تغییرات اجتماعی - فرهنگی (مطالعات علوم اجتماعی ایران سابق)

تمامی جوامع برای اینکه انسجام اجتماعی داشته باشند و افراد جامعه از همدیگر فاصله پیدا نکنند بایستی از سطحی تساهل برخوردار باشند. بدین معنا که همزیستی اجتماعی مستلزم پذیرش تنوع فرهنگ ها، اقوام، گروه های مختلف نژادی، دینی و ... است. تحمل تفاوت ها و پذیرش دیگران با گرایش ها و ویژگی های مختلف می تواند باعث پایایی هر جامعه ای و در نتیجه عامل رشد و توسعه آن باشد. مقاله حاضر به مطالعه عوامل مؤثر بر میزان تساهل اجتماعی ایران می پردازد و بدین منظور از داده ثانویه استفاده شده است که توسط رونالد اینگلهارت به صورت جهانی درباره ارزش های جوامع مختلف پیمایش شده است. عوامل مختلفی که در این مقاله بررسی شده است عبارت اند از: میزان تحصیلات، دینداری، طبقه، درآمد، سن و جنسیت به عنوان متغیرهای مستقل که رابطه آنها با میزان تساهل اجتماعی افراد در ایران مورد سنجش قرار گرفته است. یافته های تحقیق نشان می دهد که بین تحصیلات، دینداری، طبقه، درآمد، سن و جنسیت و میزان تساهل اجتماعی رابطه معنی دار در سطح 000/0 وجود دارد. بنابراین تمامی فرضیه های مطرح شده در این تحقیق تأییدشده اند. همچنین تحلیل رگرسیون نشان می دهد که از بین متغیرهای مستقل مطرح شده در تحقیق میزان تحصیلات، بالاترین تأثیر را در پیش بینی تغییرات میزان تساهل اجتماعی دارد و متغیرهای دینداری، سن و جنسیت در رتبه های بعد قرار دارند که درمجموع 354/. درصد تغییرات تساهل اجتماعی را پیش بینی می کنند.

هدف این مطالعه بررسی اثربخشی رهبری معنوی بر اساس خودباوری پیروان بر ادراک دانشجویان از کیفیت عملکرد آموزشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز بوده است. برای دستیابی به این هدف از روش تحقیق کتابخانه ای و توصیفی از نوع همبستگی استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق، شامل کلیه دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز بوده است. تعداد این دانشجویان 21720 نفر بوده است. نمونه آماری تحقیق بر اساس جدول کرجسی و مورگان 378 نفر در نظر گرفته شده است. روش نمونه گیری نیز تصادفی نسبی بوده که به نسبت دانشجویان دختر و پسر تعییین شده است. در این تحقیق از چهار پرسشنامه استاندارد رهبری معنوی، رفتار شهروندی سازمانی، خودباوری پیروان و کیفیت عملکرد آموزشی استفاده شده است. برای اطمینان بیشتر روایی و پایایی پرسشنامه ها دوباره بررسی و تأیید شده است. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها، پس از بررسی نرمال بودن آنها، از مدل سازی معادلات ساختاری برای آزمون فرضیه های تحقیق استفاده شده است. نتایج نشان می دهد که رهبری معنوی از طریق نقش میانجی خودباوری پیروان بر رفتارهای شهروندی سازمانی اثر مثبت و معنی داری دارد که نشان دهنده اثربخشی رهبری معنوی می باشد. همچنین رفتارهای شهروندی سازمانی بر ادراک دانشجویان از کیفیت عملکرد آموزشی نقش مثبت و معنی داری نشان می دهد. اثر غیر مستقیم رهبری معنوی بر ادراک دانشجویان از کیفیت عملکرد آموزشی معنی دار و تأیید شده است.

گسترش سازمانها سبب بروز ناهماهنگی هایی در میان واحدهایی چون روابط عمومی، بازاریابی و توسعه بازار شده است. در چنین شرایط رقابتی سازمان ها باید از ارتباطات بازاریابی یکپارچه به عنوان یکی از مؤثرترین روش های سرمایه گذاری استفاده کنند تا از ایجاد و حفظ روابط طولانی مدت با مشتریان فعلی و بالقوه خود اطمینان حاصل نمایند. در همین راستا این پژوهش با هدف طراحی الگویی برای ارتباطات یکپارچه بازاریابی جهت تغییر رفتار مصرف کننده در دو مرحله کیفی و کمّی انجام گرفته است. در این پژوهش در بخش کیفی، به منظور جمع آوری داده ها از مصاحبه نیمه ساختاریافته و نظریه داده بنیاد استفاده شده است. جامعه آماری بخش کیفی 16 نفر از اساتید بازاریابی و خبرگان حوزه صنایع خلاق بودند که به صورت هدفمند انتخاب شدند. بعد از اشباعِ نظری در مصاحبه، داده های ضبط شده جهت تحلیل، پیاده سازی شدند و کدگذاری های لازم انجام گردید. جامعه ی آماری در بخش کمّی نیز کلیه ی مشتریان محصولات فرهنگی و هنری بودند که مطابق جدول مورگان تعداد 384 نفر و بر اساس روش نمونه گیری تصادفی در دسترس انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات در این مرحله پرسشنامه محقق ساخته منتج از مرحله ی اول بوده است. مجموعه داده های بدست آمده بعد از طی فرآیند مستمر کدگذاری های باز، محوری و انتخابی در قالب 103 کدِ باز، 60 مفهوم، 15 مقوله و 6 طبقه بر اساس رویکرد سامان مند (شرایط مداخله گر، شرایط عِلی، شرایط محوری، پیامدها، راهبردها و شرایط زمینه ای) سازماندهی شدند. در نهایت در نرم افزار Smart Pls از برازش مدل بدست آمده اطمینان حاصل شده، تمامی روابط نیز معنی دار تشخیص داده شدند.

مقاله حاضر با هدف ارائه چارچوب کسب مهارت های اجتماعی و نقش آن در پیشگیری و کاهش آسیب های اجتماعی در بین مزدوجین شهر یاسوج انجام شد. روش تحقیق پیمایشی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل کلیه مزدوجین بین سال های 95-1390 شهر یاسوج به تعداد 24792 نفر در سال 1400 بود. نمونه آماری به روش تصادفی سهمیه ای و با استفاده از نرم افزار Sample Power 559 نفر مورد مطالعه شدند. در تدوین چارچوب نظری از نظریه های جامعه شناختی استفاده شد. ابزار اندازه گیری پرسشنامه محقق ساخته بود. اعتبار و پایایی پرسشنامه ها تأیید شدند. نتایج تحلیل عاملی نشان داد؛ پنج مهارت: 1- همدلی و همکاری 2- رعایت ارزش های اجتماعی 3- مهارت مقابله ای 4-خودگردانی و 5- ارتباط با دوستان به عنوان چارچوب مهارت های اجتماعی مزدوجین شهر یاسوج تدوین شدند. نتایج رگرسیون چندگانه نشان داد: مهارت های پنجگانه در پیشگیری و کاهش آسیب های اجتماعی زوجین تأثیر معنی داری دارند(05/0p<). همچنین مهارت های پنجگانه به صورت همزمان به میزان 64% پیشگیری و کاهش آسیب های اجتماعی زوجین شهر یاسوج را پیش بینی می کنند که مهارت رعایت ارزش های اجتماعی با بتای(399/0-)، مهارت همدلی و همکاری با بتای(284/0-)، مهارت مقابله ای با بتای(27/0-)، مهارت خودگردانی با بتای(06/0-) و مهارت ارتباط با دوستان با بتای(026/0-) در مجموع موجب پیشگیری و کاهش آسیب های اجتماعی زوجین شهر یاسوج می شوند.

از آنجاییکه رفتار زیست محیطی متاثر از رفتار افراد جامعه است لذا بررسی سبک زندگی و چگونگی برخورد افراد جامعه با محیط زیست حائز اهمیت است، هدف اصلی این پژوهش، سنجش رفتار زیست محیطی با تاکید بر سبک زندگی از بعد مصرف گرایی مادی است ؛به همین دلیل چارچوب نظری تحقیق براساس نظریه وبلن می باشد. جامعه آماری  تحقیق شامل کلیه ساکنین هشت منطقه از شهر تهران که در دامنه سنی (18-60)سال واقع شده است، براساس فرمول کوکران 384 نفربه عنوان نمونه آماری بدست آمد اما با توجه به جمعیت زیاد جامعه آماری و با در نظر گرفتن داده های از دست رفته احتمالی حجم نمونه 810 نفر انتخاب شد. این تحقیق با رویکرد کمی و با روش پیمایش انجام و ابزار گرد آوری پرسشنامه است.یافته های پژوهش نشان بین سبک زندگی مصرف گرای مادی و رفتارهای زیست محیطی (حمایتگر، بی تفاوت و تخریبگر) رابطه وجود دارد.بین سن، جنس، تحصیلات، درآمد، پایگاه اجتماعی و اقتصادی رفتار زیست محیطی رابطه معنادار وجود دارد.

جوامع روستایی نقش بسزایی در توسعه متوازن کشور ایفا می کنند. با توجه به مسائل و مشکلاتی که گریبانگیر جوامع روستایی است، اهتمام بر توسعه پایدار اجتماعی در قالب مشارکت، امنیت، آداب و سنن و آگاهی عمومی روستاییان یک امر ضروری به نظر می رسد. ورود تکنولوژی مدرن، تغییر ساختار تولیدی، شاخص های اجتماعی و اقتصادی زندگی روستاییان را متحول ساخته است و موجبات بروز ناهنجاری های اجتماعی و مهاجرت به شهرها و تقلیل نسل جوان و به تبع آن فرسودگی بافت و مساکن روستایی شده است. استان آذربایجان شرقی بعنوان یکی از قطب های کشاورزی ایران دارای ۲۵۹۱ روستاست. از این تعداد 1067 روستای استان در پهنه کوهستانی قرار دارند، بنابراین جامعه آماری این تحقیق بالغ بر 1067 روستاست که از بین آنها 25 روستا بعنوان نمونه انتخاب شده اند که واجد ویژگی های لازم برای این تحقیق بودند. در این تحقیق برای سنجش میزان پایداری اجتماعی و فرهنگی به شناسایی شاخص ها و معیارهای تاثیرگذار در روستاهای پهنه کوهستانی پرداخته شده است که با اجرای آزمون های مختلف با استفاده از پرسشنامه محقق-ساخت در قالب ۲۱ سوال به میزان تاثیرگذاری شاخص های پایداری اجتماعی بر توانمندسازی جوامع روستایی پهنه کوهستانی استان صحه می گذارد. بنابراین سوال اصلی پژوهش حاضر این است که از نظر سرپرستان خانوارهای روستایی پهنه کوهستانی استان آذربایجان شرقی، چه معیارها و شاخص هایی در بعد پایداری اجتماعی- فرهنگی بیشترین تاثیر را در بهبود عملکرد کیفی زندگی مردم در جوامع روستایی دارد؟

هدف از این تحقیق تبیین جامعه شناختی نقش همکاری و تشریک مساعی در تغییرات صلح دوستی در رشته های المپیکی بود. در تحقیق حاضر از روش استفاده شده است. نمونه آماری به روش کل شمار و با اطلاع از فدراسیون های ده رشته المپیکی و معرفی نامبردگان از مجموعه رشته های ورزشی یاد شده ، در گروه سنی 15 تا 32 سال و در مجموع 204 پرسشنامه قابل ارزیابی بود. نتایج فراوانی پاسخگویی ورزشکاران در شاخص همکاری و تشریک مساعی در تغییرات صلح دوستی مشخص نمود که.، حاصل تقسیم شاخص مجذور کای بر درجه آزادی برابر با 2.70 است. شاخص ریشه میانگین مربعات خطای برآورد (RMSEA) در این مدل برابر با 0.029 است که حد مجاز حد مجاز RMSEA، 0.80 است. نتیجه بررسی نشان داد که وضعیت خاص رشته ورزشی که تیمی و انفرادی، و خشن و غیرخشن است می تواند بر همکاری و تشریک مساعی در تغییرات صلح دوستیو رویکرد های مرتبط به آن موثر باشد. با نگرش به کمبود تحقیقات مرتبط با صلح و همکاری و تشریک مساعی در تغییرات صلح دوستی ورزش اجرای تحقیقات بیشتر در این حوزه در کشور و همچنین مطالعات تطبیقی مرتبط با سایر کشورها پیشنهاد می گردد.

هدف پژوهش حاضر واکاوی دوگانه ی امید و یاس اجتماعی است. روش پژوهش حاضر کیفی از نوع نظریه ی مبنایی است. نمونه گیری به صورت نظری انجام و با 20 نفر از صاحب نظران، شامل متخصصین و اساتید دانشگاه باسابقه ی پژوهشی مرتبط، مصاحبه هایی رودررو، عمیق و با طرح پرسش های باز انجام پذیرفت. نتایج نشان داد که، مقوله های محوری امید اجتماعی در ایران شامل" امکان پویایی و تحول، پیش بینی فرصت های مناسب در آینده، تصور آینده بهتر مطمئن تر و پاسخ مثبت به آینده روشن" هست. مقوله های محوری یاس اجتماعی در ایران شامل" نارضایتی اجتماعی، زیست اجتماعی پرتنش، بیگانگی اجتماعی به دست آمد. شرایط علی امیدواری اجتماعی شامل " پویایی و پیشرفت، بازتولید انگیزه، احساس کارآمدی و کنترل بر محیط" عوامل علی یاس اجتماعی شامل " احساس خطر و جامعه ریسکی، رسانه و محتوای سراسر ناامیدکننده، ارزیابی منفی آینده، فرسودگی" هست. شرایط زمینه ای امیدواری اجتماعی "امید سازگاری در آینده روشن، پویایی و نشاط اجتماعی، تحقق نیازهای اساسی" و شرایط مداخله گر یاس اجتماعی شامل" نداشتن افق روشن برای فردا، تحلیل رفتن مشروعیت سیستمی، اختلال در کارکردهای حیاتی جامعه" است. پیامدهای امید اجتماعی "سلامت اجتماعی، پایداری اجتماعی، سرزندگی" است و پیامدهای یاس اجتماعی به ترتیب" آینده هراسی، بازتولید مسائل حاد اجتماعی، تقابل نیاز و محرومیت، رواج رویکرد جمع گریزی، تقابل نیاز و محرومیت، جمع گریزی" به دست آمد. درنهایت راهبرد افزایش امید اجتماعی در ایران شامل " تشدید هیجان های مثبت، افزایش اعتماد اجتماعی، مشارکت و تعاملات اجتماعی، فراهم نمودن امکان تحرک اجتماعی و افزایش حمایت اجتماعی" پیشنهاد شد.