تغییرات اجتماعی - فرهنگی (مطالعات علوم اجتماعی ایران سابق)

پژوهش حاضر به بررسی نظریه های فمینیستی معاصر با رویکرد انتقادی می پردازد. در این تحقیق از روش تحقیق نقدعلمی و برای جمع آوری داده ها از روش آرشیوی استفاده شده است. نظریه های فمینیستی طیف وسیعی از نظریات از جمله: نظریه زن محور، نظریه های تفاوت (فمینیسم فرهنگی، نظریه سیمون دوبووار)، نظریات جامعه شناسی تفاوت جنسی (نظریه نهادی و نظریه تعامل گرایی)، نظریه های نابرابری جنسیت (فمینیسم لیبرال)، نظریه های ستم (فمینیسم روانکاوی، فمینیسم رادیکال)، نظریه های ستم ساختاری (فمینیسم سوسیالیست، نظریه تداخل) و نظریه های پست مدرن فمینیسم را شامل می شود. نقد و بررسی یافته های تحقیق نشان می دهد که نظریه های فمینیستی به دلیل غیرتاریخی بودن، در نظر نگرفتن فرهنگ های مختلف، بدبینی نسبت به مردان، نگرش یکسان به همه مردان، نگرشی صرفاً ماتریالیستی به عشق، عدم پاسخگویی به مکانیسم ایجاد پدرسالاری، ستمگر دانستن مردان، مخالفت با آموزه های ادیان جهان و نگرش یکسان به همه ادیان، حمله متعصبانه به ناهمجنس خواهی، تحمیل همجنس خواهی به زنان به عنوان معرفت شناسی برتر، ترویج هویتی جدید در مقابل هویت واژگون شده، ضدیت با فردگرایی با ادعای فردگرایی، تعدد و آزادی جنسی و تعریف سکسوالیته برای زنان، نقد بر نظریه فمینیست نهادی، عدم توجه به «نامحقق کردن»، عدم توجه به تفاوت در جسم و درنهایت ضعف فمینیسم روانکاو در بررسی ترتیبات اجتماعی عواطف مورد نقد می باشند. می توان بیان کرد که نظریه های فمینیستی علی رغم تأثیرات خود به صورت عملی و نظری به عنوان نقاط قوت دارای ضعف های نظری عدیده ای می باشند که در این تحقیق به آن پرداخته شده است. 

مقاله حاضر با هدف تأثیر تغییرات ناشی از سبک زندگی مدرن بر کیفیت زندگی زنان انجام شد. روش تحقیق به صورت پیمایشی از نوع همبستگی و تحلیلی بود. جامعه آماری شامل زنان شاغل بالای 30 سال دارای حداقل مدرک تحصیلی لیسانس بودند که با استفاده از فرمول کوکران 384 نفر به روش تصادفی طبقه ای انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزار اندازه گیری متغیرها پرسشنامه محقق ساخته بود. جهت سنجش اعتبار ابزار از اعتبار محتوایی و جهت سنجش پایایی از آلفای کرون باخ استفاده و همگی مورد تایید قرار گرفتند. آزمون فرضیه ها با استفاده از نرم افزار spss انجام پذیرفت و نتایج رگرسیون چندگانه نشان داد: تغییرات حاصل شده؛ پیامدهای فردی، پیامدهای خانوادگی و پیامدهای اجتماعی کیفیت زندگی زنان شاغل شهر رشت را تبیین نمودند. پیامدهای فردی با 25% بالاترین تأثیر و پس از آن پیامدهای خانوادگی در مرحله دوم و پیامدهای اجتماعی کمترین تأثیر را در تبیین کیفیت زندگی زنان مورد مطالعه برجای گذارد. در مجموع پیامدهای فردی، خانوادگی و اجتماعی به میزان 30% کیفیت زندگی زنان شاغل شهر رشت را تبیین نمودند. در نتیجه کیفیت زندگی زنان در ابعاد ذهنی و عینی می تواند در گرو بهره گیری مناسب از سبک های زندگی مدرن در ابعاد فردی- خانوادگی و اجتماعی باشد.

این مقاله به واکاوی اندیشه های «نوربرت الیاس» در زمینه نقش و کارکرد ورزش در تحولات و تغییرات اروپا می پردازد. «الیاس» یکی از پیشقراولان حوزه جامعه شناسی ورزش بر آن است که «ورزش» کلید شناخت جوامع و ابزاری جهت تحلیل فرهنگ و ساختارهای حاکم بر جامعه است. او ورزش را محملی برای خویشتن داری و تعدیل خشونت ها در راستای تغییرات اجتماعی و فرایند متمدن شدن می پنداشت. سؤال اساسی این مطالعه ناظر بر این است که آیا ورزش در تغییرات و تحولات اجتماعی و فرهنگی اروپا در راستای متمدن شدن نقش داشته است؟ در این مقاله از روش تحقیق تاریخی اسنادی و فن کتابخانه جهت گردآوری مطالب استفاده شده، به طوری که نخست به تشریح زندگی و کاربست نظریات اجتماعی این جامعه شناس که در پی ارائه ی الگویی جهت کشف علل تغییر و تحول در رفتار اروپائیان و چگونگی پیدایش تمدن مدرن غرب بوده، پرداخته شده و نقش ورزش و بازی ها در این وادی تبیین شده است. سپس نیم نگاهی به بن مایه های آراء الیاس در جامعه شناسی ورزش انداخته شده و دیدگاه مثبت وی به ورزش و بازی ها مورد واکاوی قرار گرفته است. آن گاه به تحلیل کارکردهای ورزش از چشم انداز وی که ورزش را فراتر از ورزش و یکی از شاخص های تأثیرگذار در تغییرات اروپا می پنداشت، پرداخته شده است. در این مقاله همچنین به تشریح بازی و مدل های آن به عنوان یک فرایند اجتماعی مبادرت شده، زیرا که الیاس، جهان را به یک بازی بزرگ تشبیه کرده و بر آن بود که بازی و مدل های آن ناظر بر حیات اجتماعی و تشکیل دهنده ی روابط انسانی و موتور تحرکه تغییرات اجتماعی هستند. سرانجام در بخش پایانی این نوشتار، سیر تحول این پدیده و روند دگردیسی آن از بازی های سنتی و خشن به ورزش های مدرن و صلح آمیز مورد تحلیل قرار گرفته است. فرایندی که در آن ورزش بر الگوهای رفتاری اروپائیان تأثیر گذاشته و فرایند «ورزشی شدن» را در جامعه فراگیر کرده تا بستر را برای ایجاد تغییرات و تحولات و گسترش تمدن اروپا فراهم نماید.

این پژوهش با هدف برسی شاخص های ارزیابی عملکرد مدیران ورزشی، از طریق تجمیع و گردآوری برخی متغیرها، شاخص ها و معیارهای ارزیابی عملکرد به روش گردهمایی (پنل) دلفی (نظرخواهی از جمعی از خبرگان حوزه ورزش و مدیران ورزشی)، سعی در گردآوری، تدوین، تأیید و تحلیل طیف گسترده ای از شاخص های ارزیابی عملکرد مدیران ورزشی را داشته است. متعاقب آن تعداد سی ویک شاخص تجمیع شده را پس از استحصال و قبض و بسط و تعدیل پیرامونی و درونی، به وسیله یک پنل تخصصی از خبرگان حوزه مدیریت ورزشی دیگر (که به صورت گلوله برفی شناسایی شدند) در ده دسته (طبقه) جای داده و پایایی این فرآیند دسته بندی را با روش های آماری مورد تأیید قرار داده است . پس از تعیین و معلوم ساختن شاخص های ارزیابی عملکرد در ده دسته مجزا و متفاوت، اقدام به یک گونه شناسی ( سنخ شناسی) شاخص ها با معیارهای شناختی متفاوت و ویژگی ها و معیارهای حوزه ورزشی و مدیریت رویدادها و اماکن ورزشی اقدام گردید و برخی گونه ها از دل شاخص ها و معیارهای ارزیابی عملکرد هم چون گونه معطوف به پیامدها، گونه معطوف به ستانده ها، گونه معطوف به ارتقاء دارایی های فکری و سرمایه های انسانی، گونه معطوف به کارایی، گونه معطوف به شکوفایی قابلیت های ذاتی و درونی مرئوسین ، گونه معطوف به اثرات و نتایج بازشناسی شدند . کاربرد صحیح و بجا و مؤثر این شاخص ها بسیار مهم تر و اولی تر از صرف کاربرد آن هاست و این مدل استخراج شده در این تحقیق تا حدود زیادی می تواند این فرآیند شناختی را تسهیل نموده و ارزیابی کنندگان را در کاربرد صحیح و مؤثر شاخص ها و معیارهای ارزیابی عملکرد یاری نماید.

دینداری عامل اساسی اجتماعی شدن و انسجام فکری، عملی و جهت گیری در رفع مشکلات و پدیده ها و مسائل اجتماعی است و بنابراین عاملی در بهبود سلامت اجتماعی افراد می باشد. با توجه به اهمیت بحث از سلامت اجتماعی، پژوهش حاضر با استفاده از روش میدانی، تکنیک پیمایش، ابزار پرسشنامه و استفاده از نرم افزارهای SPSS و Smart PLS، به دنبال پاسخ به این سؤال اصلی می باشد که آیا بین ابعاد مختلف دینداری و سلامت اجتماعی زنان سرپرست خانوار شهر رشت ارتباط وجود دارد؟ جامعه آماری پژوهش حاضر زنان سرپرست خانوار شهر رشت می باشد که تعداد آن ها بر اساس آخرین آمار در حدود 26000 نفر می باشد. نتایج تحقیق حاکی از آن است که بین میزان کل دینداری (0.33) و ابعاد آن یعنی بعد پیامدی (0.22=P)، بعد مناسکی (0.39=P)، بعد اعتقادی (0.36=P)، بعد تجربی (0.25=P) و بعد شناختی (0.34=P) با سلامت اجتماعی زنان سرپرست خانوار ارتباط مثبت و مستقیم و معنادار وجود دارد. بنابراین تمامی فرضیه های پژوهش تأیید می شوند. نتایج حاصل از مدل معادله ساختاری (Smart PLS) نیز نشان دادند که در کل اثر متغیر مستقل دینداری بر سلامت اجتماعی زنان سرپرست خانوار به میزان0.57 می باشد.

ﭘﮋوﻫﺶ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﺎ ﻫﺪف بررسی عوامل اجتماعی مرتبط با گرایش به اعتیاد دانشجویان دانشگاه آزاد اردبیل اﻧﺠﺎم گرفت. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان دانشگاه آزاد اردبیل می باشد که در سال تحصیلی 98-97 مشغول به تحصیل هستند. حجم نمونه براساس جدول مورگان، می باشد که به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. اطلاعات توسط پرسشنامه محقق ساخته جمع آوری شد. تجزیه و تحلیل داده ها به کمک آزمون همبستگی و رگرسیون چندمتغیری از طریق نرم افزار SPSS صورت گرفت. یافته های پژوهش نشان می دهد که بین فعالیت های فوق برنامه با گرایش به اعتیاد دانشجویان رابطه معنادار وجود ندارد. بین قوانین و مقررات در رابطه با اعتیاد با گرایش به اعتیاد دانشجویان رابطه منفی و معنادار وجود دارد. بین اعتماد به نفس دانشجویان با گرایش به اعتیاد آنان رابطه منفی و معنادار وجود دارد. همچنین بین پیشرفت تحصیلی دانشجویان با گرایش به اعتیاد آنان رابطه منفی و معنادار وجود دارد. قوانین و مقررات در رابطه با اعتیاد، اعتماد به نفس و پیشرفت تحصیلی اثر منفی و معنادار در گرایش به اعتیاد دانشجویان دارد و پیش بینی کننده معکوس آن است. فعالیت های فوق برنامه اثر معنادار در گرایش به اعتیاد دانشجویان ندارد و پیش بینی کننده معنادار آن نیست.

توجه به تعالی سازمانی و توانمندسازی کارکنان به دلیل تحولات شتابنده و رقابت برای موفقیت بیشتر در بین سازمان های نظامی بیش از پیش افزایش یافته است. این پژوهش با هدف بررسی نقش توانمندسازی کارکنان نیروی انتظامی در تعالی سازمانی با روش توصیفی از نوع همبستگی انجام شد. جامعه آماری شامل کلیه کارکنان نیروی انتظامی که در سال1400 در استان اردبیل مشغول خدمت بودند که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ایِ چندمرحله ای تعداد 320 پرسشنامه توزیع شد. روایی و پایایی پرسشنامه با استفاده از آزمون های روایی محتوایی، میانگین واریانس استخراج شده، پایایی مرکب و آلفای کرونباخ، با نرم افزار Smart Pls محاسبه شد که ضرایب به دست آمده، روایی و پایایی ابزار سنجش را تأیید نمود. با تحلیل   داده ها مشخص شد؛ سطح تعالی سازمانی و توانمندسازی کارکنان بالاست و توانمندسازی کارکنان 64 درصد از تغییرات تعالی سازمانی را تبیین می کند. نتایج تحلیل فرضیه ها نشان داد، حمایت سازمانی ادراک شده، سبک مدیریت، تجربه شغلی و سرمایه های فرهنگی و اقتصادی، نقش تعدیل گر در روابط توانمندسازی کارکنان و تعالی سازمانی نیروی انتظامی دارند. همچنین معیارهای Z و R2 نشان داد، مدل ساختاری تجربی از برازش مناسب برخوردار است.

هدف این تحقیق بررسی تاثیر اندیشه محقق سبزواری در رفتار اجتماعی سلاطین صفویه بود که با مطالعه منابع و ماخذ موجود انجام گرفت . روش پژوهش این موضوع توصیفی است که با روش اسنادی با مطالعه کتب ، مقالات ، و بررسی مبانی تئوریک اندیشمندان دوره صفویه می باشد . یافته ها نشان می دهد با ظهور سلسله صفویه ، صفحه جدیدی در شیوه حکومت داری و ارتباط با مردم برای تثبیت و توسعه جامعه در آن دوره ورق خورد . سلاطین صفوی با توجه به رسمی شدن دین تشیع و پذیرش آن از سوی مردم ، و برای مشروعیت یابی خود و تمسک به قواعد عقلایی و ریشه دار متصل به وحی و نصوص دینی برای اداره کشور به سوی اندیشمندان حوزه های علمی شیعه روی آوردند و در مقابل علما نیز این فرصت را برای ارتقای تشیع به سطح اداره سیاسی و اجتماعی کشور تازه استقلال یافته ایران مغتنم شمرده ، به نظریه پردازی از نوع ولایت و نظارت فقیه بر سلطنت دست زدند . اهمیت این موضوع به این امر باز می گردد که سیر صعود و نزول هر تمدن نتیجه ساز کارهای تراکمی ، بازتولیدی و انحطاطی شکل گرفته که نظام اجتماعی و سیاسی جوامع ، سازنده آن است . در این شرایط محقق سبزواری با ارائه اندیشه اصلاح گرایانه رفتار اجتماعی سلاطین صفوی را تقویت و حکومت آنان را تثبیت نمود .