درخت حوزه‌های تخصصی

اندیشه سیاسی

ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲٬۶۸۱ تا ۲٬۷۰۰ مورد از کل ۳٬۳۱۴ مورد.
۲۶۸۱.

حکومت دینی و حکومت دموکراتیک (2)

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۶۹
کسانى که حکومت دینى و حکومت دموکراتیک را ناسازگار و غیر قابل جمع مى‏دانند، خواه از طرفداران حکومت دینى و خواه از طرفداران حکومت دموکراتیک، هردو از دو سوى این تناقض یک تعریف و تفسیر دارند و آنها را به دو مقوله ثابت، مطلق و کلیشه‏اى مبدل مى‏سازند. حال آنکه هم دموکراسى و هم حکومت دینى هر دو «گفتمان» هستند و مانند هر گفتمان دیگرى، امرى تاریخى، تحول‏پذیر و نسبى مى‏باشند. بحث حاضر در دنباله سلسله مقالاتى است که در شماره گذشته بازتاب اندیشه تلخیص و تحلیلى آن ارائه شد.
۲۶۸۲.

نواندیشی دینی و مسأله زنان

مصاحبه شونده:
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۶۵
قرائت بینادگرایانه از دین بر ظاهر دین جمود مى‏کند و به روح دین توجه چندانى ندارد. مردسالارى در پیروان ادیان و از جمله در میان مسلمانان، تا حد فراوانى به سبب آن است که بنیان‏گذاران ادیان در مقام تلقى از عالم واقع و چه در مقام ابلاغ تلقى‏شان از عالم واقع به مخاطبان خود، تحت تأثیر فرهنگ زمانه خود بوده‏اند. تفاوتهاى طبیعى میان زن و مرد وجود دارد ولى از این تفاوتهاى تکوینى نمى‏توان تفاوتهاى ارزشى را نتیجه گرفت.
۲۶۸۳.

کنترل و نظارت از دیدگاه حضرت علی (علیه السلام)

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۶۶
در این مقاله بعد از تبیین ضرورت و مفهوم کنترل و نظارت به موانع و مراحل و آثار کنترل و نظارت پرداخته شده و نظارت از دیدگاه امام على‏علیه السلام مورد بررسى قرار گرفته است و اهمیت مسائلى چون ارزشیابى، نظام تشویق و تنبیه، اهداف نظارت و کنترل و برخى وظایف کارگزارانه در رفتار با مردم از دیدگاه امام على‏علیه السلام تبیین شده است.
۲۶۸۴.

علیه ایمان ناواقع گرایانه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۶۳
نویسنده با ذکر لوازم واقع‏گرایى از دیدگاه دان کیوپیت و اشاره به اینکه چنین دیدگاهى از واقع‏گرایى مورد قبول نیست، به نقد افکار وى مى‏پردازد. از نظر دیویس اعتقاد به مسیحیت و واقع‏گرایى با آنچه کیوپیت گمان کرده است، ملازمه ندارد و نظریه او (نظریه اصالت منظر) را خودمتناقض مى‏داند و سرانجام بر وجود خدا به عنوان اصلى اساسى در آیین مسیحیت تأکید مى‏نماید.
۲۶۸۵.

روشنفکری و سنت

مصاحبه شونده:
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۶۶
روشنفکرى، مفهومى است که در مدرنیته ظهور و بروز کرده است و بنابراین در سنجش نسبت میان سنت و مدرنیته، به نسبت میان روشنفکر و سنت نیز برخورد مى‏کنیم. از نظر آقاى ثقفى، کار اصلى روشنفکر، نقد سنت است و نحله‏هاى مختلف روشنفکرى را باید از چگونگى نقدى که نسبت به سنت مى‏کنند شناخت. از نظر وى اینک در وضعیت سنتى نیستیم؛ بلکه در وضع مدرنیته هستیم؛ منتهى برداشتها و رویکردهاى متفاوتى از آن وجود دارد. این را نیز نباید از نظر دور داشت که میان سنت و تجدد یک خط فاصل قاطع وجود ندارد؛ بلکه روشنفکر، جریان سنت را استمرار مى‏بخشد. جدى گرفتن سنت کار اصلى روشنفکر است و باید دائماً با طرفداران سنت و استدلالهاى آنها مواجه شود و به آنها پاسخ دهد.
۲۶۸۶.

معنویت و محبت چکیده همه ادیان است

نویسنده:
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۳۰
معنویت، نحوه مواجهه انسان با هستى است که رضایت باطن را به دنبال دارد و گوهر اصلى دین است. سه مرتبه معنویت عبارت‏اند از عدل و احسان و محبت. انسانهاى معنوى ویژگى‏هایى دارند که در رأس آنها «خود دوستى» قرار دارد.
۲۶۸۷.

مبانی مشروعیت حکومتها

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۳۱
نویسنده ابتدا مفهوم مشروعیت سیاسى و سپس نظریه هاى مختلف درباره مصداق آن را توضیح مى دهد. وى پنج نظریه را بر مى شمارد که سه نظریه آن اختیارگرا و دو نظریه دیگر غیراختیارگرا هستند. از نظر وى، مشروعیت حکومت دینى از نوع مشروعیت غیراختیارگراست. بر هر یک از نظریه هاى اختیارگرا سه انتقاد جدى وارد است که بر نظریه هاى غیراختیاگرا وارد نیست.
۲۶۸۸.

ضرورت فقه و مکانیزم های تحول آن (2)

مصاحبه شونده:
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۹۳
آقاى عابدینى در ادامه این گفتگو اظهار مى‏دارد که احکام تابع مصالح و مفاسد واقعى است. گرچه ممکن است مصالح و مفاسد احکام را نفهمیم، ولى در بحث اجتماعیات چون قرینه‏هاى مختلفى وجود دارد، بیشتر مى‏توان فهمید. در احکام عبادى، اصل بر ثبات حکم است؛ مگر آنکه دلیلى برخلاف آن باشد؛ اما در امور اجتماعى، اصل بر تغییر و تحول احکام شرع است؛ مگر آنکه ثبات حکم اثبات شود.
۲۶۹۰.

دویدن در پی آواز حقیقت

نویسنده:
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۳۶
آقاى ملکیان عقاید دینى را از جمله عقاید تعبدى مى‏داند که هیچ دلیل قاطعى به سود یا زیان آنها اقامه نشده است. وى شک را جزء مقوم ایمان و لازمه اختیارى‏بودن آن مى‏داند و معتقد است که تا یک خلاء معرفتى در کار نباشد، جهش ایمان صورت نمى‏گیرد. وى کارنامه دین را در آزمون آفاقى ناموفق و در آزمون انفسى موفق ارزیابى مى‏کند.
۲۶۹۱.

پرسش از سنت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۲۶
نویسنده مقاله ضمن بررسى معانى سنت در بستر تغییرات تاریخى و فرهنگى، به نشانه‏هاى ظهور و افول سنن اشاره کرده و جایگاه سنت و کارائى آن را در تمدنهاى جدید به بحث پرداخته است.
۲۶۹۲.

آیا دموکراسی لیبرال تجربه موفقی است؟

نویسنده:
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۱۴
نویسنده دموکراسى را حاکمیت مردم مى‏داند و معتقد است در جوامع لیبرال چنین حاکمیتى تحقق نیافته و نمى‏یابد؛ زیرا لیبرالیسم از حکومت انتظار دارد امنیت و آزادى را محقق سازد و گاهى مردم چنین خواسته‏هایى ندارند. بنابراین میان دموکراسى و لیبرالیسم تضاد مى‏افتد. لیبرالیسم در واقع نوعى حکومت الیگارشى (نخبگان) است که اقلیتى را تشکیل مى‏دهند.
۲۶۹۳.

اسلام و غرب؛ دیروز و امروز

نویسنده: مترجم:
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۷۰
نزاع اسلام و غرب، ریشه در عوامل و اسباب بسیارى دارد که براى تحلیل و حل آن باید ابتدا اسلام و غرب را واقع‏بینانه شناخت و با توجه به سیر تاریخى این نزاع و بررسى فضاى جدید پیش‏آمده در تقریر آن، موانع تفاهم این دو را شناخت و با تأکید بر وجوه مشترک به حل این موانع اندیشید.
۲۶۹۴.

نسبت عدالت و قانون

نویسنده:
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۱۵
در این گفتار، مبانى مختلفى که در باب توجیه الزام قانون ارائه شده است، مورد بررسى قرار گرفته و در نهایت، توافق جمعى یا قرارداد اجتماعى به عنوان تنها مبناى مورد قبول پذیرفته شده است.
۲۶۹۷.

داده های وحیانی و یافته های انسانی

نویسنده:
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۵۶
نویسنده مسأله رابطه عقل و ایمان را تبیین کرده، سپس به ذکر پنج راه حلى که هانس فراى، الهى دان آمریکایى ارائه داده است مى پردازد و با ذکر سخنان متعارضى در باب رابطه عقل و ایمان نتیجه مى گیرد که باید این مسأله را که بزرگترین مشکل و مسأله ماست جدى بگیریم.
۲۶۹۸.

فقه حکومتی و مقتضیات زمان

مصاحبه شونده:
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۵۵
دکتر ابوالقاسم گرجى در این گفت‏وگو، به نارسایى فقه حکومتى موجود و ضرورت در نظر گرفتن مقتضیات زمان، مصلحت و توجه به عقل جمعى اشاره مى‏کند.
۲۶۹۹.

گرایشهای روشنفکری دینی و نمایندگان آنها

مصاحبه شونده:
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۲۵
در این گفتگو به تاریخچه و تبیین مفهوم روشنفکرى دینى و دسته‏بندى گفتمانهاى روشنفکرى دینى پرداخته شده است. در این تقسیم‏بندى روشنفکران دینى در پنج گفتمان دینى گنجانده شده‏اند که عبارتند از: گفتمان لیبرالى اندیشه دینى به نمایندگى مهندس بازرگان؛ گفتمان اصلاح‏طلب (رفرمیست) به نمایندگى مرحوم مطهرى؛ گفتمان نوسنت‏گرا به نمایندگى سید حسین نصر؛ گفتمان نولیبرال به نمایندگى سروش و گفتمان رادیکال - انتقادى به نمایندگى شریعتى. نویسنده این گفتمان را بهترین گفتمان معرفى مى‏کند سپس این دسته‏بندى را قابل تطبیق بر روشنفکرى دینى جهان اسلام دانسته است. وى معتقد است که آینده روشنفکرى دینى در ایران بستگى شدید به عملکرد نظام دینى ایران دارد که اگر موفق نباشد روشنفکرى غیردینى بر روشنفکرى دینى مسلط خواهد شد.
۲۷۰۰.

جمهوری اسلامی و سه گفتمان اقتدارگرا، شریعت گرا و قانون گرا

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۹۱
نویسنده مقاله به منظور بررسى روند منازعات جارى کشور، به بررسى سه گفتمان «اقتدارگرا»، «شریعت گرا» و «قانون گرا» مى پردازد. ایشان ویژگى هایى از قبیل اصالت شخص، مشروعیت بخشى فقیه به شریعت و ... را از مشخصات گفتمان اول مى داند و مخالفت با مصالح، مخالفت با تدوین قانون و ... را از ویژگى هاى گفتمان دوم ذکر مى کند. به نظر نویسنده جمهورى اسلامى راهى جز توسل به گفتمان سوم که در آن قانون عالى ترین معیار تنظیم روابط است ندارد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان