درخت حوزه‌های تخصصی

هدف: این تحقیق با ابزار بررسی روند کارایی کتابخانه های نهادی در سطح استانی، به دنبال تبیین راه هایی برای شناخت استان های کارا و مشخص کردن سیاستهای کلانی است که تاکنون بر مدیریت کلی آنها حاکم بوده است. روش: روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی بوده و داده های کتابخانه ای با حضور 30 استان در چارچوب سازوکار سیستماتیک تحلیل پوششی داده ها به کمک نرم افزار DEA MASTER.1 پردازش شده است. با استفاده از شش شاخص ورودی و سه شاخص خروجی به بررسی روند کارایی نسبی کتابخانه های نهادی در مقیاس استانی، بین سال 1387 تا 1390 پرداخته شده است. روش محاسبه کارایی در چارچوب بازده مقیاس فزاینده بوده، و رویکرد ورودی گرا مورد استفاده بوده است. یافته ها: در طی این سالها، تغییرات در اعداد کارایی و تعداد استان های کارا و غیرکارا قابل تأمل است. بیشترین تعداد استانهای کارا در سال 1388 بوده است و کمترین اختلاف کارایی بین بیشترین و کمترین ارقام کارایی در یک سال، مربوط به سال 1390 می باشد. در مجموع می توان گفت برای توزیع منابع یا ورودیها، رویکرد دسته بندی بر اساس شاخصهای مناسب و عملکرد محور، و در بررسی خروجی، استفاده از شاخصهای بلندمدت و رویکرد استراتژی محور پیشنهاد می گردد. اصالت/ارزش: با توجه به ارقام کارایی، روند تغییرات و میزان تغییرات، می توان نتیجه گرفت که این حوزه در دوران رشد و ناپایداری قرار دارد ولی روند مدیریتی برای کاهش اختلاف ها و عدالت محوری مناسب بوده است. مشخص کردن علت تغییرات عمده در ارقام کارایی برخی استانها در این سالها و انتخاب استان های مرجع برای استانهای ناکارا از دیگر مباحثی است که در این تحقیق صورت گرفته است.

بدون شک نیروی انسانی ماهر وکارامد یکی ازمهمترین ابزارها برای رسیدن به اهداف کتابخانه ها می باشدو میزان رضایت شغلی آنها تاثیر بسیار زیادی بر کیفیت خدمات ارائه شده ی کتابخانه دارد .دراین مقاله رضایت شغلی هم به عنوان یک متغیر وابسته که متاثر از عوامل مختلفی چون محتوای شغل، سیستم پاداش، سرپرستی ،همکاران مناسب ،رشد کیفی کتابداران ‹آموزش› وشرایط فیزیکی محیط کتابخانه وهم به عنوان یک متغیر مستقل که برعوامل مختلفی چون عملکرد کتابداران ،غیبت ،جابجایی ونیز سلامت جسمانی وروانی تاثیر دارد ،مورد مطالعه قرار گرفته است.به کارگیری کتابداران در پست های مختلف با توجه به تخصص وخصوصیات اخلاقی ورفتاری انها ،ارتقای شغلی وپرداخت های مالی طبق ضوابط مشخص ،سهیم نمودن کارکنان در تصمیم گیری های کتابخانه ،برگذاری دوره های کوتاه مدت برای کتابداران وشرکت دادن آنها درهمایش های مختلف برای آشناشدن با آخرین تحولات وپیشرفت های حاصل شده درحرفه ،انتصاب سرپرستان متخصص وکارامد برای قسمت های مختلف ،ایجاد محیط کاری صمیمی ومناسب،از مهمترین وظایف مدیران کتابخانه ها جهت تامین رضایت شغلی کتابداران می باشد.

یکی از چالش های بنیادی نظام آموزش عالی در ایران، همخوانی ضعیف آن با نیازهای بومی جامعه است. از پیامدهای این وضعیت، فاصله یا شکاف میان پژوهش های دانشگاهی، به ویژه پایان نامه ها، با نیازهای جامعه است. این شکاف را می توان به روشنی در عدم استفاده از یافته ها و نتایج پژوهش ها در زمینه های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و مانند آنها مشاهده کرد. در طول چند دهه اخیر که آموزش عالی در ایران رو به گسترش بوده است، انتقادها و واکنش های بسیاری در این مورد از سوی اندیشمندان از یکسو و نیز کارفرمایان صنایع و اقتصاد از سوی دیگر مطرح شده است. گسترش کمی دانشگاه ها و افزایش پذیرش دانشجو در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری باعث شده است تا ظرفیت و توانایی استادان، بیشتر صرف آموزش گردد. در مقابل، عرصه پژوهش شاهد دوباره کاری های بسیار بوده است که دلیل عمده آن، عدم توانایی دانشجویان و یا استادان راهنما در یافتن مساله پژوهش در حوزه های موضوعی مورد نیاز جامعه است. بارها شاهد آن بوده ایم که دانشجویان دچار نوعی سرگشتگی در یافتن مساله مناسب برای تحقیق بوده اند و نتوانسته اند موردی را بیابند که ارزش کاربردی برای پژوهش داشته باشد. دکتر محمدحسین دیانی در سرمقاله خود در فصلنامه کتابداری و اطلاع رسانی به این نکته مهم اشاره دارد که جامعه دانشگاهی به جای توانایی در «مساله یابی»، دچار «مساله سازی» شده است.1 دلیل این امر را می توان دور شدن برنامه های درسی از نیازهای بومی و رویکرد نظام آموزشی به نیازهای بومی دانست که خود متاثر از عوامل گوناگون است. نکته قابل تامل آنکه، بیشتر دانشجویان، پس از فراغت از تحصیل و جذب بازار کار شدن، به ندرت دست اندرکار استفاده از دستاوردهای پایان نامه خود در محیط کاری می شوند. این وضعیت نیز یک انقطاع میان نظام آموزش عالی، پژوهش و جامعه به شمار می رود.

این پژوهش با هدف بررسی تأثیرگذاری ویژگی تعامل رابط کاربر پایگاه های اطلاعاتی بر رفتار علمی کاربران و بررسی نقش واسط دستیابی به تجربه دلپذیر و نقش مداخله گر خودکارآمدی انجام شده است. ابتدا شاخص های سه متغیر ""تعامل رابط کاربر پایگاه های اطلاعاتی""، دستیابی به ""تجربه دلپذیر""، و ""رفتار علمی"" شناسایی و تدوین گردید. سپس، داده ها با استفاده از پرسشنامه (366 آزمودنی شامل اعضاء هیئت علمی و دانشجوی دکتری به آن پاسخ دادند) گردآوری شد. برای تجزیه وتحلیل داده ها و آزمون فرضیه های پژوهش از روش ""مدل سازی معادله ساختاری"" استفاده شد. متغیرهای جمعیت شناختی بر میانگین متغیرهای مورد مطالعه تأثیر معنی دار نداشت. اما، تأثیر مهارت زبان انگلیسی بر میانگین متغیرهای خودکارآمدی، تعامل رابط کاربر، تجربه دلپذیر، رفتار علمی معنی دار بود. نتایج تحلیل مدل ساختاری نشان داد که تأثیر ""خودکارآمدی"" بر ""تعامل رابط کاربر"" و ""رفتار علمی"" معنی دار است. تأثیر متغیر ""تعامل رابط کاربر"" بر ""تجربه دلپذیر""، و ""تجربه دلپذیر"" بر ""رفتار علمی"" معنی دار است. خودکارآمدی به عنوان مداخله گر ویژگی مهمی برای ایجاد تعامل با رابط کاربر پایگاه های اطلاعاتی و ارتقاء رفتار علمی در افراد است. به واسطه دستیابی کاربران به تجربه دلپذیر، تأثیر تعامل رابط کاربر پایگاه های اطلاعاتی بر رفتار علمی کاربران افزایش می یابد. ممکن است یافته های این پژوهش در حوزه هایی مانند ""آموزش از راه دور"" یا ""تربیت پژوهشگر"" مورد استفاده قرار گیرد. تحول رفتار علمی کاربران به عنوان حاصل تعامل انسان با رایانه زاویه جدیدی برای پژوهش در حوزه تعامل انسان-رایانه بگشاید. تأثیر پذیری رفتار علمی کاربران از تعامل رابط کاربر بر اثر دستیابی به تجربه دلپذیر، سبب تقویت نظریه ""تجربه دلپذیر"" گردد. این پژوهش به دلیل ارائه چارچوبی نظری درباره تأثیر تعامل رابط کاربر بر رفتار علمی حوزه پژوهشی نویی معرفی نموده است.

دانش یکی از کلیدی ترین منابع هر سازمان است که باید همانند سایر منابع به صورت اثربخش مدیریت شود. علاوه بر دلایل درون سازمانی، بسیاری از شرکت ها برای واکنش به محیط رقابتی کسب وکار بر نقش پراهمیت مدیریت دانش تأکید داشته و بهره گیری از آن را اهرمی برای مقابله با فشار بازار می دانند. با وجود آنکه امروزه تحقیقات فراوانی در این زمینه انجام گرفته، مدیران و تصمیم گیران سازمان ها همچنان در انتخاب مسیر و راهبرد مناسب مدیریت دانش به عنوان گام اولیه و پایه ایِ این حوزه دچار مشکل هستند. لذا، این تحقیق با هدف انتخاب راهبرد مناسب مدیریت دانش برای شرکت های پروژه محور انجام گرفته است. پیشنهاد این پژوهش توجه به عوامل اصلی موفقیت مدیریت دانش، در عین توجه به ویژگی های خاص هر پروژه و به دست آوردن روابط متقابل آن ها با روش دیمتل فازی است. بدین منظور، 6 عامل اصلی موفقیت مدیریت دانش با توجه به مطالعات پیشین و 10 ویژگی مهم پروژه پیاده سازی سیستم برنامه ریزی منابع سازمانی به عنوان عوامل فرعی شناسایی گردیده است. پروژه مذکور مربوط به یکی از شرکت های بزرگ صنعت پخش ایران می باشد. عوامل انتخاب شده به عنوان معیارهای ارزیابی برای سه راهبرد انسان محور، سیستم محور و پویا در نظر گرفته شده اند. در نهایت، با استفاده از تکنیک دیمتل فازی اهمیت و میزان تأثیر هر راهبرد با توجه به معیارها مشخص گردیده است.

این پژوهش با استفاده از روش تحقیق پیمایشی سعی دارد رفتار اطلاعیابی (شامل هدف ها، انواع منابع اطلاعاتی، روش ها، ابزارها و موانع دستیابی به اطلاعات) اعضای هیئت علمی دانشگاه فردوسی مشهد در اینترنت را مورد بررسی قرار دهد. بعلاوه تفاوت رفتار اطلاعیابی آنان در حوزه های علوم انسانی، علوم، مهندسی و کشاورزی، و تأثیر عواملی همچون مرتبة علمی، سابقة کار، مهارت در زبان انگلیسی و مهارت رایانه ای جامعة آماری بر رفتار اطلاعیابی آنان مورد مطالعه قرار گرفته است. یافته های پژوهش نشان داد که رفتار اطلاعیابی اعضای هیئت علمی در حوزه های مختلف متفاوت است و متغیرهای «مرتبة علمی»، «سابقة کار»، «مهارت زبانی و رایانه ای» از جمله عوامل مؤثر بر رفتار اطلاعیابی آنان از اینترنت محسوب میشوند.

هدف:هدف پژوهش حاضر، میزان تاثیرفعالیت های فرهنگی در ارتقاء میزان امانت، به منظور ایجاد علاقه به مطالعه در بین دانش آموزان می باشد. روش: روش پژوهش حاضر، نیمه تجربی با استفاده از طرح پیش آزمون و پس آزمون برای یک گروه می باشد. ابزار تحقیق شامل 2 پرسشنامه ( پیش آزمون با 4سوال و پس آزمون با 8سوال) می باشد. جامعه آماری 86 دانش آموز شامل سه کلاس اول راهنمایی (دوکلاس 29نفره و یک کلاس 28نفره) در سال تحصیلی 92-93 بوده است. برای بررسی فرضیه ها و سوالات پرسشنامه از آزمونهای مقایسات زوجی و آزمون کای دو استفاده شده است. یافته ها: طبق نتایج، بررسی میزان ارتقاء امانت و علاقمندی دانش آموزان به مطالعه با استفاده از فعالیتهای فرهنگی با تحلیل پاسخ در پیش آزمون، تعداد(نفریا44.2درصد)گزینه دوباردرماه، را انتخاب کردند.این تعداد در پس آزمون تغییر یافته به طوریکه تعداد(45 نفر یا 52.3درصد)گزینه سه باردر ماه با بیشترین درصد، بوده اند، در مقایسه با پاسخ دهندگان در پیش آزمون و پس آزمون تعداد امانت ماهانه افزایش یافته است بنابراین میزان علاقمندی به مطالعه سیر صعودی داشته است. بعد از آزمون فرضیه اول پژوهش، ازطریق آزمون مقایسات زوجی مبنی بر تاثیر برنامه های فرهنگی در ارتقاء میزان امانت و علاقمندی مطالعه، بین دانش آموزان مورد تایید قرار گرفت به گونه ایکه تفاوت معنادار بین پاسخ ها درپیش آزمون و پس آزمون دیده شد. همچنین بعد ازآزمون فرضیه دوم با آزمون کای دو مبنی بر تاثیراجرای فعالیتهای فرهنگی با رعایت انگیزه های درونی و فعالیتهای فرهنگی (همراه با) رعایت انگیزه های بیرونی نیز مورد تایید قرار گرفت. با توجه به p- مقدار = 0.006 و کمتر بودن آن از 0.01، می توان نتیجه گرفت که در سطح معناداری یک درصد ارتباط معناداری بین تاثیر فعالیتهای فرهنگی با رعایت انگیزه های درونی و فعالیتهای فرهنگی همراه با رعایت انگیزه های بیرونی وجود دارد. اصالت/ارزش: این پژوهش در زمینه تاثیر فعالیت های فرهنگی بر ارتقاء میزان امانت و ایجاد علاقمندی بر مطالعه در بین دانش آموزان است. نتایج این پژوهش می تواند به مسئولان کتابخانه های عمومی در برنامه ریزی وتهیه فعالیت های فرهنگی به منظور تشویق فرهنگ مطالعه در بین دانش آموزان یاری نماید.