علی پژهان

علی پژهان

مدرک تحصیلی: استادیار جمعیت شناسی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی .

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین

فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۲۹ مورد.
۱.

شناسایی و تبیین ابعاد و شاخص های امنیت شغلی کارگران؛ مطالعه ای ترکیبی با رویکرد اکتشافی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تغییرات اجتماعی - فرهنگی سال ۲۲ بهار ۱۴۰۴ شماره ۸۴ 66 - 80

کلیدواژه‌ها: شاخص های امنیت امنیت شغلی شرایط شغلی کارگران شستا

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹ تعداد دانلود : ۶۱
باتوجه به تغییرات اخیر فناوری، اقتصادی و سیاسی، ناامنی شغلی به یک نگرانی روبه رشد و موضوعی مهم در حوزه های دانشگاهی و مباحث عمومی تبدیل شده است. مطالعه حاضر باهدف شناسایی و تبیین ابعاد و شاخص های امنیت شغلی در میان کارگران انجام شده است. این پژوهش با رویکرد آمیخته اکتشافی متوالی، شامل مراحل کیفی و کمی، انجام گرفته است. در بخش کیفی، پژوهشگر بااستفاده از تحلیل مضمون و مرور ادبیات، مدل مفهومی اولیه را طراحی کرد. سپس ازطریق انجام مصاحبه های عمیق با ۱۵نفر از خبرگان دانشگاهی و اجرایی، مدل مفهومی نهایی شامل ۳بُعد، ۸مؤلفه و ۳۳شاخص تدوین شد. در بخش کمی، شاخص های مدل ازطریق تحلیل عاملی اکتشافی و تأئیدی موردارزیابی قرار گرفت. جامعه آماری شامل ۳۸۴نفر از کارگران وابسته به شرکت سرمایه گذاری تأمین اجتماعی (شستا)، در تهران بود. نتایج این پژوهش منجربه اعتبارسنجی و عملیاتی سازی یک مدل چندبعدی برای ارزیابی امنیت شغلی شد که در 3سطح خرد، میانه و کلان دسته بندی گردید. این مدل می تواند به عنوان مبنایی ارزشمند برای سیاست گذاری، برنامه ریزی راهبردی و بهبود شرایط شغلی کارگران در سازمان های دولتی و خصوصی مورداستفاده قرار گیرد.
۲.

کارکردهای جامعه شناختی آیین های ایرانی در صلح و امنیت منطقه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه فرهنگ و ادبیات آیینی دوره ۲ بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۱ 205 - 230

کلیدواژه‌ها: آیین های ایرانی امنیت ملی قدرت نرم صلح سنت های ایرانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۹ تعداد دانلود : ۳۴۰
آیین ها، رسوم و سنت ها از دیرباز برای مردمان سرزمین های مختلف بسیار مهم و ارزشمند بوده است. آیین های ایرانی نیز جهان شمول و ارزشمند بوده و مردم ایران زمین در نگهداری و پاسداشت آن ها بسیار کوشیده اند. این پژوهش تلاش دارد نقش و کارکردهای جامعه شناختی آیین های ایرانی در صلح و امنیت منطقه را با رویکرد تفسیری روایت کند. نگاه نظری پژوهش بر رویکرد خردگرایانه مبتنی بوده و با پژوهش های پیشین و مشاهدات و تجربه زیسته منطبق است. روش پژوهش بر اساس هدف بنیادی و از منظر جمع آوری داده ها توصیفی است و برای تحلیل داده ها از تحلیل مضمون بهره گرفته شده است. برخی از آیین های ایرانی ضمن ریشه عمیق در تاروپود ملت ایران در کشورهای دیگر نیز از ارزش والایی برخوردار هستند. درگذر زمان آیین های ایرانی از کارکردهای ویژه ی زمان خود به کارکرد صلح و دوستی تبدیل شده اند. این پژوهش سعی دارد بیان کند که آیین ها و سنت های ایرانی علاوه بر تقویت همبستگی، ایجاد انسجام درون کشور، تعمیق هویت ایرانی، توانایی اتحاد و همبستگی با بسیاری از کشورهای جهان را نیز دارد. تقویت و توجه به آیین های جهان شمول ایرانی، باعث افزایش اقتدار و مشروعیت چهره ی جهانی ایران می شود. اشتراک های فرهنگی و آیین های فراگیر، می تواند امنیت، صلح و دوستی را به همراه داشته باشد.
۳.

مقایسه رفتارهای جمعیتی باروری مذهب بودا در آسیا

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگ و هنر آسیا سال ۲ بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۱ 25-54

کلیدواژه‌ها: مذهب باروری آیین بودا و رفتارهای جمعیتی

تعداد بازدید : ۵۹۷ تعداد دانلود : ۳۲۲
تأثیر مذهب بر رفتارهای جمعیتی عمدتاًدر مذاهب دیگربه صورتگسترده ایمطالعه شده است. هرچند آیین بودا چهارمین مذهب بزرگ دنیا و مذهب حاکم در چندین کشور آسیایی است و باروری خیلی کمی را تجربه می کند، لیکن اثر آیین بودائی بر فرزندآوری کمتر مورد مطالعه قرار گرفته است. این مقاله درصدد آن است تا در حد امکان به سوال اصلی تحقیق یعنی رفتارهای جمعیتی مذاهب در آسیا با تاکید بر آیین بودا جواب دهد.تفاوت های مذهبی در مدت زمان باروری نسلیدر چهار مطالعه موردی (ایران، مغولستان، تایلند و ژاپن) تحلیل شده است. تحلیل به دو بخش تقسیم شده است: تحلیل توصیفی و چند متغیری.نتایج نشان می دهد که تمایل به مذهببودائی رابطه عکس با میزان فرزندآوری، تحصیلات، محل اقامت، سن و مرحله ازدواج دارد. دال بر اینکه گرایش یا طرفداری مذهب بودائی با باروری زیاد در بین این زمینه های فرهنگی مختلف مرتبط نیست.در میان تنوع فرهنگی زیاد و زمینه های رشدی که بر نژادهای مختلف بودائی حاکم است، بدون تناقض بودا دارای ارتباط منفی با باروری است. این نتایج مغایر با مطالعات ادیان ابراهیمی است که ارتباط مثبت بین مذهب و باروری وجود دارد.
۴.

تحلیل الگوی های فضایی باروری در استان کهگیلویه و بویراحمد در طی سال های 1399 -1390(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جمعیت سال ۲۹ بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱۱۹ و ۱۲۰ ۱۷۴-۱۴۷

کلیدواژه‌ها: الگوی فصلی تولد باروری فضا کهگیلویه و بویراحمد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷ تعداد دانلود : ۵۲
جمعیت شناسی ذاتاً یک علم فضایی است و نسبت به رشته های دیگر در این حوزه عقب افتاده است. جمعیت شناسان تفاوت های رفتارهای جمعیتی را در فضاهای جغرافیایی جستجو می کنند. بعبارتی آنها درصدد هستند تا فراز نشیب های تولدها را در طی فصول در زمان و مکان سبب شناسی کنند. این مقاله با استفاده از داده های کمی (داده های خام ثانویه[1]) به کندوکاو پیشران ها و بسترهای الگوی فصلی تولد و الگوی ارتباط نزدیکی کردن در استان کهگیلویه و بویراحمد می پردازد. مقاله پیش رو با تمرکز بر داده های ثبت احوال استان در سال های 1399 -1390 می باشد. اطلاعات مربوط به ولادت ها در هر سال به تفکیک ماه برای شهرستان های مختلف از اداره ثبت احوال استان جمع آوری شده است .شاخص آب و هوا برای استاندارد سازی و تغییر در تعداد تولد بین مناطق محاسبه شده و نهایتاً از جداول و نمودارها برای نشان دادن الگوهای جغرافیایی استفاده شده است. نتایج بدست آمده نشان می دهد، الگوی فصلی ثبت موالید در استان کهگیلویه و بویراحمد بیشتر در فصل تابستان به خصوص در مرداد ماه می باشد. بیشترین آمیزش جنسی یا تمایل به بچه آوری در شهرستان باشت (آبان)، شهرستان بهمئی (آبان و فروردین)، شهرستان دنا (تیر و خرداد)، شهرستان چرام (مهر)، شهرستان کهگیلویه (آبان ماه)، شهرستان گچساران(دی ماه) و شهرستان بویراحمد (آذر) می باشد. الگوهای آمیزش جنسی تحت تاثیر عوامل فیزیولوژیکی از قبیل (عملکرد تخمدان و تعداد اسپرم و تحرک اسپرم و...) تاثیرات آب و هوایی و محیطی از قبیل (شرجی بودن هوا، تقویم های مذهبی و دوره های تعطیلات و ...) قرار می گیرد. تابستان های گرم در جنوب استان و زمستان های سرد در شمال استان باعث کاهش رابطه جنسی شده است. 3-Secondary Data
۵.

تغییرات جمعیتی و افزایش تجرد طولانی مدت در کشورهای آسیای شرقی 2050– 2010(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جمعیت پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۱۱۷ و ۱۱۸ ۲۶۷-۲۴۱

کلیدواژه‌ها: تغییرات جمعیتی تجرد طولانی مدت کشورهای آسیای شرقی و ازدواج

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۲ تعداد دانلود : ۳۵۳
ازدواج در شرق آسیا، نهادی اساسی برای تولید مثل و بقای اجتماعی تلقی می شود. تا دهه های۱۹۷۰ و ۱۹۸۰، ازدواج در بیشتر کشورهای شرق آسیا، امری زود هنگام و همگانی بود. اما در دهه های اخیر، این الگو به تدریج به سمت ازدواج های دیرهنگام و با تعداد کمتر در حرکت است. در این مقاله هدف ما بررسی پیامدهای بلندمدت الگوهای جهانی ازدواج حاصل از تغییرات جمعیتی در بازار ازدواج و پیش بینی روندهای تجرد درازمدت (در سنین۴۵ تا ۴۹ سال) در چهار جامعه شرق آسیا (چین، کره جنوبی، تایوان و ژاپن) می باشد. از همین رو، در این مقاله ابتدا مؤلفه هایی برای توصیف هنجارهای همتایابی در ازدواج، بر اساس سن و سطح تحصیلات و با استفاده از داده های جمعیتی مورد ارزیابی قرار می گیرد. سپس، سناریوهای خلاف واقع ایجاد می کنیم که در آنها هنجارهای امروزی را بر ساختارهای جمعیتی آینده این جوامع اعمال می کنیم. همچنین سناریوهایی براساس هنجارهای تطبیق متقارن جنسیتی برای بررسی چگونگی تکامل جمعیت هایی که هرگز در سنین 45 تا 49 ازدواج نکرده اند، ارایه می شود. یافته ها نشان می دهد که در این جوامع در دهه های آتی، تجرد طولانی مدت نسبت به سال 2010 افزایش چشمگیری خواهد داشت. این افزایش تجرد از دگرگونی های جمعیت شناختی آتی در ازدواج ناشی می شود که اثرات هنجارهای همتایابی متداول را شدت می بخشند. این افزایش تجرد در تایوان و کره جنوبی بیشتر است و داده های اخیر این کشورها، تمایل ضعیفی را به ازدواج در این کشورها نشان می دهند. نتایج بیانگر این است اگر هنجارهای غالب در هر یک از این جوامع تداوم پیدا کنند، عمومیت ازدواج در دهه های آتی به شدت کاهش خواهد یافت، حتی اگر هنجارها از لحاظ جنسیتی متقارن تر شوند. میزان هم باشی(زندگی مشترک بدون ازدواج) و فرزندآوری در آینده مشخص خواهد کرد که چگونه ازدواج بر روندهای باروری، رشد جمعیت، سالخوردگی و تولید مثل اجتماعی تاثیر خواهند گذاشت.
۶.

عوامل مؤثر بر تخلفات اقتصادی، اجتماعی و بهداشتی آرایشگاه های زنانه مناطق 2 و 9 تهران

نویسنده:
منبع: رهیافت پیشگیری از جرم دوره چهارم بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ 93 - 116

کلیدواژه‌ها: تخلفات اقتصادی اجتماعی - بهداشتی آرایشگاه های زنانه تهران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۶ تعداد دانلود : ۳۳۶
زمینه و هدف: تخلف یک پدیده تاریخی و اقتصادی- اجتماعی محسوب می شود، به نوعی بشر با گونه های متفاوتی از تخلف درگیر بوده و هست. هدف پژوهش حاضر عوامل موثر بر شکل گیری تخلفات اقتصادی، بهداشتی و اجتماعی آرایشگاه های زنانه مناطق 2 و 9 تهران است. روش: این پژوهش از نظر هدف کاربردی، از نوع توصیفی - تحلیلی است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه آرایشگاه های زنانه شهر مناطق 2 و 9 تهران بود که تعداد کل آنها برابر 1047 واحد در سال 1399 بود. در پژوهش حاضر با توجه به جامعه آماری، 281 آرایشگاه براساس فرمول کوکران و روش نمونه گیری تصادفی مطالعه شدند. به منظور جمع آوری داده ها در این پژوهش از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل یافته ها از آزمون های آماری همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیره استفاده شد. براساس یافته های پژوهش، استفاده از مواد شیمیایی بی کیفیت و تبدیل آرایشگاه به فروشگاه و کلینیک بهداشتی - درمانی، استفاده از زیورآلات غیرمتعارف مثل کاشت نگین بر روی بینی، دندان ابرو، دعوت دختران و زنان به شوهای زیرزمینی، فالگیری، نصب نکردن نرخ نامه مصوب، اجرانکردن ضوابط قیمت گذاری، گرانفروشی (دریافت وجه از مشتری بیش از میزان مندرج در نرخ نامه اتحادیه)، صادر نکردن فاکتور ارائه خدمات و نامشخص بودن گردش مالی بر شکل گیری تخلفات اقتصادی، بهداشتی و اجتماعی در آرایشگاه های زنانه مناطق 2 و 9 تهران تاثیر دارند. نتایج: براساس یافته های پژوهش، برای پیشگیری از تخلفات آرایشگاه ها، تدوین سیاست های حمایتی و نظارتی مستمر و اجرای کلاس های آموزشی ضروری است.
۷.

عوامل پیش بینی کننده سبک زندگی ارتقاءدهنده سلامت زنان در سنین باروری شهرخاش(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جمعیت بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱۱۵ و ۱۱۶ ۲۳۸-۲۲۳

کلیدواژه‌ها: سبک زندگی مدل ارتقاءء سلامت پندر زنان سنین باروری شهر خاش

تعداد بازدید : ۲۷۷ تعداد دانلود : ۲۲۹
زمینه و هدف: با توجه به تحولات عمده اجتماعی و احتمال بیشتر ابتلای زنان به بیماری های مزمن، مطالعه سبک زندگی ارتقاءدهنده سلامت زنان به ویژه در سنین باروری از اهمیت زیادی برخوردار است، چرا که زنان محور اساسی سلامت، پویایی و اعتلای خانواده و جامعه محسوب میشوند. مطالعه حاضر با هدف تعیین عوامل پیش بینی کننده سبک زندگی ارتقاء دهنده سلامت زنان در سنین باروری شهر خاش براساس مدل ارتقاءء سلامت پندر(Pender) انجام شد. مواد و روش ها: این مطالعه توصیفی- تحلیلی به صورت مقطعی با حجم نمونه 200 نفر از زنان 49-15 ساله شهر خاش به روش نمونه گیری چندمرحله ای در سال 13۹۸ انجام شد. روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای و ابزار مورد استفاده شامل فرم مشخصات فردی و پرسشنامه های خودکارآمدی درک شده، حمایت اجتماعی درک شده، عواطف درک شده، موانع درک شده و سبک زندگی ارتقاءدهنده سلامت، بود. داده های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار (spss(v25 و بهره گیری از روش های آمار توصیفی، ضریب همبستگی پیرسون، آزمون تی مستقل، آنالیز واریانس یک طرفه و رگرسیون خطی چندگانه تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: میانگین سنی زنان مورد مطالعه 11/10 + 94/33 میباشد. 78% پاسخگویان متاهل، اکثراً خانه د ار(5/%65) و از نظر تحصیلات بیشتر دیپلم (5/%45) بودند. میانگین و انحراف معیار نمره کلی سبک زندگی ارتقاءدهنده سلامت 63/72 از محدوده نمره قابل دستیابی 128-32 بود. بیشترین میانگین مربوط به زیر مقیاس تغذیه 08/22 و کمترین میانگین مربوط به زیر مقیاس ورزش 90/13 بود. سبک زندگی ارتقاءدهنده سلامت ارتباط معنی دار مثبت با خودکارآمدی درک شده، حمایت اجتماعی درک شده و عواطف درک شده (001/0=p) و ارتباط معنادار منفی با موانع درک شده داشت(0.005= p). براساس مدل رگرسیون خطی چند گانه متغیرهای خودکارآمدی درک شده (001/0=p)، حمایت اجتماعی درک شده و عواطف درک شده از پیش بینی کننده های سبک زندگی ارتقاءدهنده سلامت در زنان سنین باروری بودند(0.05=p, (001/0=p) و 37 درصد تغییرات نمره سبک زندگی ارتقاءدهنده سلامت وابسته به سه متغیر فوق بود. نتیجه گیری: سبک زندگی زنان مطلوب نمی باشد و خودکارآمدی درک شده، مهمترین متغیر تاثیرگذار و مهمترین عامل پیش بینی کننده سبک زندگی ارتقاءدهنده سلامت زنان مورد مطالعه بود. لذا پیشنهاد می شود، مداخلاتی جهت بهبود سبک زندگی ارتقاءدهنده سلامت زنان سنین باروری و افزایش خودکارآمدی آنان طراحی و اجرا شود.
۸.

Applications of the Blockchain Technology in Emergency Crisis Management and Population Rescue Processes(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: Journal of Rescue and Relief, Volume ۱۳, Issue ۳, Serial ۵۰ (۲۰۲۱) 223-227

کلیدواژه‌ها: Blockchain crisis management rescue

تعداد بازدید : ۶۷۸ تعداد دانلود : ۲۹۴
INTRODUCTION: Communication and information exchange are of great importance in order to coordinate crisis management in an emergency and rescue processes. Therefore, the attainment of a strong, complete, and stable communication infrastructure will be among the vital factors for providing an appropriate response to emergencies. The use of new technologies that seem to ensure reliable communication and information exchange must be constantly evaluates. METHODS: This review study searched articles published from 2000 to 2021 in Persian and English regarding blockchain technology applications in such databases as Google Scholar, Science Direct, and PubMed using keywords, including rescue, blockchain, and crisis management. FINDINGS: Accurate and optimal presentation of information is an essential prerequisite for crisis management in response to disasters due to the significant impact of each role-maker's decisions. Innovative blockchain technology is extensively used in various fields and is usually well-known and popular for its decentralized and distributed organization and leadership. CONCLUSION: In general, blockchain technologies have shown success in reducing logistics, support, executive, and management costs in different areas. Crisis management in emergencies and disaster response can be significantly improved by the implementation of blockchain technologies. In addition, studies show that the implementation of blockchain technology in crisis management during an emergency and rescue processes is very complex and requires a great deal of cooperation from all parties. However, it will be effective in practice.
۹.

سبک آموزش زندگی جمعیت دانش آموزان معلول بر اساس نیازها و اولویت زندگی آن ها طی سال های: 1375-1398

نویسنده:
منبع: پژوهش در آموزش مطالعات اجتماعی دوره سوم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۹) 119 - 146

کلیدواژه‌ها: آموزش سبک زندگی جمعیت شناختی نیازها و اولویت ها معلولان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۷ تعداد دانلود : ۵۴۰
معلولیت شرایطی است که در توانایی فرد در انجام کارهای روزانه اختلال ایجاد می کند. امروزه آموزش، نقش تعیین کننده ای در سبک زندگی جمعیت معلولان دارد. آموزش معلولان یکی از موضوعاتی است که موردعلاقه صاحب نظران رشته های مختلف ازجمله جامعه شناسی، روانشناسی و جمعیت شناسی و... قرارگرفته است. مقاله حاضر به آموزش سبک زندگی جمعیت دانش آموزان معلول بر اساس نیازها و اولویت زندگی آن ها می پردازد. در مبانی نظری، تکیه اصلی بر مطالعات جمعیت شناسی با رویکرد جامعه شناختی و آموزش و معلولیت می باشد. پیش فرض نظری این است که سبک زندگی دانش آموزان معلول، تحت تأثیر آموزش و همچنین فرهنگ بوده و مهم ترین متغیر تأثیرگذار بر سبک زندگی معلولان آموزش می باشد. این پژوهش یک مطالعه کیفی و از نوع کاربردی است. جامعه آماری این مطالعه پایان نامه های دانشجویی و مقالات علمی – پژوهشی و کتاب های مرتبط در حوزه آموزش مهارت آموزی و توانمندی در رابطه با آموزش مسائل و نیازهای جمعیت معلولان می باشد که از سایت های SID جهاد دانشگاهی، Magiran.com، Noormags.ir و Ensani.ir استفاده شده است. با توجه به ماهیت و موضوع تحقیق علاوه بر مرور مقالات از روش اسنادی و کتابخانه ای و از نرم افزار تحلیل داده های کیفی MAXQDA استفاده گردید. هدف اصلی این تحقیق، سبک آموزش زندگی، نیازها و اولویت های زندگی دانش آموزان معلول است که یافته های زیر استخراج شد: 1. نامناسب بودن امکانات آموزشی و عدم مهارت آموزی برای دانش آموزان معلول و امکانات شهرسازی 2. ضعف خدمات و فضاهای آموزشی و اجتماعی از قبیل فضای آموزش مجازی و ... اشتغال.
۱۰.

بررسی مقایسه ای سیاست های جمعیتی جمهوری اسلامی ایران با تعدادی از کشورهای سازمان ملل متحد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات سیاسی و بین المللی دوره چهاردهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۴۶ 58 - 80

کلیدواژه‌ها: سیاست جمعیتی سیاست تشویقی افزایش جمعیت جهان ایران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۱۷ تعداد دانلود : ۶۱۲
طی چند سال اخیر، بسیاری از کشور های دنیا نگاه مثبتی به افزایش جمعیت دارند و بر همین اساس هم سیاستگذاری هایشان را به سمت و سوی سیاست های تشویقی افزایش جمعیت پیش برده اند. همچنین با توجه به کاهش باروری ایران به زیر سطح جانشینی در اواسط دهه ی 80، سیاست های پروناتالیستی ایران بعد از تقریب به دو دهه، مجددا از سال 1385 آغاز شد. هدف از این مطالعه، بررسی سیاستهای تشویقی جمعیتی ایران و مقایسه آن با سایر کشورهای دنیاست. کشور های اروپایی با نرخ رشد جمعیت منفی در رأس کشور هایی هستند که برای تغییر در سیمای جمعیتی شان اقدام کرده اند . سیاستهای تشویقی آنها بیشتر قالب کمکهای مالی، ایجاد تسهیلات در امر آموزش، بهداشت، حتی در قالب بسته های مرخصی و غیره مطرح میشود. اما در ایران، هنوز موانع فرزندآوری و حتی بالاتر از آن موانع ازدواج از پیش پای جوانان برداشته نشده و مشوق های ازدواج و فرزندآوری تنها روی کاغذ نوشته شده است. بنابر این لازم است مسئولین ایران، بسترهای لازم و همچنین مشکلات اقتصادی خانواده ها و هچنین معضلات ازدواج جوانان را برطرف نموده تا خانواده ها برای افزایش نسل و جوانان برای ازدواج، بدون هیچ مشکل اقتصادی و اجتماعی و ... به سمت این مسئله تشویق شوند.
۱۱.

بررسی تطبیقی سیاستگذاری جمعیت شناختی شاخص های آموزشی در نظام آموزش و پرورش ایران و سنگاپور(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی سیاسی ایران سال چهارم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۱۴) 440 - 472

کلیدواژه‌ها: سیاستگذاری جمعیت شناختی شاخص های آموزشی نظام آموزشی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۵ تعداد دانلود : ۳۶۴
آموزش و پرورش، از مؤلفه های تعیین کننده در حوزه قدرت ملی، توسعه اقتصادی و رفاه اجتماعی است. بنابراین ضرورت دارد برنامه ریزان و سیاستگذاران آموزشی، معلمان و مسئولان آموزش و پرورش، الزامات و مقتضیات زندگی فردا را بشناسند تا بتوانند دانش و بینش الزم را در کودکان و نوجوانان برای فعالیت در جامعه ی فردا پرورش دهند. در راستای این سیاست، شناسایی ویژگی های آموزش و پرورش کارا و اثر بخش از اهمیت خاصی برخوردار است. لذا برخی جوامع سعی می کنند با الگوبرداری از برنامه های آموزشی موفق سایر کشورها در بهبود و ترقی خود قدم بردارند. پژوهش حاضر با هدف بررسی تطبیقی جمعیت شناختی شاخص-های آموزشی در نظام آموزش و پرورش ایران و سنگاپور با روش توصیفی- تحلیلی می باشد. با تهیه پرسشنامه و توزیع آن بین نخبگان آموزشی ایران و سنگاپور، به بررسی وضعیت هر یک از نشانگرها و خرده نشانگرهای آموزشی از دیدگاه نخبگان آموزشی دو کشور با استفاده از آزمون های تی و کای دو پرداخته شده است. از لحاظ اولویت بندی خرده نشانگرها نیز خرده نشانگر عملکرد دانش آموزان در آزمون های بین المللی در سنگاپور و خرده نشانگر نرخ فارغ التحصیلی دانش آموزان پایه ابتدائی در ایران بالاترین رتبه را از نقطه نظر نخبگان آموزشی کسب کرده است.
۱۲.

باز اندیشی فرهنگ زیستن سالمندان در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: راهبرد اجتماعی فرهنگی سال یازدهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴۱ 893 - 932

کلیدواژه‌ها: سالمندی فرهنگ زیستن بازاندیشی سلامت اجتماعی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۰ تعداد دانلود : ۳۱۳
در سال های اخیر پدیده ی سالمندی به دلایل افزایش جمعیت سالمندان و دگرگونی ها در زندگی جمعی و فردی به یک مسئله ی اجتماعی تبدیل گشته است. فرهنگ زیستن سالمندان و این گروه از جامعه، تمامی جنبه های واقعیات درونی و بیرونی (ذهنی – عینی) زندگی آنان را در برمی گیرد. هدف پژوهش، ارائه ی راهکارها و راهبردها، در جهت تغییر و اصلاح یا بهبود وضعیت موجود سالمندان با بررسی ساخت های نظری (ذهنی) و موقعیت های عملی (عینی) به صورت کاربردی بوده است. روش تحقیق، ترکیبی و طرح زاویه بندی همگرا ( همزمان) است که شامل دو روش کیفی و کمی با اهمیت یکسان و برابر نوع داده ها با دو دیدگاه نظری اثباتی، تفسیری و تحلیلی به درک عملی محیط زندگی سالمندان و عوامل تأثیرگذار کمک کرده است. مطالعه ی بازاندیشانه (فراتحلیل) بخش کیفی در سه سطح مفاهیم و نظریه ها، روش ها، داده ها و یافته ها به دلیل ضرورت بررسی تفاوت ها و تناقض ها در یافته های پژوهش ها در حوزه های علمی روان شناسی، جامعه شناسی و... ، برای دستیابی به نتایج کامل و جامع تر  بوده است. همچنین در بخش کمی با آزمون فرضیه ها با نرم افزار spss23 روابط بین متغیرها  و عوامل زمینه ای و تأثیر متغیرها را بر فرهنگ زیستن سالمندان سرای شهریار توصیف و تحلیل کرده ایم. با توجه به تفسیر نتایج به دست آمده با مقایسه و تقابل و ترکیب یافته های کمی و کیفی ، متغیرهای مشارکت اجتماعی با مشارکت غیرنهادی و روابط اجتماعی و خانوادگی با رابطه ی مثبت با دیگران و رضایت از زندگی از طریق باورها ونگرش مذهبی، عوامل زمینه ای (وضعیت تأهل، وضعیت اشتغال و تحصیلات) با عامل مهم سلامت و ابعاد آن (جسمی، روانی و اجتماعی) بر فرهنگ زیستن  سالمندان تأثیر داشته و نتایج یکسانی را بیان کردند.
۱۳.

پیشگیری از تخلف های صنفی، بهداشتی و قاچاق کالا در استان آذربایجان شرقی

نویسنده:
منبع: رهیافت پیشگیری از جرم دوره سوم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ 91 - 122

کلیدواژه‌ها: پیشگیری از تخلف تخلف های صنفی تخلف های بهداشتی قاچاق کالا آذربایجان شرقی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۴ تعداد دانلود : ۳۵۶
زمینه و هدف: امروزه علم پیشگیری نه تنها در محافل علمی و دانشگاهی بلکه در حوزه اجرایی به یک باور عمومی تبدیل شده، زیرا همواره نقش و اهمیت آن در کاهش پرونده های تخلف ها بسیار چشمگیر بوده و هست. علم پیشگیری زمانی به ثمر می نشیند که بر پایه آمارهای درست باشد. پژوهش حاضر بر این هدف اصلی متمرکز است تا تخلف های بهداشتی، صنفی و قاچاق کالا را با رویکرد پیشگیری تبیین کند. روش: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر رویکرد کمی است که به روش توصیفی – تحیلی انجام شد. جامعه آماری پژوهش پرونده های تخلف در استان آذربایجان شرقی در سال های 1397 و 1398 بودند. داده های جمع آوری شده برحسب نوع تخلف طبقه بندی، سپس استان ها برحسب نوع و میزان تخلف ارزیابی و همچنین استان هدف به تفکیک شهرستان ها و برحسب نوع و میزان تخلف ارزیابی و مقایسه شدند و در نهایت با استفاده از نرم افزار جی. آی. اس، تحلیل شدند. یافته ها: روند آمارهای تخلف در سال های 1392 (21697 پرونده) تا سال 1396 (11988 پرونده) کاهشی است. اما در سال1396 از 11988 پرونده به 14552 پرونده در سال 1398 رسید که نسبت به سال های قبل روند افزایشی داشته است. استان آذربایجان شرقی از لحاظ نوع تخلف در میان کل استان ها دارای رتبه 14 در سال 1397 است. در سال 1398 موضوع کالا و خدمات با تعداد 11397 پرونده وارده، دارای رتبه 13 و در حوزه بهداشت (902 پرونده)، دارای رتبه 22 و در حوزه قاچاق کالا و ارز دارای رتبه 4 است. نتایج : مقاله حاضر نشان می دهد که مکان هایی که تراکم جمعیت بیشتر و نرخ بیکاری بالا (14درصد) داشته اند میزان تخلف های آنها بیشتر است. بر این اساس، ایجاد شغل ثابت برای جوانان و نظارت بیشتر بر بازاچه های مرزی، همچنین تقویت مدل پیشگیری اجتماعی، پیشنهاد می شود.
۱۴.

کاربرد مدل ارتقاء سلامت پندر در ارزیابی کیفیت زندگی زنان سنین باروری شهرهای استان سیستان و بلوچستان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نامه انجمن جمعیت شناسی ایران سال پانزدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۳۰ 135 - 165

کلیدواژه‌ها: کیفیت زندگی الگوی ارتقاء سلامت پندر خودکارآمدی درک شده زنان سنین باروری سیستان و بلوچستان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۷ تعداد دانلود : ۵۵۱
این مطالعه به صورت توصیفی- تحلیلی با هدف مطالعه تعیین کننده های اجتماعی- جمعیتی کیفیت زندگی زنان 49-15 ساله شهرهای استان سیستان و بلوچستان براساس الگوی ارتقاء سلامت پندر و با حجم نمونه 800 نفر انجام شد. روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای و ابزار مورد استفاده پرسشنامه بود. تجزیه و تحلیل داده با استفاده از روش های آمار توصیفی، ضریب همبستگی پیرسون، آزمون تی مستقل، آنالیز واریانس و رگرسیون خطی چندگانه انجام شد. نتایج تحلیل مدل های رگرسیونی نشان داد خودکارآمدی درک شده دارای بیشترین قدرت پیش بینی کنندگی متغیر کیفیت زندگی بود (288/0Beta=). بعد از آن به ترتیب: عامل موانع درک شده، سبک زندگی ارتقاء دهنده سلامت، سن، تعداد فرزندان و عواطف درک شده، پیش بینی کننده کیفیت زندگی زنان مورد مطالعه بودند و در مجموع این شش متغیر 8/32 درصد تغییرات کیفیت زندگی زنان را پیش بینی می کردند. با توجه به نتایج مطالعه حاضر می توان نتیجه گرفت که سازه های الگوی ارتقاء سلامت پندر از جمله خودکارآمدی درک شده و موانع درک شده و همچنین سبک زندگی ارتقاء دهنده سلامت جهت پیش گویی کیفیت زندگی زنان مناسب اند.
۱۵.

بررسی پوشش ثبت مرگ و میر و تأثیر اصلاح آن در امید زندگی (مورد مطالعه: استان ایلام)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: تغییرات اجتماعی - فرهنگی سال هفدهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۶۷ 13 - 23

کلیدواژه‌ها: داده های مرگ و میر روش موازنه براس پوشش ثبت استان ایلام

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۴ تعداد دانلود : ۳۵۲
یکی از مولفه های مهم در برنامه ریزی سلامت، دسترسی به داده های جمعیتی قابل اطمینان از جمله آمارهای مرگ و میر می باشد، این اطلاعات باید بطور مرتب مورد بررسی و از نظر کم ثبتی و بد ثبتی تصحیح گردند. مطالعه حاضر کاربردی و روش آن اسنادی و گذشته نگر است و اطلاعات آن از نوع سرشماری می باشد که با مراجعه به آمارهای مرگ در استان ایلام و داده های جمعیتی سرشماری نفوس سال 1395 انجام شده است. برای رسیدن به اهداف این مطالعه از روش براس برای ارزیابی پوشش داده های مرگ استفاده گردیده است. نتایج این مطالعه نشان داد، ضریب اصلاح موارد مرگ برای استان ایلام 1/68و پوشش ثبت 60 درصد است. همچنین این ضریب برای نقاط شهری، روستایی، مردان و زنان به ترتیب 1/72 ، 1/59 ،1/38، 2 و پوشش ثبت 58 ، 62، 73 و 47 درصد می باشد. یافته های این مطالعه بیانگر اختلاف زیاد امید زندگی قبل و بعد از تصحیح با استفاده از روش براس است. بطوریکه محاسبه امید زندگی برای کل جمعیت قبل از روش براس از 79/8 به 75/2 تغییر یافته است. این شاخص به ترتیب در جمعیت مردان و زنان از 78/9 به 75/1 و از 5/ 81 به 75/3 و در مناطق شهری و روستایی از 79/5 به 74/8 و از 80/1 به 75/9 کاهش یافته است.
۱۶.

مولفه های موثر بر تمایل به فرزندآوری زنان شاغل شهر تهران: همبسته ها و الزامات سیاستی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جمعیت بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱۱۱ و ۱۱۲ ۲۸۲-۲۶۳

کلیدواژه‌ها: مولفه های فرهنگی اجتماعی اقتصادی جمعیتی سازمانی فرزندآوری زنان شاغل

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۴۳ تعداد دانلود : ۶۵۲
همزمان با مدرنیزاسیون و تغییر در ساختار خانواده، افزایش سطح تحصیلات، شهرنشینی، مشارکت زنان در بازارکار، فرزندآوری در سالهای اخیر در بین زنان به تدریج کاهش یافته است و می توان انطباق فرایند انتقال جمعیت دوم در ایران خصوصاً کلان شهری مانند شهر تهران را، با تغییر در بسیاری از ارزشها، نگرشها وگرایشها به فرزندآوری به وضوح مشاهده کرد. پژوهش حاضر به شیوه پیمایشی و با هدف شناسایی مولفه های تاثیرگذار بر فرزندآوری زنان شاغل شهر تهران انجام گردیده است. داده ها با استفاده از ابزار پرسشنامه محقق ساخته و 1065 نمونه به روش نمونه گیری اتفاقی مورد تحلیل قرار گرفته است. نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون نشان می دهد، حدود 30 درصد از تغییرات متغیر تمایل به فرزندآوری توسط متغیرهایی چون تحصیلات، سن، تعداد فرزندان، تعداد فرزندان ایده ال، مولفه سازمانی و اجتماعی تبیین شده است. تحصیلات و تعداد فرزند رابطه معکوسی باتمایل به فرزندآوری دارند و همچنین به لحاظ سازمانی هرچه حمایت سازمانی بیشتر باشد، تمایل به فرزندآوری زنان شاغل افزایش خواهد داشت. بنابراین پیشنهاد می شود که سیاست های جمعیتی از برنامه های طولانی مدت پیروی کند و اجرای آن توسط مسوولان و مدیران سازمان با تمرکز ویژه به ارزش گذاری فرزندآوری و حمایت سازمانی از سازگاری نقش مادری و کارمندی زنان شاغل تضمین شود.
۱۷.

رویکردهای توسعه ای و سیاست های جمعیتی دولت ها در جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جمعیت پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۱۱۳ و ۱۱۴ ۲۷۵-۲۴۷

کلیدواژه‌ها: سیاست جمعیتی توسعه دولت ها انقلاب ایران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۱۴ تعداد دانلود : ۵۷۳
سیاست جمعیتی دولت ها برحسب شرایط و مقتضیات اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی جامعه ها متفاوت است. در ایران، سیاست های جمعیتی در چهار دهه اخیر، فراز و نشیب هایی داشته و گاهی برافزایش و گاهی بر کاهش جمعیت تأکید کرده، بنابراین هدف مقاله حاضر بررسی این فراز و نشیب های سیاست های جمعیتی ایران در 4 دهه اخیر با تأکید بر رویکردهای توسعه ای دولت ها بوده است. روش تحقیق در این پژوهش، اسنادی است که با بررسی سیاست های جمعیتی دولت های ایران و رویکردهای توسعه ای آنها مشخص شده است که مطابق با تغییر و تحولات تاریخی و همچنین فرایندهای شکل یافته و چرخش های صورت گرفته در رویکردهای توسعه دولت ها، سیاست های جمعیتی آنها تغییریافته است. دولت هایی که با رویکرد نوسازی به توسعه نگاه داشته اند، سیاست های کاهش جمعیتی و دولت هایی که با رویکرد وابستگی به توسعه نگاه می کنند، سیاست های افزایش جمعیت را دنبال می کنند.
۱۸.

حمایت سازمانی و تمایل به فرزندآوری زنان شاغل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جمعیت پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۱۱۳ و ۱۱۴ ۱۳۴-۱۱۷

کلیدواژه‌ها: حمایت سازمانی فرزندآوری زنان شاغل شهر تهران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۸۷ تعداد دانلود : ۴۲۷
پدیده اشتغال و کار زنان از ابتدای زندگی اجتماعی بشر وجود داشته، ولی در فراز و نشیبهایی ق رار گرفت ه است. در جوامع امروزی زنان همپای م ردان در جامع ه کار می کنند و از جایگاه اجتماعی برخوردارند. تغییر و تحولات در ساختار خانواده، افزایش سطح تحصیلات، شهرنشینی، مشارکت زنان در بازار کار را می توان در انطباق فرایند انتقال جمعیت دوم در ایران خصوصاً کلان شهری مانند شهر تهران با تاثیرپذیری در بسیاری از مولفه های جمعیتی از جمله فرزندآوری به وضوح مشاهده کرد. پژوهش حاضر به شیوه پیمایشی و با هدف شناسایی تاثیر حمایت سازمانی بر فرزندآوری زنان شاغل شهر تهران انجام گردیده است. داده ها با استفاده از ابزار پرسشنامه محقق ساخته و 1065 نمونه به روش نمونه گیری تصادفی مورد تحلیل قرار گرفته است. نتایج حاصل ازتحلیل رگرسیون نشان می دهد حدود 7/15درصد از تغییرات متغیر تمایل به فرزندآوری توسط متغیرهایی چون تحصیلات، سن، تعداد فرزندان ایده ال، حمایت سازمانی، درآمد تبیین شده است. همچنین نتایج نشان داد تحصیلات رابطه معکوسی باتمایل به فرزندآوری دارند و به لحاظ سازمانی هرچه حمایت سازمانی بیشتر باشد، تمایل به فرزندآوری زنان شاغل بیشتر خواهدشد، بنابراین پیشنهاد می شود مسوولان و مدیران سازمان از انعطاف پذیری لازم با تمرکز ویژه به ارزش گذاری فرزندآوری و حمایت سازمانی از سازگاری نقش مادری و کارمندی زنان شاغل برخوردارباشند.
۱۹.

تحلیل جامعه شناختی موانع اجتماعی مشارکت فعالیت های ورزشی زنان و مردان(مورد مطالعه:کارکنان سازمان صنعت، معدن و تجارت)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن و جامعه سال دهم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳ (پیاپی ۳۹) 47 - 64

کلیدواژه‌ها: موانع اجتماعی مشارکت ورزشی خودپنداره اعتماد اجتماعی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۵۷ تعداد دانلود : ۵۳۵
هدف این مطالعه، تحلیل جامعه شناختی موانع اجتماعی مشارکت در فعالیت های ورزشی زنان و مردان سازمان صنعت، معدن و تجارت بود. روش پژوهش از نوع توصیفی- پیمایشی و از نوع کاربردی است. جامعه آماری این تحقیق، کلیه ی کارکنان زن و مرد سازمان صنعت و معدن و تجارت به تعداد607 نفر می باشد که حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران تعداد 152 نفر تعیین شد و به همین تعداد، پرسش نامه ی محقق ساخته موانع مشارکت اجتماعی که دارای سه بعد اعتماد اجتماعی، احساس بی قدرتی و خود پنداره که در شش خرده مقیاس اعتماد درون گروهی، اعتماد برون گروهی و اعتماد انتزاعی، احساس بی قدرتی، خودپنداره ی مثبت و منفی می باشد بین آن ها توزیع و جمع آوری گردید. نتایج نشان داد که بین اعتماد اجتماعی (اعتماد برون گروهی، اعتماد درون گروهی و اعتماد انتزاعی) کارکنان زن و مرد اختلاف وجود ندارد. هم چنین بین احساس بی قدرتی کارکنان زن و مرد اختلاف وجود نداشت. علاوه بر این، بین خودپنداره (تصور فرد از خود و تصور فرد از تصور دیگران) در کارکنان زن و مرد اختلاف وجود ندارد.
۲۰.

تحلیل جمعیت شناختی نیازها و اولویت زندگی جمعیت معلولان در ایران طی سالهای1398-1380(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جمعیت بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱۰۷ و ۱۰۸ ۳-۲۰

کلیدواژه‌ها: معلولین نیازها و اولویت های زندگی حمایت اجتماعی کیفیت زندگی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۵۸ تعداد دانلود : ۶۴۲
هدف این پژوهش، تحلیل جمعیت شناختی نیازها و اولویت زندگی جمعیت معلولان در ایران طی سالهای1380-1398 است. این پژوهش یک مطالعه کیفی و از نوع کاربردی است. جامعه آماری این مطالعه پایان نامه های دانشجویی و مقالات علمی - پژوهشی در رابطه با مسائل و نیازهای جمعیت معلولان می باشد که از سایتهایSID جهاد دانشگاهی، Magiran.com، Noormags.ir و Ensani.ir استفاده شده است. یکی از روش های این تحقیق، روش مطالعه کتابخانه ای بوده است. با استفاده از این روش، کلیه پایان نامه ها مرور شده است و بخش های لازم فیش برداری گردید. براساس مرور نظام مند 11 پایان نامه و 49 مقاله علمی- تحقیقی و با استفاده از نرم افزار تحلیل داده های کیفی MAXQDA ، تحلیل های لازم انجام شد. نیازهای تحقیقات مورد بررسی، به پنج دسته نیازهای فرهنگی، نیازهای روانی، نیازهای اجتماعی و نیازهای اقتصادی و درمانی تقسیم شده اند که در این میان سه مورد از سایرین پرتکرارتر هستند. این نیازها عبارتند از: 1. نیازهای اجتماعی 2. نیازهای روانی3. نیازهای درمانی و در قسمت چارچوب نظری از " نظریه کیفیت زندگی "،" نظریه معلولیت" ، " نظریه حمایت اجتماعی" بیشتر استفاده شده است. در روش شناسی تحقیق ها، روش توصیفی بیشترین کاربرد را داشته و پس از آن از روش پیمایشی استفاده کرده اند و بیشتر تحقیقات صورت گرفته به صورت کمی بوده و استفاده از روش های کیفی و سایر پژوهش ها در رتبه های بعدی قرار گرفتند. از تحقیق های موجود، یافته های زیر استخراج شد: 1. نامناسب بودن امکانات شهرسازی برای معلولین2. ضعف خدمات و فضاهای اجتماعی، آموزش، اشتغال، برابری فرصتها، منابع اقتصادی و ازدواج 3. اثر مثبت فعالیت بدنی و ورزش بر افزایش کیفیت زندگی، رضایت از زندگی و کاهش افسردگی معلولین.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان