مطالب مرتبط با کلیدواژه

اروپا


۸۱.

تأثیر سند اقتصادی - صنعتی ساخت چین 2025 بر سیاست تجاری-اقتصادی اروپا (2015-2020)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات اقتصاد سیاسی بین الملل دوره پنجم بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱ 137 - 173

کلیدواژه‌ها: ساخت چین 2025 چین اروپا وابستگی متقابل سیاست تجاری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۵ تعداد دانلود : ۱۹۱
اروپا شریک تجاری و اقتصادی مهم جمهوری خلق چین است. همکاری های تولیدی و صنعتی روبه گسترش بین جمهوری خلق چین و کشورهای اروپایی برقرار است. سند اقتصادی- صنعتی جمهوری خلق چین به نام ساخت چین 2025، یک برنامه صنعتی برای دولت چین است که در سال 2015 توسط دولت شی جین پینگ منعقد شد و طبق زمان بندی این سند، دولت چین باید طی ده سال به یک قدرت جهانی در صنایع با فناوری پیشرفته و دانش بنیان تبدیل شود. اقدامات چین درراستای این سند که توسط بازار و دولت هدایت می شود سبب اتصال بیشتر آن کشور به زنجیره تأمین جهانی شد. باوجود استقلال دولت چین در پیشبرد اهداف سند، به انعطاف پذیری و کاهش محدودیت ها در قبال سرمایه گذاری و فعالیت شرکت های خارجی اشاره شده است. طبق اهداف سند، چین نیازمند به تجارب صنایع اروپا است و درهای خود را به سوی سرمایه گذاران و صنعت گران اروپایی باز کرد. چین متمرکز بر بازارهای اروپایی بوده و مذاکراتی با مقامات این کشورها داشته است. با روش توصیفی-تبیینی به این پرسش پاسخ داده شده است که سیاست های تجاری و اقتصادی جمهوری خلق چین در سند اقتصادی- صنعتی ساخت چین 2025 چه تأثیری بر سیاست های تجاری-اقتصادی اروپا در سال های 2015 تا 2020 داشته است؟ در پاسخ فرض بر این است که سند ساخت چین 2025، زمینه ساز ایجاد مکانیسم های چندجانبه، تنظیم قواعد و رویه هایی برای همکاری در حوزه های مختلف تولیدی و صنعتی بین چین و اروپا شده و شبکه ای از وابستگی های متقابل را بین آن ها به وجود آورده است.
۸۲.

حقوق شهروندی، امنیت شهروندان و مبارزه با تروریسم در اروپا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات سیاسی و بین المللی دوره پانزدهم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۵۲ 26-38

کلیدواژه‌ها: مبارزه با تروریسم حقوق شهروندی امنیت شهروندان وضعیت استثناء اروپا

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۲ تعداد دانلود : ۱۳۵
حقوق شهروندی ترکیب حقوق و وظایف افراد در قبال یکدیگر، جامعه و دولت است و با قانون از آن حمایت می شود. برخورداری از این حقوق درحالی است که در مواردی همانند تهدید علیه امنیت ملی دولت ها می توانند با رعایت اصولی همانند تناسب و عدم تبعیض محدودیت هایی را بر این حقوق اعمال نمایند. پس از حملات تروریستی یازده سپتامبر 2001، کشورهای اروپایی یکی از مواردی که با اتکا به آن سعی در تحدید حقوق شهروندی داشته اند مقابله با تروریسم بود. بر این اساس پرسش اصلی پژوهش حاضر این است که چگونه مبارزه با تروریسم در اروپا بر امنیت شهروندان تأثیر گذاشته است؟ در پاسخ با اتکا به نظریه وضعیت استثناء آگامبن این فرضیه با استفاده از روش پژوهش تبیینی بررسی شده است که مبارزه با تروریسم در اروپا از طریق اتخاذ سیاست های کیفری پیشگیرانه و تعرض به حقوق شهروندان موجب کاهش امنیت آن ها گردیده است. نتایج پژوهش حاضر نشان می دهد که در وضعیت استثناء، تأمین امنیت از طریق اقدامات پیش دستانه، در عمل، سبب نادیده گرفتن بسیاری از حقوق و آزادی های اساسی افراد و گروه های اقلیت از جمله مسلمانان در اروپا شده است.
۸۳.

مزیت رقابتی قدرت اقتصادی فرانسه در اروپا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه ایرانی سیاست بین الملل سال یازدهم بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۲۲) 187-221

کلیدواژه‌ها: رقابت پذیری قدرت اقتصادی اروپا فرانسه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۳۸ تعداد دانلود : ۲۵۲
سنجش سطح قدرت کشورها و مقایسه آن ها با یکدیگر یکی از موضوعات مورد بررسی در دانش ژئوپلیتیک است. دانش ژئوپلیتیک به معنای استفاده بهینه از منابع جغرافیایی قدرت در مناسبات بین بازیگران است. براین اساس سؤال اصلی تحقیق بدین صورت مطرح می گردد که وضعیت قدرت اقتصادی کشور فرانسه در مقایسه با رقبای منطقه ای خود چگونه است؟ برای پاسخگویی به این سؤال از روش تحقیق به صورت توصیفی – تحلیلی و هدف آن نیز کاربردی استفاده شده است. تحقیق حاضر در دو بعد صورت گرفته است. نتایج تحقیق نشان می-دهد که باتوجه به مزیت ها و قابلیت های فرانسه در مقایسه با کشورهای موردنظر نوعی رقابت پذیری وجود دارد که می تواند میزان قدرت اقتصادی فرانسه را باتوجه به منابع و قابلیت های سایر کشورها در منطقه ترسیم نماید. نتایج به دست آمده نشان می دهد که مهم ترین مزیت های قدرت فرانسه در برابر رقبا (نروژ، بلژیک، کرواسی،و ... ) شامل ظرفیت نوآوری، صادرات تکنولوژی سطح بالا، سطح تکنولوژی علمی، جذب سرمایه گذاری خارجی و اقتصاد دانش محور به ترتیب استراتژیک ترین منابع و قابلیت های اقتصادی برای تبدیل شدن به قدرت اقتصادی بوده اند. و متغیرهایی مانند تردیدها و عدم اطمینانی که مردم نسبت به وضعیت اجتماعی و اقتصادی، با دوام ترین مشکل و مسئله فراروی قدرت اقتصادی فرانسه محسوب می شوند. میزان تسلط بر بازارهای جهانی، سهم در تجارت جهانی با امتیاز 4، شاخص جینی با امتیاز 3.9، تولید ناخالص داخلی و سرمایه گذاری خارج از مرز با امتیاز 3.7، پیچیدگی اقتصادی با امتیاز 3.6، صادرات سطح تکنولوژی بالا با امتیاز 3.5 به ترتیب استراتژیک ترین منابع و قابلیت های اقتصادی کشور فرانسه برای تبدیل شدن به قدرت اقتصادی بوده اند.
۸۴.

تحلیل نگرانی اروپا از استفاده ابزاری روسیه از انرژی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات اقتصاد سیاسی بین الملل دوره پنجم پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۲ 477 - 518

کلیدواژه‌ها: اروپا روسیه قفقاز جنوبی سلاح سیاسی امنیت انرژی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۹ تعداد دانلود : ۱۱۳
مصرف بالا و نیاز روزافزون اتحادیة اروپا به واردات انرژی به ویژه از روسیه به عنوان بزرگ ترین دارنده منابع گازی جهان باعث شده که مسکو از منابع انرژی به عنوان اهرمی راهبردی برای بازسازی امپراتوری خود و پیش بردن سیاست های کرملین در قبال بروکسل استفاده کند. این امر موجب شده که امنیت منابع و مسیرهای تأمین انرژی برای اروپا از اهمیت بالایی برخوردار شود. در این راستا، اروپا کوشیده است با متنوّع کردن این منابع و مسیرها، آسیب پذیری خود را در این مسئله کاهش دهد که این امر باعث توجّه ویژه اروپا به منطقة قفقاز جنوبی شده است. بدین ترتیب، نوشتار پیش رو درصدد است تا نگرانی های اروپا از استفاده ابزاری روسیه از انرژی را براساس مؤلّفه ها و شاخص های امنیت انرژی تحلیل نماید و در پی پاسخ گویی به این پرسش اصلی خواهد بود که نگرانی اروپا از استفاده ابزاری روسیه از انرژی در چیست؟ فرضیه پژوهش این است که نگرانی اتحادیه اروپا از انحصار روسیه بر منابع انرژی منطقه آسیای مرکزی و قفقاز و از سویی، استفاده کرملین از برگ انرژی به عنوان یک سلاح قدرتمند به منظور پیش برد اهداف سیاسی و اقتصادی خود در قبال اروپا، تأثیر راهبردی بر امنیت انرژی و احتمال به خطرافتادن امنیت ملّی اتحادیه خواهد داشت؛ بنابراین مقامات بروکسل برای رهایی از وابستگی فلج کننده به منابع انرژی روسیه و تضمین امنیت انرژی بالا، در تلاش برای جایگزینی و تنوّع بخشی به سبدهای وارداتی نفت و گاز برآمده که این امر ضمن منزوی کردن مسکو در بازار انرژی، به افزایش قدرت چانه زنی و بازیگری اروپا در معادلات منطقه و بین الملل کمک خواهد کرد. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد؛ پیگیری سیاست تنوّع بخشی و کاهش سلطه روسیه بر بازار انرژی منطقه، ضمن کاهش تهدیدات امنیت انرژی، به استقلال هرچه بیشتر اروپا در تصمیمات و سیاست های انرژی و ارتقای قدرت و جایگاه بین المللی اروپا منجر خواهد شد. روش مورد استفاده در این نوشتار توصیفی - تحلیلی است.
۸۵.

بررسی تعهد ایمنی سازندگان سیستم های دیجیتال و نرم افزاری در فقه اسلامی، حقوق موضوعه ایران و اروپا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های فقه و حقوق اسلامی سال هجدهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۶۸ 35 - 54
تعداد بازدید : ۱۴۵ تعداد دانلود : ۱۳۱
سیستم های دیجیتالی و نرم افزاری بدون شک نیروی حیاتی حاکم بر جامعه اطلاعاتی می باشد؛ به گونه ای که در عصر حاضر دارای نقش عظیمی در اقتصاد و اشتغال های جامعه ایفا می کند. با گسترش به کارگیری آن در جنبه های مختلف زندگی، مقوله نقص و معایب نیز در این زمینه بوجود آمده است. مقاله حاضر با روش کتابخانه ای و اسنادی « تعهد ایمنی سازندگان سیستم های دیجیتال و نرم افزاری را در فقه اسلامی، حقوق موضوعه ایران و اروپا» را مورد بحث و بررسی قرار داده و نتیجه اینکه: تعهد ایمنی را می توان از آثار فقهای اسلامی بدست آورد، زیرا تأکید آنان بر تولید بدون ضرر بوده و این گونه مباحث را می توان از لابلای قواعد فقهی کشف نمود. وجود کالاهای ایمن در بازار هر کشور، لازمه سلامت و رفاه عمومی شهروندان آن کشور است، لذا حق ایمنی و برخورداری از سیستم های دیجیتالی و نرم افزاری ایمن در زمره حقوق بشر و حقوق بنیادین هر مصرف کننده به شمار می رود. نظر به اهمیت فوق العاده حق ایمنی، در قوانین حمایت از مصرف کننده در حقوق ایران و اروپا، توجه ویژه ای به این حق شده و تمهیدات مختلفی برای تضمین رعایت آن از سوی عرضه کنندگان - اعم از تولیدکننده و توزیع کننده - پیش بینی گردیده است . در سطح بین المللی نیز به ویژه در اتحادیه اروپا، اهتمام فراوانی برای تحقق این منظور صورت پذیرفته است . با این همه، وضع در کشور ما تا حدی متفاوت است و مقررات موجود به هیچ وجه وافی به مقصود نمی باشند. 
۸۶.

توازن طلبی نرم اروپایی با امریکا در پرونده هسته ای ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های روابط بین الملل دوره چهارم بهار ۱۳۹۳ شماره ۱ (پیاپی ۱۱) 99 - 128
تعداد بازدید : ۱۴۲ تعداد دانلود : ۱۱۹
فروپاشی شوروی و پایان یافتن نظام دوقطبی، به تغییر و بازتعریف ماهیت روابط اروپا و امریکا منجر گردید. اگرچه امریکا به تنها ابرقدرت جهان تبدیل شد، اما پیامدهای برچیده شدن نظام دوقطبی و بحران های منطقه ای، امنیت اروپا را تهدید می کرد. در این شرایط، موفقیت در هم گرایی اقتصادی، اروپاییان را به استقلال نظامی و سیاسی ترغیب کرد. روندی که با بروز برخی اقدامات توازن طلبانه با ایالات متحده امریکا مقارن گردید. این توازن طلبی از طرق غیر نظامی و غیر مستقیم بود و بر بسترهای اقتصادی و فرهنگی تأکید داشت؛ بنابراین، به تعبیر برخی «توازن طلبی نرم» نام گرفت. در این پژوهش پس از تعریف و ارزیابی نظریه توازن طلبی نرم که ریشه در نظریه واقع گرای توازن قدرت دارد، به بررسی رفتارهای تقابل گرایانه اروپا در برابر امریکا در دوران جنگ سرد و پس از آن پرداخته، سپس با تأکید بر «پرونده هسته ای ایران» انگیزه ها و ساز و کارهای توازن طلبی نرم اروپایی در مقابل امریکا توصیف و تحلیل می شود. در این گذار تفاوت رویکرد اروپا نسبت به امریکا در دوران جورج بوش و اوباما مورد توجه قرار می گیرد
۸۷.

عوامل بیرونی موثر بر نقش آفرینی اتحادیه اروپا در قبال مسأله فلسطین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های روابط بین الملل دوره هشتم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳ (پیاپی ۲۹) 191 - 222
تعداد بازدید : ۱۶۶ تعداد دانلود : ۱۳۴
این مقاله به دنبال فهم علل و عوامل بیرونی تاثیرگذار بر سیاست ها، رویکردها و نقش اتحادیه اروپائی در قبال مساله فلسطین است. پرسش اصلی پژوهش این است که « سیر تحول سیاست ها، رویکردها و نقش اروپا در قبال مساله فلسطین تابع کدام علل و عوامل بیرونی است؟» فرضیه اصلی مقاله « دگرگونی های ساختاری در نظام بین الملل و بالتبع تغییر قدرت اروپا در عرصه بین المللی، نگرش آمریکا و اسرائیل به بازیگری اروپا و تهدیدات برآمده از محیط امنیتی خاورمیانه برای اروپا »، »، را علل و عوامل بیرونی موثر بر تحول نقش اروپا در قبال فلسطین برمی شمرد. روش پژوهش در این مقاله، «توصیفی-تحلیلی» و برای گردآوری اطلاعات نیز عمدتاً از روش کتابخانه ای استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد اروپا در یافتن یک نقش همپایه سیاسی به موازات نقش اقتصادی در مساله فلسطین ناکام مانده است و این نقصان به نقش پررنگ آمریکا در بحران، مخالفت اسرائیل و نیز آمریکا با نقش یابی سیاسی اروپا، شکاف و عدم انسجام در میان دولت های عضو اتحادیه اروپا و نیز ضعف های اروپا در حوزه قدرت سخت و تبعات آن برای ایفای نقش یک میانجی گر بر می گردد.
۸۸.

ماهیت جنبش های زیست محیطی در قلمرو اتحادیه اروپا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های روابط بین الملل دوره هشتم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۴ (پیاپی ۳۰)
تعداد بازدید : ۱۳۵ تعداد دانلود : ۱۲۵
جنبش های زیست محیطی در اروپا امروزه به یکی از مهم ترین و قوی ترین جنبش های اجتماعی  تبدیل شده که بر فرایند تصمیم گیری در اتحادیه اروپا نیز تاثیر گذار بوده است. در واقع، هدف اصلی این جنبش ها، تبدیل گفتمان های زیست محیطی و پیوند زدن مسائل زیست محیطی به جوامع اروپایی است که در این راه موفقیت های چشم گیری کسب نموده اند. در این راستا، با توجه به اهمیت موضوع، این پژوهش بدنبال پاسخگویی به این سوال محوری است که، جنبش های زیست محیطی بر چه مبنایی بر فرایند تصمیم گیری های سیاسی در اتحادیه اروپا تاثیر گذار بوده اند؟ یافته های پژوهش بر این مبنا است که،  یافته های پژوهش نشان  می دهد که جنبش های اجتماعی زیست محیطی در جوامع اروپایی از طریق تاثیرگذاری بر فرایند مذاکرات، بر سیاست های زیست محیطی اتحادیه اروپا در جهت گسترش قواعد زیست محیطی تاثیرگذار بوده اند. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی- تحلیلی بر مبنای روش کیفی و ابزار گردآوری داده ها منابع کتابخانه ای و اینترنتی است.
۸۹.

تبیین الگوی استقرار صلح در اروپای پس از جنگ جهانی دوم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های روابط بین الملل دوره یازدهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۴۰) 35 - 69
تعداد بازدید : ۱۴۴ تعداد دانلود : ۱۰۱
اروپا پس از جنگ جهانی دوم دوره ای طلایی را شاهد بوده است؛ دوره ای که با صلح، توسعه و تحول در کارکرد نهاد دولت همراه بوده است. امروزه اروپا به حدی از صلح و همگرایی رسیده است که دیگر مناطق جهان به نوعی آن را الگو و سرمشق می دانند یا حداقل در پی بهره مند شدن از دستاوردها و تجربه های اتحادیه اروپا هستند. بررسی این تجربه می تواند گامی موثر در شناخت الگوی استقرار صلح در سطح منطقه باشد. شناخت الگوی استقرار صلح در اروپا می تواند زمینه بهره مندی دیگر مناطق جهان از تجربیات این منطقه در زمینه صلح سازی را فراهم کند. افزایش مناطق صلح آمیزی مانند اروپا در جهان نیز می تواند گامی عملی برای پیشبرد چشم انداز صلح جهانی باشد. پژوهش حاضر با بهره گیری از روش توصیفی-تحلیلی سه بحث عمده داشته است: اول اینکه که جنگ و خسارات ناشی از آن، تهدید، ضرورت امنیت، نقش صلح در توسعه و ایده ها از مهمترین دلایل وجودی استقرار صلح در حوزه اتحادیه اروپا بوده اند. دوم اینکه تاسیس صلح در حوزه اتحادیه اروپا به ترتیب از فرایند پیدایش اندیشه صلح، پرورش و کمال یابی اندیشه صلح، عزم و اقدام جهت برقراری صلح و استقرار صلح، پرورش و رشد صلح استقرار یافته و حفظ و پویاسازی صلح تبعیت کرده است. سوم اینکه صلح منطقه ای در اروپا حاصل همگرایی منطقه ای می باشد که منجر به شکل گیری هویت جدید منطقه ای و مجموعه امنیتی منطقه ای جدید شده است.
۹۰.

تحلیل روابط انرژی میان ایران، ترکمنستان و ترکیه از دیدگاه منطقه گرایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات اوراسیای مرکزی سال پانزدهم پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۳۱) 241 - 263
تعداد بازدید : ۱۹۵ تعداد دانلود : ۱۴۶
در دهه های گذشته، ایران و ترکمنستان همسایگان قابل اعتمادی بوده اند، اما برای گسترش روابط و صادرات گاز به اروپا از راه ترکیه موانع و مشکلاتی داشته اند که در پژوهش های اخیر از دیدگاه منطقه گرایی کمتر بدان پرداخته شده است. این پرسش مطرح است که فرصت ها و چالش های حمل ونقل گاز ترکمنستان از مسیر ایران و ترکیه به اروپا چیست؟ در پاسخ این فرضیه مطرح می شود که روابط مثبت ترکیه، ایران و ترکمنستان و موقعیت ژئوپلیتیک ایران، سبب فرصت ها و تحریم صنعت انرژی ایران از سوی آمریکا و انحصار روسیه بر خطوط انتقال انرژی سبب چالش های انتقال گاز ترکمنستان به اروپا می شود. از چارچوب نظریه منطقه گرایی لوئیس کانتوری و استیون اشپیگل برای بررسی همکاری و رقابت دولت ها و ترکیب این الگو با کارکردگرایی برای تحلیل عوامل همگرایی و واگرایی در روابط این کشورها استفاده می کنیم. ابزار گردآوری اطلاعات من ابع کتابخان ه ای و اینترنت ی و روش پژوهش کیفی بر اساس بررسی دلایل کارکردی پیتر مک لافلین است. نتایج نشان می دهد سازمان اکو و اتحادیه اوراسیایی گام های اولیه منطقه گرایی در منطقه اوراسیا است و انتقال گاز یک گام عملی شدن منطقه گرایی برای سه کشور ترکمنستان ایران و ترکیه است. مرزهای طولانی و ظرفیت های اقتصادی ترکمنستان دروازه ورود ایران به این کشور است. بهبود رابطه ایران و ترکیه و انتقال گاز به اروپا سبب درآمد و رشد اقتصادی و همگرایی این کشورها می شود، اما تحریم های آمریکا علیه ایران در زمینه صادرات گاز مانع شده، سود سرشاری نصیب ایران شود.
۹۱.

سیر تاریخی و نقش مسلمانان در انتقال تمدن یونان به اروپا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سخن تاریخ سال شانزدهم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴۰ 124 - 142

کلیدواژه‌ها: تمدن اسلامی آندلس جنگ های صلیبی اروپا تجارت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۳ تعداد دانلود : ۲۰۲
در طول تاریخ از فعالیت های مهمی که مسلمانان داشتند می توان دستیابی به تمدن یونان اشاره نمود و سپس آن را به جهان اسلام انتقال دادند و با پیشرفت علوم و فرهنگ توانستند تمدن اسلامی را به وجود شکوفا نمایند. به ویژه مسلمانانی که بر اسپانیا تسلط یافته بودند توانستند تمدنی بزرگ در آنجا ایجاد کنند. زمانی که آندلس دارای تمدنی پیشرفته بود، اروپا در جهل و ظلمت به سر می برد و هیچ اثری از تمدن و پیشرفت در اروپا مشاهده نمی گشت. اما به محض رفت و آمد اروپاییان به جهان اسلام و همچنین زمانی که جنگ های صلیبی شکل گرفت و اروپاییان بسیاری توانستند در مناطق اسلامی اقامت داشته باشند. رفت و آمد اروپاییان به آندلس باعث شد اروپاییان با تمدن و علوم اسلامی آشنایی پیدا کنند و آن را به اروپا منتقل سازند و همچنین سعی نمودند بسیاری از کتاب های علمی را که در جهان اسلام ترجمه شده بودند به لاتین بازگردانند. تمامی این موارد سبب گشت که دستاوردهای مسلمانان وارد اروپا گردد و با پیشرفت اروپا دوره جدیدی در آن رقم خورد که آن را عصر نوزایی نام نهادند. در این مقاله برآنیم تا نقش مسلمانان را در انتقال تمدن یونان به اروپا مورد بررسی قرار دهیم و همان گونه که بیشتر مورخان اذعان نموده اند مسلمانان با داشتن رابطه صلح آمیز با اروپاییان در زمان تجارت یا در زمان تحصیل اروپاییان در مناطق جهان اسلامی سبب شدند تا اروپاییان با علوم آشنا شوند. این مقاله به روش توصیفی تحلیلی انجام گرفته است.
۹۲.

نورد استریم2: گذشته، حال و آینده(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست خارجی سال ۳۶ بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۱۴۱) 133 - 164

کلیدواژه‌ها: نورد استریم-2 روسیه اروپا تحریم های ایالات متحده امنیت انرژی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۷ تعداد دانلود : ۱۲۲
«نورد استریم- II » [1] یا «جریان شمالی-2» نام خط لوله گاز طبیعی صادراتی جدید روسیه به اروپا از طریق دریای بالتیک است که در سال های اخیر به عنوان تهدیدی برای امنیت انرژی اروپا از آن نام برده می شود. ازاین رو، این پروژه از ابتدا با چالش هایی مواجه بود که نه تنها موجب تعویق دوساله در تکمیل احداث این خط لوله شد، بلکه تا به امروز مانع از بهره برداری آن و عرضه گاز به اروپا شده است. در این نوشتار سعی بر این است که ضمن مروری بر زمینه های طراحی این خط لوله، دلایلی که مانع از احداث به موقع و همچنین بهره برداری از آن شده، مورد بررسی قرار گیرد. مقاله به ضرورت های احداث پروژه از نگاه روسیه و چالش هایی که مخالفان غربی آن برای منافع خود متصور هستند می پردازد. از نگاه روسیه راه اندازی این پروژه در راستای تأمین منافع ملی اقتصادی و ژئوپلیتیک است درحالی که از نگاه غرب موجب تضعیف امنیت انرژی اروپا خواهد شد. افزون بر این، تأثیر تجاوز نظامی روسیه علیه اوکراین بر این خط لوله نیز مورد توجه قرار گرفته است. این مقاله یک پژوهش توصیفی تبیینی است که بر اساس منابع کتابخانه ای نگاشته شده است.    
۹۳.

بررسی فرایند آموزش زبان عربی در کشورهای اروپایی

نویسنده:
منبع: پژوهش در آموزش زبان و ادبیات عرب سال ۴ زمستان ۱۴۰۱شماره ۶ 38 - 52

کلیدواژه‌ها: اروپا روش های تدریس زبان عربی اهداف موانع راه حل ها

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۱ تعداد دانلود : ۱۱۷
آموزش زبان عربی به جهت پیوند آن با مسائل ایدئولوژیک، فراتر از کشوری معین است و اروپا نیز از همان دوره های نخست تحت تأثیر آن بوده است. از قرن هشتم تا دوازدهم میلادی، عربی زبان علمی دنیا بود. از آن زمان تاکنون اروپاییان همیشه با زبان عربی روابط علمی و سیاسی داشتند. در حال حاضر نیز زبان عربی در اروپا همچنان طرفدارانی دارد و تدریس می شود، فقط در فرانسه شش میلیون عرب زندگی می کنند. در آلمان و هلند بخش قابل توجهی از شهروندان را مسلمانان و یا افرادی که رگ و ریشه عربی دارند و یا عرب مهاجر هستند، تشکیل می دهند و ازآنجایی که عربی زبان اسلام است در آینده هم پررونق خواهد بود و با توجه به اهمیت آن در این پژوهش با استفاده از روش جمع آوری و توصیفی-تحلیلی به بررسی فرایند آموزش زبان عربی در اروپا خواهیم پرداخت و در پی بررسی وضعیت کنونی آموزش عربی، مشکلات موانع و چالش های آن در کشورهای اروپایی و ارائه راه حل هستیم. چالش هایی همچون: ناهماهنگی مؤسسات آموزش زبان عربی در کشورهای اروپایی، نبود مرجع قوی و مورد تأیید همگان، تجاری بودن کتاب های درسی و پایین تر بودن سطح مواد درسی آموزش این زبان نسبت به کتاب های آموزشی دیگر اروپایی. استانداردسازی برنامه های درسی، تدرج و رعایت ترتیب در مراحل آموزشی، در نظر داشتن شرایط و نیازهای زبان آموز و همسان سازی آموزش زبان عربی با چهارچوب مشترک اروپایی آموزش زبان ها، می تواند در برطرف کردن این چالش ها تأثیر بسزایی داشته باشد.
۹۴.

دیپلماسی انرژی چین در حوزه ی دریای خزر و تاثیر آن بر امنیت انرژی اروپا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست خارجی سال ۳۷ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۱۴۵) 57 - 92

کلیدواژه‌ها: اروپا امنیت انرژی چین حوزه خزر دیپلماسی انرژی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۰ تعداد دانلود : ۱۵۳
درنظام اقتدارگریز بین الملل هیچ قدرت برتری وجود ندارد که بتواند قانون و نظم را در سیاست بین الملل اجرا کند. از این رو، دولت ها برای تأمین امنیت خود باید بر توان مندی های داخلی خود تکیه کنند. چین برای رشد پایدار اقتصاد خود نیاز به تأمین بی وقفه انرژی دارد. این کشور تلاش می کند تا مسیرهای واردات انرژی خود را از طریق خطوط لوله تنوع بخشد. هم چنین پس از حمله روسیه به اوکراین در سال 2022، اروپا سعی کرده است تا مسیرهای واردات انرژی خود را از روسیه متنوع کند. منابع حوزه ی خزر جایگزینی برای هر دو طرف است. سؤال اصلی مقاله این است که آیا روندهای همکاری در حوزه دریای خزر در بخش انرژی از نظر وابستگی متقابل به سمت چین است یا اروپا؟ در پاسخ، این فرضیه مطرح می شود که رشد پایدار مصرف انرژی چین و درگیری های کمتر در شرق دریای خزر باعث شده است تا همکاری های کشورهای حوزه ی خزر در بخش انرژی با چین نسبت به اروپا بیشتر باشد. نتایج نشان می دهد که چین رشد تولید ناخالص داخلی و شاخص توسعه انسانی پایداری را پس از اصلاحات اقتصادی خود تجربه کرده است. هم چنین، دیپلماسی انرژی چین در حوزه ی خزر با سه مفهوم ابتکار کمربند و جاده، سازمان همکاری شانگهای، و همکاری متقابل با کشورهای حوزه ی خزر تعریف می شود. به علاوه، درگیری های پیرامون حوزه ی خزر در غرب ماهیتی ژئوپلیتیکی دارد اما در شرق ماهیتی داخلی دارد. بنابراین روندهای موجود در حوزه ی خزر باعث شده است که گرایش کشورهای حوزه  خزر به سمت چین باشد.
۹۵.

ابتکار 1+16: راهبرد همکاری چین و کشورهای اروپای مرکزی و شرقی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رهیافت های سیاسی و بین المللی سال ۱۴ بهار ۱۴۰۲ شماره ۳ (پیاپی ۷۳) 229 - 256

کلیدواژه‌ها: چین ابتکار 1+16 چندجانبه گرایی اروپا همکاری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۸ تعداد دانلود : ۱۸۱
سیاست خارجی چین در ادامه طرح های اقتصادی چندجانبه خود در عرصه بین الملل همچون؛ «کمربند - راه»، «ساخت چین 2025»، «جاده ابریشم سلامت»، «بانک سرمایه گذاری زیرساخت آسیا» و...، همکاری با کشورهای اروپایی را مدنظر قرار داده است. پکن در دهه اخیر، سازوکارها و ابتکارات چندجانبه را در سطح منطقه ای، فرامنطقه ای و دوجانبه (کشورهای محوری) ایجاد کرد و در قالب این ابتکارات، اهداف اقتصادی، سیاسی، فرهنگی را با مناطق مختلف از جمله اروپا دنبال می کند. در همین چارچوب، «ابتکار 1+16» در سال 2012 به عنوان مکمل «کمربند- راه» از سوی چین و کشورهای اروپای مرکزی و شرقی برای توسعه همکاری چندجانبه تعریف شد. هدف این مقاله تبیین تأثیر این ابتکار چندجانبه بر همکاری چین و کشورهای اروپای شرقی و مرکزی است و با روش قیاسی-تبیینی به این پرسش پاسخ داده شده که ابتکار چندجانبه 1 +16 چگونه زمینه همکاری درهم تنیده بین چین و کشورهای اروپای مرکزی و شرقی (سی ای ای) را مهیا کرده است؟ فرضیه این است که مکانیسم چندجانبه 1+16 شبکه ی پیچیده ای از همکاری را بین طرفین ایجاد کرده که منجر به دستاورد مثبت در حوزه های موضوعی مشخص شده است. یافته ها نشان می دهد که چین در قالب بازی برد-برد پروژه ها و طرح ها را با همکاری گروه های مختلف کشورهای فوق (بالکان، ویشگراد، کشورهای محوری) برنامه ریزی و عملیاتی کرده که واکنش سایر رقبای چین را در پی داشته است.
۹۶.

فراز و فرودهای رابطه انگلیس و اروپا (2011 1945)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست خارجی سال ۲۵ زمستان ۱۳۹۰ شماره ۴ (پیاپی ۱۰۰) 867 - 896

کلیدواژه‌ها: انگلیس اروپا همگرایی اروپایی اتحادیه اروپا شریک ناسازگار اروپاگرایی اروپاگریزی یورو

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۶ تعداد دانلود : ۶۹
هدف این مقاله بررسی روابط انگلیس و اروپا در بافت همگرایی اروپایی است. پرسش اصلی پژوهش این است که فرازوفرود های رابطه انگلیس و اروپا در سال های 2011 1945 تابع چه علل و عواملی می باشد؟ به نظر می رسد دغدغه های حاکمیتی، سابقه امپراطوری، ژئوپلتیک خاص انگلیس، دارا بودن گزینه هایی چون رابطه ویژه با امریکا و کشورهای مشترک المنافع، هراس از محور فرانسه آلمان، ورود دیرهنگام به روند همگرایی اروپایی، نگاه تجاری به همگرایی اروپایی، نظام اقتصادی متفاوت و تمایزات فرهنگی با اروپابیان از متغیر های تاثیرگذار در روابط پرفراز و فرود و ناسازگاری انگلیس با همسایگان اروپایی اش محسوب می شود. انگلیس میل زیادی برای همگرایی در زمینه های سیاسی و نظامی ندارد چرا که محدودیت های حاکمیتی برای این کشور به وجود می آورد، همزمان از همگرایی در حوزه های تجاری استقبال می کند به گونه ای که امروزه این هدف را در  لوای حمایت از گسترش اتحادیه اروپا به سمت شرق مطرح می نماید. انگلیس در حوزه های نظامی و امنیتی بیشتر متمایل به سمت حرکت در مسیر سیاست های آمریکا در قالب ناتو است، لندن هم از ضعف نظامی اتحادیه اروپا اطلاع دارد و هم از قدرتمند شدن اروپا زیر سلطه رقبای قدیمی چون فرانسه و آلمان نگرانی دارد. مجموعه این عوامل باعث گردیده که از آغاز روند وحدت اروپایی شاهد فرازوفرودهای متوالی در رابطه لندن با بروکسل باشیم و موضوع چگونگی رابطه با اروپا همیشه یکی از مناظره های جدی در میان احزاب عمده این کشور باشد.
۹۷.

اسلام هراسی و اسلام ستیزی: ده سال پس از حادثه 11 سپتامبر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست خارجی سال ۲۵ زمستان ۱۳۹۰ شماره ۴ (پیاپی ۱۰۰) 995 - 1022

کلیدواژه‌ها: اسلام هراسی اسلام ستیزی یورابیا بیگانه ستیزی نژادپرستی 11 سپتامبر مسلمانان اروپا حقوق بشر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۹ تعداد دانلود : ۹۶
گرچه اسلام هراسی و ریشه های شکل گیری آن به قبل از حادثه 11 سپتامبر و حتی بیش از هزار سال پیش باز می گردد، تردیدی نیست که حادثه 11 سپتامبر و موج سیاسی، امنیتی و تبلیغاتی عظیمی که متأثر از آن ایجاد شد، تاثیرات شگرفی بر چگونگی نگرش به مسلمانان در غرب و نحوه تعامل با آنان در جوامع غربی بر جای گذاشت. موج اسلام هراسی گسترده و برنامه ریزی شده از آن پس در قالب ها و شکل های مختلف رسمی و غیررسمی بروز یافت و ضمن ترسیم چهره ای مشوّش از اسلام و مسلمانان، محدودیت ها و فشارهای روانی و قانونی بسیاری را بر اقلیت های مسلمان ساکن کشورهای غربی تحمیل نمود. ده سال پس از 11 سپتامبر، موج اسلام هراسی گسترده که در ابتدا واکنشی احساسی به حادثه 11 سپتامبر تلقی می شد، در یک پیشروی خزنده و آرام، از شاکله محدود و غیررسمی خود بیرون آمده و به شکل هدفمند در چارچوب های رسمی و قانونی نیز تجسم یافته است.
۹۸.

عوامل همگرایی دیپلماسی آمریکا و رژیم صهیونیستی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست خارجی سال ۲۷ پاییز ۱۳۹۲ شماره ۳ (پیاپی ۱۰۷ 795 - 816

کلیدواژه‌ها: دیپلماسی آمریکا رژیم صهیونیستی لابی صهیونیستی اروپا خاورمیانه خلیج فارس

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۹ تعداد دانلود : ۱۰۳
در یک چشم انداز کلی می توان چهار خاستگاه قدرت را در آمریکا مشخص کرد که قدرت یهودیان در پرتو این چهار خاستگاه به منصه ظهور می رسد. خاستگاه اول قدرت یهودیان با ویژگی جامعه یهودیان مرتبط است. سه ویژگی عمده، انسجام و سازمان دهی، سطح نخبگی و ویژگی های کیفی موجب گردیده اند که جامعه یهود برای هر اقدامی ظرفیت های لازم را در اختیار داشته باشد. دومین خاستگاه قدرت یهودیان، لابی یهود است که توانسته با اعمال نفوذ و تخصیص منابع مادی و معنوی لازم، اهداف یهودیان را در فرایند تصمیم سازی های آمریکا محقق کند. خاستگاه سوم، رسانه هاست که بازوی قدرتمند اقناع افکار عمومی در آمریکاست که عمدتاً در دست یهودیان است و خاستگاه چهارم، قدرت یهودیان در قوای مقننه و مجریه آمریکاست که موجب گردیده به ویژه در دو دهه اخیر در هرم تصمیم سازان آمریکا نقش های کلیدی داشته باشند. در این پژوهش سعی شده است به این سئوال پاسخ داده شود که عوامل مؤثر بر همگرایی سیاسی و دیپلماتیک ایالات متحده و رژیم صهیونیستی کدامند؟ با توجه به سئوال مطروحه، نگارنده با نگاهی تاریخی به سیاست خارجی آمریکا در قبال رژیم صهیونیستی، بررسی میزان کمک های آمریکا در عرصه های اقتصادی، نظامی و سیاسی به این رژیم، نقش لابی اسرائیل در سیاست گذاری های آمریکا و علل و عوامل مؤثر در همگرایی دیپلماسی آمریکا و رژیم صهیونیستی تلاش خواهد کرد به این پرسش پاسخ دهد. 
۹۹.

تأثیر سیاست آمریکا و اروپا در قبال بحران سوریه بر اختلافات فراآتلانتیک(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست خارجی سال ۲۷ زمستان ۱۳۹۲ شماره ۴ (پیاپی ۱۰۸ 1013 - 1036

کلیدواژه‌ها: آمریکا اروپا بحران سوریه فراآتلانتیک

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۴ تعداد دانلود : ۵۱
بحران سوریه یکی از مهم ترین حوادث تأثیرگذار در نظام بین الملل طی سال های اخیر بوده  است که توجه بسیاری از کشورهای جهان را به این کشور معطوف نموده است. در این بحران، بازیگران مختلفی با اهداف و انگیزه های متفاوت به ایفای نقش پرداخته اند. از میان این بازیگران، ایالات متحده آمریکا و اتحادیه اروپا به عنوان دو بازیگر مهم و تأثیرگذار نظام بین الملل، واکنش ها و مواضع مختلفی را نسبت به این کشور و بحران به وجود آمده در آن اتخاذ کرده اند. با توجه به رقابتی که میان این دو بازیگر در عرصه جهانی و به ویژه در منطقه خاورمیانه وجود دارد و همچنین تبدیل شدن بحران سوریه به یکی از مسائل مهم منطقه و جهان در سال های اخیر، اهمیت بررسی مواضع ایالات متحده و اتحادیه اروپا و هر یک از کشورهای اروپایی در قبال این بحران دو چندان می شود. مقاله حاضردر پاسخ به این سوال  که بحران سوریه چه تأثیری بر اختلافات فراآتلانتیکی اتحادیه اروپا و آمریکا داشته است، به بررسی تطبیقی سیاست های آمریکا و اروپا در قبال بحران سوریه پیش از مطرح شدن بهانه حمله شیمیایی در این کشور، تحریم های اتحادیه اروپا و ایالات متحده علیه سوریه، کمک به شورشیان، توافق واشنگتن و مسکو، قطعنامه شورای امنیت در مورد سوریه و نیز مواضع آن ها در قبال برگزاری نشست ژنو 2 برای حل و فصل بحران می پردازد. عدم همراهی پارلمان برخی کشورهای اروپایی، اختلافات حزبی در درون این کشورها، مشکلات اقتصادی داخلی و هجوم آوارگان سوری به برخی کشورهای اروپایی، نارضایتی مردم آمریکا و اروپا از طولانی شدن جنگ در افغانستان و عراق و تلفات و خسارات ناشی از آنها برخی دلایل داخلی و خارجی عدم همراهی این کشورها با سیاست های جنگ طلبانه آمریکا در سوریه بوده است. 
۱۰۰.

همبستگی ایدئولوژیک احزاب پوپولیست اروپا با روسیه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست خارجی سال ۳۰ پاییز ۱۳۹۵ شماره ۳ (پیاپی ۱۱۹) 105 - 136

کلیدواژه‌ها: پوپولیسم روسیه احزاب اروپا بحران اوکراین

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۷ تعداد دانلود : ۷۴
دولت روسیه جایگاه مهمی نزد احزاب پوپولیست اروپایی دارد و ما در این مقاله بر آنیم تا نشان دهیم که همبستگی ایدئولوژیک این احزاب با روسیه و حاکمان آن دلیل اصلی کسب این جایگاه بوده است. پوپولیسم واژه پیچیده و مناقشه برانگیزی است و تعاریف مختلفی از آن شده که در اینجا در قالب سه دسته کلی مورد اشاره قرار گرفته است و سرانجام در این پژوهش به عنوان یک ایدئولوژی رقیق تعریف شده است. احزاب پوپولیست در اروپا قدمتی دیرینه دارند، با این حال، از اواخر دهه 1980 رشد چشمگیری در سیاست داشته اند و نتایج انتخابات داخلی و پارلمان اروپا موید استقبال از این احزاب می باشد. در ادامه مقاله، با توجه به اینکه توجه این احزاب به روسیه در قالب سیاست خارجی آنها قابل تبیین است، تلاش شده تا موضوعات مهم سیاست خارجی احزاب پوپولیست راست و چپ اروپا و نقاط افتراق و اشتراک آن ها مورد بررسی قرار گیرد. سرانجام در بخش پایانی، فرضیه مقاله مورد آزمون قرار گرفته و شاخص های همبستگی ایدئولوژیک میان احزاب پوپولیست اروپا و روسیه به تفکیک مورد اشاره قرار گرفته است. همبستگی ایدئولوژیک احزاب پوپولیست راست با حاکمان روسیه شامل ارزش های محافظه کارانه اجتماعی، دفاع از حاکمیت ملی، تمرکز قدرت دولتی و رد بین الملل گرایی و مداخله گرایی لیبرالی است. در احزاب پوپولیست چپ اروپا شامل مخالفت با جهانی شدن، مخالفت با نظام سرمایه داری و پیوند نوستالژیک با اتحاد شوروی است. برای مطالعه موردی درباره میزان همبستگی این احزاب با روسیه، بحران اخیر اوکراین و دیدگاه های این احزاب در مورد آن تشریح شده است.