رسانه

رسانه ها، در نقش خبری، آیینه انعکاس رویدادها و واقعیت دنیای اجتماعی و سیاسی نیستند، بلکه آفریننده واقعیت های اجتماعی و سیاسی هستند و به برداشت افراد از دنیای اطرافشان هستی می بخشند. آن ها در تهیه خبر، علاوه بر انتخاب داده ها، آن ها را بر اساس قالب های جاافتاده معنی دار می سازند. هدف اصلی پژوهش حاضر بازنمایی مرگ ملکه انگلیس در رسانه های داخلی (خبرگزاری های فارس و ایسنا) و خارجی (تارنمای بی بی سی) است. به منظور دستیابی به هدف اصلی پژوهش حاضر از نظریه های بازنمایی و چارچوب بندی و روش تحلیل گفتمان انتقادی با رویکرد ون دایک استفاده شده است. از هر کدام از این رسانه ها، دو متن به عنوان نمونه انتخاب شده اند و بعد از مشخص شدن گزاره های مثبت و منفی، قطب بندی خود و دیگری، پیش فرض و تداعی و تلقین موجود در متون مشخص شد که دو گفتمان اصلی در زمینه مرگ ملکه انگلیس قابل تفکیک از یکدیگر هستند. قبل از هر چیزی، هر گونه صحبت در زمینه مرگ ملکه، به نقش نهاد سلطنت در انگلستان اشاره دارد، بنابراین در یک سوی طیف رسانه های خارجی با تأکید بر بی بی سی فارسی قرار دارند که نهاد سلطنت در انگلستان را نهادی تشریفاتی و فاقد قدرت می دانند که تنها کارکرد آن حفظ اتحاد جامعه و نماد ملت بودن است. در تقابل با این گفتمان، گفتمان خبرگزاری های داخلی مانند فارس و ایسنا قرار دارد که نهاد سلطنت در انگلستان را تشریفاتی نمی داند و آن را مسبب همه بحران ها و جنگ هایی می داند که دولت انگلستان در دوره های مختلف به راه انداخته است.

در دنیای کنونی که ارتباطات و آگاهی از طریق رسانه ها، شاخص عمده پیشرفت جوامع در نظر گرفته شده است، شناخت و توجه به چگونگی سیاست گذاری، راهبری و مدیریت این حوزه ضرورت دارد. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی سیاست های حوزه رسانه در ایران شکل گرفته است. این مطالعه از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش اسنادی تحلیلی بوده و با رویکرد سیاست پژوهی، نهادهای مرتبط با رسانه و نقش هر کدام از آنها را مشخص کرده و از طریق تحلیل محتوای اسناد بالادستی کشور، جایگاه رسانه را در هر یک از این اسناد و نوع نگاه آن ها را به مقوله رسانه مشخص می کند. درنهایت، با جست وجو در مصوبه ها و قوانین کشور، هر آنچه که در این زمینه برای کشور تصویب شده است، شناسایی می کند. یافته های این پژوهش حاکی از آن است که حوزه رسانه در اسناد بالادستی کشور به شکل های مختلف منعکس شده است. در بررسی دستگاه ها و نهادهای درگیر در حوزه رسانه، 21 مورد شناسایی شد که نقش و جایگاه هر کدام از آن ها نیز متفاوت است. در حوزه رسانه، قوانین، مقررات، مصوبه ها و آیین نامه های متعددی به تصویب رسیده که هر کدام تلاش دارند به جنبه های مختلف این مقوله بپردازند. الگوی سیاست گذاری رسانه ای در کشور، از حالت بالا به پایین فعلی به الگوی مشارکتی، تغییر یابد. ضمن اینکه، طراحی نظامی برای رصد و پایش برنامه ها و سیاست ها و تدوین شاخص هایی که بتواند اثربخشی این سیاست ها را مورد ارزیابی قرار دهد نیز، باید در دستور کار سیاست گذاران این حوزه قرار گیرد.  

یکی از مهم ترین اهداف شرکت ها از صرف هزینه های گزاف تبلیغ، ترغیب بازار هدف به خرید است و نظر به تفاوت در یافته های پژوهش های مربوط به تأثیر تبلیغ بر قصد خرید، هدف تحقیق حاضر مرور نظام مند مطالعه ها و فراتحلیل تحقیق های انجام شده در این زمینه است. پژوهش کاربردی توسعه ای حاضر از باب روش، تحقیقی همبستگی محسوب می شود که در گام نخست و در بخش مرور نظام مند مطالعه ها که یک نوع مطالعه ثانویه است، مقاله ها و ﭘ ﮋوﻫﺶ ﻫ ﺎی معتبر علمی در بازه زﻣﺎﻧﯽ 1380 تا 1396 و 2000 تا 2018 ﮐﻪ ﺑﻪ زﺑﺎن ﻓﺎرسی و اﻧﮕلیسی ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷ ﺪه مورد ارزیابی قرار گرفت؛ سپس درگام دوم، با استفاده از نرم افزار CMA ویرایش 2 فراتحلیل مطالعه ها انجام می شود. با در نظر گرفتن معیارهای علمی جهت غربال کردن مقاله ها در پایان گام نخست، مطالعه عمیق 12 مقاله، با بیشترین تناسب با اهداف تحقیق، نشان داد تأثیر تبلیغ بر قصد خرید، با ضریب تأثیر 563/0 در محدوده اطمینان و بزرگ ارزیابی شده و با توجه به اندازه اثر ترکیبی مدل اثرات تصادفی رابطه بین تبلیغ و قصد خرید از منظر ویژگی های مطالعه های انجام شده در جوامع آماری مختلف، متفاوت است. این مطالعه، با تأکید بر یکی از پر ابهام ترین مفاهیم از منظر تخصیص دهندگان بودجه بازاریابی شرکت ها، چراغ راهی برای تصمیم درست در زمینه تبلیغ و توجه به مهم ترین عوامل مؤثر در اثربخشی تبلیغات در رسانه های عمومی است.

مطالعه آثار و تبعات گوناگون وابستگی به اینترنت، هسته مرکزی بسیاری از پژوهش های اخیر را تشکیل داده و به نظر می رسد وابستگی به اینترنت، بر متغیر اعتماد نیز تأثیرگذار باشد. لذا، پژوهش حاضر با هدف بررسی مقایسه اعتماد اجتماعی میان دانشجویان وابسته به اینترنت با دانشجویان غیر وابسته به اینترنت طراحی و اجرا شده است. پژوهش حاضر به لحاظ هدف، کاربردی و از نظر روش مقایسه ای است که با تکنیک پیمایش و ابزار اندازه گیری پرسشنامه انجام شده است. بدین منظور، نمونه ای 400 نفری از میان کلیه دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی شهر تهران  (515 و282 نفر) در سال 1398، انتخاب و به پرسشنامه 25سؤالی <اعتماد اجتماعی> صفاری نیا و شریف (1389)، مشتمل بر پنج شاخص صداقت، صراحت، تمایلات همکاری جویانه، اطمینان و اعتماد کردن، و پرسشنامه 8 سؤالی <وابستگی به چت کردن در اینترنت> یانگ، پاسخ دادند. نتایج آزمون t مستقل و ضریب همبستگی رتبه ای اسپیرمن در پژوهش نشان داد، وضعیت کلی اعتماد اجتماعی دانشجویان مورد مطالعه با میانگین 38/3 بیش از حد وسط بوده و دانشجویان مورد مطالعه به میزان 2/31درصد به اینترنت وابستگی داشته اند. در متغیر اعتماد کردن و صداقت از شاخص ه ای اعتماد اجتماع ی، بین دانشجویان وابست ه و غی ر وابست ه به اینترنت، تفاوت معن ا داری وج ود دارد ( p <0.05 ). با افزایش وابستگی به اینترنت از تمایلات همکاری جویانه و صداقت دانشجویان کاسته می شود. اعتماد اجتماعی، در شاخص های اعتماد کردن و صداقت، بین دانشجویان وابسته به اینترنت ضعیف تر است و توجه، برنامه ریزی و اقدام های لازم برای کنترل و کاهش وابستگی به اینترنت و تبعات منفی آن در اعتماد اجتماعی، ضروری و مهم است.

شبکه های اجتماعی باعث ایجاد تغییرهای اساسی در نحوه ارتباط و تعامل مردم شده و اثرات اقتصادی، اجتماعی و سیاسی زیادی به همراه دارد. هدف این پژوهش، تحلیل نقش شبکه های اجتماعی بر کاربران روستایی در استان خوزستان (دهستان کوت عبدالله) است. ابزار اصلی گردآوری داده ها در این پژوهش پرسشنامه است. روایی پرسشنامه را استادان و متخصصان مرتبط با موضوع تأیید کردند و به منظور پایایی از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد که برای بخش های مختلف پرسشنامه نتایج قابل قبولی به دست آمد. جامعه آماری پژوهش شامل افرادی است که به شبکه های اجتماعی دسترسی دارند و در دهستان کوت عبدالله ساکن هستند. به صورت تصادفی دو روستای عمیره و مظفریه و 133 نفر با استفاده از فرمول کوکران به عنوان نمونه مورد بررسی انتخاب شدند. این تحقیق با روش توصیفی تحلیلی به انجام رسیده و برای آزمون های آماری از نرم افزارهای Lisrel 8.8 و SPSS 23 استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد استفاده از شبکه های اجتماعی بر سازه های اجتماعی فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و عملکرد فردی تأثیر گذاشته است. بررسی شاخص های برازندگی نشان می دهد، مدل اندازه گیری، برازش مناسب و مقبولی دارد.    

سلامت اجتماعی نوع بهداشت روانی، فردی و اجتماعی است که در صورت تحقق آن در جامعه ، شهروندان دارای انگیزه و روحیه شاد می باشند و در نهایت جمع شاداب و سالم خواهد بود. در واقع زندگی سالم نشات گرفته از تعامل اجتماعی بین انتخابهای فردی از یک سو و محیط اجتماعی و اقتصادی احاطه کننده افراد از سوی دیگر است. هدف پژوهش حاضر، پاسخ به این سوال است که رسانه شنیداری در سلامت اجتماعی شهروندان تهرانی دارای چه نقشی می باشد. برای این هدف متغیرهای رسانه شنیداری و سلامت اجتماعی در میان شهروندان شهر تهران با روش پیمایشی با استفاده از ابزار پرسشنامه؛ رسانه شنیداری محقق ساخته و پرسشنامه سلامت اجتماعی کییز با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ایی مورد سنجش قرار گرفته است. نتایج پژوهش نشان میدهد رسانه شنیداری در افزایش سطح سلامت اجتماعی شهروندان تهرانی در نمونه مورد بررسی با وجود " مدت زمان استفاده" رابطه همسو و معنادار وجود دارد، البته لزوماٌ مدت زمان استفاده از رسانه شنیداری منجر به افزایش سطح سلامت اجتماعی نمی گردد ، بلکه "سطح فراگیری" و" نحوه اطلاع دهی" رسانه زمانی که با اطمینان به رسانه همراه شود ، در ارتقای سطح سلامت اجتماعی پاسخگویان موثر خواهد بود.

پژوهش حاضر میزان کاربرد استعاره های مفهومی توسط مجریان برنامه های ورزشی سیما را بررسی کرده است. به این منظور، 18 برنامه ورزشی در شش ماه آخر سال 1400، به صورت تصادفی انتخاب و مورد تحلیل قرار گرفتند. این برنامه ها شامل برنامه ورزش و مردم شبکه یک سیما، برنامه فوتبال برتر شبکه سه سیما، برنامه شب های فوتبالی، برنامه کادر فنی، برنامه 2020، برنامه بازم مثل همیشه و برنامه کوه گشت از شبکه ورزش بود که با توجه به روش و فرایند تشخیص استعاره گروه پراگلجاز (2007) تعداد 226 استعاره مفهومی در آن ها شناخته شد. نتایج به دست آمده نشان داد که مجریان، برای مفهوم سازی ورزش، به ترتیب از استعاره های مرتبط با نبرد (63/33درصد)، استعاره های مرتبط با ابزار مکانیکی (24/21درصد)، استعاره های مرتبط با طبیعت (26/17درصد) و استعاره های مرتبط با سیاست (95/11درصد) استفاده کرده اند؛ همچنین مجریان برنامه های ورزشی سیما، با کاربرد استعاره های مفهومی سعی دارند تا مفاهیم را بهتر و شیواتر به مخاطب خود ارائه دهند.

امروزه کتاب صوتی به کمک انسان معاصر آمده است. بنابراین باید به عنوان یک رسانه مستقل عمل کند. رسانه جدید، باید روایت جدیدی ارائه دهد. اینجا اهمیت نویسنده کتاب صوتی مشخص می شود. این پژوهش با روش تحلیل محتوای کیفی و مطالعه موردی بنابر نظریه لیندا هاچن انجام شده ا ست. هاچن، به پهنه مطالعات اقتباس وسعت بیشتری می دهد، و رابطه خطی و سلسله مراتبی اقتباس را کنار می گذارد و مدل جدیدی به نام بینامتنیت مطرح می کند. هاچن مسئله ارزش گذاری را از موضوع اقتباس حذف می کند و اقتباس را، نه به عنوان محصول نهایی که اتفاق افتاده، بلکه یک فرایند می بیند. به نظر می رسد تجربیات رسانه رادیو برای تولید کتاب صوتی کمک کننده است. بنابراین، کتاب صوتی به جایگاه اندیشمندانه تری دست می یابد. اقتباس مقوله ای است که در عرصه های ادبی، هنری و رسانه ای ورود کرده، و کتاب های صوتی ظرفیت های شگرفی در این زمینه دارند. اقتباس در سطوح مختلف صورت می گیرد. به عبارتی، اقتباس در وهله نخست با تغییر ماده اتفاق می افتد، چون فرایندی است که از یک رسانه به رسانه دیگر صورت می گیرد. بنابراین می تواند پا را فراتر بگذارد. همچنین کتاب صوتی برای جذب مخاطب و حفظ جایگاه خود، باید دست به بازآفرینی بزند. نویسنده اقتباس شنیداری، با پرواز تخیل خود در راستای طرح داستان، بازآفرینی می کند. پایه و اساس بازآفرینی، تخیل است. اثر بازآفریده، اثری است مستقل و تازه. وقتی به کتاب صوتی، موسیقی، افکت اضافه می شود، اثر خودبه خود رنگ و بوی اقتباس می گیرد. در نتیجه اقتباس در سراسر کتاب صوتی جاری است، از شروع گرفته تا پایان.  

ارتباطات گردشگری بخش مهمی از برقراری رابطه فرهنگی بین گردشگران و جامعه میزبان را در بر می گیرد. زیرا ارتباطات گردشگری، در تبادل های فرهنگی نقش عمده ای دارد و آشنایی با سبک زندگی سایر ملت ها عامل مؤثر دیگری در گردشگری امروز دنیا است. از این رو، برقراری تعامل های بین فرهنگی، میان ساکنان منطقه میزبان و گردشگران از موضوع های مورد توجه در این زمینه است. پژوهش حاضر، با اتخاذ رویکرد کیفی به توصیف چگونگی معنایابی پیامدهای فرهنگی ارتباطات، با تأکید بر توسعه گردشگری می پردازد، روش این پژوهش نظریه داده بنیاد با رویکرد کیفی است. این روش امکان مطالعه عمیق پدیده ها را در بافت واقعی خود فراهم می آورد. جهت اجرای روش نظریه داده بنیاد، از مصاحبه نیمه ساختاریافته، به منظور گردآوری داده ها استفاده شد. روند کار به گونه ای بود که بعد از مطالعه و بررسی های فراوان و بهره مندی از نظر مشاوران، پرسش های مصاحبه نهایی و مصاحبه ها آغاز شد و تا حد اشباع داده ها (20 نفر) ادامه یافت. با توجه به یافته ها می توان نتیجه گرفت که در جامعه کُنگ با توسعه گردشگری، درک معنایی پیامدهای فرهنگی ارتباطات، میان گردشگر و میزبان، به درستی توسط جامعه محلی صورت گرفته و معنایابی را به صورتی تفسیر کرده اند که آنها را در مسیر درست قرار می دهد.

در سال های اخیر بخش های خبری رسانه ملی، متأثر از شرایط پویایی رسانه ای به دلیل وجود رسانه های غیر همسو و  کاربرمحور، فضای مجازی و شکل گیری جامعه پلتفرمی است. این رسانه برای آنکه همچنان بتواند در سبد مصرف رسانه ای مخاطبانش باقی بماند، ناگزیر است ساختار خبری خود را با توجه به آرایش رسانه ای جدید بازنگری کند. هدف اصلی این پژوهش، بررسی مؤلفه های مهم و مورد نیاز ساختار سازمان خبر صداوسیما و ارائه الگوی مطلوب ساختار سازمان خبر با توجه به آرایش جدید رسانه ای است. این پژوهش با روش تحقیق کیفی و استفاده از ابزار مصاحبه نیمه ساختاریافته انجام شده پس از مصاحبه با 12 نفر از خبرگان حوزه خبر به شیوه هدفمند و تحلیل محتوا آن ها 81 کد و 21 مفهوم و 8 مقوله اصلی شامل راهبرد فناوری منابع مالی و انسانی، میزان رسمیت، تمرکز، پیچیدگی افقی و عمودی به عنوان مهم ترین زیرمؤلفه های ساختار سازمانی استخراج شد. سپس این مفاهیم به انضمام 15 مفهوم برآمده از مطالعات اسنادی به 36 گویه پرسشنامه برای انجام مراحل دلفی بین 25 نفر از پنل خبرگان تخصیص یافت. نتایج حاصل از سه مرحله دلفی، استخراج 28 گویه با میانگین بالاتر از 70درصد بود که با آزمون های علامت و ویلکاکسون مورد ارزیابی قرار گرفت. <مرجعیت خبری، همگرایی و هم افزایی رسانه ای، ساختار چابک و منعطف، اتاق خبر حرفه ای و تخصصی، راهبرد بازدارنده و تهاجمی و منابع مالی پایدار> از جمله نتایج این پژوهش است که در الگوی مطلوب ساختار سازمان خبر صداوسیمای ج.ا.ایران در فضای کنونی رسانه ای پیشنهاد شده است.