مطالب مرتبط با کلیدواژه

ازدواج سفید


۱.

کلان شهر تهران و ظهور نشانه های الگوی تازه ای از روابط زن و مرد؛ مطالعه زمینه ها، فرایند، و پیامدهای هم خانگی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: هم بالینی الگوهای تازه ی روابط زن و مرد همخانگی بدون ازدواج همباشی ازدواج سفید

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی شهری و روستایی جامعه شناسی شهری
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی خانواده
تعداد بازدید : ۲۵۷۲ تعداد دانلود : ۱۴۹۷
امروزه شاهد ظهور نشانه های الگوی جدیدی از روابط زن و مرد با عنوان هم خانگی بدون ازدواج (همباشی، هم بالینی) هستیم که در ادبیات روزنامه نگارانه و زبان برخی از جوانان، «ازدواج سفید» خوانده می شود. به نظر می رسد چنین سبک های زندگی نوظهوری، بیشتر در مناطق شهری بزرگ پدید می آیند. در این مقاله کوشیده ایم شناخت بیشتری درمورد دلایل و زمینه های مؤثر بر تصمیم گیری زوجینی که اقدام به شکل دهی چنین رابطه ای (هم خانگی بدون ازدواج) می کنند، سپس فرایندی که در آن درگیر می شوند، و سرانجام، پیامدهایی که عملاً تجربه کرده و یا با آن روبه رو می شوند، به دست آوریم؛ ازاین رو با استفاده از تکنیک «مصاحبه عمیق و آزاد» در چارچوب روش «نظریه زمینه ای» داده های لازم از 16 زوجی که هم خانگی را برگزیده اند، گردآوری و تنظیم شد. پس از تحلیل یافته های پژوهش، مقوله های «تقلیل کارکرد و اهمیت خانواده»، «مهاجرت»، و «تهران، شهر بی نظارت» به عنوان شرایط زمینه ای، «دید منفی به ازدواج مرسوم»، «باورهای فمینیستی»، و «اعتقاد نداشتن و پایبند نبودن به ارزش های دینی جامعه» به عنوان شرایط علی، «درگیری در فرایند عاشقانه» و «آشنایی با هم خانگی» به عنوان شرایط میانجی، «هم خانگی، رابطه برابر»، «هم خانگی، رابطه با پایان باز»، «تجربه رضایت بخش از این سبک زندگی»، «موانع داخلی رابطه» و «محدودیت های خارجی رابطه» به عنوان تعاملات، «تحمل ضرر و زیان ناشی از پایان رابطه» و «اقدام به ازدواج و یا قول به ازدواج جهت برطرف کردن موانع خارجی» به عنوان پیامدهای این سبک زندگی تعیین شدند. سرانجام، مفهوم «هم خانگی، رابطه کم دوام ناشی از تضاد ارزش های مدرن و سنتی در بستر کلان شهر تهران» به عنوان مقوله هسته برگزیده شد.
۲.

تغییر مفهوم خانواده از ازدواج سفید تا همجنسگرایی؛ با نگاهی بر سبک زندگی، آسیب ها و چالشها

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: سبک زندگی خانواده حقوق بشر ازدواج سفید همجنسگرایی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان آسیب شناسی مسایل زنان آسیب شناسی خانوادگی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی خانواده
تعداد بازدید : ۳۲۹۸ تعداد دانلود : ۷۰۶۰
تا قبل از قرن بیستم میلادی، مفهوم خانواده در غرب به شکل متداول بود و خانواده متشکل از پدر و مادر و فرزندان با کارکردهای تعریف شده و بر اساس قراردادهای سنتی شکل می گرفت. به تدریج به دلیل پیدایش عواملی چند، تحولاتی در شکل خانواده پدیدار گشت. تغییر سبک زندگی در غرب و مفهوم خانواده از ازدواج سفید شروع و به قانونی شدن ازدواج هم جنسگراها در غرب رواج یافت. امروزه کشورهای غربی و مدعی حقوق بشر با بکارگیری از کلمه خانواده ها به جای خانواده در قوانین بین المللی سعی می کنند تا ازدواج همجنسگرایان را به رسمیت بشناسند و به کشورهای جهان سوم و در حال توسعه نیز تعمیم دهند. بی گمان مواجهه این نگرش و فرهنگ با فرهنگ جامعه ایرانی و اسلامی سبب ایجاد تحولاتی در سبک زندگی مردم ایران شده است و بحران هویتی و ارزشی در سبک زندگی ایرانی پدیدار گشته است و فرهنگ ازدواج و تشکیل خانواده را با تغییراتی رو به رو کرده است. مقاله حاضر با هدف تبیین و بررسی مفهوم سبک زندگی، تعریف خانواده از منظر فقه اسلام و قوانین ایران و مقایسه آن با جایگاه خانواده و انواع آن در غرب به نگارش درآمد و با نگاهی آسیب شناسانه در صدد تأکید بر برتری خانواده اسلامی در زمینه سبک زندگی می باشد.
۳.

نقش ویژگی های شخصیتی و جمعیت شناختی در پیش بینی نگرش به ازدواج سفید در دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمان

کلیدواژه‌ها: ویژگی های شخصیتی ویژگی های جمعیت شناختی نگرش به ازدواج ازدواج سفید

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۸۴ تعداد دانلود : ۲۶۴۸
پژوهش حاضر باهدف بررسی نقش ویژگی های شخصیتی و جمعیت شناختی در پیش بینی نگرش به ازدواج سفید انجام گرفت. روش پژوهش همبستگی از نوع پیش بینی بود و جامعه ی آماری پژوهش حاضر شامل کلیه دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمان که در سال تحصیلی 96 - 95 مشغول به تحصیل بودند که تعداد آن ها 14850 نفر بود که با توجه به جدول مورگان نمونه ای 375 نفری به صورت در دسترس انتخاب گردیدند. ابزار پژوهش پرسشنامه ی ویژگی های شخصیتی نئو (فرم کوتاه) و پرسشنامه ی محقق ساخته ی نگرش به ازدواج سفید بوده است. برای تجزیه تحلیل داده ها از آمار توصیفی و استنباطی و از نرم افزار آماری SPSS 22 استفاده گردید و نتایج تحلیل رگرسیون سلسله مراتبی نشان داد که ویژگی های شخصیتی و جمعیت شناختی نقش معنی داری در پیش بینی نگرش به ازدواج سفید داشتند. این دو متغیر در کنار هم 7% نگرش به ازدواج سفید را تبیین می کنند. نتایج تحلیل رگرسیون سلسله مراتبی نشان داد که روان نژند گرایی، گشودگی و خوشایندی و همچنین پیش بینی کننده های نگرش به ازدواج سفید هستند، اما وضعیت درآمدی، برون گرایی و وظیفه شناسی و مؤلفه سن ازدواج سفید را پیش بینی نمی کنند. نتایج تحلیل رگرسیون سلسله مراتبی نشان داد که روان نژند گرایی، گشودگی و خوشایندی و همچنین پیش بینی کننده های نگرش به ازدواج سفید هستند، اما وضعیت درآمدی، برون گرایی و وظیفه شناسی و مؤلفه سن ازدواج سفید را پیش بینی نمی کنند. نتایج تحلیل رگرسیون سلسله مراتبی درباره پیش بینی نگرش به ازدواج سفید از طریق مؤلفه های ویژگی های شخصیتی نئو و همچنین از طریق مؤلفه های جمعیت شناختی سن و میزان درآمدنشان داد که روان نژند گرایی با ضریب رگرسیون 16% ، گشودگی با ضریب رگرسیون 14% و خوشایندی با ضریب رگرسیون 19% پیش بینی کننده های نگرش به ازدواج سفید هستند؛ اما وظیفه شناسی با ضریب رگرسیون 1% ، برون گرایی با ضریب رگرسیون 4%، سن با ضریب رگرسیون 7% و میزان درآمد با ضریب رگرسیون 11% نگرش به ازدواج سفید را پیش بینی نمی کنند.
۴.

بررسی تحلیلی ابعاد مختلف ازدواج سفید درایران (مؤلفه ای از سبک زندگی غربی)(مقاله پژوهشی حوزه)

کلیدواژه‌ها: ازدواج ازدواج سفید خانواده زمینه های محیطی آثار و پیامدها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۰۱ تعداد دانلود : ۱۹۶۳
از جمله مسائل مستحدثه و غیرمنتظره در جامعه ایران معاصر در دهه کنونی، پدیده موسوم به «ازدواج سفید» است. ازدواج سفید به عنوان مؤلفه ای انضمامی از سبک زندگی مدرن، با مختصات ویژه تقریباً هیچ تناسب معنا داری با نیازها، انتظارات، اقتضائات، زیرساخت های فرهنگی، الگوها و قواعد هنجاری و تجربه های زیسته جامعه ایران به عنوان یک جامعه مذهبی دارای اکثریت مسلمان، برخوردار از حاکمیت دینی و ملتزم به شریعت اسلامی ندارد. به دلیل همین ناهمخوانی است که این پدیده به رغم نوظهور بودن و کمیت وقوعی بسیار محدود آن (عمدتاً در برخی کلان شهرها و در میان شمار اندکی از شهروندان) حساسیت های بسیار زیادی را در سطح عموم برانگیخته و اندیشمندان علوم اجتماعی را در جهت یافتن علل و دلایل مؤثر در تکون و بسط تدریجی و آرام آن و نیز آثار و پیامدهای مختلف آن به فرضیه سازی و نظریه پردازی برانگیخته است. نوشتار حاضر سعی دارد با بهره گیری از روش توصیفی- تحلیلی و با ارجاع به منابع کتابخانه ای، مصاحبه اکتشافی با برخی از کارشناسان و نیز مشاهدات عینی، این پدیده را تا حد امکان، از ابعاد مختلف موردبررسی و تحلیل قرار دهد.
۵.

واکاوی جرم شناسانه ازدواج سفید با رویکرد جامعه شناختی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: ازدواج سفید جرم شناسی تجددگرایی فمینیسم خانواده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۳۴ تعداد دانلود : ۸۴۹
ازدواج سفید از جرایم بدون بزه دیده مستقیم و دربردارنده جرایم رابطه نامشروع، زنا و سقط جنین های غیرقانونی است. پژوهش حاضر با هدف شناخت عوامل گرایش به ازدواج سفید و تبیین جرم شناختی آن با توجه به ابعاد جامعه شناختی آن با روش مبتنی بر رویکرد ترکیبی کمی –کیفی انجام شد. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد اسلامشهر بود که از میان آنها 54  نفر به روش در دسترس برای ورود به بخش کمی پژوهش و 14 نفر به روش هدف دار و براساس رسیدن به اشباع نظری در مصاحبه، برای ورود به بخش کیفی پژوهش انتخاب شدند. اطلاعات پژوهش با استفاده از پرسش نامه محقق ساخته با 55 گویه جمع آوری و داده ها با استفاده از آزمون t و ضریب همبستگی پیرسون تحلیل شد. نتایج پژوهش نشان دهنده رابطه معنی دار و مستقیم ازدواج سفید با عقاید فمینیستی، عدم اعتقاد به هنجارها و اصول مذهبی، شرایط بد اقتصادی و بیکاری، مخالفت با ازدواج سنتی، لذت طلبی، دوستی با افراد سابقه دار در ازدواج سفید، ازهم گسستگی خانواده، فقدان کیفرگذاری مستقل برای ازدواج سفید، عدم نظارت همگانی، کسب حمایت برای زنان و عدم تعهد و مسئولیت در ازدواج سفید است.
۶.

راهکارهای مقابله با ازدواج سفید از منظر قرآن و روایات(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ازدواج سفید وظایف دولت وظایف مردم ساده زیستی ازدواج موقت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۲۲ تعداد دانلود : ۱۳۵۵
خانواده یکی از مهم ترین پایه های اساسی جامعه است که با ازدواج شکل می گیرد. اهمیت این نهاد به حدی است که در قرآن و روایات به ارتباط بین اعضای آن از ابتدای تشکیل توجه ویژه شده و دستورات ویژه ای برای آن مقدر شده است. در طول زمان، عوامل متعددی روال طبیعی و فطری ازدواج را دگرگون ساخته و تا حدودی آن را از حالت شرع و عرف خارج کرده است. کاهش معنویت، دنیاگرایی، بی تعهدی طرفین و موانع اقتصادی از موارد مهمی است که در ایجاد این  تغییرات و شکل گیری پدیده ای نظیر ازدواج سفید( نوعی زندگی زناشویی و برقراری رابطه جنسی بدون ثبت رسمی پیوند ازدواج) نقش داشته است. این مقاله با روش تحلیلی - توصیفی راهکارهایی را برای پیشگیری از گسترش ازدواج سفید از منظر آیات و روایات پیشنهاد داده است. نتایج پژوهش مؤید آن است که تمسک به قرآن و معنویت، گسترش آشنایی با فرهنگ آموزه های دینی، رعایت حیا و عفت، اهتمام و پایبندی به سبک زندگی اسلامی و الگو قراردادن زندگی پیشوایان معصوم (ع) مانع از شیوع این شکل از ارتباط حرام با عنوان ازدواج سفید در جامعه می شود.
۷.

از اخلاق متعارف تا اخلاق فراعرفی؛ گونه شناسی تجربه تعهد در ازدواج سفید(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ازدواج سفید تعهد اخلاق متعارف اخلاق فراعرفی گونه شناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۲ تعداد دانلود : ۴۹۲
ازدواج سفید پدیده ای مدرن و مفهوم تعهد، یکی از پروبلماتیک ترین مفاهیم عصر مدرن است. این تحقیق با رویکرد نظریه مبنایی انجام گرفته و میدان تحقیق، افراد هم بالینِ شهر اصفهان هستند که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند و نظری، با ۱۸ نفر از آنان مصاحبه انجام شد. جستجوی پاسخ برای این پرسش که تعهد در ازدواج سفید چگونه برساخته می شود، نشان داد که تعهد نه تنها مفهومی با معنای ثابت نیست بلکه در طی زمان و مکان و برحسب شرایط، تحول یافته و در چارچوب فضایل اخلاقی برداشت می شود. همچنین تیپولوژی تعهد در ازدواج سفید، طیفی از اخلاق متعارف تا اخلاق فراعرفی را در بر می گیرد که در یک سر طیف معنای عرفی اش قرار دارد که برگرفته از هنجارها و ساختارهای مسلط بیرونی بوده و قواعد مرسوم در روابط زناشویی رسمی در این سنخ حاکم است. سنخ شناسایی شده در دامنه دیگر طیف، تعهد به منزله اخلاق فراعرفی است که ناظر بر روابط برابری طلبانه، آزادی خواهانه و غیر متأثر از ایدئولوژی های فرهنگی است و معنایی درونی شده تر، فردی شده تر و خودگزیده تر دارد. نهایتا می توان گفت، تعهد در ازدواج سفید، معنایی وسیع، چندبعدی، نسبی و سیال دارد و نمی توان این مفهوم را در این سبک از زندگی، ذیل یک قاعده کلی، ارزش گذاری نمود.
۸.

ازدواج سفید و پیامد های آن در کشور ایران

تعداد بازدید : ۱۲۷۶ تعداد دانلود : ۱۱۸۴
ازدواج پدیده ای است که از دیرباز و از زمان پیدایش انسان بوده و تا امروز نیز ادامه داشته است. حالا بماند که در این دوره زمان از یک طرف دیگر تمایلی برای ازدواج وجود ندارد و سن ازدواج در حال افزایش است و از طرف دیگر انواع و اقسام ازدواج ها به وجود آمده مثل «ازدواج موقت»، «ازدواج صوری»، «ازدواج صیغه ای» و... و از طرفی میزان طلاق هم چه به صورت رسمی چه عاطفی افزایش پیدا کرده است. ما دراین تحقیق پدیده ی اجتماعی ازدواج سفید رادر کشور ایران وپیامدهای آن را بررسی کردیم. با این حال چون این پدیده هنوز بطور کامل شناخته شده عام نیست واز طرفی مغایر شرع ودین اسلام درکشورمان ایران است آمار قابل قبول ومستندی برای این پدیده مشخص نشده است..
۹.

تحلیل جرم شناختی ازدواج سفید

تعداد بازدید : ۷۸۹ تعداد دانلود : ۶۹۴
یکی از عناوین مجرمانه ای که در کشور ایران، به واسطه ی اسلامی بودنش، مورد جرم انگاری و کیفر گذاری قرار گرفته، مجموعه افعال جنسی حرام است. از جمله پدیده هایی که در چند سال اخیر در کشور ایران رایج گشته است و به طرز غیرمستقیم و در لایه های زیرین اجتماع می تواند امنیت روحی و روانی شهروندان را خدشه دار کند، ازدواج سفید است. تا چندین سال قبل مهم ترین آسیبی که خانواده های ایرانی را مورد تهدید قرار می داد، پدیده ی طلاق بود. گرچه افزایش سن ازدواج، بی رغبتی جوانان به ازدواج و عدم تمایل به فرزندآوری (و در نتیجه کاهش جمعیت) هم در مراحل بعدی قرار می گرفت .اما پدیده ای که در چندین سال اخیر، علی الخصوص از سال 1393 ، با ظهورش موجبات آسیب پذیرتر شدن خانواده ها را ایجاد کرده است، ازدواج سفید خصوصا در بین افراد دارای تحصیلات است.در بررسی حقوقی ازدواج سفید به نکات فراوانی از جمله تدلیس، زنا، طفل نامشروع ، جرائم منافی عفت بر می خوریم که در تمامی این موارد قانون مجازات اسلامی دارای قوانینی خاص می باشد لذا بررسی این موارد از اهمیت فراوانی برخوردار می باشد.
۱۰.

واکاوی زمینه ها و عملکرد کاربران مرد در تالارهای همسریابی مجازی در شهر کرمان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تالارهای گفتگو همسریابی مجازی ازدواج سفید مردان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۳ تعداد دانلود : ۴۲۸
این مطالعه با هدف تحلیل فعالیت کاربران مرد در تالارهای همسریابی و با استفاده از روش نظریه زمینه ای انجام شده است؛ برای این منظور با استفاده از نمونه گیری نظری، 11 کاربر فعال مرد در تالارهای همسریابی انتخاب شدند. داده ها ازطریق مصاحبه نیمه ساختاریافته جمع آوری و با نسخه 12 نرم افزار مکس کیو دی ای تحلیل شدند. بر پایه تعاملات و روابط مفهومی سه شرط علی شاملِ بحران معنا، تنوع طلبی و لذت طلبی در کنار سه شرط زمینه ای شاملِ تمایزطلبی، واسازی ارزشی و استقلال طلبی موجبات نوعی خاص از تعامل را فراهم کردند. شرایط تعاملی کاربران دو وجه اساسی شامل مقاومت علیه نظام اخلاقی جامعه و اقتصاد توافقی در نظام روابط خانوادگی دارد. نتایج نشان دادند هدف تعداد جالب توجهی از کاربران از ثبت نام و عضوشدن پایدار در این سایت ها، پیداکردن بدیل و جایگزینی برای ساختار غالب ازدواج در شهر کرمان است.
۱۱.

برساخت اجتماعی ازدواج سفید(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلیدواژه‌ها: ازدواج سفید همباشی رویکردتفسیرگرایانه نظریه زمینه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۴۰ تعداد دانلود : ۱۰۰۹
ازدواج سفید ، هم باشی یا هم خانگی و اسامی دیگری از این نوع که این روزها بیشتر شاهد شنیدن آن هستیم  نوعی از روابط میان دو جنس است که  تنها صرف توافق  دو طرف رابطه و بدون رعایت قوانین، شرع و عرف شکل می گیرد بنابراین صاحبنظران بر سر نهادن اسم ازدواج بر اینگونه روابط هم عقیده نیستند. در این مقاله سعی در مطالعه و بررسی برساخت ازدواج سفید در شهر تهران داریم. این پژوهش با رویکرد روش شناختی تفسیرگرایانه به روش نظریه زمینه ای با تکنیک مصاحبه عمیق به بررسی این موضوع در بین 16 زوج پرداخته است. پس از پایان مصاحبه ها و رسیدن به اشباع نظری و سرانجام کدگذاری و تحلیل داده ها مقوله های«کمبودها و نیازهای عاطفی»،«عدم نظارت خانواده بر روابط فرزندان و طرد آنان»،«تسهیل روابط دختران و پسران در کلانشهر»،«بالا رفتن سن تجرد در زنان»به عنوان مقوله علی،«تصمیمات عاطفی و هیجانی»،«خود اظهاری» به عنوان راهبرد،«کیفیت تعاملات و روابط زوجین»، استقلال عاطفی و مالی زنان»،«الگوبرداری از فرهنگ غربی» به عنوان شرایط مداخله گر،« بی رغبتی به ازدواج دائم»،«پنهان کاری و دروغ» به عنوان پیامدهای این نوع از زندگی تعیین شدند.
۱۲.

مطالعه تطبیقی نهادهای جایگزین ازدواج دائمی در حقوق ایران و انگلستان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ازدواج ازدواج موقت ازدواج سفید ازدواج عرفی همباشی حقوق انگلستان حقوق ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۲ تعداد دانلود : ۳۳۲
غریزه جنسی از طبیعی ترین غرایز وجودی انسان برای بازتولید نسل است و خداوند ضمن طراحی دین اسلام، برنامه جامعی تحت عنوان ازدواج برای پاسخگویی به این نیاز طبیعیِ بشر، تدارک دیده است. نظام حقوقی ایران به تأسی از مقررات اسلامی، ازدواج دائم را به عنوان راهکار اصلی مسئله معرفی نموده است و در شرایطی که امکان تحقق آن وجود ندارد، ازدواج موقت را پیشنهاد و ضوابط دقیقی برای آن معین می نماید. نظام حقوقی انگلستان نیز در ابتدا ازدواج را به عنوان اصلی ترین راه پاسخگویی به این نیاز در نظر گرفته بود؛ اما در دهه های اخیر، نهادهای مختلفی همچون ازدواج سفید، عرفی و همباشی در جوامع غربی شکل گرفته و موجب تغییر مسیر اولیه رفع نیاز مذکور گردیده اند. با توجه به گسترش ارتباطات در عصر حاضر، جامعه ایرانی نیز از تأثیرات این نهادها مصون نمانده و با مشکلاتی مواجه شده است. نوشتار حاضر با روش توصیفی تحلیلی و استفاده از منابع کتابخانه ای، با رویکرد تطبیقی به حقوق ایران و انگلستان، به تبیین ماهیت و ویژگی های هریک از نهادهای جایگزین ازدواج دائم، در این دو نظام پرداخته است. نتیجه حاصل نشان می دهد که درمیان نهادهای فوق، ازدواج موقت از امتیازات بیشتری برخوردار است و در هنگام ضرورت، می تواند جایگزین مناسبی برای ازدواج دائم باشد.
۱۳.

ازدواج سفید از منظر فقهی - حقوقی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: نکاح ازدواج سفید فقه اسلام ایران همباشی.

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۰۶ تعداد دانلود : ۴۷۶
ازدواج سفید آن است که طرفین بدون عقد نکاح شرعی یا مفقود بودن یکی از شروط نکاح، اقدام به تشکیل زندگی مشترک می کنند و ازآنجاکه آمار آن در جامعه کنونی ما رو به فزونی است لازم است ابعاد فقهی و حقوقی این پدیده مورد مداقه قرار بگیرد. پژوهش حاضر با روش توصیفی تحلیلی درصدد بررسی اهمیت ازدواج سفید در فقه و حقوق است. یافته های پژوهش نشان داد که ازدواج سفید همواره به دلیل نداشتن یکی از ارکان ازدواج صحیح شرعی ازنظر فقهی و قانونی اساساً ازدواج شمرده نمی شود چراکه در ازدواج سفید سه حالت را می توان تصور کرد و هر سه حالت هم فاقد یک یا چند رکن هستند:در حالت اول طرفین بدون قصد ازدواج اقدام به همباشی می کنند؛ در حالت دوم گرچه به قصد ازدواج اقدام به همباشی می کنند لکن ایجاب و قبول لفظی وجود ندارد (برخی این قسم را همان نکاح معاطاتی می دانند)؛ و در حالت سوم نیز گرچه هم قصد و هم لفظ وجود دارد اما سایر ارکان ازدواج شرعی مثل اذن پدر برای دختر باکره یا ذکر مهر و مدت در ازدواج موقت وجود ندارد.
۱۴.

بررسی اثرات و تبعات حقوقی ازدواج سفید در حقوق ایران با نگاهی تطبیقی به قوانین و مقررات فرانسه

کلیدواژه‌ها: ازدواج سفید اثرات حقوقی ازدواج سفید ازدواج سفید در حقوق ایران ازدواج سفید در حقوق فرانسه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۶ تعداد دانلود : ۲۷۷
از جمله معضلات اخیر مطرح شده در حوزه حقوق خانواده، تهدید نهاد خانواده به واسطه پدیده ازدواج سفید است که خود، معلول عللی از جمله مشکلات اقتصادی، بالا رفتن سن ازدواج، مسئولیت گریزی و هزینه های ازدواج رسمی است. در این پژوهش که به روش توصیفی – تحلیلی تهیه و تنظیم گردیده است، با بررسی منابع فقهی و حقوقی حوزه حقوق خانواده از یک سو و همینطور قوانین و مقررات فرانسه از سوی دیگر به بررسی اثرات و توابع حقوقی ناشی از این ازدواج پرداخته شده است. نتایج و یافته های پژوهش موید این مطلب است که رابطه میان زن و مرد تحت لوای ازدواج سفید در حقوق ایران، در اموری نظیر نسب، حضانت، ولایت، نفقه، مهریه و ارث و نظایر آن تاثیرگذار بوده است و به واسطه اینکه از نظر شرعی، ازدواج سفید در حقوق ایران رسمیت ندارد و مشورع نیست، لذا رابطه میان زن و مرد نیز از نظر حقوقی و فقهی رسمیت نداشته و از منظر حقوق کیفری نیز قابل تعقیب است و همین مساله سبب بروز مشکلاتی نظیر عدم تعلق حق نفقه و مهریه به زن، عدم احراز نسب میان زن و مرد و فرزند ناشی از ازدواج و محرومیت از ارث و نظایر آن شده است، هرچند که اخیراً رویکردهای متفاوتی نسبت به حق نسب یا حق ارث مطرح شده است اما فضای غالب حقوقی و شرعی، این رابطه را نپذیرفته است. این وضعیت در حقوق فرانسه متفاوت است و چون ازدواج سفید در حقوق فرانسه به رسمیت شناخته شده است، لذا روابط میان زن و مرد در قلمرو روابط قانونی قرار گرفته و تمامی اثرات آن نظیر مشروعیت رابطه، تعلق حقوق مالی نظیر نفقه و ارث و همینطور رابطه با فرزند ناشی از ازدواج در مدار قانونی و رسمی قرار تلقی می شود.
۱۵.

واکاوی پدیدارشناسانه (ازدواج سفید)، مورد مطالعه: جوانان شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ازدواج سفید پدیدارشناسی جهانی شدن فردگرایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۰۲ تعداد دانلود : ۳۳۵
ازدواج سفید یکی از شیوه های زندگی بدون ثبت رسمی است که در بین جوانان ایرانی مورد پذیرش قرار گرفته است. هدف از این مطالعه، واکاوی پدیدارشناسانه ازدواج سفید بود. جامعه مورد مطالعه در این پژوهش، تمامی جوانان ۱۸ تا ۴۰ساله ای بودند که در خردادماه سال ۱۴۰۰ در یکی از مناطق ۲۲ گانه شهر تهران سکونت داشتند و حداقل ۶ ماه از شروع ازدواج سفید آنها گذشته بود. برای انتخاب نمونه ها از روش نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی استفاده شد. همزمان با اشباع اطلاعات، روند نمونه گیری متوقف شد و تعداد نمونه های پژوهش به ده نفر رسید. برای واکاوی تجارب آنها از مصاحبه نیمه ساختاریافته عمیق استفاده شد. تحلیل داده های تحقیق با روش پدیدارشناسانه تفسیری (IPA) انجام گرفت. در پایان، ده تم اصلی و چهار مقوله هسته از متن مصاحبه ها استخراج شد. تم های اصلی این پژوهش بدین شرح بود: رضایت مندی، کمرنگ شدن اعتقادات دینی، گشودگی به تجربه، استقلال فردی، جهانی شدن، اجتناب گری از ازدواج، مقدمه ای برای ازدواج، فردگرایی، نقش هم سالان و زندگی حداقلی. به نظر می رسد که ازدواج سفید رابطه ای آزادانه و در عین حال متعهدانه است که همراه با فرایند گذار به سمت مدرنیته، بیش از گذشته به عنوان یک سبک زندگیِ جایگزین ازدواج یا پیش از ازدواج در دسترس برخی جوانان شهر تهران قرار گرفته است.
۱۶.

التعلیل السوسیولوجی لنشوء ظاهره الزواج الأبیض بین الأوساط الطلابیه (طلّاب مدینه طهران نموذجاً 2019-2017م)(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۳۱۰ تعداد دانلود : ۱۷۵
لقد شهدنا فی السنوات الأخیره تغیرات وتطورات فی الأبعاد الاقتصادیه والثقافیه والاجتماعیه فی إیران، وهی نتیجه تغییر فی القیم والرغبه نحو نوع جدید من التعایش. یُسمّی هذا النوع من المعاشره بین الفتیات والفتیان الذین یتعایشون دون زواج رسمی بالزواج الأبیض. یبدو أنّ هذا النوع من العلاقه أکثر انتشاراً فی المدن الکبری. نشهد الیوم تزایداً للزواج الأبیض فی إیران شیئاً فشیئاً والسیاسه السائده هی تجاهل هذه الظاهره. نحاول فی هذه الدراسه، الترکیز علی أسباب وعوامل وشروط وتبعات هذا النوع من التعایش؛ حیث قامت هذه الدراسه بالتحقیق فی هذه الإشکالیه بین 16 زوجاً من خلال دراسه منهجیه وطریقه نظریه أساسیه مع تقنیه المقابله المتعمقه . بعد انتهاء المقابلات والوصول إلی النتائج النظریه المنشوده، وأخیراً ترمیز البیانات وتحلیلها، تم تحدید بیانات الفئات التالیه وهی: "المشاکل الاقتصادیه"، "تدنی نسبه التوقعات فی هذه العلاقات مقابل الزواج الرسمی"، "الفقر العاطفی"، "القضایا السلبیه إثر (الطلاق وتبعاته)کظروف سببیه، "المجهول"، "الهجره"، "الفردیه"، "إنخفاض نسبه سن الزواج"، کمتغیرات خلفیه، "الخیار فی عدم الاستمرار بالعلاقه"، "التعرف علی الشریک فی المنزل"، "ضعف القیم الدینیه، کظروف دخیله، "الدعم الروحی والجنسی"، "رغبه النساء فی العلاقه الرسمیه"، "عدم رغبه الرجال فی إضفاء الطابع الرسمی علی العلاقه"، "البحث عن التنوع"، کتعاملات، "میزات الزواج الأبیض"، "قیود الزواج الأبیض"، " الشعور بعدم الأمان الوجودی"، نتیجه لهذا النوع من الحیاه.
۱۷.

جایگاه عرف در ازدواج سفید از نظر فقه اسلام(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: عرف ازدواج سفید زن خانواده فقه اسلام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۵ تعداد دانلود : ۲۲۹
هدف: هدف پژوهش حاضر، بررسی جایگاه عرف در ازدواج سفید، از نظر فقه اسلام می باشد. در همه ادیان و طبق دیدگاه کلیه جامعه شناسان، خانواده اولین و مهمترین نهادی است که فرد در آن متولد می شود و در انتها رشد و تعالی می یابد. در واقع اهمیت خانواده تا جایی است که در کلیه کتب مقدس، تاکید مؤکدی بر آن شده است. ادامه دادن نسل و فرزندآوری نیز ضروری ترین و اصلی ترین ثمره ازدواج است که آن نیز توسط کلیه مذاهب توصیه شده است. ازدواج سفید بزرگترین آفتی بر کلیه موارد مذکور است. روش: این پژوهش با استناد به منابع کتابخانه ای و روش توصیفی-تحلیلی انجام شد. یافته ها: از جمله علل روی آوردن به ازدواج سفید در ایران، بیکاری، سنت های غلطی مانند وضع مهریه های سنگین، مخارج کمرشکن عروسی، فاصله بین فقیر و غنی، و ... می باشد. همچنین افزایش چشمگیر خانه های مجردی در نتیجه استقلال طلبی، تعارض های نسلی، مهاجرت شغلی و تحصیلی را می توان از عوامل مهم شیوع ازدواج سپید در کشور از نظر جامعه شناختی دانست. زوج-هایی که ازدواج سفید را انتخاب می کنند، از سلامت روانی کمتری نسبت به افرادی که ازدواج رسمی می کنند، برخوردارند و سطح رضایت از زندگیِ بسیار پایین تری دارند. مشخص نبودن مرز مسئولیت-ها و تعهدات در زندگی مشترک و توقع مشارکت مالی و تقسیم درآمد، هدفمند نبودن افراد برای سرمایه گذاری اقتصادی و رشد مالی، از دیگر مسائلی است که افراد در ازدواج سفید با آن مواجه می-شوند.
۱۸.

بررسی وضعیت همباشی در ایران: فراترکیب پژوهش های همباشی

تعداد بازدید : ۲۰۱ تعداد دانلود : ۱۲۲
انقلاب جنسی اواخر دهه 1960به تغییر گفتمان جنس ی و تغییر اساسی در نگرش ها، اخلاق و رفتار جنسی در بسیاری از کشورهای غربی منجر شد. یکی از مهم ترین پیامدهای آن گس ترش روابط جنسی پیش از ازدواج در این کشورها بوده است. این الگوی روابط جنسی پیش از ازدواج به تدریج نقاط دیگر جهان را نیز فراگرفت. این دگرگونی از رابطه جنسی اسطوره زدایی کرد و علاوه بر افزایش س ن ازدواج، زمینه های پیدایی همباشی را به وجود آورد. ایران اسلامی نیز از تحولات در امان نمانده است و نزدیک دو دهه است که زمزمه هایی از رواج این الگوی ازدواج در ایران شنیده می شود و پژوهش هایی را که عمدتاً به روش کیفی انجام شده است، برانگیخته است. این مطالعه قصد دارد با ترکیب یافته های این پژوهش ها به درک بهتر این پدیده و ارائه تصویری کلی از وضعیت همباشی در ایران اقدام کند. این مطالعه با روش فراترکیب انجام شده است. جست وجو در مهم ترین پایگاه های اطلاعات فارسی با کلیدواژه همباشی، هم خانگی، هم بالینی و ازدواج سفید در محدوده زمانی بین سال های1380 الی 1400 انجام شد. از مجموع مقالات به دست آمده نهایتاً 14 مقاله با توجه به معیارهای ورود و خروج تحقیقات انتخاب شد. همباشی در ایران در میان طبقات متوسط شهری، گروه های سنی جوان و تحصیل کردگان دانشگاهی رواج یافته است. تجربیات جهانی از روند افزایشی آن حکایت دارد. در ایران اسلامی به دلیل غیرقانونی بودن و مجازات شدید در صورت افشای آن، از میزان آن اطلاعی در دست نیست ولی بررسی داده های نگرش سنجی حاصل از پیمایش های ملی در دهه نود نشان از افزایش موافقت با این پدیده در سطح نگرشی دارد. در تحلیل این پدیده بایستی به سنخ های متفاوت همباشی توجه کرد. حداقل با دو سنخ از همباشی در ایران روبه رو هستیم؛ سنخ اول بیشتر در قالب یک نوع الگوی روابط پیش از ازدواج قابل طبقه بندی است و سنخ دوم همباشی به عنوان بدیل ازدواج محسوب می شود.
۱۹.

بازبردی از تطبیق مساله ازدواج سفید در نظام حقوقی و فقه در ایران و نظام حقوقی و قوانین فرانسه

تعداد بازدید : ۱۹۵ تعداد دانلود : ۲۴۵
این تحقیق علمی جهت تطبیق ازدواج سفید به عنوان شکل تکامل یافته تشکیل خانواده در فرایند مدرنیزه شدن این نهاد در دو کشور ایران و فرانسه در اسناد معتبر علمی و قوانین حقوقی و قانونی انجام شد. تغییرات در پیدایی نگرش نوینی از پیوند زناشویی( ازدواج سفید) به عنوان یک پدیده اجتماعی با نوعی نتیجه فردگرایی مطلق در قالب همباشی و همخانگی همراه است پس؛ نمی تواند پدیده ای تک علیتی باشد و به طور حتم متاثر از عوامل متعدد خواهد بود. مطالعه توصیفی- تطبیقی، با تحلیل زوایایی از ابعاد حقوقی، قانونی در فرایند رو به رشد خود محوری و سطحی شدن معیارها، با مقتضیات روز موید اهمیت و ضرورت تحقیق انجام شده است. بازبردها نشان داد، وضعیت کشور فرانسه با توجه به شاخص های تعریف شده در اسناد بین المللی به عنوان یکی از کشورهای پیشرو در تغییر اشکال خانواده، در میزان انطباق شاخص ها با استاندارد های نظام حقوقی ایران، متفاوت به نظر می رسد. نتیجه؛ وقتی جامعه ای مدرن و خواهان توسعه و پیشرفت است علاوه بر تغییر در روابط و ضوابط اجتماعی، خانوادگی، با تغییر در جغرافیا، اقتصاد، فرهنگ و دانش با مراکز و سازمان ها و نهادها همسو می شود و سرانجام فرایند هویت یابی متفاوت جوامع با گونه ای نظم مع نایی یکپارچه س از در گروه های متف اوت جام عه، به یکپارچگی می رسد.
۲۰.

مقایسه میزان خشنودی و کیفیت زندگى زوجین در ازدواج سفید با ازدواج های شرعی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ازدواج ازدواج سفید خشنودی از زندگی کیفیت زندگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۷ تعداد دانلود : ۱۷۰
امروزه پدیده ازدواج سفید، به یکی از مهم ترین دلایل ناپایداری بنیان خانواده تبدیل شده و نبود پژوهش هایی در زمینه مقایسه مؤلفه های کلیدی زندگی زوجین در ازدواج سفید و شرعی موجب دامن زدن به این پدیده شده است. پژوهش حاضر با هدف، مقایسه میزان خشنودی و کیفیت زندگى زوجین در ازدواج سفید با ازدواج های شرعی انجام شد. این پژوهش، ازنظر هدف کاربردی و ازنظر شیوه ی جمع آوری داده ها توصیفی پیمایشی است. در جهت انجام این پژوهش به یک مورد کاوی در میان افراد دارای ازدواج های رسمی و افراد دارای ازدواج سفید ساکن در منطقه یک و دو تهران در سال 1399 پرداخته شده است. در این پژوهش 384 نفر از افراد دارای ازدواج های رسمی و افراد دارای ازدواج سفید ساکن در منطقه یک و دو تهران در سال 1399 به عنوان نمونه ی موردپژوهش انتخاب شدند. روش نمونه گیری در ازدواج شرعی تصادفی و در ازدواج سفید هدفمند و گلوله برفی بود. برای انجام این پژوهش از پرسشنامه خشنودی زناشویی انریچ(Olson et al., 2012) و پرسشنامه کیفیت زندگی اسپینر(Bradbury et al., 2000) استفاده شد که جهت تأیید روایی آن، از روایی صوری استفاده شد و برای پایایی آن آلفای کرونباخ استفاده گردید. تجزیه وتحلیل داده ها با نرم افزار  SPSS20  و با استفاده از آزمون T دو گروه مستقل انجام شد. یافته ها نشان داد که با توجه به سطح معناداری(02/0)، بین میزان خشنودی از زندگی در بین افراد با ازدواج سفید و افراد با ازدواج های شرعی تفاوت معناداری وجود دارد.همچنین، با در نظر گرفتن سطح معناداری(01/0) بین میزان کیفیت زندگی در بین افراد با ازدواج سفید و افراد با ازدواج های شرعی تفاوت معناداری وجود دارد.نتایج پژوهش نشان داد: سطح خشنودی و کیفیت از زندگی در بین زوجین سفید و شرعی اختلاف معناداری دارد و بایستی با اتخاذ راهکارهای لازم، بحران ازدواج سفید را کنترل و مدیریت کرد.