مطالب مرتبط با کلیدواژه
۳۴۱.
۳۴۲.
۳۴۳.
۳۴۴.
۳۴۵.
۳۴۶.
۳۴۷.
۳۴۸.
۳۴۹.
۳۵۰.
۳۵۱.
۳۵۲.
۳۵۳.
۳۵۴.
۳۵۵.
۳۵۶.
۳۵۷.
۳۵۸.
۳۵۹.
۳۶۰.
شایستگی
منبع:
مطالعات منابع انسانی سال ۹ بهار ۱۳۹۸ شماره ۳۱
1 - 24
حوزه های تخصصی:
زمینه و هدف: یکی از پیش نیازهای اجرای طرح های تعالی منابع انسانی برخورداری مدیران از شایستگی های مورد نیاز است. این پژوهش به شناسایی شایستگی های کلیدی مدیران در راستای تعالی منابع انسانی پرداخته است. روش شناسی: این پژوهش به روش آمیخته متوالی (کیفی-کمی) در سه مرحله انجام شده است. در مرحله اول برای شناسایی شایستگی های مدیران از روش نظریه پردازی داده بنیاد استفاده شده است. مصاحبه شوندگان این مرحله شامل 18 نفر از مدیران در 8 شرکت تولیدکننده لوازم خانگی در ایران بودند. در مرحله دوم تحقیق برای تعیین میزان اهمیت این شایستگی ها از روش دلفی استفاده شد. در مرحله سوم به منظور سنجش میزان تأثیر این شایستگی ها بر معیار نتایج تعالی منابع انسانی از روش معادلات ساختاری با رویکرد حداقل مربعات جزئی استفاده گردید. در این مرحله 114 واحد درون سازمانی و 114 مدیر هر یک از این واحدها به روش تمام شمار مورد پیمایش قرار گرفتند. یافته ها: به منظور اثربخشی استقرار نظام تعالی منابع انسانی 16 شایستگی کلیدی برای مدیران در پنج حوزه شایستگی های فردی، شایستگی های ارتباطی- اجتماعی، شایستگی های مدیریت و رهبری، شایستگی های استراتژیک و شایستگی های مکمل شناسایی شدند. نتیجه گیری: توسعه میزان برخورداری مدیران از این شایستگی های کلیدی می تواند به تسهیل پیشبرد طرح های تعالی منابع انسانی در سازمان یاری رساند.
طراحی مدل شایستگی های حرفه ای کارکنان دانشی سازمان های دانش بنیان در بخش دولتی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات منابع انسانی سال ۱۱ زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴۲
1 - 24
حوزه های تخصصی:
زمینه و هدف: سازمان های دانش بنیان، برای دستیابی به اهداف، بر شایستگی های خاصی تأکید می کنند؛ زیرا مدل شایستگی کارکنان برای سطوح مشاغل متفاوت است. بر این اساس، پژوهش حاضر با هدف طراحی مدل شایستگی های حرفه ای کارکنان دانشی سازمان های دانش بنیان اجرا شده است. روش: این پژوهش به لحاظ هدف، کاربردی و از نظر نوع داده ها، آمیخته اکتشافی است. در بخش کیفی پژوهش، 12 نفر از خبرگان سازمان های دانش بنیان مشارکت کردند که این افراد با روش نمونه گیری غیراحتمالی هدفمند انتخاب شدند. داده های این بخش از طریق مصاحبه های نیمه ساختاریافته گردآوری و با تحلیل مضمونتجزیه وتحلیل شدند. جامعه آماری بخش کمّی، 330 نفر از کارکنان دانشی سازمان های دانش بنیان بود که از میان آنها، 178 نفر با روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. داده های این بخش، از طریق پرسش نامه محقق ساخته گردآوری و با مدل سازی معادلات ساختاری تجزیه وتحلیل شد. یافته ها: مدل شایستگی های حرفه ای در قالب پنج مقوله اصلی، 20 مقوله فرعی و 78 زیرمقوله ساختاردهی شد که عبارت اند از: 1. دانش (روزآمدسازی دانش، دانش حرفه ای، آگاهی محیطی و مدیریت دانش)؛ 2. مهارت (مهارت اجتماعی، مدیریتی، حل مسئله، مذاکره و بازاریابی)؛ 3. توانایی (توانایی آموزشی، فکری، الگوسازی، مشاوره کسب وکار و توسعه محصول جدید)؛ 4. ویژگی (خودکارآمدی، التزام کاری، اخلاق کاری و روحیه پژوهندگی)؛ 5. نگرش (کارآفرینی و آینده نگری). شایان ذکر است که بر اساس نتایج تحلیل عاملی تأییدی مرتبه دوم، ارتباط میان شاخص ها، مؤلفه ها و ابعاد مدل شایستگی معنادار بود. نتیجه گیری: توسعه شایستگی های حرفه ای کارکنان دانشی، از اتلاف وقت، انرژی و منابع سازمان های دانش بنیان جلوگیری می کند و زمینه بازنگری عمیق در معیارهای گزینش و انتخاب کارکنان و تدوین برنامه های توسعه و بهسازی را فراهم می آورد.
بررسی تأثیر یادگیری مشارکتی بر شایستگی و فرسودگی تحصیلی دانش آموزان متوسطه اول شهر علی آباد کتول
حوزه های تخصصی:
هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر یادگیری مشارکتی بر شایستگی و فرسودگی تحصیلی دانش آموزان متوسطه اول شهر علی آباد کتول بود. روش پژوهش حاضر شبه آزمایشی است. طرح مورداستفاده در این تحقیق، طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل می باشد. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه دانش آموزان متوسطه اول شهر علی آباد کتول می باشند. از بین این دانش آموزان 40 نفر از دانش آموزان پایه هشتم به صورت نمونه گیری در دسترس در دو گروه 20 نفر آزمایش و گواه انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری در این پژوهش، بسته آموزش یادگیری مشارکتی به روش جیگساو، پرسشنامه شایستگی تحصیلی دیپرنا و الیوت (1999) و پرسشنامه فرسودگی تحصیلی بروس و همکاران (2009) می باشد. داده های به دست آمده با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس تک متغیره با نرم افزار SPSS- 20 مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج بیانگر آن است که یادگیری مشارکتی برافزایش شایستگی و کاهش فرسودگی تحصیلی دانش آموزان متوسطه اول شهر علی آباد کتول تأثیر دارد.
بررسی جایگاه آموزش مدیریت در مهندسی با هدف پرورش مدیران بر مبنای شایستگی
منبع:
آموزش مهندسی ایران سال ۱۴ بهار ۱۳۹۱ شماره ۵۳
1 - 18
شاید برای یک دانشجوی مهندسی که با محیط های کاری سر و کار و با کسب وکارهای امروزی آشنایی ندارد، اهمیت داشتن حداقل آگاهی درباره دانش مدیریت و مهارتهای گوناگون آن روشن نباشد، اما برای مهندسی که درگیر کار در سازمانهای امروزی است، اهمیت و لزوم چنین دانشی آشکار است. در پستهای بالاتر؛ یعنی زمانی که یک مهندس با تجربه به پستهای نظارتی یا مدیریتی ارتقا پیدا می کند و بر کار مهندسان دیگر یا مجموعه بزرگ تر از سایر کارکنان سازمان نظارت یا مدیریت می کند، لزوم داشتن دانش مدیریت روشن تر است. بدون داشتن مهارتهای مدیریتی، مهندسی که فقط آموزش فنی دیده است قادر به اداره ی موفقیت آمیز چنین وظایفی نخواهد بود. با توجه به این مطلب و ضرورت برگزاری دوره های اثربخش برای مدیران ارشد، در این مقاله بین نیازهای آموزشی مدیران ارشد با توجه به مهارتهای سه گانه مدیران از دید آقای کتز (مهارت فنی، انسانی، ادراکی) و تعریف مدیریت (نیل به اهداف و رسالتهای سازمانی به صورت کارا و اثربخش) ارتباط برقرار و به موضوع لزوم آموزش مهارتهای مدیریتی به مهندسان با هدف پرورش مدیران بر مبنای مدل شایستگی پرداخته شده است. تحقیق حاضر از نظر هدف در زمره تحقیقات کاربردی قرار می گیرد.
ارزیابی اثربخشی بیرونی برنامه درسی دوره مدیریت پروژه آموزشکده شرکت صنایع الکترونیک شیراز بر اساس مدل چشم شایستگی
منبع:
آموزش مهندسی ایران سال ۱۴ بهار ۱۳۹۱ شماره ۵۳
83 - 117
هدف کلی این تحقیق ارزیابی اثربخشی بیرونی برنامه درسی دوره مدیریت پروژه آموزشکده شرکت صنایع الکترونیک شیراز بر اساس مدل چشم شایستگی بوده است. جامعه آماری این تحقیق شامل کلیه دانش آموختگان رشته مدیریت پروژه آموزشکده شرکت صنایع الکترونیک شیراز است. ابزار تحقیق شامل پرسشنامه محقق ساخته بر اساس مدل چشم شایستگی بود که بین کلیه افراد جامعه توزیع شد. با استفاده از روشهای آمار توصیفی داده ها تحلیل شدند. نتایج نشان داد که: 1. دانش، مهارت و نگرش دانش آموختگان در بعد شایستگی فنی بالاتر از حد متوسط و پایین تر از حد مطلوب است. 2. دانش، مهارت و نگرش دانش آموختگان در بعد شایستگی رفتاری بالاتر از حد متوسط و پایین تر از حد مطلوب است. 3. دانش، مهارت و نگرش دانش آموختگان در بعد شایستگی زمینه ای بالاتر از حد متوسط و پایین تر از حد مطلوب است.
بررسی و شناسایی شایستگیها و مهارتهای اشتغالزای زنان در صنعت (مطالعه موردی: شرکت فولاد مبارکه اصفهان)
منبع:
آموزش مهندسی ایران سال ۱۵ بهار ۱۳۹۲ شماره ۵۷
51 - 73
هدف این پژوهش شناسایی و ارزیابی م هارتهای مورد نیاز برای اشتغال و مشارکت ب هتر زن ان در ب خش ص نعت بود. همچنین، با مطالعه برنامه های آموزشی شرکت فولاد مبارکه اصفهان، میزان انطباق شایستگیهای مورد نیاز برای اشتغال و فعالیت زنان با برنامه های آموزشی این شرکت بررسی شد. پس از بررسی موضوع و مصاحبه با مدیران شرکت فولاد مبارکه اص ف هان س عی ش د ت ا فهرستی از م هم ترین و اساسی ترین مهارتها و قابلیتهایی که دانش آموختگان زن برای فعالیت و مشارکت بیشتر در بخشهای صنعت به آن نیاز دارند، شناسایی شود. این پژوهش از نوع پیمایشی بود و با استفاده از روش سه سوسازی انجام شد. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه، مصاحبه و مطالعه اسناد استفاده شد. جامعه آماری این پژوهش را کلیه مدیران شرکت فولاد مبارکه اصفهان تشکیل دادند. نتایج این تحقیق نشان داد که شایستگیهایی نظیر مهارت کار کردن با رایانه، مهارت مشتری مداری، مهارت مربوط به کار گروهی، مهارت استفاده از فناوری ارتباطات و اطلاعات، توانایی تفکر خلاقانه و ایجاد نوآوری در محیط، حل مسئله، داشتن انتظارات شغلی معقول، درک اهداف و سیاستهای سازمان و قابلیت آموزش دیدن در حین کار برای مدیران صنعت بزرگی مثل شرکت فولاد مبارکه اهمیت زیادی دارد که از بین آنها مهارت کار کردن با رایانه، مهارت مشتری مداری و درک اهداف و سیاستهای سازمان به عنوان یک نوع مزیت و شایستگیهای اساسی زنان در بخش صنعت شناسایی شدند. علاوه بر این، نتایج نشان داد که برای ورود بهتر زنان به صنعت لازم است شایستگی کار کردن در شرایط سخت نیز در برنامه های آموزش مهندسی آنان مورد توجه قرار گیرد.
اثربخشی مدل طراحی آموزشی چهارمؤلفه ای در بهبود واکنش و یادگیری کارکنان صنعت خودروسازی
منبع:
آموزش مهندسی ایران سال ۱۷ تابستان ۱۳۹۴ شماره ۶۶
119 - 139
هدف مقاله حاضر بررسی اثربخشی آموزش مهندسان صنعت خودروسازی بود که با تکیه بر طراحی آموزشی کل نگر و کاربست مدل چهار مؤلفه ای(4C/ID) در شرکت ایران خودرو خراسان انجام شد. روش پژوهش از نوع شبه آزمایشی بوده و از طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل استفاده شد. نمونه آماری عبارت بود از 40 نفر از مهندسان شرکت ایران خودرو خراسان که در دوره استاندارسازی ایستگاههای کاری شرکت کرده بودند، که به شیوه نمونه گیری در دسترس، یک گروه متشکل از 20 نفر از مهندسان به عنوان گروه آزمایش و 20 نفر دیگر به عنوان گروه گواه انتخاب شدند. برای ارزشیابی اثربخشی آموزش مدل پاتریک انتخاب وبا توجه به محدویتهای زمانی و اجرایی دو سطح اول این مدل (واکنش و یادگیری) استفاده شد ابزارهای پژوهش شامل دو پرسش نامه fvhd سنجش رضایت از دوره، نگرش نسبت به دوره و یک آزمون پیشرفت تحصیلی بود. نتایج نشان داد که به کارگیری رویکرد کل نگر براساس مدل چهارمؤلفه ای در آموزشهای صنعت خودروسازی باعث اثربخشی دوره های آموزشی (p>0/01) می شود. درخصوص مؤلفه های تشکیل دهنده اثربخشی نتایج نشان داد که فراگیران در دوره طراحی شده براساس مدل چهارمؤلفه ای(4C/ID) رضایت مندی بهتر (p=0/01) و همچنین نگرش مثبت تری (p=0/02) را نسبت به دوره آموزشی مذکور داشتند. اما در خصوص مؤلفه یادگیری تفاوت معناداری میان دو گروه حاصل نشد.
بررسی دیدگاه دانشجویان رشته های فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) و فناوری اطلاعات (IT) دانشگاه علمی کاربردی شیراز درباره اثربخشی برنامه های درسی بر اساس مدل اصلاح شده چشم شایستگی
منبع:
آموزش مهندسی ایران سال ۲۱ بهار ۱۳۹۸ شماره ۸۱
69 - 84
پژوهش حاضر با هدف بررسی ارزیابی اثر بخشی برنامه های درسی رشته های ارتباطات و فناوری اطلاعات (ICT ) و فناوری اطلاعات و ارتباطات (IT ) دانشگاه علمی کاربردی شیراز بر اساس مدل اصلاح شده چشم شایستگی انجام شد.روش پژوهش توصیفی از نوع پیمایشی بود. جامعه آماری پژوهش کلیه دانشجویان رشته های فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT ) و فناوری اطلاعات (IT ) دانشگاه علمی کاربردی شهر شیراز در سال 1396 به تعداد 300 نفر بودند که از میان آنها و با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای نسبتی، 170 نفر به عنوان اعضای نمونه انتخاب شدند. به منظور جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه محقق ساخته استفاده و روایی و پایایی آن به ترتیب با استفاده از تحلیل گویه و آلفای کرونباخ محاسبه شد. داده ها با استفاده از آزمون های آماری تی تک نمونه ای، آزمون فریدمن و تحلیل واریانس طرح های تکراری تحلیل شد. نتایج به دست آمده نشان داد که دانشجویان شایستگی های فنی، زمینه ای و ادراکی را در سطحی قابل قبول و شایستگی های رفتاری را پایین تر از حد متوسط ارزیابی کرده اند. همچنین شایستگی های ادراکی، فنی، زمینه ای و رفتاری به ترتیب دارای اولویت یک تا چهار هستند. از طرفی، بین اهمیت شایستگی های فنی، رفتاری، زمینه ای و ادراکی از نظر دانشجویان مهندسی تفاوت وجود داشت که آزمون تعقیبی بونفرونی نشان داد که این تفاوت فقط بین دو بعد شایستگی های رفتاری و ادراکی از نظر آماری معنادار است.
شایستگی معناسازی صنعت محور دانشجویان مهندسی - رویکرد تلفیقی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
آموزش مهندسی ایران سال ۲۴ پاییز ۱۴۰۱ شماره ۹۵
1 - 26
هدف اصلی این پژوهش، بررسی شایستگی های معناسازی صنعت محور دانشجویان مهندسی است. این پژوهش کیفی با استفاده از روش هفت مرحله ای ساندلوسکی و باروسو انجام شده است. گروه فراترکیب متشکل از سه نفر متخصص برنامه ریزی درسی و یک نفر متخصص در روش پژوهش فراترکیب بود. 107 منبع پژوهشی مرتبط، مبنای تحلیل قرار گرفت که نتیجه آن استخراج 11 مضمون مسئله یابی، موضوع یابی، انتخاب موضوع با هدف یافتن راه حل های جدید، تحلیل نیازهای اطلاعاتی، طراحی و تدوین ساختار جستجوی اطلاعات، اجرای فرایند جستجوی اطلاعات، ارزیابی فرایند جستجوی اطلاعات، تدوین ساختار حل مسئله بر اساس اطلاعات نهایی، اجرای حل مسئله، پیامدهای حل مسئله، تصمیم گیری نهایی در خصوص ساختار حل مسئله است. اعتبار داده ها با استفاده از فنون اعتبارپذیری، انتقال پذیری و همسوسازی داده ها و اعتمادپذیری به داده ها نیز با هدایت دقیق جریان جمع آوری اطلاعات و همسوسازی پژوهشگران تأیید شد. نتایج نشان دادند که معناسازی شایسته برای موفقیت در بسیاری از مشاغل، لازم است و فرد باید در محیطی پرتلاطم و پیچیده و در حالت غیرقطعی، توانایی تصمیم گیری، اقدام و تدوین نقشه عمل را داشته باشد. اساتید می توانند با آموزش معناسازی در فرایند تدریس، خلاقیت خویش را در کلاس درس نشان دهند و هنر تدریس اثربخش را با دانش علمی تلفیق کنند. بر اساس نتایج پژوهش، از یک طرف می تواند تجارب وسیعی را در اختیار برنامه ریزان آموزشی قرار دهد و از طرف دیگر شناسایی مضامین احصاء شده در رویکرد معناسازی، تأثیر به سزایی بر بهبود کیفیت تدریس در حوزه آموزش مهندسی می گذارد که داشتن درک صحیح از این عوامل، برای دانشگاه و نظام آموزش عالی بسیار مهم است.
در فضایل انسانی مهندسان، بخش اول: خردمندی
منبع:
آموزش مهندسی ایران سال ۵ بهار ۱۳۸۲ شماره ۱۷
9 - 21
مهندسان در دنیای صنعتی امروز از نظر مسئولیت، تعهد، خدمت و کار در جامعه از جایگاه ویژه ای برخوردارند و اگر همراه با تخصص های فنی و کاربردی، درایت، تفکر، اندیشه به معنی خرد داشته باشند و نیز قانونمندی، عدالت، حفظ منافع همگانی با تکیه بر باورهای انسانی و الهی؛ یعنی اخلاق را در عمل رعایت کنند، مقبولیت آنها ، پیشرفت آنها و ارزش آنها یقیناً در جامعه افزون می شود و در انجام دادن رسالت موفق تر خواهند بود. این نوشته برگرفته از سخنان بزرگان در باره شایستگی خرد و اخلاق است که برای دانش آوزختگان و به خصوص مهندسان در جهان کنونی نگاشته شده است.
اعتباریابی فرآیند کانون ارزیابی مالک مدیران بنگاه های صنعتی کوچک و متوسط (SME)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف: این پژوهش به دنبال توسعه و اعتباریابی ابزار کانون ارزیابی برای ارزیابی و انتخاب مالک مدیران بنگاه های صنعتی کوچک ومتوسط (SME)، با تمرکز بر شناسایی شایستگی هایی است که بر نتایج عملکرد آن ها در تولید و اشتغال تاثیر می گذارند. طرح پژوهش/ روش شناسی/ رویکرد: پژوهش حاضر از نظر هدف توسعه ای-کاربردی و از نظر روش پژوهش آمیخته است. در این پژوهش مدلی متشکل از شش ابزار حضوری (مصاحبه فردی، ارائه شفاهی، بحث گروهی، کشف حقیقت، شبیه سازی کارتابل، و ایفای نقش) طراحی و اعتبارسنجی شد که وظایف کلیدی یک مالک مدیر SME را شبیه سازی می نمود. برای ایجاد نتایج عملکرد مطلوب در مالک مدیران SMEها، چهار بُعد و ده شاخص شایستگی انتخاب شد. تجزیه وتحلیل نتایج عملکرد اجرا و اعتباریابی کانون ارزیابی از نمونه ای شامل 60 داوطلب متشکل از کارشناسان، صاحبان صنایع و مالک مدیران به دست آمد. یافته ها: نتایج شواهد مثبتی از روایی صوری و محتوایی، روایی سازه، روایی همزمانی و پایایی را میان ارزیابان نشان می دهد. علاوه بر آن، داده های به دست آمده از نمونه ای فرعی از مالک مدیران SMEها، با سه سال یا بیش تر تجربه در نقش خود، امکان ارتباط نمرات کانون ارزیابی را با نتایج ارزیابی شهرک های صنعتی فراهم می کند. ارزش/ اصالت پژوهش: این پژوهش با توسعه و اعتباریابی ابزار کانون ارزیابی، فرایندی را برای ارزیابی و توسعه مالک مدیران SMEها به منظور انتخاب مناسب ترین فرد برای شغل مورد نظر فراهم می کند.
ارائه چارچوبی برای شایستگی مدیران فروش(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
بررسی های بازرگانی بهمن و اسفند ۱۴۰۲ شماره ۱۲۳
72 - 90
حوزه های تخصصی:
فروش از اساسی ترین فرایندهای شرکت ها است. هدف پژوهش حاضر، شناسایی ابعاد و شاخص های اصلی مورد نیاز مدیران فروش و اولویت بندی آن ها می باشد که در نهایت، چارچوبی برای شایستگی مدیران فروش ارائه می نماید. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و توصیفی است. پژوهش مورد نظر دو مرحله ای می باشد در مرحله اول با مرور نظام مند پژوهش های پیشین، ابعاد و شاخص های مرتبط با شایستگی های مدیران فروش استخراج شد. سپس در مرحله بعد از طریق دو پرسشنامه با استفاده از طیف لیکرت و همچنین مقایسات زوجی (فرایند تحلیل شبکه فازی (AHP ابعاد و شاخص های آن با نظرخواهی از 50 مدیر فروش، وزن دهی و اولویت بندی گردید. در این پژوهش، شش بعد شایستگی شناسایی شد که عبارتند از: عملکرد ارتباطی، توسعه ارتباط، مدیریت محصول، نقش های رهبری، شایستگی حرفه ای و مدیریت قیمت. همچنین در ذیل هر کدام از ابعاد، چهار شاخص شناسایی شد. از این پژوهش می توان نتیجه گرفت که عملکرد ارتباطی از نظر مدیران فروش، مهم ترین شاخص شایستگی فروش شناخته می شود و به ترتیب توسعه ارتباط، مدیریت محصول، نقش های رهبری، شایستگی حرفه ای و مدیریت قیمت در اولویت های بعدی هستند. همچنین نتایج نشان داد که از 24 شاخص به دست آمده، بهبود رضایت مشتری از نظر مدیران فروش، مهم ترین شاخص شایستگی فروش شناخته شده است و محاسبه ی هزینه محصول، کم اهمیت ترین شاخص شناسایی شده است.
خودکارآمدی سواد اطلاعاتی: چارچوب مفهومی و زمینه پژوهشی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف: مقاله حاضر به بررسی مفهوم خودکارآمدی به عنوان سازه روانشناختی مهم و تأثیرگذاری در رفتار انسانی و نیز «نظریه شناختی - اجتماعی» و ارتباط آن با مفهوم سواد اطلاعاتی، به عنوان یکی از پیش نیازهای اساسی زندگی در جامعه اطلاعاتی و فرایند یادگیری مدرن و مادام العمر می پردازد.
روش شناسی: مرور ادبیات موجود در رشته های روانشناسی، آموزش و پرورش، ارتباطات، جامعه شناسی، علم اطلاعات و علوم رایانه.
یافته ها: خودکارآمدی شاید بر میزان علاقه، تلاش، پشتکار، لذت، خودتنظیمی و در نهایت عملکرد فرد، تأثیر مطلوبی داشته باشد و به عنوان یکی از عوامل شایستگی اجتماعی، شایستگی شبکه ای، موفقیت، رضایتمندی تحصیلی و کاری و غلبه بر ترس هایی مانند ترس های اجتماعی و ترس از فناوری نقشی جدی ایفا کند. سواد اطلاعاتی به عنصری درونی مانند خودکارآمدی موکول و مشروط می شود. در برخی پژوهش ها، خودکارآمدی بالاترین و بیشترین همبستگی و تأثیر را بر رفتار جست وجوی اطلاعات داشته است که اهمیت بسیار آن را نشان می دهد. خودکارآمدی سواد اطلاعاتی با عواملی مانند سن، جنسیت، سطح تحصیلات، پایه تحصیلی، تجربه، آموزش، دانش زبان انگلیسی و شغل ارتباط مستقیم دارد. خودکارآمدی سواد اطلاعاتی در کشور ترکیه بیش از سایر کشورها بررسی شده است.
اصالت/ ارزش: مفهوم خودکارآمدی که از سوی برجسته ترین و پراستنادترین روانشناس زنده دنیا و چهارمین روانشناس تاریخ این علم، یعنی آلبرت بندورا ارائه شد، نقشی اساسی در سواد اطلاعاتی ایفا می کند که متأسفانه در ادبیات علم اطلاعات در زبان فارسی درباره آن بررسی کافی نشده است. مقاله حاضر اولین مقاله فارسی محسوب می شود که به صورت مروری به بررسی نقش خودکارآمدی در سواد اطلاعاتی و اطلاع جویی اختصاص می یابد.
شناسایی انواع شایستگی ها برای تحقق تربیت اجتماعی دموکراتیک در نظام آموزش و پرورش ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات برنامه درسی ایران سال هجدهم زمستان ۱۴۰۲ شماره ۷۱
99 - 128
حوزه های تخصصی:
هدف این مقاله معرفی انواع شایستگی ها لازم برای تحقق تربیت اجتماعی دموکراتیک در نظام آموزشی ایران است. بدین منظور از روش سنتزپژوهی استفاده شد. اطلاعات از مقالات و پایان نامه های انگلیسی و فارسی مرتبط با شایستگی های تربیت اجتماعی دموکراتیک کسب و با بکارگیری روش تحلیل مضمون، سبک آتراید-استرلینگ (2001)، تحلیل شدند. با استفاده از یک الگوی مرور نظام دار متون، مقالات و پایان نامه های انگلیسی در سال های 2010 تا 2021 از شش پایگاه و مقالات و پایان نامه های فارسی از چهار پایگاه اطلاعاتی انتخاب، پالایش و سپس با استفاده از نرم افزار MAXQDA در قالب 7 مضمون فراگیر و 28 مضمون سازمان دهنده و 124 مضمون پایه، تحلیل شدند. نتایج نشان داد شایستگی ها برای تحقق تربیت اجتماعی دموکراتیک شامل هفت مؤلفه شایستگی «خرد عملی و کنش تاملی»، «شایستگی معنوی»، «شایستگی عدالت طلبی» (دارای بیشترین مضامین)، «شایستگی سیاسی»، «شایستگی فناورانه» (دارای کمترین مضامین)، «شایستگی فرهنگی» و «شایستگی جهانی اندیشیدن» می باشد؛ که مکمل یکدیگر هستند.
الگوی شایستگی های برنامه درسی دوره کارشناسی مشاوره و راهنمایی دانشگاه فرهنگیان: مرور سیستماتیک براساس مدل رایت(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات برنامه درسی ایران سال هجدهم زمستان ۱۴۰۲ شماره ۷۱
155 - 204
حوزه های تخصصی:
هدف مقاله حاضر بررسی الگوی شایستگی های برنامه درسی دوره کارشناسی رشته مشاوره و راهنمایی دانشگاه فرهنگیان است. رویکرد پژوهش حاضر کیفی و روش آن مرور سیستماتیک براساس مدل رایت و همکاران (2007) است. جامعه پژوهش، متشکل از 326 مقاله درباره شایستگی های مشاوران است که بین سال های 2010 تا 2022 میلادی در مجلات علمی معتبر ارائه شده اند. نمونه پژوهش شامل36 مقاله است که به صورت هدفمند جمع آوری و براساس پایش موضوعی داده ها انتخاب شده اند. داده های پژوهش از تحلیل کیفی اسناد مورد مطالعه، گردآوری شده اند. بر اساس تجزیه و تحلیل داده ها، شایستگی های مشاوران در 3 بُعد و 20 عامل طبقه بندی شدند. این ابعاد شامل شایستگی فردی (مشتمل بر ویژگی شخصیتی، تعهد دینی، هوش عاطفی، آراستگی، توان سازش، مهارت های ادراکی، مسئولیت پذیر فردی، انگیزش، مهارت های ارتباطی)، شایستگی های حرفه ای (مشتمل بر عوامل؛ تخصص حرفه ای، آشنایی با نقش های حرفه ای، مدیریت فرآیند مشاوره، توجه به توسعه حرفه ای، مؤلفه های سازمانی حرفه ای، مدیریت دانش پداگوژیک، تعهد حرفه ای، اخلاق حرفه ای، مهارت های تشخیصی) و شایستگی های اجتماعی- فرهنگی (مشتمل بر عوامل؛ بینش فرهنگی و توجه به هنجارهای اجتماعی) می باشد.
طراحی الگوی شایستگی معلم به مثابه یادگیرنده مادام العمر در نظام آموزش وپرورش ایران و اعتباربخشی آن(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
علوم تربیتی سال ۳۰ پاییز و زمستان ۱۴۰۲ شماره ۲
1 - 16
حوزه های تخصصی:
پژوهش حاضر باهدف طراحی الگوی شایستگی معلم به مثابه یادگیرنده مادام العمر در نظام آموزش وپرورش ایران و اعتباربخشی آن انجام شده است. این پژوهش جزء پژوهش های ترکیبی، از نوع اکتشافی متوالی و مدل طبقه بندی بود که در دو مرحله کیفی و کمی انجام شد. بخش کیفی با استفاده از روش سنتز پژوهی و طی شش مرحله Sandelowski and Barroso (2003) انجام گرفت. بخش کمی با استفاده از روش توصیفی پیمایشی و پرسشنامه محقق ساخته انجام گرفت. جهت تعیین اعتبار از سه سوسازی منابع داده های استفاده شد و ضریب آلفای کرونباخ 94/0 حاکی از پایایی ابزار در این پژوهش بود. پرسشنامه در اختیار 150 نفر از متخصصان حوزه برنامه ریزی درسی و روان شناسی تربیتی قرارگرفته و داده ها با استفاده از روش تحلیل عامل تائیدی یک مرحله ای و دومرحله ای به کمک نرم افزار لیزرل تحلیل شد. شایستگی معلم در نقش یادگیرنده مادام العمر شامل چهار بعد اصلی در بعد مکانیسم فردی، مکانیسم انگیزشی مکانیسم سواد اطلاعاتی و فناوری و مکانیسم کنشگری است. یافته های بخش کمی حاکی از آن بود که گویه های عنصر مکانیسم فردی با بار عاملی 80/0-91/0، گویه های مجهز بودن به مکانیسم انگیزشی با بار عاملی 68/0-91/0، گویه های عنصر مکانیسم اطلاعاتی و فناوری با بار عاملی 91/0- 94/0 و نیز گویه های عنصر کنشگری با بار عاملی 85/0- 93/0 تبیین کننده معنی داری برای الگوی مذکور بوده و اعتبار آنان تأیید می گردد.
شایستگی های منابع انسانی برای چهارمین نسل صنعت (مطالعه کیفی-تحلیل مضمون)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
بروز صنعت نسل (4) باعث به وجود آمدن مزایایی متعددی برای زنجیره های تأمین گردید اما معایبی نیز دارد.در صورتی که شایستگی های منابع انسانی برای این تحول مناسب نباشد سازمان ها با چالش های زیادی مواجه خواهند شد. این موضوع در صنعت فرش ماشینی که سهم قابل توجهی از صادرات غیرنفتی ایران را دارد و در سال های اخیر جایگاه رقابتی خود را در عرصه بین المللی متزلزل دیده است اهمیت بسزایی دارد. در این تحقیق شایستگی های منابع انسانی برای صنعت نسل (4) در صنعت فرش ماشینی ایران بررسی گردید. جامعه آماری این تحقیق خبرگان صنعت فرش ماشینی ایران هستند. ابزار گرداوری داده ها مصاحبه های عمیق است. به منظور تجزیه وتحلیل داده ها از روش تحلیل مضمون استفاده شد. نتایج بیانگر 30 شایستگی است که در 5 دسته روش شناسی، اجتماعی، فنی، عمومی و فردی دسته بندی گردید. برای بهبود آمادگی نیروی انسانی پیشنهاد می گردد بر تقویت توان چندحسی، آموزش قوانین مرتبط با فناوری های نوین، تمرکز بر شرایط کار چالشی و تقویت محرک های نتیجه ای یادگیری تمرکز گردد.
طراحی و اعتباریابی الگوی آموزش مبتنی بر شایستگی امدادگران و نجاتگران هلال احمر شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
مقدمه و هدف: در پژوهش حاضر از لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ نحوه گردآوری اطلاعات جزء پژوهش های آمیخته (کیفی- کمی) بود. جامعه آماری در بخش کیفی شامل خبرگان دانشگاهی و سازمانی شامل کارشناسان مطلع به امر آموزش و در بخش کمّی شامل تمامی امدادگران و نجاتگران هلال احمر شهر تهران در سال 2020 بودروش شناسی پژوهش: در این حجم نمونه در بخش کیفی با اشباع نظری (20 نفر) و در بخش کمّی بر اساس فرمول کوکران 335 نفر برآورد شد. برای انتخاب نمونه در بخش کیفی از نمونه گیری هدفمند و در بخش کمّی از نمونه گیری تصادفی طبقه ای استفاده شد. ابزار گردآوری داده ها، در بخش کیفی، مصاحبه و در بخش کمّی، پرسشنامه محقق ساخته بر مبنای مقیاس 5 گزینه ای بود. روایی پرسشنامه از نظر صوری و محتوایی از طریق 10 نفر از خبرگان شامل: اعضای مصاحبه شونده و خبرگان دانشگاهی، روایی ﻫﻤﮕﺮا از طریق محاسبه ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ وارﯾﺎﻧﺲ اﺳﺘﺨﺮاج ﺷﺪه و روایی واﮔﺮا از طریق محاسبه جذر AVE به تایید رسید. پایایی پرسشنامه از طریق آلفای کرونباخ برای کل پرسشنامه 86/0 به دست آمد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های آلفای کرونباخ، ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ وارﯾﺎﻧﺲ اﺳﺘﺨﺮاج ﺷﺪه (AVE)، ماتریس جذر AVE، کولموگروف اسمیرنف، تحلیل عاملی تاییدی، همبستگی پیرسون و t تک نمونه ای استفاده شد.یافته ها: نتایج به دست آمده به شناسایی 25 مولفه و 81 شاخص منجر شد که 8 بعد اصلی که محیط آموزش (0.735)، یادگیرندگان (0.623)، اجرای برنامه آموزشی (0.615)، نیازسنجی شایستگی (0.563)، طراحی و برنامه ریزی آموزشی (0.504)، تهیه رویکرد انتخاب شایستگی (0.420)، ارزشیابی آموزشی (0.397) و بازنگری و بروزرسانی فرآیند و برنامه آموزشی (0.341) به ترتیب اولویت ابعاد آموزش مبتنی بر شایستگی می باشند.بحث و نتیجه گیری: به نظر می رسد الگوی ارائه شده از درجه تناسب مناسبی برخوردار بود. مزیت به کارگیری شایستگی برای طراحی برنامه آموزشی از یک سو تشخیص دقیق تر نیازهای آموزشی و افزایش کارآیی آموزش ها و از سوی دیگر، کاربردی بودن آموزش ها و پرهیز از انتقال دانش صرف است.
اعتبار سنجی مدل شایستگی های دیجیتال مدیران (مورد مطالعه: سازمان سنجش آموزش کشور)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش های رهبری آموزشی سال ۷ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۲۸
66 - 88
حوزه های تخصصی:
پژوهش حاضر با هدف اعتبار سنجی مدل شایستگی های دیجیتال مدیران به روش آمیخته انجام شد. روش پژوهش بخش کیفی، تحلیل مضمون بر مبنای مدل کلارک و براون(2006) بود و ابزار گردآوری اطلاعات مصاحبه نیمه ساختاریافته و عمیق بود که به روش کدگذاری باز و محوری تحلیل شد. جامعه پژوهش بخش کیفی مدیران و خبرگان سازمان سنجش آموزش کشور بودند که از این میان با 15 نفر داده ها به سطح اشباع رسید. در بخش کمی از روش تحلیل عاملی تاییدی و نرم افزار Smart-Pls2 استفاده شد و جامعه آماری بخش کمّی شامل مدیران و سرپرستان شاغل در سازمان سنجش آموزش کشور به تعداد 250 نفر بودند. شایستگی های دیجیتال مدیران با هشت مضمون فراگیر مشتمل بر دانش و آگاهی، ویژگی های فردی، نگرش جدید به شیوه مدیریت، زیرساخت های دیجیتالی سازمان، توسعه فناورانه، محیط دیجیتال خلاق، تقویت منابع انسانی فناور و بروز رسانی سیستم سازمانی با 20 مضمون سازمان دهنده و 93 مولفه در قالب مضامین پایه شناسایی شد. تمامی ضرایب مدل فوق با سطح اطمینان 95 درصد در دامنه قابل قبول قرار گرفته است. مدل های متغیرهای پژوهش از دیدگاه هر سه دسته شاخص برازش در وضعیت مطلوبی قرار داشته است. درنتیجه با توجه به نتایج به دست آمده می توان گفت مدل مورد تایید است.
واکاوی ابعاد و مولفه های مدل توسعه یافته جانشین پروری مبتنی بر شایستگی در سازمان های آموزش محور با رویکرد فراترکیب(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مدیریت و چشم انداز آموزش دوره ۵ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۴ (پیاپی ۱۸)
193 - 220
حوزه های تخصصی:
هدف این پژوهش واکاوی ابعاد و مولفه های مدل توسعه یافته جانشین پروری مبتنی بر شایستگی درسازمان های آموزش محور با رویکرد فراترکیب می باشد. این پژوهش از نظر هدف کاربردی، از نظر نحوه جمع آوری داده ها به شکل کیفی و از نظر روش اجرای پژوهش با رویکرد فراترکیب می باشد. جامعه آماری پژوهش، شامل کلیه مطالعات انجام شده در بازه زمانی برای پژوهش های لاتین از سال 2022-1990 و پژوهش های فارسی 1384 تا 1401می باشد، در این راستا 282 پژوهش در زمینه موضوع موردنظر ارزیابی و درنهایت 41 مقاله به صورت هدفمند انتخاب گردید. استخراج مولفه ها و شاخصها از بررسی پیشینه و مبانی نظری به دست آمد و سپس برای تحلیل از کدگذاری استفاده شد. برای تجزیه وتحلیل داده ها از روش فراترکیب و سپس از طریق کدگذاری باز و محوری و انتخابی و از نرم افزار MAXQDA 2020 استفاده گردید. نتایج نشان داد که 7 کد 53 مفهوم و 24 مقوله تعیین و شناسایی شد که کدها شامل (شایستگی ها و توانایی های کلیدی, تعیین خط مشی جانشین بروری, بسترسازی ارزشی, حمایت و پشتیبانی سازمانی, برنامه ریزی استراتژیک در حوزه جانشین پروری, شناسایی استعدادها و تشکیل خزانه استعدادها, آموزش و بهسازی استعدادها) می باشد.