سید جواد مرتضوی امیری

هدف این پژوهش ارائه مدل توسعه یافته جانشین پروری مبتنی بر شایستگی در سازمان های آموزش محور می باشد. این تحقیق از نظر هدف کاربردی – توسعه ای، ازلحاظ گردآوری اطلاعات توصیفی و با شیوه پیمایشی- مقطعی می باشد. جامعه آماری پژوهش شامل کارکنان ستادی و اداری پنج دانشگاه سراسری و آزاد به تعداد 8000 نفر می باشد، که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 366 نفر از آنان با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها ی پژوهش، از پرسشنامه استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده با استفاده از نرم افزارهای آماری SPSS وAMOS  صورت گرفت. این پژوهش دارای 7 مولفه (شایستگی ها و توانایی های کلیدی, تعیین خط مشی جانشین بروری, بسترسازی ارزشی, حمایت و پشتیبانی سازمانی, برنامه ریزی استراتژیک در حوزه جانشین پروری, شناسایی استعدادها و تشکیل خزانه استعدادها, آموزش و بهسازی استعدادها) می باشد. نتایج نشان داد که مدل پژوهش از  برازش مناسبی برخوردار می باشد و به عبارتی شاخص های کلی این مورد را تأیید می کنند که داده ها به خوبی از الگوها حمایت می کنند.

هدف این پژوهش، طراحی الگوی بینش معلمان ابتدایی در آموزش برخط بارویکرد نظریه داده بنیاد می باشد. جامعه آماری تحقیق شامل نخبگان و خبرگان در حوزه برنامه ریزی درسی و مدیریت آموزشی بوده و نمونه گیری به روش نمونه گیری هدفمند با نوع گلوله برفی صورت گرفته است. که در مجموع با 16 نفر از خبرگان مصاحبه نیمه ساختار یافته انجام شد و پژوهشگر در داده ها به اشباع نظری رسید. برای تحلیل داده های به دست آمده از روش تحلیل استراوس کوربین استفاده شد که الگوی مذکور پس از مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی به صورت پارادیمی در 5 بعد شرایط علی، شرایط زمینه ای، راهبردها، شرایط مداخله گر، پیامدها و مشتمل بر مؤلفه 17 شکل گرفت و حاصل آن در شرایط علی، توجه به انضباط آموزشی مستمر در حوزه آموزش آنلاین، وجود تعامل بین همکلاسی ها ومعلم، تعهد آموزش برخط وارتباطات مشخص شده است. در بخش راهبردها مقوله مسیر راه آموزش برخط و در بخش مفاهیم برنامه محوری وگویه های برنامه ریزی پویا، تحقق اهداف حیطه شناختی و در بخش شرایط زمینه ای در مفهوم آموزشی، فرصت شناسی آموزش برخط، شفافیت در کسب مهارت های حرفه ای، آموزش فناور محور ودر مفهوم شناخت منابع وتجهیزات، انطباق پذیری فنی مدارس، توانمندی در برنامه ریزی آموزش برخط و در مبحث پیامدها در مقوله علمی فنی و مفهوم شناختی ادراک تفکر بهنگام در تصمیم گیری، تقویت خودکارآمدی، تقویت خودنظارتی حرفه ای استخراج شده است.

پژوهش حاضر با هدف بررسی سناریوهای مناسب مدل توسعه یافته جانشین پروری مبتنی بر شایستگی در سازمان های آموزش محور با رویکرد آینده پژوهی انجام شده است. این پژوهش از لحاظ هدف، از نوع تحقیقات کاربردی و از نظر روش، کیفی می باشد و با رویکرد آینده پژوهشی سناریوهای اجرایی برای آینده که مدیران می توانند از آن بهره بگیرند، ارائه شده است. جامعه آماری پژوهش شامل 15 نفر از مسئولین، مدیران و معاونان، صاحب نظران دانشگاه های آزاد و سراسری شامل دانشگاه تهران، تربیت مدرس، فرهنگیان، فنی و حرفه ای و فردوسی مشهد، علوم تحقیقات می باشند که به روش نمونه گیری به روش هدفمند و در دسترس انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها، مصاحبه می باشد. تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار سناریو ویزارد انجام شد. نتایج نشان داد 22 سناریوی محتمل برای این پژوهش وجود دارد؛ ولی به دلیل ناسازگاری بالا تنها به چهار سناریو می رسیم. دو سناریو ارزش پایداری صفر، یعنی بالاترین احتمال را دارند که شامل سناریو محتمل اول و سناریو محتمل دوم می باشد. نتایج نشان داد که مؤلفه بازنگری مداوم از شایستگی ها و توانایی های کلیدی و تدوین طرح مسیر شغلی از تعیین خط و مشی و به همین ترتیب تا انتقال دانش از آموزش و بهسازی وقتی در کنار یکدیگر قرار گیرند بهترین سناریو برای هدف مورد نظر محسوب می شوند.

هدف این پژوهش واکاوی ابعاد و مولفه های مدل توسعه یافته جانشین پروری مبتنی بر شایستگی درسازمان های آموزش محور با رویکرد فراترکیب می باشد. این پژوهش از نظر هدف کاربردی، از نظر نحوه جمع آوری داده ها به شکل کیفی و از نظر روش اجرای پژوهش با رویکرد فراترکیب می باشد. جامعه آماری پژوهش، شامل کلیه مطالعات انجام شده در بازه زمانی برای پژوهش های لاتین از سال 2022-1990 و پژوهش های فارسی 1384 تا 1401می باشد، در این راستا 282 پژوهش در زمینه موضوع موردنظر ارزیابی و درنهایت 41 مقاله به صورت هدفمند انتخاب گردید. استخراج مولفه ها و شاخصها از بررسی پیشینه و مبانی نظری به دست آمد و سپس برای تحلیل از کدگذاری استفاده شد. برای تجزیه وتحلیل داده ها از روش فراترکیب و سپس از طریق کدگذاری باز و محوری و انتخابی و از نرم افزار MAXQDA 2020 استفاده گردید. نتایج نشان داد که 7 کد 53 مفهوم و 24 مقوله تعیین و شناسایی شد که کدها شامل (شایستگی ها و توانایی های کلیدی, تعیین خط مشی جانشین بروری, بسترسازی ارزشی, حمایت و پشتیبانی سازمانی, برنامه ریزی استراتژیک در حوزه جانشین پروری, شناسایی استعدادها و تشکیل خزانه استعدادها, آموزش و بهسازی استعدادها) می باشد.

ایجاد محیط یادگیری حرفه ای پویا برنامه محور برای تسهیل توسعه حرفه ای برنامه های درسی بین رشته ای می باشد که آینده دانش آفرینی نوین در دانشگاه ها رقم می زند. پژوهش حاضر با هدف طراحی محیط یادگیری حرفه ای پویا مبتنی بر برنامه درسی بین رشته ای با رویکرد اثربخشی دانش آفرین به منظور ارائه مدل می باشد. روش پژوهش حاضر بصورت کیفی – کمی است. جامعه آماری تحقیق کیفی عبارت است اعضای هیات علمی نخبه آموزشی وپژوهشی که به صورت مصاحبه و روش کیفی از 30 نفر از اعضای هیات علمی دانشگاه های علوم پزشکی شمال کشور (استان مازندران، گیلان وگلستان). بخش کمی با توجه به حجم جامعه 3725 نفری به تعداد 250 نفربصورت نمونه ب با روش نمونه گیری منطقه ای بررسی شد. برای تجزیه و تحلیل آماری اطلاعات از نرم افزار SPSS 26 و همچنین از نرم افزار pls 3 استفاده شد. با استفاده از روش کدگذاری تحلیل محتوای کیفی مبتنی بر مصاحبه با نخبگان و با استفاده از دلفی فازی مولفه های محیط یادگیری حرفه ای پویا در برنامه ریزی درسی بین رشته ای با نگاه به اثر بخشی دانش آفرین شناسایی ورتبه بندی شده و با استفده از مدل ساختاری وزن های اثربخشی بدست آمده است. نتایج نشان داد که تمامی مولفه های محیط یادگیری حرفه ای پویا در حوزه برنامه ریزی درسی بین رشته ای شناسایی واز بعد معناداری در پژوهش مورد تأیید قرار گرفتند و با بررسی مضامین، مفاهیم و تحقیقات کمی وکیفی الگوی محیط یادگیری حرفه ای پویا برپایه برنامه ریزی درسی بین رشته ای با رویکرد اثربخش دانش آفرین تبیین گردید.