فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲٬۳۶۱ تا ۲٬۳۸۰ مورد از کل ۳۴٬۷۸۴ مورد.
منبع:
توسعه پایدار شهری سال ۵ پاییز ۱۴۰۳ شماره ۱۶
83 - 102
حوزههای تخصصی:
مدل ابر بلوک ازجمله الگوهای شهری به شمار می آید که در پاسخ به تغییر اقلیم و گسترش پیادره روگستری شهری مطرح شده است. بر همین اساس، هدف پژوهش حاضر، بسط مفهومی مدل ابر بلوک های شهری جهت بهره گیری برنامه ریزان و سیاست گذاران شهری کشور است. پژوهش حاضر ازلحاظ هدف، کاربردی-توسعه ای و ازنظر شیوه جمع آوری داده ها، به صورت توصیفی-تحلیلی است. روش پژوهش حاضر، کیفی و مبتنی بر تحلیل محتوا است. جامعه آماری مشتمل بر مقاله ها، کتاب ها و پایان نامه هایی است که با روش نمونه گیری در دسترس و گلوله برفی، انتخاب شده اند. حجم نمونه شامل 35 منبع است. بر اساس نتایج پژوهش، ازنظر گونه شناسی، 74 درصد منابع پژوهش مربوط به مقاله ها است. ازلحاظ زمانی، بیشترین میزان منابع پژوهش مربوط به سال های 2022 و 2023 است(معادل 49 درصد). بیشترین منابع از پایگاه های داده ای Science Direct and MDPI, Proquest and Researchgate هستند(معادل 74 درصد). رویکرد بیشتر منابع کمی و کیفی است(71 درصد). بیشترین روش گردآوری داده ها مربوط به مطالعات میدانی، مرور ادبیات، مشاهده، مصاحبه، داده های فضایی و تحلیل اسنادی است(84 درصد). روش پژوهش بیشتر منابع شامل تبیین، مطالعه موردی، روش توصیفی-تحلیلی است(80 درصد). بر اساس تحلیل و ترکیب یافته ها ، 101 کد باز در خصوص ویژگی های منحصربه فرد ابر بلوک های شهری شناسایی گردید که در 31 کد محوری، طبقه بندی شده اند. کدهای محوری در شش کد انتخابی مشتمل بر شرایط زمینه ای(محیط ابر بلوک و مینی بلوک)، شرایط علی(زمینه کنش شهری، کاربری اراضی و مورفولوژی شهری، کارکرد شهری، پیچیدگی شهری، تنوع زیستی و سبز شهری، بهره وری متابولیک، وحدت اجتماعی، خیابان انسان محور، خیابان های کامل، خیابان های سالم و خیابان های پایدار)، شرایط مداخله گر(حکمروایی و کاربری ترکیبی)، مقوله محوری(نیازهای بیولوژیکی و فیزیولوژیکی، امنیت، تعلق، احترام، شناختی، زیبایی شناختی و خود شکوفایی)، راهبردها(بازطراحی فضای سبز، باز تخصیص فضا و اعمال محدودیت و حمل و نقل فعال) و پیامدها(بهبود محیطی، کاهش ترافیک، کاهش آلودگی هوا، انسجام اجتماعی، ارتقای سلامتی، اقتصادی)، طبقه بندی شده اند. کدهای انتخابی، مدل مفهومی ابر بلوک شهری را تشکیل می دهند.
نقش شبکه تلویزیون روستایی در پایداری روستاهای کشور(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
جغرافیا سال ۲۲ پاییز ۱۴۰۳ شماره ۸۲
53 - 74
حوزههای تخصصی:
پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش شبکه تلویزیون روستایی در پایداری روستاهای کشور انجام شده است، که نتایح حاصل از آن می تواند برای برنامه ریزان و تصمیم گیرندگان در زمینه ی توسعه پایدار روستایی و شبکه دیداری سراسری روستاهای ایران مفید و موثر بیانجامد. این پژوهش کاربردی و با رویکرد کمی، ماهیت توصیفی-تحلیلی دارد. ابزار اندازه گیری شامل پرسشنامه و بررسی اسنادی بوده و داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS و مدل FARAS تحلیل شده است. نتایج نشان داد که تمام شاخص ها و گویه ها برای سنجش نقش شبکه تلویزیونی روستایی در توسعه پایدار اقتصادی، اجتماعی و کالبدی روستاها از سطح معناداری بالایی برخوردار بوده اند. تحلیل ها با استفاده از آزمون تی تک نمونه ای نشان داد که میانگین امتیازات بالاتر از حد متوسط (عدد 3) است، که نشان دهنده تأثیر زیاد شبکه تلویزیون روستایی بر توسعه پایدار روستاها است. در رتبه بندی شاخص ها با استفاده از مدل آرس فازی، در بعد اقتصادی شاخص های اشتغال، رشد اقتصادی و بهره وری به ترتیب با وزن های 0.434، 0.423 و 0.401، در بعد اجتماعی شاخص های فعالیت ها و امنیت اجتماعی، بهداشت و سلامت، خدمات آموزشی و جمعیت به ترتیب با وزن های 0.450، 0.431، 0.421 و 0.403، و در بعد کالبدی شاخص های کاربری اراضی، کیفیت شبکه معابر، کیفیت زیرساخت ها و کیفیت محیط مسکونی به ترتیب با وزن های 0.440، 0.430، 0.424 و 0.420 بیشترین تأثیر را از شبکه تلویزیون روستایی داشته اند. این پژوهش نشان می دهد که سرمایه گذاری در توسعه شبکه تلویزیون روستایی می تواند نقش مهمی در توسعه پایدار روستاها داشته باشد. بنابراین، برنامه ریزان و تصمیم گیران باید به این موضوع توجه ویژه داشته باشند. بر اساس نتایج این پژوهش، توصیه می شود که برنامه ریزی برای تولید محتواهای تلویزیونی متناسب با نیازهای روستاییان و تقویت زیرساخت های پخش در مناطق روستایی در اولویت قرار گیرد.
هنجاریابی مقیاس سنجش پیاده مداری محیط محله بر مبنای ادراک نوجوانان با رویکرد بهبود فعالیت فیزیکی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
کمبود فعالیت بدنی از نگرانی های عمده در مورد بهداشت کودکان است. محیط کالبدی محله یکی از متغیرهایی است که به نظر می رسد، می تواند سطح فعالیت بدنی و درنهایت سلامت نوجوانان را تحت تأثیر قرار دهد. تا به امروز ابزار سنجش کمی ادراک پیاده مداری محیط محله برای نوجوانان در ایران وجود نداشته است. هدف پژوهش حاضر باز ساخت، رواسازی، پایاسازی و هنجاریابی این سنجه است. برای تحقق این منظور از روش تحقیق توصیفی-پیمایشی با رویکرد تحلیل عامل اکتشافی استفاده شده است. در مرحله پیش آزمون 45 دانش آموز پرسشنامه را تکمیل کردند. ضرایب تمییز، هماهنگی و مقبولیت محاسبه شد. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش آموزان دوره دوم متوسطه منطقه 4 شهرداری تهران است. حجم نمونه شامل 417 نوجوانان 14 تا 17 ساله می باشد. طبق تحلیل ها 7 عامل اصلی امنیت، جذابیت بصری، امکان فعالیت فیزیکی، سلسله مراتب دسترسی، تنوع کاربری نیازهای روزانه، مکان های ورزشی و مکان های تعاملی برای سنجش پیاده مداری ادراکی محیط محله برای نوجوانان شناسایی شده است. محتوای مقیاس اصلی با سازگاری و تعدیل مناسب برای تفاوت های زمینه ای، حفظ شده است. بستر پژوهش و عوامل فرهنگی بر گویه ها و مقولات مؤثر این ابزار اثرگذار است. یافته های پژوهش پایایی سنجه را مورد تأیید قرار می دهد و می تواند برای سنجش نیازهای کاربران و تشخیص اولویت های آنان مورداستفاده قرار گیرد.
تحلیل آسیب شناسی پارک ها و فضای سبز تفریحی شهر آبادان
منبع:
جغرافیا و روابط انسانی دوره ۷ زمستان ۱۴۰۳ شماره ۲۷
153 - 171
حوزههای تخصصی:
پارک ها و فضاهای سبز شهری به عنوان بخشی از فضا های عمومی شهرها و همچنین عرصه اصلی زندگی و فعالیت مردم محلی برای سرگرمی و تفریح، ارتباط و معاشرت افراد هستند. با توجه به اهمیت سطح رفاه اجتماعی و تأمین امنیت پارک ها، در مقاله حاضر به این مسئله با محوریت شهر آبادان پرداخته شد و آسیب ها و تهدید های امنیت اماکن عمومی، پارک ها مورد بحث قرار گرفت. این تحقیق از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ ماهیت، توصیفی و تحلیلی است. اساس مطالعه مبتنی بر مطالعات میدانی (مشاهده مستقیم، مصاحبه و تکمیل پرسشنامه ) می باشد. هدف تحقیق بررسی رابطه بین معیارهای کالبدی، میزان تردد و آسیب های اجتماعی با شاخص امنیت اجتماعی در پارک های مورد مطالعه می باشد. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه شهروندان در گروه سنی بالاتر از 15 سال مراجعه کننده به پارک معلم و قدس شهرآبادان می-باشد. نتایج تحقیق بیانگر امنیت پایین در پارک های مورد مطالعه است. شاخص های مرتبط با آسیب های اجتماعی بالاتر از میانگین می باشد. که گویای وجود آسیب های اجتماعی در پارک های مورد مطالعه است که دلیل آن با توجه به پاسخ پرسش شوندگان به ترتیب اولویت: سرقت، حضورافراد ولگرد و بی سرپناه، نزاع دسته جمعی، توزیع مواد مخدر است. همچنین تمامی فرضیات مورد تأیید قرار گرفتند و نتایج تحقیق نشان دادکه بین معیار های کالبدی ارزیابی امنیت پارک (پوشش گیاهی و...) و شاخص امنیت اجتماعی، بین میزان تردد و امنیت اجتماعی در پارک ها و بین آسیب های اجتماعی و امنیت اجتماعی رابطه آماری معنی داری وجو دارد.
امکان سنجی طرح دهکده گردشگری با رویکرد اکوتوریسم پایدار در شهرستان فریدونشهر
منبع:
جغرافیا و روابط انسانی دوره ۷ زمستان ۱۴۰۳ شماره ۲۷
412 - 434
حوزههای تخصصی:
زندگی شهری و صنعتی عصر حاضر و توسعه سیستم حمل ونقل، سبب افزایش چشمگیر اکوتوریست ها در مناطق طبیعی شده است. شهرستان فریدونشهر علی رغم بازدید گسترده طبیعت گردان، فاقد تمهیدات مطلوب اقامتی و رفاهی مورد نیاز گردشگران است. از آنجایی که این تمهیدات به صورت مدرن و مجتمع اغلب در دهکده های گردشگری ارائه می شود و موقعیت آنها نیازمند استقرار در مکان هایی است که بیشترین کارایی را دارند، لذا دراین پژوهش سعی شده است تا مطلوبترین مکان ایجاد دهکده گردشگری در پهنه شهرستان فریدونشهر ارزیابی محیطی شود. ازاین رو، از طریق تلفیق 9 لایه اطلاعاتی از داده های مکانی اعم از مراکز جمعیتی، شیب زمین، توپوگرافی، طبقات ارتفاعی، تیپ اراضی، شبکه آبراهه ها، حریم رودخانه ها، راه های دسترسی و حریم گسل ها، مکان های مناسب ایجاد دهکده گردشگری پایش گردید. دراین راستا ابتدا کلیه لایه های رقومی که در مکانیابی پهنه های بهینه ایجاد دهکده گردشگری مؤثر بودند تهیه، و به هر کدام از این آنها بر اساس میزان اهمیت وزن داده شد. برای وزن دهی لایه های اطلاعاتی از روش مقایسه زوجی استفاده شد تا در نهایت وزن نرمال شده آنها به دست آید، بعد از وزن دهی، برای تجمیع کلیه لایه های رقومی، اقدام به تبدیل لایه های وکتوری به رستری و سپس با یکدیگر تلفیق شدند. نتایج نشان داد که با توجه به پهنه بندی و شناخت مکان های مستعد ایجاد دهکده گردشگری، بیش از 11 درصد وسعت شهرستان دارای قابلیت ارضی مناسب هستند و اغلب به صورت پهنه های پراکنده در شرق، شمال و شمال غرب قرار گرفته اند که با توجه به مجاورت با مرکز شهر می تواند بستری برای توسعه گردشگری و بهره گیری بهینه گردشگران از محیط بکر طبیعی گردد. در این خصوص ایجاد دهکده ی گردشگری در این محدوده ها، می تواند سبب توسعه گردشگری طبیعت محور در شهرستان فردونشهر و کسب دستاوردهای اقتصادی و محیط زیست پایدار برای مردم محلی شود.
Analysis of the Impact of Smart Tourism on the Sustainable Development of Rural Businesses in Tafresh County, Iran(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش و برنامه ریزی روستایی سال ۱۳ تابستان ۱۴۰۳ شماره ۴۶
83 - 99
حوزههای تخصصی:
Purpose- Rural tourism is considered a potential solution for rural communities to overcome economic challenges; in this context, smart tourism can be viewed as a logical advancement from traditional tourism, providing a balanced approach to revitalizing rural settlements and creating new economic opportunities for farmers and local communities. Accordingly, given that smart tourism can play a significant role in the sustainable development of businesses and the overall economy of villages, the aim of this research is to analyse the impact of smart tourism on the sustainable development of rural businesses in the Tafresh County.Design/methodology/approach- Therefore, this study is applied and employs a descriptive-analytical method, and from a paradigm perspective, it is classified as quantitative research. The required information was collected through both documentary-library and field methods. The statistical population of the study includes 28 villages in Tafresh County. In the field method, a researcher-made questionnaire was used. For data analysis, exploratory factor analysis, one-sample T-test, and the MARCOS multi-criteria decision-making model were utilized.Findings - The results from the exploratory factor analysis indicated that among the five identified factors, social and infrastructural factors in smart tourism have the greatest impact on the sustainable development of rural businesses. The results from the MARCOS decision-making model also showed that the villages of Kookan, Khank, and Naqousan are in a more favorable position regarding the indicators of smart tourism in the sustainable development of rural businesses.
سنجش و مقایسه تأثیرپذیری حس تعلق زائر از حس مکان با تأکید بر مؤلفه های آن در بناهای زیارتگاهی، مطالعه موردی: زیارتگاه علی ابن مهزیار در اهواز(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف از مطالعه حاضر تحلیل و شناسایی عوامل مؤثر بر حس مکان در بناهای زیارتگاهی و ارتقا این عوامل برای درک عمیق تر حس مکان در این بناها است. روش تحقیق توصیفی -تحلیلی بوده و حجم نمونه براساس جدول مورگان 78 نفر تعیین گردید. آنچه این پژوهش را با پژوهش های مشابه متمایز می سازد، تحلیل و بررسی مؤلفه های حس مکان در زیارتگاه علی ابن مهزیار به عنوان شاخص ترین بنای زیارتگاهی درون شهری اهواز است که تاکنون در این زمینه پژوهشی تدوین نشده است. نتایج آزمون پیرسون ضمن تأیید همبستگی تمام معیارها و زیر معیارها با حس مکان، نشان داد. متغیر آرامش و معنویت بالاترین و متغیر امنیت پایین ترین ضریب همبستگی را با میزان حس مکان دارد. طبق نتایج آزمون رگرسیون خطی، ابعاد ادراکی و کالبدی بیش ترین اثر و ابعاد عملکردی و اجتماعی تأثیر کم تری در القاء حس مکان را دارند. نتایج پژوهش نشان داد که علاوه بر چهار مؤلفه کالبدی، معناشناختی، اجتماعی و خدمات، مؤلفه های دیگری بر ایجاد حس مکان در بناهای زیارتگاهی دخالت دارند. بنابراین می توان ضمن توجه به ابعاد پنهان مؤثر، با فراهم نمودن زمینه برای دو مؤلفه کالبدی و معناشناختی به تعمیق حس مکان میان زائران در بناهای زیارتی دست یافت. مؤلفه کالبدی از طریق نشانه ها و نمادها، بافت، مصالح، رنگ، نورپردازی، و مؤلفه معناشناختی از طریق تزیینات مزین به آیات قرآنی، استفاده از نقوش اسلیمی ایرانی و کاشی کاری، می تواند حس آرامش و معنویت در زائرین و در نهایت القای حس مکان و هویت بخشی به اماکن زیارتگاهی را موجب شوند.
بررسی فقهی جرائم مستوجب اعدام با رویکرد تخفیف مجازات در مذاهب حنبلی و شافعی و تطبیق آن با قوانین موضوعه ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
پژوهش حاضر با هدف تطبیق احکام فقهی جرائم موجب اعدام در مذاهب حنبلی و شافعی و تطبیق آن با قوانین موضوعه ایران با رویکرد تخفیف مجازات با روش توصیفی–تطبیقی انجام شده است. این پژوهش موارد قصاص، انواع جرایم حدى، جرایم جنسی، جرایم علیه دین و امنیت اجتماعى و اعدام در تکرار جرایم را مورد بررسی قرار داد. نتایج بیانگر این است که احکام فقهی جرائم مستوجب اعدام در دو مذهب شافعی و حنبلی و همچنین در مواد قانون مجازات اسلامی شباهت های زیادی دارند، اما در برخی موارد تفاوت هایی نیز وجود دارد. به عنوان مثال در هر سه، مجازات سلب حیات برای جرائمی مانند زنا، لواط، محاربه، افساد فی الارض و جرایمی که به عنوان جنایات عمدی علیه نفس و جان انسان شناخته می شوند در نظر گرفته شده است. تفاوتهایی که در دو مذهب و قانون جزا مشاهده می شود اغلب تفاوت در تعداد جرائم مستوجب اعدام و تفاوت در شرایط و احراز جرائم مستوجب اعدام است. به عنوان مثال در قانون مجازات اسلامی ایران، جرائمی مانند قاچاق مواد مخدر، آدم ربایی، تحریف دین، سوء استفاده از قدرت و جاسوسی، مستوجب اعدام هستند، در حالی که این جرائم در فقه شافعی و حنبلی، مستوجب اعدام نیستند. در برخی از جرائم دیگر مستوجب اعدام، شرایط و احراز جرائم در قانون مجازات اسلامی ایران با فقه شافعی و حنبلی متفاوت است.
دالان زنگزور و آینده موقعیت ژئوپلیتیک ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
منطقه قفقاز جنوبی به علت قابلیت های ژئواکونومیک و موقعیت ژئوپلیتیک برای جمهوری اسلامی ایران دارای اهمیت راهبردی است. از این رو، هر عمل و عاملی از سوی بازیگران منطقه ای و فرامنطقه ای آن که منجر به تغییر جغرافیای منطقه شود، می تواند بر مزیت های ژئوپلیتیک ایران اثرگذار باشد و توازن قدرت را به ضرر آن تغییر دهد. حال این پژوهش با روش تحلیلی – توصیفی به واکاوی شکل گیری کریدور زنگزو و اثرات آن بر روی ژئوپلیتیک ایران می پردازد. نتایج پژوهش نشان می دهد، در صورت برتری آذربایجان و تحقق کریدور زنگزور، ضمن تغییر جغرافیایی و ژئوپلیتیک منطقه، پیامدهای سیاسی، اقتصادی و امنیتی برای کشور ایران رقم خواهد زد که آینده موقعیت ژئوپلیتیک کشور را تحت تاثیر قرار داده و از مزیت های برتری ایران به نفع رقبا در منطقه و محیط بین الملل می کاهد. از سوی دیگر این منطقه می تواند عرصه ای برای حضور نیروهای فرامنطقه ای رقیب و دشمن ایران شود. و اینها می تواند ایران را از اهداف ژئوپلیتیک و ژئواکونومیک اش در دستیابی به منطقه ای امن و متوازن در قفقاز جنوبی باز دارد. بنابراین، دالان زنگزور می تواند مقدمه ای برای تهدید امنیت و منافع ملی ایران باشد که کنش و تصمیم راهبردی جمهوری اسلامی ایران را در جلوگیری از بستن مرز تاریخی ایران و ارمنستان را ضروری می سازد.
تحلیل تاثیر فعالیت های تکتونو-کارست در شکل گیری دره های عرضی زاگرس: در محدوده اَوز تا کَرموستج استان فارس(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
هیدروژئومورفولوژی دوره ۱۱ بهار ۱۴۰۳ شماره ۳۸
97 - 80
حوزههای تخصصی:
فرایندهای تکتونو-کارست نقش مهمی در شکل گیری و تغییر لندفرم ها دارند. بعضی از مناطق مانند زاگرس استان فارس، به دلیل قرار گرفتن در منطقه فعال تکتونیکی و همچنین داشتن سازندهای کارستیک، متاثر از فعالیت های تکتونو-کارست هستند. با توجه به اهمیت بررسی تغییرات لندفرمی در برنامه ریزی های مختلف، در این پژوهش نقش فرایندهای تکتونو-کارست در شکل گیری و گسترش دره های عرضی زاگرس فارس از محدوده اَوز تا کَرمُستَج تحلیل شده است. در این تحقیق از تصاویر راداری سنتینل 1، مدل رقومی ارتفاعی 5/12 متر SRTM، نقشه زمین شناسی 1:100000 منطقه و اطلاعات هیدرواقلیمی منطقه به عنوان مهم ترین داده های تحقیق استفاده شده است. مهم ترین ابزارهای مورد استفاده در تحقیق، ArcGIS و GMT بوده است. این تحقیق با توجه به اهداف مورد نظر در دو مرحله انجام شده است که در مرحله اول با استفاده از روش سری زمانی SBAS به ارزیابی وضعیت تکتونیکی منطقه و در مرحله دوم با استفاده از مدل تلفیقی منطق فازی-AHP، به پتانسیل سنجی مناطق مستعد توسعه فرایندهای کارستیک پرداخته شده است. نتایج حاصله از روش سری زمانی SBAS نشان داده است که برخی از دره های عرضی منطقه نسبت به مناطق پایین دست خود در حال فرونشینی هستند و همین مسئله سبب کاهش اختلاف ارتفاع، کاهش سرعت رواناب، ایجاد فرصت لازم برای فرسایش و انحلال و در نتیجه توسعه عرضی این دره ها شده است. همچنین بر اساس نتایج حاصله، تمامی دره های عرضی در طبقه با پتانسیل زیاد یا خیلی زیاد توسعه فرایندهای کارستیک قرار دارند که این مسئله بیانگر نقش فرایندهای کارستیک در شکل گیری دره های عرضی منطقه است. مجموع نتایج حاصله از این پژوهش نشان داده است که شکل گیری و توسعه دره های عرضی در منطقه مورد مطالعه متاثر از عوامل تکتونو-کارست بوده است.
بررسی اهمیت رضایت گردشگران در ارائه خدمات گردشگری و عوامل مؤثر بر آن، مطالعه موردی: هتل های استان سمنان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
صنایع هتلداری یکی از صنایع خدماتی است که برای ایجاد مزیت رقابتی، رضایت مشتریان و به تبع آن وفاداری اهمیت زیادی دارد. طبیعی است که صنعت هتلداری منابع عظیمی را برای جلب رضایت مشتریان خود سرمایه گذاری کنند. ازآنجایی که رضایت مشتری یک فشارسنج حیاتی برای ارزیابی عملکرد هتل است، درک عمیق عواملی که به مشتریان راضی و ناراضی کمک می کنند برای مدیریت هتل بسیار مهم است. بنابراین، هدف از مطالعه حاضر واکاوی عوامل مؤثر بر رضایت گردشگران در ارائه خدمات گردشگری هتل های استان سمنان است و هیجانات مصرف را به عنوان یک عامل کلیدی مهم و اثرگذار بر رضایت گردشگران موردبررسی قرار داده است. پژوهش حاضر، ازنظر هدف، کاربردی و بر اساس روش گردآوری داده ها، توصیفی و از نوع پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش شامل گردشگران مراجعه کننده به هتل های استان سمنان است. به علت عدم دسترسی به آمار دقیق گردشگران داخلیِ واردشده به استان سمنان در زمان انجام پژوهش، 205 گردشگر با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شد که از پرسش نامه های برگردانده شده حدود 189 پرسشنامه قابل استفاده بود. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه و برای تجزیه وتحلیل داده ها از مدل سازی معادلات ساختاری استفاده شد. در این پژوهش، تنها معنی دار بودن رابطه بین کیفیت خدمات و رضایت مشتری به صورت مستقیم مورد تائید قرار نگرفت؛ که این امر می تواند ناشی از تفاوت در جامعه موردبررسی و همچنین شرایط اقتصادی و فرهنگی حاکم بر جامعه باشد. می توان نتیجه گرفت که مدل شاخص رضایت مشتریان با کمک هیجانات مصرف اثر قوی تری برای بررسی سطح رضایت مشتریان دارد.
به کارگیری رویکرد کیفی فراترکیب جهت تدوین مدل پنجره فرصت کارآفرینی در زنجیره تامین گردشگری(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش های جغرافیای انسانی دوره ۵۶ پاییز ۱۴۰۳ شماره ۳ (پیاپی ۱۲۹)
205 - 223
حوزههای تخصصی:
زنجیره تأمین گردشگری آمیزه ای از کسب وکارهایی مختلف است که به صورت زنجیره ای در جهت خدمت رسانی به گردشگران انجام می گیرد و از طرفی کشف و به کارگیری فرصت های کارآفرینانه جهت بهبود و ایجاد کسب وکارها از اصول مهم زنجیره تأمین می باشد. اما فرصت های کارآفرینی در طول زنجیره تأمین گردشگری یک دوره زمانی مخصوص به خود دارند و مطلوبیت آن ها دائمی نیست و بعد از گذشت این زمان فرصت از دست می رود. این دوره زمانی خاص که می توان از فرصت ها بهره برداری کرد پنجره فرصت نام دارد. می توان با شناسایی تغییرات محیطی پنجره های فرصت را شناسایی کرد. هدف این تحقیق شناسایی پنجره های فرصت در طول زنجیره تأمین گردشگری با استفاده از تغییرات محیطی می باشد. بررسی یکپارچه پژوهش ها برای شناسایی شاخص های اص لی مفاهیم در س طوح تحلیل ضرورت دارد. بنابراین در این تحقیق از روش فراترکیب کیفی استفاده شده و از نوع تحقیقات بنیادی می باشد. تعدد مطالعات کیفی در مورد یک پدیده واحد، این امکان را فراهم آورده تا با سنتز این مطالعات، امکان ایجاد تفسیری جدید از پدیده های انسانی و یا اجتماعی حاصل گردد. در این تحقیق تعداد 400 مقاله و کتاب (منابع داخلی و خارجی) بر اساس مطالعه متون و مستندات گذشته موردبررسی قرار گرفته سپس با استفاده از روش مهارت های ارزیابی ضروری، برای پالایش و کنترل کیفیت متون تعداد 50 مقاله نهایی انتخاب شده است. نتایج فراترکیب بیانگر مدل پنجره فرصت در زنجیره تأمین گردشگری است که شامل 8 مقوله اصلی (تغییرات اجتماعی و فرهنگی، صنعت و بازار، فناوری، سیاسی و قانونی، دانش جدید، جمعیت، نقایص بازار و تغییرات اقتصادی) و 30 مؤلفه فرعی می باشد.
مدل سازی شاخص های زیست پذیری شهری با تأکید بر حمل و نقل پایدار شهری، مطالعه موردی: شهر اهواز(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
زیست پذیری یکی از بزرگترین ایده های برنامه ریزی شهری در دوران معاصر است که این موضوع در شهرهای جهان سوم به دلیل نرخ رشد شتابان جمعیت کلانشهری مساله نگران کننده ای به نظر می رسد؛ در کنار موضوع زیست پذیری، زیست پذیری شهری و حمل و نقل پایدار شهری به عنوان رویکردی نوین در برنامه ریزی شهری می تواند بسیاری از مشکلات شهری را پاسخگو باشد. از آنجایی که همه سفرهای شهری با حمل و نقل شهری در ارتباط است به همین منظور برای بهتر زیستن و افزایش کارایی باید با شاخص های زیست پذیری مطابقت داشته باشد. در همین راستا هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی اثرات شاخص های زیست پذیری شهری با تأکید بر حمل ونقل پایدار شهری در شهر اهواز است. جامعه آماری پژوهش حاضر با استفاده از فرمول کوکران 384 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفته اند. تحلیل داده ها از طریق تحلیل همبستگی و الگویابی معادلات ساختاری و با استفاده از نرم افزارهای SPSS و Smart PLS انجام شده است. نتایج مدل سازی معادلات ساختاری نشان داد با توجه به مدل مفهومی آزمون رابطه قوی و معنی داری بین شاخص های زیست پذیری شهری و حمل و نقل پایدار شهری مشاهده شده است (05/0>p) و شاخص های برازش مدل نشان دهنده ی تناسب و برازندگی داده ها با مدل مفهومی پژوهش و تایید مدل است. همچنین نتایج حاصل از آزمون تی تک نمونه ای نشان داد که بیشترین تأثیر بر زیست پذیری شهری مربوط به شاخص مسکن، در حمل و نقل پایدار شهری بیشترین تأثیر شاخص اجتماعی و در نهایت از بین ابعاد زیست پذیری حمل و نقل شهری، شاخص ذهنی بیشترین امتیاز را به خود اختصاص داده اند
تاثیر تبلیغات محیطی بر برند شهر خلاق خوراک رشت(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
گردشگری شهری دوره ۱۱ بهار ۱۴۰۳ شماره ۱
21 - 39
حوزههای تخصصی:
در جهان امروز شهرها برای جذب گردشگران باید به عنوان مکان های خلاقانه شناسانده شوند. در همین راستا خوراک شناسی به عنوان یک عامل کلیدی در رقابت پذیری مقاصد گردشگری نقش مهمی ایفا می نماید. گردشگری خوراک شناسی فرصتی مناسب برای ترویج و تقویت مقاصد گردشگری خاص است. شهر رشت به عنوان شهر خلاق خوراک با توجه به تنوع غذایی ازنظر کمی و کیفی می تواند نقش مهمی در جذب بیشتر گردشگران ایفا نماید. در این میان تبلیغات محیطی می تواند نقش بسیار مهمی بر توسعه گردشگری غذا در شهر رشت و شناساندن بهتر برند شهر خلاق خوراک رشت ایفا نماید. در همین راستا هدف اصلی این پژوهش ارائه تحلیلی از تأثیر تبلیغات محیطی بربرند شهر خلاق خوراک رشت می باشد. روش تحقیق این پژوهش از نوع کمی بوده و جامعه آماری گردشگرانی هستند که حداقل یک بار به شهر رشت سفر کرده اند که از بین آن ها 384 نفر به عنوان نمونه موردبررسی قرار گرفتند. تحلیل داده ها در نرم افزار spss و PLS و با استفاده از آزمون های دوجمله ای و فریدمن انجام گرفته است. نتایج حاکی از آن است که با توجه به نظر گردشگران، شاخص «وفاداری به برند» بالاترین رتبه و شاخص «آگاهی از برند» پایین ترین رتبه را به خود اختصاص داده اند. از طرفی میزان تأثیر شاخص های تبلیغات محیطی بربرند شهر خلاق خوراک 714/0 گزارش شده است. به عبارتی توجه بیشتر به شاخص های تبلیغات محیطی موجب افزایش حضور گردشگران در شهر رشت خواهد شد. در واقع تبلیغات محیطی می تواند در بهبود «آگاهی از برند» و «ترجیح برند» در اذهان گردشگران و در نهایت «وفاداری به برند» جایگاه مهمی داشته باشد.
ارزیابی شاخص های برند مقاصد گردشگری در شهرهای کوچک گردشگرپذیر، مطالعه موردی: شهر لالِجین؛ شهر جهانی سفال(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
گردشگری شهری دوره ۱۱ پاییز ۱۴۰۳ شماره ۳
19 - 35
حوزههای تخصصی:
طی سالیان گذشته شهرهای کوچک با تأکید بر میراث فرهنگی تاریخی و صنایع بومی و دستی، سعی بر برند سازی گردشگری داشته اند. هدف این تحقیق ارزیابی شاخص های برند سازی در شهر لالجین به عنوان یک شهر کوچک است. این شهر به لحاظ شیوه معیشتی، متکی بر هنر سفالگری است و اخیراً تبدیل به یکی از مقاصد گردشگری منحصربه فرد شده است. مدل استفاده شده در این تحقیق، مدل دوبعدی عرضه و تقاضا می باشد. جهت سنجش شاخص های بعد تقاضای گردشگری به پرسشگری از مسافران اقدام شد. برای سنجش بعد عرضه گردشگری نیز به نظرسنجی از ساکنان شهر لالجین اقدام شد. دلیل استفاده از مدل دوبعدی؛ توجه به ذینفعان محلی و مشارکت آن ها و در نظرگیری زمینه های محلی در فرایند برند سازی شهرهای کوچک است. یافته ها حاکی از آن است که در بعد عرضه، پتانسیل های بالقوه گردشگری این شهر در وضعیت مطلوب قرار دارد و شاخص های مربوط به مدیریت و بالفعل ساختن قابلیت ها در وضعیت نامطلوبی می باشد. از منظر تقاضا (ارزش ویژه برند) نیز شهر لالجین دارای وضعیت نسبتاً مطلوبی می باشد. همچنین شهر لالجین به واسطه ویژگی های منحصربه فرد خود در بین گردشگران از نظر شاخص های آگاهی از مقصد و تصویر برند شرایط مطلوبی را داراست اما این شهر کوچک به مانند بیشتر شهرهای کوچک دیگر از نظر خدمات و امکانات گردشگری در وضعیت مطلوبی قرار ندارد. بر اساس آزمون لامبدای ویکلز در بعد عرضه، شناخت روند و گرایش های گردشگری و توجه به آن و در بعد تقاضا، سازوکار افزایش وفاداری گردشگران به برند مقصد بیشترین تأثیر مثبت را در برند گردشگری شهر لالجین خواهد داشت.
تحلیل ویژگی های فردی و روان شناختی کارآفرینان نسبت به راه اندازی کسب وکار الکترونیک: مورد مطالعه استان سیستان و بلوچستان
منبع:
جغرافیا و روابط انسانی دوره ۷ تابستان ۱۴۰۳ شماره ۲۵
673 - 683
حوزههای تخصصی:
بازاریابی تعاملی در عصر اینترنت، شکلی متفاوت به خود گرفته و کاربران می توانند در قالب یک آگهی یا از طریق پست الکترونیکی یا نرم افزارهای کاربردی تعاملی به تجارت بپردازند. امروزه، نقش تجارت الکترونیک، به عنوان یکی از مؤلفه های اصلی اقتصاد دیجیتال در توسعه اقتصادی کشورها محسوب شده و تأثیرگذاری آن بر اقتصاد جهان غیرقابل چشم پوشی است. طی سال های اخیر در کشور ما نیز استفاده از فناوری اطلاعات و تجارت الکترونیکی در بازارها افزایش چشم گیری داشته است. بنابراین، پژوهش حاضر با هدف امکان سنجی و تحلیل تمایل اعضای شرکت های دانش بنیان پارک علم و فناوری استان سیستان و بلوچستان نسبت به تجارت الکترونیک انجام گرفت. نمونه مورد مطالعه در این پژوهش 162 نفر از اعضای شرکت های دانش بنیان در استان سیستان و بلوچستان بود که با استفاده از فن پیمایش و روش نمونه گیری تصادفی طبقه بندی شده انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه بود که روایی صوری آن توسط اساتید دانشگاه شیراز تأیید شد. به منظور پایایی پرسشنامه نیز یک مطالعه راهنما در یک نمونه 30 نفره خارج از نمونه اصلی، از اعضای شرکت های دانش بنیان پارک علم و فناوری استان فارس صورت پذیرفت. نتایج نشان داد که اعضای شرکت های دانش بنیان، تمایل و نگرش مثبتی نسبت به شیوه تجارت الکترونیک دارند. از سوی دیگر همجنین، سواد افراد نسبت به رایانه و اینترنت در وضعیت مطلوبی قرار دارد. لذا، بر اساس یافته های پژوهش پیشنهاد می شود تا دوره هایی کاربردی به منظور ارتقای سطح آگاهی صاحبان کسب وکار از قوانین تدوین شده مربوط به تجارت الکترونیک برگزار شود. همچنین، با افزایش امنیت و حفظ حریم خصوصی، کارآفرینان صاحب ایده، تمایل بیشتری نسبت به راه اندازی کسب وکار الکترونیک خواهند داشت.
شناسایی و اولویت بندی فرصت ها و تهدیدهای استفاده از فنّاوری واقعیت مجازی در گردشگری ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
گردشگری و توسعه سال ۱۳ تابستان ۱۴۰۳ شماره ۲ (پیاپی ۳۹)
139 - 155
حوزههای تخصصی:
امروزه ظهور فنّاوری های دیجیتال صنعت گردشگری را به طرز چشمگیری تغییر داده است که واقعیت مجازی (VR) ازاین دست فنّاوری های مدرن به شمار می رود. فنّاوری واقعیت مجازی، علی رغم ظرفیت های فراوان، هنوز در مقصدهای گردشگری ایران به طور گسترده استفاده نشده است. بنابراین، این پژوهش بر آن است تا فرصت ها و تهدیدهای استفاده از فنّاوری واقعیت مجازی در گردشگری الکترونیکی در ایران را بررسی کند. با توجه به اهمیت صنعت گردشگری در اقتصاد کشورها و تأثیر استفاده از فنّاوری واقعیت مجازی در سازمان های فعال این صنعت، پژوهش حاضر با هدف شناسایی و اولویت بندی فرصت ها و تهدیدهای استفاده از فنّاوری واقعیت مجازی در صنعت گردشگری ایران انجام شده است. این هدف با استفاده از روش تحقیق آمیخته در دو بخش کیفی و کمّی انجام شده است. در بخش کیفی، از روش تئوری زمینه ای و، در بخش کمّی، از روش تحلیل استنباطی استفاده شده است. همچنین، جامعهٔ آماری در بخش کیفی شامل 10 نفر از خبرگان و مدیران و استادان و در بخش کمّی از 45 خبره شامل استادان دانشگاه، مدیران سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان تهران و مدیران آژانس های مسافرتی کمک گرفته شده است. بر اساس نتایج حاصله، فرصت های چهارگانهٔ به دست آمده به ترتیب شامل فرصت های اقتصادی، فنّاوری، اجتماعی و سیاسی هستند که، در میان فرصت های اقتصادی، متغیر امکان تجربهٔ مقصد پیش از سفر در اولویت اول قرار گرفت. همچنین، تهدیدها به ترتیب شامل تهدیدات اجتماعی، اقتصادی و فنّاوری است که، در میان تهدیدهای اجتماعی، متغیر محدود شدن دوستی ها و صمیمیت هایی که در گردشگری سنتی اتفاق می افتد اولویت اول را به خود اختصاص داد.
نقش شبکه های اجتماعی مجازی در مدیریت بحران های آتش نشانی مناطق روستایی شهرستان لالی
حوزههای تخصصی:
زمینه و هدف: این مقاله نقش شبکه های اجتماعی مجازی در مدیریت بحران های آتش نشانی در مناطق روستایی شهرستان لالی را بررسی می کند. جامعه آماری این پژوهش شامل شورای های روستا، کارشناسان بخشداری، دهیار و ساکنین با سواد شهرستان لالی و روستاهای بخش (روستای تراز، روستای پلی، روستای سرکمری، روستای حسین آباد، روستای پاچه کولا، روستای ایرانشهر، روستای سرکولی و روستای انبار سفید) هستند، از جامعه مذکور تعداد 384 نفر به عنوان نمونه آماری به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. روش شناسی: پژوهش حاضر به لحاظ هدف، کاربردی – نظری و از نظر نوع و ماهیت، توصیفی – تحلیلی است. ابزار این پژوهش پرسشنامه محقق ساخته است که از 30 سوال و شامل 5 بعد (بعد آموزشی، بعد مشارکتی واجتماعی، بعد اقتصادی و رفاهی و درنهایت بعد فرهنگی ) می باشد. یافته ها و نتیجه گیری: بعد از تجزیه و تحلیل داده ها با نرم افزار spss و آموس، نتایج نشان داد رگرسیون پیش بینی نقش شبکه های اجتماعی مجازی در مدیریت بحران در ابعاد مختلف (بعد آموزشی، بعد کالبدی و زیر بنایی، بعد مشارکتی واجتماعی، بعد اقتصادی و رفاهی و بعد فرهنگی) در مناطق روستایی شهرستان لالی (0001/0>p و 32/14=F) قابل پیش بینی میباشد. بعد آموزشی 31/0 و بعد کالبدی و زیربنایی با ضریب بتای 17/0، بعد مشارکتی و اجتماعی با ضریب بتای 11/0، بعد اقتصادی و رفاهی با ضریب بتای 31/0 و بعد فرهنگی با ضریب بتای 06/0 می توانند از شبکه های اجتماعی مجازی تاثیر پذیر باشند و مدیریت بحران را کنترل و پیش بینی کنند. همچنین، مقدار R2 نشان می دهد 31% از واریانس مدیریت بحران از نقش و تاثیر شبکه های مجازی روی ابعاد یاد شده قابل تبیین می باشد. همچنین در بخش بیشترین تاثیر و نقش شبکه های اجتماعی مجازی در مدیریت بحران های اتش نشانی طبق نتایج بدست آمده بالاترین میانگین رتبه (99/3) به بعد کالبدی و زیر بنایی اختصاص دارد که بدین معناست که مهم ترین شاخص از نظر کارشناسان، شورای شهر، دهیار و ساکنین با سواد بشمار می رود. بعد از ویژگی فوق، مهم ترین شاخص ها به ترتیب عبارتند از بعد آموزشی، بعد مشارکتی واجتماعی، بعد اقتصادی و رفاهی و درنهایت بعد فرهنگی. مقدار مجذور کای به دست آمده برابر با 83/849 است که در سطح خطای کمتر از 05/. قرار دارد (05/. >P). بطور کلی انتظار می رود رسانه ها و به خصوص رسانه های نوین در دوران بحران تأثیرات گسترده ای بر مخاطبان و جامعه داشته باشند. که در این میان شبکه های اجتماعی می توانند در وضعیت بحرانی نقش مهمی در ایجاد ثبات، صلح و آرامش داشته باشند. شبکه های اجتماعی میتوانند نقش بسیار پررنگی در وضعیت پیش از بحران داشته و در مواقعی از به وجود آمدن بحران جلوگیری کنند. آن هم به دلیل نقش تأثیر گذاری که در سالهای اخیر پیدا کرده اند.
تدوین سناریو های توسعه شهر شاندیز با تأکید بر نظریه شهر اکولوژیک در افق 1410(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
ضعف زیرساختهای لازم برای ایجاد شهرهای اکولوژیک در کشورهای در حال توسعه از یک طرف و عدم اطمینان ناشی از مشکلات محیطی، پیشبینی آینده را با مشکل مواجه کرده است به گونهای که برنامهریزی سنتی دیگر قادر به پاسخگویی نیست. ولی میتوان از روش سناریونویسی در جهت پیشبینی آینده و تبیین جایگزینهای ممکن در شرایط متفاوت استفاده کرد. در این راستا، پژوهش حاضر با هدف توسعه سناریو های محتمل در شکل گیری شهراکولوژیک در شهر شاندیز ستاره گردشگری استان خراسان رضوی، و ارائه راهبرد هایی در جهت رسیدن به شهر اکولوژیک در افق 1410 است. روش پژوهش بر اساس روش ماتریس سناریو می باشد.برای رسیدن به این هدف 6 گام اصلی سناریو نویسی دنبال شد که در این راستا مطالعات کمی و کیفی صورت گرفت. در ابتدا در قالب پرسشنامه ( در دو بعد درجه تاثیر گذاری و عدم قطعیت) از 24 نفر از متخصصین در حوزه شهر اکولوژیک در مشهد نظر خواهی شد و به وسیله آزمون های آماری توصیفی و استنباطی نظیرFriedman عوامل موثر اولویت بندی و سپس پیشرانهای بحرانی شکل دهنده سناریو ها تعیین شد و در جهت تعیین منطق سناریو ها، توسعه سناریوها، بررسی پیامدها و همچنین تعیین راهبردها با ابزار مصاحبه نیمه ساختار یافته با 15 نفر از متخصصین که به روش اشباع نظری انتخاب شدند مصاحبه به عمل آمد. نتایج تحقیق نشان میدهد که سه سناریوی ستاره گردشگری اکولوژیک، شهر گردشگری ماشین مدار ناپایدار و جنگل آهن برای آینده شهر شاندیز در رابطه با شهر اکولوژیک قابل تصور است. در نهایت، راهبردهایی جهت رسیدن شهر شاندیز به سناریو مطلوب ارائه گردیده است.
ارزیابی نقش دفاتر تسهیل گری در توسعه ی محله ای شهر کرمانشاه با رویکرد مشارکتی (مطالعه ی موردی: محله ی جعفرآباد)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
تشکیل نهادهای متناسب با وضعیت فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی یکی از ابزارهای قوی و مؤثر برای تسریع فرایند نوسازی در بافت های فرسوده است. یکی از مظاهر جلب مشارکت شهروندان در نوسازی محلات ایجاد دفاتر تسهیلگری است. با این فرایند مشارکت مردم در زمینه های سیاسی، اجتماعی و اقتصادی می توان به توسعه ی محله ای پایدار دست یافت. محله ی جعفرآباد از جمله محلات حاشیه نشین و فقیرنشین با پیشینه ی اسکان غیررسمی و فرسوده در شهر کرمانشاه به شمار می رود. هدف این پژوهش، ارزیابی نقش دفاتر تسهیلگری در توسعه ی محله ای با رویکرد مشارکتی در محله ی جعفرآباد است. این تحقیق از نظر هدف از نوع تحقیقات کاربردی- توسعه ای بوده و با توجه به روش کار، از ماهیتی توصیفی- تحلیلی برخوردار است. جامعه ی آماری شامل کلیه ی ساکنین محله که براساس سرشماری 1395، برابر 32608 نفر بوده است، همچنین حجم نمونه براساس فرمول کوکران 319 نفر به دست آمده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS استفاده شده است. نتایج نشان می دهد از بین ابعاد توسعه ی شهری، مؤلفه ی پایداری زیست محیطی و پایداری کالبدی به ترتیب بیشترین و کمترین اهمیت و تأثیر را در توسعه ی پایدار شهری محله ی جعفرآباد دارند. همچنین تسهیلگری با تمام ابعاد توسعه ی محلی ارتباط مستقیم و معناداری داشته است و بیشترین همبستگی و ارتباط بین تسهیلگری و عامل اجتماعی- فرهنگی وجود داشته است. بنابراین می توان گفت که هر چه فرایند تسهیلگری در بافت بهتر باشد، توسعه ی محلی نیز از سطح بالاتر و بهتری برخوردار خواهد بود.