درخت حوزه‌های تخصصی

امروزه بازاریابان با شناسایی نیازهای بالقوه مصرف کنندگان، گونه ای از بازاریابی به نام بازاریابی سبز را بنا نهادند که یکی از مهمترین مقوله های آن که در بازاریابی عصر حاضر به سازمان ها در دستیابی به مزیت رقابتی پایدار کمک می کند، برندسازی سبز است. در واقع، یکی از ضروریات موفقیت در کسب و کار رقابتی عصر حاضر، شناسایی عواملی است که بر ارزش ویژه برند سبز مؤثر هستند. از این رو هدف پژوهش حاضر، بررسی عوامل موثر بر ارزش ویژه برند سبز می باشد. جامعه آماری این پژوهش، تمامی خریداران محصولات و لوازم خانگی الکترونیکی در سطح شهر رشت را در بر می گیرد. برای انتخاب نمونه از روش نمونه گیری در دسترس استفاده شده است. جهت جمع آوری داده ها از پرسشنامه استاندارد و به منظور تحلیل داده ها و همچنین آزمون فرضیه های تحقیق از روش مدل یابی معادلات ساختاری استفاده شده است. پژوهش حاضر از نظر روش و ماهیت، از جمله تحقیقات توصیفی- پیمایشی و از نظر هدف، کاربردی می باشد. نتایج حاصل از پژوهش گویای این امر است که رضایت سبز، وفاداری سبز، اعتماد سبز و تمایل به برند سبز عوامل تاثیرگذار بر ارزش ویژه برند سبز به شمار می روند. به علاوه، رضایت سبز تاثیر مثبتی بر وفاداری سبز و تمایل به برند سبز دارد اما تاثیر آن بر اعتماد سبز تایید نشد. همچنین اعتماد سبز، تمایل به برند سبز و رضایت سبز نیز بر وفاداری سبز تاثیر مثبت داشتند و در نهایت نیز، تاثیر مثبتی از جانب وفاداری سبز بر ارزش ویژه برند سبز یافت شد.

این پژوهش به ارزیابی این موضوع می پردازد که چگونه ارزش از دید مشتری، بازارگرایی و مزایای رقابتی بازده سازمانی را در صنعت خدمات دهی (هتلداری) تحت تاثیر قرار می دهد. جامعه آماری این پژوهش از طریق شیوه سرشماری تمامی هتل های دو تا پنج ستاره شهرهای تهران، همدان، مشهد و هتل های سطح استان مازندران انتخاب گردیده اند که تعداد مجموع آنها 206 هتل می باشد. در این تحقیق به کمک مدل معادلات ساختاری تجزیه و تحلیل و آزمون یازده فرضیه پژوهش صورت گرفته است. یافته های تحقیق نشان می دهد در صورتی که مدیران هتل ارزش ها از دید مشتری خود را به درستی درک نمایند هم سیاست مشتری گرایی و هم رقیب گرایی را با توجه به موقعیت و شرایط خود اتخاذ خواهند کرد. زمانی که مشتریان هتل حساس به قیمت باشند، مدیران هتل تمایل دارند تا رقیب گرایی را توسعه دهند. به علاوه هر چقدر مشتری گرایی و رقیب گرایی یک هتل بیشتر باشد می تواند مزایای رقابتی مبتنی بر تفکیک بازار و نوآوری در بازار را توسعه دهد و در انتها مزایای تفکیک بازار و نوآوری در بازار منجر به بازده بیشتر بازار (رضایت بیشتر مشتری و ایجاد سهم بیشتر بازار ) می شود و این امر خود منجر به بازده مالی (سود) بیشتر هتل ها می شود.

اریک یوآکیمزتالر، فوق دکتری از دانشگاه هاروارد، دست کم دوبار به ایران سفر کرده است؛ دومین کنفرانس بین المللی برند (19 و 20 دی ماه 1386؛ تهران) و سومین کنفرانس بین المللی برند (22 و 23 آبان ماه 1387؛ تهران) تالر، روحیه ی ایرانیان را بخوبی می شناسد، سخنرانیهای پرشور او را استادان، دانشجویان، و مدیران ایرانی به یاد دارند که صریح و باجسارت در سالن همایشهای بین المللی صدا و سیما گفت: برند بسازید یا در جهنم کالاهای مصرفی به سر ببرید (برای اطلاعات بیشتر به ""توسعه مهندسی بازار"" سال دوم، شماره ی هشتم، زمستان 1387 مراجعه کنید). برای تکمیل دیدگاههای تالر، یک لوح فشرده را شرکت TMBA به تازگی با زیرنویس فارسی تولید و تکثیر کرده که قابل دسترس و خریداری است. www.MarketingShop.ir

توجه و تمرکز بر مشتری در بازارهای کاملاً رقابتی امروز، عامل حیاتی موفقیت شرکت هاست و تقسیم بندی بازار به بخش های مختلف و ارائه کالاها و خدمات به مناسب ترین بخش ها مهمترین فعالیتی است که منجر به تمرکز بیشتر شرکت ها بر مشتریانشان می گردد. در این پژوهش با استفاده از تکنیک شبکه های عصبی مصنوعی بازار شامپو در منطقه 8 تهران بخش بندی شد. بدین منظور پس از بررسی ادبیات تحقیق 26 شاخص شناسایی شده و با استفاده از شبکه های عصبی خودسازمان ده بخش بندی صورت گرفت و از میان حالت های مختلف خوشه بندی، حالتی انتخاب شد که اعضاء درون هر بخش بازار شباهت حداکثر به هم و اعضاء بین بخشهای مختلف بازار تفاوت معنی داری نسبت به هم داشته باشند. نتایج نشان داد که بخش بندی با 9 خوشه بهترین حالت می باشد. این روش با روش Kمیانگین مقایسه و برتری روش شبکه های عصبی مصنوعی نشان داده شد. در ادامه با استفاده از روش پیشنهادی مبتنی بر روش تاگوچی مهمترین ویژگی هر بخش جهت استخراج اقدامات بازاریابی متناظر استخراج شده است.

خرید وسواسی در سال های اخیر توسط متخصصان بهداشت روانی، مورد توجه ویژه قرار گرفته است. برآورد شده است که دو تا هشت درصد جمعیت، درگیر خرید وسواسی هستند و 80 تا 95 درصد از خرید کنندگان وسواسی، زن هستند [1]. فرآیند خرید باعث شده است که زندگی این دسته از افراد از کنترل خارج شود. و باید توجه داشت که بیشتر این افراد از مشکل خود بی خبرند. با توجه به پیامدهای منفی خرید وسواسی در زندگی افراد، مسئولان باید از طریق، آموزش و پرورش و نهادهای اجتماعی به افراد در رابطه با این مشکل آگاهی دهند و در حوزه مسئولیت اجتماعی، بازاریابان باید دقت کنند که فعالیت های بازاریابی آنها منجر به تشدید این مشکل در جامعه نشود. در راستای تلاش برای شناسایی عوامل اساسی موثر بر خرید وسواسی، پژوهش های پیشین مورد بررسی قرار گرفت و نتایج این بررسی در چهار دسته عوامل زمینه ای: ویژگی های شخصیتی، ویژگی های خانوادگی، اثر منفی و کارت اعتباری خلاصه شد.

خرید های ناگهانی بخش قابل توجهی از فروش را تشکیل می دهند. بنابراین دارای اهمیت خاصی برای بازاریابان و فروشندگان جزء می باشند. هدف از این تحقیق بررسی اثر سه مورد از عواملی است که فرض می شود بر رفتار خرید ناگهانی مشتریان فروشگاه های زنجیره ای تأثیر دارند.این تحقیق از بعد هدف کاربردی، و از حیث روش گردآوری داده ها در زمره تحقیقات توصیفی- پیمایشی می باشد.جامعه آماری تحقیق، مشتریان فروشگاه پروما می باشند که به علت در دسترس نبودن تعداد کل جامعه آماری به صورت نمونه گیری از جوامع نا محدود و از روش نمونه گیری در دسترس استفاده شده است.تعداد افراد نمونه محاسبه شده با استفاده از فرمول کوکران ،267 نفر می باشد. برای گردآوری اطلاعات ابزار پرسشنامه به کار رفته است، که برای سنجش روایی آن، از روش روایی صوری و روایی سازه بهره گیری شده است.برای سنجش پایایی پرسشنامه از روش آلفای کرونباخ استفاده شده است، که آلفای کرونباخ محاسبه شده 94/0 و بیانگر پایایی بالای ابزار اندازه گیری می باشد. مدل فرآیند خرید ناگهانی استفاده شده در این تحقیق، محقق ساخته می باشد. بر این اساس سه فرضیه در نظر گرفته شده که توسط مدل یابی معادلات ساختاری مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته اند. نتایج به دست آمده از تحلیل داده های گردآوری شده نشان داد که: محیط فروشگاه (نور، رنگ، موسیقی، رایحه) بر رفتار خرید ناگهانی مشتریان فروشگاه زنجیره ای تأثیر مثبت دارد. چیدمان و ظواهر فیزیکی (در دسترس بودن کالا، راهنمای غرفه ها، چیدمان کالا، شکل ظاهری ساختمان و پوشش کارمندان) و امکانات و خدمات جانبی (کافه و رستوران، شهربازی، مرکز نگهداری کودکان) بر رفتار خرید ناگهانی مشتریان تأثیری ندارد.

دن کیشوت"" اثر ماندگار میگل سروانتس (1547-1616) دو ترجمه ی زیبا دارد در فارسی، یکی از فرانسه به فارسی که محمد قاضی بر عهده داشت، و دیگری از زبان اصلی یعنی اسپانیایی که کیومرث پارسای بر عهده گرفت. خواندن این اثر برای مدیرانی که دوست دارند مرز ظریف، نزدیک، و چند میلیمتری ""توهم"" و"" آرمانگرایی"" را بشناسند، سودمند است. بویژه آنکه یادآوری می کند چه ساده، اطرافیان می توانند هر لحظه بیشتر و بیشتر آدمی را در دنیای پر از تخیل و توهم ناکجاآبادی، پیش برانند. با وجود این، کم انصافی است اگر نگوییم دن کیشوت، ظرفیتهای بشری را در وجوه گوناگون یادآوری می کند که سخت به آن در این عصر تکنولوژیک نیازمندیم.

رابرت ایست، استاد روانشناسی اجتماعی، استراتژی، بازاریابی و نوآوری در دانشگاه کینگستون (Kingston) لندن، صاحبنظر در ""رفتار مصرف کننده"" است. کتاب او عنوان جالبی دارد: ""رفتار مصرف کننده: ایده های کاربردی در بازاریابی"" که بیشتر یک کتاب درسی است. همچنین کتاب تأثیر تبلیغات و به نمایش گذاری است. گفت وگوی ما با رابرت ایست متمرکز بر کتاب رفتار مصرف کننده: ایده های کاربردی در بازاریابی"" بود. بویژه علائق وی که در سالهای اخیر درباره ی بازاریابی ارتباطات شفاهی دهان به دهان (Word of Mouth) گسترش یافت.

حسادت سازمانی"" هیولای مخربی است که سازمانتان را از درون می بلعد. مدیران برای کاهش ""حسادت سازمانی"" وظایف خطیری بر عهده دارند که از زمان جذب و استخدام آغاز می شود و گستره ی وسیعی از فعالیتها، نحوه ی ترفیع، پاداش و تسهیلات را دربرمی گیرد. قدرت مدیران در آنجاست که بتوانند ""حسادت"" را به ""رقابت"" تبدیل کنند. نخست آنکه ارزیابی دقیقی از خود داشته باشند؛ چراکه اطرافیان بویژه آنها که هر روز با او سروکار دارند،"" رگ خواب"" مدیران را در دست دارند. در چنین وضعیتی، مقیاسهای کارآیی، عملکرد، درآمدسازی، و برندسازی کارکنان می تواند تا حدودی مانع ""جلوه نمایی کوتوله ها"" و ""بله قربان گوها"" شود. پرسشنامه ی ""حسادت سازمانی"" که پیوست این مقاله است تا حدودی راهنمای مؤثری است. با این همه، به گفته ی دانایان بویژه روانشناسان بالینی، ""حسادت"" بیماری مهلکی است که درمان آن ""سخت"" و داروی آن نایاب است. هوشمندی مدیران آزموده آن است که ""حسادت"" را به عنوان یک بیماری مهلک شخصی، به یک ""اقدام جمعی علیه رقبا"" به کار اندازند. به این ترتیب بخشی از ویژگیهای شخصی به عزم جمعی کارکنان سازمان برای پیشرفتهای آتی شرکت بویژه برای پیشی گرفتن از رقبا تغییر مسیر خواهد داد. هم بخشی از این ""خوی انسانی"" ارضا شده، و هم برکات آن در درآمدزایی و سودآفرینی شرکت تأمین شده است.

استفاد از روش های تحقیق کیفی در رفتار مصرف کننده، غالبا در شکل هایی مانند پیمایش های تجربی، مصاحبه های پیش نویس، فرافکنی، ایفای نقش، مصاحبه عمیق و گروه های کانون انجام می گیرد. اما این روش ها تنها بخشی از فرایند تحقیق کیفی را پوشش می دهند. به عبارتی دیگر، عمدتا راهبردهای گردآوری داده ها هستند تا نوعی طرح کیفی مستقل. درک روش شناسی های کمی و کیفی باید با ارجاع و توجه به بنیان های فلسفی و پارادایمی آن ها صورت گیرد، و یک ارتباط منطقی، راهبردی و پارادایمی با سئوالات و کل طرح تحقیق وجود داشته باشد. بنابراین جهت کاهش اختلال های پارادایمی، در صورتی که محقق در پی فهم تجارب، معانی و کسب بینش درباره رفتار مصرف کننده هست بهتر است از طرح های کیفی مانند پدیدارشناسی و نظریه زمینه ای که به نوبه خود دارای زیر طرح های کیفی گوناگون مرتبط هستند استفاده کرد. از این رو در این تحقیق، پس از بررسی نظرات خبرگان قبلی و تحقیقات پیشین درباره پدیدار شناسی، پدیدار شناسی وجود گرا به عنوان یک پارادایم جایگزین و رهیافت کاملا کیفی در مفهوم سازی و مطالعه تجربیات مصرف کننده معرفی شده و ارکان آن بیان می گردد. این پژوهش، با ارایه یک چارچوب فلسفی و روش شناسی کیفی در بازاریابی موجب درک و تفهم دقیق و واقعی تجربیات مصرف کننده برای محققان، کارشناسان و مدیران بازاریابی می شود.

دکتر قاسم زعفرانیان، دانش آموخته ی دانشگاه صنعتی شریف در رشته های مهندسی صنایع، و MBA، دکتری اش را در بازاریابی از دانشگاه منچستر انگلستان دریافت کرده، و هم اکنون استاد بازاریابی دانشگاه لیدز است. گفت وگوی ما با دکتر زعفرانیان نخست با تشریح 3 مدل بازاریابی آغاز شد و بتدریج به موضوع ""بازاریابی خدمات"" آن هم با گرایش به نگاه سوم یعنی ""رویکرد شبکیه ای"" تداوم یافت. ویژگیهای متمایز ""بازاریابی خدمات"" بویژه از ""بازاریابی برای کالا"" با دیدگاه ""رفتار مصرف کننده"" بویژه مشخصه های نسل جوان کنونی توأم شد آنجا که او تأکید داشت محیط ارائه ی خدمت باید مطابق با نوع مشتریان باشد، جوانان و میانسالان نسبت به محرکهای محیطی واکنشهای متفاوتی نشان می دهند. حال و حوصله و هیجانات مشتریان تأثیر بسزایی به تصمیم خرید آنها می گذارد. دکتر زعفرانیان با اصلی ترین دیدگاهش، پیام پرقدرتی را تکرار کرد که دنیای آینده، دنیای خدمات است و این می تواند برای مدیران امروز، و فردا رویکرد مطلوبی برای تنظیم فعالیتها و سازوکارهایشان باشد.

همه پرسی استقلال اسکاتلند از بریتانیا، یک موضوع کاملاً سیاسی بود که توجه بازاریابان را به خود جلب کرد. جالب آنکه این همه پرسی، رأی نیاورد، اما همچنان این پرسش اساسی را پیش روی متخصصان بازاریابی بویژه مدیران بازاریابی شرکتهای بزرگ پدید آورد و آنها را به چالشی جدی برانگیخت که: بهره مندی از ""هویت ملی"" منفعت آور است یا زیان آور؟ اثر حاضر این پرسش را پاسخ داده است که در همه جا، بهره برداری از ""هویت ملی"" سودآور نیست. گاه به عکس، این تأکید و تفاخر بر هویت ملی، عملاً منافع شرکتها را به مخاطره ی جدی خواهد انداخت.

هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر رقابت در بازار محصول بر روی کیفیت سود (اطلاعات) است. به این منظور 110 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در دوره زمانی 1390-1382 با استفاده از رگرسیون داده ها ترکیبی مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج پژوهش بیانگر آن بود که رقابت در بازار محصول تأثیر مثبت و معنی داری بر کیفیت سود (اطلاعات) دارد. لذا می توان چنین گفت که افزایش در رقابت بازار محصول می تواند نقش مؤثری در افشای با کیفیت اطلاعات داشته باشد. به بیان دیگر، این پژوهش بیان می دارد که در یک محیط کمتر رقابتی (متمرکز) مدیران واحدهای تجاری تمایل دارند تا با ایجاد یک فضای اطلاعاتی غیر شفاف هزینه های سیاسی و مالکانه افشای اطلاعات را کاهش داده و مزیت رقابتی خود را حفظ نمایند.

افزایش روز افزون شدت رقابت در بین سازمان های تجاری باعث شده آن ها همواره به دنبال راه هایی برای ورود، بقا و رهبری بازار برآیند . حوزه برند به عنوان یکی از ابزارهای کسب مزیت رقابتی برای سازمان های تجاری به شمار می آید. تحقیق حاضر با هدف دسته بندی خصوصیات برندگذاری از دیدگاه مصرف کنندگان با رویکرد مدل روانشناسی مصرف کننده از برند انجام یافته است. در این زمینه، پس از مطالعه مبانی نظری و پیشینه تحقیق، پنج بعد در سطح فرد- محور مدل روانشناسی مصرف کننده شناسایی و تجزیه و تحلیل شد. این تحقیق از نظر هدف از نوع تحقیقات کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی- پیمایشی می باشد و از پرسشنامه به منظور جمع آوری داده های مورد نیاز استفاده شده است. لازم به ذکر است، در این مقاله به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزارهای اس پی اس اس [1] ، اکسل [2] ، گسترش عملکرد کیفیت [3] و مینی تب [4] استفاده شده است. در این فرآیند از تکنیک کانو [5] برای دسته بندی خصوصیات برند به نیازهای الزامی، عملکردی و انگیزشی استفاده گردید و سپس با استفاده از مدل گسترش عملکرد کیفیت راهکارهای ارضای نیازهای الزامی (که توسط خبرگان بازاریابی ارائه شده بودند) رتبه بندی گردید و پس از آن با استفاده از تکنیک پار تو 20 درصد از راهکارها که شامل ارائه خدمات قبل، حین و پس از فروش و رشد و بهبود مستمر در آمیخته بازاریابی بودند به منظور ایجاد 80 درصدی رضایت پیشنهاد شد [1] SPSS [2] Excel [3] Quality function deployment [4] Minitab [5] Kano

مفاهیم کیفیت خدمات و رضایت مشتریان از جمله مفاهیم مهم و مسئل هساز در نظریه و اجرای بازاریابی است. امروزه باتوجه به گسترش صنعت خدمات در دنیا، توجه به ابعاد مختلف یکفیت خدمات نیز افزایش یافته است و بسیاری از شرک تها در پی آن هستند که سطح یکفی خدمات خود را افزایش دهند و رضایت مشتریان را فراهم آورند. این مقاله، در پی ایجاد مقیاسی برای سنجش کیفیت خدمات ارائ هشده به مشتریان و رضایت آنان از شرکت سایپا بوده و با ایجاد یک مدل ساختاری، رابطه بین متغیرهای مربوط را آزموده است. جامعه آماری این پژوهش، مشتریان و کارکنان شرکت سایپا و نمون هبرداری در آن، به روش تصادفی انجام شده است. همچنین برای تع یین تعداد نمونه آماری برای پژوهش، از فرمول کوکران استفاده شد تا به حد کفایت پرس شنامه توزیع شود. برای مد لسازی، از نر مافزار لیزرل و منطق مد لسازی معادلات ساختاری استفاده شده است. نتایج نشان داد که کیفیت خدمات مشتریان در این شرکت را م یتوان با نُه شاخص، سنجید. همچنین مشخص شد که کیفیت خدمات ادرا کشده مشتریان، اثر مثبتی بر احساس رضایت آنها از شرکت داشته است و مشخص شد شاخ صهای مربوط به کیفیت خدمات نیز، با یکدیگر رابطه مستقیمی دارند.

ناپلئون بناپارت (1769- 1821) نخستین امپراتور فرانسه، هرگز کتابی درباره ی رهبری (Leadership) ننوشت. چارلز دیکنز (1812 - 1870) برجسته ترین رمان نویس انگلیسی پس از شکسپیر نیز، کتاب مستقلی درباره ی بازاریابی ندارد. با وجود این، بر پایه ی مؤلفه های مورد توجه متفکران و اندیشمندان کنونی مدیریت و بازاریابی، رفتارها و نوشته های این دو را می توان با عینک علمی و مقیاسهای طراز اول و نوین جهانی دید. این هر دو آموزه های فراوانی برای رهبران کسب وکارها و مدیران بازاریابی دنیا دارند. با این نگاه، این اثر خواندنی است.

چپ دستها"" یا ""چپ برترها"" هنوز هم در ""جهان"" و هم در ""ایران"" چندان مورد توجه ""بازاریابی"" قرار نگرفته اند. این در حالی است که ""بخش بندی"" و ""تشخیص گوشه های محدود بازار"" بویژه در سالهای اخیر جزو اصلی ترین فعالیتهای بازاریابی است. سالها طول کشید تا برای داوطلبان کنکور که ""چپ دست"" هستند، صندلی مخصوص آنان در جلسات آزمون قرار گیرد. هنوز هم فروشگاههای زنجیره ای تمامی فضاهای خود را بر اساس ویژگیهای رفتاری و حرکتی ""راست دستها"" طراحی و چیدمان می کنند. گو آنکه برخی ""برندهای جهانی"" نظیر مک دونالد گاه به شوخی، گاه به جد، اقداماتی برای عرضه ی همبرگر برای ""چپ دستها"" را شروع کرده اند تا این پیام ویژه را برای این بخش از بازار به گوش ""چپ دستها"" برسانند.

امروزه تبلیغات موبایلی به عنوان یکی از مهم ترین و تأثیرگذارترین فعالیت های بازاریابی مطرح می باشد، زیرا بازاریابان از طریق این رسانه کوچک امکان دسترسی انفرادی و ارتباط مستقیم با کاربران در هر زمان و مکانی را دارند. در همین راستا کسب و کارها باید روی نتیجه بخش بودن پذیرش تبلیغات توسط مشتریان با توجه به گرایشات و نیازهای آنان تمرکز کنند. هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی و تحلیل محرک های فردی تأثیرگذار بر نگرش نسبت به تبلیغات موبایلی می باشد. تحقیق حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر گردآوری اطلاعات از نوع توصیفی-پیمایشی است. مدل مفهومی پژوهش بر مبنای مطالعات نظری بازاریابی و تبلیغات موبایلی طراحی گردید و با استفاده از پرسشنامه داده های مورد نظر از 400 نفر از کاربران تلفن همراه جمع آوری گردید. جهت تجزیه و تحلیل داده ها و تایید مدل از روش مدل سازی معادلات ساختاری (SEM) و تحلیل عاملی تأییدی (CFA) استفاده شد. بر اساس نتایج تحلیل مسیر، ارتباط میان متغیرهای مدل بررسی شد و مشخص گردید شاخص های نفوذپذیری اجتماعی، نوآوربودن، سطح فناوری تلفن همراه و نگرش کلی فرد نسبت به تبلیغات دارای تأثیر مثبت و معناداری بر نگرش فرد نسبت به تبلیغات موبایلی می باشد، درحالی که دانش فرد دارای تأثیر منفی بر نگرش نسبت به تبلیغات موبایلی می باشد.

شناخت بازار دارویی ایران، برای آنها که تمایل دارند به این بازار ورود پیدا کنند، یا آنها که سالهاست حضور جدّی دارند، یک ضرورت است. بررسی اجمالی این گزارش که در ادامه به یک گفت وگو انجامیده است، با تأکید بر ""بازار دارویی ایران"" از واقعیتها می گوید که در نظام دارویی ایران در جریان است، همچنین از محدودیتها. مقایسه ی کشورهایی نظیر هند و حتی کشورهای همسایه نشان می دهد که در ایران باید برای بازار دارویی کشور چاره جویی های فراوانی اندیشید و البته پس از اجرای آن، با ارزیابی منصفانه، اقدامات آتی را عملی کرد.