درخت حوزه‌های تخصصی

علوم اجتماعی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
آینده پژوهی ارتباطات انسان شناسی جامعه شناسی جمعیت شناسی سیاست اجتماعی مفاهیم علوم اجتماعی (هویت، سرمایه اجتماعی و ...) نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۳٬۹۲۱ تا ۳٬۹۴۰ مورد از کل ۳۶٬۴۲۸ مورد.
۳۹۲۱.

تحلیل الگویی عدالت اجتماعی مهدوی در عصر غیبت بر اساس نظریه ولایت فقیه(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و مطالعات اجتماعی سال دهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۳۷) 7 - 35

کلیدواژه‌ها: عدالت عدالت اجتماعی مهدوی ولایت فقیه عصر غیبت ولی فقیه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۶ تعداد دانلود : ۲۳۹
مقاله پیش رو به واکاوی تحلیلی و تبیینی عدالت اجتماعی مهدوی در عصر غیبت بر اساس نظریه ولایت فقیه می پردازد. در این نوشتار، ابتدا به چیستی عدالت مهدوی و شاخصه های آن، نظیر «فراگیر و جهانی بودن»، «جامع و کامل بودن» و «مقبولیت و پذیرش همگانی داشتن» پرداخته می شود و سپس به پردازش دو افق پسا ظهور و پیشا ظهور که یکی تداعی گر جامعه مطلوب مهدوی و دیگری بیانگر جامعه ولی فقیه است، مبادرت می شود و در ادامه، چگونگی پیاده سازی عدالت مهدوی در عصر غیبت بر اساس نظریه ولایت فقیه بررسی می شود. بر این اساس، در فرایند کار ابتدا مؤلفه های توجیهی ِتحقق اصل عدالت مهدوی نظیر «نیابت ولی فقیه»، «فقاهت ولی فقیه»، «عدالت ولی فقیه» و «معرفت بخشی ولی فقیه» بیان می گردد و در ادامه، به تبیین مؤلفه های توجیهی ِاستمرار عدالت مهدوی نظیر «کاریزمایی بودن ولی فقیه»، «عدالت پیشگی ولی فقیه و کارگزاران او»، «ترویج عدالت مهدوی توسط ولی فقیه» و «اجرا و مدیریت صحیح عدالت مهدوی توسط ولی فقیه» مبادرت می شود.
۳۹۲۲.

بررسی پایبندی دینی و گرایش به رفتارهای پرخطر (مورد مطالعه: نوجوانان و جوانان شهر کاشان)(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و مطالعات اجتماعی سال دهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۳۷) 181 - 207

کلیدواژه‌ها: رفتارهای پرخطر دین داری بعد اعتقادی بعد مناسکی بعد پیامدی بی سازمانی اجتماعی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۶ تعداد دانلود : ۲۷۴
گرایش به دین داری، عاملیت و پایبندی دینی، سدی محکم در برابر انواع آسیب های اجتماعی و ناملایمات زندگی است. این پژوهش با هدف بررسی پایبندی دینی و گرایش به رفتارهای پرخطر در بین شهروندان کاشانی انجام شده است. روش تحقیق به کاررفته در پژوهش حاضر پیمایشی بوده و نمونه آماری پژوهش، تعداد 552 نفر بر اساس فرمول کوکران و با درنظرگرفتن دیدگاه استاد راهنما، به روش نمونه گیری احتمالی متناسب با حجم به عنوان نمونه نهایی انتخاب شدند. پایایی پرسش نامه بر اساس ضریب آلفای کرونباخ و اعتبار آن بر اساس نظرات افراد متخصص دانشگاهی صورت گرفته است. برای تحلیل استنباطی و سنجش ارتباط بین متغیرهای مستقل و وابسته، از آزمون های آماری همبستگی پیرسون و آزمون های T مقایسه زوجی با استفاده از نرم افزارهایSPSS 25 استفاده شده است. نتایج آزمون همبستگی پیرسون حاکی از این است که همبستگی بین متغیرهای دین داری با ابعاد سه گانه آن (اعتقادی، مناسکی و پیامدی) و متغیر وابسته پژوهش یعنی رفتارهای پرخطر، علاوه بر وجود رابطه معنادار، منفی و معکوس بوده است.
۳۹۲۳.

چالش های اقتصادی روزنامه های ایران و راهکارهای برون رفت از آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رسانه سال ۳۳ پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳ (پیاپی ۱۲۸) 223 - 241

کلیدواژه‌ها: رسانه روزنامه روزنامه نگاری چالش های اقتصادی مخاطب

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۱ تعداد دانلود : ۳۵۶
یکی از اصلی ترین مشکلات در مدیریت روزنامه ها، چالش های اقتصادی است. هدف از این پژوهش، شناسایی چالش های اقتصادی روزنامه های ایران و راهکارهای برون رفت از آن است. روش تحقیق این پژوهش، کیفی با رویکرد گراندد تئوری و مبتنی بر مصاحبه عمیق بود. جامعه آماری شامل مدیران مسئول روزنامه های دولتی و خصوصی و انتخاب نمونه، با استفاده از روش هدفمند، تا اندازه ای ادامه یافت که اشباع نظری حاصل شد. در مجموع با انتخاب 21 نفر، پژوهش به اهداف خود نائل شده است. تجزیه و تحلیل داده ها، بعد از سه مرحله کدگذاری (باز، محوری و انتخابی) با استفاده از نرم افزار مکس کیودا صورت گرفته و از بین 188 کد باز به دست آمده، شش طبقه از مفاهیم استخراج و درنهایت ده آیتم، جهت برون رفت از مشکلات به دست آمد که عبارت اند از: قرار گرفتن مدیریت رسانه ای در کنار مدیریت اقتصادی، استفاده از روش های بنگاه داری و تجمیع بین روزنامه های خرد، وضع قوانین حمایتی و یارانه های پرداختی برای روزنامه های خصوصی، توجه به حضور فضای مجازی و استفاده از محتوای مکتوب بر مبنای شبکه های اجتماعی، کاهش سیطره دولت در بخش روزنامه های دولتی، شتاب در اطلاع رسانی و استفاده از فناوری های نوین و کاربردی در سیستم توزیع، استقلال در تولید مواد اولیه و چاپی روزنامه ها، استفاده از نیروی های انسانی متخصص، توجه به کاهش خود سانسوری، توجه به کاهش مخاطبان روزنامه و وضع قوانین جدید برای صدور مجوز روزنامه ها. کلیدواژه: رسانه، روزنامه، روزنامه نگاری، چالش های اقتصادی، مخاطب.
۳۹۲۴.

واکاوی مفهوم فوکوییِ هیولا در تابلو ندیمه ها اثر ولاسکز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی فرهنگ و هنر دوره چهارم بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ 21 - 34

کلیدواژه‌ها: هیولا فوکو امر نابهنجار گفتمان انتقادی نقاشی ندیمه ها

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۱ تعداد دانلود : ۳۹۶
  هسته ی اصلی ظهور هیولا به زعم فوکو اختلاط یا هیبریدی بودن است که در نقطه اتصال طبیعت و قانون پدیدار می شود و نظم را به چالش می کشد. هدف اصلی در این جستار بررسی مفهوم هیولا از منظر فوکو و تحلیل جایگاه این مفهوم در اندیشه ی فوکویی است. این مهم به منظور امکان استفاده از مفهوم هیولا و خوانش فوکو از آن در ارتباط با بازنمایی بصری در هنر صورت می پذیرد. پرسش های راهبر ما در این پژوهش بدین قرارند: مفهوم پردازی فوکو از هیولا در مختصات و ابعاد مختلف اندیشه ی وی چگونه صورت پذیرفته است؟ با توجه به اهمیت بنیادین مسأله ی بازنمایی در پرده ی نقاشی ندیمه ها اثر ولاسکز و توجه ویژه ی فوکو به این اثر هنری در راستای همین مسأله، چه رابطه ای میان هیولای فوکویی و امر بازنمایی بصری در این اثر وجود دارد؟ این پژوهش با رویکرد تحلیل محتوا و به روش تحلیلی- توصیفی انجام شده است و نتایج نشان می دهد برای فوکو هیولا فرم خودآیین، خشن، اما در نهایت طبیعی از امر غیرطبیعی است و نحوه ی مواجهه ی فوکو با مفهوم هیولا به طور عمده با مرکززدایی از امر بهنجار همراه است. در نقاشی ندیمه ها نیز هیولاها همان هایی هستند که نظم بازنمایی را خدشه دار می کنند و یا اساسا خارج از بازنمایی قرار می گیرند.
۳۹۲۵.

سالخوردگی جمعیت و نیازهای نوپدید جامعه سالمندی با تأکید بر جامعه روستایی شهرستان سلسله استان لرستان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جمعیتی دوره ۸ پاییز و زسمتان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۱۶) 275 - 316

کلیدواژه‌ها: سالخوردگی جمعیت نیازها چالش ها انتظارات شهرستان سلسله ایران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸ تعداد دانلود : ۳۶
جمعیت ایران به زودی وارد مراحل پیشرفته ای از سالمندی خواهد شد. ازاین رو، ضمن تلاش برای افزایش سطح فرزندآوری، می بایست تلاش هایی آینده نگرانه به منظور تعدیل مسائل و مشکلات و ارتقاء به زیستی سالمندان صورت گیرد. این مطالعه با استفاده از روش تحقیق پیمایشی و ابزار پرسشنامه ساختمند و مصاحبه، در تلاش است به شناختی مناسب از چالش ها، علایق، نیازهای نوپدید و انتظارات سالمندان و عوامل مرتبط در شهرستان سلسله استان لرستان دست یابد. جامعه آماری، افراد بالای 60 سال این شهرستان در سال 1401 بوده و حجم نمونه نیز 1300 نفر تعیین گردید. طبق یافته ها، سالمندان شهرستان سلسله، برخلاف تصورات قالبی و اسطوره های ذهنی، از توانایی ها و علایق قابل توجهی برخوردارند. این در حالی است که آنها با مسائل متعددی نیز روبرو هستند. به نحوی که 95 درصد آنها حداقل به یک مسئله خاص مبتلا هستند. درآمد ناکافی، احساس درماندگی در تأمین آینده، هزینه های بالای درمانی و ابتلا به بیماری های خاص از مشکلات مهم این سالمندان است. در بررسی نیازها و انتظارات  آنها، عمدتاً  کم توجهی فرزندان و مسئولان مربوطه به آنها گزارش می شود. در روستاهای پیرامونی، رفع نیازهای معیشتی و حمایتی سالمندان اولویت بیشتری دارد، درحالیکه برای سالمندان ساکن شهر، تأمین هزینه های درمانی و فراهم آوری امکان خودشکوفایی از اهمیت بیشتری برخوردار است. به نظر می رسد عملیاتی نمودن تام و تمام راهبردهای سند ملی سالمندان و تحقق راهبردهای حمایت از سالمندان بسیار ضروری، مفید و اثربخش خواهد بود.
۳۹۲۶.

بازخورد های هیجانی و شناختی مخاطبان سریال های پربیننده تلویزیونی نسبت به قهرمانان «سفید و مثبت» سریال ها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های ارتباطی سال بیست و نهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۱۱۰) 69 - 95

کلیدواژه‌ها: سریال های تلویزیونی مخاطب بازخورد هیجانی و شناختی رمزگذاری رمزگشایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۵ تعداد دانلود : ۲۳۶
یکی از الگوهای رمزگذاری پیام در سریال های صداوسیما، گنجاندن رمزگان مرجح سریال در قالب گفت وگوها و رفتار یک شخصیت «کاملاً سفید و مثبت» است. بررسی محتوای پربیننده ترین سریال های صداوسیما در 15 سال اخیر، رواج این الگو را در سریال های صداوسیما نشان می دهد. مقاله حاضر که برگرفته از پژوهش های نگارنده در حوزه مصرف سریال های پربیننده صداوسیماست، بر نحوه مواجهه مخاطبان با این الگو و شخصیت ها و نیز نحوه رمزگشایی آنان از این شیوه مرجح کردن رمزگان، تمرکز کرده است. یافته های ارائه شده، از مصاحبه های نیمه ساختاریافته فردی و گروهی با 74 نفر از مخاطبان سریال های پربیننده صداوسیما استخراج شده و اظهارات آنان را در خصوص شخصیت های سفید و مثبت سریال ها و الگوی ذکر شده، در قالب بازخوردهای هیجانی و شناختی صورت بندی و ارائه کرده است. یافته ها، حاکی از آن است که بازخوردهای مشارکت کنندگان، عمدتاً در حوزه بازخوردهای هیجانی و شناختی منفی قرار می گیرند. بر اساس یافته ها و در توافق با دیدگاه های شناختی در خصوص هیجانات، مواجه مخاطبان با متون و سریال های تلویزیونی بسیار پیچیده تر از آن است که با گنجاندن پیام سریال در گفتار و رفتار «شخصیت های کاملاً سفید و مثبت» و ارائه پیام مستقیم، بتوان مخاطب را تحت تأثیر قرار داد.  
۳۹۲۷.

مقایسه تحلیل مفاهیم سواد رسانه ای و سواد رایانه ای در پایگاه وب آو ساینس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات رسانه های نوین سال هشتم تابستان ۱۴۰۱شماره ۳۰ 65 - 37

کلیدواژه‌ها: سواد رسانه سواد رایانه علم سنجی هم واژگانی نقشه دانش تحلیل شبکه اجتماعی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۴ تعداد دانلود : ۲۳۵
هدف پژوهش حاضر تحلیل و مقایسه مفاهیم سواد رسانه ای و سواد رایانه ای بر اساس آثار نمایه شده در پایگاه وب آو ساینس است. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش شناسی، توصیفی با رویکرد علم سنجی است که در آن از فنون تحلیل شبکه استفاده شده است. جامعه پژوهش تولیدات علمی مرتبط با موضوع سواد رسانه ای و سواد رایانه ای است. یافته های بدست آمده حاکی از آن است که در حوزه سواد رسانه ای 1736 اثر و در حوزه سواد رایانه ای 772 اثر نمایه شده است. فدرو در حوزه سواد رسانه و گراسر آ سی بیشترین تولیدات را در حوزه سواد رایانه داشته اند. در میان کشورها، آمریکا در جایگاه اول در دو حوزه قرار گرفته است که در این میان ایران با 11 اثر در جایگاه 31 سواد رایانه و با 8 اثر در جایگاه 19 سواد رسانه قرار گرفته است. واژگان آثار سواد رسانه 9 خوشه و آثار سواد رایانه 6 خوشه را تشکیل دادند. 327 کلیدواژه مشترک در خوشه های موضوعی این دو حوزه وجود دارد که سبب تنها 19 درصد میزان تشابه میان دوحوزه است. همچنین توجه به حوزه سواد رسانه و سواد رایانه به عنوان یکی از مولفه های جامعه در رشد و ارتقای افراد می تواند نقش بسزایی داشته باشد. در تحلیل ها و نتایج پژوهش حاضر پیشنهاداتی برای مدیران و سیاست مداران ارائه گردید تا موضوعات این حوزه بهتر روشن شود و به شکل بهتری برای توسعه آن سرمایه گذاری شود.
۳۹۲۸.

انتقال مفهوم در تجربه زیسته نمایش فیلم برای نابینایان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رسانه های دیداری و شنیداری دوره ۱۶ تابستان ۱۴۰۱ شماره ۴۲ 29-58

کلیدواژه‌ها: انتقال مفهوم نابینایان توصیف صوتی پدیدارشناسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۹ تعداد دانلود : ۲۸۴
انتقال مفهوم فیلم به نابینایان ، یک پدیده چند بعدی است. این پدیده زیستی با کمک معانی مرتبط به آن ، تعیین می کند چگونه یک مخاطب نابینای سینما ، واقعیت چنین رویدادی را درک و تفسیر کند. انتقال مفهوم فیلم به افراد نابینا ، بستگی به روش ها و دانشی دارد که برای تحقق بهتر این امر به کار گرفته می شود.توصیف شفاهی یکی از این روش هاست. این مطالعه پدیدارشناسی تلاشی است برای اینکه انتقال مفهوم در تجربه زیسته افراد نابینای مادرزاد علاقمند به فیلم و سینما را تبیین کند. در این مطالعه روش پدیدارشناسی تفسیری استفاده شده است. این پژوهش در سال 1400 بر روی 25 فرد نابینای مادرزاد در تهران، شیراز ، رشت و یزد که به سینمای نابینایان و دیدن فیلم های دارای توصیف شفاهی علاقمند بودند، انجام شد. از مصاحبه های نیمه ساختارمند برای گردآوری داده ها استفاده شد. مصاحبه ها پس از پیاده سازی با رویکرد پدیدارشناسی ون منن مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفت. شش مضمون اصلی حس برتر ،ارتباط عاطفی ، وایتگری صوتی ، روایت مطلوب، اخلال و نقصان کلام استخراج شد. نتایج حاصل نشان داد تجربه زیسته نابینایان از انتقال مفهوم در فیلم شنوی منحصر به فرد است. لذا درک پیچیدگی های تجربیات نابینایان، در نظر گرفتن نیاز مخاطب نابینا در نمایش و توصیف صوتی دار کردن فیلم ، آموزش توصیف کنندگان یا روایتگران و توجه به توانمندیها، محدودیتها، باورها و نگرش های نابینایان برای بهره مندی مطلوب تر از این محصول فرهنگی فرهنگ ساز ضروری است.
۳۹۲۹.

تفسیر زیملی «درْ» در فیلم های «خانه پدری» و «آشغال های دوست داشتنی»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رسانه سال ۳۳ تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۱۲۷) 151 - 180

کلیدواژه‌ها: تاریخ اجتماعی اشیاء در مرز رهیافت دیالکتیکی گئورگ زیمل

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۹ تعداد دانلود : ۲۵۱
حیات فرهنگی اشیاء یکی از حوزه های مطالعات فرهنگی و جامعه شناسی فرهنگی و بینا رشته ای است که در پژوهش های ایرانی محدود و کم بضاعت است. ما در این مقاله با عنایت به این کاستی پژوهشی تلاش خواهیم کرد تا به موجودیت اجتماعی و فرهنگی «در» به مثابه یک شیء و پدیدار نظر کنیم. این امر از خلال مطالعه ی تفسیری دو فیلم «خانه ی پدری» (کیانوش عیاری) و «آشغال های دوست داشتنی» (محسن امیر یوسفی) محقق خواهد شد. رویکرد نظری و روش شناختی ما در این مقاله مبتنی بر آرا و نظریات زیمل است. نتایج این مطالعه با پذیرش این پیش فرض که «انسان موجودی است مرز آفرین و دارای قوه وصل و فصل» نشان می دهد که پدیده «در» در این آثار عامل ایستایی، توقف و فروبستگی است. در فیلم خانه ی پدری مردان درْ می سازند، دیوار می کشند و پرده پوشی می کنند اما این زنان هستند که دیوار برمی چینند و قفل درها را می گشایند و از حقیقت پرده دَری می کنند. همچنین در این فیلم ها به واسطه عنصر «در» شاهد دیالکتیک درون و بیرون، پنهان و آشکار بودگی و همچنین امر شخصی و غیرشخصی هستیم. مطالعه این دو فیلم نشان می دهد که «در» همچنین با مقوله جنسیت، فردیت، سلطه، رازداری و امر تاریخی، گره خورده است. همچنین در کنار عنصر «در» عناصری دیگر همچون دیوار، قاب، پنجره و قفل، چونان یک موتیف و منظومه ای معنایی عمل می کنند که باب تفاسیر اجتماعی و فرهنگی را به خوانش متن می گشایند.
۳۹۳۰.

بررسی نقش خیابان در ایجاد مکث شهری و ورود سرمایه های فرهنگی به شهر؛ مورد مطالعه: خیابان ابوذر منطقه 17 شهرداری تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جامعه شناختی شهری سال دوازدهم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴۵ 1 - 26

کلیدواژه‌ها: خیابان مکث شهری سرمایه فرهنگی معنا

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۶ تعداد دانلود : ۱۸۸
توجه بین رشته ای به مسأله چند بعدی خیابان به عنوان یک مفهوم فرهنگی و اجتماعی، نشان دهنده پیوند میان مطالعات شهری با حوزه های جامعه شناسی و مدیریت فرهنگی است. در مقاله حاضر به نقش خیابان به عنوان عنصری معنادار در فضای شهری پرداخته شده و هدف آن بازخوانی فرهنگی-اجتماعی این فضا در راستای کشف زوایای پنهان خیابان و کارکردهایش در ایجاد مکث شهری و ورود سرمایه های فرهنگی به شهر است. روش پژوهش کیفی بوده و از سه شیوه رویکرد نظریه مبنایی برای تدوین نظریه، مطالعه میدانی و مصاحبه گروه متمرکز با هدف کشف استفاده شده است. مشاهده مستقیم و غیرمستقیم، گفت و گو و مصاحبه با کارشناسان متخصص در قالب فوکوس گروپ و مصاحبه نیمه ساختاریافته با کنشگران عامل/ذی نفعان بهره بردار، از جمله ابزارهای گردآوری داده ها است. یافته ها نشان می دهند صحنه خیابان با ورود سرمایه های فرهنگی و اجتماعی قابل تبدیل، به فضایی برای مکث شهری، تماشا و دعوت از کنشگران مطالبه گر برای سهیم شدن در اداره شهر برای کاهش و تعدیل آسیب های اجتماعی است. 
۳۹۳۱.

واکاوی پدیدارشناسانه فرآیند غیرنهادی شدن ازدواج(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه سبک زندگی سال ۸ بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱۴ 65 - 92

کلیدواژه‌ها: ازدواج سفید هویت مخدوش سبک زندگی خانواده غیرنهادی شدن پدیدارشناختی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۶ تعداد دانلود : ۱۹۳
 پژوهش حاضر با هدف فهم فرآیند غیرنهادی شدن ازدواج با رویکرد کیفی و روش پدیدارشناسی انجام شده است. 14 شرکت کننده به وسیله نمونه گیری هدفمند و با استراتژی نمونه گیری معیار انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از مصاحبه نیمه ساختاریافته و عمیق استفاده شد. پس از تجزیه وتحلیل یافته ها، 12 مضمون اصلی در تجربه آن ها که عبارت اند از: تغییر زیست و عادت واره به مثابه بستری برای شکل گیری شرایط کژقواره و بی رغبتی به ازدواج دائم، دوگانگی احساس، نداشتن مهارت های زندگی و ازدواج آزمایشی، جذابیت و نیاز جنسی، زیست مجردی، دور زدن قانون خانواده، واسازی ارزشی، هویت مخدوش، جایگزینی کنشگری حسابگرانه به تقدیرگرایانه، مواجهه با دیگری و تجربه بازاندیشانه، از مضامین محوری و مشترک افراد در ارتباط با ازدواج سفید به عنوان مؤلفه هایی از سبک زندگی غربی در این مطالعه است. مشارکت کنندگان در مورد روی آوردن به این ازدواج ذکر می نمایند، عدم اعتقاد به ازدواج رسمی، آزادی انتخاب و حق بر بدن، عدم امنیت شغلی و درآمد کافی، آشنایی بیشتر و عدم اعتماد از مهم ترین تفاسیر از شکل گیری این روابط بوده است.
۳۹۳۲.

نگرش نسلی به ارزش های ازدواج، فرزندآوری و فرزندپروری (تفاوت های دو نسل مادران و دختران در مراکز شهری شهرستان ایلام)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جمعیتی دوره ۸ بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۱۵) 37 - 73

کلیدواژه‌ها: نگرش به ازدواج فرزندآوری فرزندپروری ارزش ها نسل

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۵ تعداد دانلود : ۱۰۸
هدف این پژوهش، شناخت وضعیت و مقایسه ارزش های حوزه ازدواج، فرزندآوری و فرزندپروری، بین دو نسل مادران و دختران در مراکز شهریِ شهرستان ایلام است. روش پژوهش پیمایش مقطعی بوده و داده ها با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته جمع آوری شد. روش نمونه گیری خوشه ای برای گردآوری داده ها از350 نفر از زنان 15 تا 30 ساله هرگز ازدواج نکرده و زنان 35 تا 65 سال حداقل یک بار ازدواج کرده استفاده شد. یافته ها نشان می دهد که بیشترین تفاوت نسلی مربوط به نگرش به ازدواج (سنتی-مدرن)، نگرش به روابط خارج از چارچوب ازدواج، نگرش به فرزندآوری، نگرش به تعداد مناسب فرزند و مبنای انتخاب همسر است. در این زمینه ها نسبت ارزش های مدرن در نگرش دختران بیشتر از مادران است. اجماع و توافق نظر هر دو نسل به ضرورت ازدواج، نگرش به طلاق، سن مناسب ازدواج برای دختر و پسر، فاصله سنی دختر و پسر در ازدواج، فرزندپروری، مخالفت با چندهمسری و همچنین زمان مناسب ازدواج دختر است. یافته ها حکایت از این دارند که همسویی و اجماع دو نسل در تعداد قابل توجهی از نگرش ها و اختلاف در ابعاد دیگر سبب شده که در این پژوهش، تفاوت نسلی بیش از شکاف یا تعارض نسلی مطرح باشد. افزایش تاب آوری در خانواده، گفتگوی بین نسلی در خانواده، پذیرش تفاوت های بین نسلی در خانواده به عنوان فرایندی از زندگی در دوران مدرن و کاهش تحکم سنتی والدین می تواند مانع از تبدیل تفاوت های بین نسلی به تعارضات بین نسلی شود. 
۳۹۳۳.

آموزش ریاضی: عزم بر قصه گویی تا خلاقیت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی آموزش و پرورش دوره ۸ بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱ 362 - 372

کلیدواژه‌ها: برنامه درسی ریاضی خلاقیت دانش آموزان پایه چهارم ابتدایی قصه گویی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۲ تعداد دانلود : ۱۳۳
هدف: این مقاله به بررسی تأثیر طراحی برنامه درسی ریاضی مبتنی بر قصه گویی بر خلاقیت دانش آموزان پایه چهارم ابتدایی پرداخته بود.روش شناسی: در پژوهش حاضر از روش نیمه آزمایشی استفاده شد .جامعه ی آماری بخش کمی، متشکل ازکلیه دانش آموزان پایه چهارم ابتدایی شهرستان ساری بود که نمونه ی آماری به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب و به تعداد 240 نفر به تفکیک جنسیت در دو گروه آزمایش و کنترل (پسران 120 نفر و دختران 122 نفر)جای گرفتند. با استفاده از فرم ب خلاقیت تورنس که از نظر روایی محتوا، مورد تأیید متخصصان تعلیم و تربیت و روانشناسی قرار گرفته است و ضریب پایایی آن نیز با استفاده از نرم افزار spss، 74/0، به دست آمد، پیش آزمون و پس آزمون ازگروه های مورد پژوهش بعمل آمد.یافته ها: نتایج این مطالعه نشان داد که طراحی برنامه درسی ریاضی مبتنی بر قصه گویی تأثیر مثبتی بر خلاقیت دانش آموزان پایه چهارم ابتدایی داشته است. همچنین، مقایسه مجذور اتای جزئی پسران و دختران نشان داد که آموزش ریاضی مبتنی بر قصه گویی تأثیر بیشتری بر خلاقیت دختران داشته است.بحث و نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که طراحی برنامه درسی ریاضی مبتنی بر قصه گویی می تواند بهبود قابل توجهی در خلاقیت دانش آموزان پایه چهارم ابتدایی داشته باشد. این یافته ها نشان داد که طراحان برنامه های درسی می توانند از طراحی محتوای آموزشی مبتنی بر قصه گویی، که با ویژگی های دانش آموزان سازگار است، بهره بگیرند. همچنین، تلفیق قصه های آموزشی با برنامه های درسی در سطوح و رشته های مختلف نیز به تولیدکنندگان برنامه درسی پیشنهاد می شود.بر اساس مطالعه حاضر، طراحی برنامه درسی ریاضی مبتنی بر قصه گویی تأثیر مثبت و قابل توجهی بر خلاقیت دانش آموزان پایه چهارم ابتدایی دارد. به علاوه، نتایج نشان داد که این تأثیر بر خلاقیت دختران بیشتر است. بنابراین، توصیه می شود که طراحان برنامه های درسی از طراحی محتوای آموزشی مبتنی بر قصه گویی که با ویژگی های دانش آموزان سازگار است، بهره بگیرند. همچنین، تلفیق قصه های آموزشی با برنامه های درسی در سطوح و رشته های مختلف نیز به تولیدکنندگان برنامه های درسی پیشنهاد می شود. این تحقیق می تواند به برنامه ریزان درسی و طراحان آموزشی کمک کند تا روش های نوآورانه تری را برای تقویت خلاقیت دانش آموزان در حوزه ریاضی تدوین کنند.
۳۹۳۴.

بررسی وضعیت شادکامی وتاب آوری مادران در مواجهه با اضطراب کرونا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی رفاه و توسعه اجتماعی پاییز ۱۴۰۱ شماره ۵۲ 275 - 301

کلیدواژه‌ها: شادکامی تاب آوری اضطراب کرونا مادران شهر کاشان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۸ تعداد دانلود : ۲۴۲
ظهور ناگهانی بیماری کرونا باعث اضطراب ناشی از این بیماری در کانون خانواده به خصوص مادران شده است. زیرا ابتلا به بیماری علاوه بر مخاطرات سلامت جسمانی، اثرات مختلف روان شناختی همچون اضطراب مزمن ناشی از ابتلا به بیماری کرونا و ترس از مرگ بر جای گذاشته است. در این راستا مطالعه حاضر با هدف بررسی وضعیت شادکامی وتاب آوری مادران در مواجهه با اضطراب کرونا است. این مطالعه به روش پیمایش انجام شده است. جامعه ی آماری پژوهش کلیه ی زنان متاهل و دارای فرزند بالای ۲۰ ساله شهرستان کاشان می باشد که از روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای استفاده شده است. ابزار جمع آوری داده ها، پرسشنامه های استاندارد شادکامی آکسفورد، متغیر تاب آوری از پرسشنامه ی کونور و دیویدسون و اضطراب ناشی از کرونا علی پور و همکاران استفاده شده است. همچنین با استفاده از آلفای کرونباخ و پایایی مرکب و ضریب بالای70% برای هر بعد محاسبه گردید که نشان از پایایی مناسب پرسشنامه می باشد. نتایج این پژوهش نشان می دهد که شادکامی(رضایت از زندگی، خلق مثبت، سلامتی، کارآمدی، عزت نفس) و تاب آوری زنان(پذیرش عواطف مثبت، معنویت، اعتماد به غرایز شخصی، شایستگی) بر اضطراب ناشی از کرونا (علائم جسمانی و علائم روانی)ارتباط دارد، و مقدار آن برابر با 0.۴۷۸ می باشد. واژگان کلیدی: شادکامی، تاب آوری، اضطراب کرونا، مادران شهر کاشان
۳۹۳۵.

عوامل مؤثر بر پای بندی به رفتارهای ایمنی در مواجهه اولیه با کووید-19(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم اجتماعی (فردوسی مشهد) سال نوزدهم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳ 34 - 1

کلیدواژه‌ها: کووید-19 رفتارهای ایمنی مواجهه اولیه واکنشهای رفتاری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۹ تعداد دانلود : ۲۱۳
شیوع گسترده ویروس کرونا، واکنش های رفتاری متعددی را درباره میزان رعایت دستورالعمل های بهداشتی و رفتارهای ایمنی به همراه داشت؛ ازاین رو پژوهش حاضر به روش پیمایشی، درپی کشف برخی از عوامل این واکنش ها، در مقطع زمانی نیمه اردیبهشت تا نیمه خرداد سال 1399 هم زمان با پایان موج اول کرونا در ایران انجام گرفت. جامعه آماری همه افراد بیشتر از 15 سال بود، از نمونه گیری دردسترس استفاده شد و تعداد نمونه های تحلیل شدنی به 939 نفر رسید. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزارهای SPSS و AMOS در دو سطح آمار توصیفی و استنباطی انجام گرفت. برای به دست آوردن و تدقیق مؤلفه ها از تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی استفاده شد. درنهایت، برای اعتبارسنجی و الگوی روابط علّی میان متغیرها، از مدل معادلات ساختاری و تحلیل مسیر استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد، جنسیت به نفع زنان، تحصیلات به ضرر مدارک تحصیلی بالاتر و تطابق روانی به نفع افراد دارای تطابق روانی کمتر و مثبت اندیشی اجتماعی به نفع مثبت اندیشان، به طور مستقیم بر میزان پای بندی به رفتارهای ایمنی مؤثر بود. درضمن، افزایش سن از طریق تأثیرگذاری بر تطابق روانی، نگرش مثبت به عملکرد دولت و مثبت اندیشی اجتماعی، بر پای بندی به رفتارهای ایمنی مؤثر بود. تأهل، نگرش مثبت به عملکرد دولت و استان محل تولد نیز از طریق تأثیر بر مثبت اندیشی معنوی -با توجه به تأثیرگذاری متغیر یادشده بر مثبت اندیشی اجتماعی- اثر غیرمستقیم بر رعایت رفتارهای ایمنی داشتند.
۳۹۳۶.

مفهوم سواد رسانه ای در کتاب های تفکر و سواد رسانه ای متوسطه دوم از منظر تحلیل محتوای کیفی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات میان رشته ای در رسانه و فرهنگ سال ۱۲ پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۲۴) 99-129

کلیدواژه‌ها: تفکر و سواد رسانه ای شایستگی شخصی شایستگی اجتماعی درک انتقادی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۱ تعداد دانلود : ۲۲۸
مطالعه حاضر با هدف تحلیل کیفی محتوای کتاب تفکر و سواد رسانه ای متوسطه دوم از منظر توجه به ابعاد سواد رسانه ای انجام شده است. پژوهش حاضر از نوع تحلیل محتوا بوده و به منظور بررسی مسئله ی سواد رسانه ای در متن کتاب درسی تفکر و سواد رسانه ای دوره دوم متوسطه، از واحدهای تحلیل ازلحاظ میزان برخورداری آن ها از مؤلفه های سواد رسانه ای بهره گرفته شد. نتایج حاصل از تحلیل کتاب تفکر و سواد رسانه ای مورد پژوهش از نظر مولفه های سواد رسانه ای نشان داد که به مؤلفه شایستگی های شخصی بیشترین توجه و به مؤلفه شایستگی اجتماعی کمترین توجه شده است. در میان شاخص های شایستگی های شخصی به ترتیب به مولفه های رفتار کاربر؛ دانش در مورد رسانه ها و مقررات رسانه ای و مولفه درک محتوای رسانه ها و عملکرد آن بیشترین توجه شده بود. همچنین در میان شاخص های مولفه مهارت فنی، استفاده فعال و متعادل از رسانه؛ استفاده پیشرفته از اینترنت و مهارت های رایانه ای و اینترنتی بیشترین توجه شده بود. در میان شاخص مولفه شایستگی های اجتماعی به مولفه تولید محتوا توجه بهتری شده بود و به مولفه های روابط اجتماعی و مشارکت شهروندی خیلی کم توجهی شده بود.
۳۹۳۷.

تاثیر اندیشه اصلاح گرایانه محقق سبزواری در رفتار اجتماعی سلاطین صفویه(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: تغییرات اجتماعی - فرهنگی سال نوزدهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۷۳ 186 - 204

کلیدواژه‌ها: صفویه محقق سبزواری رفتار اجتماعی ساختار اجتماعی اندیشه سیاسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۲ تعداد دانلود : ۲۰۱
هدف این تحقیق بررسی تاثیر اندیشه محقق سبزواری در رفتار اجتماعی سلاطین صفویه بود که با مطالعه منابع و ماخذ موجود انجام گرفت . روش پژوهش این موضوع توصیفی است که با روش اسنادی با مطالعه کتب ، مقالات ، و بررسی مبانی تئوریک اندیشمندان دوره صفویه می باشد . یافته ها نشان می دهد با ظهور سلسله صفویه ، صفحه جدیدی در شیوه حکومت داری و ارتباط با مردم برای تثبیت و توسعه جامعه در آن دوره ورق خورد . سلاطین صفوی با توجه به رسمی شدن دین تشیع و پذیرش آن از سوی مردم ، و برای مشروعیت یابی خود و تمسک به قواعد عقلایی و ریشه دار متصل به وحی و نصوص دینی برای اداره کشور به سوی اندیشمندان حوزه های علمی شیعه روی آوردند و در مقابل علما نیز این فرصت را برای ارتقای تشیع به سطح اداره سیاسی و اجتماعی کشور تازه استقلال یافته ایران مغتنم شمرده ، به نظریه پردازی از نوع ولایت و نظارت فقیه بر سلطنت دست زدند . اهمیت این موضوع به این امر باز می گردد که سیر صعود و نزول هر تمدن نتیجه ساز کارهای تراکمی ، بازتولیدی و انحطاطی شکل گرفته که نظام اجتماعی و سیاسی جوامع ، سازنده آن است . در این شرایط محقق سبزواری با ارائه اندیشه اصلاح گرایانه رفتار اجتماعی سلاطین صفوی را تقویت و حکومت آنان را تثبیت نمود .
۳۹۳۸.

دوگانه انگاری اعتماد به منابع خبری: کاوشی زمینه مند از فرایند فروکاست شایعه سازی و شایعه پذیری در میان جوانان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات فرهنگی ایران سال پانزدهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۵۸) 127 - 156

کلیدواژه‌ها: فروکاست شایعه فضای مجازی کاربران رویکرد کیفی افکار عمومی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۰ تعداد دانلود : ۱۹۰
امروزه انسان ها با زیستن در عصر رسانه ای و اطلاعاتی در معرض انواع اخبار و اطلاعاتِ به ظاهر واقعی قرار گرفته اند که ماهیت شایعه گونه آن از چشم ها پنهان مانده است. انسان ها اغلب در مواجهه با چنین اخباری بدون اعتباریابی، به بازنشر آن ها در دنیای مجازی و واقعی می پردازند که می تواند آسیب های امنیتی، اقتصادی و اجتماعی قابل تو جهی به همراه داشته باشد. از این رو مقاله حاضر با هدف شناسایی عمیق تر استراتژی های کاربران در مواجهه با اخبار و به ویژه  شایعات در دنیای مجازی و فرایند فروکاست شایعه سازی و شایعه پذیری با رویکرد کیفی و روش نظریه ای زمینه ای اشتراوس و کوربین انجام گرفته است. براساس نمونه گیری هدفمند، 24 جوان یزدیِ فعال در فضای مجازی مشتمل بر 12 مرد و 12 زن در پژوهش مشارکت داشته و روایت های آن ها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. فرایند گردآوری داده ها به صورت همزمان با تجزیه و تحلیل آن ها در سه مرحله کدگذاری باز، محوری و گزینشی انجام شده است. یافته ها حاکی از پدیده مرکزیِ دوآلیسم اعتماد به منابع خبری اعم از ملّی، غیرملّی و مجازی است که کاربران بر مبنای اعتماد قوی، ضعیف یا فقدان آن و سایر شرایط زمینه ای و مداخله گر در مواجهه با اخبار و شایعات، استراتژی هایی اعم از اعتبارسنجی استقرائی منابع خبری، پیگیری اخبار از منابع موثق، بازنشر سنجیده مطالب معتبر و اپوخه شایعات را به کار می گیرند. در نهایت به واسطه زمانمندی شایعات، آموزش سواد رسانه ای، احتمال داغ بی اعتباری و غیره و استراتژی های نام برده، پیامدهایی چون فروکاست موقت بازدیدهای شایعه سازان و مسکوت شدگی شایعه مجال بروز خواهد یافت.
۳۹۳۹.

تجربه زیسته زنان از چالش های مادری در فضای شهری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جامعه شناختی شهری سال دوازدهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۴۲ 35 - 73

کلیدواژه‌ها: زنان مادری تجربه زیسته فضای شهری تهران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۱ تعداد دانلود : ۳۴۸
امروزه تحولات اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی، زمینه ساز افزایش حضور زنان در فضای شهری شده است؛ اما برخی نیازهای زنان، به ویژه در نقش مادری، در طراحی های شهری موردتوجه قرار نگرفته و حضور آنان در فضای شهری را با دشواری هایی مواجه ساخته است. پژوهش حاضر به مطالعه چالش های مادری در فضای شهری با روش کیفی پرداخته است. جامعه هدف پژوهش شامل مادران ساکن شهر تهران بوده است که پانزده نفر از آنان با استفاده از نمونه گیری هدفمند و بر اساس ملاک رسیدن به اشباع داده ها انتخاب شده اند. داده ها از طریق مصاحبه گردآوری و با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی تحلیل شده است. در مجموع مادران تجربه رضایت بخشی از حضور در فضای شهری ندارند و با چالش هایی مواجهند که شامل پنج مقوله اصلی «عدم تناسب فراوانی امکانات فضای شهری با جمعیت»، «عدم تناسب طراحی امکانات و فضاهای شهری با نیازهای مادر و کودک»، «هزینه بر بودن استفاده از امکانات فضای شهری»، «آلودگی های فضای شهری» و «احساس نگرانی از حضور در شهر» است. در پایان نیز راهکارهایی برای رفع چالش ها پیشنهاد شده است.
۳۹۴۰.

تحلیل نشانه شناختی بازنمایی خانواده در مجموعه های داستانی (سریال) تلویزیونی (مطالعه موردی: مجموعه لحظه گرگ و میش)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رسانه های دیداری و شنیداری دوره ۱۶ تابستان ۱۴۰۱ شماره ۴۲ 28 - 5

کلیدواژه‌ها: مجموعه تلویزیونی دگردیسی خانواده نشانه شناسی بازنمایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۰ تعداد دانلود : ۳۵۷
خانواده از جمله مضامین و بن مایه های محوری مجموعه های تلویزیونی است. پژوهش حاضر به مطالعه نشانه شناختی یکی از پربیننده ترینِ این مجموعه ها، باعنوان لحظه گرگ و میش، می پردازد که موضوع اصلی آن تحول خانواده در دهه های گذشته است. از مدل نشانه شناسی جان فیسک برای تحلیل متن استفاده شده است. نتایج نشان می دهد که لحظه گرگ و میش با کاربست انواع مختلف رمزگان سعی در دراماتیزه کردن سویه های عادی زندگی خانوادگی و ایده آلیزه کردن خصایل پیشامدی آن دارد تا شکلی از خانواده آرمانی را که غیرتاریخی و ماورایی است به منزله الگو معرفی کند. ویژگی هایی مثل اقتدار مردانه، خانواده گسترده، فرزند آوری و همسرگزینی ستایش می شود و برای تعارض ها و واگرایی هایی خانواده صرفاً راه حل هایی اخلاقی و فردی تجویز می شود. خانواده آرمانی پاسخ گویی تمامی نیازها و خواسته های اعضا است و یگانه مأمن باثبات و تسلابخش است که فرد باید در پناه آن به جستجوی کمال برآید. برخی از عمده ترین مضامین این مجموعه که در سطح هر سه نوع رمزگان برساخت و بازنمایی می شود عبارتند از: نوستالژی گذشته طلایی؛ بازتولید ایدئولوژی مردسالاری؛ دراماتیزه کردن امور روتین و روزمره از طریق خلق صحنه ها، نماها و سکانس-های نامتعارف؛ توجیه اطاعت فرد از نهادهای ریشه دار سنتی؛ پنهان نمودن نقش ساختارهای اجتماعی؛ روانشناسانه کردن مسایل اجتماعی؛ ارایه راه حل فردی برای غلبه بر شکاف نسلی؛ برجسته کردن نقش افراد در کم رنگ شدن اعتماد اجتماعی؛ و بازنمایی تنوع گروه های اجتماعی و سبک های زندگی در قالب دوگرایی خیر و شر.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان