موضوع مقالة حاضر، سنجش نگرش جامعة میزبان در مورد گسترش آسیب های اجتماعی ناشی از توسعة گردشگری در شهرستان همدان است. روش پژوهش در این تحقیق، پیمایشی و از نوع توصیفی تحلیلی بوده و برای جمع آوری داده های مورد نیاز از پرسش نامه محقق ساخته در قالب طیف لیکرت استفاده شده است. بدین منظور کل جامعة آماری به دو گروه متفاوت شامل ساکنان محلی، و کسبه ای که به فعالیت های گردشگری وابسته اند، تقسیم شد. چارچوب نظری استفاده شده در این مقاله، نظریة کنترل اجتماعی تراویس هیرشی است. همچنین در این تحقیق از روش نمونه گیری تصادفی طبقه بندی شده با ترکیبی از افراد زن و مرد در طیف سنی 18 سال و بالاتر استفاده شده و بر این اساس نمونة آماری موردمطالعه بر اساس فرمول کوکران 400 نفر برآورد گردیده است. برای سنجش پایایی ابزار پژوهش نیز از آلفای کرونباخ استفاده شده است که میزان ضریب آن (83/.) است. اطلاعات جمع آوری شده از طریق پرسش نامه بعد از کدگذاری با استفاده از نرم افزار آماری SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد که گردشگری در شهر همدان تا حدودی توسعه یافته است. همچنین نتایج تحقیق نشان دهندة این نکته است که بین توسعة گردشگری و نگرش پاسخگویان به افزایش آسیب های اجتماعی رابطة معنی داری وجود دارد. سطح معنی داری به دست آمده برابر با (Sig = 0/000) و با 95 درصد اطمینان می توان بیان داشت که این رابطه معنی دار است. شدت رابطة بین دو متغیر برابر با 20/0 است. نتایج نشان می دهد که شهروندان همدانی در خصوص تأثیرات منفی و رتبه بندی آسیب های اجتماعی گسترش یافته، توزیع اقلام ضدفرهنگی را با میانگین (33/3 از 5) بالاترین و رواج قماربازی را با میانگین ( 04/2 از 5) پایین ترین آسیب اجتماعی تلقی کرده اند.

۳.

بررسی ویژگی های اجتماعی و فرهنگی مجرمین مواد مخدر در مناطق شهرداری اهواز با استفاده از سیستم اطلاعات مکانی GIS(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سمیه فتح تبار فیروزجایی عبدالرحیم اسداللهی شیوا حاجی عزیزی سید امین عرب پور علی هواسی

منبع: اعتیادپژوهی سال نهم زمستان ۱۳۹۴ شماره ۳۶

کلیدواژه‌ها: مواد مخدر آسیب شناسی اجتماعی سیستم اطلاعات مکانی مناطق جرم خیز

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۹۸۴ تعداد دانلود : ۴۹۹

هدف: تحقیق به بررسی ساختار اجتماعی و فرهنگی جرائم مواد مخدر در مناطق شهرداری اهواز با استفاده از سیستم اطلاعات مکانی می پردازد. روش: جامعه آماری شامل مجرمین مواد مخدر در سال 1392 در کانون اصلاح و تربیت اهواز می باشد و از آزمون های آماری و نموداری از جمله آزمون های مرکز متوسط، آزمون بیضی انحراف معیار، روش درون یابی (آزمون تراکم کرنل) استفاده شد. یافته ها: مهمترین مراکز بزهکاری مواد مخدر در مناطق هم مرز با محدوده اسکان غیر رسمی مثل مناطق کوت عبدالله، لشکرآباد و خشایار (مناطق 5 و 6 شهری اهواز) هستند. همچنین بین میزان بی سوادی و تراکم جمعیت، جرم خیز بودن مناطق رابطه مستقیم وجود دارد. بحث و نتیجه گیری: تحلیل مکانی بزه یا کیفرشناسی جغرافیایی می تواند ابزار سیاستگذاری انتظامی و امنیتی در مبارزه با مواد مخدر باشد.

۴.

نقش نهاد اقتصاد و فرهنگ در توسعه و حاشیه نشینی: شاخص توسعه ی انسانی در مناطق حاشیه نشین شهر ایلام

نویسنده: عبدالرحیم اسداللهی علی حسین حسین زاده عبدالرضا نواح

منبع: جامعه شناسی نهادهای اجتماعی دوره اول بهار ۱۳۹۳ شماره ۲

کلیدواژه‌ها: آسیب شناسی اجتماعی جامعه شناسی شهری شاخص های توسعه ی انسانی مناطق حاشیه نشین ایلام

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۵۹۸ تعداد دانلود : ۴۰۲۰

حاشیه نشینی از پیامدهای توسعه ی ناهمسو و بدریخت در نظام شهرنشینی است. شهرها بستری گسترده از ساختارهای خرد و کلان ارتباطی، تعارضات اجتماعی و خشونت های سازمان یافته اند. شهر ایلام نیز با مسئله ی حاشیه نشینی و آثار منفی آن روبه روست. این بررسی به مطالعه ی تطبیقی شاخص های توسعه ی انسانی شهر- روستا در سه منطقه ی حاشیه نشین شهر ایلام (بان بور، بان چرمگ و کمربندی) می پردازد. آمارهای پایه ای داده ها مربوط به سرشماری 1390 و آمارنامه ی 1392 استان است. برای امکان مقایسه، آزمون بررسی طراحی و بین 174 خانوارها نمونه ی اجرا که اعتبار آن به روش آلفای کرونباخ 62/0= α به دست آمد. نتایج نشانگر توسعه نایافتگی و توزیع نابرابر هزینه-درآمد و دیگر شاخص های توسعه ی انسانی به ویژه مؤلفه های بهداشت و آموزش است. این نتایج همسویی بالایی با چارچوب نظری پژوهش (گیدنز، زیمل و مرتون) داشت. مهاجرت در این مناطق بیشتر در ساخت خویشاوندی و بر اثر دافعه ی اجتماعی- فرهنگی روستایی بوده است، نه دافعه ی اقتصادی روستا یا جاذبه ی اقتصادی شهرها. سواد سرپرست خانوار بیشتر بر سواد دختران و زنان این مناطق به صورت مثبت و همسو تأثیر داشته است. این مقاله پیوند همه جانبه ی نهاد مهم آموزش و فرهنگ را با دو مفهوم مهم اجتماعی، توسعه و حاشیه نشینی نشان داد و تأثیرگذاری یک جانبه ی نهاد اقتصاد را به چالش طلبید.

۵.

بررسی و تحلیل توزیع جغرافیایی آسیب های اجتماعی با تأکید بر اعتیاد در اصفهان، چالش ها و نگرانی ها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: علی قنبری برزیان حمید دهقانی

منبع: برنامه ریزی فضایی سال نهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۳۳) 39 - 56

کلیدواژه‌ها: پراکنش جغرافیایی اعتیاد تحلیل ثانویه مصرف مواد آسیب شناسی اجتماعی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی جغرافیا

تعداد بازدید : ۷۱۴ تعداد دانلود : ۴۲۴

مقدمه: جمهوری اسلامی ایران طی چهل سال اخیر برای مهار و کنترل آسیب های اجتماعی ازجمله اعتیاد و پیشگیری از آنها، هزینه های مادی و معنوی و غیرمستقیم فراوانی متحمل شده است. شیوع و گسترش نگران کننده این موضوع به ویژه در پراکنش جغرافیایی اصفهان، خانواده ها و سایر نهادهای تربیتی را با تردیدات و نگرانی های جدیدی مواجه کرده است؛ از این رو سیاست گذاران فرهنگی و مدیران شهری برای روزآمدکردن اطلاعات و یافته های خود به منظور طراحی برنامه های مؤثرتر در این حوزه نیازمند پژوهش هایی هستند که در کمترین زمان چشم اندازی از وضعیت موجود اعتیاد را در اختیار آنان قرار دهد. هدف: هدف از نگارش این مقاله، پاسخ به این پرسش است که پراکنش جغرافیایی آسیب های اجتماعی و الگوها و روندهای مصرف مواد مخدر و تغییرات آنها در اصفهان چگونه است. روش: این پژوهش با استفاده از تحلیل ثانویه پیمایش ها و پژوهش های ملی انجام شده است. نتایج: داده های پژوهش نشان دهنده زنانه شدن ، صنعتی شدن ، خانوادگی شدن و سازمان یافته شدن مواد مخدر به ویژه در نقاط بحرانی اصفهان است؛ همچنین نتایج پژوهش نشان می دهد شهر اصفهان شاهد تغییر الگوی آسیب های اجتماعی در میان گروه سنی جوانان است. پیدایش خانواده های مجرم و بزهکار، الگوی جدید آسیب های اجتماعی در مناطق و کانون های جرم خیز اصفهان و همچنین تغییر ترکیب جنسی جرائم اجتماعی، از ویژگی های آسیب های اجتماعی در پهنه جغرافیایی شهر اصفهان است.

۶.

تحلیل و ارزیابی آسیب های اجتماعی در محلات دارای اسکان غیررسمی (مطالعه موردی: محله اسلام آباد - شهر زنجان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمدتقی حیدری شهرام محمدی

منبع: پژوهش و برنامه ریزی شهری سال یازدهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۴۰ 59 - 76

کلیدواژه‌ها: آسیب شناسی اجتماعی حاشیه نشینی مدیریت و پیشگیری از جرم شهر زنجان

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای شهری

تعداد بازدید : ۶۴۹ تعداد دانلود : ۳۲۸

از زمینه های ناپایداری توسعه شهری به ویژه در کشورهای در حال توسعه، سکونتگاه های غیررسمی می باشد که به علت عدم توانایی سیاست های شهری برای حل و فصل مشکلات مسکن اقشار آسیب پذیر جامعه و کنترل مهاجرت ها شکل گرفته است. سکونت گاه های غیررسمی با تجمعی از اقشار کم درآمد و غالباً با مشاغل غیررسمی و شیوه ای از شهرنشینی ناپایدار همراه اند و به دلیل برخورداری از شرایط انزوا زمینه ساز بسیاری از آسیب های اجتماعی به شمار می روند. هدف پژوهش حاضر شناسایی عوامل تأثیرگذار بر آسیب های اجتماعی ناشی از اسکان غیررسمی و وضعیت آن ها در محله غیررسمی اسلام آباد شهر زنجان می باشد. روش پژوهش اکتشافی- تحلیلی بوده و روش جمع آوری اطلاعات با استفاده از مطالعات کتابخانه ای و پرسشنامه بوده است. تعداد نمونه آماری مورد مطالعه جهت تکمیل پرسشنامه شامل 382 نفر از ساکنین محله غیررسمی اسلام آباد می باشد. شاخص های تحقیق در قالب ابعاد شش گانه آسیب های اجتماعی شامل ابعاد اقتصادی، محیطی، اجتماعی-فرهنگی، خانوادگی، فردی-روانی، مدیریتی به صورت محقق ساخته بوده و با مطالعه پیشینه تحقیق و نظریه ها و رویکردهای آسیب های اجتماعی تنظیم گردیده است. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون تحلیل عاملی، آزمون تک نمونه ای t، آزمون رگرسیون خطی چندگانه و الگوی تحلیل یکپارچه ANP بهره گرفته شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که مهم ترین عوامل تقویت کننده آسیب های اجتماعی در محله غیررسمی اسلام آباد ناشی از بیکاری (با ضریب 0.980)، بی عدالتی (با ضریب 0.988)، و توزیع ناعادلانه ثروت (با ضریب 0.978) می باشد و بعد «اجتماعی- فرهنگی» (با ضریب 0.627=β) بیش ترین همبستگی را بر گسترش آسیب های اجتماعی دارد. یعنی با تضعیف شرایط اجتماعی-فرهنگی در جامعه، آسیب های اجتماعی نیز گسترش پیدا می کند.

۷.

فراتحلیل آسیب شناسی های اجتماعی شبکه های مجازی در ایران و ارائه راهبردهای برون رفت(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده: ایمان عرفان منش

منبع: معرفت فرهنگی اجتماعی سال یازدهم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۴۱) 25-46

کلیدواژه‌ها: آسیب شناسی اجتماعی شبکه های اجتماعی فضای مجازی فراتحلیل راهبرد

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی

تعداد بازدید : ۸۶۳ تعداد دانلود : ۵۹۷

شبکه های اجتماعی مجازی فرصت ها و قابلیت های متنوعی را در اختیار کاربران قرار می دهند؛ اما تهدیدات، انحرافات و کژکارکردهای سایبری را نمی توان نادیده انگاشت. این مقاله می کوشد با استفاده از تکنیک فراتحلیل به بررسی و ارزیابی 112 پژوهش انجام شده از ابتدای دهه کنونی (97-1391) بپردازد. فراتحلیل کمک می کند تا سیاست گذاری پژوهشی، هدف گذاری آینده پژوهشی، رفع خلأها و کاستی های پژوهشی، شناخت حوزه های تمرکز، تمهیدات بالینی برای اقشار آسیب پذیر و اتخاذ تدابیر مداخلاتی و پیشگیرانه تسهیل شود. یافته ها و ارزیابی های این مقاله موارد زیر را دربرمی گیرد: فراتحلیل اطلاعات زمینه ای؛ فراتحلیل رویکردهای پارادایمی؛ فراتحلیل انواع آسیب های اجتماعی شبکه های مجازی به عنوان متغیرهای وابسته (Y) و سنخ شناسی آنها؛ فراتحلیل مسئله محوری و فرضیات موجود؛ اعتبار و روایی یافته ها. در پایان مقاله، دستاوردها و محورهای تحلیلی پژوهش، شامل انعکاس راهکارها در پژوهش های تحلیل شده، ملاحظات و استلزامات فرهنگی و اجتماعی، و راهبردهای پیشنهادی و عملیاتی برای برون رفت از آسیب های شبکه های اجتماعی ارائه شده اند.

۸.

ابتنای «آسیب شناسی اجتماعی» دورکیم بر الگوی امر آسیب شناختی−بهنجار پزشکی مدرن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: غلامحسین مقدم حیدری

منبع: روش شناسی علوم انسانی سال ۲۷ بهار ۱۴۰۰ شماره ۱۰۶ 1 - 11

تعداد بازدید : ۶۰۳ تعداد دانلود : ۲۲۵

«آسیب شناسی اجتماعی» یکی از شاخه های مهم علوم اجتماعی است که به بررسی مسائل و مشکلات اجتماعی می پردازد. امیل دورکیم از بنیانگذاران جامعه شناسی در قرن نوزدهم، این موضوع را برای نخستین بار به طور مدوّن و روشمند در کتاب های قواعد روش جامعه شناسی و خودکشی مورد بررسی قرار داد. ویژگی مهم کار وی به کارگیری الگوی تفکر پزشکی مدرن است. براساس پزشکی کلینیکی (مدرن) که در قرن نوزدهم شکل گرفت، فرایند تشخیص بیماری بر امر آسیب شناختی و امر بهنجار قرار داده شده است. در این مقاله می کوشیم تا با بکارگیری روش تطبیقی−انتقادی نشان دهیم که «آسیب شناسی اجتماعی» مورد نظر دورکیم براساس همین الگو شکل گرفته و قوام یافته است. بدین منظور مقاله از سه بخش تشکیل شده است: در بخش نخست ویژگی های امر آسیب شناختی−امر بهنجار در تعریف و تشخیص بیماری در پزشکی مدرن به طور اجمال شرح داده می شود. سپس چگونگی تأثیر این آموزه پزشکی در رویکرد کارکردگرایانه دورکیم در بررسی مسائل اجتماعی بررسی می شود و در پایان نیز با بیان مطالعه موردی جرم، نشان داده می شود که از نظر دورکیم به کارگیری رویکرد آسیب شناختی−بهنجار در علوم اجتماعی با چه پیچیدگی ها و مناقشه هایی همراه است.

۹.

آموزه های اجتماعی- اخلاقی و آسیب های مرتبط با آن در نسخه خطی دیوان میرزا سیدعلی متخلص به "شهلا"(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده: محمدرضا حصارکی مهین خطیب نیا شایسته ابهجی عزآبادی

منبع: پژوهش های جامعه شناختی سال سیزدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۳ و ۴ (پیاپی ۴۷) 139 - 161

کلیدواژه‌ها: اخلاق اجتماعی آسیب شناسی اجتماعی نابسامانی اجتماعی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی

تعداد بازدید : ۲۵۲ تعداد دانلود : ۱۴۱

مسائل اخلاقی و اجتماعی موجود در آثار شاعران، به عنوان مهمترین رسانه فرهنگی در اشاعه ی زیبایی های معنوی و اخلاقی، بُعد وسیعی از بستر هزارساله فرهنگ و ادب فارسی، اختصاص داده است. بدین جهت پرداختن به جنبه های تعلیم و تربیتی آن، مهم و ضروری به نظر می رسد. بدیهی است که اگر این شاعران و در واقع جامعه شناسان متعهد نبودند، آسیب های ناشی از اوضاع نابسامان اجتماعی و تحمیل شده بر جامعه، معرفی، شناسایی و برجسته نمی شد. اهداف تحقیق عبارتند از :شناخت مباحث اجتماعی مطرح شده در نوشتجات "شهلا" ؛ شناخت اخلاقیات و اصول اخلاقی مورد توجه وی در تألیفات و آسیب شناسی این مباحث. مطالعه اسنادی و روش تحقیق کیفی و توصیفی و ابزار گردآوری داده ها تحلیل محتوا است . در این مقاله با مطالعه ۳۴۸۱ بیت شعر دیوان میرزا سید علی مدرسی و استخراج مسائل اجتماعی، اخلاقی و آسیب های مربوط به آن، دسته بندی و به تحلیل کیفی و کمی آن پرداخته شده است. با استخراج ۱۶۴۰ بیت آموزه های اجتماعی- اخلاقی و ۱۶۴۱ بیت آسیب های مرتبط با آن، به این نتیجه دست یافته است ،که شاعر را می توان به حق از شاعران قدرتمند در زمینه ارائه و آموزش اخلاق اجتماعی، در دوره پرآشوب سیاسی اجتماعی قاجاریه قلمداد کرد. نتایج تحقیق نشان داد آسیبهای اخلاق اجتماعی- فردی بالاترین میزان و آموزه های اخلاق فردی کمترین میزان را دارا هستند و آموزه های اجتماعی و فرهنگی در مرتبه دوم جای گرفته اند.

۱۰.

رابطه ویژگی های جمعیتی (اجتماعی و اقتصادی) ورامین با امنیت عمومی

نویسنده: جعفر هزارجریبی علیرضا جزینی محمد قالیشورانی

منبع: مطالعات مدیریت انتظامی سال دوم پاییز ۱۳۸۶ شماره ۳ 349 - 365

کلیدواژه‌ها: امنیت عمومی مهاجرت گروه های قومی اتباع خارجی آسیب شناسی اجتماعی ورامین مناطق حومه شهری

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی مدیریت

تعداد بازدید : ۲۵۹ تعداد دانلود : ۲۳۰

موضوع مقاله رابطه ویژگی های جمعیتی (اجتماعی و اقتصادی)ورامین با امنیت عمومی می باشد. بررسی و اهداف آن: الف- بررسی تاثیر وجود اتباع خارجی در امنیت عمومی شهرستان ورامین؛ ب- بررسی تاثیر وجود اقوام و طوایف مختلف در امنیت عمومی شهرستان ورامین؛ ج- بررسی تأثیر مهاجر پذیربودن این شهرستان (مهاجرت مردم تهران به این شهرستان به علت وجود مسکن ا رزان قیمت) در امنیت عمومی شهرستان ورا مین. سه فرضیه بر اساس اهداف تحقیق طراحی و تدوین، و مورد بررسی قرار گرفت که عبارتند از:1) افزایش اقوام و طوایف مختلف (لر،کرد،ترک، تاجیک،عشایر) با کاهش امنیت عمومی شهرستان و رامین ارتباط دارد؛ 2) افزایش حضور اتباع خارجی به ویژه افاغنه با کاهش ضریب امنیت عمومی شهرستان ورامین مرتبط است؛3) ازدیاد جمعیت مهاجر از تهران و سایر نقاط (به علت مسکن ارزان قیمت)با کاهش امنیت عمومی شهرستان ورامین ارتباط دارد.جامعه آماری این پژوهش 420 نفر از یگان های انتظامی شهرستان ورامین که مسئولین اصلی امنیت عمومی این شهرستان می باشند و نمونه تحقیق با استفاده از فرمول کوکران تعداد 98 نفر می باشد. سؤال های اصلی تحقیق بر اساس فرضیه های فوق تدوین شد و پرسشنامه با 21 سؤال تنظیم و در اختیار نمونه های تحقیق قرار گرفت و به روش پیمایشی انجام شد. منغیرهای سه گانه تحقیق شامل، اقوام و طوایف مختلف، اتباع خارجی، مهاجرت در قالب فرضیه های تحقیق مطرح شده است. شیوه تجزیه و تحلیل داده ها به دو روش توصیفی و استنباطی بر روی آزمون ها صورت گرفته است در مورد آمار توصیفی، برای هر سؤال از پرسشنامه فراوانی و درصد فراوانی، مد نظر قرار گرفته و در مورد آمار استنباطی از آزمون (توزیع دو جمله ای) بهره گرفته شد. نتایج تحقیق نشان می دهد که متغیر های اقوام و طوایف مختلف، مهاجرت،اتباع خارجی بر کاهش امنیت عمومی شهرستان ورامین موثرند ولی اثر گذاری هر یک از آنها در امنیت عمومی متفاوت بوده به طوری که حضور اتباع خارجی بیشترین تاثیر را بر کاهش امنیت عمومی شهرستان داشته است.

۱۱.

چالشهای فرماندهان و مدیران در مدیریت انتظامی پدیده بد حجابی (مورد مطالعه استان کرمانشاه 1393)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: نوذر امین صارمی امیر همتی

منبع: مطالعات مدیریت انتظامی سال دهم پاییز ۱۳۹۴ شماره ۳ 467 - 483

کلیدواژه‌ها: بدحجابی چالش های فرماندهان مدیریت انتظامی آسیب شناسی اجتماعی کنترل اجتماعی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی مدیریت

تعداد بازدید : ۴۳۱ تعداد دانلود : ۲۶۳

زمینه و هدف: بد حجابی از پدیده های اجتماعی است که نیروی انتظامی مسئولیت اصلی کنترل آن را بر عهده دارد.این موضوع با توجه به ماهیت و ابعاد آن، مشکلات و چالشهایی را به ویژه در سطح فرماندهان و مدیران انتظامی استانها ایجاد می کند که این تحقیق با هدف شناسایی و بررسی این چالشها (در فرماندهی انتظامی استان کرمانشاه) شکل گرفته است.روش: نوع تحقیق، کاربردی و روش توصیفی، پیمایشی است. جامعه آماری شامل فرماندهان و جانشینان انتظامی، رؤسای پاوا و امنیت اخلاقی استان و شهرستانهای تابعه استان کرمانشاه است. روش نمونه گیری به صورت نمونه گیری طبقه ای از بین گروه ها صورت گرفته است.ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته است. برای تحلیل داده ها آزمونهای آمار توصیفی، مانند جدول فراوانی و استنباطی مانند کای اسکوئر وآزمون فریدمن استفاده شده است.یافته ها: یافته های حاصل از تحلیل داده ها نشان می دهد اهمیت چالشهای فرماندهان و مدیران در استان کرمانشاه در مدیریت انتظامی پدیده بدحجابی به ترتیب: چالش اجتماعی، چالش بین سازمانی، چالش حقوقی و قانونی و چالش سازمانی است.نتیجه گیری: بر اساس یافته های تحقیق لازم است مدیریت انتظامی پدیده بد حجابی در استان کرمانشاه عمدتاً باید معطوف به برطرف کردن چالشهای اجتماعی مانند تعامل ضعیف نهادهای آموزشی، مدارس و خانواده ها با نیروی انتظامی این استان باشد.

۱۲.

آسیب شناسی کار کودکان در آثار هوشنگ مرادی کرمانی

نویسنده: مجید پویان الهام صفی جهانشاهی

منبع: پژوهش های ادبی و بلاغی سال اول پاییز ۱۳۹۲ شماره ۴ 92 - 111

کلیدواژه‌ها: مرادی کرمانی کودکان کار فقر آسیب شناسی اجتماعی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی ادبیات

تعداد بازدید : ۳۰۹ تعداد دانلود : ۱۷۵

بازتاب پدیده «کودکان کار» در آثار هوشنگ مرادی کرمانی گستردگی زیادی دارد. از آنجا که خود مرادی کرمانی از کودکی برای گذران زندگی ناچار به کار کردن بوده است، با آسیب ها و تأثیرات مخربی که کار بر روی جسم و روح کودک دارد، آشناست. وی با بیانی ساده و صمیمی و نثری روان به روایت آزارها، چالش ها و دشواری های زندگی کودکان و نوجوانان بسیاری می پردازد که عمدتاً شخصیّت های اصلی آثار او را تشکیل می دهند. در آثار این نویسنده، توجّه ویژه ای به «کودکان-کار» شده است. مرادی کرمانی در داستان های خود به روایت آسیب پذیری کودکان در برابر کار و عوامل زمینه ساز کار کودک و نیز تأثیرات منفی اقتصادی و اجتماعی این پدیده شوم پرداخته است. نویسنده در به تصویر کشیدن بی عدالتی ها و نیز محرومیت ها و کمبودهای زندگی این قربانیان کوچک بی پناه بر روی شخصیت های داستانی اش، توفیق واالایی یافته است. پرسش کلان در این جستار واکاوی آسیب شناسانه کودکان کار در داستانهای هوشنگ مرادی کرمانی است.

۱۳.

آسیب شناسی اجتماعی و مشارکت شهروندان ضرورت ساماندهی بحران محلات غیررسمی (مورد مطالعه: ارومیه)

نویسنده: اراده آیریمی آواجیق

منبع: جغرافیا و روابط انسانی دوره ۵ بهار ۱۴۰۱ شماره ۱۶ 436 - 456

کلیدواژه‌ها: آسیب شناسی اجتماعی مشارکت شهروندان ساماندهی محلات غیررسمی ارومیه

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی جغرافیا

تعداد بازدید : ۹۸ تعداد دانلود : ۵۹

شهرها با توجه به اینکه اکثر جمعیت کشور را در خود جای می دهند و غالبا مراکز اقتصادی، سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و مراکز حاکمیتی در کشورها می باشند، همواره می بایست آمادگی شان در برابر بحران ها(پدافند غیرعامل) مد نظر متخصصین مربوطه قرار گیرد. محلات غیررسمی و مشکلات آن خصوصا پس از پایان جنگ جهانی دوم بیش از پیش برای مدیران شهری معضل ساز شد. نکته مهم در باره محلات غیررسمی این است که این پدیده در عین حال که نتیجه و حاصل معضلات اجتماعی و خصوصا اقتصادی است، موجب بروز مسایل و مشکلات دیگری همچون بزهکاری می گردد. با گسترش شهرها و تبدیل آنها به کلان شهرها لزوم کنترل وضعیت اسکان غیررسمی و جلوگیری از گسترش آن بیش از پیش احساس می شود. هدف اصلی پژوهش حاضر آسیب شناسی اجتماعی و مشارکت شهروندان ضرورت ساماندهی بحران محلات غیررسمی(مورد مطالعه: ارومیه) با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی و مطالعه اسنادی می باشد. نتایج نشان می دهد از عمده ترین دلایل وجود سکونتگاه های غیررسمی در ارومیه می توان به رشد سریع جمعیت، درآمد پایین، بیکاری، عدم توجه مسئولان به اشتغالزایی در روستاها و مهاجرت روز افزون روستائیان به شهر و عدم تمکن مالی افراد که موجب بروز انواع ناهنجاری های شهری شده و اثرات نامطلوب اجتماعی و اقتصادی را به دنبال دارد. آذربایجان غربی مشکلات بسیاری در حوزه سکونتگاه های غیررسمی دارد که می توان با اختصاص اعتبار بیشتر و همچنین با توسعه مناطق روستایی، اجرای طرح های سرمایه گذاری کم هزینه و توسعه ای در شهرهای کوچک و روستاها و همچنین اشتغال آفرینی روستایی بخشی از روند فزآینده توسعه سکونتگاه های غیررسمی آن را کنترل کرد.

۱۴.

آسیب شناسی اجتماعی مجتمع های مسکونی اقشار کم درآمد بر اساس شاخص های کالبدی معماری(نمونه موردی: شهرجدید صدرا)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: نیلوفر لک باقر کریمی خسرو موحد

منبع: جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای سال ۱۲ زمستان ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۴۵) 255 - 267

کلیدواژه‌ها: آسیب شناسی اجتماعی مجتمع های مسکونی اقشار کم درآمد شاخص های کالبدی معماری شهرجدید صدرا

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی جغرافیا

تعداد بازدید : ۲۱۹ تعداد دانلود : ۱۳۶

یکی از اصلی ترین مسائل در خصوص طراحی مجتمع های مسکونی اقشار کم درآمد این است که الگویی جامع وجود ندارد که بتواند با استفاده از آن الگو در طراحی، آسیب های اجتماعی را در این مجتمع ها کاهش داد. در همین راستا در این مقاله هدف اصلی آسیب شناسی اجتماعی مجتمع های مسکونی اقشار کم درآمد بر اساس شاخص های کالبدی معماری است.این مقاله با توجه به ماهیت و نوع پژوهش که به صورت توسعه ای-کاربردی می باشد و روش انجام آن که توصیفی-تحلیلی است. قابل ذکر است که برای گردآوری داده ها از پرسشنامه و مصاحبه به عنوان ابزارهای اصلی بهره برده شده است. در این پژوهش پرسشنامه ها توسط افراد جامعه آماری و به صورت نمونه گیری تصادفی توزیع و تکمیل شدند.جامعه آماری ساکنین مجتمع های مسکونی اقشار کم درآمد در شهرجدید صدرا می باشد که معادل 35318نفر است. برای محاسبه حجم نمونه تحقیق از فرمول کوکران استفاده شده است که معادل 380 نفر محاسبه گردیده است. هم چنین، برای تجزیه وتحلیل داده ها از نرم افزار تحلیل آماری آموس به کمک مدل معادلات ساختاری استفاده شده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که مبلمان و زیرساخت ها ، نظام عملکردی ، دسترسی ، نور و روشنایی ، نظام فعالیتی- کاربری و کالبدی فضایی به ترتیب بیشترین اثر گذاری را در آسیب اجتماعی دارا می باشند و این اثرگذاری در مؤلفه های آسیب اجتماعی برای امنیت1.01 و برای روابط اجتماعی، شناخت و مشارکت ساکنین0.66 محاسبه شده است

۱۵.

سهم پایین مسکن اجتماعی برای اقشار آسیب پذیر

نویسنده: فرزانه نوبری

منبع: امنیت اقتصادی دوره ۱۰ مرداد ۱۴۰۱ شماره ۵ (پیاپی ۱۰۰) 33 - 52

کلیدواژه‌ها: مسکن آسیب شناسی اجتماعی امنیت اقتصادی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی اقتصاد

تعداد بازدید : ۱۹۵ تعداد دانلود : ۹۸

مشکل مسکن اقشار آسیب پذیر یکی از معضلات رایج در تمام کشورهای جهان سوم است. مفهوم سرپناه مناسب باید از نگاه صرف فیزیکی و کالبدی خارج شود و برخلاف سیاست های پیش گرفته تا امروز و در قالب تمام نیازها و ضرورت های زیست محیطی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی ساکنان آن مناطق باشد. تنش ها، عدم استقبال مردم به سبب کاهش رفاه اجتماعی ناشی از سکونت در مسکن های غیراستاندارد و شهروندزدایی های صورت گرفته نه تنها بعد اجتماعی و فرهنگی جامعه را با آسیب مواجه کرده، بلکه تزلزل امنیت اقتصادی را نیز در پی داشته است. ازاین رو برای دفاع از اقشار کم درآمد و آسیب پذیر و با هدف عدالت گستری در سطح جامعه، بر اساس نتایج این پژوهش راهکارهایی مانند سرمایه گذاری در مسکن اجاره ای، همکاری اقشار آسیب پذیر، پایبندی به برنامه ها، جامع اندیشی، توجه به کیفیت اقتصادی و اجتماعی مسکن، اراده سیاسی قوی و سازگار، مالیات بر خانه های خالی، هم نشینی مسکن اجتماعی و مسکن عادی و ارتقای بافت فرسوده پیشنهاد می شود.

۱۶.

آسیب شناسی اجتماعی تعلیم و تربیت در مناطق مرزی جنوب شرقی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمد مزیدی نعیمه ذاکری

منبع: پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی سال ۳۰ تابستان ۱۴۰۱ شماره ۵۵ 161 - 192

کلیدواژه‌ها: آسیب شناسی اجتماعی مناطق مرزی جنوب شرقی ایران سند تحول بنیادین

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی

تعداد بازدید : ۳۲۱ تعداد دانلود : ۱۲۴

هدف از پژوهش حاضر فهم آسیب های اجتماعی تعلیم و تربیت در مناطق مرزی جنوب شرقی ایران بود. این پژوهش در پارادایم کیفی انجام گرفته و نوع پژوهش نیز کیفی است. گردآوری داده ها به دو روش مصاحبه عمیق و بررسی اسناد صورت گرفت. افراد موردمطالعه برای بخش مصاحبه به شیوه هدفمند و با رعایت قواعد حداکثر تنوع و رسیدن به نقطه اشباع شدگی یا اشباع نظری انتخاب شدند. برای تجزیه وتحلیل داده های حاصله از مصاحبه عمیق، از رویکرد تفسیری-تجریدی و برای تحلیل اسناد موردمطالعه (سند تحول بنیادین آموزش وپرورش) از تحلیل محتوای استقرایی استفاده شد. یافته های پژوهش در بخش مصاحبه ها نشان داد که آسیب های اجتماعی موجود در تعلیم و تربیت مرزی، در چهار حیطه آسیب های فرهنگی و اجتماعی، آسیب های آموزشی، تنگناهای اقتصادی و تنگناهای مذهبی قابل تشخیص هستند. هم چنین مقوله های استخراج شده از متن اسناد نیز تا حدودی با نتایج حاصل از مصاحبه ها همخوانی داشتند. پیامدهای ناشی از این آسیب ها در دو بعد کوتاه مدت و بلند مدت ظاهر گردیدند که متناسب با ابعاد مذکور راهکارهایی نیز در چهار حیطه اقتصادی، فرهنگی-اجتماعی، مذهبی و آموزش وپرورش ارائه شده است.

۱۷.

آسیب شناسی اجتماعی گرایش به طاغوت از دیدگاه قرآن کریم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: عباس شریفی رضا سعادت نیا سید حسین واعظی

منبع: پژوهش های سیاست اسلامی سال دهم بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲۱ 66 - 92

کلیدواژه‌ها: آسیب شناسی اجتماعی ولایت الله ولایت طاغوت توماس اسپریگنز جامعه آرمانی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی

تعداد بازدید : ۱۷۶ تعداد دانلود : ۱۲۲

از الزامات اساسی دسترسی به جامعه آرمانی قرآن، تحقق عینی ولایت مداری در عرصه اجتماعی و اجتناب از ولایت طاغوت است. این پژوهش با عنوان «آسیب شناسی اجتماعی گرایش به طاغوت از دیدگاه قرآن» براساس روش تحلیل بحران توماس اسپریگنز، ضمن بررسی و درک جامع از مفهوم طاغوت، به ریشه یابی عوامل زمینه ساز، راه های برون رفت از آن و ترسیم جامعه مطلوب از دیدگاه قرآن پرداخته است. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد منع گرایش به طاغوت همه ابعاد آن، اعم از طرح دوستی با کفار، هم رازگرفتن، بردن داوری و هم صدایی با آنان را شامل می شود. در رهیافت قرآنی، گرایش جامعه ایمانی به طاغوت ریشه در عوامل اعتقادی اخلاقی، مانند: جهل نسبت به برخی شئون الهی، ترس از طاغوت، سوءظن به ولی خدا، ضعف ایمان، تناسب و سنخیت روحی با طاغوت؛ و همچنین ریشه در عوامل سیاسی- اجتماعی، مانند: بی بصیرتی در دشمن شناسی، تأثیر جواذب دنیایی و فریبنده کافران در نفوس مؤمنان، و تبلیغات سوء طاغوت علیه جبهه حق دارد. از راه های برون رفت از این آسیب می توان در حوزه بینشی به تقویت بینش نسبت به شئون الهی، شناخت حقیقت ولی خدا و طاغوت و تبعات و پیامدهای دنیوی و اخروی گرایش به آن و در حوزه عملی به صبر و تقوا، توکل به خدا، و حرکت براساس رضای الهی اشاره کرد. همچنین، حفظ عزت و استقلال همه جانبه برای جامعه ایمانی برای نیل به حیات طیبه، جامعه مطلوب و آرمانی مدنظر قرآن است.

۱۸.

زباله گرد به مثابه «هوموساکر» شهری: پژوهشی کیفی در شهر تهران

نویسنده: ستار پروین

منبع: پژوهش مسائل اجتماعی ایران دوره دوم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۵ 169 - 193

تعداد بازدید : ۲۰۶ تعداد دانلود : ۱۴۶

مسئله زباله گردی امروزه در کشور ایران به یکی از پدیده ها و مسائل جدی بدل شده است، به شکلی که در همه شهرها و کلان شهرهای کشور نمود دارد. زباله گردی دارای ابعاد زیست محیطی، اقتصادی و اجتماعی است و توجه به این ابعاد نیازمند پژوهش های علمی است. پژوهش حاضر تلاش دارد تا مسائل زندگی زباله گردها را در شهر تهران با رویکرد تفسیری روایت کند. نگاه نظری پژوهش مبتنی بر رویکرد انتقادی و استفاده از مفهوم «هوموساکر» آگامبن است. روش پژوهش بر اساس روش کیفی بنیادی و استفاده از فنون مصاحبه نیمه ساختاریافته و مشاهده است. از تحلیل مضمون برای تحلیل داده ها بهره گرفته شده است. جامعه مورد مطالعه شامل زباله گردها و تمام افراد مطلع مرتبط با زباله گردی است. یافته های پژوهش نشان می دهد که زباله گردها با مشکلات بسیاری مانند تغذیه، خواب، اعتیاد و... مواجه اند و روابط کاری نابرابری با پیمانکاران دارند. شغل زباله گردی به گونه ای است که با سایر مسائل اجتماعی شهر مانند نابرابری های اجتماعی و مصرف شهری، کار کودک و سیاه چاله های پسماندهای شهری پیوند دارد. زباله گردهای شهری به مانند سایر گروه های اجتماعی آسیب دیده و به حاشیه رانده شده، نمود مفهوم هوموساکرهای شهری هستند. اینگونه افراد در شمول حمایت های رسمی قرار نمی گیرند.

۱۹.

بررسی عوامل آسیب رسان اجتماعی در بافت های تاریخی (نمونه موردی: محله قلعه محمود شهر کرمان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محسن کشاورز مجید حاجی زاده ساجده افضلی

منبع: جغرافیای اجتماعی شهری سال نهم پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۲۱) 219 - 235

کلیدواژه‌ها: محله قلعه محمود آسیب شناسی اجتماعی بافت تاریخی نظام اجتماعی کالبد شهری

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای شهری

تعداد بازدید : ۲۰۷ تعداد دانلود : ۱۳۱

مقدمه : بافت محلات تاریخی در میانه ساختار شهرهای امروزی، نمادی از کلیت شهر و هویت آن می باشند. حفاظت از این نواحی می تواند در ارتقای تنوع فرهنگی و مبارزه با فقر موثر باشد و هویت فرهنگی و کیفیت زندگی را برای ساکنان شهر به ارمغان بیاورد. حفاظت از ساختمان های قدیمی را نمی توان از جمعیت محلی که به آن مناطق تاریخی معنا می بخشد جدا کرد. ساکنان بافت های تاریخی باید از کیفیت شرایط زندگی خود آگاه شوند و آنها را برای انتقال هویت ارزشمند خود به نسل های آینده تشویق کرد. کارکردهای جدید شهرها و شهرهای معاصر باید با کارکردهای قدیمی سازگار باشد. لذا این عدم هماهنگی میان کالبد بافت محلات قدیمی و نوع ساختار اجتماعی از مهمترین مسائل شهری در مواجهه با بافت های تاریخی می باشد. وجود معضلات اجتماعی که خاستگاه آنها نوع برخورد مدیران با بافت های تاریخی است؛ موضوع اصلی این پژوهش می باشد. هدف از این پژوهش، پرداختن به آسیب های اجتماعی این بخش از بافت تاریخیِ شهر کرمان با عنایت به پیوستگی آن به بافت زنده شهری معاصر است. داده و روش : تحقیق از نوع توصیفی تحلیلی است و به روش استنادی به اجرا درآمده است. با توجه به اطلاعات گردآوری شده میدانی در حوزه کالبدی و نظام اجتماعی به دسته بندی معضلات و تحلیل آن ها در بافت مجموعه بازارهای اطراف میدان ارگ کرمان به عنوان هسته مرکزی بافت تاریخی پرداخته شده است. یافته ها : بافت محله قلعه محمود واقع در بخش جنوبی میدان ارگ دارای سکنه غیر بومی و مهاجر بوده که متاسفانه به دلیل غفلت مسئولین و البته عدم آگاهی کافی مردم متروکه شده و به یکی از مکان های تجمع معتادین و مهاجران افغان تبدیل گشته است. همچنین راسته بازاری که تقریبا غیرفعال می باشد و متأثر از این بافت اجتماعی است. نتیجه گیری : در نهایت بیان گردید که معضلات کالبدی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی برهم تاثیر داشته و جدای از هم نمی توان آن ها را دید. بخصوص در بافت این محله که بخشی از محله فقط در طول روز فعال بوده و این باعث عدم هماهنگی ساختار کالبد با نظام اجتماعی در این گردیده است.

۲۰.

آسیب شناسی اجتماعی دانشجویان دانشگاه با رویکرد اسلامی شدن آن از منظر قرآن و حدیث(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: فاطمه افراسیابی سید محمدرضا حسینی نیا مجتبی محمدی انویق

منبع: قرآن و علوم اجتماعی سال ۳ تابستان ۱۴۰۲شماره ۲ (پیاپی ۱۰) 58 - 85

کلیدواژه‌ها: آسیب شناسی اجتماعی آسیب شناسی دانشجو دانشگاه دانشگاه اسلامی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن

تعداد بازدید : ۱۴۹ تعداد دانلود : ۱۴۶

دانشجویان در شکل گیری عنوان دانشگاه اسلامی و رسیدن به آرمان های انقلاب، نقش بسیار مؤثری دارند، ازاین رو بررسی آسیب های اجتماعی پیش روی آن ها به عنوان بخشی از اجتماع و جامعه کنونی به جهت آگاهی و تذکر دادن به آن ها، ضرورت دارد. هدف از این پژوهش بررسی آسیب های اجتماعی احتمالی دانشجویان دانشگاه با رویکرد اسلامی شدن در چهار حوزه: معرفتی، اخلاقی، رفتاری و علمی به همراه پیامدهای آن و هم چنین راهکارهای لازم برای پیشگیری از این آسیب ها در نظام آموزشی اسلام بر اساس آیات قرآن و روایات معصومان (ع) است. پژوهش حاضر با روش توصیفی_تحلیلی و منابع کتابخانه ای-نرم افزاری و استناد به آیات و روایات و کلام اندیشمندان دین، به این نتایج دست یافته است که جویندگان دانش در جامعه کنونی بیشتر با آسیب های اجتماعی چون بزهکاری و ناهنجاری های اخلاقی ناشی از غفلت یاد خدا در حوزه معرفت، علم زدگی در حوزه اخلاق، شتاب زدگی در حوزه رفتار و مدرک گرایی در حوزه علمی روبه رو هستند که می تواند روند تولید نیروی کارآمد، مخلص، متعهد، متخصص، وظیفه شناس و تولید دانش مؤثر برای خدمت به جامعه اسلامی را کُند یا دچار اختلال کند.آسیب شناسی اجتماعی، دانشجو، دانشگاه، دانشگاه اسلامی.