مطالب
فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱۱٬۴۴۱ تا ۱۱٬۴۶۰ مورد از کل ۵۳۷٬۱۴۳ مورد.
حوزههای تخصصی:
پرسش درباره صفت داشتن خداوند و نسبت صفات با ذات الهی، مباحثی را در اندیشه اسلامی به وجود آورده که به «توحید صفاتی» یا «هستی شناسی اوصاف الهی» معروف است. پاسخ های اندیشمندان مسلمان با نگرش های مختلف، از همان قرن اول تاکنون، موجب طرح دیدگاه های گوناگونی شده است که به ماهیت وجودی و تکوینی صفات الهی و رابطه آنها با ذات خداوند می پردازند. در این مقاله، با بررسی آثار و گزارش های آرای اندیشمندان مسلمان، علاوه بر بازشناسی نظریه های معروف «نیابت»، «عینیت» و «زیادت»، نظریه های کمتر مطرح شده «نفی صفات»، «احوال»، «اعتبار ذهنی» ، «ترادف مفهومی» و «لا هو و لاغیره» در هستی شناسی اوصاف الهی به روش تحلیلی انتقادی مورد بررسی قرار گرفته اند و با نگاهی تطبیقی سیر تحولات این مسئله در اندیشه اسلامی ارائه شده است.
تأثیر فضاهای سایه بر کیفیت زندگی شهروندان در کلانشهر اهواز(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
آمایش فضا و ژئوماتیک (برنامه ریزی و آمایش فضا سابق) دوره ۲۸ زمستان ۱۴۰۳ شماره ۴ (پیاپی ۱۲۶)
150 - 171
حوزههای تخصصی:
اهمیت و نقش فضاهای سایه در حیات و توسعه شهرهای مناطق گرم بسیار زیاد است. تأثیرات فیزیکی و محیط زیستی این نوع فضاها در نظام شهری و ارتباط آن با حیات اکولوژیکی، اجتماعی و اقتصادی جوامع شهری انکارناپذیر است. بر همین اساس این مطالعه به دنبال بررسی تأثیر فضاهای سایه بر کیفیت زندگی شهروندان در کلانشهر اهواز در سال 1403 است. نوع پژوهش به لحاظ هدف کاریردی و از نظر شیوه انجام توصیفی تحلیلی است که از روش کتابخانه ای و میدانی برای جمع آوری داده ها و تحلیل تأثیر فضاهای سایه بر کیفیت زندگی شهروندان در کلانشهر اهواز استفاده شده است. در همین راستا چهار شاخص آسایش شهری، مقایسه گری منفی، نقش مدیریت شهری و مسئولیت پذیری شهروندان که از مبانی نظری و پیشینه تحقیق استخراج شده مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. جامعه آماری مورد مطالعه پژوهش شامل شهروندان شهر اهواز است. حجم نمونه برای استفاده از فرمول کوکران و سطح اطمینان 95 درصد 384 نفر محاسبه گردید. یافته های پژوهش نشان داد که بعد آسایش شهری فضاهای سایه با کسب میانگین بالاتر از متوسط نقش قابل توجهی بر کیفیت زندگی شهروندان دارد. همچنین داده های حاصل از خروجی آزمون T تک نمونه ای پژوهش نشان می دهد که نقش شهروندان اهوازی در توسعه فضاهای سایه و سبز و میزان مسئولیت پذیری آن ها در توسعه فضاهای سبز و سایه با میانگین های (41/2) و (07/2) بسیار ضعیف است. همچنین خروجی تحلیل مدل عاملی مرتبه دوم نشان داد که از نظر شهروندان در میان ابعاد چهار گانه تأثیر فضاهای سایه بر کیفیت زندگی شهروندان در کلانشهر اهواز، عامل آسایش شهری بیش از همه بر کیفیت زندگی شهروندان اهواز اثرگذار بوده و بیشتر نماگرها تحت تأثیر این بعُد از تحقیق قرار دارند. بنابراین نتایج پژوهش نشان می دهد عدم وجود فضاهای سایه مناسب در سطح شهر اهوار ناشی از عملکرد ضعیف مجموعه مدیریت شهری است که بر انگیزه شهروندان به مهاجرت و همچنین عدم احساس تعلق و دلبستگی به شهر اهواز تأثیر گذاشته است. بر همین اساس مسئولین شهری می بایست راهبردهای مشخصی را جهت افزایش فضاهای سایه در سطح شهر با مشارکت شهروندان تدوین کنند.
Exploring Ideological Dimensions in Media Coverage of the Russia-Ukraine Crisis: A Comparative Discourse Study(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
منبع:
international Journal of Foreign Language Teaching & Research, Volume ۱۲, Issue ۵۱, Winter ۲۰۲۴
145 - 159
حوزههای تخصصی:
This study investigates the ideological dimensions of media representation of the Russia-Ukraine crisis by comparing British and Arab online newspapers. Grounded in Fairclough's framework of Critical Discourse Analysis, this paper investigates the narrative structure of The Guardian, The Sun, Arab News, and Gulf News in representing the conflict and how sociocultural and political contexts influence language use and framing strategies underpinning the ideologies. The study shows that British media, most especially The Guardian and The Sun, claim to mainly reinforce Western geopolitical narratives by framing Russia as an aggressor and Ukraine as a victim of war, emphasizing themes of democracy, aggression, and victimization. However, the media in the Arab world, such as Arab News and Gulf News, afford a more balanced approach that focuses on regional concerns like economic stability, humanitarian issues, and neutrality; on the other hand, it also covers a broad spectrum of views. Using such a comparison, this study exemplifies and contrasts the different ideological roots of media discourse within diverse cultural and political contexts. By pointing out how sociopolitical priorities and cultural values shape media framing, this study contributes to an understanding of the role that media plays in building global public opinion about international conflicts, more precisely in how media from different regions may frame the same event quite differently. This thus underlines the importance of cross-cultural media literacy and gives insight into the power of media in the perception-shaping process of a conflict.
بررسی تاریخی حاضران از خاندان جعفر طیار در واقعه عاشورا(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
سخن تاریخ سال ۱۸ پاییز ۱۴۰۳ شماره ۴۷
7 - 27
حوزههای تخصصی:
جعفر بن ابی طالب از شخصیت های بزرگ و تاثیر گذار در تاریخ اسلام به شمار می آید. نسل ایشان به جعافره یا آل جعفر شهرت یافته اند که نقش مهمی در تاریخ اسلام دارند، از جمله می توان گفت که در جریان عاشورا و کربلا نقش موثری داشته اند.تحقیق حاضر که به شیوه و روش توصیفی - تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای نگارش یافته است در صدد پاسخ به این پرسش است که از خاندان جناب جعفر چه افرادی در جریان عاشورا حضور داشته اند و نقش ایشان در این واقعه چه بوده است؟ یافته های تحقیق نشان می دهد که بر اساس تتبع در منابع متعدد تاریخی هشت نفر از خاندان جعفر طیّار در این رویداد مهم تاریخ اسلام حضور داشتند که سه نفر از آنها به نام های: عون بن عبدالله، محمد بن عبدالله و عون بن جعفر به شهادت رسیده و باقی نیز به اسارت در آمدند. هدف از نگارش این مقاله واکاوی یکی از ابعاد تاثیر گذاری خاندان جعفر طیار در تاریخ است.
واکاوی گزارش های تاریخی درباره شخصیت سکینه دختر امام حسین (علیه السلام) از تخریب تا بزرگنمایی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
سخن تاریخ سال ۱۸ پاییز ۱۴۰۳ شماره ۴۷
147 - 166
حوزههای تخصصی:
بررسی آثار نوشته شده درباره شخصیت "سکینه" دختر امام حسین (علیه السلام) حکایت از تضاد آراء نویسندگان درباره وی دارد. برخی تصویری از وی به نمایش گذارده اند که حکایت از بی قیدی ایشان به احکام شریعت اسلام دارد. گزارش هایی همچون خوشگذرانی با " اَشْعَب طمّاع" ، همنشینی شبانه با شاعران هرزه گوی آن عصر همچون "عمر بن ابی ربیعه"، شیفتگی بی حد و حصر به شنیدن صدای مطربان و... برخی از این ادعاهاست و در طرف مقابل برخی نیز کثرت اشتغالش به خداوند را مانع از پرداختن او به اموری همچون ازدواج دانسته اند. این مقاله به روش توصیفی تحلیلی و بر پایه منابع کتابخانه ای ضمن بررسی مستندات هر دو دیدگاه، به بررسی صحت و سقم گزارش های موجود پرداخته است و چنین نتیجه گرفته که مستندات هر دو دیدگاه فاقد اعتبار است. مستندات دیدگاه اول برگرفته از داستان-های ساختگی است که توسط نویسندگان خاندان زبیر جهت تخریب آل علی(علیه السلام) و جهت مقاصد مشخصی ساخته و پرداخته شده است و مستندات دیدگاه دوم نیز جهت مقابله با تخریب مذکور به وجود آمده و به بزرگنمایی منتهی شده است.
تصحیح چند عبارت از نفثه المصدور زیدری نسوی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
زبان و ادب فارسی سال ۷۷ پاییز و زمستان ۱۴۰۳ شماره ۲۵۰
153 - 168
حوزههای تخصصی:
نفثه المصدور از مهمترین متون نثر فارسی است که نخستین بار دکتر امیرحسن یزدگردی آن را با استفاده از چهار نسخه خطی، که تاریخ کتابت آن ها متأخر بوده است، تصحیح کرده است. باوجود تلاش های چندین ساله ایشان در این زمینه، کتاب مذکور – برخلاف آنچه مشهور شده است - مشحون از غلط خوانی، تصحیف و بی توجهی به ضبط دقیق نسخه هاست. در این مقاله تلاش شده است تا تصحیح استاد یزدگردی در چهار دسته نقد و بررسی شد: 1) بدخوانی های نسخ یا بی توجهی به آنها؛ 2) تصحیح برپایه نسخه ای که یزدگردی ندیده است؛ 3) تصحیح برپایه نسخه بدل ها؛ 4) پیشنهادهایی در ضبط برخی عبارات. بدین منظور، در این پژوهش از دو نسخه خطی «کر» و «سی» که در اختیار استاد یزدگردی بوده است، و نیز از نسخه خطی کتابخانه مجلس، کتابت قرن 9 استفاده شده است. نسخه اخیر دربرگیرنده 12 صفحه از نفثه الصدور است که تاریخ کتابتش از جمیع نسخ موجود کهن تر است و یزدگردی نیز بدان دسترسی نداشته است. کلیدواژه: نقد و بررسی، تصحیح، نفثه المصدور، تصحیف و بدخوانی.
بررسی تکثر معنا و لایه های پنهان در حکایت «در سبب ورود حدیث الکافر یاکل فی سبعه امعاء و المومن یأکل فی معا واحد» با رویکرد نظام رمزگان روایی رولان بارت(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
جستارهای نوین ادبی زمستان ۱۴۰۳ شماره ۲۲۷
99 - 73
حوزههای تخصصی:
حکایت «در سبب ورود این حدیث مصطفی صلوات الله علیه که الکافر یاکل فی سبعه امعاء و المومن یاکل فی معا واحدا» اولین حکایت از دفتر پنجم مثنوی شریف است. این حکایت در مذمت حرص و آز آورده شده و تأکید دارد که ایمان صرفاً در لفظ نیست و مؤمن واقعاً ویژگی هایی دارد که در ظاهر و اعمال او هم نمود پیدا می کند و…. پژوهشگر در تحلیل این حکایت مثنوی، برای کشف ویژگی های خلاقانه و لایه های پنهان حکایت از رمزگان روایی رولان بارت بهره برده است. برای تحلیل دقیق حکایت های ژرف مثنوی، قطعاً به کارگیری روش های علمی و ساختارمند در حوزه خوانش و نقد ادبی بسیار حائز اهمیت بوده و یکی از این روش های عالمانه و دانشگاهی، بهره گیری از شیوه رمزگان رولان بارت است. در این شیوه، بارت متون را به خواندنی و نوشتنی تقسیم می کند. متن نوشتنی متنی است حائز اهمیت و درجه اول، برخلاف متن خواندنی که بیشتر سرگرم کننده است و نه تأمل برانگیز. پژوهشگر برای بررسی حکایت مذکور از این روش استفاده کرده تا دریابد که مثنوی با ویژگی های فوق الذکر طبق تعاریف بارت در کدام یک از دو متن می گنجد؟ بررسی حکایت در سبب ورود این حدیث… با شیوه توصیفی-تحلیلی و بر اساس رمزگان پنجگانه بارت نشان می دهد نظر به فراوانی همه رمزگان های پنجگانه، این حکایت نه تنها شنیدنی که نوشتنی هم هست و دو رمزگان نمادین (تقابل ها) و فرهنگی در این حکایت بسیار پرکاربرد هستند. نکته حائز اهمیت این پژوهش این است که باوجوداینکه حکایات مثنوی معنوی به صورت شفاهی و آموزشی برای انتقال مفاهیم مدنظر مولانا سروده شده، اما متن این حکایت برخوردار از بالاترین نمودارهای مرتبط با متن نوشتنی است. همچنین ازآنجاکه عرفان به نوعی مقوله ای است که بر تضادها و تفاوت ها استوار است، شاهد تقابل های معنایی و مفهومی قابل ملاحظه ای در این حکایت هستیم. ضمن اینکه اصطلاحات عرفانی و دینی و به کارگیری معانی نو و ترکیبات ادبی موجب شده است رمزگان فرهنگی نیز در این حکایت از بسامد بالایی برخوردار باشد.
شناسایی ابعاد و مولفه های وظایف و تکالیف ناشر اوراق بهادار در بازار اولیه در قبال سرمایه گذاران(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
منبع:
پژوهش های بنیادین در حقوق سال ۲ زمستان ۱۴۰۳ شماره ۶
32 - 61
حوزههای تخصصی:
ناشران اوراق بهادار به عنوان یکی از ارکان مهم بازار اوراق بهادار شناخته می شوند.وجود مزایای بسیار در این بازار بر آن شده است که شرکتهای عدیده ای انگیزه لازم را برای حضور در این بازارها به دست آورده و وارد بازارهای مالی شوند.تا با ارائه اوراق بهادارخود، هم سرمایه خود را افزون نموده و هم از سایر مزایای موجود استفاده نمایند.در این راستا با توجه به منافعی که از این رهگذر به دست می آورند لاجرم بایستی به گونه ای رفتار نمایند که حقوق سهامداران و سرمایه گذاران در این بازار حفظ شده و باعث خسران ایشان نشوند.رفتار متناسب حقوقی ناشران در کنار سایر ارکان بازار اوراق بهادار می تواند این مهم را متجلی نموده تا سرمایه گذراران با کمترین آسیبی در این بازار روبرو شوند.بی شک شناخت تکالیف قانونی ناشران توسط ایشان و همچنین سرمایه گذاران به عنوان مهمترین رکن بازار سرمایه ضمن ترسیم بازاری شفاف و کارامد باعث افزایش سرمایه گذاری وهمچنین اعتماد عمومی و اصلاح اقتصاد جامعه خواهد شد. بررسی این وظایف و مسئولیتها که بخشی از آن به عهده سازمان بورس و اوراق بهادارو بخشی دیگر برعهده ناشر می باشد در این نوشتار به عنوان نقطه ثقل قرار گرفته تا با تبیین مهمترین تکالیف ناشران در قبال سرمایه گذاران و تطبیق مهمترین بخشهای آن با حقوق امریکا و فرانسه بتوان متناسب با این تکالیف مسئولیتهای قانونی برای آنها در نظر گرفت.
تحلیلی بر جرم شناسی بصری: بازنمایی جرم و عدالت کیفری در رسانه های تصویری(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
منبع:
پژوهش های بنیادین در حقوق سال ۲ زمستان ۱۴۰۳ شماره ۶
92 - 109
حوزههای تخصصی:
جرم شناسی بصری شاخه ای از جرم شناسی است که به بررسی نقش تصاویر و رسانه های بصری در شکل دهی به تصورات ما از جرم، مجرمان و عدالت کیفری می پردازد. این رشته به تحلیل چگونگی بازنمایی جرم در فیلم ها، سریال ها، عکس ها، نقاشی ها، بازی های ویدیویی و سایر اشکال رسانه ای می پردازد و تأثیر این بازنمایی ها را بر نگرش عمومی، سیاست های جنایی و عملکرد نظام عدالت کیفری بررسی می کند. جرم شناسی بصری به ما کمک می کند تا: تصاویر و اطلاعات ارائه شده در رسانه ها را به صورت انتقادی بررسی کنیم. تأثیر این تصاویر و اطلاعات را بر نگرش خود و دیگران نسبت به جرم و عدالت کیفری درک کنیم. درک بهتری از چگونگی شکل گیری تصورات عمومی از جرم و مجرمان داشته باشیم. به طور مؤثرتر در بحث های مربوط به سیاست های جنایی شرکت کنیم. در نهایت، جرم شناسی بصری به ما کمک می کند تا با دیدی آگاهانه تر و مسئولانه تر به تصاویر و اطلاعات مربوط به جرم و عدالت کیفری نگاه کنیم و از تأثیرات منفی احتمالی آن ها بر جامعه جلوگیری کنیم.
ارزیابی مؤلفه های ادراک فضایی خانه مد با رویکرد روان شناسی محیطی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
منبع:
معماری و محیط های انسان محور دوره ۱ زمستان ۱۴۰۳ ماره ۲
73 - 90
حوزههای تخصصی:
آن گونه که می دانیم، معماری و مد هر دو به عنوان زبان های بصری، نقش مؤثری در بازنمایی هویت فردی و فرهنگی ایفا می کنند و در بستر فضا، زمان و تجربه ی ادراکی معنا می یابند. این دو حوزه با وجود تفاوت های ظاهری، در فرآیند طراحی دارای اشتراکاتی چون معناپردازی، زیبایی شناسی و توجه به تجربه انسانی هستند. با توجه به خلأ موجود در مطالعات میان رشته ای در ایران در زمینه ی پیوند فضاهای فرهنگی با نیازهای روان شناختی کاربران، این پژوهش با هدف شناسایی و تحلیل مؤلفه های ادراک فضایی و روان شناسی محیطی در طراحی خانه ی مد و لباس انجام شده است. طراحی چنین فضایی نیازمند درک عمیق از نیازهای ذهنی، رفتاری و فرهنگی کاربران است. این پژوهش از نوع توسعه ای–کاربردی و با روش توصیفی–تحلیلی و رویکرد ترکیبی (کمی–کیفی) انجام شده است. داده ها از طریق منابع کتابخانه ای، مشاهدات میدانی، مصاحبه با متخصصان و پرسش نامه گردآوری شده و تحلیل آماری با آزمون فریدمن صورت گرفته است. یافته ها نشان می دهند که عواملی مانند استفاده از متریال و بافت هماهنگ با هندسه بومی، بهره گیری از فرم های معماری سنتی ایرانی و کاربرد فناوری های ارتباطی و فضای مجازی در جذب کاربران، نقش مؤثری در شکل گیری حس تعلق، دعوت کنندگی، تعاملات اجتماعی و ارتقاء تجربه ی ذهنی کاربران ایفا می کنند. این پژوهش می تواند به عنوان الگویی برای طراحی فضاهای فرهنگی نوین متناسب با بستر اجتماعی و فرهنگی جامعه ی معاصر ایران مورد استفاده قرار گیرد.
تحلیل انتقادی انگاره حق طلاق در کتاب احکام قرآن (سها)
حوزههای تخصصی:
پژوهش پیش رو عهده دار ارزیابی انتقادی شبهه حق طلاق زن در کتاب نقد قرآن است. احکام قضایی اسلام عادلانه و بر اساس مصالح بندگان صادر شده است. ازجمله احکام قضایی خانواده حق طلاق است که طبق ادله قرانی و روایی جز در مواردی خاص به مرد اعطا شده است. ولی برخی از روشنفکر نمایان این حکم شرع را منافی با حقوق زن دانسته و قائلند اسلام شأن زن را پایین تر از مرد قرار داده و زمام او را به دست مرد سپرده است. این مقاله به روش تحلیلی انتقادی عهده دار پاسخ به این شبهه بوده و از رهگذر بررسی قرانی، روایی و عقلی به این نتایج دست یافته که تمامی احکام قضایی قرآن از جمله اعطای حق طلاق به مرد عادلانه، متناسب و بر اساس حکمت الهی بوده و شبهات معاندان بی پایه و اساس و از روی غرض ورزی با بی اطّلاعی از دین مقدّس اسلام می باشد.
کاربست عقل مصباحی در تفسیر اجتهادی جامع «تسنیم» با تأکید بر تفسیر قرآن به قرآن
حوزههای تخصصی:
روش تسنیم در تفسیر قرآن روش اجتهادی جامع با تأکید بر «تفسیر قرآن به قرآن» با رویکرد اعتدالی به معنای بهره مندی حداکثری از آیات قرآن است که با تفطّن عقل از شواهد و قرائن آیه یا آیات دیگر و تحلیل و جمع بندی آنها صورت می پذیرد و در این قسم، عقل تنها نقش «مصباح» و ابزار دارد. بدین جهت، آیت الله جوادی آملی در تفسیر ارزشمند تسنیم کوشش بلیغی در بهره مندی از آن دارد. رهاورد معرفتی کاربست این نقش، تعمیق و توسعه معارف قرآنی و پرهیز از فهم نادرست یا ناقص و سطحی است. مقاله حاضر که با روش توصیفی- تحلیلی نگارش یافته، چیستی عقل مصباحی و تفسیر اجتهادی جامع و نیز تفسیر قرآن به قرآن را تبیین نموده و برخی از ادله قرآنی و روایی آن را بیان نموده است. سپس به پانزده کارکرد از ابعاد کاربست عقل مصباحی در تفسیر تسنیم به ویژه با تأکید بر تفسیر قرآن به قرآن اشاره کرده است: دقت در معنای واژه، توجه به انواع دلالت مدلول غیر مطابقی، تحلیل و تبیین مفاد، تأویل آیات و ارجاع متشابهات به محکمات، رفع تعارض ظاهری آیات و برخورداری از نگاه جامع، تخصیص عام، تقیید مطلق، لحاظ آیات کلیدی، تفکیک مفهوم از مصداق، عنایت به گستردگی و شمولیت، کشف علّت، بازشناسی تمثیل از تحدید و تعیین، بهره گیری پیام دستوری از بیان وصفی، بهره مندی از آیات در تأیید روایات تفسیری، بهره مندی از آیات در نقد روایات تفسیری.
محدودیت های معرفت شناختی و اخلاقی هوش مصنوعی در تفسیر و تولید محتوای عرفانی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات عرفانی پاییز و زمستان ۱۴۰۳ شماره ۴۰
161 - 190
حوزههای تخصصی:
این پژوهش به بررسی تحلیلی محدودیت های معرفت شناختی و اخلاقی استفاده از هوش مصنوعی در تفسیر و تولید محتوای عرفانی می پردازد. عرفان، به عنوان حوزه ای مبتنی بر تجربه های درونی، شهود و تبیین های عقلانی، مفاهیمی چندلایه، نمادین و استدلالی را در بر می گیرد که درک کامل آن ها فراتر از توان محاسباتی هوش مصنوعی است. با وجود پیشرفت های چشمگیر این فناوری، محدودیت هایی مانند ناتوانی در فهم شهود، تجربه زیسته و ابعاد شخصی عرفان، و نیز عدم درک کامل زبان استعاری و باطنی متون، کاربرد آن را چالش برانگیز کرده است. ازسوی دیگر، تولید محتوای عرفانی توسط هوش مصنوعی می تواند به مخاطراتی مانند تحریف مفاهیم مقدس، تکثیر تعصبات و سوءاستفاده از احساسات مذهبی منجر شود. این پژوهش نشان می دهد که هوش مصنوعی می تواند ابزار مکملی برای تحلیل متون عرفانی، ازجمله بخش های استدلالی و عقلانی آن ها باشد؛ اما بدون نظارت انسانی و چارچوب های اخلاقی دقیق، نتایج آن ممکن است نادرست یا زیان بار باشد. برای شفافیت بیشتر، نمونه هایی از پرسش های مطرح شده از هوش مصنوعی و پاسخ های آن، ازجمله پاسخ های پس از تکرار و سخت گیری در پرسش، ارائه شده است. راهکارهایی برای استفاده مسئولانه از این فناوری نیز پیشنهاد شده است.
کارآمدی حدیث ضعیف از منظر آیت الله سبحانی(مقاله ترویجی حوزه)
منبع:
حدیث و اندیشه بهار و تابستان ۱۴۰۳ شماره ۳۷
25 - 47
حوزههای تخصصی:
جایگاه والای حدیث و نقش مهم آن در معارف دینی، لزوم اطمینان از انتساب آن به معصوم7 را ضروری می نماید. اعتبارسنجی احادیث با شیوه های و سبک های مختلفی صورت می گیرد که هر کدام در نتایج بدست آمده، تأثیرگذار خواهند بود. بسیاری از احادیث اهل بیت:، در گذر زمان به علل گوناگون، دچار ضعف سند شده اند. ولی این دلیل محکمی بر کنارگذاردن احادیث ضعیف از گزاره های دینی نیست. پژوهش پیش رو به دنبال دستیابی به روش آیت اللّه جعفر سبحانی برای کارآمدی حدیث ضعیف است که به روش کتابخانه ای و شیوه توصیفی- تحلیلی سامان یافته است. نتیجه پژوهش، نشان می دهد که ایشان برای این مقصود از: «تجمیع قرائن»، «شهرت عملی»، «تواتر اجمالی»، «تسامح در ادلّه سُنَن»، «تلقّی به قبول» و «شهادت صاحبان اثر بر صحّت احادیث» بهره می برند.
ارزیابی مؤلفه های مؤثر بر آسیب های اجتماعی با تأکید بر محلات فرودست شهری (مورد مطالعه: شهر اردبیل)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهشنامه جغرافیای انتظامی سال ۱۲ تابستان ۱۴۰۳ شماره ۴۶
93 - 122
حوزههای تخصصی:
زمینه و هدف: سکونت گاه های غیررسمی به عنوان کانون های خطر و مرکز انباشت انواع آسیب های اجتماعی و جرم قلمداد می شوند. به گونه ای که این محلات جزء مسئله دارترین و شکننده ترین محلات در مقایسه با سایر محلات شهری می باشند. بر این مبنا هدف اساسی پژوهش حاضر بررسی آسیب های اجتماعی محلات شهراردبیل با تأکید بر محلات فرودست شهری جهت برنامه ریزی آتی می باشد.
روش: پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ روش توصیفی- تحلیلی است که در زمره مطالعات وابستگی قرار می گیرد که به روش پیمایشی انجام گرفته است. جامعه آماری پژوهش منطبق بر محلات 15 گانه سکونت گاه های غیررسمی شهر اردبیل است. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 382 نفر برآورد شد. جهت افزایش دقت کار مجموعاً 450 پرسش نامه به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند (هریک از محلات هدف 30 پرسش نامه) توزیع و تکمیل شد. به منظور ارزیابی مؤلفه های مؤثر بر آسیب های اجتماعی در محلات حاشیه نشین شهر اردبیل از 6 مؤلفه (اقتصادی، محیطی، اجتماعی- فرهنگی، خانوادگی، فردی- روانی، مدیریتی) بهره برده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزارهای لیزرل و اس پی اس اس استفاده شده است.
یافته ها: نتایج آزمون تی تک نمونه ای نشان داد که تمامی مؤلفه های مورد بررسی جزء عوامل مؤثر در آسیب های اجتماعی در محلات فرودست شهری اردبیل هستند چرا که نتایج آزمون تمام متغیرها مثبت بوده و نمره بیش تر از عدد حد وسط (3) کسب نموده اند. سطح معناداری متغیرها نیز از 05/0 کم تر مشاهده شد، بنابراین فرضیه پژوهش با سطح 95 درصد مورد تأیید واقع شد. با عنایت به این که همه مؤلفه های مورد بررسی دارای بار عاملی بیش تر از 4/0 کسب کردند، از این رو نتایج حاصل از ضریب مسیر (β) حاکی از روابط مثبت بین متغیرهای پژوهش می باشد. هم چنین مقدار ضریب شاخص های RMSEA برابر با (71/0) و ضریب chi-Square (35/415) به دست آمد بنابراین می توان ادعا کرد که مدل پژوهش نشان از برازش خوب و مطلوب برخوردار می باشد.
نتیجه گیری: در پژوهش حاضر بیش ترین میانگین به ترتیب به مؤلفه اقتصادی و مدیریتی و کم ترین میانگین نیز به مؤلفه فردی- روانی اختصاص دارد.
تحلیل رضایتمندی گردشگران از اقامتگاه های بوم گردی در فضاهای پیراشهری (مطالعه موردی: شهرستان ورامین)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
توسعه فضاهای پیراشهری سال ۶ پاییز ۱۴۰۳ شماره ۳ (پیاپی ۱۳)
145 - 166
حوزههای تخصصی:
با رونق یافتن اشکال جایگزین گردشگری انبوه نظیر گردشگری مسئولانه و اکوتوریسم طی چند دهه اخیر، توجه به اقامتگاه های بوم گردی جهت پاسخگویی به اسکان گردشگران و ارضای گرایش های نو در گردشگری، افزایش چشمگیری یافته است. اقامتگاه های بومگردی باهدف سازگاری و ترویج حفاظت محیط طبیعی پیرامون و همچنین رونق اقتصادی جوامع محلی توسعه یافته اند. پژوهش حاضر به تحلیل نگرش گردشگران نسبت به اسکان در اقامتگاه های بومگردی در فضاهای پیراشهری شهرستان ورامین می پردازد. روش پژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی و مبتنی بر پیمایش می باشد. جامعه آماری شامل 160 نفر از گردشگرانی است که در بهار سال 1402 در این اقامتگاه ها حضورداشته اند. ابزار گردآوری داده ها، پرسش نامه بوده و به منظور تجزیه وتحلیل داده ها از نرم افزار SPSS استفاده شده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که نگرش گردشگران نسبت به مؤلفه های کیفیت کالبدی و فیزیکی، موقعیت مکانی و دسترسی اقامتگاه ها و همچنین مؤلفه تجربه و آموزش در اقامتگاه ها، مثبت و با سطح معناداری بالا می باشد. اما نتایج پژوهش در خصوص مؤلفه کیفیت خدمات مثبت ارزیابی نشده است و میانگین به دست آمده به میزان (45/2) از کل پاسخ ها، مقدار کمتری را نشان می دهد.
عوامل اقتصادی موثر بر ارتقا شاخص های توسعه انسانی در استان اردبیل
حوزههای تخصصی:
زمینه و هدف: در طول چند دهه اخیر، مباحث مربوط به توسعه انسانی و تاثیر آن بر رشد اقتصادی از اهمیت خاصی برخوردار بوده است. شاخص توسعه انسانی ترکیبی از سه مولفه کلیدی امید به زندگی، درآمد سرانه و سطح سواد است و برای سنجش سطح توسعه یافتگی، تحلیل عدالت فضایی و نابرابری منطقه ای در حوزه ملی و منطقه ای مورد استفاده قرار می گیرد. در همین راستا، هدف پژوهش حاضر بررسی عوامل اقتصادی موثر بر ارتقا شاخص توسعه انسانی در استان اردبیل است. نوع تحقیق توصیفی – تحلیلی می باشد.روش شناسی: روش ااین تحقیق مبتنی بر رویکرهای کمی – فضایی است. روش تحقیق به کار گرفته شده در این تحقیق ترکیبی از روش های اسنادی – کتابخانه ای است. در بخش تحلیلی با در نظر گرفتن شاخص ها و ملاحظات توسعه انسانی در قالب 13 شاخص هدف، به صورت موردی به بررسی عوامل اقتصادی موثر بر ارتقا شاخص توسعه انسانی در استان اردبیل پرداخته شده است. برای گردآوری اطلاعات مورد نیاز، تکیه اصلی بر مستندات مرکز آمار کشور بوده است و برای تجزیه و تحلیل داده های گردآوری شده از مدل موریس، نرم افزار GIS و Spss استفاده شده است.یافته ها و نتیجه گیری: نتایج نشان می دهد که به لحاظ شاخص توسعه انسانی سه شهرستان اردبیل، پارس آباد و مشگین شهر در بالاترین رتبه ها و سه شهرستان کوثر، نمین و سرعین در پایین ترین رتبه ها قرار گرفته اند. همچنین توزیع فضایی شاخص توسعه انسانی در میان شهرستان های استان نشان می دهد شهرستان های مرکزی و شمالی استان، دارای شرایط نسبی بهتری نسبت به شهرستان های جنوبی هستند. در خصوص عوامل موثر بر شاخص توسعه انسانی نتایج مقاله نشان داد شاخص های درصد روستانشینی، بعد خانوار، نرخ بیکاری، بار تکفل، بار تکفل واقعی، بار تکفل نظری و درصد شاغلین بخش صنعت، به ترتیب با میزان همبستگی 726/0، 768/0، 245/0، 512/0، 512/0 و 598/0، دارای رابطه آماری معنادار منفی با شاخص توسعه انسانی بوده و شاخص های درصد شهرنشینی، نرخ اشتغال، نرخ مشارکت اقتصادی، نرخ مشارکت اقتصادی زنان، درصد شاغلین بخش کشاورزی و درصد شاغلین بخش خدمات، به ترتیب با ضریب همبستگی 726/0، 245/0، 395/0، 101/0 و 435/0، دارای رابطه معنادار مثبت با شاخص توسعه انسانی بوده اند.
تحلیلی بر نظریه های تبیین کننده مفهوم شهر در ایران
منبع:
جغرافیا و روابط انسانی دوره ۷ زمستان ۱۴۰۳ شماره ۲۷
189 - 204
حوزههای تخصصی:
تحلیل ماهیت شهر و عوامل به وجود آورنده آن از اهمیت زیادی در میان نظریه پردازان و پژوهشگران برخوردار است. از آنجا که شهرنشینی جریانی ریشه دار در تاریخ ایران زمین است، نظریات و دیدگاه های متفاوتی سعی کرده اند که با رویکردهای کلان و نظری به تبیین وجوه و عوامل موثر بر پیدایش شهر و مولفه های آن در ایران بپردازند؛ که از این میان می توان به نظریه شیوه تولید آسیایی، دیدگاه وبر در خصوص ماهیت شهرهای شرقی، نظریه سرمایه داری بهره بری، نظریه از شار تا شهر، نظریه آبادی و نظریه دولت و شهرنشینی اشاره نمود. این مقاله با تحلیل نظریات حاکم در عرصه فکری شهر و شهرسازی در ایران، به دنبال پاسخ به این سوال است که چه عوامل و مولفه های مشترکی را می توان در میان نظریه های مختلف به عنوان مهمترین عوامل موثر بر پیدایش و شناخت شهر در ایران محسوب نمود. بدین ترتیب این تحقیق اساسا بر مبنای مطالعات نظری استوار بوده و از روش اسنادی برای دستیابی به اهداف خود بهره می برد. نتایج حاصل از تحلیل نظریات مذکور نشان می دهد همه نظریات مورد بحث گرچه به نوعی پویایی نظام شهری در ایران از بعد تاریخی را توضیح می دهند ولی عوامل موثر بر برتری یک سکونتگاه به دیگر سکونتگاه ها برای شناخته شدن به عنوان شهر را تبیین نمی کنند. این پژوهش نشان می دهد شهر در ایران از نظر تاریخی اساسا در پیوند با دو عملکرد حاکمیتی و تجاری تعریف می شود و دخالت این دو عامل در شناخت سکونتگاه ها به عنوان شهر، بیشترین نمود را داشته است.
امنیت و حکمروایی آب در مناطق شهری
منبع:
جغرافیا و روابط انسانی دوره ۷ زمستان ۱۴۰۳ شماره ۲۷
373 - 394
حوزههای تخصصی:
با توجه به اینکه امروزه بحران آب تا حد زیادی یک بحران حاکمیتی است، بهبود حکمروایی آب به رفع چالش های فعلی و آینده آب کمک می کند. حکمروایی آب به عنوان مجموعه ای از قوانین، رویه ها و فرآیندهای سیاسی، نهادی و اداری تعریف می شود که از طریق آنها تصمیمات اتخاذ و اجرا می شود، ذی نفعان می توانند منافع خود را بیان کنند و نگرانی های خود را مطرح کرده و تصمیم گیرندگان در قبال مدیریت آب پاسخگو باشند. اصول حکمروایی آب پیشنهاد شده توسط سازمان همکاری اقتصادی و توسعه (OECD) به ایجاد سیاست های عمومی ملموس با جهت گیری اثربخشی، کارایی، قابلیت اطمینان و مشارکت کمک می کند. هدف از این تحقیق استفاده از چارچوب شاخص حکمروایی آب (OECD) و شناسایی شکاف ها و چالش ها برای حکمروایی آب است. این چارچوب به عنوان یک ابزار تشخیصی برای ارزیابی استفاده شد. روش پژوهش، توصیفی – تحلیلی است و به منظور گردآوری اطلاعات از منابع کتابخانه ای و از گزارش های بین المللی، مقالات و پایگاه های اینترنتی استفاده شده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که به طور کلی، یک چارچوب قانونی قوی و همچنین نهادهای اجرایی در زمینه مدیریت آب وجود دارد و ارتباط خوبی بین آنها برقرار است. با این حال، چالش های اصلی شناسایی شده بیشتر در ابزارها می باشد، به دلیل اینکه به طور کامل اجرا نمی شوند و یا به کل اجرا نمی شوند.
نهاد دهیاری و توسعه پایدار فضا؛ مطالعه روستاهای بخش مرکزی شهرستان قاینات(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
روستا و توسعه پایدار فضا دوره ۵ زمستان ۱۴۰۳ شماره ۴ (پیاپی ۲۰)
137 - 158
حوزههای تخصصی:
توسعه پایدار روستایی در ابعاد اقتصادی، اجتماعی، زیست محیطی و زیربنایی از مهم ترین و حساس ترین معضلات و چالش های برنامه ریزان و سیاست گذاری توسعه روستایی است و بر همین اساس، ایجاد دهیاری ها در روستاها را می توان در تاریخ توسعه پایدار روستایی ایران نقطه عطفی به شمار آورد. کیفیت و اثربخشی مدیریت و عملکرد دهیاری عامل تعیین کننده و حیاتی در تحقق توسعه و رفاه جامعه روستایی است. هدف پژوهش حاضر واکاوی عملکرد دهیاری ها در توسعه اقتصادی، اجتماعی، کالبدی و زیست محیطی روستاهای بخش مرکزی شهرستان قاینات است. تحقیق حاضر به لحاظ هدف، کاربردی و از حیث ماهیت و روش، توصیفی- تحلیلی می باشد جامعه آماری پژوهش را روستاهای بالای 20 خانوار که دارای دهیاری بودند(75 آبادی) تشکیل می هد. نمونه گیری در سطح روستا با توجه به اهداف و فرضیه تحقیق از روش غیر احتمالی استفاده گردید و از هر دهستان 5 روستا به عنوان نمونه انتخاب شد. حجم نمونه در سطح خانوار با استفاده از فرمول کوکران 370 نفر به دست آمد. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از آزمون های آماری تی تک نمونه ای، آزمون ناپارامتری دو جمله ای و آزمون همبستگی پیرسون استفاده شد. نتایج نشان داد که بیشترین فعالیت دهیاری ها در بعد اقتصادی معطوف به تلاش در خصوص افزایش کمی و کیفی محصولات تولیدات روستاییان (میانگین 26/3)، در بعد اجتماعی فرهنگی معطوف به کمک به حل اختلافات مردم در محل و جلوگیری از ارجاع دعاوی به مراجع قانونی (میانگین 51/3)، در بعد کالبدی فیزیکی معطوف به اعلام فرامین و قوانین دولتی، به ویژه در زمینه طرح هادی (میانگین 19/3) و در بعد زیست محیطی (میانگین 25/3) بوده است همچنین دهیاری ها در بهبود وضعیت اجتماعی فرهنگی روستاها با امتیاز 92/652 از عملکرد مناسب تری درمقایسه با مولفه های اقتصادی (امتیاز 07/602)، زیست محیطی ( امتیاز 52/514) و کالبدی فیزیکی ( امتیاز 54/445 )داشته اند.







