۷۲.
کلیدواژه‌ها:
عرفان شهود تصوف سنت کتاب
دودمان مجلسی (پدر، پسر، دختران، دامادها و نوادگان و أحفاد) نقش اساسیی در رشد علوم دینی و نیز شکلدهی معارف شیعی در عصر صفوی و پس از آن داشته اند. ملامحمد تقی مجلسی معروف به مجلسی اول آغاز گر این خاندان بعنوان عالمی فرهیخته و فقیهی برجسته است که نام او و فرزند پرآوازه اش علامه ملامحمد باقر مجلسی در تاریخ حیات علمی شیعه، جاودانه است و تفکر شیعی و اسلامی به آن دو مدیون. دربارة احوال و آثار و اندیشه های این دو فقیه و محدث نامی و خاندان ایشان سخن بسیار گفته شده و کتابهایی به رشته تحریر درآمده است. موضوع این نوشتار به شخصیت والای مجلسی اول محدود میشود؛ آن هم به جنبه عرفانی و اخلاقی وی و تأثیر آن بر عالمان شیعی پس از او.
ملامحمد تقی مجلسی از فقیهان و محدثان نامدار جهان تشیع در قرن یازدهم هجری است که در دانشهای گوناگون فقه، حدیث، تفسیر، کلام، اخلاق و عرفان تبرز داشته و با بجا گذاشتن آثاری ارزشمند از خود در زمینه های نامبرده، شاگردان مبرز و برجستهیی را نیز تربیت کرده است. او علاوه بر اینکه ستارهیی فروزان در جهان علم و دانش بود، اسوهیی کامل برای سالکان راه حق بشمار میرفت؛ وی از کوثر علوم علوی نوشیده و با معارف اهل بیت (ع) بالیده و عشق و دوستی آنان را چراغ راه خویش کرده بود تا اینکه در عرصه علم و عمل، جلوه دار زمان گردید. مجلسی اول، مکتب و شیوهیی خاص در اخلاق و عرفان داشت و توانست تأثیری ماندگار زائد بر عالمان پارسای پس از خود بجای گذارد. ریشه ها و پایه های مکتب اخلاقی ـ عرفانیی که توسط حکیم فقیه و عارف نامی آقا محمد بید آبادی بنیان نهاده شد، در آثار و آراء و اقوال مجلسی اول دیده میشود.