مطالب

سیگار رایج ترین ماده اعتیادآور است که دوستی نامناسب و تنظیم منفی هیجانات با در نظر گرفتن نقش تاب آوری، احتمال مصرف این ماده را بالا می برد. هدف این پژوهش بررسی نقش تاب آوری در ارتباط تنظیم هیجان شناختی و کیفیت دوستی دو گروه از دانشجویان سیگاری و غیرسیگاری می باشد. پژوهش حاضر از نوع همبستگی و علی-مقایسه ای است. در این پژوهش 200 نفر از دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبایی ت هران به روش نمونه گیری خوشه ای چن دمرحله ای انت خاب و پرسشنامه های تنظیم هیجان شناختی، کیفیت دوستی و تاب آوری را تکمیل نمودند. یافته های پژوهش با استفاده از نرم افزار آماری SPSS و آزمون های t مستقل، همبستگی پیرسون، همبستگی پاره ای و رگرسیون گام به گام مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که میانگین تاب آوری و راهبردهای تنظیم هیجان در دو گروه سیگاری و غیرسیگاری دارای تفاوت آماری معنی داری می باشد. همچنین بین راهبردهای مثبت تنظیم هیجان و کیفیت دوستی با کنترل تأثیر تاب آوری رابطه مثبت و بین راهبردهای منفی تنظیم هیجان و کیفیت دوستی با کنترل تأثیر تاب آوری رابطه منفی معنی دار وجود دارد. بحث و با توجه به نتایج می توان گفت که افراد سیگاری از راهبردهای مثبت تنظیم هیجان و همچنین تاب آوری کمتری نسبت به گروه مشابه غیرسیگاری برخوردارند. همچنین تاب آوری شرط لازم و نه کافی در ارتباط بین تنظیم هیجان و کیفیت دوستی است.

خیال به عنوان یکی از مهم ترین ابزارهای ادراکی انسان، نقش موثری در رفتار انسان ها و سعادت آن ها دارد. مقاله حاضر با هدف تبیین ماهیت خیال، ماهیت اراده و چگونگی ارتباط خیال و اراده در نفس انسان تدوین گردیده است. روش مورد استفاده در این مقاله تحلیل متون صدرایی و استنتاج بوده است. خیال واسطه بین احساس و تعقل است و وظیفه حفظ، بازسازی و جعل (انشا) صور ذهنی را برعهده دارد. اراده به عنوان میل، خواست و قصد در افراد، اقتضای گزینش فعل و یا ترک آن تحت تأثیر عقل یا گمان است. اراده مانند علم وجه التفاتی دارد؛ یعنی باید به چیزی یا موضوعی تعلق گیرد.(مراد) تصور یا صورت خیالی، قالب و چهارچوب وجه التفاتی در اراده است. لذا تبیین کننده رابطه خیال و اراده است. تصور فعل، تصدیق به فایده آن، شوق انجام فعل و اراده و عمل مراحل شکل گیری فعل ارادی اند. ملا صدرا از معدود فیلسوفانی است که در تلاشی موفق بحث خیال و رابطه اش با اراده را مورد توجه قرار داده و نکات بدیعی را در این حوزه طرح نموده است.

هدف پژوهش حاضر بررسی کارایی شیوه ی فرنالد در ترمیم اختلال نارساخوانی دانش آموزان پایه ی سوم ابتدایی شهر تبریز بود. طرح پژوهش از نوع آزمایشی با طرح پیش آزمون - پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه ی آماری پژوهش را دانش آموزان نارساخوان پایه ی سوم ابتدایی شهر تبریز در سال تحصیلی 90-1389 تشکیل می دادند که از این تعداد 30 دانش آموز به صورت نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای انتخاب و به روش تصادفی در گروه های آزمایش و کنترل گمارده شدند. برای جمع آوری داده ها از آزمون تشخیصی خواندن، آزمون هوشی ریون، استفاده شد. داده ها با روش آماری تحلیل کواریانس مورد تجزیه تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که شیوه ی کارایی فرنالد در ترمیم اختلال نارساخوانی دانش آموزان مؤثر بوده است و بین دو گروه آزمایش و کنترل در نمرات پس آزمون تفاوت معنی داری وجود دارد.  

مقدمه: کنترل و سنجش کیفیت خدمات بهداشتی ودرمانی به منظور پاسخگویی، اولین گام ضروری در ارائه صحیح خدمات است و بیمارستان ها به عنوان مهم ترین سازمان درمانی در کشورها بیشترین نیاز به ارزیابی را دارند. هدف از انجام این پژوهش مطالعه اعتبار سنجی ابعاد اخلاقی، قانونی، مالی، عملکردی، سیاسی، ساختاری، فرهنگی و اطلاع رسانی (ابلاغ قوانین بیمارستانی) در بیمارستان های آموزشی کشور بود. روش کار: روش این مطالعه از نوع اعتبار سنجی است. حجم نمونه بر اساس فرمول کرجسی- مورگان، 580 نفر تعیین گردید. افراد تحت مطالعه به روش نمونه گیری سهمیه ای- تصادفی از بین کارکنان بیمارستان های آموزشی کشور انتخاب گردیدند. پرسشنامه مورد نظر با هشت بعد و 34 شاخص بر اساس طبقه بندی لیکرت میان پرسنل توزیع گردید. نتایج با آزمون تحلیل عاملی تأییدی، تحلیل مسیر و رگرسیون چندگانه به وسیله نرم افزار لیزرل تجزیه وتحلیل شد. یافته ها: شاخص برازش مقایسه ای ابعاد پرسشگری که نشان دهنده درجه همخوانی مدل ما با داده های واقعی بود، در این پژوهش دقیقاً برابر یک به دست آمد که حاکی از قوت تک بعدی بودن مدل بود. آلفای کرونباخ جهت تعیین سازگاری درونی ابعاد مورد بررسی، بین اعداد 0.791 تا 0.901 به دست آمد که کمترین آن مربوط به بعد مالی و بیشترین آن مربوط به بعد اطلاع رسانی بود. نتیجه گیری: پژوهش حاضر، با سنجش اعتبار مدل و اهمیت سنجی این ابعاد و مؤلفه ها، رویه و الگویی سیستماتیک را فرا روی مدیران قرار می دهد. نوآوری ها و ویژگی های خاص این پژوهش، در ارائه مدلی نوین و شناسایی ابعاد و شاخص های برتر جهت بهبود پاسخگویی در بخش بهداشت و درمان می باشد.

مفهوم کیفیت در بسیاری از بخش های جامعه توجه زیادی به خود معطوف کرده است و دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی نیز از این قاعده مستثنی نیستند. دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی، مرکزی برای یادگیری و تولید دانش از طریق آموزش و فعالیت های پژوهشی هستند. بنابراین، این مؤسسات باید آموزش با کیفیت بالا را متناسب با نیاز مشتریان خود فراهم نمایند؛ به طوری که علاوه بر، برآورده کردن نیازها و انتظارات دانشجویان، به رشد اقتصادی جامعه کمک کنند. بنا بر دیدگاه متخصصان کیفیت، اندازه گیری رضایت مشتریان در مؤسسات آموزشی، یکی از بزرگترین چالش ها در بهبود کیفیت است. هدف این مقاله، معرفی مدل های ارزیابی کیفیت در آموزش عالی بر اساس نیاز مشتریان است. روش کار توصیفی تحلیلی است و برای جمع آوری اطلاعات از کتاب ها، اسناد و مقاله های مرتبط استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که مشتریان نظام آموزشی که شامل مشتریان داخلی و خارجی نظام آموزشی هستند، نیازها و انتظارات متفاوتی از نظام آموزشی دارند و شناخت این انتظارات و برآورده ساختن آنها، یکی از ویژگی های اصلی دانشگاه پاسخگو و باکیفیت است. 

  دو اصطلاح عرفانی «تحقیق و تقلید» از اصطلاحات بنیادین عرفان اسلامی هستند. این دو اصطلاح، هر چند در سیر و تطور تاریخی خود در متون عرفانی و در مواضع گوناگون کاربردهای وسیع و گسترده ای داشته اند، لیکن در معانی و مفاهیمی به کار رفته اند که بیشتر مشایخ بزرگ عرفان اسلامی در آن اتّفاق نظر دارند. این اصطلاحات بنیادین در متون عرفانی تعلیمی محصور و محدود نشدند و ضمن حفظ مفاهیم اصطلاحی خود، با مضامین نغز و شیوایی به شعر و ادب فارسی نیز راه یافتند. در این نوشته، ابتدااز متون کهن عرفانی دیدگاههایمشایخ بزرگی چون ابو نصر سرّاج، ابو عبدالرحمن سلمی، ابن عطا و مُستملی بخاری را در باب دو اصطلاح عرفانی «تحقیق و تقلید»ذکر می کنیم، سپس تعاریفی را که برای نخستین بار از سوی هجویری در کتاب کشف المحجوب در باب این دو اصطلاح  ارائه شده، مطرح می نماییم و متعاقباً سیر و تطور معنایی این دو اصطلاح مهم عرفانی را در دوره میانه و در آراء و دیدگاههای عرفایی چون عین القضات همدانی، محمد غزالی، نجم الدین رازی و عزیز الدین نسفی بررسی نموده، سر انجام به نحوه و چگونگی کاربرد وسیع این دو اصطلاح عرفانی در اشعار سه شاعر برجسته عرفان و ادب فارسی، سنایی و عطار و مولوی می پردازیم.          

نزار قبانی شاعر الحب، المرأه و السیاسه، ولد فی دمشق(1923-1998). ابتکر لغه خاصه تتسم بصفاته وهی لغه لیست غریبه او تم استعارتها من لغات اخری. فهی نفسها التی یعجز العدید من الشعراء عن معالجتها ویرمونها بالصعوبه وعدم الانصیاع للغه الشعر ورغم کل الدراسات النقدیه تتجه لتسمیه شاعر الحب أو شاعر المرأه؛ وذلک لأنه کتب العدید من القصائد التی تخص المرأه والحب، لکنه مع ذلک یعد واحدا من أهم الشعراء العرب الذین عبروا عن الواقع العربی السیاسی والاجتماعی. قصائده السیاسیه تعکس الجانب السیاسی ویتجلی ذلک فی المرحله، التی ثار فیها علی الأنظمه العربیه السائده من خلال شعره. فی هذا البحث نعالج جانب السیاسه والمقاومه بالصور الشعریه.

هدف: هدف از پژوهش حاضر بررسی اولویت درس تربیت بدنی در میان سایر دروس مقطع راهنمایی بود.روش شناسی: جامعه آماری پژوهش کلیه دانش آموزان دختر و پسر مدارس دولتی مقطع راهنمایی شهر رشت (20776 نفر) و والدین آن ها بودند که 400 نفر از دانش آموزان (209 دختر و 191 پسر) و به همین تعداد نیز از والدین به صورت تصادفی جزء نمونه پژوهش قرار گرفتند. ابتدا پرسشنامه محقق ساخته ای با هفتاد سوال تنظیم شد که پس از مصاحبه و اعمال نظرات تخصصی 10 نفر از استادان دانشگاهی و 10 نفر از دبیران باتجربه تربیت بدنی به سی سوال کاهش یافت و پایایی آن نیز با روش آلفای کرونباخ تایید شد (75/0=α). تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون های فریدمن، یومن ویتنی و ویلکاکسون و آزمون همبستگی اسپیرمن در سطح معنی داری 05/0 ≤ p انجام گرفت.یافته ها: نتایج نشان داد که از دیدگاه دانش آموزان و والدین درس تربیت بدنی در میان ده درس به ترتیب در اولویت های ششم و هفتم قرار داشت، البته این تفاوت معنی داری نبود. همچنین دانش آموزان پسر و دختر به ترتیب این درس را در اولویت چهارم و ششم قرار دادند و این تفاوت معنی دار بود. تفاوت جایگاه این درس در بین دانش آموزان پایه های مختلف نیز معنی دار نبود.نتیجه گیری: جایگاه نسبتاً پایین درس تربیت بدنی از دیدگاه والدین و دانش آموزان دختر لزوم ارایه آگاهی ها، تشریح اهداف، برنامه ها و فواید درس تربیت بدنی برای والدین و فراهم آوردن محیطی راحت و لذت بخش، فارغ از تنش به همراه فعالیت هایی جالب و سرگرم کننده و متناسب با خواست و علایق دانش آموزان دختر را ضروری می سازد.

اعتماد مهمترین مؤلفه نظم اجتماعی و یکی از ارکان سرمایه اجتماعی است و بررسی تجربی آن در جامعه می تواند راهکاری عملی برای نیل به فرهنگ متعالی شهروندی باشد. از عوامل مهم و مؤثر در انسجام و یکپارچگی جامعه، وجود اعتماد در بین افراد و گروهها و سازمان های مختلف اجتماعی است. مقاله حاضر از نوع توصیفی _ تحلیلی بوده که با هدف شناسایی میزان اعتماد شهروندان به شهرداری و عوامل مؤثر بر آن در شهر نیشابور انجام گرفته است. عمده کار این تحقیق پیمایشی بوده و از طریق بررسیهای میدانی و پرسشنامه انجام شده است. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون های تحلیل واریانس، ضریب همبستگی پیرسون، تفاوت میانگین (t.test) و رگرسیون چند متغیره انجام شد. نتایج توصیفی تحقیق نشان دهنده آن است که: 30 درصد از افراد میزان اعتماد آنها به شهرداری کم، 50 درصد در سطح متوسط و20 درصد در حد زیاد است. نتایج تحلیلی داده ها نشان داد که بین متغیرهای تجربه تبعیض، احساس امنیت، اعتماد نهادی، میزان فساد اداری، امیدواری به ارضای نیاز، عضویت گروه های رسمی و عضویت گروه های غیر رسمی با میزان اعتماد شهروندان به شهرداری رابطه معناداری وجود دارد. و در جهت افزایش اعتماد شهروندان به شهرداری راهکارهایی چون: ایجاد بستری برای عدالت اجتماعی و عدم تبعیض، تغییر نحوه مدیریت شهر، افزایش احساس امنیت و ... ارائه گردید.

به کارگیری ابزار مناسب و روش های علمی استعدادیابی توسط مربیان و متخصصان ورزشی می تواند فرآیند شناسایی و پرورش استعدادهای ورزشکاران را سرعت بخشیده، موقعیتی فراهم آورد که ورزشکاران مستعد به سمت ورزش متناسب با استعداد و توانایی خود هدایت شوند. پژوهش های موجود در حوزه استعدادیابی ورزشی معمولاً به صورت تعیین شاخص های مؤثر بر استعدادیابی یا هنجاریابی است. هدف از انجام این تحقیق طراحی نرم افزار استعدادیابی بر پایه منطق فازی در رشته بسکتبال، با قابلیت رتبه بندی ورزشکاران بسکتبال در پُست های پنج گانه است. در این پژوهش، با انتخاب مهم ترین پارامترهای استعدادیابی بسکتبال از دیدگاه متخصصان حوزه های پیکرسنجی (قد)، قابلیت های حرکتی (چابکی)، مهارتی (پرتاب پنالتی) و روانی (اعتمادبه نفس) و بر اساس نورم ورزشکاران رده جوانان نخبه و ملی­پوش بسکتبال در این پارامترها به عنوان شاخص، الگوریتمی بر پایه منطق فازی (به وسیله بسته ابزار منطق فازی در نرم افزارMATLAB) طراحی شده است که پارامترهای فوق را به عنوان ورودی مدل دریافت و بسکتبالیست ها را در مقایسه با نورم ملی پوشان رده جوانان در این پارامترها در وضعیت های نامتناسب با رشته بسکتبال (Unmatched)، نیمه متناسب (Semi-matched)، متناسب (Matched)، استعداد درخشان (Brilliant) و نادر (Rare) طبقه بندی می کند. با توجه به رکورد بسکتبالیست ها در پارامترهای تعیین شده، مستعدترین فرد در هر پُست تعیین و استعداد و قابلیت ورزشکار در پُست های پنج گانه بسکتبال رتبه بندی می شود. پژوهش حاضر، با تلفیق پژوهش های موجود در حوزه های تعیین شاخص های مؤثر و تهیه نورم و هنجاریابی ورزشکاران نخبه در این شاخص ها، نرم افزاری هوشمند برای استعدادیابی در رشته بسکتبال ارائه می دهد که نورم بسکتبالیست ها را در پارامترهای قد، چابکی، پرتاب پنالتی و اعتمادبه نفس (که توسط پژوهشگران به عنوان مؤثرترین شاخص ها تعیین گردیده اند) را دریافت می کند و در مقایسه با نورم بسکتبالیست های ملی پوش، قابلیت و استعداد بسکتبالیست ها را در هر پُست، در خروجی نرم افزار رتبه بندی و نمایان می کند. در نهایت، نرم افزار می تواند مربیان و متخصصان ورزش بسکتبال را برای تعیین ورزشکاران مستعد این رشته در رده های پایه یاری رساند.

صورت های مالی به عنوان بخش اصلی فرایند گزارشگری مالی در صورتی برای استفاده کنندگان مفید خواهد بود که منطبق با ویژگی های کیفی و مفاهیم مندرج در استانداردهای حسابداری تهیه شده باشد. به دلیل وجود تفاوت در نوع فعالیت شرکت ها و همچنین رویدادها و وقایعی که واحدهای تجاری با آن مواجه می شوند، نمی توان رویه ها و مقررات یکسان و محدودی برای ثبت و گزارشگری کلیه رویدادها تعیین نمود. به همین دلیل، در استانداردهای حسابداری بر استفاده از قضاوت حرفه ای توسط تهیه کنندگان صورت های مالی تاکید شده است. در این تحقیق بررسی شده است که آیا بکارگیری قضاوت حرفه ای در استانداردهای حسابداری ایران، به ویژگی های کیفی اطلاعات مالی، از جمله قابلیت مقایسه و قابلیت اتکا، خدشه ای وارد می کند یا خیر؟ همچنین با توجه به نظریه نمایندگی بررسی شده که آیا در شرایطی که یک مدیر مالی قصد ایجاد تغییر در اطلاعات حسابداری را به نفع خود دارد، قضاوت حرفه ای موجود در استانداردهای حسابداری این اجازه را به او می دهد یا خیر؟ در این خصوص یافته های تجربی این تحقیق نشان می دهد که استفاده از قضاوت حرفه ای در استانداردهای حسابداری ایران، قابلیت مقایسه صورت های مالی را کاهش می دهد. شواهد بدست آمده از این تحقیق نشان می دهد که حسابدارانی که در شرایط مناسبی برای سوگیری ذهنی قرار می گیرند در مقایسه با کسانی که در چنین شرایطی قرار نمی گیرند، از قضاوت حرفه ای خود برای نشان دادن سود بالاتری استفاده می کنند تا بتوانند عملکرد شرکت را به نحو بهتری نشان دهند و از منافع مرتبط با آن منتفع گردند. 

ارائه تعریفی جامع و کامل از کیفیت آموزش و یادگیری امکان پذیر نیست زیرا کیفیت از یک نظریه عمومی یا یک الگوی کلی به دست نمی آید، همین امر موجب شد که دستیابی به یک اتفاق و اجماع بر روی ابعاد کیفیت با مشکلاتی مواجه شود لذا شاید بهتر باشد که به جای تأکید بر یک تعریف خاص، به مؤلفه هایی پرداخته شود که هدف کیفیت است. این پژوهش با هدف بررسی عوامل مؤثر بر کیفیت آموزش و یادگیری از نظر اعضای علمی دانشگاه های پیام نور فارس و علوم پزشکی شیراز انجام شد. روش پژوهش از نوع همبستگی است. جامعه آماری کلیه اعضای علمی دانشگاه های پیام نور فارس و علوم پزشکی شیراز می باشند. داده ها از طریق آزمون های تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی بررسی شد. عامل های هفتگانه روی هم رفته، 152/64 درصد از کل واریانس کیفیت آموزش و یادگیری را تبیین می کند و پرسش هایی که بار عاملی کمتر از 45/0 داشتند، حذف شدند. مقدار کای اسکوئر و درجه آزادی مدل به ترتیب برابر 859/306 و 226 و مقدار P بزرگتر از 05/0 است که این امر نشان دهنده برازش خوب مدل است. از بین عوامل دهگانه، سه عامل حذف شدند و هفت عامل استفاده از اطلاعات و نتایج تحقیقات، ارزشیابی، برنامه ریزی کیفیت، حمایت مسؤولان دانشگاه، آموزش، بهره گیری از تجهیزات و مشتری مداری جز مؤلفه های هفتگانه پرسش نامه کیفیت آموزش و یادگیری است.

در چند دهه گذشته ایجاد و نیز تقویت و بهبود تعامل های روستایی- شهری به عنوان یکی از ابزارهای توسعه هماهنگ و متعادل سکونتگاه های روستایی و شهری همواره مورد تأکید پژوهشگران و برنامه ریزان و سیاست گذاران بوده است. ایجاد و تقویت تعامل های روستایی- شهری مستلزم وجود شبکه شهری سازمان یافته مناسب و کارآمد و با رده های مختلف سلسله مراتبی در سطح سرزمین است. از این رو ایجاد و تقویت و توسعه شهرهای کوچک در عرصه های روستایی از راهکارهای مؤثر در این زمینه برشمرده شده است. در دو دهه گذشته ایجاد و شکل گیری شهرهای کوچک در نواحی روستایی کشور به دلیل تغییر در قوانین تقسیمات کشوری به شدت رو به افزایش بوده و عملاً موجب شکل گیری تعداد بسیار زیادی از شهرهای کوچک و روستا - شهرها در پهنه سرزمین شده است. در میان استان های کشور، فارس از جمله آنهایی است که با بیشترین تعداد این گونه تبدیل ها در دو دهه گذشته مواجه بوده است. حال پرسش اساسی این است که تبدیل روستاها به شهر تا چه حد به بهبود و تقویت و تحول در تعامل های روستایی- شهری انجامیده است؛ و این گونه شهرهای کوچک نوپا تا چه حد توانسته اند نقش خود را در این زمینه به خوبی ایفا کنند. در این مقاله با رویکرد توصیفی و تحلیلی و با به کارگیری روش های اسنادی و میدانی به بررسی و مقایسه کمیت و کیفیت و نوع تعامل های شهر بیضاء (نمونه موردی) با روستاهای حوزه نفوذ آن در دو مقطع قبل و بعد از شهرشدن، و نیز دگرگونی های شکل گرفته در تعامل های روستایی- شهری بر اثر تبدیل شدن به شهر پرداخته شده است. یافته ها حاکی از آن اند که با تبدیل شدن بیضاء به شهر، پیوندهای عملکردی و انسجام روابط فضایی در محدوده مورد مطالعه افزایش یافته است

در سال های اخیر موضوع رتبه بندی دانشگاه ها، یکی از بحث انگیزترین موضوعات در حوزه علم سنجی و آموزش عالی بوده است. هدف اصلی این مقاله معرفی، مقایسه و تجزیه و تحلیل شاخص های مورد استفاده 9 نظام رتبه بندی دانشگاه ها و موسسه های آموزش عالی است. برای مقایسه نظام های رتبه بندی، نتایج اعلام شده این رتبه بندی ها در سال های مختلف، همچنین متون و مقاله های موجود مورد مطالعه قرار گرفته است. در پایان، نتایج حاصل از بررسی شاخص های مورد استفاده در این نظام ها نشان داد رتبه بندی ذف وبومتریکس و کیو. اس، جزو نظام های دانش محور و رتبه بندی هییکت و شانگهای و لیدن از جمله رتبه بندی های پژوهش محور محسوب می شوند. بیشترین شباهت میان رتبه بندی هییکت و شانگهای دیده شده است. با محدود شدن حوزه مقایسه از سطح جهانی به منطقه ای شباهت میان داده ها افزایش می یابد.

نخستین گام در ارزش نهادن به منابع آب زیرزمینی به رسمیت شناختن و تعیین ارزش اقتصادی کل منابع می باشد. بهره برداری بی رویه از آب های زیرزمینی به ویژه در مناطق خشک و نیمه خشک اثرات منفی زیست محیطی به دنبال داشته که اغلب به دلیل کم بودن قیمت معاملاتی آب، نسبت به قیمت واقعی آن است. در مطالعه ی جاری اثر منفی ناشی از بهره برداری بی رویه، بر روی تعداد دفعات و هزینه های جابجایی چاه های آبیاری در دشت رفسنجان مورد بررسی قرار گرفته است. برای این منظور با استفاده از روش پیمایشی و با تکمیل 110 پرسشنامه، اطلاعات مورد نیاز به دست آمد. سپس برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش رگرسیون و آنالیز واریانس استفاده شد. متوسط دفعات جابجایی 18/2 نوبت در طول عمر هر چاه و هزینه ی هر نوبت جابجایی 750 میلیون ریال، تخمین زده شد که با کاهش افت سالانه و در نتیجه کاهش کمیت و کیفیت منابع آب زیرزمینی، ارتباط معنی داری در سطح یک درصد داشتند. در پایان مطالعه به منظور کاهش اثرات منفی ناشی از برداشت بی رویه از آب های زیرزمینی پیشنهاد می گردد که در ارزیابی های اقتصادی به هزینه ها و منافع اجتماعی توجه شود.

سلطان از جمله مفاهیمی است که از قرن چهارم هجری در ادبیات سیاسی جهان اسلام رواج بسیار یافته و بیشتر شخص حاکم و گاه سلطنت را متبادر می سازد.با این همه، اصطلاح سلطان تا قرن چهارم، تحولات مفهومی و مصداقی بسیاری پیدا کرده و پس از سقوط خلافت و ضعف دولت های مستقل و نیمه مستقل اسلامی در شرق،دلالت های علمی و عرفانی نیز یافته است.در این پژوهش، با استفاده از روش تحلیلی- توصیفی، فرایند تحولات مفهومی و مصداقی سلطان در مفاهیمی چون دلالت های قرآنی، حدیثی، سیاسی، علمی و حتی عرفانی بررسی می گردد. بررسی نمونه های گوناگون تاریخی در پژوهش حاضر نشان می دهد، بنیادی ترین دلالت سلطان، سیاسی است که در دیگر دلالت های این اصطلاح به نوعی تکرار شده است.