درخت حوزه‌های تخصصی

علوم اجتماعی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
آینده پژوهی ارتباطات انسان شناسی جامعه شناسی جمعیت شناسی سیاست اجتماعی مفاهیم علوم اجتماعی (هویت، سرمایه اجتماعی و ...) نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۵٬۳۲۱ تا ۵٬۳۴۰ مورد از کل ۳۶٬۴۲۸ مورد.
۵۳۲۱.

تأثیر روابط جمهوری آذربایجان و آمریکا بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران از 1991 تا 2017م.

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه تاریخ سیاست و رسانه سال چهارم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۱۴) 79-106

کلیدواژه‌ها: دولت ملت سازی ایران آذربایجان آمریکا امنیت ملی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۷ تعداد دانلود : ۶۷۷
مقاله حاضر به چگونگی روابط دو کشور آمریکا و جمهوری آذربایجان در رابطه با جمهوری اسلامی ایران می پردازد. روابط جمهوری آذربایجان و آمریکا از بعد استقلال این کشور از شوروی شکل گرفت. آمریکا که خود را در عرصه جهان بی رقیب می دید، خواهان ایفای نقشی فعال و مؤثر در کشورهای استقلال یافته از اتحاد شوروی بود. تمایل این کشورها به ویژه جمهوری آذربایجان به غرب-به خصوص به آمریکا- این نفوذ را آسان تر می کرد. بنابراین، جمهوری آذربایجان به دلیل فقدان مبانی قدرت از جمله فقدان عمق استراتژیک، جمعیت کم، جبران ضعف قدرت نظامی امنیت خود را در خروج از نفوذ روسیه و در محور پیوستن به غرب و به ویژه ناتو و آمریکا جستجو می کند. در نقطه ی مقابل ایران در محور پیوستگی منطقه ای و دوری از محور آمریکا حرکت می کند، جمهوری آذربایجان چالش های امنیتی -اقتصادی و سیاسی زیادی برای کشور همسایه خود یعنی جمهوری اسلامی ایران ایجاد کرده که در این مقاله مورد بررسی قرار می گیرد. جمهوری آذربایجان یکی از گروه کشورهای است که سیاست خارجی خود را با آمریکا و غرب گره زده و اهداف خود را در توسعه جغرافیایی و دولت-ملت سازی نسبت به خاک ایران تعریف کرده است.
۵۳۲۲.

پدیدارشناسی فاصله بین خود واقعی و خود ایده آل با تأکید بر تجربه زیسته جوانان از تحصیلات تکمیلی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران دوره دهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۳۹) 689 - 715

کلیدواژه‌ها: خودواقعی خود ایده آل. تحصیلات تکمیلی دانشجویان دانش آموختگان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۳۷ تعداد دانلود : ۳۷۱
خود یکی از مسائل پر ابهامی بود که به نظر رسید در مواجهه با واقعیت، قابلیت مطالعه جامعه شناختی دارد. خود سالم نتیجه زندگی در جامعه سالم و جامعه سالم نتیجه وجود خودهای سالم است. بررسی ها نشان داد انتظار دانشجویان از خود بیش از واقعیت است و دانشجویان در تقابل با واقعیت با خود خویش به گونه ای دیگر مواجه می شوند و این واقعیت های پیش روی جوانان نیازمند مطالعه است. از این رو، هدف   این مطالعه، تفسیر تجربه جوانان از فاصله خود واقعی تا خود ایده آل پس از واقعیت تحصیل بود.با توجه به مزایای رویکرد کیفی، روش پدیدارشناسی برای این پژوهش انتخاب شد. مشارکت کنندگان با نمونه گیری هدفمند، مشخص شدند و مصاحبه نیم ساختار یافته انجام شد. پس از  مصاحبه با  38 نفر، اشباع حاصل شد. یافته ها نشان داد ابتدا سه گانه خود واقعی غیرمادی، مادی و تعاملی و دوگانه خود ایده آل مادی و غیر مادی پیش از واقعیت تحصیل شناسایی شد. پس از تجربه واقعیت تحصیل درک افراد از شخصیت خود افزایش یافته و بیشتر با ضعف های ساختاری آشنا می شوند و درمی یابند خود ایشان  به طور کامل در اختیار قدرت ایشان نیست. پس از تجربه واقعیت تحصیل، جوانان درک می کنند تحصیل برای ایشان امکان دست یابی جایگاه اقتصادی را فراهم نمی کند. خودایده آل جوان تحصیل کرده در ابتدا خودی است کارآمد اما خود واقعی او پس از اتمام تحصیل به طور معمول فاقد این ویژگی است. دلایل دور شدن خود واقعی از خود ایده آل پس از واقعیت تحصیل تفسیرشد. سنخ شناسی تجربه شرکت کنندگان نسبت به دورشدن خود نشان داد افراد دچار ناامیدی مقطعی و دائمی می شوند یا تلاش مضاعف می کنند.   جامعه بدنبال ایجاد نگرش مثبت در خود افراد است، اما همیشه موفق نیست. پس از مواجه شدن با واقعیت تحصیل، شرکت کنندگان ساختار را قویتر از اختیار خود درک کردند. به خاطر وسعت دید و خودآگاهی که پیدا می کنند درمی یابند، تحصیل نمی تواند به بالابردن جایگاه اقتصادی ایشان کمک کند.    
۵۳۲۳.

تأثیر زنان برحوزه سیاست ورزی درجمهوری اسلامی ایران باتوّجه به الگوی حکمرانی خوب

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه تاریخ سیاست و رسانه سال چهارم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۱۶) 129-158

کلیدواژه‌ها: سیاست ورزی سیاستمدار حکمرانی خوب زنان زنان و توانمندسازی مشارکت پاسخگویی پایبندی به قانون

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۷ تعداد دانلود : ۲۸۷
در این مقاله به منظور بررسی تأثیر زنان بر حوزه سیاست ورزی در جمهوری اسلامی ایران با توجه به الگوی حکمرانی خوب ابتدا با تعریف سیاست ورزی و بررسی اجمالی تمامی ویژگی های حکمرانی خوب اما با تاکید بر پنج مولفه اصلی مورد نظر نویسنده و با مرور بر پژوهش های قبلی و نظریات فعلی جدید و کمی قبل تر و شناسایی برخی عوامل کلیدی مؤثر بر سیاست ورزی زنان و موانع آن تحلیل انجام شده و راهکارهایی جهت افزایش و یا بهبود آن ارائه خواهد شد. در این تحقیق ابتدا از روش توصیفی تحلیلی جهت مرور اطلاعات موجود بهره گرفته شده و سپس به روش تطبیقی هر کدام از مؤلفه های حکمرانی خوب در سیاست ورزی مورد تجزیه قرار خواهد گرفت و نتیجه تحقیقات در یک مقایسه کلی شکل نهایی خواهد گرفت تا چگونگی و میزان تأثیر زنان در حوزه سیاست ورزی استخراج گردد.
۵۳۲۴.

تحقیقات مهاجرت داخلی در ایران: مرور حیطه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نامه انجمن جمعیت شناسی ایران سال شانزدهم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۳۱ 343 - 373

کلیدواژه‌ها: مهاجرت داخلی مرور حیطه ای الگوهای مهاجرت علل مهاجرت چارچوب آرکسی و اُملی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۵۱ تعداد دانلود : ۴۸۷
پژوهش های متعددی در چند دهه اخیر به بررسی  ابعاد و پیامدهای مهاجرت داخلی در ایران پرداخته اند. این مقاله با بهره گیری از روش مرور حیطه ای و چارچوب آرکسی و اُملی به بررسی پژوهش های مهاجرت داخلی در ایران در سه دهه اخیر پرداخته و در تلاش است تا تصویری از ویژگی ها، تعیین کننده ها و پیامدهای مهاجرت ارائه دهد. نتایج بیانگر تسلط روش های کمی و داده های پیمایشی در پژوهش های مهاجرت است. بیش از نیمی از پژوهش ها بر مهاجرت های روستا به شهر و حدود یک پنجم بر جریانات مهاجرتی و پیامدهای آن به استان تهران متمرکز بوده اند. همچنین، بیش از 52 درصد پژوهش ها، عوامل و بسترهای تعیین کننده مهاجرت داخلی، 31 درصد تبعات و پیامدهای مختلف مهاجرت بر مهاجران و مبادی و مقاصد مهاجرتی، 13 درصد روندها و الگوهای مهاجرت و در نهایت 3 درصد ویژگی های جمعیتی مهاجران داخلی را بررسی کرده اند. بعلاوه نتایج نشان داد که توسعه نابرابر، تمرکزگرایی امکانات و فرصت های اقتصادی و آموزشی، تغییرات اقلیمی، تفاوت های درآمدی، دستیابی به شغل، و شبکه های اجتماعی ازجمله مهمترین عوامل زمینه ساز مهاجرت داخلی در ایران می باشند. با این حال، حوزه مهاجرت داخلی در کشور نیازمند استفاده از شاخص ها و معیارهای جدید برای مقایسه های بین المللی، پرداختن به ابعاد و الگوهای نوپدید مهاجرت و بهره گیری از روش های کیفی است.
۵۳۲۵.

بررسی بازنمایی فرزندآوری در فضای اینستاگرام از منظر نشانه شناسی گفتمانی

نویسنده:
منبع: فرهنگ پژوهش تابستان ۱۴۰۰ شماره ۴۶ ویژه علوم اجتماعی 67 - 106

کلیدواژه‌ها: فرزندآوری نشانه شناسی گفتمانی نظریه گفتمان لاکلا و موف شبکه های اجتماعی اینستاگرام

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۸ تعداد دانلود : ۲۰۶
کاهش سطح زاد و ولد و باروری علاوه بر تأثیری که بر میزان رشد جمعیت داشته، بر ترکیب و ساختار جمعیت نیز تأثیر گذاشته است. کشور ایران در طی دهه های گذشته تغییرات شدید و بی سابقه ای را در شاخص های باروری تجربه نموده و در حال حاضر از باروری طبیعی به یک باروری ارادی رسیده است. کاهش مستمر زاد و ولد و انتقال از باروری طبیعی به باروری کنترل شده، به تدریج ساختار سنی جمعیت را از وضعیت جوانی خارج و به طرف سالخوردگی سوق می دهد. از جمله مواردی که می توان نقش موثری در روند کاهش باروری داشته باشد، پیشرفت و توسعه و رشد تکنولوژی است که بر زندگی مردم حتی در زمینه های ارزشی و عاطفی تأثیر گذاشته و به صورت عاملی در جهت کاهش باروری عمل می کند. مقاله حاضر با هدف بازنمایی گفتمان فرزندآوری در میان کاربران زن ایرانی در اینستاگرام از منظر نشانه شناسی گفتمانی به انجام رسیده است. جهت تدوین پیشینه نظری تحقیق تلفیقی از دیدگاه های مختلف همچون دیدگاه کالدول، نظریه برابری جنسیتی، تئوری نوگرایی، نظریه گذار جمعیتی و نظریه منزلت اجتماعی استفاده شده است. روش تحقیق مقاله حاضر مبتنی بر مدل نشانه شناسی گفتمانی (سلطانی 1393) که برای کاربست نظریه گفتمان لاکلا و موف به صورت مرحله بندی شده عملیاتی شده است. این مدل شامل سه مرحله است: تحلیل متنی، تحلیل بینامتنی و تحلیل بافتی. جهت گردآوری داده ها محقق تعداد 50 صفحه از صفحات منتخب بر اساس شرایط: (کاربر زن ایرانی و متاهل و دارای بیشترین دنبال کننده (فالوور بالای هزار) در اینستاگرام) انتخاب و تحلیل کرده است. نتایج تحقیق نشان داده است که زنان محجبه نسبت به زنان غیر محجبه گرایش بیشتری به فرزندآوری دارند. از سوی دیگر افراد دارای پایگاه اقتصادی بالاتر، تمایل کمتری به فرزندآوری دارند. همچنین تحلیل صفحات منتخب نشان داده است هر چه گرایش های دینی در افراد کمتر می شود، گرایش به سبک زندگی مدرن و در نتیجه کاهش فرزندآوری، افزایش می یابد.
۵۳۲۶.

اقدامات مرکز نوآوری اجتماعی سلام در محله نازی آباد تهران با استفاده از تفکر سیستمی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم اجتماعی (علامه طباطبایی) بهار ۱۴۰۰ شماره ۹۲ 101 - 134

کلیدواژه‌ها: تأمین مالی جمعی تفکر سیستمی دیوار مهربانی مرکز نوآوری اجتماعی سلام

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۱ تعداد دانلود : ۲۷۲
با توجه به کاهش سطح درآمد افراد و افزایش فقر، بسیاری از مردم برای تأمین برخی از نیازهای اولیه خود با مشکل مواجه شده اند و کمک های افراد یا سازمان های خیریه نتوانسته به خوبی این مشکل را برطرف نماید. استفاده از نوآوری اجتماعی در این راستا می تواند مؤثر واقع شود زیرا راهکاری مبتکرانه برای حل مشکلات اجتماعی است که نسبت به راهکار های قبلی اثربخش تر است و برای کل جامعه ارزش ایجاد می کند. هدف پژوهش حاضر، ارائه راهکاری برای تحول در کمک های خیریه ای با استفاده از نوآوری اجتماعی و پاسخ به این سؤال است که راهکارهای تحول خدمت رسانی خیریه ها با استفاده از نوآوری اجتماعی چیست. به این منظور پس از بررسی ادبیات تحقیق، برای جمع آوری داده ها و ارائه راهکار از روش اقدام پژوهی و رویکرد تفکر سیستمی استفاده گردید. در این راستا با استفاده از روش نمونه گیری گلوله برفی، ذینفعان انتخاب و با آن ها مصاحبه شده و جلسات متعددی با آن ها برگزار شد. سپس راهکار منتخب، توسعه داده شد و در نهایت پیشنهادها در دو بخش راهکار فوری و راه حل های بنیادی ارائه گردید. در بخش راهکار فوری، دیوار مهربانی مطرح گردید و در بخش راه حل های بنیادی، اشتغال، تأمین مالی جمعی و تخصیص وام های کوچک جزء نقاط اهرمی محسوب شدند.
۵۳۲۷.

نقش سواد رسانه ای در نگرش به جهانی شدن

نویسنده:
منبع: نامه فرهنگ و ارتباطات سال پنجم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۱۰) 157 - 190

کلیدواژه‌ها: سواد رسانه ای جهانی شدن نگرش نگرش انتقادی نگرش منفعل نگرش مثبت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۷ تعداد دانلود : ۲۰۳
پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش سواد رسانه ای در نگرش به جهانی شدن در بین دانشجویان دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی ایران انجام شده است. روش پژوهش توصیفی است که با تکنیک پیمایش و ابزار اندازه گیری پرسشنامه انجام شده است. پرسش اصلی پژوهش مبنی بر این است که سطح و میزان سواد رسانه ای دانشجویان چه تأثیری بر نگرش آنها به مقوله جهانی شدن در سه بعد پذیرش بی قید و شرط جهانی شدن، نگرش فعال و انتقادی به جهانی شدن و نگرش منفعلانه به جهانی شدن دارد؟ جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانشجویان دانشکده علوم پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران(3800 نفر) است که حجم نمونه آماری با استفاده از فرمول کوکران 348 نفر، محاسبه شد. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که بین سواد رسانه ای و نگرش منفعلانه به جهانی شدن رابطه معنادار (000/0=Sig) و منفی وجود دارد (321/0 -)، همچنین نتایج نشان داده است که بین متغیر مستقل سواد رسانه ای با نگرش مثبت و پذیرش بی قید و شرط جهانی شدن رابطه معنادار (000/0=Sig) و منفی وجود دارد (401/ 0-) و بین متغیرهای سواد رسانه ای و نگرش فعال به جهانی شدن رابطه معنادار (000/0=Sig) و مثبت وجود دارد (401/0).
۵۳۲۸.

تدوین سناریوهای آینده ارزش های خانواده در ایران با استفاده از سناریو ویزارد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جامعه شناسی معاصر سال دهم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱۸ 63 - 89

کلیدواژه‌ها: ارزش های خانواده سناریونویسی تأثیرگذاری تأثیرپذیری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۴ تعداد دانلود : ۳۱۷
خانواده، اساسی ترین نهاد اجتماعی است که ارزش ها را به نسل جدید انتقال می دهد. این ارزش ها نقش اساسی در رشد و نمو افراد دارد. امروزه با تغییراتی که در ساحت های مختلف جامعه پیش آمده، حوزه خانواده و ارزش های آن نیز تغییر کرده است؛ لذا پژوهش حاضر به دنبال آینده های بدیل برای خانواده است. درواقع هدف پژوهش حاضر آینده پژوهی و سناریونگاری آینده ارزش های خانواده در ایران با استفاده از روش تحلیل اثرات متقاطع و CIB است. نتایج تحقیق مربوط به سال 1398 و افق آینده، سال 1418 ه .ش.است. در مرحله اول به 17 نفر از خبرگان حوزه علوم اجتماعی پرسش نامه داده شد. در مراحل دوم و سوم نیز پنل های 10 نفره ای از خبرگان تشکیل شد. امتیازها در ماتریس متقاطع وارد شد تا تأثیرگذاری و تأثیرپذیری هرکدام از عوامل سنجیده شود. متغیرهای دو وجهی در نرم افزار میک مک به عنوان ورودی های نرم افزار سناریوویزارد تجزیه و تحلیل شدند و 4 سناریوی سازگار به دست آمد. مطلوب ترین سناریو سناریوی شماره 1 است که بر وضعیت ایده آل و آرمانی خانواده و افزایش قدرت آن در پرتو آزادی و چارچوب قوانین جدید تأکید می کند. نامطلوب ترین سناریو، سناریوی شماره 4 است که کاهش قدرت خانواده تا حد فروپاشی آن را به همراه دارد و این فروپاشی در جامعه ای اتفاق می افتد که با انواع محدودیت ها در حوزه های مختلف روبه روست.
۵۳۲۹.

شناسایی عناصر تشکیل دهنده الگوی یکپارچه سازی دستورکارهای شورای فرهنگ عمومی کشور(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی فرهنگ‎ سال اول تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ 31 - 58

کلیدواژه‌ها: الگوی یکپارچه فرهنگ عمومی دستورکارهای شورای فرهنگ عمومی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۴ تعداد دانلود : ۲۹۶
پژوهش پیش رو با هدف شناسایی عناصر تشکیل دهنده الگوی یکپارچه سازی دستورکارهای شورای فرهنگ عمومی کشور انجام شده است. این پژوهش از نظر هدف کاربردی، از نظر داده ها کیفی مبتنی بر روش داده بنیاد و از نظر ماهیتِ اجرا توصیفی است. جامعه آماری متشکل از افراد خبره و مطلعان کلیدی در قلمرو موضوعی پژوهش (شورای فرهنگ عمومی) بودند که بر اساس رویکرد آگاهانه و به روش هدفمند و گلوله برفی تعداد 12 نفر برای مصاحبه انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از روش کتابخانه ای (سندکاوی) و روش میدانی (مصاحبه و فن دلفی) استفاده شد. به منظور تعیین اعتبار یافته ها از مصاحبه با افراد کانونی و تکنیک های اشباع نظری و رویه های ویژه کدگذاری و برای تعیین روایی از تکنیک های جمع آوری داده ها از منابع متعدد، تحلیل موارد منفی و انعطاف روش استفاده شد. برای تحلیل داده ها نیز از تکنیک کدگذاری نظری استفاده شد. نتایج نشان داد الگوی یکپارچه سازی دستورکارهای شورای فرهنگ عمومی کشور دارای 6 بُعد، 32 مؤلفه و 136 شاخص است که اجزای الگوی پارادایمی نهایی عبارت اند از: شرایط علّی (اسناد بالادستی، شرایط و اقتضائات زمانی و مکانی، تصمیمات و رفتارهای مدیریتی و سازمانی و تحولات فنّاورانه)؛ شرایط مداخله گر (عوامل سیاسی، اقتصادی، فرهنگی اجتماعی، مذهبی و ذهنی ادراکی)؛ بستر و زمینه حاکم (سیاست های کلان فرهنگی، مدیریت کلان فرهنگی، رسانه های جمعی و گردهمایی ها، مراکز فرهنگی، گروه های نخبگان و تاریخ و حوادث گذشته)؛ مقوله محوری (دستورکارهای شورای فرهنگ عمومی)؛ راهبردها (برنامه ریزی کلان فرهنگی، تعاملات بین فردی و بین نهادی و ظرفیت شناسی و الگوسازی فرهنگی) و پیامدها (بهره وری و کارآمدی تصمیمات شورا و بهبود فرهنگ عمومی و کاهش مشکلات و معضلات اجتماعی).
۵۳۳۰.

جامعه شناسی دین و مسائل اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مترجم:
منبع: مسائل اجتماعی ایران سال دوازدهم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ ۲۸۱-۲۹۶

کلیدواژه‌ها: جیمز بکفورد جامعه شناسی دین و مسائل اجتماعی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۴ تعداد دانلود : ۲۱۰
نسل نخست جامعه شناسان دین، بینش های موثری در مورد جایگاه دین در جوامع صنعتی یا سرمایه داری ارائه کردند، اما آن ها معمولاً مسائل اجتماعی را نادیده می گرفتند. وارثان آن ها نیز نسبتاً کم به مسائل اجتماعی توجه کرده اند. اما بحث های مربوط به ظهور جامعه پساصنعتی یا سرمایه داری متأخر نشان می دهد که ممکن است دین دست خوش تغییراتی باشد که آن را به ابزاری با اهمیتِ روزافزون برای تعریف مسائل اجتماعی و پاسخ گویی به آن ها تبدیل کند. در همین حال، دین ممکن است خود نیز بیشتر به مسئله ای اجتماعی تبدیل شود. مفهوم «خودسامان شدن» جورج زیمل در فرهنگ مدرن، ما را در فهم رابطه متغیر میان دین و مسائل اجتماعی یاری می کند.
۵۳۳۱.

بررسی جامعه شناختی زندگی و آراء میخائیل باختین درباره "گفت و گو" و "چندآوایی" در رمان

نویسنده:
منبع: مطالعات کاربردی در علوم اجتماعی و جامعه شناسی سال چهارم تابستان(تیر) ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۱۵) 35-42

کلیدواژه‌ها: میخائیل باختین گفت و گو چند آوایی ساختارگرایی جامعه شناسی ادبیات

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۲ تعداد دانلود : ۲۵۳
میخائیل باختین، از معدود اندیشمندان بین رشته ای قرن بیستم حساب می شود که آراء وی حوزه های مختلفی همچون فلسفه، جامعه شناسی، روانشناسی، نقد ادبی و .. را در بر می گیرد. از این بین و در این میان، «نظریه رمان» او و بررسی آن در زمینه خاصّ جامعه شناسی ادبیات، با تاکید بر مقولات گفت و گو و چندآوایی و نگاهی به سرگذشت فکری و زیست وی، موضوع این مقاله است. نگرش و نظرگاه باختین ساخت دیالکتیکی و چندگانه است. روش پژوهشی به کار رفته در این مقاله، اسنادی-کتابخانه ای و با نگاهی تحلیلی می باشد. از نظر باختین گفتگو صرفاً شکلی از مبادله زبانی که میان دو آگاهی یا ذات موجود صورت می گیرد نیست. از دیدگاه وی، گفتگوگرایی مقوم دیدگاهی عام است، «الگویی از جهان» که بر تعامل و به هم پیوستگی مستمر تاکید می کند. عنصر محوری این جهان بینی این است که موجودات مونادهای از قبل بر ساخته نیستند بلکه در و از طریق روابط گفتگویی با سایر چیزها شکل می یابند، فرایندی که مستمر است و پایان و نهایتی غایی ندارد.
۵۳۳۲.

بررسی پدیده وندالیسم مجازی در شبکه اجتماعی اینستاگرام

نویسنده:
منبع: مطالعات کاربردی در علوم اجتماعی و جامعه شناسی سال چهارم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۵ (پیاپی ۱۸) جلد دوم 15-26

کلیدواژه‌ها: وندالیسم مجازی اینستاگرام شبکه های اجتماعی جوانان مشهد فضای مجازی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۳ تعداد دانلود : ۲۸۸
پدیده وندالیسم امروزه هم در محیط شهری و هم در فضای مجازی قابل مشاهده است. در فضای مجازی این پدیده خود را در قالب توهین و تخریب شخصیت های برجسته، استفاده از الفاظ نامناسب و شایعه پراکنی و در نهایت باعث ایجاد ناامنی و انزواگرایی افراد هدف می شود. تعرض به حریم خصوصی افراد و هک و کلاه برداری از دیگر پیامدهای این پدیده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی پدیده وندالیسم مجازی در میان جوانان مشهدی انجام شده است. اعضای جامعه تحقیق، جوانان در بازه سنی 15 الی 35 ساله ساکن در محدوده شهری مشهد هستند. با توجه به حجم بالای جامعه آماری که بالغ بر یک میلیون نفر بود و محدودیت های زمانی، شیوه نمونه گیری تصادفی ساده در نظر گرفته شد، که با استفاده از فرمول کوکران و ضریب آلفای کرونباخ حجم نمونه 387 نفر به دست آمد. در این پژوهش، محقق از پرسشنامه محقق ساخته و بخشی نیز از پرسشنامه استاندارد استفاده کرده و از مطالعه اسنادی استفاده شده است. برای تجزیه وتحلیل داده ها از روش معادلات ساختاری با کمک نرم افزارهای spss , lisrel استفاده شده است. یافته های تحقیق حاکی از آن است که میان وندالیسم مجازی و رفتارهای تقلیدی، رفتارهای توده وار، بیگانگی اجتماعی و هویت یابی مجازی افراد در فضای مجازی رابطه وجود دارد اما میان جنسیت و وندالیسم مجازی رابطه معناداری مشاهده نشد به این معنا که رفتارهای وندالیستی در فضای مجازی به یک میزان در میان زنان و مردان رخ می دهد.
۵۳۳۳.

گرایش به پان ترکیسم در مناطق آذری نشین ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی ایران سال ۲۲ زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ 54 - 75

کلیدواژه‌ها: آذربایجان پان ترکیسم محرومیت نسبی مسائل قومی نخبگان ترک

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۰ تعداد دانلود : ۳۷۸
قومیت گرایی در آذربایجان خود را در دو برهه زمانی نشان داده است: اول در سال 1324 به شکل فرقه دموکرات آذربایجان که کشور را تا مرز تجزیه پیش برد، و دوم در فعالیت های حزب خلق مسلمان در اوایل انقلاب اسلامی. بررسی علل شکل گیری چنین رخ دادهایی، برای مدیریت صحیح آن ها و همچنین برای حفظ انسجام اجتماعی و وحدت ملی ضروری است. هدف این مقاله مطالعه عوامل موثر بر گرایش به پان ترکیسم در آذربایجان است. بدین منظور، با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای، 400 نفر به عنوان نمونه از چهار استان آذزی نشین آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، اردبیل و زنجان برای مصاحبه انتخاب شدند. تحلیل رگرسیون داده ها نشان داد متغیرهای مطالب نامناسب مطبوعات، محرومیت نسبی، رسانه های خارجی، فعالیت نخبگان قومی، ممنوعیت تدریس زبان ترکی و برخورد با فعالان قومی با متغیر وابسته (پان ترکیسم) رابطه معنادار مستقیمی دارند. توجه صدا وسیما و مطبوعات به حساسیت های قومی و تولید نکردن برنامه و مطالب توهین آمیز، توجه به مسائل قومی مطرح در قانون اساسی و کاهش محرومیت نسبی می تواند به کاهش این نوع قومیت گرایی در کشور کمک کند.
۵۳۳۴.

بازشناسی ارزش های بومی سفالگری منطقه لارستان با تأکید بر نوع سفال و روش های ساخت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانش های بومی ایران سال هشتم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱۵ 279 - 327

کلیدواژه‌ها: سفالگری لارستان ارزش های بومی سفال ویژگی های فنی سفال

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۳ تعداد دانلود : ۲۵۷
بر اساس شواهد موجود قدمت سفالگری در منطقه لار به دوره مس سنگی و هزاره چهارم قبل از میلاد می رسد. اشیاء سفالی این منطقه با هدف رفع نیازهای ضروری زندگی روزمره ساخته می شوند. لذا ضروری است که جهت حفظ و ثبت این هنر اقداماتی صورت پذیرد. هدف از این پژوهش کاربردی، مستند نگاری سفالگری شهرستان لار و بازشناسی ارزشهای بومی آن است که با کمک گرفتن از سفالگران قدیمی این منطقه به عنوان بخشی از فرهنگ سفالگری لار و استفاده از روش توصیفی برای محافظت از میراث فرهنگی منطقه و ثبت این میراث ارزشمند انجام شده است. این پژوهش درصدد پاسخ دادن به این سوال ها است که سفالگری امروز لار به چه شیوه هایی کار می شود و شامل چه فرم ها، نقوش و کاربردهایی است؟ ویژگی های فن شناسی، گونه شناسی سفالینه های منطقه، ابزارها، تزئینات، معرفی سفالگران فعال، اصطلاحات محلی و بومی رایج مربوط به حرفه ی سفالگری این منطقه از جمله موضوعاتی است که در این پژوهش به آن ها پرداخته شده است. نتایج تحقیق حاکیست که در گذشته فرم هایی مانند غُمب ، کوزه ی چهل و چهار گوشه، قلیان باده گیری و ... تولید می شده اما امروزه عمده ی تولیدات به سمت ساخت قلیان، سرقلیان، کوزه های آب و خمره های نگهداری مواد غذایی سوق یافته است.
۵۳۳۵.

جمعیت و سیاست در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نامه انجمن جمعیت شناسی ایران سال شانزدهم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۳۲ 41 - 78

کلیدواژه‌ها: جمعیت جمعیت شناسی سیاسی سیاست بلوغ سنی برآمدگی سنی ایران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۹ تعداد دانلود : ۲۸۵
هدف این مقاله بررسی رابطه جمعیت و سیاست در ایران معاصر است. این پژوهش ضمن اذعان به رابطه دیالکتیک جمعیت و سیاست، تلاش می کند نقش تغییرات حجمی و ساختاری جمعیت را بر سیاست مطالعه کند. روش اصلی این مطالعه روش اسنادی و کتابخانه ای است. طبق نتایج، جمعیت ایران هم به لحاظ تحولات حجمی و هم به لحاظ تحولات ساختاری توانسته در برهه های زمانی مختلف از مسیرهای نهادی بر تحولات سیاسی تأثیر بگذارد. رشد جمعیت به همراه توسعه ناموزون منطقه ای و بخشی (بین نهادی) قبل از انقلاب توانست نهایتاً به انقلاب اسلامی منجر شود. در زمان جنگ رشد حجم جمعیت در کنار ساختار بسیار جوان حاصل از رشد دهه های گذشته، توانست نیرویی قابل برای مقاومتی هشت ساله عرضه کند. پس از جنگ فشار حاصل از حجم بالای جمعیت بر نهادهای دولتی و غیردولتی، چرخشی کلان در عرصه سیاستگذاری در حوزه جمعیت به همراه داشت که همان کنترل جمعیت بود. سال ها بعد، یعنی زمان کنونی، ساختار همان جمعیت کنترل شده مجدداً به صورت نیروهایی دیگر بر شانه های نهاد سیاست سنگینی می کند و مدیریت آن مستلزم سیاستگذاری های علمی و واقع گرایانه است.
۵۳۳۶.

جایگاه رواﺑﻂ ﻋﻤﻮﻣﯽ در سازمان ها (ﺿﺮورت، وﻇﺎﯾﻒ، اﺻﻮل و اﻧﻮاع)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی ارتباطات سال اول بهار ۱۴۰۰ شماره ۳ 45-60

کلیدواژه‌ها: اصول روابط عمومی انواع روابط عمومی روابط عمومی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۲ تعداد دانلود : ۱۸۰
روابط عمومی به عنوان یک علم دارای اصول منطقی، نظریه، الگو و معرفت شناسی بوده و از قدرت پیش بینی نتایج و ظرفیت بسیار بالا برای سازماندهی روابط اجتماعی و بهبود عملکرد سازمان های اجتماعی برخوردار است. اﻣﺮوزه ﺑﺎ ﭘﯿﭽﯿﺪه و ﭘﯿﺸﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪن ﻧﻈﺎم اﺟﺘﻤ ﺎﻋﯽ ﺿ ﺮورت و ﻧﯿ ﺎز اﺟﺘﻤ ﺎع ﺑ ﻪ رواﺑ ط ﻋﻤﻮﻣﯽ ﻓﺰوﻧﯽ ﻣﯽ ﯾﺎﺑﺪ. رواﺑﻂ ﻋﻤﻮﻣﯽ، ﻧﻬﺎدی است ﮐﻪ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻧﻈﺎم ﻣﻨﺪ، ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾ ﺰی ﺷ ﺪه و ﺳﻨﺠﯿﺪه در ﺟﻬﺖ اﯾﺠﺎد، ﺣﻔﻆ و ﮔﺴﺘﺮش ﺗﻌﺎﻣﻞ و ﺗﻔﺎﻫﻢ ﻣﺪﯾﺮان ﺑﺎ ﮐﺎرﮐﻨﺎن اﻗﺪام ﮐﻨ ﺪ، ﺑﺴﯿﺎر ﺣﺎﺋﺰ اﻫﻤﯿﺖ اﺳت و اﯾﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﻧﻘﺶ رواﺑﻂ ﻋﻤﻮﻣﯽ را ﭼﺸﻢ گیرتر می سازد. هدف از این پژوهش بررسی جایگاه روابط عمومی در سازمان ها(ﺿﺮورت، وﻇﺎﯾﻒ، اﺻﻮل و اﻧﻮاع) است. در اﯾ ﻦ مقاله نخست به مفاهیم روابط عمومی، ﺑﯿﺎن وﻇﺎﯾﻒ ﻣﺨﺘﻠﻒ رواﺑﻂ ﻋﻤﻮﻣﯽ، اﻧ ﻮاع رواﺑ ﻂ ﻋﻤ ﻮﻣﯽ ﺷ ﺎﻣﻞ رواﺑ ﻂ ﻋﻤﻮﻣﯽ ﺗﺤﻠﯿﻞ ﮔﺮ، ﺗﻮﺟﯿﻪ ﮔﺮ و ﺗﺒﯿﯿﻦ ﮔﺮ پرداخته می شود سپس وﯾﮋﮔﯽﻫﺎی ﻻزم ﺑﺮای ﮐﺎرﮐﻨﺎن و ﻣﺪﯾﺮان رواﺑﻂ ﻋﻤﻮﻣﻰ ﻣﻄﺮح ﻣﯽ ﺷﻮد و ﻋﻮاﻣ ﻞ ﻣ ﺆﺛﺮ در ارﺗﻘﺎء رواﺑﻂ ﻋﻤﻮﻣﯽ ﺟﻬﺖ دﺳﺘﯿﺎﺑﯽ ﺑﻪ رواﺑﻂ ﻋﻤﻮﻣﯽ ﺗﺤﻠﯿﻞ ﮔﺮ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ.
۵۳۳۷.

روابط عمومی زندگی، ابزار توسعه اجتماعی

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی ارتباطات سال اول بهار ۱۴۰۰ شماره ۳ 61-76

کلیدواژه‌ها: روابط عمومی مدیریت ارتباطات نخبگان روابط عمومی زندگی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۷ تعداد دانلود : ۲۰۲
روابط عمومی دانش اندیشه هاست. اندیشه های نابی که چراغ راه آینده اند. همچون فانوسی که سوسو کنان در شب ، راه را برای رهگذران روشن می کند، روابط عمومی نیز روشنگر راه پر پیچ و خم زندگی برای انسانهای سرگشته ایی است که دنبال حقیقت می گردند.حقیقتی که ریشه در «آگاهی» انسان دارد. دانش روابط عمومی درگذر از یکصد سال پیشینه ، تجاربی گرانقدر را اندوخته است. تجاربی که می تواند در کنار حوزه نظریه پردازی علمی ، ساختاری منسجم و مستحکم به این دانش ببخشد. این دانش دیگر آنقدر نوبنیاد نیست که به تجربه هر رهگذری دلخوش دارد بلکه نیازمند متخصصانی است که با عینک ارتباطات به جهان پیرامون نگریسته و آثار اندیشمندان عرصه های مختلف علمی را رصد کرده تا بتوانند جایگاه مشخص و معینی را در کنار سایر علوم برای آن تبیین نمایند. روابط عمومی اثربخش و فراگیر یا اجتماعی(همگانی) و یا به تعبیری «روابط عمومی زندگی» فرضی است که سعی نموده تا در این عرصه حرکت نماید. دیدگاه کلی این اثر به دانش روابط عمومی؛ رهایی بخشی انسان معاصر از یوق همه بردگی هاست که خود او برای خویشتن خویش ایجاد نموده است.دانشی که ابزارها و تکنیک هایش آنقدر قدرتمند هستند تا بشر قرن حاضر را به سوی حقیقت راهنمایی نمایند. تلاش آن بوده است تا با بسط دیدگاههای «رابرت مرتون» در دانش ارتباطات سطوح عمل روابط عمومی مشخص گردد تا شاید بسیاری اختلاف های متخصصان این عرصه در مورد سطح عمل این دانش برطرف گردد. روابط عمومی در سه سطح کلان، میانی و خرد با عناوین روابط عمومی سیاسی (کلان )، روابط عمومی سازمانی (سطح عمل میانی ) و روابط عمومی زندگی (سطح عمل خرد) مورد بررسی قرار گرفته است. در ادامه تحقیق بر اساس دیدگاههای نظریه پردازان علوم اجتماعی همچون فونکسیونالیسم ها و طرفداران مکتب فرانکفورت به طور اعم و یورگن هابرماس و سی رایت میلز به طور اخص سعی شده است تا به این مفهوم دست یابیم که تنها راه رهایی از یوق بردگی که بشر خود برای خود ساخته است دستیابی به آگاهی ناب است و این نیز نیازمند ابزاری قدرتمند جهت تحلیل رسانه ها و اطلاعات مدیریت شده گروه نخبگان است که در ادامه مقاله سعی شده است تا روابط عمومی اثربخش و فراگیر(زندگی) به عنوان این ابزار معرفی و تبیین گردد.
۵۳۳۸.

مطالعه موردی نحوه بازنمایی ظرفیت های کشاورزی ایران ( گزارش های بخش خبری 21 شبکه اول سیما)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی ارتباطات سال دوم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۶ 43-65

کلیدواژه‌ها: کشاورزی گزارش خبری بازنمایی تحلیل محتوا

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۰ تعداد دانلود : ۲۱۲
بسیاری از صاحب نظران ارتباطات و رسانه و جامعه شناسان، رسانه ها را عامل تغییر اجتماعی می دانند و بر این باورند که رسانه ها در بازنمایی چشم انداز مناسب برای هدف گذاری، پیشرو بودن در شناسایی فرصت ها وتهدیدها نقش مهمی در نیازسنجی توسعه ای در فرآیند توسعه، ضمن جهت دهی به تصمیمات سیاست گذاران برای اتخاذ استراتژی مناسب، در تحقق توسعه همه جانبه در حوزه کشاورزی نقش اساسی می توانند ایفا نمایند. در این راستا پژوهش حاضر با هدف شناخت" تحوه بازنمایی ظرفیت های کشاورزی ایران درگزارش های خبری 21 سیما " انجام شده است. این پژوهش به روش تحلیل محتوا و با جامعه آماری گزارش های خبری پخش شده در بخش خبری 21 سیما با موضوعات کشاورزی در4 ماهه(خرداد، تیر، مرداد و شهریور1399) و به روش نمونه گیری احتمالی و به شیوه نظامند انتخاب و مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج بدست آمده نشان داد موضوعات حوزه "زراعت" با 5/21 درصد بیشترین و شیلات و آبزیان با 8/3 درصد کمترین میزان بازنمایی ظرفیت های بالقوه و بالفعل کشاورزی بود. 57 درصد ازگزارش های پخش شده در مورد ظرفیت های کشاورزی مرتبط با شعار سال (جهش تولید ) بود. رویکرد "مسئله محوری" با 8/60 درصد بیشترین میزان رویکردگزارش های خبری برحسب مخاطب هدف بود. همچنین"ادعای موفقیت برنامه های" حوزه کشاورزی با 6/26 درصد بیشترین میزان بهره گیری از معیار اخبار توسعه در بازنمایی ظرفیت های کشاورزی در بازه زمانی درگزارش های خبری 21 سیما بود.
۵۳۳۹.

عوامل مؤثر بر رضایت مردم شهر کرمانشاه از اخبار شبکه تلویزیونی «زاگرس»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات میان رشته ای ارتباطات و رسانه دوره چهارم بهار ۱۴۰۰ شماره ۱۱ 80 - 45

کلیدواژه‌ها: خبرتلویزیونی رضایت مخاطب شبکه تلویزیونی زاگرس مخاطب خبر شهر کرمانشاه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۸۰ تعداد دانلود : ۶۷۲
هدف این پژوهش، شناخت عوامل مؤثر بر رضایت مردم شهر کرمانشاه از اخبار شبکه تلویزیونی «زاگرس» است. برای انجام این تحقیق از روش پیمایش با تکنیک پرسشنامه استفاده شده است. جامعه آماری، مشتمل بر ساکنان شهر کرمانشاه است. با نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای و تصادفی و بر اساس فرمول کوکران، پرسشنامه در میان نمونه 400 نفری از این جامعه آماری (شامل 207 نفر زن و 193 نفر مرد)، توزیع و سپس اطلاعات گردآوری شده، با استفاده از نرم افزار spss تحلیل شد. 215 تن (معادل 53.75 درصد پاسخگویان) از اخبار این شبکه به میزان زیاد و خیلی زیاد ابراز رضایت کردند، همچنین 135 تن (33.75 درصد) به میزان متوسط و50 تن (12.5 درصد) رضایت خود را از اخبار این شبکه به میزان کم و خیلی کم ابراز کرده اند. در مجموع، مخاطبان در شهر کرمانشاه 67.34 درصد از اخبار شبکه زاگرس رضایت داشته اند.
۵۳۴۰.

پیش بینی فروش فیلم در گیشه سینمای ایران با رویکرد پویایی سیستم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگ - ارتباطات سال بیست و دوم پاییز ۱۴۰۰شماره ۵۵ 293 - 316

کلیدواژه‌ها: پیش بینی فروش سناریوسازی صنعت سینما فیلم نگرش سیستمی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۳ تعداد دانلود : ۳۵۲
ریسک سرمایه گذاری به منظور کسب موفقیت مالی در محصولاتی همچون فیلم های سینمایی که عمر کوتاهی دارند بسیار بالاست. در مطالعات گذشته برای تحلیل پویایی های این صنعت از مدل های خطی و ایستایی استفاده شده است که به خاطر خطی بودنشان، قادر به تحلیل واقع نگر پیچیدگی ها و پویایی های حاکم بر صنعت سینما نیستند. با توجه به اهمیت بسیار زیاد فروش فیلم های سینمایی برای سرمایه گذاران آن ها، این پژوهش با ارائه مدلی پویا مبتنی بر رویکرد پویایی سیستم به پیش بینی فروش و ارزیابی موفقیت مالی فیلم ها پرداخته است. مطالعه حاضر، با بررسی دقیق پژوهش های پیشین و همچنین از طریق مصاحبه عمیق با شش تن از خبرگان سینمایی، تمام عواملی را که ممکن است در فروش فیلم های سینمایی تأثیرگذار باشند استخراج کرده و روابط بین آن ها را مورد ارزیابی قرار داده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که مهم ترین عامل مؤثر بر فروش یک فیلم شناخت مخاطب هدف آن است. از سویی دیگر، نتایج حاکی از آن است که برای افزایش موفقیت یک فیلم در گیشه، الزامی به صرف هزینه های سنگین به منظور حضور بازیگران ستاره گران قیمت در آن نیست. همچنین عواملی دیگر مانند بازاریابی فیلم، تعداد روز های تعطیل، نظر منتقدان و کاربران، و در نهایت ژانر فیلم تأثیر بسزایی در موفقیت فروش این محصولات رسانه ای در گیشه های سینما دارند. در نهایت، پیامدهای نظری و عملی این پژوهش در عرصه صنعت سینما مورد بحث قرار گرفته است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان