مدیریت بهره وری (علوم مدیریت سابق)

منابع انسانی با ارزش ترین منابع طبیعی یک کشور است و وظیفه آن به کارگیری نیروی انسانی متعهد در یک سازمان است که با کارکرد و اتخاذ تصمیم های صحیح، زیان های مادی را جبران کرده و همواره بر سرمایه مادی آن بیفزاید. برخی از کشورهای توسعه یافته مهمترین منبع رشد قتصادی خود را منابع انسانی و توسعه مهارت ها شناخته اند. این پژوهش با هدف شناسایی عوامل موثر در الگوی تدوین شده بهره وری سرمایه انسانی در نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران انجام شده است. به دلیل کمی بودن روش تحقیق، از مدل معادلات ساختاری  استفاده شده و با تنظیم پرسشنامه و ارائه به 30 نفر از فرماندها مناطق و پایگاه ها نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران که به روش هدفمند در دسترس انتخاب شده بود به اجراء گذاشته شد. نتایج پژوهش بیانگر این است که عواملی از قبیل؛ طراحی و استقرار محیط سازمانی، برنامه ریزی و جذب و نگهداری نیروی انسانی، مکانیزم های مدیریتی و آموزشی، بر استراتژی های عملی و تعاملی بهره وری نیروی انسانی، پیامد های رقابت و بهبود عملکرد و کیفیت ماموریت های محوله و ایجاد یک سازمان پویا وخلاق، عوامل محیطی سازمان و ضعیف بودن سیستم آموزشی و مدیریت بر استراتژی های عملی و تعاملی بهره وری نیروی انسانی، ایجاد رضایت در کارکنان، کیفیت روحیه و رفاه افراد موثر در سازمان و نقش حمایتی مدیران در ایجاد و افزایش بهره وری نیروی انسانی بر استراتژی های عملی و تعاملی بهره وری نیروی انسانی، برنامه ریزی جذب و نگهداری نیروی انسانی و همچنین مکانیزم برنامه ریزی بر پیامدهای بهره وری کارکنان و نیروی انسانی تاثیر مثبت و معناداری دارد.

نیروی انسانی، عنصر اساسی در ایجاد و بهبود بهره وری است و در رفع مشکلات اقتصادی و اجتماعی، نقش اساسی دارد. در این مقاله با استفاده از روش فراتحلیل به شناسایی رابطه بین بهره وری منابع انسانی و سرمایه فکری پرداخته شده است. تحقیق حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر نوع داد ه ها، کمّی است. جامعه آماری این پژوهش، شامل 50 پایان نامه کارشناسی ارشد، دکترا و مقاله است که تعداد 13 مورد با استفاده از روش نمونه گیری غیرتصادفی هدف مند به عنوان نمونه وارد فرایند فراتحلیل شدند. پایایی شناسایی از طریق توافق داوران در انتخاب تحقیق ها و طبقه بندی آن ها، پایایی کدگذاری از طریق توافق داورها در مورد استفاده از مفاهیم خاص برای کدگذاری متغیرها و پایایی سطح معنی داری و اندازه اثر از طریق توافق در محاسبات اندازه اثر بین دو فراتحلیل گر به دست آمد. نتیجه فراتحلیل نشان داد که سرمایه فکری به صورت مستقیم و غیرمستقیم از طریق متغیر میانجی با بهره وری منابع انسانی رابطه دارد. یافته های پژوهش نشان داد که از میان 26 اندازه اثر، 15 اندازه اثر زیاد (بیشتر از 0/5)، 4 اندازه اثر پایین (بین 0/1تا 0/3) و7 اندازه اثر متوسط (0/3 تا 50/5) بود. همچنین ابعاد  ساختاری و انسانی به ترتیب دارای بیشترین اندازه اثر بر متغیر بهره وری منابع انسانی هستند.

امروزه مقوله ارتباط بین شرکت ها و توسعه بازارها از طریق توسعه همکاری های متقابل به عنوان یک عامل مهم در افزایش توانمندی ها و توسعه شرکت ها از اهمیت بسیاری برخوردار است. ایفای نقش شرکت های کوچک و متوسط در بازار تامین نیازمندی های شرکت های بزرگ مبحثی است که می تواند در این مسیر بسیار راهگشا باشد. مقاله حاضر پژوهشی توسعه ای-کاربردی است و از لحاظ چگونگی به دست آوردن داده ها توصیفی می باشد و از رویکرد کمی و کیفی به صورت آمیخته بهره می گیرد. هدف از این تحقیق ارایه مدلی جهت توانمندسازی شرکت های کوچک و متوسط با استفاده از قابلیت های شرکت های بزرگ است. بدین منظور نخست شبکه ارتباطی میان شرکت های بزرگ و شرکت های کوچک و متوسط شناسایی و با استفاده از قابلیت های رویکرد تحلیل شبکه های اجتماعی مورد تحلیل قرار گرفته است. نقاط مرکزی در این شبکه شناسایی و با توجه به قدرت و ضعف شرکت ها از نظر مقادیر مرکزیت در شبکه  به ارایه مدل توانمندسازی شرکت های کوچک و متوسط توسط شرکت های بزرگ با استفاده از مفاهیم تئوری داده بنیاد پرداخته شده است. در ادامه نخست کدگذاری باز، کدگذاری محوری و سپس کدگذاری انتخابی انجام و مدل نهایی تدوین شد. دستاورد این تحقیق شناسایی و تحلیل وضعیت فعلی شبکه های همکاری و ارائه مدل به منظور ارتقا این همکاری هاست.

واحدهای تحقیق و توسعه، هسته اولیه فعالیت های تحقیقاتی در بخش صنعت هستند. امروزه خلق فرآیندهایی که منجر به ارائه محصولات و خدمات جدید می شوند، منبع اصلی ایجاد مزیت رقابتی شناخته می شود. هدف نهایی واحدهای تحقیق و توسعه، تسهیل در تولید محصولات جدید از طریق ایجاد دانش و فرآیند و ارتقاء توانایی های تحقیق و توسعه است. لذا هدف این پژوهش، شناسایی و اولویت بندی مؤلفه های ارتقاء بهره وری توانایی های تحقیق و توسعه در صنایع نیروگاهی و تأمین انرژی است. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل عاملی تأییدی و جهت اولویت بندی مؤلفه های ارتقاء توانایی های تحقیق و توسعه از فرایند تحلیل شبکه ای استفاده شده است. مدل نهایی پژوهش با 45 شاخص در 8 عامل تایید شده است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که در میان کلیه مؤلفه ها، مؤلفه توانایی منابع انسانی در اولویت اول اهمیت و مؤلفه های توانایی های تأمین مالی و تأمین زیرساخت های تکنولوژیک در اولویت های بعدی اهمیت در ارتقاء بهره وری توانایی های تحقیق و توسعه قرار دارند.

هدف از این پژوهش ارزیابی عوامل موثر در معرفی بازارهای سنتی ایران به عنوان برند گردشگری در بازار تبریز میباشد.  پرسش نامه ها به منظور مصاحبه با نمونه های آماری سه جامعه آماری مختلف که عبارتند از مشتریان بازار سرپوشیده تبریز، بازاریان و کارشناسان طراحی شدند. برای برآورد حجم نمونه های آماری از مدل کوکران استفاده شد. پس از مصاحبه با نمونه های آماری، داده های اخذ شده در نرم افزار Excel کدگذاری و طبقه بندی شدند. سپس با انتقال این داده ها به نرم افزار Spss، تحلیل های آماری مربوط به آن ها انجام شد. پس از اتمام کار پرسشگری در سه گروه از نمونه های آماری شامل مشتریان بازار، بازاریان و کارشناسان متخصص در ارتباط با موضوع مورد مطالعه و طبقه بندی داده های اخذ شده، در اولین قدم جهت آشنایی با ویژگی های عمومی نمونه های آماری در سه گروه مذکور، خصوصیات آنها از نظر 6 فاکتور مختلف که بیشتر در زمینه های اجتماعی و اقتصادی هستند مورد بررسی قرار گرفت. این تحلیل ها در دو بخش شناسایی خصوصیات و ویژگی های عمومی نمونه های آماری و بررسی شاخص های ارزیابی متغیرهای مستقل صورت پذیرفت. بررسی 58 شاخص در قالب 4 متغیر مستقل تصویر مقصد بازار، هویت بازار، تسهیلات گردشگری بازار و تمایز و منحصر به فرد بودن بازار و بر اساس طیف لیکرت انجام شد. این بررسی ها شامل برآورد میانگین تأثیرگذاری شاخص ها به تفکیک هر متغیر، برآورد میانگین تأثیرگذاری متغیرهای مستقل در برندسازی بازار سرپوشیده تبریز، آزمون همبستگی شاخص ها و متغیرهای مستقل با برندسازی بازار تبریز بر اساس آزمون همبستگی اسپیرمن، برآورد میزان اثرگذاری متغیرهای مستقل بر اساس مدل رگرسیون خطی، رتبه بندی نهایی متغیرهای مستقل بر اساس مدل تحلیل مسیر و سرانجام بررسی سطح معنی داری رابطه بین بازار سنتی و برندسازی بازار می شود. نتایج حاصل نشان داد که از نظر هر سه گروه میانگین تأثیرگذاری شاخص ها و متغیرهای مستقل بر برندسازی بازار سرپوشیده تبریز به عنوان متغیر وابسته زیاد می باشد.                     

در دنیای رقابتی امروز، بهبود فرایندها به منظور افزایش کیفیت در محصولات، همواره یکی از دغدغه های اساسی سازمانها بوده است. طراحی آزمایشها به عنوان یکی از روشهای کنترل کیفیت آماری، افزایش کیفیت محصول و نتیجتا بهره وری در تولید را موجب می گردد. در این مقاله، ابتدا سعی گردیده با استفاده از روش تجزیه و تحلیل حالات و اثرات خرابی (FMEA)، مشکلات رنگهای صنعتی در یکی از شرکتهای تولید کننده رنگهای صنعتی (شرکت پرتو فولاد فام) شناسایی و اولویت بندی شده و سپس با استفاده از روش آرایه های متعامد تاگوچی در طراحی آزمایشها، مقادیر بهینه برای سطوح عوامل موثر شناسایی شده در فرآیند، تعیین شوند. بدین ترتیب که شش عامل سه سطحی و یک عامل دو سطحی تعریف شده و آرایه L18 جهت طراحی آزمون های مورد نیاز انتخاب گردیده است. نتایج نشان می دهد که بهترین سطح کیفیت رنگها مربوط به آزمونی است که در آن: سطح دانه بندی بیش از 10، دمای حداکثر فلز برابر 232 سانتی گراد، پیگمنت از نوع عالی، مقدار رزین برابر 55%، مقدار کاتالیست برابر 4.1%، ورق با کیفیت متوسط و مقدار حداکثر افزودنی در نظر گرفته شود. به منظور تعیین اثربخشی روش به کار گرفته شده، نمره اولویت ریسک(RPN) در روش FMEA، قبل و بعد از به کارگیری روش تاگوچی محاسبه گردید که این امر کاهش 19 واحدی میانگین RPN را به دنبال داشت. این موضوع تاثیر روش تاگوچی را در کاهش ریسک های ناشی از خرابی محصول و نیجتا افزایش کیفیت محصول بیان داشته است.

جهانی شدن و ارتباطات مداوم سازمان ها و افراد در دنیای امروز سبب گردیده تا سبک رهبری گذشته دیگر کارآیی خود را به منظور رشد و بقای سازمانی از دست دهند و سازمان ها مستلزم سبک رهبری متفاوت و جدیدی هستند که به تخصیص درست منابع و دارایی های مادی و انسانی، در راستای تحقق اهداف سازمان بپردازد و با توسعه ظرفیت ها و بستر را برای استفاده بهینه از آن ها فراهم سازد. در این پژوهش برای دست یابی به بررسی رابطه دوجهی رهبری- مدیریت با اقتصاد نوآوری دبیرخانه هیأت موسس دانشگاه آزاد اسلامی را به عنوان جامعه آماری انتخاب گردیده است. پژوهش حاضر از نوع کاربردی می باشد. بررسی موضوع مورد نظر در ابتدا به جمع آوری داده ها و اطلاعات از روش    کتابخانه ای و به صورت اسنادی استفاده گردید وسپس زیر نظر اساتید پرسش نامه تدوین گردیده و از روش پیمایشی برای جمع آوری داده ها استفاده گردید. سپس با استفاده از نرم افزار Spss به تجزیه و تحلیل آماری پرداخته شد. دبیرخانه هیأت امناء و موسس دانشگاه آزاد اسلامی به عنوان جامعه آماری دارای 66 نفر کارمند است که از روش سرشماری برای جمع آوری اطلاعات مورد پژوهش استفاده گردید.

بهره وری صنعت گردشگری در گرو بهبود اجتماعی و اقتصادی است. کودکان به عنوان گروه هم ذی نفع و هم اثرگذار بر صنعت گردشگری تا حدودی زیادی نادیده انگاشته شده اند. در مطالعات انجام شده، کودکان به عنوان عناصر فعالی که می توانند بر زندگی و محیط خود اثرگذار باشند در نظر گرفت نشده اند. این پژوهش با توجه به خلآ موجود با استفاده از رویکرد کیفی به بررسی ادراک سفرهای تجربه شده این بخش خاموش از بازار صنعت گردشگری پرداخته است. همچنین نقش تصمیم سازی و     تصمیم گیری کودکان و پیامدهای رفتار فراغتی آنها که می تواند نویدبخش بهبود اقتصادی باشد، مورد تحلیل قرار گرفت. این پژوهش بر روی 96 کودک بین 9 تا 12 سال و با در نظر گرفتن دو معیار جنسیت و طبقه اجتماعی- اقتصادی با استفاده از روش روایت خاطره و مصاحبه نیمه باز انجام پذیرفت. متن خاطره ها و مصاحبه ها مورد تحلیل مضمون با رویکرد اقتباسی قرار گرفتند. با واکاوی تجربه بهترین سفرهای کودکان، بیشترین منافع ادراک شده نوجویی/ سرگرمی، طبیعت و روابط اجتماعی بودند. منافع ادراک شده با اولویت بالاتر در بین کودکان منجر به وفاداری احساسی و میل به بازگشت به مقصد تجربه شده قبلی شد. وفاداری احساسی در میان پسرها و همچنین کودکان طبقه نیمه بهره مند بیشتر مشاهده شد. همچنین نتایج این پژوهش نشان داد کودکان نقش مهمی در تصمیم سازی دارند و بر تصمیمات آتی خانواده پیرامون انتخاب مقصد سفر تاثیر گذارند.