مطالب مرتبط با کلیدواژه

کنترل اجتماعی


۴۱.

جهت گیری نسبت به کنترل اجتماعی (نمونه پژوهی: نوع شناسی جهت گیری نسبت به مقررات پوشش در بین زنان دانشجو دانشگاه فردوسی مشهد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات زن و خانواده دوره ششم بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۱۱) 149 - 176

کلیدواژه‌ها: جهت گیری کنترل اجتماعی نوع شناسی گرث و میلز نوع شناسی عملیاتی بومی سازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۵ تعداد دانلود : ۳۸۰
با کمی تأمل در شرایط کنونی ایران، در فضای خصوصی یا فضای عمومی، از خیابان ها و نهادهای دولتی و غیردولتی گرفته تا حوزه های غیررسمی تر مانند پاساژ، رستوران و حتی با مراجعه به فضای مجازی، با پوشش چندگانه ای از زنان مواجه می شویم. کمبود گزارش های پژوهشی در این زمینه سبب شده است تا برای شناسایی انواع جهت گیری ها نسبت به مقررات پوشش زنان در دانشگاه پژوهشی انجام شود؛ این پژوهش، با استفاده از روش پیمایش آنلاین و ارسال پرسشنامه به صورت تصادفی انجام شد؛ جامعه آماری آن، دانشجویان زن دانشگاه فردوسی بودند که از میان آن ها درنهایت 331 دانشجو از 12 دانشکده انتخاب شدند. چارچوب مفهومی بر اساس نوع شناسی جهت گیری ها نسبت به کنترل اجتماعی گرث و میلز ارائه شده و چهار نوع جهت گیری نسبت به مقررات پوشش از طریق رویکرد تحلیل مقایسه ای شناسایی شده است. در مرحله اول، با بهره برداری از نوع شناسی گرث و میلز و در مرحله دوم ضمن بومی سازی و توسعه آن با عنوان نوع شناسی عملیاتی، انواع جهت گیری ها معرفی شده اند. پژوهش حاضر سه دستاورد اصلی دارد. اول آنکه نوع شناسی گرث و میلز فقط ۱۵درصد جهت گیری ها نسبت به مقررات پوشش را در نمونه، شناسایی کرده است؛ درحالی که نوع شناسی عملیاتی با رویکرد بومی سازی، توانایی شناسایی جهت گیری های مذکور را تا ۷۹درصد افزایش داده است. دوم آنکه علاوه بر چهار نوع جهت گیری معرفی شده، ضمن مطالعه داده ها و تعیین مشابهت ها و تفاوت ها، جهت گیری دیگری تحت عنوان جهت گیری نوین شناسایی شده است که 38/12درصد از نمونه را شامل می شود؛ و لذا فقط 45/8درصد از نمونه ناشناخته باقی مانده است. سوم آنکه نتایج آنالیز واریانس حکایت از تفاوت معنادار بین انواع جهت گیری ها در رابطه با آگاهی از مقررات پوشش داشته است. این یافته بیان کننده اهمیت آگاهی و لزوم حضور آن در مؤلّفه های نوع شناسی جهت گیری ها نسبت به کنترل اجتماعی است.
۴۲.

مطالعه جامعه شناختی نزاع های خیابانی (بررسی افراد درگیر نزاع در شهر سنندج)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات اجتماعی ایران سال دوازدهم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳ «ویژه کردستان» 5 - 30

کلیدواژه‌ها: نزاع های خیابانی خشونت کنترل اجتماعی انسجام اجتماعی قانون

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۲۵ تعداد دانلود : ۵۴۵
هدف مطالعه حاضر بررسی وضعیت نزاع های خیابانی شهروندان سنندج و عوامل و مؤلفه های مؤثر بر آن است. روش نوشتار حاضر کیفی و مبتنی بر نظریه زمینه ای است که در آن 15 نفر از افراد درگیر در نزاع های خیابانی ازطریق نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی انتخاب شده و در مطالعه مشارکت کرده اند. داده های پژوهش به روش مصاحبه نیمه ساختاریافته جمع آوری شده و از روش مقایسه ای مداوم استراوس و کوربین نیز برای تحلیل داده ها استفاده شده است. از میان 64 کد اولیه، هفت مقوله انتخاب شد و با توجه به روابط و مقایسه آنها، مقوله "بی قوارگی اجتماعی انسداد کنش ارتباطی" به منزله مقوله مرکزی معرفی شد. یافته های پژوهش مبتنی بر مصاحبه با افراد درگیر در نزاع های خیابانی و کدگذاری پاسخ ها، حاکی از آن است که سه دسته عوامل علّی، زمینه ای و مداخله ای در الگوی پارادایمی مؤثر شناخته شده اند: عوامل علّی شامل ضعف مهارت های ارتباطی، کاهش آستانه تحمل و اختلافات مالی و خانوادگی؛ عوامل زمینه ای، ازجمله شامل محل سکونت، پایگاه اجتماعی اقتصادی و تحصیلات فرد و والدین، و مؤلفه های مهیاکننده موقعیت نزاع و درگیری در سطح شهر سنندج بوده اند؛ عوامل مداخله گر یا  تسهیل کننده دربرگیرنده خشونت ساختاری و فقر فرهنگی بوده است. از نتایج این مطالعه برمی آید که اثر متقابل این عوامل و تعامل بین آنها زمینه های نزاع، گرایش به نزاع و درنهایت وقوع نزاع خیابانی در شهر سنندج را فراهم کرده است.
۴۳.

بررسی جامعه شناختی عوامل موثر بر پرخاشگری در بین تماشاگران فوتبال(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: انتظام اجتماعی سال نهم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴ 35 - 70

کلیدواژه‌ها: کنترل اجتماعی یادگیری پرخاشگری رسانه جمعی ناکامی پرخاشگری تماشاگران فوتبال

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۷۸ تعداد دانلود : ۶۰۲
زمینه و هدف: خشونت جزئی از آسیب های اجتماعی عصر مدرن بوده که منجر به فروپاشی اخلاقی در مناسبات اجتماعی شد است. ورزش فوتبال، نیز یکی از فعالیت های مورد توجه شهروندان و عنصری هیجان زاست که با تهییج احساسات اجتماعی و بروز خشونت همراه است، به موازات تغییر و تحولات در عرصه های ورزشی، مسئله پرخاشگری و خشونت نیز به چه به صورت گروهی و چه فردی فراگیر شده و منجر به بروز اختلال در سیستم کارکردی روابط اجتماعی و زندگی شهروندی شده است که تجلی آن را می توان در میان تماشاگران، طرفداران و گاه بازیکنان فوتبال مشاهده کرد. در این راستا، پژوهش حاضر نیز، با هدف بررسی جامعه شناختی عوامل مؤثر بر رفتارهای پرخاش جویانه در بین هواداران فوتبال نگاشته شده است.   <br /> روش شناسی: روش پژوهش، پژوهش حاضر پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش بالغ بر 70000 نفر تماشاگران حاضر در یکی از ورزشگاه های فوتبال کشور می باشد، که از این تعداد 400 نفر بر اساس فرمول کوکران به عنوان حجم نمونه برآورد گردید. جهت تجزیه و تحلیل داده ها  نیز از نرم افزار spss استفاده گردیده است.<br /> یافته ها: نتایج تحقیق نشان داد که همبستگی بین متغیرهای سن، کنترل پلیس، یادگیری پرخاشگری، ناکامی، تحریک رسانه های جمعی، با متغیر وابسته پرخاشگری تماشاگران به تأیید رسید. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل رگرسیونی نیز حاکی از آن است که متغیرهای مستقل پژوهش، 29 درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین نموده اند.  <br /> نتیجه گیری: کاهش خشونت و پرخاشگری در بستر خانواده و رسانه های جمعی و از طرفی، افزایش کنترل اجتماعی رسمی و غیررسمی نقشی اساسی در جلوگیری و کاهش پدیده پرخاشگری در بین تماشاگران فوتبال ایفا می نماید.
۴۴.

حکیمانه بودن هنجارگذاری و اثر آن بر پیشگیری از کجروی از منظر قرآن کریم(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و علوم اجتماعی سال دهم پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شماره ۲۰ 41 - 60

کلیدواژه‌ها: قرآن پیشگیری جرم هنجار قانون گذاری کنترل اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۷ تعداد دانلود : ۴۳۳
فرایند پیشگیری و کنترل آسیبهای اجتماعی در دین اسلام، از مرحله هنجارگذاری شروع و تا مراحل اجتماعی کردن، درمان، جامعه پذیری مجدد و مجازات کجروان ادامه پیدا می کند. هدف از این پژوهش، ارائه معیارها و ویژگیهای حاکم بر نظام هنجارگذاری از دیدگاه آموزه های قرآن کریم است. سؤال اصلی پژوهش این است که: فرایند هنجارگذاری از دیدگاه آموزه های قرآن کریم چیست و چگونه می تواند اجرای صحیح آن در مقام عمل، از کجروی پیشگیری کند؟ فرایند پیشگیری و کنترل آسیبهای اجتماعی در دین اسلام، از مرحله هنجارگذاری شروع و تا مراحل اجتماعی کردن، درمان، جامعه پذیری مجدد و مجازات کجروان ادامه پیدا می کند. هدف از این پژوهش، ارائه معیارها و ویژگیهای حاکم بر نظام هنجارگذاری از دیدگاه آموزه های قرآن کریم است. سؤال اصلی پژوهش این است که: فرایند هنجارگذاری از دیدگاه آموزه های قرآن کریم چیست و چگونه می تواند اجرای صحیح آن در مقام عمل، از کجروی پیشگیری کند؟ این تحقیق که نوعی تفسیر موضوعی قرآن کریم محسوب می شود، با روش اسنادی و تحلیل محتوای کیفی و با مراجعه به آیات مرتبط با موضوع مورد تحقیق و کدگذاری و تحلیل این آیات انجام گرفته است. محورهای مهم در فرایند هنجارگذاری از دیدگاه آموزه های قرآن، عبارتند از: پذیرش هنجارگذار بودن خداوند؛ تعیین هنجارهای مورد نیاز از طرف خداوند؛ مقترن و ابهام نداشتن هنجارها؛ زمینه سازی برای پذیرش هنجارها؛ جعل نکردن هنجارهای شکننده؛ رعایت راحتی اشخاص در جعل هنجار؛ معیار عقلی داشتن هنجارگذاری؛ ممنوعیت جعل هنجار برای ویژه خواری؛ محدود بودن هنجارهای منع کننده رفتار؛ تحریف نکردن هنجارهای مبتنی بر حق؛ تسهیل کننده بودن هنجاراجتماعی؛ بهنجار نشدن هنجارشکنی به جهت کثرت متخلفان از آن هنجار؛ جواز نقض هنجار برای مصلحت مهم تر؛ انعطاف در هنجارگذاری و اجرای هنجار. رعایت صحیح این موارد در فرایند هنجارگذاری، تعهد درونی به اجرای هنجار را تقویت کرده و احتمال نقض آن را کم می کند و سبب پیشگیری از کجروی خواهد شد.
۴۵.

شناسایی عوامل مؤثر بر کنترل انتظامی و اجتماعی لیگ برتر فوتبال در شهرآورد پایتخت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات مدیریت ورزشی مهر و آبان ۱۳۹۶ شماره ۴۴ 155 - 174

کلیدواژه‌ها: کنترل انتظامی شهرآورد لیگ برتر فوتبال کنترل اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۴ تعداد دانلود : ۲۱۴
در فوتبال، خشونت طلبی پدیده ای اجتماعی است که بیانگر آمادگی تماشاچی ها برای پرخاشگری در میدان های فوتبال است. هدف از این پژوهش، شناسایی عوامل مؤثر بر کنترل انتظامی و اجتماعی لیگ برتر فوتبال در شهرآورد پایتخت بود. این پژوهش از گروه پژوهش های توصیفی-پیمایشی و از نوع کاربردی بود و از روش کتابخانه ای برای جمع آوری اطلاعات و از روش میدانی با تنظیم پرسش نامه استفاده شد . برای تأیید دقت علمی و برای اطمینان از روایی ابزار اندازه گیری، از روش های روایی محتوا و سازه و برای اطمینان از پایایی آن، از روش پایایی بین سؤال ها (آلفای کرونباخ) استفاده شد. جامعه آماری این پژوهش، 40 نفر از خبرگان انتظامی به صورت تمام شمار بودند. با استفاده از نرم افزار اس پی اس اس، داده ها به صورت تحلیل یک متغیره و ارزیابی شاخص های مرکزی و پراکندگی، تجزیه وتحلیل شد. برای همبستگی و معناداری رابطه بین متغیرها از ضریب همبستگی اسپیرمن و برای ارزیابی میزان و شدت رابطه آن ها، از ضریب تا او-بی کندال استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد که با تقویت مدیریت حاکم بر ورزشگاه ها، استفاده از مأموران ویژه و باتجربه، شناسایی و جلوگیری از ورود افراد ناباب به ورزشگاه ها، افزایش تأثیر عوامل جامعه پذیری، افزایش توجه به تأثیر عوامل وضعیتی، استفاده از داوران باتجربه، انعکاس واقعی و غیر اغراق آمیز اخبار از سوی مطبوعات ورزشی، افزایش امکانات رفاهی در ورزشگاه ها و ارائه الگوهای رفتاری مناسب به تماشاگران، می توان خشونت تماشاگران فوتبال را بیشتر کنترل کرد.
۴۶.

بررسی عوامل اجتماعی –فرهنگی موثر بر احساس امنیت زنان در شهر کرمان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات اجتماعی روانشناختی زنان دوره شانزدهم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳ (پیاپی ۵۶) 37 - 64

کلیدواژه‌ها: پلیس احساس امنیت کنترل اجتماعی سرمایه اجتماعی هویت زنانه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۲ تعداد دانلود : ۷۰۳
زنان به عنوان نیمی از جمعیت جامعه نقش مهمی را در تحولات اجتماعی بر عهده دارند. در این تحقیق تلاش شده است تا نقش عوامل اجتماعی و فرهنگی موثر بر احساس امنیت زنان در شهر کرمان مورد بررسی قرار گیرد.نگرش زنان نسبت به حجاب و همچنین هویت اجتماعی زنانه به عنوان متغیرهای فرهنگی است که در تحقیق مورد توجه قرار گرفته است.جامعه آماری تحقیق برابر با 200175 نفر است که 400 نفر به عنوان نمونه تحقیق انتخاب شده اند.روش نمونه گیری خوشه ای و تصادفی ساده می باشد و تحلیل اماری با استفاده از نرم افزارهای spss23 و Amoss Graph17 انجام شده است. در این تحقیق از نظریات دورکیم، والتر رکلس ،جنکینز و رابرت پاتنام مورد استفاده قرار گرفته اند.نتایج تحقیق حاکی از آن است که بیشترین تاثیرات مستقیم را متغیرهای کنترل اجتماعی وهویت زنانه بر احساس امنیت داشته است که ضریب رگرسیون استاندارد به ترتیب برابر با /387 و 277/0 می باشد.علاوه بر این تاثیر غیرمستقیم متغیرهای تحقیق نیز مورد توجه قرار گرفته است.
۴۷.

فراتحلیل مطالعات انجام شده درباره عوامل مؤثر بر ترس از جرم در بین شهروندان ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مسائل اجتماعی ایران سال دهم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱ 5-26

کلیدواژه‌ها: ترس از جرم بی سازمانی اجتماعی تجربه قربانی شدن کنترل اجتماعی فراتحلیل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۷ تعداد دانلود : ۳۷۷
ترس از جرم با توجه به آثار و پیامدهای مخربی که بر روی زندگی شهروندان دارد، یکی از مهم ترین موضوعات مطالعه ای جامعه شناسی، مطالعات شهری و جرم شناسی است. هدف پژوهش حاضر مطالعه عوامل مؤثر بر ترس از جرم در بین شهروندان ایرانی با استفاده از روش فراتحلیل است. بدین منظور در این نوشتار پژوهش هایی که درباره ترس از جرم در ایران انجام شده اند؛ مطالعه و پس از حذف پژوهش های اسنادی و مروری، 19 پژوهش به عنوان نمونه آماری انتخاب شده است. برای تحلیل اطلاعات جمع آوری شده از پژوهش های مذکور پس از کدگذاری، از برنامه فراتحلیل جامع (CMA2) برای انجام محاسبات آماری فراتحلیل استفاده شده است . یافته های پژوهش بیانگر آن است که بی سازمانی اجتماعی، تجربه قربانی شدن، حضور پلیس، اعتماد اجتماعی، کنترل اجتماعی، و تعلقات و پیوندهای محله ای مهم ترین عوامل تأثیرگذار بر ترس از جرم در پژوهش ها هستند. توجه بسیار کم رشته های مطالعات شهری، جغرافیا، حقوق و روان شناسی به موضوع ترس از جرم، غلبه روش پیمایشی، عدم فرضیه و عدم گزارش اعتبار پژوهش ، و کلی و غیر قابل اجرا بودن راهکارهای ارائه شده در پژوهش های انجام شده درباره ترس از جرم، از مهم ترین نقاط ضعف این پژوهش ها هستند.
۴۸.

مکانیزم ها و نظام کنترل اجتماعی براساس فقه امامیه(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و علوم اجتماعی سال یازدهم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲۱ 89 - 109

کلیدواژه‌ها: کنترل اجتماعی نظم اجتماعی ناهنجاری جامعه پذیری مجدد مجازات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۵ تعداد دانلود : ۷۱۹
ظهور مدیریت فقهی در جهان مدرن امروز، پرسش ها و چالش های جدی را در مواجهه فقه با تجربیات علمی بشر به ویژه در موضوعات و مسائل اجتماعی، پدیدار ساخته است. از طرفی توانمندی فقه در کنترل فردی پیروان و واداشتن آنها به انجام فرایض دینی و ترک گناهان بر کسی پوشیده نیست، اما پرداختن به «فقه اجتماعی» هنوز در ابتدای راه بوده و این پژوهش، با مطالعه میان رشته ای فقه، حقوق جزا و جرم شناسی و جامعه شناسی، درصدد بازشناسی بخشی از توانمندی فقه با نگرش به فقه امامیه و انطباق با یافته های دانش جامعه شناسی می باشد. در نظام فقهی، «عبادت» به عنوان هدف اصلی خلقت، با اشکال مختلف آن، عامل بازدارنده از ناهنجاری در جامعه است و در صورتی که برخی افراد درصدد هنجارشکنی برآیند، اهرم کنترلی «امر به معروف و نهی از منکر»، به کمک آمده و هر عمل خلافی را در همان ابتدای راه ناکارآمد می سازد و در صورت عدم توفیق نظارت عمومی، دخالت حکومت با اعمال «مجازات» با هدف اصلاح و تربیت و «جامعه پذیری مجدد» به عنوان آخرین راهکار، مورد توجه فقه قرار گرفته است.
۴۹.

بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر سلامت اجتماعی دانشجویان دانشگاه آزاد دهاقان

نویسنده:
منبع: پژوهش ملل فروردین ۱۳۹۹ شماره ۵۱
تعداد بازدید : ۶۱۲ تعداد دانلود : ۸۴۶
مقاله پیش رو با هدف بررسی عوامل اجتماعی موثر بر سلامت اجتماعی دانشجویان دانشگاه آزاد دهاقان انجام شده است. روش پژوهش از نظر هدف تبیینی و براساس ماهیت و روش، میدانی از نوع همبستگی است. جامعه آماری کلیه دانشجویان دانشگاه آزاد دهاقان به تعداد 3800 نفر می باشد. نمونه آماری به تعداد 385 نفر به روش تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده مقیاس16 گویه ای روابط والد- فرزند آلفرد بی هیل برن و پرسشنامه 32 گویه ای محقق ساخته می باشد. پایایی پرسشنامه با استفاده از آلفای کرونباخ برای پرسشنامه جو عاطفی0.91 و برای پرسشنامه محقق ساخته به ترتیب پایگاه اجتماعی 0.88، شبکه مشارکت اجتماعی0.81، مهارت اجتماعی0.90 و بیگانگی اجتماعی0.93 می باشد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از از برنامه آماری SPSS و معادلات ساختاری Amos استفاده شده است. نتایج حاصل از تحقیق نشان می دهد که متغیرهای کنترل اجتماعی، مشارکت شبکه های اجتماعی، مهارت های اجتماعی و بیگانگی اجتماعی بر سلامت اجتماعی تأثیر داشته است.
۵۰.

ساخت گفتمان های کنترل اجتماعی مجلس شورای اسلامی (مقایسه روند گفتمانی دوره های دوم، ششم و هفتم مجلس)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مجلس و راهبرد سال بیست و دوم زمستان ۱۳۹۴ شماره ۸۴ 31 - 72
تعداد بازدید : ۳۰۶ تعداد دانلود : ۳۴۷
شیوه های کنترل جرم در قالب قانونگذاری معنای محدودی از کنترل اجتماعی است که موجب ایجاد گفتمان هایی در دوره های مختلف مجلس شورای اسلامی شده است. این گفتمان ها متأثر از تغییرات اجتماعی و سیاسی هستند؛ هر چند حرکت کلی گفتمان های کنترل اجتماعی به تدریج از دوره های اولیه مجلس از مفصل بندی عنصر مجازات به توان بخشی و سپس پیشگیری است با این همه رجعت و حرکت های عکسی نیز بنا به شرایط اجتماعی وجود دارد. در مجموع می توان گفتمان مجازات را از گفتمان ترمیم و گفتمان رجعت ارزشی متمایزکرد. هر چندگفتمان اصلاح طلبانه مجلس ششم در اساس شباهت هایی با گفتمان چپ گرای مجلس دوم دارد اما در مقایسه با آن تأکید بر مجازات را کنار گذاشته و عناصر بیشتری را درون خود مفصل بندی کرده است. گفتمان کنترل اجتماعی مجلس هفتم در گفت وگو و دیالوگی غیر هم زمان با آثار گفتمانی اصلاح طلبانه عنصر ارزش ها را در خود مفصل بندی می کند. در حرکت کلی گفتمان های کنترل اجتماعی هرچند به علت وقوع جرائم جدید جرم انگاری به حیات خود ادامه می دهد اما هم زمان با تخصص گرایی حقوقی ، جرم زدایی نیز با تدقیق مرز بین جرم و غیر جرم و پیشگیری جان می گیرد.
۵۱.

چالش ها و تنش های تقنینی مجلس شورای اسلامی در بستر گفتمان های کنترل اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مجلس و راهبرد سال بیست و سوم پاییز ۱۳۹۵ شماره ۸۷ 43 - 74
تعداد بازدید : ۵۰۶ تعداد دانلود : ۴۳۶
در این مقاله چالش ها و تنش های تقنینی کنترل اجتماعی و ریشه های آن در مجلس شورای اسلامی مورد بررسی قرار می گیرد. این چالش ها و تنش ها در بستر گفتمان کنترل اجتماعی مجلس قابل تبیین است. این گفتمان ها را بر اساس شیوه های کنترل جرائم در قالب قانونگذاری به سه گفتمان مجازات، ترمیم و رجعت ارزشی می توان متمایز کرد. این گفتمان ها شیوه های متفاوتی را برای مقابله با چالش ها و تنش های پیش رو در پیش می گیرند اما رشد جرائم نشان می دهد موفقیت چندانی در این کار کسب نشده است. درک کاستی ها و ناکارآمدی های نظام کنترل اجتماعی، به کارگیری مواضع سنجیده و مقابله آگاهانه و فعال در برابر جرائم نیازمند شناخت عمیق ابعاد گوناگون و پیچیده کنترل اجتماعی است. براساس چنین رویکردی در این مقاله الگوی راهبردی کنترل اجتماعی پیشنهاد شده است.
۵۲.

بررسی نظریه هیرشی در کنترل اجتماعی از دیدگاه قرآن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: راهبرد اجتماعی فرهنگی سال هشتم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۳۳ 109-133

کلیدواژه‌ها: کجروی قرآن کریم کنترل اجتماعی وابستگی مواظبت از همنشین تعهد باورها هیرشی و جامعه شناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۳۳ تعداد دانلود : ۶۴۳
این مقاله درصدد بررسی نظریه هیرشی در کنترل اجتماعی از دیدگاه قرآن است. برای بررسی شباهت ها و تفاوت های دیدگاه قرآن با نظریه های هیرشی از روش تطبیقی استفاده شده است. تراویس هیرشی که از نظریه پردازان کنترل اجتماعی به شمار می آید، علت اصلی عدم کج روی و بزهکاری فرد را پیوندهای اجتماعی او دانسته و به نظر او، هم نوایی فرد با جامعه عامل اصلی کنترل اجتماعی و پرهیز از کج روی است. از منظر قرآن کریم نیز، شیوه های مقابله با کج روی، به سه دسته تقسیم می شوند که عبارتند از: کنترل فردی، کنترل اجتماعی، و کنترل قانونی. در این پژوهش، مقوله کنترل قانونی یا نظام مجازاتی اسلام، با موضوعاتی ازقبیل اهداف، ویژگی های مجازات اسلامی، کارآمدی قضات، و عوامل انتظامی بررسی شده است، همچنین، قرآن برای بازگرداندن کج رو از کج روی، استفاده از راهکارهای «جامعه پذیری دوباره»، «کنترل ارزشی»، و «کنترل عاطفی» را پیشنهاد کرده است. سرانجام، نکته مشترک دیدگاه قرآن و هیرشی این است که میزان دلبستگی و تعهدات خانوادگی، دین داری، تشکیل خ انواده و ن ظ ارت وال دی ن، و می زان حمای ت ع اطفی، اط لاعاتی و م ادی که فرد از دیگران دریافت می کند، به تقویت پیوند ف رد ب ا جامع ه کمک خواهند ک رد. دری افت حمایت و احساس وجود منابع حمایتی یا حمایت ادراک ش ده در تقویت دلبستگی ، تعهد، و باور در مورد ه نجارهای جامعه و مواظبت از همنشین در کاهش انحراف مؤثر خواهند بود.
۵۳.

راهبردهای کنترل بازار در سیره مدیریتی امام علی(ع) 7(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: حکومت اسلامی سال بیست و یکم بهار ۱۳۹۵ شماره ۱ (پیاپی ۷۹) 143-173

کلیدواژه‌ها: سیره علوی راهبرد کنترل تحدیدی کنترل تشخیصی کنترل اجتماعی کنترل درونی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۳ تعداد دانلود : ۳۶۹
کنترل بازار یکی از دغدغه های مهم در حوزه اقتصاد در هر کشور و جامعه می باشد. جوامع براساس نظام ارزشی و فرهنگی خاصی که دارند از سازوکارها و راهبردهای کنترلی خاصی استفاده می کنند. این پژوهش با بررسی در سیره علوی تلاش می کند راهبردهای کنترل بازار در سیره ایشان را کشف نماید. پژوهشگر با طرح این سؤال که راهبردهای کنترل بازار در سیره امام علی چگونه است، کنکاش در منابع تاریخی را آغاز و با استفاده از روش کتابخانه ای، اطلاعات مورد نیاز را گردآوری نموده سپس با روش تحلیلی توصیفی، به تحلیل آنها پرداخته است. سرانجام یک مدل مفهومی به صورت ماتریس 2×2 تدوین شد. پس از تدوین مدل مفهومی و بررسی در سیره علوی، راهبردهای کنترل بازار در سیره امام علی در چهار نوع براساس موقعیت و شرایط بازار و براساس رویکرد به کنترل، مطرح و تبیین شد. این راهبردهای چهارگانه عبارتند از: راهبرد کنترل تحدیدی، راهبرد کنترل تشخیصی، راهبرد کنترل اجتماعی و راهبرد کنترل درونی.
۵۴.

عوامل موثر بر اعتیاد زنان

نویسنده:
منبع: زن و فرهنگ سال چهارم تابستان ۱۳۹۲ شماره ۱۶ 83-94

کلیدواژه‌ها: میزان مصرف مواد مدت مصرف مواد کنترل اجتماعی گوشه گیری و انزوا طلبی یادگیری اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۴ تعداد دانلود : ۴۰۲
هدف این پژوهش تحلیل جامعه شناختی عوامل موثر بر اعتیاد زنان بود. حجم نمونه 100 نفر از زنان معتاد در کلینک ترک اعتیاد رویش اراک بود. . روش تحقیق پیمایشی است و داده های مورد نیاز جهت آزمون فرضیات از طریق پرسش نامه همراه با مصاحبه انجام گرفت. فرضیات از سه دیدگاه کلوارد و اهلین، ساترلند و هیرشی استنتاج شدند که متغیرهای مستقل عبارتند از یادگیری اجتماعی،کنترل اجتماعی،گوشه گیری و انزوا طلبی و متغییر وابسته مدت مصرف موادو میزان کندال و b مصرف مواد بود. تحلیل داده ها با استفاده از آمار توصیفی و آمار استنباطی مانند صورت گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که کنترل اجتماعی قوی تر ،عدم همنشینی با c کندال افراد بزهکار،تعلق خاطر و وابستگی میان اعضاء خانواده،اعتقادات مذهبی،کاهش و قطع ارتباط با دوستان معتاد و مجرم، مشارکت در فعالیت های گروهی و همچنین کمک و یاری کردن افراد در رسیدن به اهداف و موفقیت و در اختیار گذاشتن منابع و وسایل مشروع در راه رسیدن به آنها می تواند منجر به کاهش اعتیاد در زنان شود.
۵۵.

مطالعه جامعه شناختی نقش فرایند اجتماعی در تبیین رفتارهای پرخطر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های راهبردی مسائل اجتماعی ایران سال نهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۲۹) 109 - 134

کلیدواژه‌ها: فرایند اجتماعی کنترل اجتماعی جامعه پذیری شکاف نسلی رفتار پرخطر جوان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۲ تعداد دانلود : ۳۷۷
امروزه، بروز رفتارهای پرخطر در بین قشر جوان از مسائل و آسیب های اجتماعی است که به یکی از مهم ترین و گسترده ترین دل نگرانی های جوامع بشری تبدیل شده است. با وجود کوشش های بسیاری که در دهه های اخیر برای افزایش آگاهی کنشگران درباره پیامدها و کاهش این رفتارها انجام شده، همچنان بروز رفتارهای پرخطر، سیر صعودی داشته است. بر این اساس، پژوهش حاضر نیز با هدف مطالعه جامعه شناختی نقش فرایند اجتماعی (نظریه های یادگیری اجتماعی و کنترل اجتماعی) در تبیین رفتارهای پرخطر در بین جوانان کلان شهر تبریز انجام شده است. پژوهش حاضر از نوع پیمایشی است و جامعه آماری، شامل کلیّه افراد 15-34 سال شهر تبریز به تعداد 579694 نفر است که از این تعداد، 630 نفر با استفاده از فرمول آماری کوکران و به شیوه خوشه ای چندمرحله ای به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات نیز پرسش نامه محقق ساخت است. همچنین برای تجزیه وتحلیل اطلاعات از نرم افزارهایSPSS  و Smart-PLS استفاده شده است. یافته ها نشان داد همبستگی بین متغیرهای کنترل اجتماعی، جامعه پذیری، شکاف نسلی و همنشینی افتراقی با رفتارهای مخاطره آمیز به لحاظ آماری معنادار بوده است. همچنین، نتایج حاصل از مدل معادلات ساختاری پژوهش نشان داد متغیرهای حاضر در مدل مسیر، 9/29 درصد از تغییرات متغیر وابسته رفتارهای پرخطر را تبیین کرده اند.
۵۶.

نسبیت ضرورت حجاب اسلامی با اصل کاهش جرم در پرتو آثار و قوانین آن؛ تاکید بر سیاست مشارکتی مردم نهاد

نویسنده:
منبع: پژوهش و مطالعات علوم اسلامی سال سوم مرداد ۱۴۰۰ شماره ۲۵ 97 - 82

کلیدواژه‌ها: حجاب آثار اجتماعی کاهش جرم سیاست مشارکتی قانونگذاری کیفری کنترل اجتماعی ابزار فرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۳ تعداد دانلود : ۲۸۵
حجاب به عنوان امری مهم در قوانین مختلف مورد تاکید قانونگذار قرار گرفته است با این قید که در برخی از متون قانونی دارای مفهوم جزایی و در مواردی نیز به عنوان تخلف اداری یا انضباطی قابل بررسی است.حجم بالای قوانین در این زمینه نشان می دهد فرهنگ عفاف و حجاب با توجه به آثار زیادی که در عرصه های مختلف فردی و اجتماعی دارد باید به عنوان یکی از مبانی فرهنگ اصیل اسلامی همواره مورد توجه حاکمیت و جامعه قرار گیرد بنابراین جهت کاهش خطرات ناشی از عدم رعایت حجاب لازم است تا نهادهای قانونی با این پدیده برخورد نمایند همچنین ضرورت وجود اقدامات قانونی به عنوان عاملی برای کاهش حجاب نامتعارف اگرچه ضروری و لازم است اما کافی نیست از این رو ایجاد سیاست مشارکتی جهت جلوگیری از ارتکاب بی حجابی با محوریت حضور نیروی مردمی در عرصه اجتماع،امری قابل توجه و غیر قابل انکار خواهد بود به همین علت می بایست علاوه بر ضرورت نقش آفرینی مراجع قانونی،از نقش مردم و نیروی جامعه نیز در این زمینه استفاده حداکثری برد چه اینکه ایجاد جامعه سالم در خصوص موضوعی فرهنگی اجتماعی همچون حجاب با استفاده از بسترهای فرهنگ ساز و مشارکت مردمی،از نتیجه مطلوب تری برخوردار خواهد بود تا آنکه بخواهیم از ضمانت اجراهای قانونی یا قضایی برای تحقق هدف مطلوب استفاده نماییم بنابراین بهره گیری از ابزار مردمی جهت تحقق اصل حجاب در اجتماع و در نتیجه جلوگیری از جرایم خلاف عفت و اخلاق جنسی و به طور کلی کاهش جرم به عنوان ضرورتی مهم،قابل توجه است.
۵۷.

تحلیل جامعه شناختی تأثیر امنیت اجتماعی بر پیشگیری از آسیب های اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانش انتظامی همدان سال هشتم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۲۹) 37 - 45

کلیدواژه‌ها: امنیت اجتماعی آسیب های اجتماعی نظارت اجتماعی کنترل اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۷ تعداد دانلود : ۲۴۶
آن چه عامل مخاطره آمیزبودن امنیت و از تهدیدات قابل توجه این مقوله است، رواج یافتن یا شیوع آسیب های اجتماعی در جامعه است. در نوشتار حاضر، اهمیت، نقش و تأثیر امنیت اجتماعی به عنوان مقوله مهم جامعه شناختی بر آسیب های اجتماعی که درمقام یکی از مؤلفه های مهم انحراف و جرم است، مورد بررسی قرار گرفته است. اهداف نوشتار حاضر، بررسی ادبیات مفهومی جامعه شناختی امنیت و آسیب های اجتماعی، تجزیه و تحلیل و نقد و همچنین بررسی این دو مؤلفه و بیان رابطه معکوس بین آن ها با عنوان رابطه دیالکتیک است. روش تحقیق به صورت مرور متون مطالعاتی و گردآوری مطالب نوشته شده است. در برخی کتب و مقالات، با بهره گیری از الگوی نظری طراحی شده توسط محققین و نظریات جامعه شناسی کنترل اجتماعی هیرشی و فشار اجتماعی اگنیو انجام شده است. پس از تحلیل و تشریح مفاهیم امنیت اجتماعی و آسیب های اجتماعی براساس دیدگاه های جامعه شناختی، ادبیات مفهومی و بهره گیری از الگوی نظری، چنین نتیجه گیری حاصل شد که بین این دو عنوان رابطه معکوس وجود دارد
۵۸.

چالشهای فرماندهان و مدیران در مدیریت انتظامی پدیده بد حجابی (مورد مطالعه استان کرمانشاه 1393)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات مدیریت انتظامی سال دهم پاییز ۱۳۹۴ شماره ۳ 467 - 483

کلیدواژه‌ها: بدحجابی چالش های فرماندهان مدیریت انتظامی آسیب شناسی اجتماعی کنترل اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۳ تعداد دانلود : ۲۶۵
زمینه و هدف: بد حجابی از پدیده های اجتماعی است که نیروی انتظامی مسئولیت اصلی کنترل آن را بر عهده دارد.این موضوع با توجه به ماهیت و ابعاد آن، مشکلات و چالشهایی را به ویژه در سطح فرماندهان و مدیران انتظامی استانها ایجاد می کند که این تحقیق با هدف شناسایی و بررسی این چالشها (در فرماندهی انتظامی استان کرمانشاه) شکل گرفته است.روش: نوع تحقیق، کاربردی و روش توصیفی، پیمایشی است. جامعه آماری شامل فرماندهان و جانشینان انتظامی، رؤسای پاوا و امنیت اخلاقی استان و شهرستانهای تابعه استان کرمانشاه است. روش نمونه گیری به صورت نمونه گیری طبقه ای از بین گروه ها صورت گرفته است.ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته است. برای تحلیل داده ها آزمونهای آمار توصیفی، مانند جدول فراوانی و استنباطی مانند کای اسکوئر وآزمون فریدمن استفاده شده است.یافته ها: یافته های حاصل از تحلیل داده ها نشان می دهد اهمیت چالشهای فرماندهان و مدیران در استان کرمانشاه در مدیریت انتظامی پدیده بدحجابی به ترتیب: چالش اجتماعی، چالش بین سازمانی، چالش حقوقی و قانونی و چالش سازمانی است.نتیجه گیری: بر اساس یافته های تحقیق لازم است مدیریت انتظامی پدیده بد حجابی در استان کرمانشاه عمدتاً باید معطوف به برطرف کردن چالشهای اجتماعی مانند تعامل ضعیف نهادهای آموزشی، مدارس و خانواده ها با نیروی انتظامی این استان باشد.
۵۹.

شبکه های اجتماعی مجازی و قبح زدایی از محتوای مبتذل (مطالعه موردی: توئیتر فارسی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات رسانه های نوین سال ششم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲۲ 35 - 70

کلیدواژه‌ها: شبکه های اجتماعی مجازی توئیتر کنترل اجتماعی داده کاوی محتوای مبتذل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۹ تعداد دانلود : ۱۵۴
توسعه شبکه های اجتماعی مجازی در سالیان اخیر و ایجاد سهولت بیشتر برای دسترسی به این شبکه ها از طریق موبایل های هوشمند، بر فرهنگ مردم و به خصوص نسل جوانی که روزانه از این شبکه ها استفاده می کنند تأثیرات فراوانی گذاشته است. در میان این شبکه ها، توئیتر به علت فیلتر بودن در ایران و فعالیت بسیاری از کاربرانش با نام مستعار، شرایطی را فراهم می کند تا افراد در آن آزادانه تر سخن بگویند یا آن گونه که هیرشی می گوید، کنترل اجتماعی بر آن ها کمتر می شود. پایین تر بودن کنترل اجتماعی می تواند منجر به افزایش تولید محتوای مبتذل در توئیتر گردد. بنابراین فهم نقش توئیتر در بکارگیری محتوای مبتذل به عنوان امری ناهنجار و قبیح ضرورت دارد تا تأثیرات هنجاری استفاده آن بر کاربرانش سنجیده شود. در این پژوهش محتوای توئیتر، با استفاده از داده کاوی بر اساس کلیدواژه ها و با روش توصیفی- آماری از سال 88 تا 96 مورد بررسی قرار گرفت. یافته های حاصل از داده کاوی بر روی 82 میلیون توئیت، نشان می دهد که اگرچه توئیت هایی با مضامین مبتذل در سال های اولیه استفاده از توئیتر، بیشتر مورد استفاده کاربران قرار گرفته است، اما پس از سال 92 میزان استفاده از این مضامین به نرخ نسبتا ثابتی رسیده و در مجموع نیز تنها حدود 3 تا 4درصد از کل توئیت ها را شامل شده است. در نتیجه برخلاف فرضیه اولیه، توئیتر باعث قبح زدایی از این نوع مضامین نشده است که علت این امر می تواند شکل گیری یک هنجار جدید در این اجتماع مجازی و افزایش کنترل اجتماعی غیر رسمی به دنبال حضور کاربران با نام و نشان خودشان می باشد.
۶۰.

مطالعه تأثیر نظریات کنترل اجتماعی و خود کنترلی (نظریه عمومی جرم) در زندان های مرکزی کرمانشاه و اوین تهران

نویسنده:
منبع: فقه جزای تطبیقی دوره دوم بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۵) 17 - 24

کلیدواژه‌ها: کنترل اجتماعی نظریه عمومی جرم زندان مرکزی زندان اوین محکومین به حبس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۹ تعداد دانلود : ۲۰۳
تراویس هریشی و میشل گاتفریدسون در توجیه چگونگی ارتکاب جرم ابتدا به بیان نظریه کنترل اجتماعی و سپس نظریه عمومی جرم پرداختند. براساس این دو نظریه، افرادی مرتکب جرم نشده یا دست کم میزان ارتکاب جرم از سوی آنها بسیار کم است که با قیود چهارگانه تعریف شده  که عبارتند از: درگیر بودن، هم بستگی، تعهد و اعتقاد مورد کنترل قرار گیرند. پس از آن با توسعه این نظریه به این نتیجه رسیدند که لازم است علاوه بر قیدهای چهارگانه مذکور، اعمال خود کنترلی نیز در سنین کودکی و عمدتاً از 7 تا 12 سالگی توسط تربیت صحیح و آموزش های مختلف در کودکان برانگیخته و نهادینه شود. تهیه فرم هایی بر اساس نظریات فوق و انجام مصاحبه با حدود 600 نفر از محکومین به حبس در جرایم مختلف بند زندان های مرکزی کرمانشاه و اوین تهران به عنوان راهکاری علمی جهت تشخیص حدود میزان تأثیر این نظریات موضوع این تحقیق می باشد. یافته ها نمایانگر این مطلب است که عامل خودکنترلی، به قدر کافی در مصاحبه شوندگان، رشد و توسعه نیافته است. رشد این عامل، می تواند در عدم ارتکاب جرم، بسیار مؤثر باشد.