دسترسی

با توجه به اهمیت سلامت در سطح جامعه، دسترسی مکانی بالقوه به بیمارستانها موضوع این تحقیق است. بدین منظور میزان دسترسی به بیمارستانهای شهر زنجان در سطح بلوک با سه روش حوزه پوشش شناور دو مرحله ای، حوزه پوشش شناور دو مرحله ای بهبود یافته و حوزه پوشش شناور سه مرحله ای در دو مقطع زمانی 1385 و 1395 مورد بررسی قرار گرفته است. مبنای این سه روش، عرضه و تقاضا و در روش سوم عرضه و تقاضا به علاوه رقابت بین تسهیلات می باشد. از سوی دیگر از آنجا که ماهیت دسترسی به صورت اصولی بر مبنای شبکه خیابانها تعریف میشود، محاسبات دسترسی متکی بر تحلیل شبکه بوده است و از این رو تحلیلها با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی به انجام رسیده است. نتایج کار نشانگر اختلاف دسترسی بلوک ها و در نتیجه نابرابری فضایی در سطح شهر در هر دو مقطع مورد بررسی است. همچنین میزان دسترسی در مقایسه دو مقطع نیز متفاوت بوده، به طوری که دسترسی به بیمارستان های شهر در هر سه روش در سال 95 بیشتر از سال 85 بوده است. تفاوتهای مورد انتظاری نیز بین نتایج سه روش دیده میشود به این صورت که به دلیل اعمال رقابت بین مراکز خدماترسان، مقادیر دسترسی حاصل از روش سوم کمتر از دو روش دیگر میباشد. با توجه به نتایج تحقیق، علیرغم بهبود کلی وضعیت شهر از نظر دسترسی به بیمارستان، شاهد نابرابری دسترسی به تسهیلات بیمارستانی در سطح شهر هستیم. راهکار کاهش این نابرابریها، ساخت بیمارستانهای جدید در نواحی مواجه با کمبود یا توسعه شبکه دسترسی این نواحی است.

هدف از انجام این پژوهش تأثیر چارچوب مفهومی عدالت فضایی بر دسترسی شهروندان شهر ساری بود. روش تحقیق با توجه به ماهیت پژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی می باشد و با توجه به اینکه تمامی شاخص ها از نوع کمی و کیفی (آمیخته) است، از پارادایم تفسیرگرایی استفاده شد. جامعه آماری این پژوهش در بخش کیفی شامل 30 تن از افرادی که در شهر ساری دارای مدرک تحصیلی دکترای شهرسازی هستند و در بخش کمی شامل ساکنان شهر ساری می باشد. روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای با توجه به فرمول کوکران محاسبه گردید. لذا تعداد ساکنان مناطق یک تا چهار شهر ساری با جامعه آماری با استفاده از فرمول فوق، به تعداد 400 به شرح هر منطقه 100 نمونه می باشد. در مورد جمع آوری اطلاعات از داده های GIS شهر ساری، مصاحبه با خبرگان و دو پرسشنامه استفاده گردید. روایی صوری و محتوایی پرسشنامه ها با استفاده از نظرات اصلاحی اساتید تعیین شد. پایایی پرسشنامه با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ 81/0 به دست آمد. در نهایت به منظور تجزیه و تحلیل داده های جمع آوی شده از روش تحلیل محتوا استفاده شد. نتایج نشان داد در حوزه عدالت فضایی مؤلفه های: فیزیکی، اجتماعی، بصری، نمادین و اقتصادی وجود دارد که هر کدام تأثیرگذار بر دسترسی شهروندان در شهر ساری به امکانات در نقاط مختلف سطح شهر می-باشد. بنابراین در مناطق چهارگانه شهر ساری مدیران شهری می بایست با در نظر گرفتن ابعاد مورد شناسایی زمینه دسترسی هر چه بهتر شهروندان به امکانات شهری را با توجه به شاخص های پیشنهادی فراهم آورند.

به سبب رشد پرشتاب جمعیت، مشکلاتی مانند کمبود و عدم توزیع فضایی مناسب خدمات شهری به وجود آمده است. ازاین رو در این تحقیق هدف ارزیابی دسترسی در شهر بجنورد با درنظر گرفتن کاربری های کلیدی و با حالات سفر مختلف است. در این راستا در این تحقیق شش کاربری کلیدی شناسایی شده و دسترسی به سه حالت سفر پیاده، اتوبوس و تاکسی برای هریک از کاربری ها با استفاده از روش حوزه نفوذ شناور دومرحله ای به دست آمده است. همچنین براساس میزان استفاده از هرکدام از حالت سفر، وزن نسبی آن ها و دسترسی تلفیق یافته برای هر کاربری براساس سه حالت سفر به دست آمده است. همچنین با استفاده از روش دنپ، وزن هرکدام از کاربری ها و نقشه دسترسی تلفیق یافته با استفاده از روش ترکیب خطی وزن دار، به دست آمده است. براساس نتایج وزن دهی، کاربری های فضای سبز و آموزشی بیشترین اهمیت را داشته اند. براساس دسترسی نهایی قسمت مرکزی و جنوب شهر و شهرک واقع در شرق شهر دسترسی مطلوب و سایر مناطق شهر، دسترسی نامطلوب داشته اند. براساس نتایج این تحقیق می توان نتیجه گیری کرد عدالت فضایی عمودی در شهر بجنورد رعایت نشده است، زیرا محلاتی که از سطح اجتماعی و اقتصادی مناسبی برخوردار نیستند، از سطح دسترسی مطلوبی نیز برخوردار نیستند.

تحولات اجتماعی و فرهنگی در چند دهه اخیر سبب جذب بیشتر توانیابان در جامعه شده است اما هنوز وجود برخی موانع، از حضور توانیابان در جامعه و استفاده از فرصت های توزیع شده در آن جلوگیری می کند. در این پژوهش ما به دنبال شناخت و بررسی عوامل موثر بر وضعیت تمایل و دسترسی توانیابان به مشارکت اجتماعی و فرصت های فعالیت داوطلبانه هستیم. رویکرد پژوهش حاضر کیفی-کمی و ابزار جمع آوری داده، مصاحبه های عمیق فردی و پرسشنامه محقق ساخته بر اساس نظریات، تحقیقات پیشین و مضامین مستخرج از بخش کیفی است. دامنه سنی افراد مورد مطالعه از 15 تا 40 سال، انتخاب نمونه در بخش کیفی به روش گلوله برفی و مصاحبه عمیق فردی با 15 نفر از توانیابان و در بخش کمی یک تمام شماری از افراد 15 تا 40 سال مجتمع آموزشی نیکوکاری توانیابان در شهر مشهد است، تعداد پاسخگویان 137 نفر می باشد. در این پژوهش پس از استخراج مضامین از زمینه، به بررسی آماری ویژگی های فردی و جمعیت شناختی، ویژگی های شخصیتی توانیاب، نگرش جامعه ، وضعیت عملکرد مسئولین و نهادهای قانونی و وضعیت عملکرد رسانه ها از دید توانیاب، میزان رضایت از وضعیت اقتصادی، وضعیت دسترسی در فضای شهری و سیستم حمل و نقل عمومی و میزان دسترسی به امکانات آموزشی و محتوای درسی مناسب پرداختیم . نتایج حاکی از این است که سطح درآمد، وضعیت اقتصادی، دسترسی به فضای شهری، دسترسی به امکانات و محتوای آموزشی مناسب و نگرش منفی جامعه از عواملی است که بر وضعیت تمایل و دسترسی توانیابان به فرصت های فعالیت داوطلبانه تاثیرگذار است.

مقدمه: نابرابرهای سلامتی می توانند تعیین کننده خطر بیماری و اقدامات انجام شده برای پیشگیری و درمان بیماری در هنگام وقوع باشند. بیماری کووید-19 نقش مهمی در ایجاد و تشدید نابرابری های متعدد سلامتی داشته است. این مطالعه باهدف بررسی عدالت در دسترسی به خدمات سلامتی در بیماران مبتلابه کووید-19 و مرگ و میر ناشی از آن انجام شده است. روش ها: این مطالعه از نوع کاربردی بود که به روش توصیفی- تحلیلی انجام شد. جامعه پژوهش تمام بیمارستان های دولتی وابسته به دانشگاه های علوم پزشکی بود. از روش آمار توصیفی برای تحلیل داده و برای تعیین اثر زیرساخت ها و امکانات بیمارستانی بر مرگ و بستری از همبستگی پیرسون و آزمون آماری رگرسیون خطی چند متغیره برای تعیین ارتباط و معناداری متغیرها استفاده گردید و برای سنجش عدالت در توزیع امکانات و زیرساخت ها از ضریب جینی و منحنی لورنز استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که براساس امکانات بیمارستانی می توان میزان بستری و مرگ در اثر کووید را 96 درصد پیش بینی کرد. افزایش هر واحد تخت ICU شانس بستری و مرگ در اثر کووید-19 را به ترتیب 1/162 و 0/972 افزایش داد. همچنین، به ازای افزایش هر نفر پزشک و پرستار شانس بستری به ترتیب 0/423 افزایش و 0/741 کاهش یافته است. استان های اصفهان، آذربایجان غربی، یزد، کرمانشاه و زنجان پایین ترین ضریب جینی در توزیع تخت را داشتند. نتیجه گیری: توزیع منابع در بین استان ها عادلانه نیست. لذا، برای دستیابی به پوشش همگانی سلامت و رعایت سطح بندی ارائه خدمات نیاز به سیاست گذاری و برنامه ریزی برحسب نیاز جامعه و تخصیص منابع مبتنی بر نیاز و بار بیماری دارد.

رشد شهرنشینی به خصوص در کشورهای در حال توسعه منجر به ایجاد پراکنده رویی شهری شده است. پراکنده رویی شهری در تهران منجر به ایجاد چالش های متعددی در تحقق توسعه پایدار گردیده است. در این پژوهش، پراکنده رویی شهری در زون های ترافیکی (TAZ) شهر تهران در یک دوره بیست ساله (2020-2001) با استفاده از شاخص گسترش وزندار شهری (WUP ) به صورت مکانی بررسی شده است. سپس، کمترین فاصله دسترسی هر TAZ تا مراکز بیمارستانی با استفاده از تحلیل شبکه محاسبه و رابطه میان پراکنده رویی و دسترسی بررسی شده است. نهایتا، منحنی لورنز و ضریب جینی جهت تعیین میزان برابری شهروندان در دسترسی به بیمارستان ها محاسبه شده اند. نتایج نشان می دهند که پراکنده رویی طی دو دهه گذشته در تهران کاهش قابل توجهی داشته است. لذا به دلیل رابطه مستقیم میان پراکندگی و فاصله دسترسی، بیشترین فاصله تا نزدیکترین بیمارستان ها نیز حدود 3 کیلومتر کاهش یافته است. با این وجود، ضریب جینی دسترسی به بیمارستان ها در سال 2020 افزایش 10% را نشان می دهد. به طوریکه در سال 2001، %90 از فرصت های بیمارستانی در میان %29 از شهروندان توزیع شده بود که این میزان در سال 2020 به %7 رسیده است. نتایج نشان می دهند کاهش پراکنده رویی شهری می تواند منجر به ارتقاء استانداردها و کاهش نابرابری دسترسی به سرویس ها شود. با این وجود، کاهش نابرابری در دسترسی علاوه بر کاهش پراکنده رویی شهری به توجه ویژه به متغیرهای اجتماعی-اقتصادی و مدیریت صحیح شهر نیز بستگی دارد.

نیروی انسانی در سازمان ها از اهمیت زیادی برخوردار است. بهره وری،اثربخشی و توسعه سازمان ها به کارایی و اثربخشی نیروی انسانی آن سازمان بستگی دارد؛ لذا یکی از مسائل مهمی که در هر سازمانی باید موردتوجه قرار گیرد، خشنودی و رضایت شغلی کارکنان آن سازمان می باشد؛ چراکه این امر می تواند مستقیماً منجر به توسعه سازمانی گردد. برای تحقق بخشیدن به بهره وری نیروی انسانی در حوزه سازمانی، باید راهکارهای لازم شناسایی شود؛ ازجمله راهکارهای مؤثر توجه به سرمایه های فکری سازمان و رضایت شغلی کارکنان است با توجه به اهمیت. پژوهش حاضر به بررسی عوامل مؤثر بر رضایت شغلی در بین کارکنان اداره آموزش و پرورش شهرستان بجنورد پرداخته است. در این پژوهش از نظریه انگیزشی-بهداشتی هرزبرگ و تاحدی نظریه مبادله اجتماعی «ویت» و «ویلسون» به عنوان چارچوب نظری استفاده شد که عوامل بهداشتی شامل: یکنواختی در کار، حقوق و مزایا، سلسله مراتب سازمان، روابط در محیط کاری و دسترسی و قدرت و هم چنین عوامل انگیزشی شامل: رده شغلی، رسته شغلی و نوع استخدامی است. این تحقیق با روش پیمایشی انجام شده است. ابزار گردآوری  اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته است. اعتبار پرسشنامه توسط جمعی از افراد اهل فن در این حوزه تأیید گردیده است؛ جمعیت آماری تحقیق شامل کارکنان اداره آموزش و پرورش شهرستان بجنورد (250 نفر) دربر می گیرد که نمونه آماری در این تحقیق ۱۵۰ نفر از کارکنان این سازمان است. روش نمونه گیری به شکل تصادفی ساده بوده است. براساس نتایج به دست آمده حقوق و میزان قدرت و دسترسی افراد نقش اصلی را در افزایش رضایت شغلی کارکنان داشته است. با افزایش  میزان حقوق و دسترسی و قدرت افراد میزان رضایت شغلی کارکنان افزایش می باید..

مقدمه: دریافت و مصرف خدمات مراقبت سلامت را بهره مندی از خدمات سلامت می نامند و دسترسی به مفهوم فرصت و توانایی استفاده از خدمات می باشد. هدف از این مطالعه بررسی نابرابری در الگوی بهره مندی و دسترسی به خدمات مراقبت سلامت و عوامل مؤثر آن می باشد. روش کار: پژوهش حاضر از نوع مقطعی و کاربردی است. برای نمونه گیری از روش نمونه گیری تصادفی سهمیه ای استفاده شد. برای بررسی احتمال بهره مندی خانوارها از خدمات مراقبت سلامت و ارتباط آن با متغیرهای مساعدکننده بهره مندی از خدمات مراقبت سلامت از مدل آزمون کای دو پیرسون و جداول متقاطع و نرم افزارهای Exell و Stata استفاده گردید. یافته ها: مطالعه حاضر نشان داد متغیرهای مهمی از قبیل وضعیت اقتصادی خانوار، بیمه، تحصیلات سرپرست خانوار، وجود فرد بالای 65 سال، وجود فرد زیر 12 سال در بهره مندی از خدمات سلامت نقش کلیدی دارند. شاخص تمرکز در استفاده از خدمات سرپایی برابر است با 38/0- و این شاخص برای استفاده از خدمات بستری برابر است با 435/0- به دست آمد. نتیجه گیری: نابرابری در مصرف مراقبت های سلامت به برخی از متغیرهای مستعد کننده وابسته می باشد که اثرات آن ها در بطن پژوهش حاضر نشان داده شد، لیکن بهبود متغیرهای اجتماعی و اقتصادی اثرگذار می تواند در کاهش نابرابری های استفاده از مراقبت های سلامت مؤثر باشد.

حضور در فضاهای شهری و افزایش تحرک، نقش مهمی در سلامتی دارد. از جمله مهمترین فضاهای شهری موثر در این حوزه، پارکها هستند. طراحی مناسب و پراکنش منطقی این فضاها، در تحرک شهروندان اثرگذار بوده و این فرض مطرح است که افزایش تحرک، تاثیر مستقیمی بر کاهش میزان مرگ و میر دارد. برای آزمون این فرض، تحقیق کنونی در شهر مشهد و در ارتباط با بهره مندی از پارکها و فضاهای سبز به انجام رسید. این بررسی به شیوه توصیفی و تحلیلی و به صورت طولی از اواسط سال 1387 آغاز و تا پاییز سال 1397 در شهر مشهد به انجام رسید. داده های مورد نیاز به وسیله پرسشنامه و از نمونه ای به حجم 800 نفر که به چهار گروه مختلف تقسیم شده بودند، گردآوری شد. داده های گردآمده با استفاده از آماره های توصیفی و استنباطی تجزیه و تحلیل گردید. نتایج نشان داد بیشترین مراجعه به پارکها در شعاع 500 متری اتفاق افتاده و نرخ مرگ و میر افرادی که از پارکها استفاده نموده و از تحرک لازم در این فضاها برخوردارند، 50 درصد کمتر از سایرین است. همچنین مشخص شد که اگر عدم تحرک به سه برابر افزایش پیدا کند، میزان مرگ و میر چهار برابر شده و چنانچه طول زمان یکجانشینی از 10 دقیقه به 40 دقیقه برسد، خطر مرگ و میر به دو برابر افزایش می یابد. بنابراین، برنامه ریزان شهری بایستی در تامین و پراکنش فضاهای سبز به نحوی عمل نمایند که شهروندان با طی حداقل فاصله، به این مراکز دسترسی داشته و تجهیزات و طراحی ها به شکل باشد که آنان را به تحرک بیشتر وادار نماید.

طبیعت گردی یکی از منابع مهم درآمدزایی و راه های توسعه ی پایدار با توجه به توانمندی های سرزمین است. در صورت بی توجهی به قابلیت های سرزمین برای این کاربری، نه تنها اهداف موردنظر محقق نخواهد شد، بلکه سرزمین دچار تخریب خواهد شد. هدف از این تحقیق تعیین مناطق با قابلیت طبیعت گردی در زیرحوضه ی آب خیز پلاسجان در استان های اصفهان و چهارمهال و بختیاری به روش ارزیابی چندمعیاره است. به این منظور، ابتدا با بررسی دیدگاه های کارشناسان و مرور منابع، داده های موردنیاز، مانند نقشه ی کاربری و پوشش اراضی و مظاهر زیبای طبیعت تعیین، استانداردسازی و وزن دهی شدند. استانداردسازی معیارها به روش فازی و  محدودیت ها به روش بولین انجام شد. وزن معیارها به روش AHP و با استفاده از نظر کارشناسان و استادان دانشگاه تعیین شد. لایه های اطلاعاتی از منابع گوناگون تهیه، دقت آن ها بررسی و به روش ترکیب خطی وزن دار با یکدیگر ترکیب و مدل قابلیت طبیعت گردی تهیه و نقشه ی قابلیت طبیعت گردی منطقه در شش طبقه ارائه شد. نتایج به دست آمده نشان داد که مناطق با قابلیت خیلی زیاد و زیاد با وسعت 2701 و 7101 هکتار در مجاورت منابع آب، سایر مناظر زیبای طبیعی و راه های دسترسی قرار گرفته اند. بررسی نقشه ی قابلیت طبیعت گردی منطقه نشان داد مناطق با قابلیت متوسط و کم با مساحت 17187 و 176539 هکتار در برخی مناطق، نواحی مجاور منابع آب با فاصله ی دورتر از جاده هستند. علاوه بر این، بررسی پرسش نامه های تکمیل شده توسط گردشگران نشان داد، علی رغم اهمیت فراوان مظاهر زیبای طبیعی، توسعه ی زیرساخت ها اهمیت ویژه ای دارد.

     امروزه عدالت اجتماعی بیشتر از هر موضوعی در مدیریت شهری اهمیت دارد و می تواند همه جنبه های زندگی شهروندان را تحت تأثیر قرار دهد. از دیدگاه عدالت اجتماعی یکی از اهداف مهم برنامه ریزی شهری دسترسی و بهره وری عادلانه همه شهروندان به  کاربری ها و خدمات عمومی است و بایستی مکانیابی کاربری ها و فضاهای شهری به گونه ای باشد که تمامی شهروندان به راحتی به این کاربری ها دسترسی داشته باشند. ازکاربری های مهم می توان به فضاهای سبز شهری اشاره نمود و با توجه به  فشارهای روحی - روانی حاکم برساکنان شهرها که عمدتاً ناشی ازپیامدهای زندگی شهری است، برنامه ریزان و مدیران شهری، ایجاد و توسعه این کاربری را درسطح شهرها برای رها شدن از خستگی های ناشی از مشکلات شهری وگذران اوقات فراغت شهروندان تجویز می نمایند. موضوع این پژوهش بررسی و تحلیل توزیع فضایی پارک های منطقه یک شهر کرمانشاه است و با ارزیابی چگونگی توزیع فضایی و برخورداری ساکنان از سرانه این فضاها قصد داردکمبودها، نحوه توزیع  فضایی، میزان دسترسی و نقاط ضعف و قوت آن را مورد بررسی قرار دهد. در این بررسی میزان سرانه پارک های تجهیز شده در محدوده مورد مطالعه باسرانه استاندارد فضای سبز در سطوح مختلف مورد مقایسه تطبیقی قرارگرفته و کمبودها مشخص گردیده است و درمحیط GIS شعاع عملکردی این کاربری در مقیاس های همسایگی، محله ای، ناحیه ای و منطقه ای مورد بررسی قرارگرفته است. از ترکیب محدوده کارکردی با کل جمعیت ساکن در منطقه مورد اشاره میزان جمعیت داخل و خارج از محدوده عملکردی مشخص و چگونگی دسترسی ساکنان به پارک ها تعیین شده است. نتیجه این پژوهش کمبود سرانه فضای سبز شهری در منطقه یک شهر کرمانشاه را محرز نموده اما از سوی دیگر ساکنان این منطقه تقریباً دسترسی مناسبی به این فضاها دارند. در نهایت با توجه به محدودیت زمین جهت ایجاد پارک درسطح محدوده، راهکار هایی برای بهره مندی بیشترساکنان ازاین فضاها و نقش کلیدی آنها در توسعه و نگهداری این فضاها پیشنهاد گردیده است.

شهر اصفهان از جمله شهرهای زیبای گردشگری است که به سبب موقعیت ممتاز جغرافیایی و ویژگی های تاریخی و فرهنگی، هرساله هزاران مسافر برای دیدار این شهر منحصر به فرد روانه آن می شوند. در ایام نوروز اقشار مختلفی از این شهر دیدار می کنند و هر کدام با توجه به شرایط و ویژگی های خود انواع مختلفی از محل های اقامتی خود را انتخاب می نمایند چرا که سفر از هر نوعی باشد در نهایت نیاز به مکانی جهت اقامت دارد و از میان انواع این اقامتگاه ها می توان به مدارس اشاره نمود که مورد استفاده گروه خاصی از جامعه یعنی کارکنان آموزش و پرورش و سایر مردم است. این مدارس هر ساله با استقبال بیشتری روبرو بوده به طوری که تعداد مدارس مورد استفاده شهر اصفهان درطی سال های 1386تا1388 از570 به654 و تعداد خانوار پذیرش شده از 36400 خانوار به 37730  خانوار و در سال 1389 به 39400 خانوار رسیده است. ولی از نظر جنبه های مختلف با مشکلات  رفاهی، امنیتی، دسترسی و ... روبرو هستند. به همین منظور پژوهش حاضر به تشریح شرایط موجود پرداخته و به دنبال راهکارهایی جهت شناسایی و رفع این مشکلات می باشد تا با ارائه  راه حل های  مناسب بتوان این مکان ها را از وضعیت موجود به وضعیت مطلوبتری رساند. دراین مقاله به بررسی  وضعیت مدارس و مسائل مدیریت اسکان آنها به عنوان یک اقامتگاه موقت گردشگری پرداخته شده است. نوع این پژوهش کاربردی است که با  اطلاعات آن با پرسش نامه، مشاهده و مصاحبه تکمیل شده است.  یافته های  این پژوهش نشان می دهد با توجه به پراکندگی مدارس در سطح شهر، و سازمان یافتگی آنها توسط نهاد آموزش و پرورش، در صورت بهبود شرایط موجود و رفع مشکلات می تواند به عنوان یک اقامتگاه موقت گردشگری به وضعیت مطلوبتری برسد و رضایت بیشتر مسافرین را به دنبال  داشته باشد  

دسترسی به فناوری های اطلاعات و ارتباطات و استفاده از آن می تواند اثرات چشمگیری بر کاهش فقر و کسب اهداف توسعه اقتصادی_ اجتماعی داشته باشد. این مقاله به بررسی میزان دسترسی و نهایتا استفاده از ابزارهای فناوری اطلاعات و ارتباطات در عرصه های اجتماعی- اقتصادی نواحی روستایی می پردازد که در آن فناوری اطلاعات و ارتباطات در بر گیرنده خدمات موبایل، تلفن ثابت، کامپیوتر، اینترنت، رادیو و تلویزیون می باشد. جامعه آماری این پژوهش سکونت گاههای روستایی دهستان قلعه قافه است، تعداد نمونه 303 نفر برآورد شده و افراد بر اساس روش نمونه گیری تصادفی ساده مورد مطالعه قرار گرفتند و در نهایت از آمارهای توصیفی و تحلیلی نرم افزار SPSS برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده گردید. نتایج تحقیق حاکی از آن است که در بین ابزارهای فناوری اطلاعات و ارتباطات بیشترین میزان استفاده از ابزارهای تلفن ثابت، موبایل و تلویزیون صورت می گیرد. در زمینه نوع استفاده نیز بیشترین میزان استفاده در زمینه دسترسی بهتر به خدماتی از جمله تامین نهاده ها، ارتباط بهتر با خریداران(واسطه ها)، ارتباط بهتر و موثرتر با کارشناسان دام و زراعت و همچنین آموختن شیوه های نوین از طریق این ابزارهای اطلاعاتی و ارتباطی است که بیشتر توسط موبایل و تلفن ثابت به انجام می رسد. همچنین فناوری های نوین از جمله اینترنت و کامپیوتر به نسبت کمتری در جامعه روستایی مورد مطالعه استفاده می شوند. در ارتباط با زمان پخش برنامه های توسعه ای و آموزشی نیز نتایج نشان می دهد که با تقویم کشاورزی جامعه روستایی سازگاری خوبی ندارد. از نتایج قابل توجه دیگر، عدم اگاهی و آشنایی جوامع مورد مطالعه از پتانسیل های فناوری های جدید از جمله اینترنت و کامپیوتر است که نیازمند آموزش و اگاهی رسانی در این زمینه می باشد.

علاقه به پارک های شهری در پی رشد جمعیت شهری شروع شده و در سال های اخیر، توجه به پایداری پارک ها در رابطه با مسائل اجتماعی و زیست محیطی مطرح شد. علاوه بر ارائه ارزش زیبایی شناسی و تفریحی پارک ها، این پارک ها نقشی اساسی در توسعه اقتصادی، بهبود سلامت عمومی، ایجاد فرصت های شغلی و ایجاد خودکفایی در استفاده از منابع طبیعی دارد، که در همه این عوامل، عنصر دسترسی یکی از مهم ترین ابعادی است که در این زمینه مطرح می باشد. هدف پژوهش حاضر برنامه ریزی توسعه کالبدی فضای سبز شهری با تأکید بر عامل دسترسی شهر بابل می باشد. از طریق مطالعات و برداشت های میدانی شاخص ها جمع آوری شده و در ادامه با بهره گیری از مدل تحلیل سلسله مراتبی اقدام به ترکیب متغیرها و سهم هر یک در تبیین میزان دسترسی پارک های درون شهری به تفکیک محلات شد. سپس با استفاده از نرم افزار GIS و روش مکان یابی، فضاهای سبز جدید بر اساس نیاز شهروندان و جهت رفع کمبود سرانه فضای سبز در شهر بابل ارائه گردیده است. پژوهش نشان می دهد که عمده ترین پیش نیازهای توسعه فضاهای سبز شامل؛ آگاه کردن مدیران و مسئولان میانی شهرداری ها در خصوص منافع فضاهای سبز، لزوم مشارکت همه مردم در اهمیت مسائل کیفیت محیط زیست شهری و دسترسی به تجهیزات موردنیاز فضاهای سبز می باشد.

هدف این پژوهش بررسی توزیع فضایی داروخانه ها در سطح منطقه 20 شهرداری تهران است. روش پژوهش ارزیابی-تحلیلی بوده و در آن از روش های آمار فضایی و تکنیک بافری در سیستم اطلاعات جغرافیایی استفاده شده است. داده های مورد استفاده مشتمل بر موقعیت و مشخصات داروخانه ها، لایه های اطلاعاتی کاربری زمین، خیابان ها و بلوک های جمعیتی سال 1395 بوده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که در محدوده مطالعاتی به طور میانگین در ازاء هر 7562 نفر یک داروخانه فعال وجود دارد که در حدود استانداردهای جهانی اما پایین تر از نصاب های تعریف شده در ایران است. برای رسیدن وضعیت استاندارد وزارت بهداشت، محدوده مطالعاتی نیازمند 42 داروخانه جدید است. در تحلیل های نزدیک ترین همسایه، نسبت نزدیک ترین فاصله همسایگی، 77/0 محاسبه گردید. در تحلیل خوشه ای چند فاصله ای، منحنی نتایج مشاهده شده بالاتر از منحنی نتایج مورد انتظار بود. در شاخص موران، Z Score حاصل نزدیک به 1 (99/0) به دست آمد. موارد فوق همه گواه توزیع خوشه ای داروخانه ها در منطقه است. ترسیم حوزه های خدماتی هر داروخانه به شعاع 330 متر نیز نشان داد که 51 درصد از سطح منطقه که 7/۶۰ درصد از جمعیت به سر می برند، تحت حوزه خدماتی دست کم یک داروخانه قرار داشته و اما بقیه را داروخانه ها پوشش نداده اند. از این رو گذشته از رفع کمبودها، برنامه ریزی پراکنش متناسب مراکز خدمات درمانی و بهداشتی در منطقه نیز ضروری به نظر می رسد. اطلاعات نقشه فاصله-های اقلیدسی داروخانه ها از محل های سکونت نشان داد که شایسته است مجوزهای جدید احداث داروخانه به قسمت های شمال شرقی منطقه اختصاص یابد

امروزه آزادی و حق دسترسی به اطلاعات جزو حقوقی است که به تحقق مفهوم شهروندی که یکی از موضوع های اصلی در گفتمان دمکراسی مشارکتی است یاری می رساند. به واقع هر قدر بر کمیت و کیفیت اطلاعات در دسترس شهروندان افزوده شود به همان میزان دمکراسی فراگیرتر و مشارکت بیش تر می شود. بنابراین به رسمیت شناختن این حق نه تنها موجب تغییر ساختار حکومت ها که سبب تغییر در نقش سنتی دولت ها نیز می شود به این معنی که دولت ها در پرتو اجرای قوانین آزادی اطلاعات و حق دسترسی ، برخلاف گذشته که مالک اطلاعات بودند به تدریج به واسطه ای اطلاعاتی تبدیل خواهند شد.دسترسی شهروندان به اسناد و اطلاعات موجود در ادارات، سازمان ها و نهادهای دولتی حقی است که برای شهروندان وجود دارد. اما این که این حق توسط نهادهای دولتی مورد توجه قرار می گیرد یا خیر؟ و یا تاثیر دسترسی یا عدم دسترسی شهروندان به اسناد و اطلاعات اداری در کارایی نظام اداری چگونه خواهد بود؟ سوالی است که مطرح می گردد. مطالعات انجام شده به صورت کتابخانه ای و تحلیل مطالب گردآوری شده، صورت گرفت و نهایتا مشخص گردید

فرسودگی بافت های تاریخی در ابعاد مختلف کالبدی و عملکردی آن زندگی شهری را در این فضاها با مشکلاتی مواجه ساخته است و این در حالی ست که چنین بافت هایی از ظرفیت بالایی به لحاظ گردشگری برخوردار بوده و در صورت توجه می توانند ضمن برآوردن نیازهای شهروندان و ساکنین، محیطی جذاب و مطلوب را برای آن ها و همچنین گردشگران فراهم آورند. قابلیت قدم زدن در مکان که در این تحقیق به آن پرداخته شده است، ازجمله کیفیاتی است که می تواند در محورهای پیاده من جمله محورهای گردشگری-تاریخی منجر به مطلوبیت بیشتر برای کاربران و گردشگران شده و زمینه تجربه مطلوب در این فضاها را فراهم آورد. فضای موردمطالعه در تحقیق حاضر خیابان سپه واقع در شهر قزوین می باشد که به دلیل اهمیت تاریخی آن و همچنین وجود جاذبه های مختلف تاریخی و گردشگری انتخاب شده است. به منظور بررسی مؤلفه های مؤثر در بهبود کیفیت قابلیت قدم زدن در فضای مورد مطالعه ابتدا ابعاد و مؤلفه های آن مورد بررسی قرار گرفته و برمبنای آن، تحقیق پیمایشی صورت گرفته است. در این پژوهش، 100 نفر از کاربران حاضر در فضای نمونه مشارکت داشتند و نتایج آن از طریق نرم افزار SPSS و بهره گیری از آزمون های آماری مرتبط مورد تحلیل و بررسی قرار گرفت. تحلیل های صورت گرفته حاکی از آن است که در میان مؤلفه های کالبدی مختلف که در رابطه با قابلیت قدم زدن مورد بررسی قرار گرفتند، مؤلفه ی آسایش و راحتی بیشترین تأثیر را داشته است. علاوه براین، بررسی و رتبه بندی صورت گرفته براساس نظریات و اولویت های مشارکت کنندگان در مورد نیازها و انتظارات خود در فضای مورد مطالعه نیز به نقش و اهمیت بعد زیباشناسانه فضا تأکید داشته است.

مترو یکی از سیستمهای حمل و نقل همگانی انبوه بر می باشد که نقش موثری در جابجایی شهروندان در کلان شهرها و حرکت به سمت توسعه پایدار دارد. کیفیت خدمات ارائه شده توسط این سیستم تاثیر به سزایی در مطلوبیت و افزایش جذب مسافر دارد. در این مقاله به بررسی مولفه های کیفیت فضایی موثر بر رضایتمندی کاربران مترو پرداخته شده است. تمرکز مقاله بر بررسی مولفه های عملکردی بوده است. خط 2 مترو شهرداری تهران به عنوان مطالعه موردی این مقاله بررسی شده است. برای تعیین مولفه های موثر از تکمیل پرسشنامه بین کاربران ایستگاههای مترو خط 2 تهران و به کارگیری تکنیک تحلیل عاملی استفاده شده است. براساس نتایج بررسی ها، پارامترهای میزان رضایت مسافران مترو از پله برقی، رضایت از زمان رسیدن، رضایت از کیفیت تهویه، رضایت از تزئینات داخلی، رضایت از تسهیلات سالمندان و رضایت از میزان روشنایی، بیشترین تاثیر در رضایتمندی کاربران ایستگاههای مترو خط 2 شهرداری تهران را داشته اند. همچنین فعالیت های سرویس، بهداشتی، اورژانس و نمازخانه از پرمخاطب ترین کاربریهای این ایستگاهها هستند. در همین راستا پیشنهاد شده است با کار کردن روی وضعیت این موارد ضمن بهبود خدمات ارائه شده به مسافران در راستای جذب مسافر بیشتر و کاستن از خودروی شخصی در حمل ونقل شهری حرکت شود.

دستیابی به درکی عمیق نسبت به مفهوم دسترسی مستلزم بررسی وجوه پیوند خورده آن با معانی مکانی است که انسان در معرض تجربه اش قرار دارد. تجربه مداوم مکان در بستر دسترسی عاملی است که در ارتقای حس دلبستگی به مکان تأثیری بنیادین داراست. بررسی ها نشان می دهند که معماری ژاپن نگرش مفهومی متفاوتی نسبت به موضوع دسترسی ارائه می نماید. دسترسی به عنوان عاملی واسط در ایجاد ارتباط عینی-ذهنی انسان با باغ ژاپنی در مقیاس های مختلفی فرد را با مکان در تعامل قرار می دهد. در واقع دسترسی در معماری باغ ژاپنی چنان غیرقابل تفکیک از مکان است که از طریق آن می توان ابعاد مکان را بی واسطه دریافت. از اینرو شناخت عمیق مفهوم دسترسی و مؤلفه های آن از یک سو و ابعاد دلبستگی به مکان از سوی دیگر در باغ ژاپنی می تواند موجب افزایش درک معماران نسبت به طراحی مبتنی بر دسترسی- مکان گردد. این مقاله با طرح فرضیه های مطرح شده زیر سعی بر آن دارد تا به بررسی رابطه دسترسی و مکان در معماری باغ ژاپنی بپردازد. الف. دسترسی عاملی بنیادین در تجربه و کشف مکان است و ب. دسترسی به عنوان واسطی در ایجاد ارتباط انسان و مکان عامل اصلی در درک ابعاد مختلف مکان و عمق یابی سطوح آن می باشد. در این راستا ابتدا از طریق روش توصیفی-تحلیلی وجوه مختلف دسترسی در پژوهش های اخیر بررسی شده و سپس به تشریح ماهیت دسترسی پرداخته می شود. درنهایت این پژوهش نشان می دهد که سه مؤلفه "چشم انداز"، "کیفیت لبه راه" و "نحوه تقرب انسان" به عنوان مفاهیم اصلی تعریف کننده دسترسی در باغ ژاپنی لایه لایه موجب آشکار شدن مناظر بر بیننده می گردد که در اثر تعامل مداوم انسان با مکان سبب عمق یابی حس او به مکان شده و مفهوم دسترسی و مکان را بر او یکپارچه می سازد.

آنچه در طرح های توسعه شهر تهران ذیل خدمات محلی بررسی می شود، صرفاً محدود به خدماتی است که با عنوان خدمات هفتگانه مستقیماً توسط نهادهای عمومی و دولتی تأمین می شود. همین امر باعث شده است که در برخی محلات شهر تهران، پراکندگی خدمات تجاری محله ای به درستی صورت نگیرد و بخشی از جمعیت محله دسترسی مناسب به ویژه به صورت پیاده به خدمات تجاری محله ای نداشته باشند. بر این اساس، لازم است مداخلاتی توسط شهرداری در فرآیند توزیع و دسترسی (به ویژه به صورت پیاده) به خدمات تجاری محله ای در سطح محلات شهر تهران صورت گیرد. بر این اساس، این پژوهش با هدف تدوین برنامه راهبردی توزیع مکانی مناسب خدمات محله ای (با تاکید بر خدمات تجاری محله ای) مبتنی بر پیاده مداری در محلات شهر تهران صورت گرفته است. برای انجام این پژوهش که ذیل پژوهش های کاربردی قرار می گیرد، از رویکرد ترکیبی با غلبه روش کیفی استفاده شده است. به منظور جمع آوری داده از روش های اسنادی، داده های ثانویه، مشاهده غیرمشارکتی، مصاحبه عمیق و پرسشنامه استفاده شده است. تحلیل داده ها نیز با استفاده از تحلیل آماری، تحلیل محتوای کیفی و تحلیل تطبیقی صورت گرفته است. مطالعات این پژوهش نشان می دهد که ارتقای توزیع خدمات محله ای مبتنی بر پیاده مداری نیازمند تدوین و اجرای برنامه هایی در سه بازه کوتاه مدت، میان مدت و بلندمدت است. در کوتاه مدت، لازم است دستورالعمل هایی مرتبط با توزیع خدمات تجاری محله ای، دسترسی به خدمات تجاری محله ای و نیازسنجی خدمات تجاری محله ای در برنامه توسعه محلات شهر تهران ذیل اسناد فرادست مربوطه تصویب و ابلاغ شوند. برنامه ها و اقدامات میان مدت جهت ارتقای توزیع خدمات محله ای مبتنی بر تعریف جایگاه شهرداری در فرآیند توزیع خدمات محله ای (از طریق صدور پروانه کسب یا تأمین فضای مورد نیاز این خدمات) در نظر گرفته شده است. برنامه ها و اقدامات بلندمدت نیز بر تغییر قوانین فرادست جهت تثبیت شهرداری به عنوان یکی از مراجع صدور پروانه کسب متکی هستند.