ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱۶۱ تا ۱۸۰ مورد از کل ۵۲۵ مورد.
۱۶۲.

انضمام در زبان فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: کاربردشناسی فعل مرکب انضمام گزاره های مرکب فرایندهای ساخت واژه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۵۹ تعداد دانلود : ۷۲۴
این پژوهش ضمن معرفی رویکردهای مطرح در خصوص انضمام، به بررسی انضمام در زبان فارسی پرداخته است. در این پژوهش با استناد به برخی از صورت های انضمام در زبان فارسی، استدلال شده است که هیچ کدام از رویکردهای نحوی و واژگانی نمی تواند به درستی پدیدة انضمام را در زبان فارسی توجیه کند. داده های زبان فارسی نشان می دهند که رویکردی می تواند پدیدة انضمام را تبیین کند که عوامل کاربردشناختی را در این پدیده لحاظ کند. در این پژوهش همچنین استدلال شده است که انضمام و ترکیب، هر دو بر روی یک پیوستار قرار دارند و نمی توان آن دو را کاملاً از یکدیگر جدا دید. در این پژوهش استدلال شده است که دامنة انضمام در زبان فارسی گسترده است و اشکال مختلفی را در بر می گیرد؛ از آن جمله می توان به انضمام اسم به فعل ساده، انضمام فعل به فعل مرکب، انضمام اسم + گروه حرف اضافه + فعل مرکب یا ساده، انضمام اسم در جملة دو مفعولی، انضمام گروه حرف اضافه اشاره کرد.
۱۶۳.

خاصیت ترکیب پذیری کلمات در ساختار گروه واژه های روسی

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: گروه واژه خاصیت ترکیب پذیرى نسبت نحوى کلمه اصلى گسترش دهنده

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی نظری ساخت واژه (صرف)/ واژگان شناسی
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی نظری نحو
تعداد بازدید : ۱۶۵۵ تعداد دانلود : ۹۸۹
خاصیت ترکیب پذیرى کلمات از جمله موضوعاتى است که در علم نحو روسى به هنگام بر رسى نحوهء ترکیب کلمات با یکدیگر مورد مطالعه و بررسى قرار مى گیرد ویژگی ترکیب پذیرى کلمات را مى توان در دوسطح متفاوت زبان، یعنى در دو سطح معنا و دستور مشاهده نمود. زباشناسان روس خاصیت ترکیب پذیرى کلمات را در درون "گروه واژه هاى وابستگى " مورد مطالعه و بررسى قرار داده و بر این اساس در درون تمامی گروه واژه های وابستگى، کلمه اى را به عنوان "کلمهء اصلى " و کلمه دیگر را تحت عنوان "گسترش دهنده " مشخص مى نمایند. در گروه واژه هاى وابستگى، میان کلمات اصلى و گسترش دهنده ها نوعى رابطهء معنایى وجود داردکه "نسبت نحوى " نامیده مى شود زبانشناسان روس نسبت نحوی موجود میان کلمات در گروه واژه را به عنوان معناى کل گروه واژه در نظر مى گیرند و بر این اساس، گروه واژه ها را به چند نوع تقسیم بندى مى کنند. مقاله حاضر ماهیت و نحوهء عملکرد خاصیت ترکیب پذیرى کلمات در ساختار گروه واژه هاى روسى را مورد بررسی قرارمی دهد.
۱۷۱.

مقایسة روابط معنایی درون زبانی اسامی در فارس نت، یورونت و وردنت پرینستون(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: رابطة معنایی معناشناسی واژگانی شبکة واژگانی وردنت پرینستون فارس نت یورونت

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی نظری ساخت واژه (صرف)/ واژگان شناسی
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی نظری معنی شناسی
تعداد بازدید : ۱۶۳۷ تعداد دانلود : ۶۵۴
در این پژوهش، روابط معنایی درون زبانی اسامی در سه شبکة واژگانی فارس نت، یورونت و وردنت پرینستون را مقایسه کرده ایم. برای این منظور، ابتدا شبکة واژگانی و روابط موجود بین واحدهای سازندة آن و سپس روابط معنایی موجود بین دسته های هم معنای اسم در شبکة واژگانی را معرفی کردیم. در این پژوهش، می کوشیم به این سؤالات پاسخ دهیم که آیا تفاوتی ازلحاظ نوع و تعداد روابط بین این سه شبکة واژگانی وجود دارد و درصورت وجود تفاوت، علت آن چیست. پژوهش حاضر پژوهشی توصیفی-تطبیقی است و نتایج مقایسه نشان داد که با اینکه چند رابطة محدود استخوان بندی این سه شبکة واژگانی را شکل می دهند و بین این سه شبکه مشترک هستند، روابط دیگری وجود دارند که بر اطلاعات موجود بین دسته های هم معنا و درنتیجه بر قدرت و کارایی این ابزارها در پردازش زبان طبیعی می افزایند؛ هرچند بیش ازحد بودن آن ها خود به کاهش توانایی محاسباتی منجر می شود و به همین دلیل در فارس نت، تعداد روابط متعادل تر انتخاب شده است. یافته های این پژوهش در ساخت شبکه های واژگانی دیگر، ازجمله شبکه های واژگانی تخصصی، به کار می رود.
۱۷۵.

بررسی ترجمهء لغات و اصطلاحات اسلامی (فارسی- فرانسه)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: اسلام نقد ا صطلاحات اسلامى تر جمه معا دل گذ ا رى نویسه گر د انى

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی نظری ساخت واژه (صرف)/ واژگان شناسی
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی علوم مرتبط ترجمه شناسی
تعداد بازدید : ۱۶۲۰
در این مقاله سعى شده است ترجمه لغات و اصطلاحات اسلامى در زبان فرانسه بررسى و نقاط ضعف و قوت آن ها با تجزیه و تحلیل فرهنگ هاى لغت معتبر مشخص شود. یکى از شاخص هاى مهم تفاوت ترجمهء متون وجود لغات و اصطلاحات تخصصى است. در نتیجه مترجم متون اسلامى باید به این اصطلاحات تسلط داشته باشد و به درستى از آن ها استفاده کند. استفاده از نویسه گردانى و آوانگارى لغات و اصطلاحات، به فهم بهتر مطالب کمک مى کند، در نتیجه دانشجویان باید با این قواعد و فنون آشنا شوند. در صورتى که قواعد نویسه گردانى رعایت نشود، خواندن متن دشوار و گاه نادرست خواهد بود. در نویسه گردانى اسامى و اصطلاحات اسلامى از اسلوبى متفاوت از اسلوب هاى پذیرفته شده در سایر علوم استفاده مى شود. دسته بندى و بررسى لغات و اصطلاحات از ویژگى هاى این مقاله است. براى بررسى دقیق تر واژه ها از فرهنگ هاى تخصصى استفاده شده است.
۱۷۷.

بازیابی واژگانی زبان فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: زبان فارسی واژه سازی بازیابی واژگانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۱۴
در این مقاله ، هدف ورود به مباحث فنی و گاه پیچیده زبان شناسی نیست بلکه بیان یک واقعیت بسیار ساده و در عین حال ، قابل استفاده در امر واژه سازی زبان فارسی است . بدین معنا که با توجه به عملکرد طبیعی زبان برای بی نیاز کردن آن از خیل لغات و تعبیرات و اصطلاحات بیگانه ، طریقی بسیار ساده و در دسترس ، اما تقریبا فراموش شده در اختیار ماست که با شناسایی محققانه آن ، مقداری از مشکل واژه سازی و معادل گزینی برطرف می شود و آن عبارت است از به کارگیری مجدد واژگان کهنتر زبان ، که به دلیل تحولات آوایی و فرآیندهای واجی ، شکل جدیدتری از آنها در زبان پدید آمده است که ...
۱۷۸.

بررسی متغیرهای پیش‌بینی کنندة دانش واژگانی در سطوح مختلف توانش زبانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: آزمون واژه دانش وسعت واژگان دانش ژرفای واژگان وانش زبانی

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی نظری ساخت واژه (صرف)/ واژگان شناسی
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی میان رشته ای ها روان شناسی زبان
تعداد بازدید : ۱۶۱۳ تعداد دانلود : ۸۵۵
در سالهای اخیر شاهد نوزایی تحقیقات علمی در زمینه آزمون دانش واژگانیم (باکمن، 2000). اما توجه بیشتر محققان به بعدگستردگی واژگانی معطوف بوده است و دیگر جوانب این دانش مانند ژرفا، توان پذیرشی- فعال کمتر مورد توجه واقع شده است (رید،2007؛ نیشن، 2001؛ وشه و پریبخت، 1996) پژوهش حاضر به بررسی متغیرهای پیش بینی دانش واژگان بااستفاده از چارچوب سه بعدی هنریکسن (1999) یعنی: گستردگی، ژرفا و پذیرشی- فعال در دو سطح توانش زبانی ضعیف و قوی در بین فراگیران زبان انگلیسی می پردازد. 73 زبان آموز که در دانشگاه و مؤسسات آموزش زبان انگلیسی به تحصیل مشغول بودند، در این پژوهش شرکت کردند. با توجه به میانگین و انحراف معیار در آزمون تافل، آزمودنی ها به دو گروه ضعیف و قوی تقسیم شدند. بعد وسعت دانش واژگانی آزمودنی ها با سنجش اندازه واژگان (نیشن و بگلار 2007) و آزمون واژگان از بسامدهای مختلف (زروا 2005) و بعد پذیرشی– فعال به وسیله ابزاری نوین که برای این منظور طراحی شده بوده، اندازه گیری شد. بعد ژرفای دانش واژگان آزمودنی ها با آزمون سنجش ژرفای واژگان کایان (2002) اندازه گرفته شد. بررسی نتایج آزمون رگرسیون گام به گام، حاکی از آن است که بهترین مدل برای پیش بینی دانش کلی واژگان برای گروه ضعیف مدل تک پش بین اندازه واژگان و برای گروه قوی مدل تک پیش بین دانش افراد از واژه ها با از دسته های بسامدی مختلف است. پژوهش حاضر با بحث درباره یافته ها و پیشنهادهایی برای طراحی آزمون های واژگان خاتمه می یابد
۱۷۹.

بررسی تطبیقی کلمات اختصاری در فارسی، انگلیسی، عربی و ترکی استانبولی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: عربی انگلیسی فارسی کلمة اختصاری ترکی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۱۱ تعداد دانلود : ۹۸۵
یکی از فرایندهای عمده در واژه سازی، اختصارسازی است که در آن یک حرف یا مجموعه ای از حروف جایگزین یک کلمه یا عبارتی طولانی می شود. انگیزة اصلی اختصارسازی را می توان اصل کم کوشی معرفی کرد که بر اساس آن انسان می کوشد با صرف کمترین انرژی بیشترین حجم اطلاعات را انتقال دهد. در این پژوهش، ساختمان و بسامد کلمات اختصاری در چهار زبان فارسی، انگلیسی، عربی و ترکی بررسی شده است. ابتدا وبگاه های اینترنتی چهار کشور جمهوری اسلامی ایران، ایالات متحدة آمریکا، مصر و ترکیه در شش حوزة خبر، سیاست، ورزش، تجارت، علوم و فرهنگ در نظر گرفته شده و برخی متون آنها به طور تصادفی انتخاب شده است. علت انتخاب وبگاه های اینترنتی این است که متون درج شده در این رسانه به طور معمول در صفحة نمایشگر به نمایش درمی آید و استفاده از کلمات اختصاری باعث صرفه جویی در فضای مجازی می شود. متون انتخاب شده برای هر زبان شامل 60000 واژه می باشد و کل پیکره 240000 واژه را دربرمی گیرد. یافته های تحقیق نشان می دهد که زبان انگلیسی از نظر تعداد کلمه (نوع) و نیز بسامد تکرار کلمات اختصاری در جایگاه نخست است و ترکی، فارسی و عربی در رتبه های بعدی قرار می گیرند. بررسی ساختار درونی کلمات اختصاری نیز نشان می دهد که بیش از نیمی از کلمات اختصاری پیکره سه حرفی هستند. تأمل در دو عامل الفبا و ملاحظات رده شناختی چهار زبان مورد بررسی نیز نشان می دهد که عامل الفبا و خط نقش مهم تری در گرایش اهل زبان به ساخت و کاربرد کلمات اختصاری ایفا می کند.
۱۸۰.

کلمات مرکّب راجی براساس طبقه بندی بیستو و اسکالیس

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: توصیفی همپایه زبان راجی فرایند ترکیب تابعی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۱۱ تعداد دانلود : ۶۵۰
یکی از طبیعی ترین روش های گسترش و تقویت واژگان در اکثر زبان های مطالعه شده، روش ترکیب است. هدف این مقاله بررسی فرایند ترکیب در زبان راجی به عنوان یکی از ابزارهای مهم توسعه واژگانی، براساس طبقه بندی بیستو و اسکالیس است.زبان راجی به شاخه مرکزی از دسته زبان های شمال غربی تعلّق دارد که روزگاری دراز در یک قلمرو گسترده مرکزیّت داشته و امروزه نشانه های آن در بخشی از مرکز ایران همچون دلیجان، محلات و نراق دیده می شود. براساس این طبقه بندی، کلمات مرکب زبان راجی را در سه گروه همپایه ، توصیفی و تابعی و هر گروه را در دو دستة برون مرکز و درون مرکز و هر دسته درون مرکز را براساس راست هسته یا چپ هسته بودن تقسیم بندی می کنیم.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان