مطالب مرتبط با کلیدواژه

ازدواج


۱۸۱.

بررسی تحلیلی ابعاد مختلف ازدواج سفید درایران (مؤلفه ای از سبک زندگی غربی)(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه سبک زندگی سال پنجم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۹ 105 - 124

کلیدواژه‌ها: ازدواج ازدواج سفید خانواده زمینه های محیطی آثار و پیامدها

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۳۵ تعداد دانلود : ۱۹۸۱
از جمله مسائل مستحدثه و غیرمنتظره در جامعه ایران معاصر در دهه کنونی، پدیده موسوم به «ازدواج سفید» است. ازدواج سفید به عنوان مؤلفه ای انضمامی از سبک زندگی مدرن، با مختصات ویژه تقریباً هیچ تناسب معنا داری با نیازها، انتظارات، اقتضائات، زیرساخت های فرهنگی، الگوها و قواعد هنجاری و تجربه های زیسته جامعه ایران به عنوان یک جامعه مذهبی دارای اکثریت مسلمان، برخوردار از حاکمیت دینی و ملتزم به شریعت اسلامی ندارد. به دلیل همین ناهمخوانی است که این پدیده به رغم نوظهور بودن و کمیت وقوعی بسیار محدود آن (عمدتاً در برخی کلان شهرها و در میان شمار اندکی از شهروندان) حساسیت های بسیار زیادی را در سطح عموم برانگیخته و اندیشمندان علوم اجتماعی را در جهت یافتن علل و دلایل مؤثر در تکون و بسط تدریجی و آرام آن و نیز آثار و پیامدهای مختلف آن به فرضیه سازی و نظریه پردازی برانگیخته است. نوشتار حاضر سعی دارد با بهره گیری از روش توصیفی- تحلیلی و با ارجاع به منابع کتابخانه ای، مصاحبه اکتشافی با برخی از کارشناسان و نیز مشاهدات عینی، این پدیده را تا حد امکان، از ابعاد مختلف موردبررسی و تحلیل قرار دهد.
۱۸۲.

رابطه بین سبک زندگی وتأخیر سن ازدواج در دانشجویان(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه سبک زندگی سال پنجم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۹ 125 - 139

کلیدواژه‌ها: سبک زندگی ازدواج تاخیر سن ازدواج سطح تحصیلات اشتغال

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۰۲ تعداد دانلود : ۵۱۷
پژوهش حاضر به منظور بررسی رابطه بین سبک زندگی و تأخیر سن ازدواج در میان دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز انجام پذیرفت. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش، شامل کلیه دانشجویان دختر و پسر بالای 24 سالِ مشغول به تحصیل در سال 98-1397 در کلیه رشته های علوم انسانی در مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا در دانشگاه آزاد اسلامی بود. از این تعداد، 185 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند و به تکمیل پرسشنامه پرداختند. ابزار پژوهش، پرسش نامه محقق ساخته با 24 آیتم در حیطه های مختلف مرتبط با سبک زندگی و تأخیر سن ازدواج بود. داده های پژوهش حاکی از رابطه معنادار بین نوع سبک زندگی و تأخیر سن ازدواج در دانشجویان بوده است.p<0/001 نتایج حاکی از آن است که نقش متغیرهایی چون سبک زندگی، سطح تحصیلات، اشتغال، ترس از آینده و الگوپذیری و تأخیر افتادن سن ازدواج جوانان پررنگ است و همگی از عوامل زمینه ساز تأخیر در ازدواج هستند.
۱۸۳.

اثربخشی طرحواره درمانی هیجانی در مقایسه با واقعیت درمانی بر انتظارات از ازدواج در دختران مجرد مانده(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی کاربردی سال ۱۴ بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۵۳) 77-97

کلیدواژه‌ها: انتظار ازدواج دختران مجرد مانده طرحواره های هیجانی واقعیت درمانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۲ تعداد دانلود : ۴۲۹
هدف: هدف پژوهش تعیین اثربخشی طرحواره ها درمانی هیجانی و مقایسه آن با واقعیت درمانی بر انتظار از ازدواج در دختران مجرد مانده بود. روش: روش پژوهش شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون، پیگیری دو ماهه و جامعه آماری 53 دختر مجرد 35 تا 40 ساله شهر تهران از سه مرکز مشاوره در سال 1397 بود. از بین داوطلبان پس از غربالگری با پرسشنامه انتظار از ازدواج جونز و نلسون (1996)، 45 دختر انتخاب و به صورت تصادفی در گروه آزمایشی 1 طرحواره های هیجانی، گروه آزمایشی 2 واقعیت درمانی و گروه گواه و در هر گروه 15 دختر جایگزین شد. برای گروه آزمایشی 1 از بسته درمانی لیهی (2016) به مدت 8 جلسه 90 دقیقه ای و یکبار در هفته و برای گروه آزمایشی 2 از بسته درمانی دوبا، گراهام، بریتزمن و میناترا (2009) در سه مرحله و در 6 جلسه 60 دقیقه ای یکبار در هفته استفاده و داده ها با استفاده از طرح تحلیل واریانس آمیخته تحلیل شد. یافته ها: نتایج در سطح معناداری 05/0>P، حاکی از تأثیر مداخله طرحواره هیجانی بر انتظار بدبینانه (03/18 P=)، انتظار آرمان گرایانه (52/19 F=) و انتظار واقع گرایانه از ازدواج (6/6 F=) و مداخله واقعیت درمانی بر انتظار بدبینانه (81/25 F=)، انتظار آرمان گرایانه (49/16 F=) و انتظار واقع گرایانه از ازدواج (65/5 F=) و پایداری این تأثیر در مرحله پیگیری در هر دو مداخله بود. نتایج نشان داد که میزان اثربخشی دو شیوه درمان تفاوت معناداری با یکدیگر ندارد (11/0P=). نتیجه گیری: از آنجا که هر دو مداخله منجر به کاهش نگرش و تصویر آرمان ناکارامد از انتظارات بدبینانه از ازدواج دختران مجرد می شود؛ بنابراین بهترین ابزار کمک کننده جهت شناسایی موقعیت برانگیزاننده طرحواره و شرایط اینجا و اکنون است و زمینه تغییر در فرد و به تبع آن در حوزه ازدواج را فراهم می کند
۱۸۴.

قلمرو آزادی زن پس از ازدواج(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی زنان سال بیست و یکم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۸۴ 133 - 151

کلیدواژه‌ها: آزادی ازدواج زن عقد قلمرو محدودیت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۱۶ تعداد دانلود : ۳۳۲۱
خانواده قدیمی ترین و مهم ترین گروه اجتماعی، واحد بنیادین جامعه و کانون اصلی رشد و تعالی انسان است. زن و مرد براساس قواعد حقوقی و با رعایت احکام اخلاقی این نهاد را تشکیل می دهند. یکی از ارکان اصلی خانواده را زن تشکیل می دهد. حقوق فردی زن در وسیع ترین تعبیر به آزادی ها، توانایی ها، مصونیت ها و مطالباتی گفته می شود که جامعه آن را برای رشد و اعتلای فرد ضروری می داند. در نظام حقوقی اسلام به شخصیت و جایگاه زن و نقش های وی در زندگی فردی و اجتماعی توجه خاصی شده است. این پژوهش تلاش می کند، ضمن بیان مبانی و دلایل آزادی و محدودیت، وضعیت و میزان محدودیت ها و آزادی های زن در عرصه های مختلف عبادی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی را پیش و پس از ازدواج مقایسه و بررسی کند. یافته ها نشان داد که از یک سو، در بسیاری از موارد در وضعیت و میزان آزادی و محدودیت ها ی زن پیش و پس از ازدواج تفاوتی ندارد و از سوی دیگر در شرایطی خاص، برای کاهش یا حذف محدودیت های احتمالی و تضمین آزادی عمل و اختیار زن پس از ازدواج راهکارهای شرعی و قانونی پیش بینی شده است.
۱۸۵.

مبانی فقهی ماده 23 قانون حمایت خانواده از دریچه فقه مقارن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آموزه های فقه مدنی بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲۱ 3 - 34

کلیدواژه‌ها: ازدواج آزمایش پزشکی بیماری خطرناک بیماری مسری ماده 23 قانون حمایت خانواده

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۳۱ تعداد دانلود : ۴۱۰
بر اساس ماده 23 قانون حمایت خانواده 1391، زوجین می بایست قبل از ازدواج ضمن انجام آزمایش های پزشکی، گواهی لازم در خصوص بیماری های مسری و خطرناک را ارائه نمایند. در فقه مذاهب اسلامی، در خصوص حکم فقهی این گونه آزمایش ها میان فقیهان اختلاف نظر وجود دارد. برخی به استناد دلایلی چون روایات منقول از معصومانM ، قاعده لاضرر، لزوم اطاعت از قوانین حکومت اسلامی، سیره عقلا و... قائل به لزوم انجام آن می باشند. در مقابل، عده ای دیگر با رد دیدگاه فوق و استناد به توقیفی بودن عقد نکاح و شروط صحت آن و برخی روایات، عدم وجوب آن را ترجیح داده اند. بر اساس یافته های نوشتار حاضر که به شیوه تحلیلی توصیفی صورت گرفته، می توان نتیجه گرفت که گرچه به دلیل فقدان نص صریح، نمی توان وجوب انجام چنین آزمایش هایی را به عنوان حکم اولی پذیرفت، در صورت احساس نیاز در مورد بیماری های خطرناکی چون ایدز و... که موجب سرایت و هلاک شخص و سلامت افراد جامعه می گردد، انجام آزمایش های مزبور در موارد مشکوک، به جهت رعایت مصالح اجتماعی، از باب حکم ثانوی واجب است، لیکن در سایر موارد هرچند انجام آزمایش ارجح است، اما از نظر شرعی واجب نیست.
۱۸۶.

مقایسه کمّی دو گروه از خانواده های مسلمان و ارمنی نسبت به کیفیت های زیست شناختی، ازدواج و خویشاوندی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جمعیت بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱۰۷ و ۱۰۸ ۷۷-۱۰۱

کلیدواژه‌ها: ازدواج خویشاوندی خانواده ازدواج فامیلی بیماری های ژنتیکی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۱ تعداد دانلود : ۳۱۷
ازدواج پدیده ای اجتماعی، فرهنگی و دینی است که از ساختارهای جامعه تأثیر می پذیرد و در طول زمان دچار تغییر و تحول می شود. یکی از انواع ازدواج ها، ازدواج خویشاوندی است که در کشور ما از دیرباز امری رایج و در دیدگاه مردم از نظر شرعی امری پسندیده تلقی می شود. اما پیامدهای زناشویی فامیلی، از نظر سلامت جسمی و روانی فرزندان در دانش پزشکی جهان امروز بسیار روشن و بدیهی است. ازدواج های خویشاوندی در وراثت انسان بسیار اهمیت دارند و از آنجا که خویشاوندان نزدیک شانس بیشتری از غیر خویشاوندان برای داشتن ژن های مشابه دارند؛ فرزندان حاصل از این نوع ازدواج ها، ژن های مشابه بیشتری را از فرزندان حاصل از ازدواج غیرخویشاوندی دارا خواهند بود. این نوع ازدواج و معلولیت حاصل از آن، از قبیل انواع اختلال های ژنتیکی و اختلال های مادرزادی و هزینه های کلانی که این وضع بر خانواده و جامعه تحمیل می کند، ازدواج های خویشاوندی را به عنوان یک مسئله مهم روان شناختی، پزشکی و اجتماعی مطرح کرده است. این بررسی با هدف شناخت کیفیت زیست شناختی ازدواج (خویشاوندی یا غیر خویشاوندی) و وضعیت فرزندان حاصل از آن بین دو گروه از اولیاء دانش آموزان خانواده های مسلمان و ارمنی صورت گرفته است. پرسش های تحقیق شامل خصوصیات فردی، خصوصیات زن و مرد ازدواج کرده و خصوصیات فرزندان اولیاء دو گروه نمونه از دانش آموزان دبیرستان دخترانه حضرت زینب منطقه 15 و دانش آموزان دخترانه دبیرستان ماری مانوکیان منطقه 6 آموزش و پرورش تهران است که به روش تجزیه و تحلیل کمّی، نتایج آن حاصل شده است. یافته های کمّی تحقیق نشان از ارتباط بین ازدواج های خویشاوندی و بروز ناهنجاری جسمی یا ذهنی در فرزندان این خانواده ها دارد؛ به طوری که هر چند خانواده های مسلمان و ارمنی از نظر اعتقادی دارای تمایزاتی هستند، اما فراوانی ازدواج های خویشاوندی در خانواده های مسلمان، نشان دهنده افزایش اختلال و ناهنجاری در فرزندان حاصل از ازدواج های فامیلی است.
۱۸۷.

بررسی موانع و راهکارهای ازدواج آسان از منظر اسلام

نویسنده:
منبع: پژوهش های اسلامی جنسیت و خانواده سال اول پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شماره ۱ 35 - 49

کلیدواژه‌ها: ازدواج ازدواج آسان اسلام موانع راهکارها

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۷۳ تعداد دانلود : ۲۱۷۹
این پژوهش با روش تحلیلی-توصیفی، موانع و راهکارهای ازدواج آسان از منظر اسلام را بررسی میکند. پس از بیان و توضیح مفهوم نکاح، اهمیت و جایگاه ازدواج و اهداف آن بیان میشود که عبارت است از تشکیل خانواده، تکامل شخصیت انسان، افزایش رزق و روزی، ایجاد آرامش، حفظ عفت و افزایش ایمان. پس از بیان این موارد، انواع ازدواج از نظر نوع نیاز و حکم تکلیفی آن، موانع ازدواج آسان و راهکارهای آن مثل واسطهگری، رواج فساد و ازدواج نابهنگام بررسی میشود.
۱۸۸.

سبک شناسی رویکرد بلاغی برخی آیات قرآن در ترغیب به ازدواج

نویسنده:
منبع: مطالعات سبک شناختی قرآن کریم سال دوم پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۳) 11 - 26

کلیدواژه‌ها: قرآن کریم سبک شناسی بلاغت رویکرد ترغیبی ازدواج

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۲ تعداد دانلود : ۴۳۰
سبک شناسی از جمله دانش های نوین در حوزه نقد ادبی می باشد. این دانش تلاش می کند تناسب میان لفظ و معنی، انسجام متنی و هماهنگی منظور کلام با ساختار عبارت ها را مشخص کند؛ از آنجا که این دانش پیوند نزدیکی با دارد، بلاغت برای رسیدن به نتیجه بهتر از علم بلاغت بهره می گیرد. قرآن کریم به عنوان کتاب مافوق کلام بشر از توسع کلامی و معنایی برخوردار است و نمود سبک گفتمان های آن می تواند ما را در فهم معنی و نیز بلاغت بی مانند آن یاری رساند. یکی از این مواردی که تا به حال مورد بررسی جدی قرار نگرفته، سبک آیاتی از قرآن کریم است که به ازدواج و تشکیل زندگی مشترک تشویق می نمایند. پرداخت به این موضوع بسیار مهم، می تواند تا حدودی نگرش قرآن را نسبت به این بعد از زندگی جمعی آشکار ساخته و جوانان به را نسبت به تشکیل خانواده ترغیب نموده و از یأس و نومیدی برهاند. از این رو نوشتار حاضر با کاربست دانش سبک شناسی و نیز با تکیه بر روش توصیفی تحلیلی در صدد است تا سبک آیاتی از قرآن که در آنها به مقوله ازدواج پرداخته شده، را بررسی نماید. بررسی سبک شناسانه این نوع آیات نشان می دهد که سبک کلامی آن دسته از آیات الهی که به ازدواج مربوط می شوند، به لحاظ ساختار لفظی، معنایی و نیز ساختار نحوی کلمات، رویکردی ترغیبی می باشند و خداوند در مسأله ازدواج بیش از هر چیز مقتضای حال مخاطب را که جوانان و افراد مجرد می باشند، رعایت نموده...
۱۸۹.

تحلیل ازدواج در شاهنامه فردوسی

نویسنده:
منبع: زن و فرهنگ سال هفتم پاییز ۱۳۹۴ شماره ۲۵ 95-105

کلیدواژه‌ها: شاهنامه ادبیات فارسی ازدواج

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۸۹ تعداد دانلود : ۴۱۸
هدف ازاین پژوهش بررسی نقش و جایگاه زنان بعنوان عامل موثر در ازدواج و تشکیل خانواده در شاهنامه فردوسی بود. رویکرد اجتماعی قصه ها ی شاهنامه نشانگرآن بود که تشکیل خانواده ،خارج از اصول پدرسالاری صورت می گرفت .بعبارتی سازمان دهندگان امور اجتماعی خانواده زنان بودند نه مردان .در حالیکه در رویکرد اسطوره شناسی، الگوی مرد مداری حاکم بوده است.چنانکه در جای جای شاهنامه سخن از دلیری و شجاعت مردانی است که همواره پیروز میدان رزم بوده اند. .دیدگاه فرهنگی شاهنامه به امر ازدواج، نشانگر آن بود که اغلب ازدواج ها مبتنی بر انتخاب همسراز اقوام و قبایل بیگانه است و در همه آنها نشانه هایی از اهمیت و اعتبار زن دیده می شد و تاکید بر این نکته که زنان عهده دار نظم بخشی به امور فرزندان به ویژه ازدواج بوده اند.نکته دیگر آنکه فردوسی در شاهنامه برای برجسته کردن شخصیت های پهلوانی خود ،نوعی گرایش و دلبستگی به انتخاب همسراز طایفه ی بیگانه را درآغاز قصه های رزمی و پهلوانی خود که با روند عاشقانه همراه بود ، نشان داده است. نتایج حاصل از تحلیل با بهره گیری ازابیات شاهنامه و داستانهایی از آن بعنوان شاهد مثال به دست آمد.
۱۹۰.

تجربه زیسته زنان مرند از مشکلات ازدواج زود هنگام

نویسنده:
منبع: زن و فرهنگ سال هشتم زمستان ۱۳۹۵ شماره ۳۰ 31-46

کلیدواژه‌ها: تجربیات زیسته زنان مرند جامعه شناسی ازدواج ازدواج زود هنگام

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۴ تعداد دانلود : ۴۲۰
هدف پژوهش حاضر توصیف و تبیین تجربیات زنان مرند از مسایل و مشکلات ازدواج زود هنگام است تا معظلات ومشکلاتی که ازدواج زود هنگام درپی داشته مشخص شود. پژوهش حاضر به روش کیفی وپدیدارشناسی و نمونه گیری هدفمند و از طریق مصاحبه ژرف نگر با18 نفر از زنانی که زود ازدواج کردند، انجام گرفت و مصاحبه ها ضبط شد و به روش استرابرت و کارپتنر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند .یافته های حاصل از تجربیات زنان زود ازدواج کرده درخصوص ازدواج زود هنگام در 5 مضمون اصلی "علل ازدواج زود هنگام "،"عوارض فردی"، "عوارض آموزشی و فرهنگی" ، "عوارض جسمی "، "عوارض روانی واجتماعی" شناسائی شد و مضامین فرعی اقتصاد پایین ، اعتیاد والدین، تک والد یا والد ناتنی، اجبار، فرهنگ طایفه ای و باورهای سنتی، طلاق، فقدان مهارت مسولیت پذیری، وابستگی اقتصادی، تحصیلات کمتر، عدم دسترسی به رسانه های جدید، سلامت زنان، بارداری ناخواسته، سقط جنین، افسردگی وخستگی مفرط، انزوای اجتماعی و ناهنجاری های اجتماعی از بطن مضامین اصلی بدست آمد.
۱۹۱.

رابطه ابعاد تنظیم هیجان و رضایت زناشویی با استفاده از مدل وابستگی متقابل عامل شریک(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران دوره ۲۶ بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۱۰۰) 44-63

کلیدواژه‌ها: هیجان تنظیم هیجان ازدواج رضایت زناشویی روابط بین فردی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۰۱ تعداد دانلود : ۶۳۸
اهداف: پژوهش حاضر با هدف ارزیابی رابطه بین سازه کلی تنظیم هیجان و هریک از مؤلفه های آن با رضایت زناشویی انجام پذیرفت. ارزیابی نقش تعدیل کنندگی جنسیت در رابطه بین تنظیم هیجان و رضایت زناشویی از دیگر مقاصد این پژوهش بود. مواد و روش ها: طرح این پژوهش، توصیفی و از نوع همبستگی است. ۱۵۶ زوج ساکن شهر تهران در سال ۱۳۹۶ با روش نمونه گیری دردسترس انتخاب شدند. شرکت کنندگان با پاسخ گویی به مقیاس دشواری در تنظیم هیجان و مقیاس سازگاری زوجی، توانایی تنظیم هیجان و میزان رضایت زناشویی خود را درجه بندی کردند. به منظور ارزیابی تأثیرات بین فردی، تحلیل داده ها با استفاده از مدل وابستگی متقابل عامل شریک صورت گرفت. یافته ها: نتایج حاکی از آن بود که هم در زنان و هم در مردان، توانایی کلی تنظیم هیجان پیش بینی کننده رضایت خود فرد و همسر او از رابطه است. نمرات زنان در هر شش مؤلفه تنظیم هیجان و نمرات مردان در همه مؤلفه ها به استثنای آگاهی از هیجانات، پیش بینی کننده رضایت زناشویی خود آن ها بود. در مردان مؤلفه های پذیرش هیجانات، توانایی رفتار هدفمند، کنترل تکانه و دسترسی به راهبردهای تنظیم هیجان با رضایت زناشویی همسر ارتباط داشت. در زنان مؤلفه های کنترل تکانه، دسترسی به راهبردهای تنظیم هیجان و درک واضح هیجانات، پیش بینی کننده رضایت زناشویی همسر بود. تحلیل انجام شده، نقش تعدیل کنندگی جنسیت را در رابطه بین تنظیم هیجان و رضایت زناشویی تأیید نکرد. نتیجه گیری: یافته ها مؤید اهمیت تمرکز بر تنظیم هیجان و مؤلفه های آن در ارزیابی و درمان مشکلات زوجی است. همچنین به منظور درک بهتر پدیده های بین فردی، استفاده از روش های تحلیل آماری زوجی توصیه می شود.
۱۹۲.

بررسی مضیقه ازدواج در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نامه انجمن جمعیت شناسی ایران سال نهم بهار و تابستان ۱۳۹۳ شماره ۱۸ 74-94

کلیدواژه‌ها: ازدواج مضیقه ازدواج شاخص میزان فراهمی زوج شاخص مقایسه ای نسبت شانس ازدواج ایران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۹۸ تعداد دانلود : ۳۸۶
بحث مضیقه ازدواج یا عدم تعادل تعداد مردان و زنان واقع در سن ازدواج در اثر تغییرات ساختار سنی جمعیت کشور در پژوهش های پیشین مورد توجه قرار گرفته است. هدف این پژوهش به روز کردن اطلاعات موجود در مورد وضعیت مضیقه ازدواج در ایران بر اساس نتایج آخرین سرشماری نفوس و مسکن در سال 1390 است. به منظور دست یابی به تحلیلی دقیق از وضعیت مضیقه ازدواج، علاوه بر بررسی نسبت های جنسی و مقایسه های توصیفی، از شاخص میزان فراهمی زوج و شاخص مقایسه ای نسبت شانس ازدواج نیز استفاده می گردد. این شاخص ها برای زنان و مردان در کل کشور و نیز به تفکیک مناطق شهری-روستایی محاسبه می شوند. نتایج پژوهش حاضر نشان می دهد که در گروه سنی 24-20 ساله، زنان به جز زنان شهرنشین دارای تحصیلات متوسطه و پیش دانشگاهی؛ در گروه سنی 29-25، مردان شهر نشین دارای تحصیلات متوسطه و پیش دانشگاهی و کل زنان این گروه سنی؛ در گروه سنی 34-30، همه زنان در شرایط مضیقه ازدواج هستند و به طور کلی زنان بیش از مردان با مضیقه ازدواج روبرو هستند.
۱۹۳.

مطالعه نقش بهزیستی اخلاقی بر کاهش میزان طلاق عاطفی (مطالعه موردی: دانشجویان متاهل دانشگاه پیام نور ملایر)

نویسنده:
منبع: قانون یار دوره چهارم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱۴ 365-378

کلیدواژه‌ها: بهزیستی اخلاقی طلاق عاطفی دانشجویان طلاق ازدواج زوج و زوجه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۸ تعداد دانلود : ۶۷۱
اخلاق یک تجربه انسانی است که هر فرد در زندگی عادی خود نیاز به فضیلت اخلاقی دارد که بر آن متکی است. اخلاق یک ابزار اصلی یا یک مهارت زندگی است که یک بعد لاینفک بهزیستی است. بهزیستی اخلاقی می تواند منجر به کاهش طلاق عاطفی می شود از این روی، پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بهزیستی اخلاقی با کاهش طلاق عاطفی انجام گرفته است. پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ گردآوری داده ها توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری کلیه دانشجویان متاهل دانشگاه پیام نور ملایر به تعداد 200 نفر می باشد. حجم نمونه بر اساس جدول کرجسی و مورگان و روش تصادفی ساده 120 دانشجو برآورد شد. برای گردآوری مبانی نظری از روش کتابخانه ای و برای گردآوری داده های پژوهش از پرسشنامه بهزیستی اخلاقی با پایایی 90/0 و طلاق عاطفی با پایایی 81/0 استفاده شده که روایی آن مورد تایید صاحبنظران قرار گرفت. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی (درصد، میانگین و انحراف استاندارد) و آمار استنباطی (ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون) و نرم افزار SPSS استفاده شد. یافته ها حاکی از آن است که بین بهزیستی اخلاقی و طلاق عاطفی رابطه معنادار وجود دارد و از طریق بهزیستی اخلاقی 41/0 درصد از طلاق عاطفی را پیش بینی کرد.
۱۹۴.

عوامل اثرگذار بر طلاق عاطفی و دلزدگی زناشویی زوجین

نویسنده:
منبع: رهیافت های نوین در مطالعات اسلامی سال دوم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۳ 119-137
تعداد بازدید : ۱۲۴۳ تعداد دانلود : ۱۸۱۸
زندگی اجتماعی در عصر امروز با فراز و نشیب های زیادی همراه است و سختیها و مشکلات در درجات متعدد و متفاوتی در زندگی رخ می دهد.این مشکلات در بین اعضای خانواده و زوجین نیز به وضوح رخ می دهد.در بین اعضای خانواده، زوجین و پدر و مادر از اهمیت بالایی برخوردارند.به همین منظور ارتباطات بین آنان و کمیت و کیفیت این ارتباطات از جمله مهمترین فاکتورهای تأثیرگذار بر روابط اعضای خانواده و طرفین دارد.با این حال در برخی شرایط بین زوجین و یا والدین به دلایل مختلف مشکلات ارتباطی، احساسی، عاطفی و یا برخی علل مادی یا معنوی رخ می دهد که منجر به سردی این ارتباطات و در نتیجه بحرانی شدن آن می گردد.در صورتی که این سردی روابط بین زوجین تشدید گردد و از حد کنترل خارج گردد می تواند تبعات مخربی را ایجاد نماید.با شدت گیری این روابط مشکلاتی بین زوجین یا والدین رخ می دهد که در اصطلاح جدید به آن طلاق عاطفی می گویند.طلاق عاطفی متأثر از عناصر و عوامل متعددی است و دلایل مختلف محیطی، شخصی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و...می تواند منجر به ایجاد چنین وضعیتی گردد.
۱۹۵.

تبیین کننده های اجتماعی و فرهنگیِ ایده آل های ازدواج جوانان 30-18 ساله شهر شیراز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جمعیتی دوره ۳ پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۲ (پیاپی ۶) 37 - 61

کلیدواژه‌ها: ایده آل ازدواج ایده آل های مدرن ایده آل های سنتی ازدواج جوانان شیراز

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰۸ تعداد دانلود : ۱۹۴
در بستر تغییرات ساختاری، نهادی و ارزشی سریع در دوران معاصر، نگرش ها و ایده آل های مرتبط با ازدواج و همسرگزینی، تغییر یافته است. هدف مقاله حاضر، بررسی ایده آل های ازدواج جوانان می باشد. روش پژوهش در این مطالعه پیمایشی است و داده ها با استفاده از ابزار پرسشنامه  با حجم نمونه 384 نفر از جوانان شهر شیراز گردآوری شد. ایده آل ازدواج در یک طیف سنتی تا مدرن سنجیده شده است. افرادی که در این طیف نمره بالاتری گرفته اند، از ایده ال های مدرن تری در ارتباط با ازدواج برخوردارند. یافته ها نشان می دهد نگرش مذهبی، قومیت و طبقه ی اجتماعی مهم ترین متغیرهای تأثیر گذار بر ایده آل ازدواج هستند. به طورکلی، با توجه به یافته های این پژوهش می توان اظهار کرد که میزان پایین نگرش مذهبی، قومیت فارس و تعلق به طبقه اجتماعی بالا متغیرهایی هستند که احتمال داشتن ایده آل مدرن نسبت به ازدواج را افزایش می دهند.  تمایل جوانان به  ازدواج در سنین بالاتر، انتخاب همسر بر اساس عشق و تصمیم شخصی، رابطه قبل از ازدواج و اهمیت پایین فرزندآوری، نشانگر رخداد شکاف ارزشی و اولویت ایده آلهای مدرن در زندگی جوانان نسلهای کنونی است.
۱۹۶.

بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر گرایش به طلاق در شهر شیراز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جمعیتی دوره ۴ بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۷) 101 - 126

کلیدواژه‌ها: خانواده ازدواج گرایش به طلاق عوامل اجتماعی شهر شیراز

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۴ تعداد دانلود : ۵۶۱
طلاق به عنوان یکی از جدی ترین آسیب های اجتماعی در سال های اخیر، گریبان گیر جامعه ایران شده و چالش های بسیاری را برای نهاد خانواده، به عنوان یکی از ارکان اصلیِ جامعه، به وجود آورده است. آمار طلاق در کل کشور از یک سو، و در کلان شهرهایی مانند شیراز از سویی دیگر، ما را بر آن داشته است که در جستجوی عوامل اجتماعی مؤثر بر آن در شهر شیراز باشیم. تحقیق حاضر، با رویکردی جامعه شناختی، در بین شهروندان 59-15 ساله، و متأهل شهر شیراز صورت گرفته است. نمونه مورد بررسی 380 نفر می باشد که با روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شده است. فرضیه های تحقیق، با استفاده از نظریات مبادله، همسان همسری، نظریه نقش ها، نظریه قشربندی جنسیتی و نظریه شبکه، طراحی و به آزمون گذاشته شده اند. نتایج نشان داد که متغیرهای مستقل، قادر به تببین 62 درصد از تغییرات گرایش به طلاق به عنوان متغیر وابسته تحقیق بوده اند و در این بین، به ترتیب، تصور مثبت از طلاق (404/0=بتا)، رضایت جنسی و عاطفی (184/0-=بتا)، دخالت اطرافیان (160/0=بتا) و جنسیت (زن بودن) (115/0=بتا) بیشترین تأثیر را بر گرایش به طلاق داشته اند. تصور مثبت به طلاق به عنوان مهمترین عامل، بیانگر آن است که ذهنیتِ افراد تا حد زیادی می تواند بر گرایش به طلاق مؤثر باشد. همچنین رگرسیون چندگانه نشان داد، متغیرهای همسان همسری، انتظارات برآورده نشده، مدت ازدواج، سن، تحصیلات پاسخگو و همسر، تعداد فرزند و درآمد همسر تأثیر معناداری بر گرایش به طلاق نداشته است.
۱۹۷.

عوامل مؤثر بر فاصله ازدواج تا تولد اولین فرزند در شهر تهران با استفاده از مدل های سابقه رخداد وقایع(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جمعیتی دوره ۵ پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۱۰) 127 - 156

کلیدواژه‌ها: تأخیر فرزندآوری باروری تولد اول ازدواج تابع بقاء شکنندگی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۹۷ تعداد دانلود : ۵۴۴
یکی از عوامل اساسی کاهش باروری به سطح پایین و بسیار پایین، تأخیر در ازدواج و فرزندآوری است. هدف اساسی این مقاله، بررسی عوامل مؤثر بر فاصله بین ازدواج تا تولد اولین فرزند در شهر تهران با استفاده از مدل های سابقه رخداد وقایع است. حجم نمونه، 456 زن ازدواج کرده 49-15 ساله شهر تهران است. به منظور برآورد فاصله بین ازدواج تا تولد اول، از روش کاپلان مایر و برای شناسایی عوامل مؤثر بر آن، از مدل بقای لوگ لوجستیک با شکنندگی مشترک گاما استفاده شده است. نتایج نشان می دهد، میانه فاصله ازدواج تا تولد فرزند اول، 33 ماه است. تأخیر در انتقال به مادری، از ویژگی های کوهورت های ازدواجی اخیر است. فاصله تولد اول برای زنان با تحصیلات دیپلم و کمتر (765/0=TR) نسبت به تحصیلات دانشگاهی، کوتاه تر است. زنانی که در سن بالاتری ازدواج کرده اند، در فاصله کوتاه تری، فرزند اول خود را به دنیا آورده اند. زنان شاغل در فاصله طولانی تری فرزند اول خود را به دنیا آورده اند (301/1=TR). به طور کلی زمان بندی موالید، با سایر حوزه های زندگی از جمله وضعیت شغلی و تحصیلی زنان پیوند دارد. ایجاد زمینه ای برای هماهنگی بین اشتغال، تحصیل و فرزندآوری تأثیر عمده ای در برنامه ریزی صحیح برای طرح های افزایش جمعیت و تسهیل ایده آل های باروری زوجین خواهد داشت.
۱۹۸.

شخصیت شناسی واسطه گران ازدواج در گستره آیات و روایات(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: معرفت سال بیست و نهم خرداد ۱۳۹۹ شماره ۲۷۰ 59-70

کلیدواژه‌ها: ازدواج وساطت در ازدواج واسطه اخلاق وساطت صفات واسطه گر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۷ تعداد دانلود : ۳۶۶
وساطت در ازدواج، مسئولیتی خطیر و مؤثر در سرنوشت شکل گیری خانواده های نوپاست. تبیین و بررسی شاخصه های شخصیتی افراد شایسته وساطت جهت تشخیص واسطه گران خوب و تمیز آنها از مدعیان دروغین در راستای تسهیل و تحکیم بنیان خانواده، رسالتی ضروری است که این پژوهش در سایه ارائه مجموعه ای از ملاکات دنبال می کند. این ویژگی ها که به روش توصیفی تحلیلی و از داده های کتابخانه ای استخراج شده است، در سه سطح صفات روانی اخلاقی، صلاحیت های علمی آموزشی، و مهارت های تجربی دسته بندی شده است. با استفاده از آیات و روایات می توان داشتن خصوصیاتی چون سلامت عقلی، حُسن نیّت، صداقت، امانتداری، صبر و مسئولیت پذیری، خیرخواهی، خوشرویی، خوشگویی و منزلت اجتماعی در بخش صفات اخلاقی واسطه گران و آگاهی از موازین فقهیِ موردنیاز و دانش های روان شناسیِ مرتبط، به همراه اطلاع بر برخی روش های مشاوره ای، در حوزه صلاحیت های علمی آموزشی وساطت، و بهره مندی از مهارت ها و تجربیات عملی را از جمله مباحث مطروحه در شخصیت شناسی واسطه های امر ازدواج برشمرد.
۱۹۹.

اثربخشی برنامه پیشگیری و بهبود رابطه بر باورهای روابط زناشویی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: خانواده درمانی کاربردی دوره اول بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ 17 - 34

کلیدواژه‌ها: ازدواج برنامه پیشگیری و بهبود رابطه باورهای ارتباطی زناشویی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۶ تعداد دانلود : ۴۲۰
مقدمه: هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی برنامه پیشگیری و بهبود رابطه بر باورهای روابط زناشویی بود. روش: پژوهش حاضر نیمه تجربی با گروه آزمایش، گواه و طرح پیش آزمون، پس آزمون با پیگیری دوماهه بود. جامعه آماری این پژوهش زوجین مراجعه کننده به مرکز مشاوره مهرآور شهر تهران بودند که در بازه زمانی آبان و آذر 97 به مرکز مشاوره مراجعه کرده بودند که 20 زوج به روش هدفمند انتخاب و به دو گروه آزمایش (10 زوج) و گروه گواه (10 زوج) به صورت تصادفی جایگزین شدند. گروه آزمایش مداخله هفتگی را به شکل گروهی در 8 جلسه 90 دقیقه ای دریافت کردند. هر دو گروه در سه مرحله پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری به وسیله مقیاس باورهای ارتباطی زناشویی مورد ارزیابی قرار گرفتند. داده ها با استفاده از آزمون واریانس اندازه های مکرر تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد تأثیر مداخله برنامه پیشگیری و بهبود رابطه بر باورهای ارتباطی (2/23=F P=0/001)، مؤلفه تخریب کنندگی مخالفت (18/20=P=0/001,F)، مؤلفه تغییرناپذیری همسر (23/73=P=0/001,F)، مؤلفه توقع و انتظار ذهن خوانی (28/94=P=0/001,F)، مؤلفه کمال گرایی جنسی (25/01=P=0/001,F) و مؤلفه ناهمسانی جنسیتی (17/03=F P=0/001) مؤثرند. نتیجه گیری: بر پایه یافته های این پژوهش می توان نتیجه گرفت که غنی سازی ازدواج بر مبنای برنامه پیشگیری و بهبود رابطه روشی فراخور برای کاهش باورهای ارتباطی ناکارآمد زوجین ازدواج است. ازاین رو، پیشنهاد می شود در راستای تحکیم و تقویت بنیاد خانواده به برنامه های غنی سازی ازدواج در جهت پیشگیری و بهبود رابطه در زوج ها اهمیت داده شود.
۲۰۰.

بررسی پیامدهای بازماندگی از ازدواج دختران بالای 30 سال شهر کرمان(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه سبک زندگی سال ششم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱۰ 117 - 144

کلیدواژه‌ها: بازماندگی از ازدواج ازدواج دختران تجرد کرمان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۰۷ تعداد دانلود : ۳۰۴
هدف کلی پژوهش حاضر بررسی پیامدهای بازماندگی از ازدواج دختران بالای 30 سال شهر کرمان بود. پژوهش حاضر به روش کیفی و از نوع پدیدارشناسی انجام شده و میدان تحقیق در پژوهش حاضر، شامل کلیه دختران مجرد بالای 30 سال شهر کرمان بود. جهت انتخاب نمونه آماری، از شیوه نمونه گیری هدفمند استفاده شد و تعداد 15 نفر از افراد جامعه آماری جهت انجام مصاحبه انتخاب شدند. در این پژوهش با توجه به موضوع پژوهش و ماهیت کیفی بودن آن، به منظور جمع آوری اطلاعات از مصاحبه هایی نیمه ساختاریافته استفاده شده است. یافته های حاصل از مصاحبه ها بر اساس مدل هفت مرحله ای کلایزی، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. از مجموع یافته های این پژوهش، دو درون مایه اصلی پیامد های مثبت و منفی استخراج گردید. این پیامدها در 6 مضمون اصلی که بیانگر ساختار تجارب زندگی دختران مجرد است قرار گرفت. مضامین اصلی هر یک از پیامدهای مثبت و منفی شامل سه مضمون فردی، اجتماعی یا فرهنگی و خانوادگی بودند.