مدیریت بهره وری (علوم مدیریت سابق)

به منظور دستیابی به عملکرد بالاتر در سازمان ها، همسویی استراتژی با متغیرهای اقتضایی همانند ساختار، محیط و غیره ضروری است. پروژه های صنعت پتروشیمی در کشور ایران، با تغییرات محیطی بسیاری از جمله تغییرات قیمت نفت، تغییرات قیمت ارز، تغییر قیمت خوراک و تحریم ها مواجه هستند؛ بنابراین طبق نظریه اقتضایی حصول عملکرد بهتر در پروژه ها در گرو توجه به متغیر محیط در تدوین استراتزی پروژه به عنوان یک سازمان موقتی است. لذا هدف پژوهش حاضر ارائه گونه شناسی استراتژی پروژه براساس متغیر اقتضایی محیط در پروژه های صنعت پتروشیمی ایران می باشد. برای تحقق این هدف از رویکرد پژوهش کیفی استفاده شد، در مرحله اول پس از مرور ادبیات، الگوی اولیه پژوهش شکل گرفت. برای اصلاح این الگو و گنجاندن جزئیات استراتژی پروژه در آن، مطالعه موردی چندگانه استفاده شد. با نمونه گیری هدفمند 10 پروژه از پروژه های صنعت پتروشیمی انتخاب شدند. علاوه بر مصاحبه، گردآوری چند جانبه داده مشتمل بر بررسی اسناد نیز در دستور کار قرار گرفت. به منظور تحلیل داده، از تحلیل محتوای کیفی استفاده شد. با توجه به انتخاب استراتژی های کسب و کار مایلز و اسنو به عنوان مبنای استراتژی پروژه بنا به ماهیت آبشاری استراتژی، گونه های استراتژی پروژه در یک ماتریس دو بعدی با ابعاد تغییرات محیطی بنیادین/تدریجی و کانون توجه خارج/داخل تعریف شدند. این گونه ها با نتایج مصاحبه برای سطح پروژه بازتعریف شدند. یافته های ما بر این دلالت دارند که محیط پروژه ها متنوع است و لذا پروژه ها، استراتژی های متفاوتی می طلبند و برای مدیریت پروژه با استراتژی های مختلف، ویژگی های کارآفرینانه، مهندسی و اداری متفاوتی مورد نیاز است.  

امروزه، بخش لجستیک به عنوان یکی از ارکان اصلی توسعه اقتصادی کشورها شناخته شده است. عملکرد لجستیک کشورها، عامل رشد اقتصادی و رقابت آنها در هر دو زمینه تجارت بین المللی و داخلی خواهد بود. سیاست گذاران، اجرای سیاست های منسجم و پایدار را برای یکپارچه سازی زنجیره تأمین نه تنها در کشورهای دارای بهترین عملکرد، بلکه در اقتصادهای نوظهور نیز به عنوان موتوری برای رشد ضروری می دانند. کشورهای دارای عملکرد ضعیف در بخش لجستیک با هزینه های بالا روبرو هستند. این امر نه تنها به دلیل هزینه های حمل و نقل بلکه به دلیل زنجیره های تأمین غیرقابل اتکا است که مانع اصلی همگرایی و رقابت در زنجیره ارزش جهانی محسوب می شود. این تحقیق با درک ضرورت و اهمیت این موضوع، به تحلیل مؤلفه های کلیدی مؤثر بر ارتقای عملکرد لجستیک به روش توصیفی-پیمایشی و همبستگی پرداخته است. بدین منظور با مرور گسترده مباحث نظری و مصاحبه با خبرگان صنعت پست کشور، مدلی مفهومی از مؤلفه های کلیدی مؤثر بر ارتقای عملکرد لجستیک ارائه و پنج فرضیه اصلی پیشنهاد شده است. جامعه آماری این تحقیق، کلیه خبرگان، مدیران و کارکنان شرکت پست جمهوری اسلامی ایران هستند که با استفاده از فرمول کوکران، حجم نمونه آماری این تحقیق برابر 384 نفر احتساب گردید. جهت تحلیل داده ها از رویکرد مدل سازی معادلات ساختاری و نرم افزار SPLS استفاده گردید. نتایج نهایی تحقیق نشان داد که تمامی متغیرها (مدیریت دانش، مدیریت سازمان منابع انسانی، عوامل داخلی، عوامل خارجی) برعملکرد لجستیک صنعت پست کشور تأثیر مثبت و معناداری دارد. بدین ترتیب صنعت پست می تواند با استفاده از الگوی طراحی شده و با تقویت و اجرای موفق این عوامل، گام بسیار بزرگی در جهت ارتقای عملکرد لجستیک کشور بردارد.

هدف این پژوهش طراحی الگوی پذیرش خدمات نوآورانه بانک خون بند ناف، به عنوان راهبردی نوین در حوزه بازاریابی سلامت می باشد. این پژوهش از نوع پژوهش های کیفی و مبتنی بر نظریه داده بنیاد بوده که با هدف اکتشافی انجام شده است. داده ها و اطلاعات مورد نیاز از طریق مصاحبه با 18 نفر از استادان بازاریابی و 20 نفر از مشتریان بانک خون بند ناف مؤسسه رویان به دست آمده و ملاک اندازه نمونه، کفایت تئوریک بوده است. برای تحلیل داده ها از کدگذاری باز، محوری و انتخابی استفاده شده است. به منظور بررسی روایی پژوهش، فرآیند کدگذاری داده ها با نظارت 3 نفر از صاحب نظران حوزه بازاریابی خدمات انجام و پیشنهادهای اصلاحی ایشان اعمال شد. همچنین به منظور بررسی پایایی، فرآیند کدگذاری و استخراج مفاهیم توسط یکی دیگر از صاحب نظران حوزه بازاریابی انجام شد و نتایج  تقریبا مشابهی به دست آمد. سپس با استفاده از گروه استادان و به کمک تکنیک دلفی به تعیین میزان اهمیت ابعاد، مؤلفه ها و شاخص های الگو در هر گروه پرداخته شد. این کار ضمن مشخص کردن اولویت عوامل منجر به طراحی نهایی مدل پذیرش خدمات نوآورانه با 7 بعد (شامل کیفیت خدمات، ویژگی های خدمت، ادراک پذیرندگان، عوامل فردی، ویژگی های نوآوری، گروه های مرجع و منابع اطلاعاتی)، 22 مؤلفه و 93 شاخص گردید.

ارتقای بهره وری برای سازمآنها به دلیل تحریم ها در کشورمان امری دشوار شده است، اما غیرممکن نمی باشد. دستیابی به بهره وری نیازمند تدوین استراتژی منعطف و پاسخگو در قالب برنامه جامع معرفی شد. برنامه جامع صنعتی بر اهمیت توسعه صنایع منبع محور جهت کسب مزیت رقابتی تأکید دارد. تدوین برنامه جامع مبتنی بر ترسیم مناسب چشم انداز صورت می پذیرد. چشم انداز نیز با توجه به مجموعه عوامل اثرگذار ترسیم می شود. هدف از انجام این تحقیق شناسایی عوامل اثرگذار بر تدوین چشم انداز در گروه خودروسازی سایپا در جهت ارتقای بهره وری می باشد. روش پژوهش حاضر کیفی است. در جریان انجام پژوهش و با مطالعه بر روی کشورهای آسیایی ویتنام، تایلند، اندونزی، چین و هند به شش عامل اثرگذار (سیاسی، اقتصادی، قانونی، اجتماعی، زیست محیطی و فناورانه) بر چشم انداز سازمان دست یافتیم. جامع آماری، ده تن از مدیران واحد تحقیقات و نوآوری سایپا می باشند. در این پژوهش از ابزار پرسش نامه باز بهره برداری شده است. روش های تحلیل، دلفی و مقایسات زوجی با استفاده از نرم افزار سوپردسیژن است. در ادامه جهت تعیین اولویت عوامل اثرگذار از روش مقایسات زوجی و نرم افزار سوپر دسیژن استفاده شد. اولویت عوامل به این قرار بود: سیاسی (0.35)، اقتصادی (0.27)، اجتماعی (0.14)، قانونی (0.13)، زیست محیطی (0.05) و فناورانه (0.03).

استفاده از ابزارهای الکترونیکی موجبات توسعه و بهینه سازی عملیات داخلی سازمان ها، کاهش هزینه های داخلی و افزایش فرصت های سودآوری را ممکن ساخته است، لکن بهره وری در حوزه امور دفتری مورد بی توجهی واقع شده است. سیستم همراه نامه رسان برای ایجاد بهبود در کارآیی فرآیند توزیع مرسولات پستی و باهدف ارتقای رضایت مشتریان در شرکت های پستی راه اندازی گردیده است. با توجه به اهمیت کاهش هزینه ها در این پژوهش به این سؤال اصلی پاسخ داده شده است که استفاده از دستگاه های همراه نامه رسان(PDA) در هزینه های شرکت پست جمهوری اسلامی ایران چه تأثیری دارد؟ داده های این پژوهش، از داده های مربوط به مرسوله های پستی توزیع شده طی سال های ۱۳۹۱ الی ۱۳۹۴ بوده که از دیتابیس سرورهای مستقر در مرکز فناوری اطلاعات شرکت پست استخراج شده است. با استفاده از روش هزینه یابی بر مبنای فعالیت(ABC) به محاسبه محرک های هزینه پرداخته و با استفاده از روش نقطه سربه سر میزان صرفه جویی حاصل از استفاده از دستگاه PDA محاسبه شده است. برای سنجش نرمال بودن توزیع مشاهدات متغیرهای پژوهش از آزمون کلموگروف اسمیرنوف یک نمونه ای و تعیین عملکرد آزمون مقایسه میانگین های زوجی همبسته استفاده شده است. با توجه به نتایج به دست آمده مشاهده گردید که استفاده از دستگاه های PDA در مناطق مورد بررسی باعث افزایش سوددهی گردیده و بر روی هزینه های ملزومات اداری، حقوق و دستمزد و ایاب و ذهاب کارکنان تأثیر گذاشته است. در این راستا راهکارهایی جهت استفاده بهتر از این دستگاه ها در شرکت پست ارائه گردیده و پیشنهادهایی در جهت بررسی شاخص هزینه های زمان و کیفیت داده شده است.

سیاست های حمایت از مالکیت صنعتی، جزئی از سیاست های فن آورانه کارآفرینی می باشد که ویژگی های سیاست های کلی کارآفرینی و کسب و کارهای کوچک را دارا می باشد. این سیاست ها عموماً به نفع کارآفرینان فن آوری هستند که بر افزایش بازده کل بازار و با برطرف کردن موانع انتقال و در نتیجه تجاری سازی فن آوری تمرکز دارند. تحقیق حاضر با هدف بررسی و رتبه بندی مؤلفه های سیاست های حمایتی قانونی-حقوقی از حقوق مالکیت صنعتی با محوریت توسعه کارآفرینی صورت گرفته است. تحقیق حاضر از لحاظ هدف کاربردی، و از بعد روش شناسی از نوع تحقیقات پیمایشی- توصیفی است. جامعه آماری تحقیق حاضر، کارآفرینان شرکت های دانش بنیان شهر تهران می باشد و با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی، 100 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شده است و دوره زمانی مربوط نیز، زمستان 1396 می باشد. جهت جمع آوری اطلاعات در مورد مبانی نظری، از روش کتابخانه ای و در مورد فرضیه های پژوهش از روش میدانی و برای آزمون فرضیه های تحقیق از پرسش نامه محقق ساخته و مصاحبه، استفاده شده است. جهت آزمون فرضیه نیز از t تک نمونه ای و آزمون فریدمن بهره گرفته شد و نتایج نشان داد که از بین 20 مؤلفه سیاست حمایتی، مؤلفه های حقوق جبران خسارت مخترعان و مؤلفان، سهولت، شفافیت، کاهش هزینه ها و سرعت فرایندهای ثبت و اخذمجوز، و حق ثبت علائم تجاری و اسامی تجاری، حمایت از حق ثبت انحصاری اختراعات، ایجاد نظام ثبت، استعلام و گزارش تخلف آنلاین و حمایت از حق کپی رایت بیشترین میانگین را به خود اختصاص داده اند.

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه مدیریت استعداد و هوش سازمانی با تمایل به کارآفرینی مربیان مراکز آموزش فنی و حرفه ای استان همدان در سال تحصیلی97-1396 انجام شده است. روش تحقیق توصیفی از نوع همبستگی می باشد. جامعه آماری شامل مربیان مراکز آموزش فنی و حرفه ای استان همدان به حجم171 است که با استفاده از روش سرشماری171 نفر به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. برای گردآوری داده های پژوهش از سه پرسش نامه استاندارد هوش سازمانی، مدیریت استعداد و تمایل به کارآفرینی استفاده شد. روایی پرسش نامه ها با استفاده از روایی محتوایی و صوری، و پایایی آن نیز از طریق ضریب آلفای کرانباخ محاسبه و به ترتیب 0/96، 0/97 و 0/93 برآورد گردید. داده های تحقیق پس از جمع آوری با استفاده از   نرم افزار آماری spss و لیزرل با معادلات ساختاری تحلیل شدند. نتایج نشان داد: در مراکز آموزش فنی و حرفه ای استان همدان ارتباط مستقیم و معنادار به صورت دو به دو بین هوش سازمانی و مدیریت استعداد با تمایل به کارآفرینی مربیان وجود دارد. در بررسی فرضیه های فرعی نتایج نشان داد که بین هوش سازمانی و مؤلفه های آن با تمایل به کارآفرینی و مؤلفه های آن رابطه مثبت وجود دارد و اینکه هوش سازمانی پیش بینی کننده تمایل به کارآفرینی مربیان می باشد. همچنین بین مدیریت استعداد و مؤلفه های آن با تمایل به کارآفرینی و مؤلفه های آن رابطه مثبت وجود دارد. مدیریت استعداد نیز پیش بینی کننده تمایل به کارآفرینی می باشد. در صورت در نظر گرفتن نقش میانجی مدیریت استعداد، بین هوش سازمانی و مؤلفه های آن با مدیریت استعداد و مؤلفه های آن رابطه مثبت وجود دارد.

هدف این پژوهش تشخیص تأثیر سرمایه های فرهنگی و اجتماعی بر استقرار مدیریت دانش در دانشگاه آزاداسلامی شهر تهران و ارائه الگوی مطلوب برای آن می باشد. روش پژوهش از نظر هدف کاربردی، باروش توصیفی-پیمایشی است. جامعه آماری آن کلیه مدیران و کارکنان دانشگاه آزاد شهر تهران بودند که از بین آنها، تعداد 384 نفر از براساس فرمول کوکران و با استفاده از روش تصادفی طبقه ای، به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات، سه پرسش نامه سرمایه فرهنگی، سرمایه اجتماعی و پرسش نامه استقرار مدیریت دانش بوده است. روایی پرسش نامه با تأیید خبرگان و پایایی آن با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ برای سرمایه فرهنگی 0/87، سرمایه اجتماعی 0/89 و برای پرسش نامه استقرار مدیریت دانش 0/90 محاسبه شد. داده های آماری نیز با استفاده از رگرسیون و تحیل عاملی تأییدی، بر اساس مدل مفهومی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد که بین مؤلفه های سرمایه اجتماعی و سرمایه فرهنگی با استقرار مدیریت دانش در دانشگاه آزاد اسلامی رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد و همچنین این دو نوع سرمایه، بر تمامی ابعاد استقرار مدیریت دانش در دانشگاه آزاد اسلامی تهران تأثیرگذار بودند.