ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۵٬۰۴۱ تا ۵٬۰۶۰ مورد از کل ۷٬۶۹۳ مورد.
۵۰۴۱.

A Reflection on Iran's Current Housing Situation based on the Affecting Factors(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: Housing Housing Typology Economic indicators Socio-Cultural Indicators Demographic Indicators

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۷ تعداد دانلود : ۲۴۵
Housing can be considered as one of the most important needs of each family and the provision of suitable housing for people has always been considered as one of the indicators of progress in any country. Because of the specific attitude to the issue of housing in Iran, in other words, turning it into an investment, the major part of the households' income has been accounted for housing. Given the importance of the matter, housing in Iran is affected by factors that often are considered as markers to assess the recession or boom in this sector. Among these factors, sociocultural, economic, and demographic indicators can be noted that play a very important role in the formation of housing patterns and are considered a basis to assess mutual impressions of each of the above factors in this sector. This paper is aimed to exامینe how each of the economic, cultural, social, and demographic indicators has effect on the current housing situation in Iran. This paper attempts to analyze independent and interactive effects of each of the indicators on the housing sector by the method of content analysis and library and then continues to find ways to improve what is seen in the housing typology. The results suggest that changes in cultural indicators have the most profound impact on housing typology in long-term period, while changes in economic factors affecting the housing pattern is very transient, superficial, and short-term.
۵۰۴۲.

مراتب دگردیسی کالبدی در مسجد مظفریه تبریز؛ تحلیلی بر مبنای شناخت ساختاری لایه های تاریخی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: نظام معماری لایه های تاریخی تحولات کالبدی حفاظت معماری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۷ تعداد دانلود : ۲۵۸
مسجد مظفریه (مسجد کبود) تبریز، یکی از شاهکارهای هنری عصر قراقویونلوها است. اما مسأله مطرح درباره معماری این بنا، عدم وجود اصالت در کلیت حجمی آن می باشد. زیرا در طی زمان، ساختار بنا دگردیسی یافته و تفاوت های فاحشی بین کالبد فعلی و کالبدی که معماران اولیه اش اراده کرده بودند، وجود دارد. تبیین علمی سیر تحولات کالبدی این بنا، مسأله پژوهشی بود که این مقاله مستخرج از آن می باشد. در نوشتار حاضر، مراتب دگردیسی کالبدی مسجد، برپایه اسناد تاریخی و نیز بررسی عینی شواهد موجود (لایه های تاریخی اثر) مورد بحث قرار گرفته است و در انجام آن، اطلاعات پایه به دو طریق «تحلیل اسنادی» و «مشاهده عینی» تحصیل شده است. از نتایج پژوهش این نکته می باشد که ساختار کنونی مسجد، حاصل همنشینی لایه های کهن با لایه های جدید است و آنچه از بنا پدیدار می شود، علیرغم سیمائی منسجم، فاقد اصالت تامّه بوده و مظهر اراده های متأخر نیز می باشد. مضاف آنکه با گذشت زمان و کهنه شدن تدریجی الحاقات معاصر که عموماً به سیاق قدیم بازسازی شده اند گاه «اصل» و «بدل» خلط شده و بازدیدکنندگان، تمامیت کالبدی مسجد را چنین می انگارند که از ابتدا بوده است. معهذا در سال های اخیر، اهتمام در تفاوت نهادن بین بخش های اصیل و الحاقی که از اصول علمی حفاظت معماری است در برخی اقدامات حفاظتی این بنا به چشم می خورد.
۵۰۴۳.

چارچوب «توسعه ی فضایی رقابت پذیری منطقه ای در ایران»، موردپژوهی: استان های 30 گانه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: رقابت پذیری منطقه ای توسعه ی خوشه ای فعالیت های دانشی - فرهنگی استان های 30 گانه ایران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۸ تعداد دانلود : ۲۲۷
رقابت پذیری منطقه ای، انگاشتی که تا سال ها تنها در سطح واحدهای فعالیتی(بنگاه ها) و نیز کشورها دارای معنا بود، از اواسط دهه ی 1990 میلادی و هم زمان با افزایش اهمیت مکان ناشی از تحرک نیروی انسانی و سرمایه در عصر جهانی شدن، از ترجمان فضایی برخوردارشده و وارد گفتمان علوم منطقه ای و برنامه ریزی توسعه ی فضایی شد. کاستی رهیافت های رایجِ تک سویه نگر و تعمیم گر در پاسخ گویی به دو پرسش "چیستی رقابت پذیری منطقه ای" و نیز "چرایی رقابت پذیری بیشتر یک منطقه نسبت به منطقه ی دیگر"، دستورکار پژوهش پیش رو را به تدوین چارچوب یکپارچه ی"توسعه ی فضایی رقابت پذیری منطقه ای خاصِ ایران" معطوف ساخته است. از این رو با هدف دربرگیرندگیِ ابعاد و مولفه های مختلف اثرگذار بر رقابت پذیری منطقه ای، پس از شناسایی پیش ران های رقابت پذیری منطقه ای از دیدگاه های مختلف به شیوه ی مطالعه ی اسنادی، در نهایت به شیوه ای استقرایی و با استفاده از روش مدل سازی معادلات ساختاری، مدل نظری یکپارچه ی رقابت پذیریِ برازنده ی مناطق استانی ایران به دست می آید. مدل برازش شده نشان گر آن است که فعالیت های دانشی- فرهنگی از طریق میل به خوشه ای شدن موثرترین پیش ران در دست یابی به رقابت پذیری منطقه ای در ایران به شمارمی رود. در تعریف رقابت پذیری منطقه ایِ مستخرج از پژوهش، هم به مولفه ی واحدهای فعالیتی، هم به مولفه ی افراد(ساکنان،کارآفرینان و گردش گران) و هم به مولفه ی فضا توجه شده است. این تعریف متفاوت است با تعریف پورتر، که تنها رقابت پذیری را در گرو افزایش بهره وری واحدهای فعالیتی و بنگاه ها دانسته است.  
۵۰۴۴.

احیای فضاهای شهری با استفاده از کافه های فضای باز (نمونه موردی خیابان چهارباغ اصفهان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: کافه های فضای باز خیابان چهارباغ احیای کارکردی معاشرپذیری راه حل زودبازده

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۱ تعداد دانلود : ۲۳۶
چهارباغ اصفهان یکی از خیابان های تاریخیِ ایران است که باززنده سازی آن به یکی از برنامه های اصلی توسعه شهر بدل شده. اغلب طرح ها و پیشنهادات بر احیای کالبدی و پیاده مدار کردن این خیابان متمرکز هستند، که نیازمند صرف زمان، هزینه و اقدامات زیربناییِ بسیار است. در این شرایط توجه به طرح های نسبتاً زود بازده و کم هزینه می تواند مفید واقع شود. مقاله حاضر در پی پاسخ به این پرسش است که آیا می توان با توسعه کافه های فضای باز تا زمان اجرای کامل پروژه پیاده محور کردن، در احیایِ کارکردیِ این خیابان موثر واقع شد؟ پژوهش حاضر، مطالعه ای تفسیری- تحلیلی با هدف بررسی امکان رفع موانع برای تبدیل چهارباغ به مکانی معاشر پذیر، از طریق توسعه کافه های فضای باز است. داده ها در بخش نظری، از طریق مطالعه منابع کتابخانه ای و در بخش جمع آوریِ اطلاعات در مورد وضعیت موجود خیابان، از طریق مشاهده و انجام مصاحبه های عمیق، گردآوری شده است. نتایج گویای آن است که کافه های فضای باز در شرایط محدودیت منابع مالی و کوتاهیِ مراکز مسئول، به عنوان تلاش چندجانبه شهروندان، کارآفرینان و سرمایه گذاران، می تواند در تبدیل خیابان چهارباغ به محوری تفریحی، موثر واقع شوند.  
۵۰۴۵.

ارتقای احساس امنیت در فضاهای عمومی با بهره گیری از طراحی شهری؛ نمونه مطالعه: میدان امام شهر همدان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: امنیت محیطی جرائم شهری کیفیت محیطی فضای عمومی میدان امام همدان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۳ تعداد دانلود : ۱۸۲
به طور مشخص، امنیت در فضاهای عمومی یک شهر، سرزندگی و پویایی فضا را به دنبال خواهد داشت که نمود آن را می توان در حضور فعال مردم، خلق فرهنگ تعاون و تعامل، کاهش استرس و نگرانی، حضور گروه های مختلف سنی و جنسی و حیات شبانه مشاهده نمود. بر همین اساس در این پژوهش، امنیت میدان امام شهر همدان، به عنوان یکی از مهم ترین فضاهای عمومی این شهر، مورد ارزیابی قرار گرفته است. روش پژوهش، تحلیلی-تفسیری بوده و از طریق پیمایش میدانی صورت پذیرفته است. در گام نخست، معیارهای ارزیابی احساس امنیت در فضاهای عمومی از منابع معتبر داخلی و خارجی استخراج گردیده است و با استفاده از پرسشنامه، نظرات مردم برداشت شده است (150=n). در ادامه داده های پرسشنامه ها در نرم افزار SPSS وارد شده است که بر اساس تکنیک تحلیل عاملی اکتشافی، متغیرها در 7 عامل تبیین کننده احساس امنیت، شامل «پیاده مداری»، «زیبایی شناسی»، «اجتماع پذیری»، «امنیت شبانه»، «نظارت مستقیم»، «آسایش محیطی» و «ساختار محیط» دسته بندی شده اند. پس از آن با استفاده از تکنیک تحلیل رگرسیون چندمتغیره خطی، رابطه میان عوامل هفت گانه و احساس امنیت در میدان مورد سنجش قرار گرفته است که مشخص گردید 3 عامل «پیاده مداری»، «زیبایی شناسی» و «امنیت شبانه» به ترتیب بیشترین تاثیر را در میزان احساس امنیت در میدان امام داشته اند.
۵۰۴۶.

تعریف و تدوین دستگاه واکاوی فرم معماری مبتنی بر تحلیل و بازاندیشی دستگاه نقد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تجزیه و تحلیل واکاوی نقد معماری دستگاه نقد واکاوی فرم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۱۰ تعداد دانلود : ۲۴۳۸
هدف این مقاله، کنکاشی است تخصصی و ریزبینانه در باب تعریف مفهوم و جایگاه واکاوی در معماری. این مفهوم از جهاتی مختلف شبیه به حوزه نقد می باشد و حتی در مواقعی ناخواسته و ناآگاهانه به جای آن استفاده می شود. بنابراین، این مقاله ابتدا به واژه شناسی مفهوم واکاوی و نقد پرداخته و سپس برای شناختی جامع تر، دستگاه نقد معماری وین اتو را که به هر دو حوزه نقد و واکاوی اهمیت می دهد، انتخاب و به لحاظ فکری و نظری مورد تحلیل قرار می دهد تا چگونگی شکل گیری دستگاه های فکری نقد و البته با تأکید بر حوزه نقد فرم از منظر این پژوهش در فرایند شکل گیری معماری به صورت دقیق مشخص و بیان شود. در مرحله آخر، به عنوان نمونه ای از تعریف یک دستگاه واکاوی براساس ساختار دستگاه نقد معماری تحلیل شده و با توجه به دانش حاصله در تعامل و ارتباط این دو حوزه با یکدیگر، ضمن مروری سریع بر تعریف فرم معماری و رجوع به چند منبع تشریحی وتحلیلی فرم معماری، به تهیه و تدوین دستگاه فکری برای واکاوی فرم معماری پرداخته می شود. برای رسیدن به این دستگاه فکری روشی مورد نظر قرار گرفته که به صورت تحلیلی از منابع مورد تائید قبلی برداشت شده و نهایتاً به صورت یک دستگاه جامع و مدل کاربردی برای واکاوی فرم در این مقاله ارائه شده است.
۵۰۴۷.

توالی معنادار فعالیت ها در مسکن، مطالعه موردی ایل قشقایی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مسکن معنی فعالیت قرارگاه رفتاری توالی زمانی و فضایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۴۰ تعداد دانلود : ۹۷۱
توالی فعالیت ها در محیط زندگی افراد دارای جنبه های عینی و آشکاری است که وابسته به وجوه ذهنی و معناداری در نظام فرهنگی و روش زندگی آن هاست. توالی فعالیت ها با دو صورت «فضایی و زمانی»، روش تفکیک یا تجمیع فعالیت ها در مسکن فرهنگ های مختلف است که منشأ شکل گیری و توسعه قرارگاه های رفتاری می شود. چارچوب نظری این پژوهش تحت دیدگاه های فرهنگی، به بررسی «فعالیت ها، بازه زمانی و فضایی فعالیت و توالی زمانی و فضایی فعالیت ها» و معانی حاکم بر آن در محیط مسکن می پردازد که بدین منظور، یک مطالعه موردی در محیط مسکونی «ایل قشقایی» صورت گرفت. در این مطالعه، از روش تحقیق کیفی با تکنیک های مختلف گردآوری اطلاعات همچون عکس برداری از محیط و فعالیت ها، ترسیم نقشه های محیط مسکن، ترسیم دیاگرام توالی قرارگاه های رفتاری و مصاحبه نیمه ساختاریافته نردبانی استفاده شد. پس از کدگذاری محتوای اطلاعات گردآوری شده، یافته های تحلیلی در دو بخش «توالی فضایی» و «توالی زمانی» فعالیت ها دسته بندی شد و تحت مدل ابزار غایت، پیامدها و معانی حاکم بر توالی فعالیت ها در قالب گزاره های «خصوصیت، پیامد، معنی» تشریح گردید. نتایج تحقیق نشان می دهد که توالی فعالیت ها در مسکن «ایل قشقایی» تحت تأثیر معانی «حفظ جایگاه اجتماعی» و «رعایت محرمیت افراد و فعالیت ها» قرار دارد. پیامدهای دیگر معانی همچون «مطلوبیت محیطی رویداد فعالیت قرارگاه ها» شرایط رویداد عادت واره های روش زندگی را در مسکن مهیا می کنند. نتایج این پژوهش علاوه بر ارائه یک چارچوب نظری برای مطالعه رابطه انسان محیط و ارائه ویژگی های توالی فعالیت ها، بر معنادار بودن توالی فضایی و زمانی فعالیت ها در مسکن تأکید دارد.
۵۰۴۸.

تحلیل عددی نماهای دوپوسته برای فصل تابستا ن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: نماهای دو پوسته تهویه طبیعی دمای آسایش کیفیت هوای داخل

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۵ تعداد دانلود : ۳۴۳
امروزه کاربران بیش از پیش خواستار تهویه طبیعی هستند و این امر باعث افزایش تقاضا برای تهویه از طریق بازشوها شده است. شاید این عکس العملی در برابر استفاده بی رویه از سیستم های تهویه مطبوع در ساختمان ها بوده، که ب هطور مرتب به عنوان نشانه ای از ساختمان های بیمار معرفی می شوند. در این راستا تکنولوژی نماهای دوپوسته ب هعنوان یک فناوری نوین در معماری، امکان تهویه طبیعی را ضمن کنترل صوت، باد و باران فراهم می آورند. دوپوسته شدن نمای ساختمان امکان تنظیم گرما، سرما، نور، باد و همچنین سر و صدای بیرون را می دهد، به طور یکه راحتی و رفاه سا کنین را بدون اتاف انرژی تأمین می نماید. Gambit و Fluent بدین منظور در این مقاله با توجه به تعداد، ابعاد و موقعیت دریچه های روی نما، به کمک نرم افزارهای به مدلسازی و بررسی عددی نتایج دوپوسته شدن نماها در ساختمان های مناطق گرم و خشک ایران با هدف بهره بردن از تهویه طبیعی در فصل تابستان پرداخته می شود. خروجی عددی این نر مافزارها نشان م یدهد دوپوسته شدن نمای ساختمان ها به افزایش بهر هگیری از تهویه طبیعی و بهبود کیفیت هوای داخل کمک کرده و استفاده از این فناوری در جهت کاهش استفاده از سیست مهای تهویه مطبوع و رسیدن به دمای آسایش اثرگذار خواهد بود.
۵۰۴۹.

راهکارهای طراحی معماری به منظور افزایش ایمنی نیروگاه ها در برابر پدیده های طبیعی، محیطی و رخدادهای درونی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: طراحی معماری ایمنی نیروگاه برق چیدمان فیزیکی ساختار اضافی جداسازی فیزیکی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۴۱ تعداد دانلود : ۱۳۵۵
از اصول مهم در طراحی نیروگاه های برق هسته ای اتخاذ تدابیر ایمنی و پیشگیرانه جهت حفاظت از کارکنان، جوامع انسانی نزدیک نیروگاه، محیط زیست و سیستم های نیروگاه در برابر حوادث ناشی از انتشار پرتوهای رادیواکتیو است. رشته های مهندسی متعددی با کار یکپارچه و هماهنگ در بالابردن استانداردهای ایمنی نیروگاه ها نقش دارند. طراحی معماری نیز یکی از عوامل تأثیرگذار در بالابردن ایمنی ساختمان های نیروگاه است. اما همواره این سؤال اساسی مطرح بوده که طراح معمار باید بر چه راهکارهایی در طراحی تمرکز کند که بتواند ایمنی نیروگاه را افزایش دهد. برای پاسخ این مقاله ابتدا به تعریفی از مقوله ایمنی در نیروگاه ها و بیان اهداف اساسی ایمنی می پردازد. سپس با بیان خطرات گوناگون تهدیدکننده نیروگاه ناشی از پدیده های طبیعی، محیطی و رخدادهای درونی، راهکار دفاع در عمق به منظور حفظ ایمنی را مورد بررسی قرار می دهد. در ادامه با بررسی و تجزیه و تحلیل طراحی ساختمان های اصلی نیروگاه در حال ساخت EPR به عنوان نمونه موردی با بالاترین استانداردهای ایمنی حال حاضر اروپا، به دنبال راهکارهای اصولی و اساسی طراحی معماری در جهت بالا بردن سطح ایمنی ساختمان ها در برابر خطرات مختلف می پردازد. نتایج نشان می دهد که طراح می باید ترکیب اصول گوناگونی نظیر چیدمان و جانمایی فیزیکی مناسب فضاها، طراحی فضای حایل و ساختارهای اضافی و جداسازی فیزیکی فضاها را همواره در فرآیند طراحی مورد توجه قرار دهد تا بتواند حفاظت مناسبی از ساختمان های نیروگاه در برابر خطرات داخلی و خارجی صورت داده و بدین ترتیب منجر به افزایش ایمنی نیروگاه شود.
۵۰۵۰.

برنامه ریزی کاربری زمین در راستای توسعه پایدار محله ای با تأکید بر بهینه سازی مصرف انرژی (مطالعه موردی: محله دروس، تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: برنامه ریزی کاربری زمین توسعه محله ای پایدار بهینه سازی مصرف انرژی محله دروس

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۴ تعداد دانلود : ۲۸۹
با توسعه شهرها، کاربری اراضی به عنوان بخش مهمی از برنامه ریزی، محلات را دستخوش تغییرات کرده است. برای پاسخگویی به معضلات توسعه های جدید، نظریاتی نظیر توسعه محله ای پایدار مورد توجه قرار گرفته است. یکی از چالش برانگیزترین بحث های توسعه محله ای پایدار، انرژی است. به دلیل نقش چیدمان کاربری ها در مصرف انرژی، برنامه ریزی کاربری با رویکرد توسعه پایدار محله ای و تأکید بر بهینه سازی مصرف انرژی می تواند موجب حفظ و ارتقا پایداری شود. پژوهش حاضر تلاشی جهت توسعه مفهوم محله پایدار، بهینه سازی مصرف انرژی و ارتباط آن با برنامه ریزی کاربری زمین است. دروس از محلات برنامه ریزی شده تهران است. روش تحقیق پژوهش، تحلیلی و مدل آن AHP1 است. با استفاده از پرسش نامه، مطالعات میدانی ، نرم افزار GIS2 و موارد دیگر زیرمعیارهای برنامه ریزی کاربری با رویکرد بهینه سازی مصرف انرژی در دروس اولویت بندی می شوند. در قالب نتایج تحقیق، برنامه کاربری زمین محله و یافته های قابل تعمیم پژوهش ارائه شده است.        
۵۰۵۱.

برنامه ریزی استراتژیک بخش های اقتصادی در راستای توسعه منطقه ای با بهره گیری از مدل SWOT، مطالعه موردی: بخش صنعت و معدن در استان خراسان جنوبی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: توسعه منطقه ای برنامه ریزی راهبردی بخش صنعت و معدن استان خراسان جنوبی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۸ تعداد دانلود : ۲۱۷
وجود توان های محلی و بهره گیری بهینه از آن، نقشی بنیادی در توسعه مناطق و تعدیل نابرابری های درونی آن دارد. در توسعه اقتصاد استان خراسان جنوبی و هم چنین روند بهبود و پیشرفت مناطق آن، علی رغم برخورداری از ذخایر عظیم معدنی و کانساری (به عنوان یکی از قطب های تولید مواد معدنی در کشور) این بخش اساسی از سهم ناچیزی برخوردار است. در مقاله حاضر تلاش شده تا در چارچوب برنامه ریزی استراتژیک ضمن شناخت عوامل درونی و بیرونی اثرگذار بر توسعه بخش صنعت و معدن، راهبردهای مناسب با تعیین اولویت جهت ارتقای نقش این بخش اقتصادی در توسعه منطقه ای خراسان جنوبی معرفی گردد. این مقاله مبتنی بر رویکردی توصیفی – تحلیلی بوده که در راستای پیشبرد اهداف نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدیدهای فراروی توسعه بخش صنعت و معدن از طریق واکاوی سیاست های دولت، مصاحبه و تکمیل 65 پرسشنامه از کارشناسان مربوطه و هم چنین اساتید دانشگاه شناسایی و مورد ارزیابی واقع شد و در نهایت بر پایه مدل SWOT راهبردها، ارائه و با تشکیل ماتریس QSPM1 اولویت آن ها به لحاظ اجرا تعیین گردید. نتایج نشان داد مواردی چون مجاورت با کشور افغانستان و امکان صادرات محصولات صنعتی، موقعیت ویژه استان در برقراری تعادل منطقه ای شرق کشور، وجود ذخایر معدنی فلزی و غیر فلزی، وجود شهرک ها و نواحی صنعتی در استان جهت استقرار واحدهای صنعتی و کشت محصولات کشاورزی خاص از مهم ترین ظرفیت های فراروی توسعه صنعت و معدن در منطقه خراسان جنوبی است. از سوی دیگر عدم وجود واحدهای بزرگ و مادر صنعتی و معدنی در استان، کمبود زیربناهای لازم، پایین بودن بهره وری نیروی کار و سرمایه، محدودیت منابع آٰب و اشکالات موجود در سیاستگذاری های اقتصادی از عمده موانع توسعه صنعت و معدن در استان خراسان جنوبی است. در مجموع بررسی های صورت گرفته می توان گفت بخش صنعت و معدن در برآورده ساختن اهداف توسعه منطقه خراسان جنوبی با ضعف مواجه است. بدین سان، جهت تحقق ترقی و توسعه منطقه خراسان جنوبی بر پایه بخش صنعت و معدن راهبردهایی نظیر ایجاد و توسعه زیرساخت های مورد نیاز بخش صنعت و معدن و محیط زیست، تکمیل شبکه های حمل و نقل و حامل های انرژی و توزیع زیرساخت ها متناسب با تقاضای سرمایه گذاری پیشنهاد شده است.
۵۰۵۲.

زلزله بم و درک معنایی ساکنان محلات مسکونی از اختلال در دلبستگی به مکان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: زلزله بم اختلال در دلبستگی به مکان بازسازی پس از سانحه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۳ تعداد دانلود : ۱۷۵
وقوع سوانح از عمده عوامل تغییر در مکان شناخته می شوند که در رابطه عاطفی بین فرد- مکان اختلال جدی وارد می کنند. تبعات این اختلال با تغییر در دلبستگی به مکان به شکل اضطراب و فقدان بروز می یابد که فرایندهای متأخر بازسازی سکونتگاه ها به دنبال کاهش این پیامدهای روانی است. با توجه به نقش بازسازی در بازآفرینی حس دلبستگی به مکان به عنوان سرمشقی برای عمل در جریان بازسازی سکونتگاه پس از سوانح، این پژوهش به دنبال تبیین نظریه، بر اساس درک و ارزیابی عوامل اختلال در دلبستگی به مکان در زلزله 1382 از دید ساکنان محلات مسکونی بم است. این پژوهش برمبنای ماهیت کیفی به روش پژوهش مردم نگاری همراه با مشاهدات میدانی و مصاحبه عمیق با ساکنان، با رویکردی میدان محور صورت گرفته است. تحلیل داده ها و تبیین نظریه نیز به روش «نظریه زمینه ای» انجام شده است. در این مطالعه با 40 نفر از ساکنان قدیمی محلات امامزاده زید و قصر حمید مصاحبه انجام شده که پیش از وقوع زلزله نیز در محلات مذکور ساکن بوده اند. بر اساس یافته های این پژوهش مهم ترین عوامل درک شده اختلال در دلبستگی به مکان در اثر وقوع زلزله بم به زعم ساکنان، از دست دادن عناصر هویت شهری چون ارگ و نخلستان ها و از بین رفتن حس خانه بوده که در سطح محلات با کاهش روابط اجتماعی خویشاوندی و همسایگی و تنزل هویت محله به دلیل تخریب کالبدی محله، توسط ساکنان تفسیر و معنا شده است. در نهایت ساکنان بمی اختلال در دلبستگی به مکان را به منزله نوعی «نوستالژی گذشته محله» ادراک و تفسیر کرده اند که در آن ها منجر به بی انگیزگی نسبت به محله موجود شده است. در این تجربه برخلاف تصور رایج امر بازسازی در ساخت کالبدی مسکن برای بازماندگان، بر اهمیت بازسازی عناصر هویت شهری همراه با تأمین زیرساخت های لازم برای ارتقای کیفیت زندگی و روابط اجتماعی در محله و احیای هویت محله ای در امر برنامه ریزی و طراحی بازسازی پس از بروز سوانح تأکید می شود.
۵۰۵۳.

تبعیت فرم از داده: معماری زمینه گرا در عصر دیجیتال(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: معماری زمینه گرا معماری دیجیتال طراحی کارایی محور شبیه سازی ساختمان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۸۴ تعداد دانلود : ۴۳۳
با توجه به انفجار اطلاعات در جهان دیجیتال کنونی، اهمیت داده پردازی در فرآیند طراحی معماری و مصورسازی این اطلاعات در قالب دیاگرام های مفهومی و کاربردی پوشیده نیست. گسترش این تقاضاها تا حدی است که برخی دفاتر طراحی پیشرو، جستجوی فرم نهایی کار خود را تا جای ممکن از مسیر بررسی داده ها و اطلاعات پروژه و تحلیل دیاگرام ها، نمودارها، کانتورهای نیرو و تنش و گرادیان ها قرار داده و از این طریق می کوشند با بهره گیری از ابزارهای مختلف رایانه ای در راستای مفهوم «تبعیت فرم از داده» قرار گیرند. همچنین برای تعریف ارتباط معماری دیجیتال و معماری زمینه گرا، معماری عصر دیجیتال و طبیعت را ناگزیر از برقراری یک تعامل متقابل در سطح «همزیستی» می خوانیم؛ و از دو منظر به ارتباط معماری دیجیتال و زمینه گرایی می پردازیم. جنبه نخست با توجه به نیاز معماری زمینه گرا به تأمین نگاهی کل نگر، روش طراحی کارایی محور دیجیتال را واجد نگاهی جامع و یکپارچه می داند و می کوشد این روش را به عنوان فرآیندی که در آن با بهره مندی از ابزار دیجیتال «تبعیت فرم از داده» (داده های به دست آمده یا اصول و ضوابط) روی می دهد معرفی کند. جنبه دوم نیز با توجه به ضرورت تعامل سازنده میان ساختمان، مردم و محیط در معماری زمینه گرا بر ماهیت تعاملی روش های طراحی معماری دیجیتال و نقش پوسته های معماری به مثابه نمایشگرهای الکترونیکی و روش های مصورسازی اطلاعات و رسم دیاگرام تکیه می کند. در پایان، این مقاله پس از مرور و تحلیل مطالعات و پژوهش های به عمل آمده در این حوزه به طرح چهارچوب طراحی نوینی می پردازد که در آن با کمک روش های رایانشی، مجموعه داده های به دست آمده از زمینه را در فرآیندی الگوریتمیک به فرم مناسب مبدل می سازد و با ذکر چند مثال و ارائه پیشنهاد این روش طراحی را تبیین می کند.
۵۰۵۴.

بررسی تطبیقی توسعه شبکه ارتباطی سنتی و جدید در بافت قدیم شهر تبریز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: شهرسازی شبکه ارتباطی سنت و جدید بافت قدیم سلسله پهلوی شهر تبریز

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۸ تعداد دانلود : ۲۷۳
مقاله حاضر به بررسی تطبیقی توسعه شبکه ارتباطی سنتی و جدید در بافت قدیم شهر تبریز می پردازد. اهمیت بحث بیشتر از آن رو است که شبکه های ارتباطی، علاوه بر آمد و شد شهروندان، به عنوان یک شاخص اجتماعی و فرهنگی شهر و شهروندان محسوب می شوند. درک و فهم چگونگی این مطلب، شناخت انواع شبکه ارتباطی و نحوه گذار از شبکه ارتباطی سنتی به مدرن و تعیین نقاط قوت و ضعف و علل آن با توجه به تحولات جهانی و ملی، اهداف مقاله حاضر را تشکیل می دهند. این مقاله با استفاده از اسناد، مدارک، منابع و گزارش های علمی معتبر، به صورت تحلیلی/سیستمی انجام می پذیرد. بررسی تطبیقی شبکه ارتباطی سنتی و جدید در بافت قدیم شهر تبریز نشان می دهد که برخلاف مسیرهای بافت سنتی که متناسب با اقلیم منطقه، کاربری و نوع تکنولوژِی،شکل گرفته اند، شبکه ارتباطی جدید از روند و الگوی مشخص تبعیت نمی کند. در حالی که توسعه شبکه ارتباطی پهلوی اول در اثر شهرنشینی کند، ناچیز بودن وسایط نقلیه موتوری و حضور قدرتمند آموزه های بومی و محلی نسبتا ساده، هدفمند و حتی کیفی بود، توسعه شبکه ارتباطی پهلوی دوم به موازات افزایش بی رویه جمعیت، رشد درآمدهای ناشی از فروش نفت و طبعا افزایش بی رویه وسایط نقلیه موتوری، روند شتابان و گسترده داشته و با پیشینه خود (اعم از شبکه ارتباطی جدید و قبل از آن) رابطه چندان منطقی برقرار نمی نماید. در اثر غلبه شهرنشینی بر شهرسازی، شبکه های ارتباطی، فضاها، فعالیت ها و عناصر تحت تأثیر شهرنشینی شتابان، عمل می کنند. از این رو، شهر بیش از هرچیز، به توسعه کمی و در عین حال فیزیکی سوق یافته و عمدتا درصدد پاسخ به سیر فزاینده وسایط نقلیه موتوری و تسهیلات وابسته بدان می گردد. طبیعی است که نتیجه حاصله (با وجود کمیت قابل توجه شبکه معابر) به دلیل ماهیت سیستمی شهر و اثر متقابل عوامل و عناصر بر همدیگر، علاوه بر بازدهی و کارائی ناچیز ترافیک و حمل و نقل، اختلال اساسی در سازمان فضایی و کالبدی نیز شهر بوده است. بنابراین به عنوان نتیجه توصیه می شود به مواردی چون برقراری تعادل منطقی بین بافت و ترافیک، اعمال محدودیت بر حرکت آزادانه وسایط نقلیه موتوری (تنظیم تقاضا)، مطالعه و بررسی دقیق جداره های خیابانی به ویژه جداره های مربوط به دوره پهلوی اول، توسعه فضاهای پیاده با هدف رونق بخش تجاری شهر بیشتر توجه گردد.
۵۰۵۵.

پنجره ی هوا جریان عنصری کارآمد در کاهش مصرف انرژی ساختمان در شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: پنجره ی هواجریان تهویه انتقال حرارت کاهش مصرف انرژی بازیافت حرارت کنترل کیفیت هوای داخل

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۱ تعداد دانلود : ۱۹۸
در چند دهه ی گذشته و مقارن با شروع بحران انرژی در جهان، تلاش ها در جهت کاهش مصرف انرژی در حوزه ی ساخت وساز، منجر به عایق کاری های وسیع پوسته در ساختمان های نوساز و قدیمی شد. عایق کاری به معنای جلوگیری از انتقال حرارت و نیز جلوگیری از نشت و نفوذ هوای سرد، متخصصان صنعت ساختمان را در سراسر جهان با چالش جدیدی در ارتباط با کیفیت هوای درون و چگونگی تأمین هوای تازه مواجه کرده است. این چالش، هنگامی که در کنار گرایش به استفاده از سطوح گسترده ی شیشه ای در ساختمان ها قرار گرفته است، منجر به ابداع نوع جدیدی از پنجره گردیده که تا حدی به مشکلات با شیوه ای نوین پاسخ می دهد. هدف مقاله ی حاضر، معرفی و امکان سنجی استفاده از این پنجره ی جدید به صورت بومی است. برای دست یابی به این هدف، به بررسی ساختاری پنجره با استفاده از شبیه سازی های کامپیوتری و انجام محاسبات عددی پرداخته شده است تا در پرتوی آن، به بهترین ساختار با عملکردی بهینه در اقلیم شهر تهران دست یابیم. نتایج پژوهش نشان دهنده ی توانایی بالای این پنجره در راستای افزایش بهره وری سطوح شیشه ای (کاهش مصرف انرژی در هر دو بخش انتقال حرارت و تهویه) در مقایسه با پنجره های چند جداره ی معمولی است.
۵۰۵۶.

تحلیلی بر وضعیت رضایت مندی روستائیان از مسکن روستایی (مطالعه موردی: شهرستان روانسر)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: رضایت مندی مسکن روستایی کیفیت زندگی مناطق روستایی شهرستان روانسر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۲ تعداد دانلود : ۱۳۸
توسعه روستایی از عوامل مختلفی نشأت می گیرد که یکی از آن ها مسکن مطلوب می باشد. نواحی روستایی با توجه به ماهیت خود وابستگی زیادی به مسکن دارد. در این نواحی، مسکن علاوه بر سرپناه بودن دارای کارکردهای دیگری مانند محل نگهداری دام و انبار محصولات تولید شده و مکانی برای فعالیت های اقتصادی مانند فرآوری محصولات تولیدی کشاورزی است. با توجه به اهمیت مسکن روستایی، شناسایی عوامل مؤثر در میزان رضایت مندی و نارضایتی سکونتی ساکنان، می تواند در جهت تحلیل وضع موجود سکونتی، تصمیمات آینده به منظور ارتقای سطح کیفی محدوده های سکونتی افراد و جلوگیری از تکرار نواقص در سایر مکان ها مؤثر واقع گردد. بنابراین با توجه به اهمیت مسئله، هدف از پژوهش حاضر که از نوع توصیفی تحلیلی است، بررسی و ارزیابی سطح رضایت روستائیان شهرستان روانسر و شناسایی عوامل مؤثر بر رضایت مندی آن ها از واحد مسکونی خود می باشد. جامعه آماری تحقیق حاضر را 5998 سرپرست خانوار که در 143 روستای شهرستان روانسر ساکن هستند، تشکیل می دهد. حجم نمونه با استفاده از روش نمونه گیری چند مرحله ای و به وسیله فرمول کوکران، 180 نفر، انتخاب شد. در این پژوهش، 18 روستا به عنوان روستاهای هدف مورد مطالعه از بین 6 دهستان واقع در شهرستان روانسر انتخاب و پرسشنامه در بین سرپرستان خانوارهای مورد مطالعه (180 نفر) توزیع گردید. ابزار مورد مطالعه پرسشنامه ای بود که روایی آن به صورت صوری و با استفاده از نظر کارشناسان و اساتید دانشگاهی مورد تأیید قرار گرفت. به منظور سنجش ضریب اعتبار پرسشنامه آزمون پیش آهنگی انجام گرفت که ضریب آلفای کرونباخ آن بیش از 86/0 درصد بدست آمد. پس از جمع آوری اطلاعات میدانی تجزیه و تحلیل آن ها در نرم افزار SPSS انجام گردید. نتایج نشان داد رضایت مندی 6/40 درصد ساکنان روستایی شهرستان روانسر در سطوح کم و بسیار کم، 8/37 درصد در سطح متوسط و و 7/21 درصد در سطوح زیاد و بسیار زیاد واقع شده است. به طور کلی، نتایج آزمون t تک نمونه ای در سطح 95/0 درصد نشان داد سطح رضایت مندی در بین ساکنین محدوده مورد مطالعه در پایین تر از حد متوسط قرار دارد. همچنین نتایج نشان داد شش عامل بهداشتی، کالبدی، اقتصادی، تأسیسات، رفاهی و استحکام به طور کلی 88/80 درصد از کل واریانس متغیرها (عوامل مؤثر بر رضایت مندی روستائیان از مساکن خود) را تبیین می نماید. همچنین نتایج تست دانکن نشان داد که دهستان های قوری قلعه و زالوآب به طور کلی به لحاظ سطح رضایت مندی روستائیان از مسکن خود یا واحد مسکونی که در آن زندگی می کنند، در بالاترین و پایین ترین سطح رضایت در بین دهستان های شهرستان روانسر قرار دارند.
۵۰۵۷.

شناسایی ساختار ثانویه شهر ایرانی در دوره قاجاریه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: قاجاریه شهرایرانی ساختار ثانویه محرم عزاداری تکیه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۸ تعداد دانلود : ۲۲۲
در دوره قاجاریه، ساختار کلی شهر ایرانی در صورت گذشته خود باقی ماند. ساختاری که با محورهای اصلی مابین دروازه ها و مرکز شهر و عناصر و فضاهای شهری پیرامون آنها تعریف می شد، صورتی برجای مانده از مکتب اصفهان در شهرسازی. اما مشخصه دوران قاجاریان، رشد نفوذ مذهب شیعه بود که پیدایش ساختار دیگری را در شهر ایرانی این دوره سبب شد؛ ساختاری متشکل از مکان ها (به ویژه تکیه ها) و مسیرهای میان آنها که مکان برگزاریِ مهم ترین مراسم اجتماعی دوره، عزاداری ماه محرم، بود. ساختاری که براساس رفتار مذهبی ساکنان، نوع استفاده از فضا و نقش آن در زندگی اجتماعی و معنای فضاها شکل گرفته بود و مردم، با وجود همه تغییرات به وجود آمده در شهرهای ایرانی  طی دوره معاصر، هنوز آن را می شناسند. ساختاری که با برقراری پیوند میان محلات نقشی مهم در ابراز هویت اجتماعی آنها داشت. در این مقاله با بررسی و تحلیل مطالعات محققان بر روی شهرهای مختلف ایران و بررسی اسناد درجه اول دوره قاجاریه، تلاش می شود تا وجود چنین ساختاری در شهر ایرانی نشان داده شده و روشن شود که چگونه چنین ساختاری شکل گرفته و به چه ترتیب مکان ها و مسیرهای میان آنها برای مردم معنادار شده است.
۵۰۵۸.

نقش ترافیک بر زندگی اجتماع ی در فضای باز مجموع ه های مسکونی مطالعه موردی دو مجموعه مسکونی در شهر قزوین(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: زندگی اجتماعی ترافیک قزوین فعالیت اجتماعی مدیریت ترافیک

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۲ تعداد دانلود : ۷۳۶
پژوهش حاضر با هدف تحلیل تأثیر ویژگی های ترافیکی فضاهای باز مجموعه های مسکونی، بر میزان بروز فعالیت اجتماعی در آن ها انجام شده است. پیشینه پژوهش در طراحی محیط نشان می دهد که ویژگ یهای کالبدی فضاهای باز مسکونی و رفتارهای ترافیکی در آن م یتواند بر میزان مطلوبیت آن ها تأثیرگذار باشد و کیفیت زندگی اجتماعی سا کنین را تحت تأثیر قرار دهد. در این پژوهش، با استفاده از روش تحقیق پیمایشی، ارزیابی سا کنین دو واحد همسایگی مشابه از تأثیر حرکت خودرو بر میزان و کیفیت فعالیت اجتماعی در دو محله در مجموعه شهری مهرگان شهر قزوین مورد بررسی قرار گرفته است. یافته ها نشان م یدهد که در بررسی تأثیر تأمین پارکینگ محلی، از آنجا که پارکینگ های سا کنین در هر دو سایت، در محیط بیرونی تأمین شده، تفاوت معناداری در تأثیر این مسئله بر زندگی اجتماعی سا کنین مشاهده نم یگردد. پرسش شوندگان، طرح سایت محل سکونت خود را، از نظر کاهش خوانایی سواره و تأمین پارکین گهای محیطی متوسط ارزیابی کرد هاند. در مجموع م یتوان گفت، سلسله مراتب معابر و مدیریت ترافیکی، بر ایجاد ظرفیت برای فعالیت کافی و مؤثر در سایت، تأ کید دارد. مطابق یافته های تحقیق، تحقق زندگی اجتماعی در بعد مدیریت ترافیک در دو طرح مورد بررسی تفاوت معناداری با یکدیگر دارند. سا کنینی که فعالیت بیشتری دارند، کاهش سرعت و حجم تردد محل زندگی خود را نسبت به سایر پرسش شوندگان بیشتر ارزیابی کردند. در طرح واحد همسایگی اول، به دلیل استفاده از ابزار های مدیریت ترافیکی متنوع، سرعت حرکت سواره کمتر است و در آن برای پیاده اولویت بالاتری در نظر گرفته اند. ولی وجود زندگی اجتماعی در دو بعد کاهش خوانایی سواره و تأمین پارکین گهای محیطی، معنادار نیست اما در مجموع مطابق یافت ههای تحقیق، م یتوان ادعا کرد که مدیریت ترافیک ب هصورت معناداری زندگی اجتماعی را تحت تأثیر قرار می دهد.
۵۰۵۹.

ارزیابی واسطه های کاربری در محصولات خانگی با رویکرد رضایت مصرف کننده و طراحی خوشایند(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: طراحی خوشایند واسطه های کاربری نشانه شناسی معناشناسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۳ تعداد دانلود : ۲۶۲
برقراری ارتباطی پویا و هدفمند بین کاربر و محصول برای جلب رضایت و برقراری احساس خوشایندی از مهمترین فاکتورها در طراحی محصولات در دنیای امروز می باشد. ابزار برقراری این ارتباط شایسته واسطه های کاربری هستند که طراح به لحاظ معنایی با بکارگیری نشانه های مناسب در این واسطه ها، کارکردهایی را به محصول نسبت می دهد .در پی ارتباط برقرار شده بین کاربر و محصول، تجربه ای حاصل می شود که در برگیرنده عناصر مهمی از جمله لذت مبتنی بر زیبایی شناسی، درک محصول، و همچنین پاسخ احساسی می باشد. امروزه رشد و توسعه محصولات خانگی عمدتاً از منظر طراحی بهینه واسطه های کاربری حاصل می شود و رقابت در این زمینه برای عرضه محصولات کاراتر بیش از پیش مشاهده می شود. در این مقاله سعی شده است ضمن تاکید بر واسطه های کاربری به عنوان پل های ارتباطی محصول و مشتری، الگوها و معیارهای طراحی مبتنی بر رضایت و خشنودی کاربر مورد دقت قرار گیرد. بدین منظور در این بررسی، تعداد پنج محصول خانگی برقی به استناد آمار عرضه و تقاضا که شامل پلوپز، کتری برقی، غذاساز، آبمیوه گیری و ساندویچ ساز بوده اند، انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفته اند. داده های آماری مورد نیاز از طریق پرسشگری و مصاحبه با 25 کاربر داوطلب تکمیل شد. نتایج آنالیز آماری به کمک نرم افزار SPSS حاکی از این واقعیت است که بین میزان دلپذیری از محصول و چگونگی عملکرد و طراحی واسطه های کاربری ارتباط وجود دارد البته میزان ارتباط در بین پنج محصول یاد شده یکسان نبودند. از این رو طراحان محصولات می بایست در طراحی عوامل، المان ها و واسطه های کاربری به عنوان کلید اصلی ارتباط بین کاربر و محصول، به اصول و مبانی تلفیقی که فاکتورهای ارگونومیک، زیبایی شناختی و عملکردی را در بر می گیرد دقت داشته باشند.
۵۰۶۰.

سنتِ سنت گرایان و سنت گرایی معماران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: سنت سنت گرا معماری مقدس وجه کالبدی (گِل) وجه معنایی (دِل)

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۲ تعداد دانلود : ۲۱۴
مقاله بر آن است که در مفهوم سنت و مرام سنت گرایان تعمق و تأملی نماید. آیا سنتِ سنت گرایان همان سنتِ گم شده ما و عالم معماری ما است؟ آیا این سنت، تداوم فرهنگ سنتی ما است؟ آیا این سنت می تواند پردازنده و بازآفریننده معماری سنتی ایران باشد؟ سنت گرایان از کی و کجا پدید آمدند؟ مرام آنان چیست و نگاه ایشان به معماری چگونه است؟در پاسخ، این مقاله سنت گرایی را پدیده ای مدرن و سنتِ سنت گرایان را سنتی نخستین، فرازمانی، فرامکانی و فرافرهنگی می یابد؛ سنتی که تمامی اقوام و عقاید، از هندو و بودایی و مسیحی و مسلمان را فرا می گیرد و داعیه جهان شمولی و عالم گیری دارد.مقاله سپس با تأملی در یک اثر معماری سنت گرا، کارآمدی آن را در تداوم معماری سنتی و سنت معماری این مرز و بوم بررسی می کند: معماری سنت گرا در شایسته ترین شکل خود، پا را از تعریف و تمجید و تقلید معماری سنتی فراتر نمی نهد و پاسخی از جنس زمان به معماری سنت سوخته این سرزمین نمی دهد.نتیجه آنست که معماری را گِلی است و دِلی؛ گِل را تافتن و دِل را نیافتن، سبب می شود تا معماری ما و آموزش معماری ما از فهم عمیق سنت و معماری سنتی بازماند و به تقلیدی رقیق از آن بسنده کند.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان