مطالب مرتبط با کلیدواژه
۱۲۱.
۱۲۲.
۱۲۳.
۱۲۴.
۱۲۵.
۱۲۶.
۱۲۷.
۱۲۸.
۱۲۹.
۱۳۰.
۱۳۱.
۱۳۲.
۱۳۳.
۱۳۴.
۱۳۵.
۱۳۶.
۱۳۷.
۱۳۸.
۱۳۹.
۱۴۰.
اجتماعی
منبع:
پژوهش های سیاست اسلامی سال ششم بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۱۳
85 - 110
حوزه های تخصصی:
انقلاب ها در مسیر استمرار، تکامل و اجراسازی اهداف خود با چالش های متعدد روبه رو بوده اند. بسیاری از این چالش ها مشابه اند و ازاین رو، در انقلاب های دیگر نیز تکرار شده اند؛ به ویژه اگر بسترهای وقوع آنها، یکسان بوده باشند. وجود چنین تشابهاتی، فرصت مناسبی را برای رهبران انقلاب های بعدی فراهم می آورد تا از تجارب آنها استفاده کنند. انقلاب مشروطه، از انقلاب های بزرگ دوره معاصر ایران است که با چالش های زیادی روبه رو شد که سرانجام، آن به انحراف انجامید. باتوجه به یکسانی بسترهای این رویداد با انقلاب اسلامی، مسئله مقاله، مقایسه چالش های اجتماعی- سیاسی انقلاب مشروطه با انقلاب اسلامی است. احتمالاً مورد مطالعه این پژوهش، در انقلاب اسلامی نیز تکرارشدنی است. ازاین رو، سؤال این است که وجوه تشابه چالش های انقلاب مشروطه و انقلاب اسلامی کدام اند؟این مقاله با روش توصیفی - تحلیلی تاریخی به دنبال پاسخ به این پرسش است. مهم ترین نتایج به دست آمده عبارت اند از: 1. بزرگ نمایی اختلافات بین نخبگان اجتماعی-سیاسی و درگیرکردن بدنه جامعه؛ 2. ایجاد فاصله بین نخبگان اجتماعی-سیاسی و رهبران انقلاب؛ 3. پاسخ کاذب به نیازهای حقیقی جامعه و انحراف افکار عمومی.این سه شیوه، هم در دوران مشروطه و هم در دوران انقلاب اسلامی مشاهده می شود.
ارائه مدل از عوامل تاثیر گذار بر مشارکت سیاسی- اجتماعی شهروندان در اجرای طرح های توسعه پایدار نواحی شهری (مطالعه موردی شاغلین دستگاه های اجرایی شهر اراک)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
مقاله حاضر با هدف ارائه مدل عوامل مؤثر بر مشارکت سیاسی-اجتماعی شهروندان در اجرای طرح های توسعه پایدار نواحی شهری به اجرا درآمد. در این تحقیق توسعه شهری کلانشهر اراک به عنوان مطالعه موردی مورد توجه بوده است. جامعه آماری را شاغلین دستگاه های اجرایی شهر اراک در سال ۱۳۹۸ تشکیل داده است. حجم نمونه به موجب جدول نمونه گیری مورگان ۳۶۱ نفر بوده است که به شیوه ی طبقه بندی سهمیه ای تصادفی گزینش گردید. ابزار جمع آوری داده ها را مصاحبه با خبرگان دانشگاهی و پرسشنامه مجریان دستگاه های اجرایی تشکیل داد. روایی و پایایی پرسشنامه از طریق آزمونهای تحلیل عاملی و کرونباخ تایید گردید، کسب ضریب بالای 70/0 در هر دو مورد گویای ثبات اندازه گیری آنها بوده است. روش تجزیه و تحلیل داده ها عبارتند از: بهره برداری از شاخص های آمار توصیفی، آزمون های معادلات ساختاری، آزمون سوبل. در این راستا از نرم افزار PLS برای آزمون مدل تحقیق و فرضیه ها استفاده گردید. نتایج تحقیق حاکی از آن بود که هر یک از مجموعه عوامل اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی با میانجیگری مشارکت سیاسی-اجتماعی با توسعه پایدار شهری رابطه وجود داشته است. ولی بین عوامل سیاسی با میانجیگری مشارکت اجتماعی-سیاسی با توسعه پایدار شهری رابطه وجود نداشته است. در عین حال مجموعه عوامل مؤثر بر مشارکت های سیاسی-اجتماعی بر توسعه پایدار شهری تاثیر مثبت داشته، مدل این اثرگذاری نیز آزمون و ارائه گردید.
بررسی رابطه بین سلامت اجتماعی با خودکارآمدی تحصیلی، هیجانی و اجتماعی در دانش آموزان پسر دوره اول متوسطه
حوزه های تخصصی:
هدف از این تحقیق، تعیین رابطه بین سلامت اجتماعی با خودکارآمدی تحصیلی، هیجانی و اجتماعی و نیز پیش بینی سلامت اجتماعی از روی خودکارآمدی تحصیلی، هیجانی و اجتماعی دانش آموزان پسر دوره اول متوسطه شهرستان هشترود بود. روش تحقیق این پژوهش از لحاظ هدف از نوع تحقیقات کاربردی و از لحاظ روش انجام توصیفی و از نوع تحقیقات همبستگی می باشد. جامعه آماری این پژوهش کلیه دانش آموزان پسر دوره اول متوسطه شهرستان هشترود که در سال تحصیلی 99-98 مشغول به تحصیل بودند و تعداد آنها براساس گزارش آموزش و پرورش 734 نفر بود، براساس جدول نمونه گیری مورگان و کرجسی تعداد نمونه های این تحقیق 254 نفر بود. که به صورت تصادفی و به روش خوشه ای چند مرحله ای که از بین دانش آموزان پسر دوره اول متوسطه نمونه گیری شدند. ابزارهای پژوهش حاضر عبارت بودند از: پرسشنامه خودکارآمدی کودکان و نوجوانان موریس(2001)(SEQ-C) و پرسشنامه سلامت اجتماعی کییز(2004). برای آزمون فرضیه ها از آزمون های ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون داده ها استفاده شد. نتایج تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد با افزایش سلامت اجتماعی و نیز مولفه های آن، خودکارآمدی تحصیلی، هیجانی و اجتماعی نیز افزایش می یابد. با استفاده از یافته های پژوهش حاضر می توان عنوان کرد که با آموزش مهارت های اجتماعی برای دانش آموزان در زمینه سلامت اجتماعی به افزایش خودکارآمدی آنان اقدام نمود.
آزمون علّی سبک زندگی ایرانی اسلامی بر سلامت جسمی و روانی دانش آموزان مدارس دخترانه(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مدیریت مدرسه دوره هشتم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳
438 - 419
حوزه های تخصصی:
هدف از پژوهش حاضر آزمون مدل علی سبک زندگی ایرانی اسلامی بر سلامت جسمی و روانی دانش-آموزان دختر مدارس دولتی می باشد. پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی، از نظر شیوه گردآوری داده ها توصیفی- پیمایشی بود. در بخش اول (کیفی) برای انجام مصاحبه میدانی، جامعه آماری پژوهش را صاحب نظران و خبرگان دینی و اساتید دانشگاهی(تربیت بدنی، معارف اسلامی و جامعه شناسی) و همچنین برخی از دانش آموزان دختر بودند که این افراد، به صورت هدفمند برای مصاحبه های کیفی در موضوع پژوهش انتخاب گردید(15 مصاحبه با 13 نفر و تا حد اشباع نظری ادامه یافت). ودر بخش دوم (کمی) بعد از گردآوری اطلاعات حاصل از پژوهش کیفی، اقدام به ساخت پرسشنامه سبک زندگی ایرانی اسلامی نموده و این پرسشنامه(50 گویه و در قالب 9 مؤلفه) در بین دانش آموزان دختر مدارس دولتی شهر تهران ، توزیع گردید. از شاخص های کشیدگی و چولگی به منظور بررسی توزیع داده ها (طبیعی و یا غیر طبیعی بودن) استفاده و برای بررسی و پاسخ به سؤالات پژوهش و رسم و تدوین مدل اندازه-گیری و مدل ساختاری از نرم افزارهای SPSS نسخه 24، Smart PLS نسخه 2.0 و نرم افزار Max QDA نسخه Pro استفاده شد. نتایج پژوهش حاضر نشان داد که 25 کد مفهومی و 9 مقوله اصلی، از مؤلفه های سبک زندگی ایرانی اسلامی در دانش آموزان دختر مدارس دولتی می باشد و همچنین مشخص شد که سبک زندگی ایرانی اسلامی بر سلامت جسمی و روانی دانش آموزان دختر مدارس دولتی تأثیرگذار می باشد.
بررسی فقهی تطبیق عنوان ثانویه ی حفظ نظام بر مسئولیت های اجتماعی زنان، با تأکید بر دیدگاه امام خمینی (ره)
حضور اجتماعی زنان، به جهت شرایط اجتماعی نامساعد، مبانی فکری ناصحیح، رفتار تبعیض آمیز و مفاسد اجتماعی، از دیرباز از منظر اخلاقی و فقهی، درسایه ای از ابهام قرار دارد. اسلام با معارفی برگرفته از وحی و سر منشأ خلقت، جایگاه طبیعی و حقیقی زن را تبیین نموده و به رسمیت شناخته است. در همین راستا شارع مقدس، مسئولیت هایی بر عهده ی زنان نهاده، که برخی با عنوان اولیه و برخی با عناوین ثانویه، فعالیت و ایفای نقش زنان را در عرصه ی اجتماع، امری ضروری و الزامی قرار می دهد. یکی از مهمترین عناوین ثانویه، عنوان حفظ نظام می باشد که به جهت اولویت و تقدم آن بر سایر قواعد و احکام فقهی دارای اهمیت بوده و به نوعی حاکم بر سایر ادله می باشد. نگرش نوین امام خمینی (ره) به این قاعده از جهت توسعه ی مفهوم و مصادیق آن در حل معضلات اجتماعی-فقهی، حائز اهمیت و راهگشا است. در این پژوهش که به روش توصیفی-تحلیلی صورت گرفته، ضمن تقریر انواع مسئولیت های زنان در جامعه، و تبیین مفهوم، شرایط و کارکردهای قاعده ی حفظ نظام، به بررسی تطبیقی مصادیق این قاعده بر مسئولیت های اجتماعی زنان پرداخته شده و نقش زنان در مسئولیت های نظامی، به عنوان نمونه مورد بررسی قرار گرفت. از جمله نتایج به دست آمده در این پژوهش عبارت است از اینکه اولاً: محدودیتی در پذیرش مسئولیت های اجتماعی برای زنان، با رعایت آداب شرعی وجود ندارد. ثانیاً: انطباق مسئولیت های زنان با عنوان حفظ نظام، در چهار بُعدِ حفظ کیان اسلام، حفظ نظام معیشت، حفظ نظام اجتماعی و حفظ نظام سیاسی و حکومتی قابل تصوّر است. ثالثاً: خصائص شغلی زنان، از قبیل: «شرط جنسیّت»، «شرط تخصّص»، «خلأ کمبود نیرو»، « حفظ جان مسلمین»، « شئونات اختصاصی زنان مسلمان» و «انحصار برخی استعدادها در زنان» از اهمّ معیارهای انطباق با عنوان حفظ نظام می باشد و این نوع مسئولیت ها را در تزاحم با سایر احکام و حقوق، در اولویت قرار می دهد.
بررسی علل حیوان آزاری با تأکید بر نگاه جرم شناسانه
آسیب رساندن به حیوانات یک رفتار ناهنجار اجتماعی است که می تواند ریشه در اعتقادات تعصب گونه ی شخصی یا فرهنگ موجود در یک جامعه یا اختلالات روانی در پیشینه ی مرتکب باشد.این که در ایران به چه میزان از نگاه روانشناسی و فرهنگی به جای سزادهی صرف به این موضوع نگریسته شده جای تأمل داشته و نیازمند بررسی است.آیا قوانین پراکنده ی موجود برای جرم انگاری اختصاصی حیوانات کافی است؟آیا ارائه ی طرح هشت ماده ای ممنوعیت حیوان آزاری با توجه به فرهنگ غالب جامعه می تواند جامعیت داشته باشد یا خاصیت بازدارندگی را به میزان کافی در مرتکب به جای گذارد؟این تحقیق به علل مختلف حیوان آزاری از جمله روانی، اجتماعی در کنار بزهکاری مرتکبین پرداخته و با توجه به فرهنگ موجود در ایران، به ارائه ی راه حل می پردازد.در پایان با نگاه نقادانه به طرح هشت ماده ای، با دادن پیشنهاد اصلاحات لازم قانونی به عنوان یک جرم شناس به قانونگذار، به دنبال قانونی کارآمدتر در این زمینه است.
روندهای حاکم بر آینده شیعه
منبع:
آینده پژوهی انقلاب اسلامی سال اول پاییز ۱۳۹۹ شماره ۲
71 - 101
حوزه های تخصصی:
تحولات اخیر جهانی و منطقه ای نشان می دهد که ایران نباید درباره سرنوشت شیعیان بی توجه باشد و لازم است در این زمینه به نقش آفرینی بپردازد. با نگاهی ژئوپلتیکی به مسائل ایران و تشیع، مشخص می شود هر اقدامی در ایران به عنوان کانون مذهب شیعه جوامع شیعی را که به حوزه نفوذ ایران تعلق دارند، متاثر می کند. هدف این مقاله، بررسی روندهای حاکم بر آینده جهان تشیع است. در این مقاله از روش تحلیل روند استفاده شده است و روندهای اجتماعی، اقتصادی، فناورانه و سیاسی حاکم بر جهان شیعه مورد بررسی و تجزیه وتحلیل قرار گرفته است. نتایج حاصل از بررسی روندهای کنونیِ اقتصادی، فناورانه، سیاسی و اجتماعی در جهان به ویژه در کشورهای اسلامی مبین ورود به عصر تغییرات ژرف و شگرفی است و خبر از شکل گیری و ایجاد جغرافیای نوپدید تشیع می دهد. روندهای کلیدی در جهان شیعه از تغییر قدرت های اقتصادی تا افزایش جمعیت در آنها، از ظهور رسانه های جمعی و گسترش شبکه های اجتماعی تا تغییر شکل ساختارهای سیاسی همه اینها ممکن است آینده شیعه در غرب آسیا (خاورمیانه) و جهان را به نحوی پیچیده و غیرقابل پیش بینی رقم بزند.
تحلیل اثرات حضور گردشگران مذهبی غیر ایرانی بر کیفیت زندگی شهروندان (مطالعه موردی: منطقه ثامن شهرداری مشهد)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش و برنامه ریزی شهری سال دوازدهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۴۵
99 - 116
حوزه های تخصصی:
گردشگری مذهبی شکلی از گردشگری است که در آن مردم دین دار(با اعتقاد) به طور انفرادی یا گروهی به دلایل زیارتی، تبلیغات مذهبی یا تفریحی(تحقیقی) سفر می کنند. از این رو، گردشگری مذهبی امروزه در راستای کسب درآمد و هم چنین حفظ میراث فرهنگی مورد توجه قرار گرفته است. در این مقاله تلاش شد تا تاثیرات حضورگردشگران مذهبی غیر ایرانی برابعاد مختلف زندگی شهروندان ساکن منطقه ثامن مشهد مورد بررسی قرار گیرد. روش تحقیق در این مطالعه، از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش، توصیفی- تحلیلی است و روش گردآوری اطلاعات کتابخانه ای و میدانی و روش تجزیه و تحلیل اطلاعات هم به صورت آمار توصیفی(میانگین، انحراف معیار) و استنباطی (آزمون تی تک نمونه ای و روش تحلیل عاملی ) صورت گرفته است. جامعه آماری تحقیق، شامل 118خانوار در قطاع یک منطقه ثامن می باشد که بر اساس فرمول کوکران حجم نمونه برابر با 90 خانوار انتخاب گردیده است. یافته های مطالعه نشان می دهد که، حضور گردشگری مذهبی خارجی در منطقه ثامن مشهد قطاع یک بیشترین تأثیر خود را با میانگین 3،353 بر بعد اقتصادی زندگی شهروندان داشته است. نتایج تحلیل عاملی نشان می دهد، 6 عامل دارای مقدار ویژه بیش تر از 1 هستند. همچنین با توجه به درصد تجمعی واریانس ها مشاهده می شود که در مجموع عوامل اول تا ششم 51/49 درصد از کل تغییرات را تبیین می کند. اثرات گردشگری مذهبی خارجی بر منطقه ثامن مشهدبعد از دسته بندی در تحلیل عاملی نشان می دهد ، «رونق اقتصادی و اشتغالزایی» در منطقه با 2/15% از واریانس به عنوان مهمترین عامل شناخته شده است. با توجه به یافته ها، راهکارهایی چون ایجاد فرصت های شغلی مناسب، فرهنگ سازی برای حفظ هویت اجتماعی و کاهش اثرات منفی حضور گردشگران، مکان یابی مناسب پروژه ها در تغییر کاربری و ساخت و سازها در منطقه و غیره پیشنهاد شده است.
تحلیل عوامل اجتماعی و فرهنگی مؤثر در گرایش زنان خانه دار به امور تعاون(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
تعاون و کشاورزی سال نهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳۵
1 - 20
حوزه های تخصصی:
تامین نیازهای زیستی بشر مبتنی بر تعاون از ابتدای زیست بشر وجود داشته و با شکل گیری و توسعه تعاونی ها به ویژه بعد از انقلاب صنعتی، رشد بیشتری یافته است. زنان به عنوان نیمی از اعضای جامعه در اداره زندگی نقش مهمی ایفا می کنند. با توجه به مسئولیت زنان در خانواده و کارکرد موثر تعاونی ها در تامین نیازهای زندگی، گرایش زنان در امور تعاون قابل تامل به نظر می رسد. زنان 6/49 درصد جمعیت کل کشور را تشکیل می دهند که حدود دو سوم آنان خانه دارند و 11درصد تعاونی های فعال کشور به زنان اختصاص یافته است. این تعاونی ها در بخش صنعت، کشاورزی و خدمات فعالیت دارند. این پژوهش با هدف شناسایی عوامل موثر بر گرایش زنان خانه دار به امور تعاون به شکل کیفی صورت گرفته است. با بهره گیری از ابزار مصاحبه عمیق و نیمه ساختار یافته در چارچوب «نظریه زمینه ای» داده های لازم از 15 نفر از زنان خانه دار 20 تا 60 ساله ساکن تهران در سال 1399 گردآوری و تنظیم شد، و پس از تحلیل یافته های پژوهش، «نبود سرمایه» و «نبود شناخت از تعاون» به عنوان شرط زمینه ای، «توانایی های فردی» به عنوان شرط علّی، «خانواده و دوستان» به عنوان شرط مداخله گر، «تعهدات مالی، حقوقی و اخلاقی » به عنوان تعاملات و «ضعف نهادینه شدن فرهنگ تعاون» به عنوان پیامد در گرایش زنان خانه دار به امور تعاون مشخص شدند.
بررسی اثربخشی آموزش مسئولیت شخصی- اجتماعی(TPSR) بر اشتیاق ورزشی و خودکارآمدی ورزشی در ورزشکاران نوجوان
منبع:
مطالعات فرهنگی - اجتماعی المپیک سال دوم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۵
91 - 105
حوزه های تخصصی:
هدف این مقاله بررسی اثربخشی آموزش مسئولیت شخصی- اجتماعی بر اشتیاق ورزشی و خودکارآمدی ورزشی در ورزشکاران نوجوان است. روش تحقیق به صورت نیمه تجربی و از نوع تحقیقات کاربردی است. جامعه آماری را کلیه ورزشکاران نوجوان تیم های ورزشی گروهی شهر کرمانشاه تشکیل دادند. در این پژوهش بر اساس پژوهش نورایندری و همکاران(2018) ورزشکاران نوجوان تحت برنامه آموزشی مسئولیت شخصی و اجتماعی (TPSR)طی 10 جلسه آموزش 90 دقیقه ای قرار گرفتند. برای سنجش شور و اشتیاق به فعالیت ورزشی از پرسشنامه شور و اشتیاق به فعالیت والرند (2003) و برای سنجش خودکارآمدی از پرسشنامه خودکارآمدی شرر و همکاران (1982) استفاده شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی میانگین و انحراف استاندارد و جهت ازمون داده ها از نرم افزار SPSS نسخه 22 استفاده شد. نتایج نشان داد: آموزش مسئولیت شخصی- اجتماعی بر اشتیاق ورزشی و خودکارآمدی ورزشی در ورزشکاران نوجوان اثر معنی داری دارد. آموزش مسئولیت شخصی- اجتماعی بر خودکارآمدی ورزشی در ورزشکاران نوجوان اثر معنی داری دارد
تحلیل مطالعات تغییر اقلیم در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
مطالعات تغییر اقلیم به دو گروه مدل سازی تغییر اقلیم و پیامدهای تغییر اقلیم تقسیم می شود که در این پژوهش به مطالعه گروه دوم تحقیقات پرداخته شده است. بنابراین، در مرحله اول موضوعات به چند دسته تقسیم شد که شامل اثر تغییر اقلیم بر وقوع مخاطرات محیطی، منابع آب، اقتصادی و کشاورزی است و همچنین اثر آن بر پیامدهای اجتماعی و سکونتگاهی که تاکنون در ایران انجام شده است و نهایتا تحلیل این موضوعات. روش به کارگرفته شده در این مطالعه مطالعات کتابخانه ای و جست وجو در پایگاه های استنادی علمی مگیران، SID، و ScienceDirect بوده است. بر اساس نتایج این پژوهش، مرور منابع نشان داد، به نظر بیشتر پژوهشگران، مهم ترین پیامد پدیده تغییر اقلیم در ایران افزایش فرین های جوی بوده که به طور کلی یا بازه زمانی- فضایی الگوهای آب وهوایی تغییر کرده است یا رخداد آن ها بیشتر یا کمتر از میانگین بوده است. اما بر اساس نتایج مطالعات مورد بررسی، پدیده های حدی مانند خشک سالی بیش از سایر پدیده ها تحت تأثیر تغییر اقلیم قرار گرفته اند. همچنین، تحقیقات نشان دادند که در ایران، به عنوان کشوری در حال توسعه، در مقایسه با اقتصادهای قدرتمند، تغییر اقلیم بیشتر به بروز مسائل اجتماعی و اقتصادی منجر شده است.
نقش طراحی کالبدی در امنیت روستایی (نمونه موردی شهرستان رشت)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
وجود امنیت عمومی برای احساس رفاه و امنیت در هر محله ای حیاتی است. امنیت محله معضل پیچیده ای است که به شکل قوی وضعیت کلی محلات را به واسطه کیفیت خدمات رسانی تحت تأثیر قرار می دهد. هدف از پژوهش حاضر نقش طراحی کالبدی و بررسی عوامل مؤثر بر امنیت روستاییان در سطح روستاهای شهرستان رشت می باشد. تحقیق حاضر از نظر روش تحقیق کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی- تحلیلی است. به منظور بررسی بهتر در این پژوهش ابتدا ابعاد احساس امنیت به چهار بعد ناموسی، جانی، مالی و اجتماعی تقسیم شد و معرف های مرتبط در قالب گویه های طیف لیکرت طراحی و استخراج گردید. سپس از 20 معرف برای سنجش اثرات کالبدی بر امنیت روستاییان و تجزیه و تحلیل استفاده شد. روش گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای (فیش برداری از کتاب، مقاله و منابع اینترنتی) و میدانی (پرسشنامه و مشاهده مستقیم و مصاحبه با سرپرست خانوارها) بود و برحسب ضرورت در هریک از مراحل تحقیق، یکی از این دو روش به کار گرفته شد. تجزیه و تحلیل اطلاعات با استفاده از آمارهای توصیفی (میانگین، فراوانی) و استنباطی (ضریب همبستگی، آزمون T تک نمونه ای و تحلیل واریانس) صورت گرفت. جامعه آماری تحقیق، خانوارهای روستایی ساکن روستاهای شهرستان رشت(321703) می باشد. در منطقه مطالعه شده، که بر اساس جدول مورگان تعداد 384 پرسشنامه در منطقه تکمیل گردید. نتایج تحقیق حاکی از اثر گذار بودن شاخص های کالبدی در امنیت روستاییان است. نتایج تحقیق بیانگر این موضوع است که شاخص های جنسیت، سن، میزان تحصیلات، مسائل و مشکلات کالبدی، نوع حادثه وقوع یافته در محیط و نوع جرم به ترتیب تأثیر قابل توجهی بر احساس امنیت خانوارهای موردمطالعه داشته است. بطوریکه بررسی ها نشان می دهد، جنسیت با 550/0 بیشترین میزان تأثیر را بر متغیر وابسته یعنی همان امنیت را دارد و اینکه بیشترین احساس ناامنی در روستاها توسط زنان بوده است .
بازشناسی نقش های منظرین بام در شهرهای ایرانی، بازشناسی از طریق بررسی مستندنگاری ها، آثار ادبی- هنری و نمونه موردی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
منظر دوره ۱۳ زمستان ۱۴۰۰ شماره ۵۷
38 - 51
حوزه های تخصصی:
شهرهای ایرانی گنجینه ای غنی از تجربیات موفق معماری و شهری هستند. این شهرها از مؤلفه های بی شماری، از مقیاس خرد تا کلان تشکیل شده اند. تا کنون غالب این عناصر مورد توجه پژوهشگران واقع شده اند و بسته به موضوع پژوهش به جنبه هایی از آن ها پرداخته شده است. اما در این میان «بام» به عنوان یکی از مهم ترین فضاهای خانه و شهرهای ایرانی که واجد کارکردها و پتانسیل های بی شماری - به ویژه در حوزه منظر- بوده ، مغفول مانده است. لذا، این پژوهش بر آن است تا با استفاده از تحلیل ها و بررسی مستندات، نقش یا نقش های منظرین فراموش شده و اصلی بام در شهرهای ایرانی را شناسایی کند. به اعتقاد نگارندگان، بام در خانه های ایرانی تنها پوششی برای فضاهای زیرین با نقش سازه ای صرف نبوده است لذا، پژوهش حاضر در صدد پاسخ به این سؤال است که نقش یا نقش های منظرین بام در شهرهای ایرانی و در زندگی ساکنان خانه چه بوده است؟ این تحقیق به شیوه تحلیل محتوا، انواع مستندات و اطلاعات مربوط به فضای بام، در متون ادبی، گزارش های تاریخی، آثار مربوط به هنرهای تجسمی و سینمای معاصر را بررسی نموده است. بنابراین تحلیل ها بر اساس اطلاعات بدست آمده از مطالعات کتابخانه ای و بررسی میدانی خانه های ایرانی موجود صورت گرفته است. نتایج نشان داد بام ها در شهرها و خانه های ایرانی نقش های کارکردی و منظرین گوناگونی داشته اند و یکی از عوامل بسیار مهم در شکل گیری مکانیت خانه ها و هویت شهرها بوده اند که به طور عمده می توان نقش های اصلی آن ها را در سه حوزه هویتی، اجتماعی و ارتباط با طبیعت دسته بندی کرد.
مولفه های موثر بر تمایل به فرزندآوری زنان شاغل شهر تهران: همبسته ها و الزامات سیاستی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
جمعیت بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱۱۱ و ۱۱۲
۲۸۲-۲۶۳
حوزه های تخصصی:
همزمان با مدرنیزاسیون و تغییر در ساختار خانواده، افزایش سطح تحصیلات، شهرنشینی، مشارکت زنان در بازارکار، فرزندآوری در سالهای اخیر در بین زنان به تدریج کاهش یافته است و می توان انطباق فرایند انتقال جمعیت دوم در ایران خصوصاً کلان شهری مانند شهر تهران را، با تغییر در بسیاری از ارزشها، نگرشها وگرایشها به فرزندآوری به وضوح مشاهده کرد. پژوهش حاضر به شیوه پیمایشی و با هدف شناسایی مولفه های تاثیرگذار بر فرزندآوری زنان شاغل شهر تهران انجام گردیده است. داده ها با استفاده از ابزار پرسشنامه محقق ساخته و 1065 نمونه به روش نمونه گیری اتفاقی مورد تحلیل قرار گرفته است. نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون نشان می دهد، حدود 30 درصد از تغییرات متغیر تمایل به فرزندآوری توسط متغیرهایی چون تحصیلات، سن، تعداد فرزندان، تعداد فرزندان ایده ال، مولفه سازمانی و اجتماعی تبیین شده است. تحصیلات و تعداد فرزند رابطه معکوسی باتمایل به فرزندآوری دارند و همچنین به لحاظ سازمانی هرچه حمایت سازمانی بیشتر باشد، تمایل به فرزندآوری زنان شاغل افزایش خواهد داشت. بنابراین پیشنهاد می شود که سیاست های جمعیتی از برنامه های طولانی مدت پیروی کند و اجرای آن توسط مسوولان و مدیران سازمان با تمرکز ویژه به ارزش گذاری فرزندآوری و حمایت سازمانی از سازگاری نقش مادری و کارمندی زنان شاغل تضمین شود.
تبیین و تحلیل اجمالی وضعیت فرهنگی و اجتماعی زنان در عصر امان الله شاه و محمدظاهر شاه
منبع:
پژواک زنان در تاریخ سال اول تابستان ۱۴۰۰ شماره ۴
53-75
حوزه های تخصصی:
زنان و حقوق شان در افغانستان یکی از موضوعات بسیار حساس و در خور توجه و دقتی بوده که از زمان شکل گیری این کشور، فراز و نشیب هایی را طی کرده است. تحقیق حاضر به بررسی وضعیت فرهنگی و اجتماعی زنان در زمان حکومت امان الله شاه و محمد ظاهرشاه می پردازد. امان الله نیز مانند مصطفی کمال اتاترک در سال ۱۲۹۸ خورشیدی به اصلاحاتی مانند ممنوع کردن ازدواج دختران نابالغ (زیر ۱۸ سال)، چند همسری و حق تحصیل و ..، اقدام کرد، و به خصوص تلاش نمود جایگاه و تعریف زن را در جامعه تغییر دهد. محمدظاهر شاه در سال ۱۳۱۱ خورشیدی، هنگامی به قدرت رسید که رضاشاه در ایران و اتاترک در ترکیه در حال انجام اصلاحات بودند. از لحاظ اجتماعی، در این دوره، زنان فرصت هایی بیشتر برای مشارکت اجتماعی به دست آوردند؛ مثلا به عنوان مهماندار و مسئول اطلاعات در خطوط هوایی آریانا، گویندگی رادیو کابل و اشتغال در کارخانه چینی سازی کابل. نوشتار حاضر با بررسی منابع کتابخانه ای و روزنامه ها، پیرامون این موضوع و با روش اسنادی و توصیفی به بررسی وضعیت فرهنگی و اجتماعی زنان در افغانستان می پردازد.
نقش سیاسی، اجتماعی حضرت حمزه(ع) در دفاع از پیامبر(ص) و تثبیت دین اسلام(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
یکی از طرق امداد الهی به پیامبران خویش، از طریق یارانی برجسته از درون همان جامعه و قومی می باشد که آن پیامبر در میان آنها برانگیخته شده است. در مورد پیامبر گرامی اسلام، حضرت محمد(ص) نیز تعدادی از بستگان و نزدیکان ایشان بودند که نقش برجسته ای در حمایت از آن حضرت در ابلاغ رسالت خویش و تثبیت دین مبین اسلام ایفا نمودند. از جمله این افراد شاخص می توان به حمزۀ سید الشهداء(ع) عموی گرامی رسول خدا6 اشاره نمود. این شخصیت برجسته، بویژه پس از اسلام آوردن، نقش مؤثری در دفاع از پیامبر اکرم و تثبیت و گسترش دین اسلام ایفا نمود. با توجه به جایگاه و منزلت اجتماعی و همچنین ویژگیها و توانمندیهای شخصی حضرت حمزه(ع) ، نقش ایشان در جنبه های سیاسی، اجتماعی، بویژه در عرصه جهاد و دفاع نظامی از پیامبر و مسلمانان بسیار برجسته است. این نوشتار درصدد است نگاهی اجمالی به این موضوع افکنده و گوشه ای از آن را مورد واکاوی قرار دهد.
سنجش شاخص های بازآفرینی شهری و تاثیرآن بر کیفیت زندگی شهروندان (مطالعه موردی محله شریف آباد)
منبع:
جغرافیا و روابط انسانی دوره ۴ پاییز ۱۴۰۰ شماره ۱۴
336 - 356
حوزه های تخصصی:
بازآفرینی شهری یک دید جامع و یکپارچه و کنشی است که منجر به حل مسائل شهری و بهبود پایای اقتصادی فیزیکی و محیطی یک محله در منطقه است.در این راستا هدف پژوهش مورد مطالعه سنجش شاخص های بازآفرینی شهری و تاثیرآن بر کیفیت زندگی شهروندان در محله شریف آباد واقع در شهر شیراز میباشد.روش تحقیق در این پژوهش از بعد هدف کاربردی و از بعد ماهیت خود توصیفی تحلیلی است.به منظور دیدگاه شهروندان نسبت به موضوع مورد مطالعه ابتدا پرسشنامه ای تهیه شده و سپس با تعیین حجم نمونه به تعداد 378 تحلیل پرسشنامه ها با روش های آزمون تی ،ضریب همبستگی و رگرسیون در نرم افزار spss انجام شد.نتایج پژوهش نشان میدهد بین متغیر های مستقل بازآفرینی شهری و کیفیت زندگی همبستگی مثبت و معناداروجود دارد و همچنین آزمون رگریسون چند متغیره نشان داد که شاخص های بازآفرینی شهری به میزان0/76 میتواند بروی کیفیت زندگی ساکنین تاثیر داشته باشد.در آخر پیشنهاداتی در راستای بهبودبازآفرینی در محله ارائه شد.
روند الحاق روستاهای شمال کلانشهر تهران با تاکید بر روستاهای مناطق درکه و دربند(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
یکی از اثرات فرآیند شهرگرایی شتابان، رشد فزاینده تعداد شهرها و همچنین تبدیل مراکز روستایی به نقاط منفصل شهری است؛ که با بر هم زدن تعادل توزیع فضایی جمعیت و برنامه ریزی، آسیب های اجتماعی وسیعی از آن مترتب است. الحاق روستا به شهر یکی از نتایج گسرش شهری است که آثار اجتماعی، اقتصادی و کالبدی گوناگون مطلوب یا نامطلوب را بر عرصه های روستایی ادغام شده در شهر برجای می گذارد. این پژوهش که به روش توصیفی تحلیلی و با استفاده از مطالعات اسنادی و میدانی وسیع ازجمله تکمیل پرسشنامه خانوار در روستای درکه و دربند در شمال کلانشهر تهران انجام پذیرفته، تاثیر مجموعه عواملی زیر شاخصه های اقتصادی ،کالبدی، اجتماعی و محیط زیستی در روند الحاق روستاهای موضوع تحقیق مورد بررسی قرار داده و مشخص می سازد عوامل اقتصادی و کالبدی، اجتماعی و محیط زیستی در روند الحاق روستاهای درکه و دربند به کلانشهر تهران موثر بوده اند و احتمالا به عنوان عوامل موثر در ایجاد تعارضات ناشی از الحاق نقاط روستایی به محدوده شهر محسوب می گردند.
تحلیل تحولات تفسیر اجتماعی قرآن (با مطالعه موردی نظریه حکومتی اسلام)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
قرآن، فرهنگ و تمدن سال اول پاییز ۱۳۹۹ شماره ۱
49 - 80
حوزه های تخصصی:
تفسیر اجتماعی یکی از گرایشهای نوین تفسیری است، که بیش از یک سده از پیدایی آن میگذرد. با اینکه در آثار تفسیرپژوهی، جوانب آن شناسانده شده، اما تاکنون تحولات رخداده در آن و فراز و فرودهایش بررسی نگردیده است. از دیگرسو، از مهمترین مباحثی که در تفاسیر اجتماعی بازتاب زیادی دارد، تلاش مفسران جهت استنباط نظریه حکومتی اسلام است. این پژوهش با روش توصیفی تحلیلی به تبیین و تحلیل نظریه حکومتی اسلام از نگاه مفسران اجتماعی اهل سنت و شیعه می پردازد و در صدد است، به طور نسبی، تحولات پدیدآمده در این دو فضای علمی را بشناسد و در پی آن، برداشتی از کلّیّت تحولات رخداده در گرایش اجتماعی برنماید. دو پرسش اصلی این پژوهش چنین است: دیدگاه مفسران اجتماعی اهل سنت و شیعه در سده اخیر، پیرامون نظریه حکومتی اسلام، دستخوش چه سان دگرگونیهایی شده است؟ درک این دگرگونیها بروز چه تحولاتی را در گرایش اجتماعی مینمایاند؟ به نظر میرسد نظریه حکومتی مفسران اهل سنت طی سده گذشته از نظر محتوایی تحول چندانی نیافته و تنها برخی اصلاحات شکلی متناسب با مباحث روز در آن دیده می شود؛ در حالی که گویا نظریه حکومتی مفسران شیعه همراه با تحول محتوایی و شکلی است. این دگرگونی به عنوان جزئی از کل نشان میدهد که گرایش اجتماعی در فضای تفسیرنگاری معاصر اهل سنت، عمدتاً به دلیل چیرگی تفسیر المنار بر دیگر تفاسیر سنی، به جز برخی تحولات شکلی، فراز و فرودی نداشته است؛ حال آنکه این گرایش نزد مفسران اجتماعی شیعی، با پویایی و روزآمدی بیشتری همراه بوده و هست.
بررسی ویژگی اقتصادی و اجتماعی زنان روستایی و سهم آنان در درآمد خانوارمطالعه موردی: زنان روستایی شهرستان دیواندره(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
منبع:
سرزمین سال چهارم زمستان ۱۳۸۶ شماره ۴ (پیاپی ۱۶)
107 - 125
حوزه های تخصصی:
زنان ایران در کنار مسئولیتهای که در نهاد خانواده به عنوان مادر و همسر دارند، نقش مهمی در امور اقتصادی و در نواحی روستای در امور تولیدی ایفاء می نمایند. در این میان سهم و نقش زنان روستایی در فعالیت های تولیدی و کشاورزی اعم از کاشت، داشت و برداشت، دامداری و باغداری و... چشمگیرتر است و نقشی که آنها در مسئولیتهای خانواده ایفاء می کنند قابل توجه بوده وشاید بیشتر از زنان شهری باشد.
در این مقاله ویژگی های اقتصادی، اجتماعی زنان مناطق روستایی شهرستان دیواندره و سهم آنان در درآمد خانوار باتوجه به ارزش نیروی کار، که آنها در فعالیتهای تولیدی عرضه می کنند، مورد بررسی قرار گرفته است.
این بررسی با روش پیمایشی از تعداد 177 خانوار نمونه براساس قواعد نمونه گیری تصادفی که ازچهاردهستان انتخاب گردیده . گردآوری اطلاعات با تکنیک پرسشنامه و با مصاحبه حضوری انجام گرفته است.
یافتههای این پژوهش نشان می دهد که بین متغیر ارزش نیروی کار زنان با سهم آنان در درآمد خانوار همبستگی معناداری وجود دارد