلاح طلب، حقوق سیاسی و مدنیبویژه آزادی بیان و انتخابات آزاد، مهمترین حقوق شهروندان به شمار می روند و از نظر روزنامه های اصولگرا، حقوق اقتصادی شامل رفاه، معیشت و اقتصاد، مهمترین مطالبات شهروندان را تشکیل می دهند؛ با این وصف، گفتمان مسلط شهروندی در ایران، گفتمان حقوق محور لیبرالی است. همچنین بررسی ها حکایت از آن داشت که سرمقاله ها از گفتمان های سیاسی جاری (اصولگرایی و اصلاحات) به شدت تاثیر پذیرفته اند. به این معنا  که تبیین حقوق شهروندی بیش از آنکه هدف غایی سرمقاله باشد، عرصه ای برای رویارویی و مبارزه طلبی گفتمان های سیاسی رقیب است.
۳۶۴.

چگونگی بازنمایی آسیب های اجتماعی کودکان و نوجوانان در مستندهای اجتماعی پس از انقلاب اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۲۹ تعداد دانلود : ۹۷
در این مقاله 10 مستند اجتماعی پس از انقلاب اسلامی ایران با اتخاذ رویکردی جامعه شناختی مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته اند. هدف از این تحلیل فهمیدن دو مطلب است: اول بررسی این نکته که مسائل و آسیب های اجتماعی کودکان و نوجوانان در مستندهای اجتماعی پس از انقلاب چگونه بازنمایی شده اند، دوم این که در فیلم های مورد بررسی از بین چهار نهاد خانواده، دولت، مدرسه و وسایل ارتباط جمعی کدام یک بیشتر به عنوان مقصر اصلی در پیدایش آسیب های اجتماعی کودکان و نوجوانان شناخته شده اند؟ چارچوب نظری مقاله متأثر از تقسیم بندی جان هاگان در مورد مسائل اجتماعی است، فیلم ها با سه رویکرد کارکردگرایی، تضاد و کنش متقابل نمادین با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی مورد تحلیل قرار گرفته اند. نتایج تحقیق بدین گونه بود که مستندهای اجتماعی ساخته شده در سال های اولیه انقلاب به دلیل باز بودن فضای سیاسی و اجتماعی کشور با استفاده از رویکرد تضاد به بازنمایی آسیب های اجتماعی پرداخته اند، یعنی بیش از هر چیز تضاد طبقاتی موجود در جامعه به عنوان عامل پیدایش مسائل اجتماعی کودکان و نوجوانان مطرح شده است. با گذشت زمان یعنی در دهه هفتاد و هشتاد شاهد تغییر رویکرد مستند سازان هستیم و فیلم ها با رویکرد کارکردگرایی و در مواردی کنش متقابل نمادین به بررسی آسیب های اجتماعی پرداخته اند، یعنی مواردی همچون فقر اقتصادی، عدم کنترل و نظارت خانواده ها، همنشینی با دوستان و غیره به عنوان عوامل مؤثر در پیدایش آسیب های اجتماعی مطرح می شوند. همچنین خانواده بیش از هر نهاد دیگری در فیلم های مورد بررسی به عنوان عامل اصلی پیدایش آسیب های اجتماعی معرفی شده است.
۳۶۵.

تحلیل نحوه بازنمایی بزه دیدگی زنان در روزنامه ها(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۸۱ تعداد دانلود : ۸۸
پژوهش حاضر به این مساله می پردازد که بازنمایی بزه دیدگی زنان در روزنامه های ایرانی با سایر گروه ها متفاوت است. از این رو، در این پژوهش محتوای اخبار بزه دیدگی زنان را در چهار روزنامه همشهری، ایران، مردم سالاری و اعتماد در فاصله زمانی 1 اردیبهشت 1388 تا 31 دی 1388 مورد تجزیه و تحلیل کیفی قرار دادیم. فرض بر این است که زن بودن و زنانگی از عواملی است که سبب ایجاد مساله مذکور می شود. بنابراین پرسش اساسی در این پژوهش این است که چگونه رسانه های نوشتاری، بزه دیدگی زنان را ترسیم می کنند. در این پژوهش با مرور نظریات استوارت هال، کانل و با تکیه بر نظریه فورسیچ به مطالعه نحوه بازنمایی زنان در این چهار روزنامه به شیوه کیفی پرداختیم. یافته های پژوهش نشان می دهند که زنان همواره در نقش قربانی و مردان در نقش معترض ظاهر شده اند. همچنین رسانه ها به دو صورت به بازنمایی زنانی که قربانی جرم هستند، می پردازند؛ نخست زنان بزه دیده ایده آل، که ناخواسته و نا آگاه قربانی جرم شده اند؛ مانند زنانی که سوار مسافربرهای شخصی شده اند. دوم، زنانی که خود به مکان خطرناک رفته و یا با غریبه خطرناک ارتباط داشتند. یافته های پژوهش نشان می دهند که این اخبار دیدگاه زن بزه دیده را بازنمایی نکرده اند. هم چنین لازم به ذکر است که در مطبوعات با بزه دیده همدردی نمی شود. این اخبار مردانگی را محوریت قرار داده و زنان و زنانگی را به حاشیه می رانند.
۳۶۶.

بازنمایی ارزش های اجتماعی زن در سینمای بعد از انقلاب :مقایسه دو دوره اصلاح طلبی و اصولگرایی(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۷۶ تعداد دانلود : ۷۳
مسئله این پژوهش، چگونگی بازنمایی عملکرد اجتماعی زنان در سینمای پس از انقلاب اسلامی ایران است. برای این منظور با استفاده از روش کیفی تلفیقی نشانه شناسی، بازنمایی ارزش های زن در سینمای بعد از انقلاب مورد مقایسه قرار گرفته است. در چارچوب نظری این تحقیق نظریه نمایش جنسیت و کنش متقابل گافمن و ایده آل تایپ ماکس وبر استفاده شده اند و بدین ترتیب الگوهای تفسیری و تفسیر ارزش های اجتماعی بازنمایی شده در خصوص زنان در سینمای بعد از انقلاب ساخته شده اند. نمونه های انتخاب شده در دو سطح تحلیل (الگوی روایت بارت، الگوی سلبی و کادوری) مورد مطالعه قرار گرفته اند. با مشاهده و تحلیل فیلم ها طبق الگوهای بیان شده، یافته های تحقیق در دو الگوی تفسیری بیان شده اند. مدل "تحول سوژگی؛ دگرگونی در تفسیر" بیانگر برساختگی "صبر و تحمل" و "دگرگونی در اندیشه و تفسیر زن" و مدل "دروغ، چندچهرگی؛ فریب ساختار" بیانگر برساختگی "دروغگویی" به عنوان عملکرد اجتماعی تکرارشونده و ارزش اجتماعی زن در سینمای ایران پس از انقلاب هستند.
۳۶۷.

بازنمایی انگیزه حضور جوانان در دفاع مقدس: تحلیل گفتمان فیلم سینمایی اخراجی ها(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۷۷ تعداد دانلود : ۶۹
این مقاله پژوهشی، بر اساس کاربرد روش عملیاتی تحلیل گفتمان (پدام) تنظیم شده است. در فیلم سینمایی اخراجی ها پانزده انگیزه شاخص بازنمایی شده و گفتمان های ارزشی، ملی و خودگرایانه از فیلم سینمایی مذکور استخراج شده اند. توضیح آنکه از مهم ترین رخدادهای اجتماعی در تاریخ جمهوری اسلامی ایران، وقوع جنگ تحمیلی میان ایران و عراق است. اتفاقی که بر بسیاری از مسائل کشور هم چون مسائل فرهنگی و ارتباطی موثر بوده است. از جمله مهم ترین این مسائل در سه دهه اخیر، درک، تبیین و تفسیر انگیزه ی حضور جوانان در طول هشت سال دفاع مقدس است. یکی از عرصه های مهم نمایش این حادثه بزرگ اجتماعی و فرهنگی، «سینما» محسوب می شود. تمرکز بر بازنمایی انگیزه حضور جوانان رزمنده در دوره های مختلف زمانی، نمایشگر نوع نگاه هنرمندان جامعه به رزمندگان و ارزش های دفاع مقدس در هر دوران است. بر این اساس هدف اصلی این مقاله پژوهشی، بازنمایی انگیزه ی حضور جوانان در دفاع مقدس در فیلم سینمایی«اخراجی ها یک» است. در این مقاله، نظریه هایی همچون تحلیل گفتمان، نظریه بازنمایی، نظریه برجسته سازی و نظریه چارچوب بندی مورد استفاده قرار گرفته اند. نشانه شناسی و تحلیل رمزگان جان فیسک از جمله روش هایی هستند که به منظور تعیین لایه های گوناگون معانی رمزگذاری شده در فیلم اخراجی ها استفاده شده اند. همچنین مفاهیم ارزش، انگیزش، خودگرایی و ملی گرایی مورد مطالعه قرار گرفته است.
۳۶۸.

بازنمایی سینمایی بافت سیاسی ایران؛ تحلیل گفتمان انتقادی موردی فیلم «هویت»(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۳۷ تعداد دانلود : ۸۰
مقاله ی حاضر با استفاده از نظریه ی بازنمایی و بهره گیری از تحلیل گفتمان انتقادی فرکلاف، به چگونگی بازنمایی مناسبات سیاسی در فیلم «هویت» (حاتمی کیا، 1364) می پردازد و پس از تبیین زمینه ی سیاسی و معرفی جناح ها و گروه های موجود در دوره ی تولید متن، موضع گیری فیلم در میان گفتمان های رقیب را مشخص می کند.  در نهایت پس از تحلیل متن فیلم، استخراج انواع گفتمان (و تفاسیر آنها از زمینه های موقعیتی و بینامتنی) و تبیین آنها، ادعا می شود فیلم «هویت» در ابتدا با حمایت از گفتمان اسلام گرای طرفدار امام خمینی، که به طور خاص، حزب جمهوری اسلامی نماینده ی آن بوده است، با گفتمان های لیبرال سکولار، چپ سکولار و دیگر نگرش های اسلامی رقیب، مخالفت می کند و سپس با توجه به اختلاف درونی این گروه اسلام گرا، با حمایت از موضع گیری ها و رویکردهای جناح چپ سنتی (که در آن زمان جریان حاکم در کشور بوده است) آن را بر جناح راست سنتی ترجیح می دهد.
۳۶۹.

هنر کمیک در آینه تصاویر دیداری و ذهنی: بازنمایی مرجان در پرسپولیس(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۴۴ تعداد دانلود : ۱۱۴
  Introduction and the problematic of the research The multicultural semi-autobiographic novel, Persepolis (2000-2003) by Iranian-French writer, Marjane Satrapi, is considered as the representative of prevalent discourse in historical context. This article examines Persepolis from an imagological perspective and theoretical reflections on the medium of comics or in its French expression, bande dessinée. It elaborates on textual strategies of an imagological study on both the textual and pictorial levels. This study aims to examine the implications of verbal and visual representation in comics. It introduces the medium, basic rules of comics (bande dessinée) and graphic novel (novel in the comic strip) as a different comic format. It further goes through the story of Persepolis to apply the theoretical framework of imagology to the corpus. Theoretical framework As compared to cinema, Hölter (2007) has looked at comics from an imagological frame that the narrative perspective on objects or persons allows the artist to be free in designing and arranging the panels (p. 306). Comics known as the ninth art is a controversial subject in a different context from history and pedagogy to literature. In a worldwide context, comics or bande dessinée (BD) as a hybrid form represents its potential application in cultural studies. The current study offers some details on the analyses of Satrapi’s graphic novel Persepolis as a multicultural graphic novel.  Here we link the theoretical reflections on the form and functions of panels, frames, gutters, and page layouts to our analysis become possible.   The objective here is to show various aspects of representation and formation of the national image associated with the question of identity. The theoretical frameworks of this investigation include a textual and visual representation of sequential panels of comics. McCloud, Groensteen, and Miller discuss the central elements of the medium. McCloud (1994) has given a comprehensive definition of bande dessinée as “juxtapose pictorial and other images in deliberate sequence, intended to convey information and produce an aesthetic response in the viewer” (p. 9). Collection of separate icons and interdependent images, bande dessinée creates “meaning out of the articulation between discontinuous units, or panels” (Miller, 2007, p. 77). It has been mentioned a sequential and visual narrative art. “Bande dessinée produces meaning out of images which are in a sequential relationship, and which co-exist with each other spatially, with or without text” (Miller, 2007, p. 75). Thus, McCloud (1994) argued, “Icons demand our participation to make them work” and further suggested, “As the twenty-first century approaches visual iconography may finally help us to realize a form of universal communication” (pp. 58-59). Considering bande dessinée as an art of iteration and transformation, Miller (2007) clarified the sequential links (Groensteen’s ‘restricted arthrology’ code) —along with stylistic variations of framing, angle of vision, composition, and color—and narrative process on ellipsis or gap through temporal and spatial transition which is called spatiotemporal relations in the inter-frame space (pp. 88-91). We have offered a judgmental function of bande dessinée and autobiography in Persepolis so to examine and distinguish between representing and represented Self.  Such a distinguishment relates to “division between the linguistic and iconic elements of the medium, […] the immediacy of texts attributed to the autobiographical Self in speech balloons, and the retrospective effect of the récitatifs, where dissociation between character and narrator is maximal” (Miller, 2007, p. 218). Methodology In the production of a comics, it is significant to explore several influential arguments; 1. The nature, substance, mode, and formal characteristics of images 2. Mode of articulation in the process of communication (distribution and reception) (Groenteen, 2007, p. 18). Representation of alterity in different fields of study such as literature, sociology, psychology, etc. proves its encompassing nature that in turn leads to a more comprehensive examination of its origin, definition, and function. Persepolis uses the different medium of the graphic novel (comics or bande dessinée) for representing the polarization of alterity in an exaggerated form. This study tries to show how the image of Self (both auto and meta) and Other, common stereotype of the polarized worldview are going to strengthen alternative outlook. Persepolis as representative of the myth of the Other who is trying to cement a universal view by showing a personal view and dividing the world into two oppositional polar of the East and the West by contrast between the color of black and white. These contrasting representations have been shown in both text and image. This study also shows how Satrapi uses an ironic representation of these auto/ hetero/ Meta images. Findings and discussions The primary contribution embodied in this paper is the stereotypical representation of different images from varying angels. However, Persepolis as a multicultural medium for representing these images both in context and in the text (text and image) sometimes illustrated polarities of this controversial imageme. That is how images of origin and target countries are engaged in different narrative purposes. Therefore, in dealing with the representation of both sides of dichotomy (the East and the West), we studied auto, hetero, and meta-images from the opposing point of view to create the balance in interpreting their images. It is concluded that as a discursive manifestation of national identification pattern in literature, Persepolis illumines the mutual relationship between auto and hetero images in its context, which leads to clarify dynamic nature between identity and alterity. Thus, the idea of the inconsistency of representation in imageme and interpretation shows the tension between signification and reality in its social and historical context. In response to the ideological framing of Iran, Satrapi attempts to highlight the interaction of stereotypes in making signs of Otherness. By defining Imagined identity, it has been argued how looking at past is tangled with looking forward in the reconstruction and restoration of identity. Images of both expected for nationality represented and spectant for representing discourse give new insights to consider the relationship between auto-image, hetero-image, and meta-image. Thus, knowledge of the widespread stereotypes and misrepresentation of a nation like Iran in media as an old frame ideology would lead to a better understanding of an Iranian writer like Satrapi. Keywords : representation, Comics, imagology, Persepolis , imagined and visual image   References Groensteen, T. (2007). The system of comics (B. Beaty & N. Nguyen, Trans.). Jackson: University Press of Mississippi. Hölter, A. (2007). Comics. In M. Beller & J. T. Leerssen (Eds.), Imagology: The cultural construction and literary representation of national characters: A critical survey (pp. 306-309). Amsterdam: Rodopi. McCloud, S. (1994). Understanding comics . New York: Harper Perennial. Miller, A. (2007). Reading bande dessinée: Critical approaches to French-language comic strip . Bristol, UK: Intellect Books.
۳۷۰.

بازنماییِ اخبار؛ تبیینی شناخت شناسانه(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۴۵ تعداد دانلود : ۹۹
بحث بازنمایی در فلسفه شناخت قابل اتساع به بحث دروازه بانی خبر در مباحث رسانه است. این که از نگاه سردبیران خبر چه گزارش هایی ارزش خبری دارند تاحدودی به این جهت می دهد که مخاطبان دنیا را چگونه ببینند. مجموعه خبرهایی که با معیارهای مرسوم برگزیده می شود و مورد تکرار و تأکید قرار می گیرد در محاکات از دنیای واقعی خلل ایجاد می کند. این که دروازه بانی خبر متأثر از عوامل متعددی، از قبیل پول، ایدئولوژی، گرایش سیاسی، روابط قدرت، سفارش سرمایه گذار، و نیز نوعِ نگاهِ ناخودآگاه خبرنگار قرار دارد، به فراوانی مورد اشاره و بحث بوده است. مقاله حاضر در مقام تقویت این فرضیه است که رسانه حرفه ای، که گویی در تعریفِ آن برکناربودن از موارد فوق مفروض است، بنابر اصول حرفه ای گری، که تبعیت از ذائقه مشتری و کسب مخاطب بیشتر از ارکان آن است، نوع دیگری از اخلال در بازنمایی مطابق واقع صورت می دهد: بنابر ذائقه عمومی اخبار حاوی حادثه و هیجان جذاب تر است، و چنین اخباری اغلب اخبار منفی است. با تمرکز و تأکید بر این اخبار، رسانه دنیایی را وامی نماید که بسا بدتر از آنی است که واقعاً هست.  یافته مقاله این است که اریب مزبور جدی و منشأ خطا و خطر است. 
۳۷۱.

کاوش کیفی ادراک دانشجویان بلوچ از بازنمایی هویّت بلوچ ها در رسانه های جمعی؛ مورد مطالعه: دانشجویان بلوچ تحصیلات تکمیلی(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۴۰ تعداد دانلود : ۱۰۶
تحقیق حاضر با هدف کاوش کیفی ادراک دانشجویان بلوچ تحصیلات تکمیلی، ازبازنمایی هویّت بلوچ ها در رسانه های جمعی: (صدا و سیما، سینما، شبکه ی استانی و شبکه های اجتماعی مجازی) در میان دانشجویان بلوچ در دانشگاه های دولتی انجام شده است.  در این تحقیق، از نظریه ی زمینه ای استفاده شده است.  مشارکت کنندگان تحقیق، دانشجویان بلوچ مقطع ارشد و دکترای دانشگاه های دولتی بوده اند.  داده ها از طریق مصاحبه ی عمیق به دست آمده است.  مصاحبه ها تا رسیدن به اشباع نظری در خصوص مقولات مختلف مورد مصاحبه، ادامه پیدا کردند.  تحلیل داده ها با استفاده از کدگذاری باز، محوری و انتخابی انجام شد.  نتیجه تحلیل داده ها، دستیابی به شش مقوله ی محوری و یک مقوله ی هسته بوده است.  مقولات محوری عبارت اند از: بازنمایی غیرواقعی و منفی از هویّت بلوچ ها در صدا و سیما، شبکه ی استانی و بازنمایی غیرواقعی از هویّت بلوچ ها، مدیریت ایدئولوژیک و سیاسی و غیریت سازی از هویّت بلوچ ها، کلیشه سازی رسانه ای و نگاه منفی سایر مردم ایران به هویّت بلوچ ها، برساخت منش منفی در مورد هویّت بلوچ ها در فیلم های سینمایی و فضای مجازی و بازنمایی واقع گرایانه از هویّت بلوچ ها.  مقوله ی هسته نیز عبارت است از: بازنمایی منفی و کلیشه سازی هویّتی منفی از بلوچ ها در صدا و سیما و سینمای داخلی.
۳۷۲.

بازنمایی و برساخت سوژه زن سرپرست خانوار در سینمای ایران (نشانه شناسی فیلم های روسری آبی، کافه ترانزیت و دهلیز)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: بازنمایی سوژه زن سرپرست خانوار سینما نشانه‏شناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۶ تعداد دانلود : ۱۶۶
این پژوهش درصدد بررسی برساخت سوژه زن سرپرست خانوار در سینمای بعد انقلاب است تا با استفاده از تفسیر فوکو و آلتوسر از سوژگی، بدین سؤال پاسخ دهد که سوژه زن سرپرست خانوار در این آثار سینمایی به چه صورتی برساخت و بازنمایی شده است؟ پژوهش با روش نشانه شناسی و بهره گیری از الگوی فیسک و بارت و تلفیق آن با رویکرد سلبی و کاودری صورت گرفته که با نمونه گیری هدفمند، سه فیلم «روسری آبی، کافه ترانزیت، و دهلیز» از دهه  70، 80 و 90 برای تحلیل برگزیده شده است. نتایج نشان می دهد که قدرت در این فیلم ها بر قداست خانواده و لزوم مدیریت زن در آن پرداخته و گفتمان خانه دار بودن زن را بازتولید کرده است. ازسوی دیگر شاهد برساخت زن وفادار در قبال تعهد به همسر یا خانواده و عهده دار نقش های مردانه هستیم. زنانگی مطلوبی که در فیلم ها به تصویر کشیده است، شامل 1) برساخت زنِ خانه دار، وفادار، سرپرست خانوار و حامی شوهر؛ 2) زن ِسرپرست خانوار و متعهد به خانواده و شاغل؛ 3) زن ِسرپرست خانوار، عفیف و عشق ورز است. معانی فرهنگی فیلم ها عبارتند از: طبقه اجتماعی پایین زن های سرپرست خانوار؛ در معرض قضاوت قرار داشتن زن های سرپرست خانوار جوان؛ مشکلات معیشتی و اقتصادی آنان؛ نگاه برساخت شده مردم به آنها؛ ایفای نقش های چندگانه و مادرانگی قوی؛ تفاوت های فرهنگی و ارزشی اقوام مختلف؛ ازخودگذشتگی و فداکار بودن و ترسیم سنت های قدیمی بیوه گی زنان. همچنین تمامی زنان سرپرست خانوار سعی در تغییر و شروع دوباره دارند، اما در مواجهه با جامعه، سنت ها، کلیشه های جنسیتی و برتراندیشی مردانه، فرصت توانمندسازی را از آنها می گیرد.  
۳۷۳.

بازنمایی زنانگی در نقاشی های زنان کُرد (تحلیل نشانه شناختی نقاشی های نگین وکیلی و اکرم کریمی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: بازنمایی جنسیت گرایی سوژه انفعال نقاشی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۵ تعداد دانلود : ۱۱۶
هدف این نوشتار تحلیل نشانه شناختیِ بازنماییِ زنانگی در نقاشی های زنان کُرد است. میدان مطالعه، نقاشانِ زن در شهر سنندج در دو دهه اخیر است که دو تن از و پرکارترینِ آن ها، به شیوه نمونه گیری هدفمند، انتخاب شده اند. تحلیل تابلوهای نگین وکیلی و اکرم کریمی، بر اساس مدل نشانه شناسیِ اجتماعی کرس و لیون، در سطوح سه گانه معانی بازنمودی و تعاملی و ترکیبی، بیانگر آن است که دو نقاش، به رغم اشتراک در مضمون و سبک بازنمایی، به دو نقطه متفاوت می رسند: زنانگیِ بازنموده در نقاشی های وکیلی نوعی جنسیت گرایی بازاندیشانه است، اما در آثار کریمی نوعی جنسیت گرایی منفعلانه. در تابلوهای وکیلی چون الگوی پیوندِ عناصر، روایتی است، راه برای بازاندیشی در هویت زنانه باز می شود، اما در تابلوهای کریمی عناصرِ تصویر بر اساس الگویی مفهومی به هم پیوند خورده اند و لذا ناخواسته نوعی جنسیت گرایی منفعلانه بازتولید می شود. وکیلی سوژه را در فضایی طبیعی و باز که یادآور جایگاه زن در تفکر اسطوره ای است نمایش می دهد، اما کریمی سوژه را در فضای خانه که تداعی گر جایگاه او در جوامع سنتی است بازنمایی می کند. تابلوهای وکیلی مخاطب را فرامی خوانند تا به نقش عوامل بیرونی در شکل بخشیدن به هویت و سرنوشت زنان توجه کند، اما تابلوهای کریمی مخاطب را به همدلی و همذات پنداری با زنی که محور اصلی زندگی خانوادگی است فرا می خوانند. سوژه بازنموده در آثار هر دو نقاش در متن عناصر نسبتاً مقدسِ جوامعِ سنتی (طبیعت و خانواده) به نمایش درمی آید، اما اولی ما را به تأمل انتقادی در آن وضعیت وادار می کند، و دومی ناخواسته ما را در نوستالژی آن وضعیت فرو می برد.
۳۷۴.

مخاطبان و برنامه های تلویزیون: قرائت زنان از آگهی های بازرگانی تلویزیون(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: آگهی های بازرگانی بازنمایی تلویزیون خوانش زنان مخاطبان مطالعات فرهنگی نقش های جنسیتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۸ تعداد دانلود : ۹۵
بازنمایی زنان در رسانه ها، یکی از مسائل مهم اجتماعی و فرهنگی به ویژه در رسانه ملی صداوسیما است. آگهی-های بازرگانی در این رسانه به عنوان ژانر تلویزیونی، علاوه بر پیامی درباره کالا و خدمات، گفتمان ثانویه ای را درباره جامعه، فرهنگ و نقش های جنسیتی برمی سازد. هدف اصلی این مقاله بررسی قرائت ها و خوانش های زنان از آگهی های بازرگانی تلویزیون پیرامون بازنمایی نقش های جنسیتی از منظر مطالعات فرهنگی است. برای دست-یابی به این هدف، از روش کیفی مصاحبه گروهی متمرکز، استفاده شده و سپس برداشت های مصاحبه شوندگان تحلیل گردید. نتایج پژوهش نشان می دهد که آگهی های بازرگانی توجهی به تحولات فرهنگی- اجتماعی و تغییر نقش های جنسیتی در جامعه در جنبه های مختلف نداشته، بلکه بیانگر بازنمایی از وضعیت گروه حداقلی از زنان می باشد. در حال حاضر، گروه های مختلف زنان وارد گفتمان های مختلف شده اند و به تدریج وارد گفتمان های دیگر نیز خواهند شد. در صورت ادامه این روند از سوی گروه های مختلف زنان و عدم بازنمایی یا سوءبازنمایی از آنها در رسانه، مخاطبانی که خوانشی معارض با برنامه ها دارند، به بازاندیش ترین گروه ها تبدیل خواهند شد.
۳۷۵.

بازنمایی نقش اجتماعی - سیاسی زنان در کتاب های درسی مقاطع ابتدایی و راهنمایی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: بازنمایی تحلیل محتوای کمی زنان کتاب های درسی متون آموزشی نقش اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۲ تعداد دانلود : ۸۴
کتاب های درسی، در کنار آموزش دانش آموزان، آن ها را برای پذیرش نقش های متناسب با ویژگی های جنسیتی شان، آن گونه که مدنظر مؤلفان این کتب است، آماده می کنند. پژوهش حاضر در صدد است به چگونگی بازنمایی نقش اجتماعی سیاسی زنان در کتاب های درسی دو مقطع ابتدایی و راهنمایی، در سال تحصیلی 1391 1392 بپردازد. روش تحقیق، تحلیل محتوای کمّی بر اساس شاخص جنسیت در بین تصاویر و متن دروس است. آنچه مسلم است، باید دید عمومی به نقش های زنان بسط داده شود و بسیاری فعالیت ها مانند: فعالیت های خیریه و امور عام المنفعه، امدادگری، و انجام دادن فریضه های اجتماعی مهمی مانند: امر به معروف و نهی از منکر به منزله فعالیت های اجتماعی مهمی که زنان جامعه به آن مشغول اند مورد توجه قرار گیرد. همچنین، دسته بندی و تحلیل محتوای گزاره های توصیفی و هنجاری نشان می دهند که بیشتر گزاره ها و تصاویر موجود در کتاب های درسی توصیفی است، اما توصیف آن ها از مقوله های نقش آفرینی زنان در عرصه های سیاسی و اجتماعی، در بیشتر موارد، حضور گسترده و رو به افزونی زنان را در فعالیت های اجتماعی به درستی منعکس نمی کند.
۳۷۶.

بازنمایی زنان در روزنامه های سراسری (روزنامه های کیهان، ایران و شرق)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ایران بازنمایی روزنامه زنان شرق عکس کیهان نشانه شناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۵ تعداد دانلود : ۸۹
زنان، به عنوان نیمی از جوامع انسانی، ظهور و بروز برجسته ای را در عرصه های مختلف زندگی اجتماعی عهده دارند و تحلیل و بررسی محتوایی رسانه ها در چگونگی بازنمایی زنان یک جامعه بی گمان ضروری به نظر می رسد. در این تحقیق، از دو روش تحلیل محتوا و نشانه شناسی استفاده شده است. در روش تحلیل محتوا، با انتخاب یک هفته آماری، از شش ماهه اول سال 1393، اخبار و مطالب چاپ شده در سه روزنامه کیهان ، ایران و شرق ، تحلیل محتوا شد. سپس با روش نشانه شناسی تصاویرِ چاپ شده از زنان در روزنامه های مذکور تحلیل شد. نتایج بررسی نشان می دهد روزنامه ایران در تعداد مطالب بیش از دیگر روزنامه ها به موضوع زنان پرداخته است و سپس روزنامه شرق و کیهان قرار داشته اند. اختلاف تعداد مطالب روزنامه ایران حدود یک و نیم برابر روزنامه شرق و مطالب روزنامه شرق دو برابر روزنامه کیهان بوده است. روزنامه ایران در تیترهای صفحه اول و نیز تعداد عکس های چاپ شده از زنان جایگاه بهتری از دو روزنامه دیگر دارد. در بخش نشانه شناسی عکس های چاپ شده از زنان نیز مشخص شد که بازنمایی زنان ایرانی در مقایسه با زنان خارجی مطلوب نیست و در روزنامه ایران ،به خصوص در صفحه اول، انعکاس زنان خارجی به لحاظ نشانه شناختی، بهتر از زنان ایرانی بوده است و حتی در تصاویر داخلی نیز نمونه ای برای این مدعا وجود دارد. البته رویکرد روزنامه شرق را می توان بینابینی دانست و با وجود انعکاس زنان خارجی به بهترین وجه، زنان ایرانی نیز فراموش نشده اند و نوع مواجهه روزنامه شرق در بخش تصاویر با زنان ایرانی بهتر از دو روزنامه دیگر بوده است. روزنامه کیهان نیز کمترین توجه را به تصاویر زنان، چه ایرانی و چه خارجی، در صفحه اول داشته است.
۳۷۷.

تحلیل چگونگی بازنمایی پدر در آثار براینی کمپبل (مورد مطالعاتی: پروژه پدر)

تعداد بازدید : ۱۲۸ تعداد دانلود : ۹۸
بررسی بازنمایی یک امر در آثار هنرمند، راهی برای یافتن جهان زیسته و چشم انداز او به جهان است. براینی کمپبل در «پروژه پدر» به سراغ یکی از قشنگ ترین و هولناک ترین پروژه های کاری اش رفته است. او می خواهد آخرین دیدارها با پدرش را ثبت کند و در عین حال، پایان پدر را به تصویر می کشد که می تواند دردناک باشد. این پژوهش می تواند گامی در راستای تبیین سبک زیباشناختی کمپبل باشد و «پروژه پدر» را از این منظر واکاوی کند. بر این اساس، هدف این پژوهش، تحلیل چگونگی بازنمایی پدر در مجموعه بالا است. پرسش اصلی در این پژوهش عبارت است از اینکه چگونه پدر در پروژه پدر کمپبل بازنمایی شده است؟ در این نوشتار، پس از بیان مبانی نظری و معرفی کمپبل، عکس های «پروژه پدر» با تمرکز بر بازنمایی پدر و نقش عکاس به عنوان دختر او تحلیل می شود. این پژوهش به لحاظ ماهیت، کاربردی است. روش در این پژوهش، توصیفی و تحلیلی است. گردآوری اطلاعات با روش کتابخانه ای و مشاهده تصاویر است. روش تحلیل در این پژوهش کیفی است. نمونه گیری در این پژوهش با روش گزینشی است. 10 عکس که در ارتباط مستقیم با موضوع نوشتار است، برای تحلیل انتخاب شده است. این پژوهش نشان می دهد که این پروژه هم می تواند جنبه شخصی داشته باشد و هم می تواند به لحاظ زیباشناختی مطرح باشد. کمپبل در این پروژه هم نقش دختر را ایفا می کند و هم به پدرش می پردازد. عکس ها به دلیل این که در یک سیر روایی با یادداشت هایی همراه شده است، جذابیت و معنای متفاوتی یافته است. کمپبل تلاش می کند تا یکی از دردناک ترین مراحل زندگی اش را به زیباترین شکل به نمایش بگذارد، اما در این راه تلاش می کند تا ما را با واقعیت رو به رو سازد و همراه کند. پروژه پدر در نمایش روزهای پایانی پدر به صورت صریح و گاهی استعاری موفق است. شاید یکی از جنبه های زیبا بودن این مجموعه، روبه رو ساختن مخاطب با واقعیت عریان و بدون پرده است.
۳۷۸.

تحلیل نقش عکاسی مد در تغییر نگرش مردم ایران در حوزه مد پوشاک در دهه اخیر با تمرکز بر شبکه اجتماعی اینستاگرام

تعداد بازدید : ۲۱۸ تعداد دانلود : ۱۳۴
بدون شک عکاسی پوشاک نقش مهمی در فرهنگ جهانی مد و صنعت وابسته به آن بازی می کند. همچنین نقش تعیین کننده ای در افزایش سهم آگاهی عمومی دارد. شیوه متداول و باب زمان در شئون زندگی اجتماعی را مد گویند. عکاسی مد، شاخه ای از عکاسی است که در آن از مد و لباس همراه با مدل عکس برداری می شود. این شاخه از عکاسی گونه ای از عکاسی تبلیغاتی نیز محسوب می شود. زنانی که به عنوان مدل در ایران کار می کنند، بارها به دلایل مختلف مورد بررسی قرار گرفته و زیر ذره بین رفته اند. آن ها مشغول انجام کاری هستند که از دور ساده و شاید لذت بخش به نظر آید، ولی در واقع به حاشیه هایش بیشتر از اصل موضوع پرداخته می شود. امروزه اهمیت شبکه اجتماعی بر کسی پوشیده نیست و این اهمیت دلایل مختلفی دارد. یکی از این دلایل، فرصت ایجاد ارتباط و اشتراک گذاری مطالب با افراد دیگر در هر زمان و هر فاصله مکانی است که این قابلیت باعث کاهش هزینه های ارتباطی نسبت به گذشته شده است. هدف اصلی عکاسان مد و علاقه مندان به عکاسی، ایجاد یک ایدئولوژی ناموجود، تحمیل ارزش ها به بیننده و جلب توجه به دنیای مد است. در این پژوهش که به صورت چند رشته ای علاوه بر حوزه عکاسی در حوزه های روان شناسی و جامعه شناسی صورت پذیرفته است، ابتدا به روش توصیفی و به کمک جمع آوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای به بررسی مفهوم مد و تاریخچه آن در ایران و جهان، به نقش عکاسی در توسعه صنعت مد و پوشاک پرداختیم، سپس با تحلیل تأثیر شبکه های اجتماعی بر جامعه به ویژه در زمینه مد و انتخاب نوع پوشش، با تنظیم یک پرسشنامه به روش پژوهش میدانی به منظور تحلیل هرچه بهتر میزان این تأثیر از 50 نفر به عنوان افرادی که در شبکه اجتماعی اینستاگرام عضویت داشتند، درخواست شد که پاسخی مناسب به سوالات این پرسشنامه دهند. نتایج این پژوهش نشان می دهد شبکه های اجتماعی به ویژه اینستاگرام در ایران حداقل در دهه اخیر از طریق تأثیرگذاری عکاسی مد نقش به سزایی در تغییر نگرش مردم در حوزه مد پوشاک داشته است.
۳۷۹.

رمان ماجراهای حاجی بابا اصفهانی و شرق شناسی پسا-استعماری

کلیدواژه‌ها: شرق شناسی بازنمایی شرق غرب اسلام گفتمان استعماری موریه رمان ماجراهای حاجی بابا اصفهانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۱ تعداد دانلود : ۱۲۰
رمان  ماجراهای حاجی بابا اصفهانی ( The Adventures of Hajji Baba of Ispahan ) اثر جیمز موریه (James Morier) تجلی آشکاری از شرق ساخته شده(Orientalism)  ذهن اروپاییان است. نویسندگان سعی دارند تا ردپای مستشرقین را در این رمان شناسایی نمایند و نشان دهند که چگونه  تمایلات و اهداف شرقشناسانه، خود را در لابلای سطور پنهان نموده است و به چه سان در یک رمان، بازنمایی شرق و فرهنگ شرقی، همگام با اهداف امپریالیستی پیش می رود. به خصوص درنویسنده ای نظیر موریه، که دو عنصر دیپلماسی و نویسندگی برای اهداف استعماری تلفیق یافته و منجر به شکل گیری گفتمانی سلطه گرایانه(Colonial Discourse) شده که شرقی ها را را دون مایه و حاشیه ای جلوه می دهد.  در این مقاله به شیوه نگرش غرب به شرق و به تحلیل مبحث اسلام در شرق پرداخته می شود. همچنین به سؤالاتی نظیر این که شرق و شرقیان با چه تصاویر و گفتمانی نشان داده شده اند؟ آیا شرقیان و مسلمانان به عنوان دیگری شناخته می شوند؟ و چه رابطه ای می توان بین امپریالیسم و ماجراهای حاجی بابا اصفهانی تعریف نمود، پاسخ داده می شود. شرق همواره خویشتن دیگر (Otherness) غرب بوده است و غربی ها همواره شرق را به گونه خویشتن غریب خود پنداشته است. و متذکر می شود که چگونه غربی ها خود را از منظر مبحث دو ارزشی(Binary Opposition)  شرق- غرب تعریف کرده اند. در پایان نتیجه گیری می شود که در حقیقت این رمان قرن نوزدهمی بستر تبعیضات و تحریم های قرن بیستم جهان سوم را فرآهم می آورد. و در نهایت به عوامل پیدایش این تضاد دو گانه و پیشنهاد راهکارهای فرهنگی- اجتماعی پرداخته می شود.
۳۸۰.

نظریه های فرهنگی فمینیسم و دلالت های آن بر جامعه ی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ایران بازنمایی دین فرهنگ فمینیسم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۴ تعداد دانلود : ۹۲
فمینیست ها بر این باورند که تاکنون جهان را «مردان» تعریف کرده اند و «زنان»، در این تعریف مردانه نادیده انگاشته شده اند، از این رو، هسته های اصلی تمامی نظریه های فمینیستی، برابری زن و مرد در همه ی زمینه های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی است. سال ها طول کشید تا نظریه های فمینیستی وارد عرصه ی جامعه شناسی شود و امروزه این نظریه ها در حوزه های علوم اجتماعی، مطالعات فرهنگی و جامعه شناسی حضوری برجسته و پررنگ دارد، چنان که اکنون در دانشگاه های مختلف جهان، رشته های مختلف «مطالعات زنان» شکل گرفته و فعالان این جنبش سعی دارند زندگی و روابط اجتماعی مربوط به زنان را از منظر جامعه ی زنان ترسیم کنند. شکل هدایت جامعه از دوران گذار از سنت به مدرنیته و نوع مواجهه با امواج تجددخواهانه، نحوه ی تعامل هویت ایرانی با شریعت اسلامی و چالش های مرتبط با جامعه ی زنان ایران در تناظر با نظریه های فمینیستی که ریشه در تاریخ و فرهنگ این سرزمین داشته مورد دقت این نوشتار است. فرضیه ی تحقیق بر این پایه استوار است که میان جایگاه حقیقی زنان در فرهنگ ملی و دینی و مطالبات واقعی این جامعه تعارضی وجود نداشته و بروز زمینه های احساس تبعیض، متأثر از درک نادرست از مبانی و اصول دینی و تبیین جانب دارانه آن از نگاه مردسالارانه بوده است. روش تحقیق مقاله نیز مبتنی بر روش کتابخانه ای، تحلیل یافته ها و کشف دلالت های نظریه های فمینیستی درجامعه می باشد.