ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲٬۵۴۱ تا ۲٬۵۶۰ مورد از کل ۷۹٬۱۸۷ مورد.
۲۵۴۵.

سخن نیکو از منظر قرآن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: قول (سخن گفتن) قول معروف قول حسن قول احسن قول سدید قول کریم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۴۶۶ تعداد دانلود : ۱۶۷۲
سخن گفتن، از نعمت های بزرگ الهی است که نقش تعیینکننده در ساختار شخصیتی انسان دارد.قرآن کریم علاوه بر تاکید بر اهمیت سخن، به گفتن «سخن نیکو» تاکید نموده است. این مقاله بارویکرد تحلیلی و نظری درصدد تبیین دیدگاه قرآن درباره سخن نیکو با بررسی اقوال مفسران وتکیه بر آراء دانشمندان لغت شناس است و نیم نگاهی نیز به برخی روایات در این زمینه دارد.درباره «سخن نیکو» چند تعبیر در قرآن به چشم میخورد: قول معروف، قول حَسَن، قول احسن،قول سدید، قول کریم. قول معروف، سخن حقی است که مردم طبق فطرت پاک خود آن را میشناسند. قول حسنهمان گفتار نیکو است و قول احسن، سخنی است که در آن دعوت به سوی حق توام با عمل صالحو از سرِ تسلیم در برابر خداوند باشد. قول سدید، گفتار محکم، استوار و خلل ناپذیر است. قول کریم، سخنی نفیس و ارزشمند و بهدور از لئامت و پستی است. از منظر قرآن، اصلاح اعمال و بخشایش گناهان از آثار قول سدید(محکم و خلل ناپذیر) است و قول احسن، زمینه اختلاف و فتنه شیطان را از بین میبرد. درروایات نیز آثار فراوانی برای سخن نیکو شمرده شده است که از جمله آنها میتوان به بسیاریِدوستان و فراوانی روزی، فزونی عمر و محبوب شدن نزد خانواده خویشان نام برد. سخن نیکومعیارها و آدابی نیز دارد، از جمله اینکه برخاسته از علم و به هنگام و به اندازه باشد.
۲۵۵۲.

درآمدی بر منطق(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده: مترجم:

کلیدواژه‌ها: منطق تاریخ منطق ضرورت ظاهرگرایی فلسفة منطق نام‎گرایی واقع‎گرایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۴۱۳
آر. آرنالدز در این مقاله با نگاهی تاریخی، جایگاه «علم منطق» را در جهان اسلام و نیز ارتباط آن را با دیگر علوم اسلامی، از جمله نحو، تفسیر، فقه، کلام، فلسفه و عرفان بررسی می‌کند. او ضمن بررسی واکنش‌های نخستین اندیشمندان مسلمان در برابر ترجمة متون منطقی، دیدگاه‌های منطق‎دانان مسلمان را با دیدگاه‌های ارسطویی مقایسه می‌کند. منطق با ترجمه‎ها و شرح‌ها به جهان اسلام وارد شد، و با این که ابتدا برخی آن را به کلی نفی ‎می‌کردند، از نظر آرنالدز، حتی کسانی که آن را می‎پذیرفتند، با فروکاستن آن به ابزاری برای ارزیابی نام‌ها و معانی از مسیر ارسطویی جدا می‎شدند. پیش‎فرض‌های کلامی و نفوذ آثار سریانی و رواقی نیز از عوامل دیگری بود که در آغاز ظهور منطق‎ اسلامی، آن را از منطق ارسطویی جدا می‎ساخت. آرنالدز در کنار این امور، به خلاقیت‌ها و ابتکارات شارحانی مانند فارابی و ابن رشد نیز اشاره کرده، تأکید می‌ورزد که با آثار ابن‌سینا منطق به منزلة بخش مقدماتی فلسفه تثبیت شد، همان‎گونه که با آثار غزالی، وارد علم فقه گردید. با این حال، او اذعان می‌دارد که حتی پیش از غزالی نظریة استدلال، در چارچوب علم اصول، کانون توجه مسلمانان بوده است.
۲۵۵۴.

تمثیل و مثل در مثنوی مولوی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: ضرب المثل مولوی مثنوی ارسال المثل

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی ادبیات حوزه های ویژه مولانا پژوهی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تصوف و عرفان اسلامی کلیات شخصیت ها[زندگینامه ها؛ اندیشه ها و..]
  3. حوزه‌های تخصصی ادبیات انواع ادبی ادبیات روایی و داستانی گونه های کلاسیک تمثیل
تعداد بازدید : ۹۴۰۶ تعداد دانلود : ۲۹۴۷
شاعران و نویسندگان فارسی هر یک به فراخور زمینه­های فرهنگی و ادبی خود از ضرب­المثل­ به طریق ارسال مثل بهره­گیری کرده­اند. برخی شاعران تأثیرگذار ادب فارسی نیز کلام آنها خود در حکم ضرب­المثل درآمده و امثال منظوم فراوانی از آنان در گنجینه­ی زبان و ادب فارسی به یادگار مانده است. یکی از شاعران بزرگ مولانا جلال­الدین است که هم بسیاری ازمثل­های فارسی را به طریق ارسال مثل در شعر خود به کار برده و هم تعداد زیادی از ابیات و تمثیل­های او زبانزد عام و خاص شده است. در این مقاله کوشیده­ایم حدود پانصد مثل از هر دونوع را استخراج و به ترتیب الفبایی بیاوریم. انتخاب این مثل­ها بر اساس شهرت و ضبط و درج آنها در کتاب­های معروف امثال؛ نظیر امثال و حکم دهخدا، دوازده هزار مثل فارسی شکورزاده، فرهنگ امثال سخن دکترانوری و نظایر آن بوده است والاّ ابیاتی که قابلیت­های بالای مثلی دارند و یا حکمتی استوار در آن طرح شده در مثنوی کم نیستند. این تعداد آنهایی هستند که به شهرت بیشتری رسیده­اند. بیشترین امثال مولانا مربوط به مثنوی است ؛ازینروتنها امثال مثنوی را برگزیدیم. این تعداد مثل از مولانا وکاربرد آنها نزد مردم نشانگر عمق نفوذ کلام الهی و عرفانی مولانا در ذهن،زبان و ضمیر مردم است.
۲۵۵۶.

شخصیت سیاسی و نقش مغیره بن شعبه در تاریخ اسلام(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: بنی ثقیف طائف شرایط سیاسی- اجتماعی دوران پیامبر (ص) و خلفای راشدین و معاویه اندیشه ها و روشهای مغیره بن شعبه

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تاریخ اسلام و سیره تاریخ و سیره شناسی تاریخ و سیره‌ حضرت محمد(ص)
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تاریخ اسلام و سیره تاریخ و سیره شناسی تاریخ اسلام و عرب تاریخ خلفای نخستین
تعداد بازدید : ۹۳۹۱ تعداد دانلود : ۴۳۹۶
مغیره بن شعبه، که او را در زمرة دهاه اربعة عرب شمرده اند، هم از حیث اندیشه و روش با سه داهی دیگر متفاوت است، و هم بر خلاف شهرت تاریخی اش چندان شناخته نیست. در این نوشتار، آن بخش از رویدادهای نیمة نخست سدة اول هجری که به نحوی مغیره بن شعبه در آنها نقش داشته است، به ترتیب زمان وقوع حوادث بررسی، و زندگی وی از بدو مسلمان شدن تا هنگام مرگ پی گیری می شود. سپس با نگاهی به برش طولی تاریخ نیم قرن اول هجری، به شناسایی و معرفی شخصیت واقعی مغیره بن شعبه و عوامل موثر و دخیل در تکوین شخصیت سیاسی او پرداخته می شود.
۲۵۵۸.

حقّ تعیین سرنوشت در اسناد بین المللی و قرآن کریم(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: قرآن دموکراسی حقوق بشر حق تعیین سرنوشت اسناد بین المللی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۳۸۵ تعداد دانلود : ۲۹۲۷
حق تعیین سرنوشت از جمله حقوق و آزادی های اساسی انسانی به شمار می رود که بر اساس آن همه افراد و دولت ها می توانند امور خویش را در زمینه های مختلف سیاسی، اقتصادی و اجتماعی اداره و راهبری کنند. حق تعیین سرنوشت دارای دو جنبه است: جنبه بیرونی، یعنی، حق مردم در تعیین وضعیت بین المللی خود و جنبه درونی، حق مردم در انتخابات سیستم حکومتی، مشارکت در تصمیم گیری جامعه و حفظ حقوق اقلیت ها. از دیدگاه اسلام خداوند انسان را به گونه ای آفریده است که انتخاب مسیر صحیح زندگی و تعیین سرنوشت او در زمینه های مختلف سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و عقیدتی و ... با خود اوست. در قرآن آمده است: «إن الله لا یغیر ما بقوم حتی یغیروا ما بانفسهم » (رعد: 11). یعنی خداوند سرنوشت هیچ قومی را تغییر نمی دهد مگر اینکه خودشان آن را تغییر دهند. حق تعیین سرنوشت از چنان جایگاهی برخوردار است که در منشور سازمان ملل متحد، میثاقین 1966 و سایر قطعنامه ها و اعلامیه های صادره از سوی سازمان به این اصل به عنوان یک اصل آمره حقوق بین الملل اشاره شده است. به علاوه، این اصل یک قاعده آمره حقوق بشری نیز قلمداد می شود که تخطی و تجاوز از آن، مسئولیت بین المللی دولت ها را مطرح می کند. در مقاله حاضر جایگاه حق تعیین سرنوشت در اسناد بین المللی و قرآن کریم و ارتباط آن با اصول اولیه حقوق بشر از جمله حقوق اقلیت ها، حق مشارکت سیاسی، حق آزادی مذهب، و ... مورد بررسی قرار می گیرد. تحقیق اخیر به این نتیجه می رسد که رعایت این اصل در حقوق بین الملل تضمینی برای دستیابی به حاکمیت دموکراسی، رعایت حقوق بشر و حقوق اقلیت ها در همه کشورهاست.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان