مدیریت بهره وری (علوم مدیریت سابق)

استفاده از مدل تحلیل پوششی داده ها-برای ارزیابی عملکرد و رتبه بندی سازمان ها- در حال گسترش است. یکی از چالش های مهم این مدل، کاهش قدرت تفکیک پذیری واحدهای تصمیم گیر در مواجهه با تعداد زیاد ورودی و خروجی است؛ بنابراین هدف پژوهش، توسعه مدل جامع ارزیابی عملکرد همراه با بهبود قدرت تفکیک پذیری واحدهای تصمیم گیر است. در این راستا از کارت امتیازی متوازن برای شناسایی شاخص های جامع استفاده شد.  برای اولین بار-به طور همزمان-از دو رویکرد عینی و ذهنی مبتنی بر تحلیل عاملی و سیستم استنتاج فازی برای کاهش شاخص ها و بهبود قدرت تفکیک پذیری واحدهای تصمیم گیر استفاده شد. پژوهش از حیث روش ، توصیفی-تبیینی و از لحاظ جهت گیری تحقیق، کاربردی-توسعه ای است. جامعه آماری-برای شناسایی شاخص های ارزیابی عملکرد و تدوین قوانین استنتاج فازی-خبرگان مؤسسات آموزش عالی شهرستان سمنان بوده است. همچنین بیست و چهار مؤسسه آموزش عالی شهرستان سمنان برای تست مدل انتخاب شدند. ابزارگردآوری داده ها دو پرسشنامه محقق ساخته است. روایی پرسشنامه ها به ترتیب توسط روایی محتوا و سازه مورد تأیید قرارگرفت. همچنین پایایی پرسشنامه ها به ترتیب به استناد مقدارآلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی بیشتر از 0.7مورد تایید است. دستاورد پژوهش را می توان طراحی مدل تلفیقی با رویکردهای عینی و ذهنی برای بهبود قدرت تفکیک پذیری واحدهای تصمیم گیر دانست. در این خصوص 26 شاخص شناسایی شد و توسط تحلیل عاملی به 8 سازه تقلیل یافت. همچنین با اتکا به سیستم استنتاج فازی طراحی شده،سازه ها نمره دهی شدند. نتایج نشان داد:قدرت تفکیک پذیری واحدهای تصمیم گیر توسط مدل پیشنهادی در مقایسه با دیگر مدل های مرسوم مبتنی بر رویکردهای عینی و ذهنی بیشتر بوده به طوری که تعداد واحدهای کارا در مدل پیشنهادی به 10 مورد کاهش یافته است. همچنین منتج از نتایج آزمون کروسکال- والیس و محاسبه انحراف معیارنمره کارایی؛ مدل پیشنهادی به ترتیب با کسب میانگین رتبه 48.29 و کسب پراکندگی 0.221دارای رتبه کارایی کمتر و پراکندگی نمره کارایی بیشتر نسبت به سایر مدلها  است  که تأییدی بر بهبود قدرت تفکیک پذیری مدل پیشنهادی می باشد.

هدف این پژوهش ارائه مدل قابلیت های بازاریابی دیجیتال در فروشگاه های زنجیره ای است؛ زیرا در سال های اخیرگرایش مشتریان به خریدهای آنلاین برای اخذ خدمات سریع و آسان تر و همچنین کسب تجربه های جدید، افزایش پیدا کرده و بازاریابی دیجیتال با مفاهیم و واژه های جدیدی نظیر مارتک، فیجیتال و فناوری های بعدی گره خورده است. ولیکن چالش ها و ریسک هایی که در خریدهای غیرحضوریِ دیجیتال وجود دارد ممکن است سبب عدم اعتماد و یا به طور کلی عدم تجربه لذت بخش برای مشتریان باشد و باعث انصراف آن ها از خرید گردد. علیرغم اهمیت این موضوع، مدلی برای قابلیت های بازاریابی دیجیتال در فروشگاه های زنجیره ای وجود ندارد تا مدیران این فروشگاه ها بتوانند ضمن شناسایی این چالش ها و حساسیت ها برای رفع و یا کاهش آن ها برنامه ریزی و یا مزیت رقابتی شان را در این حوزه شناسایی کرده و با ارتقای بهره وری، سبب ایجاد تجربه ای لذت بخش برای مشتریان شوند. روش اجرای این پژوهش، کیفی است. به این ترتیب که با روش کیفی داده بنیاد-ره یافت ظاهر شونده با دوازده نفر از خبرگان بازاریابی، فناوری اطلاعات و فروشگاه های زنجیره ای کشور، مصاحبه های نیمه ساختار یافته صورت پذیرفت، سپس کدگذاری ها با استفاده از نرم افزارMaxqda انجام گرفت.همچنین با مرور نظام مند پژوهش های گذشته براساس فرآیند سه مرحله ای ترنفیلد و همکاران(2003) برای غنای ابعاد استخراج شده از مصاحبه ها، پرداخته شد و براین اساس، مدل الماس قابلیت های بازاریابی دیجیتال در فروشگاه های زنجیره ای ارائه گردید که شامل پنج بعد قابلیت مارتک-فناوری های نگهدارنده، قابلیت مارتک-فناوری های تحول آفرین، قابلیت شبکه ای، قابلیت روابط دیجیتالی و قابلیت بازاریابی بهترین اقدام بعدی می باشد که همگی منتج به تجربه دیجیتال مشتری خواهند شد. از میان ابعاد فوق، بعد قابلیت مارتک-فناوری های تحول آفرین به دلیل وجود مؤلفه های مهمی نظیر بلاک چین و هوش مصنوعی و بعد قابلیت بازاریابی بهترین اقدام بعدی به عنوان فراقابلیت در نظرگرفته شدند.

مدل توسعه خوشه های کسب و کار، شیوه نوینی است که در دو دهه اخیر به منظور توسعه و توانمندسازی بنگاه های کوچک و متوسط به کار گرفته شده است. بسیاری از کشورها اعم از توسعه یافته و در حال توسعه از این مدل توسعه ای برای دستیابی به اهداف توسعه منطقه ای و ارتقای سطح کیفی و کمی کسب و کارهای مزیت دار خود که در یک منطقه جغرافیایی مستقر می باشند بهره گرفته اند. در این پژوهش به بررسی عوامل مؤثر بر عملکرد طرح های توسعه خوشه کسب و کار در ایران با استفاده از تکنیک تحلیل تم و تکنیک نقشه شناختی فازی پرداخته شده است. روش گردآوری اطلاعات به صورت مصاحبه و پرسشنامه و دوره زمانی پژوهش از سال ۱۳۹۷ تا سال ۱۴۰۰ و در گستره کشور ایران تمامی استان هایی که طرح های توسعه خوشه کسب و کار در آنها اجرا گردیده می باشد. بر اساس مدل نقشه شناختی فازی به دست آمده، مهمترین عامل اثرگذار بر عملکرد طرح های توسعه خوشه کسب و کار، تأمین مالی طرح ها و مهمترین عامل اثرپذیر، افزایش اقدامات مشترک می باشد. در انتها نیز، بر اساس شناسایی مهمترین عوامل اثرگذار و اثرپذیر، سناریو های رو به عقب و رو به جلوی مرتبط با عملکرد طرح های توسعه خوشه کسب و کار مورد بررسی قرار گرفت. 

بر اساس گزارش های سازمان بهره وری آسیایی(APO)، شاخص بهره وری کل عوامل تولید  (TFP)   ایران در مقایسه با اکثر کشورهای آسیایی و برخی کشورهای مرجع، در افق بلند مدت ۵۰ ساله تنها یک درصد رشد داشته و رشد بهره وری نیروی کار -در دوره زمانی ۲۰۱۰ تا 2019- از همه کشورهای آسیایی کمتر بوده است. پژوهش حاضر با هدف ارائه الگوی بهره وری مبتنی بر سرمایه اجتماعی انجام گرفته است؛ در این پژوهش با استفاده از رویکرد تحلیل کیفی فراترکیب و نرم افزار MaxQDA پس از انتخاب 79 پژوهش از بین580 پژوهش پیشین، ابعاد، مؤلفه ها و شاخص های الگو، استخراج و شناسایی گردید. بر اساس یافته های پژوهش، الگوی پیشنهادی شامل 9 بعد، 24 مقوله اصلی و 163 مقوله فرعی (کد) می باشد. بررسی میزان اهمیت و تأکید پژوهش های گذشته بر هر یک از مقوله های اصلی با استفاده از روش آنتروپی شانون نشان داد: "رشد و بلوغ" و "برنامه های اقتصادی" از بین 24 مقوله شناسایی شده، به ترتیب دارای بیشترین و کمترین اهمیت هستند. پیشنهاد می شود: کلیه مدیران با استخدام مشاوران خبره و ایجاد اداره اختصاصی مدیریت بهره وری، فرآیند مدیریت سرمایه انسانی را متناسب با الگوی بهره وری مبتنی بر سرمایه اجتماعی بروزآوری نمایند. سپس ضمن ارزیابی دوره ای بهره وری بر مبنای الگوی پیشنهادی، تمامی پرداخت ها، پاداش ها و ترفیع و انتصاب کارکنان و بویژه مدیران، بر اساس میزان تلاش و مشارکت آنها در جهت افزایش سرمایه اجتماعی (سطح مشارکت و همکاری تیمی، برقراری ارتباطات صمیمانه و شبکه ای، صداقت ...) و بهره وری صورت پذیرد.

بهره وری منابع انسانی از راهبردهای کلیدی و اساسی افزایش عملکرد و بقای سازمان های امروزی است. هدف این پژوهش بررسی تأثیر رهبری متواضعانه بر بهره وری منابع انسانی با نقش میانجی امنیت روانشناختی در دانشگاه لرستان بوده است. پژوهش حاضر ازنظر هدف،کاربردی است که در زمره پژوهش های علی قرار می گیرد. جامعه آماری پژوهش 440 نفر از کارکنان لرستان بوده که از میان آنها نمونه ای به حجم 205 نفر بر اساس جدول کرجسی و مورگان به روش تصادفی طبقه ای انتخاب گردیده است. برای سنجش متغیرهای پژوهش از پرسشنامه های رهبری متواضعانه اونز و همکاران (2013)، امنیت روانشناختی کارملی و همکاران(2010) و بهره وری منابع انسانی هرسی و گلداسمیت(1980) استفاده شده است. پایایی پرسشنامه ها با روش آلفای کرونباخ به تأیید رسید. در این پژوهش از روش های آماری توصیفی و استنباطی استفاده شده است و برای تحلیل داده های پژوهش از مدل سازی  معادلات ساختاری و نرم افزار pls استفاده گردیده است. نتایج پژوهش نشان داد که رهبری متواضعانه از طریق امنیت روانشناختی اثر مثبت و معنی داری بر بهره وری منابع انسانی در دانشگاه لرستان دارد.

با ورود به عصر جدید و توسعه اقتصاد دانش محور، کارآفرینی به عنوان عاملی اساسی در توسعه اقتصادی کشورها شناخته می شود. از این رو، هدف این پژوهش، بررسی تاثیر انواع هویت اجتماعی کارآفرینانه دانشجویان بر نیت کارآفرینی ایشان، با درنظرگرفتن نقش میانجی خودکارآمدی کارآفرینی و با بهره گیری از روش معادلات ساختاری بوده است. جامعه آماری، دانشجویان دختر و پسر دانشگاه فنی وحرفه ای ارومیه در سال تحصیلی 1399- 1400 بود که واحدهای کارآفرینی را در مجموعه دروس خود گذرانده بودند و پرسشنامه های استاندارد نیت کارآفرینی لینان و چن (2009)، خودکارآمدی کارآفرینی دی نابل و همکاران (1999) و پرسشنامه هویت کارآفرینانه زیگر و همکاران (2016)، به صورت سرشماری در اختیار کلیه دانشجویان قرارگرفت. نهایتا تعداد 267 پرسشنامه به عنوان نمونه بررسی شد. نتایج حاکی از آن بود که بین هویت اجتماعی کارآفرینانه دانشجویان در دو بعد هویت داروینی و رسالت نگر با نیت کارآفرینی آن ها رابطه مثبت و معناداری برقرار است (p<0.05) و خودکارآمدی کارآفرینی در این رابطه نقش واسطه ای دارد (p<0.001). از این رو توصیه می شود که در ارائه آموزش های کارآفرینی و نیز در سیاست گذاری های این حیطه، مطابقت این آموزش ها با سبک هویت اجتماعی دانشجویان به منظور افزایش بهره وری کارآفرینی در ایشان، مورد توجه قرار گیرند.

هدف اصلی تحقیق حاضر، ارائه مدل و الگوئی مناسب جهت حفظ و نگهداشت سرمایه های فکری کشور می باشد؛ دراین پژوهش، روش تحقیق ازنوع توصیفی (برمبنای روش تحقیق)، پیمایشی(برمبنای راهبرد)، کاربردی(برمبنای هدف تحقیق) است.تحلیل دادهه ا طبق روش توصیفی تحلیلی (تحلیل تم) انجام می شود. گردآوری داده ها به دو روش کتابخانه ای و میدانی (انجام مصاحبه های نیمه ساختاریافته با خبرگان به روش گلوله برفی و پرسش نامه های الکترونیکی) می باشد. دربررسی و تحلیل داده ها، از روش تحلیل مدل سازی معادلات ساختاری واز نرم افزارهای اس.پی.اس.اس و اسمارت پی.ال.اس استفاده شده است. محدوده تحقیق ، شهر تهران لحاظ شده وتعداد جامعه آماری محققان و پژوهشگران ، هفتصد نفر محاسبه گردیده است؛ دراین راستا به دلیل عدم اطلاع از واریانس و احتمال موفقیت یا عدم موفقیت  متغیرها و همچنین محدودبودن جامعه، نمی توان ازفرمول های آماری برای برآوردحجم نمونه استفاده نمود؛ فلذا ازجدول تعیین نمونه مورگان استفاده شده است. طبق جدول مورگان، جامعه آماری نمونه به تعداد 248 نفر می باشد. در این خصوص 339 پرسشنامه الکترونیکی در فضای مجازی ارسال و 244 پاسخنامه الکترونیکی دریافت شد. پس ازشناسایی مؤلفه های تأثیرگذار و تعیین میزان و شدت اثرگذاری آنان ، به مؤلفه های ششگانه -به همراه یک متغیر میانجی «دولت الکترونیک» ویک متغیر تعدیل گر «تعارض منافع»- رسیده ایم. اولویت تأثیرگذاری مؤلفه های ششگانه ای که در این تحقیق بدان پرداخته شده است، به ترتیب ذیل می باشند: 1-خط مشی های ایجاد زیست بوم فنّاوری 2-خط مشی های نظام اداری نخبه محور و شایست سالار 3-خط مشی های سیاسی قانونی 4- استراتژی ، ساختار، فرهنگ ، دانش سازمان یاد گیرنده  5-خط مشی های اقتصادی 6- خط مشی های اجتماعی فرهنگی.

پیچیدگی های محیط در عرصه های رقابتی در میان سازمان های نظامی و افزایش انتظارات کشورها و دولت ها، ضرورت آگاهی از نقاط قوت و ضعف سازمانهای نظامی و بهبود مستمر مؤلفه های کلیدی را بیش از پیش آشکار نموده است؛ از این رو یکی از دغدغه های اساسی این سازمان ها و به طور خاص نیروی دریایی راهبردی ارتش -که عملیات در کلاس جهانی را آغاز نموده است - ارتقای سطح بهره وری مراکز عمده لجستیکی می باشد. با توجه به اهمیت فرایندهای لجستیکی در نیروی دریایی راهبردی ارتش، هدف از انجام این تحقیق ارائه چارچوبی به منظور سنجش بهره وری این مراکز است. این تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه اجرا، توصیفی است. در این تحقیق برای جمع اوری اطلاعات در دو فاز اقدام شده است: در گام نخست با استفاده از مصاحبه و پرسشنامه با رویکرد دلفی فازی در دو مرحله مؤلفه های بهره وری لجستیکی نداجا شناسایی شده و در گام دوم با استفاده از پرسشنامه و تحلیل اطلاعات با روش آنتروپی شانون ، وزن معیارها مشخص گردیده است. در ادامه با استفاده از روش پرامتی، عملکرد چهار مرکز لجستیکی عمده نیروی دریایی در سه ماهه اول سال 1401 مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج پژوهش نشان می دهد: مرکز لجستیکی چهارم بهره ورترین مرکز در بازه زمانی ذکر شده بوده است.در نهایت جهت بررسی و همچنین ارتقای بهره وری مراکز عمده لجستیکی نیروی دریایی راهبردی ارتش چارچوبی ارائه گردیده است.

هدف این تحقیق ارایه مدل اجرای اثربخش خط مشی خصوصی سازی </sup>در بخش صنعت است. این تحقیق برحسب هدف، کاربردی وبرحسب روش جمع آوری وتحلیل داده ها، از نوع آمیخته(آمیخته-اکتشافی) محسوب می شود. برای ارایه این مدل، الگوریتمی طراحی و مراحل کار برآن اساس انجام شد. دربخش کیفی، ابتدا ادبیات موضوع و مطالعات مشابه، تحلیل وعوامل اجرای اثربخش منتج ازادبیات مشخص شد. ازطرف دیگر، 8 نفر ازصاحب نظران وخبرگان دست اندرکار درتدوین و اجرای خط مشی خصوصی سازی در سال های اخیر با روش گلوله برفی انتخاب ومصاحبه انجام شد. داده های مصاحبه، باروش تفسیری تحلیل وعوامل مؤثر براجرای اثربخش خط مشی خصوصی سازی منتج ازمصاحبه مشخص شد. عوامل به دست آمده ازادبیات ومصاحبه تحلیل وتلفیق گردید و مدل اولیه تدوین شد. در بخش کمی، جامعه آماری150نفری؛ شامل کارشناسان، صاحبنظران و افراد درگیر در خصوصی سازی تعریف و به شکل تصادفی سیستماتیک برمبنای جدول مورگان 120نمونه انتخاب شد. دراین بخش عوامل و مدل اولیه به دست آمده ازبخش کیفی موردتحلیل و اعتباریابی قرارگرفت. بدین منظور، ابتدا باروش خوشه بندی سلسله مراتبی، نسبت به خوشه بندی عوامل اقدام شد و برمبنای مدل اولیه، سؤالاتی طرح و بر آن اساس، پرسشنامه تدوین گردید و پس از اطمینان از روایی و پایایی پرسشنامه، داده هاجمع آوری شد. نرمال بودن دادهها باآزمون کولوموگروف-اسمیرنوف بررسی شد؛ به دلیل نرمان نبودن از آزمون دوجمله استفاده و به سؤالات پاسخ داده شد و مدل اولیه مورد تأیید قرارگرفت. همچنین اعتبارمدل بااستفاده ازتحلیل عاملی تأییدی نیز مورد بررسی و تأیید قرارگرفت. این مدل، براساس تحلیل اقدامات اجرا شده دراجرای خط مشی خصوصی سازی درایران پس از ایجاد سازمان خصوصی سازی در دوره زمانی  1380 تا 1398 پیشنهاد شده است.

بهره وری نیروی انسانی یکی از دغدغه های اصلی مدیران سازمان ها است و همواره در صدد شناسایی عوامل مؤثر بر آن هستند که امور رفاهی کارکنان یکی از این عوامل است. هدف از تحقیق حاضر، شناسایی  مؤلفه های امور رفاهی کارکنان ثبت اسناد و املاک استان آذربایجان شرقی به منظور ارائه الگوی مناسب  می باشد. رویکرد پژوهش از نوع کیفی است که با استفاده از راهبرد فراترکیبی وروش تحلیل محتوا انجام شده است. جامعه مورد مطالعه، 110 عنوان از مقالات، پایان نامه ها و کتب داخلی و خارجی در فاصله زمانی 2015 تا 2022 (1394-1400) می باشد که از این تعداد 56 مورد که سنخیت بیشتری با هدف تحقیق حاضر داشتند- به صورت هدفمند به عنوان نمونه انتخاب، کدگذاری و طبقه بندی و سپس مضامین اصلی استخراج، تلفیق، بازاندیشی و بازآرایی شده اند. یافته ها نشان می دهند که الگوی رفاهی در سه بعد ذهنی، عینی و اجتماعی قابل طبقه بندی است؛ به طوری که مضامین اصلی رفاه ذهنی شامل مقوله های دوازده گانه، رفاه عینی شامل مقوله های هشت گانه و رفاه اجتماعی شامل مقوله های دوازده گانه می باشد. توجه به ابعاد مختلف امور رفاهی کارکنان اداره ثبت بیش از پیش ضرورت داشته و می توان با استفاده از الگوی طراحی شده برای رفاه کارکنان، زمینه های مناسبی برای سلامتی و رضایت شغلی آنان فراهم کرد و از این طریق بهره وری آنان را افزایش داد.