فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۶٬۵۰۱ تا ۶٬۵۲۰ مورد از کل ۱۱٬۴۲۲ مورد.
معرفى و نقد و بررسى تذکرهء (صبح گلشن)1(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
تذکر ه نویسى در ایران از دیرباز رایج و مورر توجه بوده است. زیرا ایرانیان پیوندى دیرینه با شعر، یعنى کلا م زیباى ظر یف همراه با وزن و آهنگ داشته اند از این روى از سدهء پنجم هجر ى که شر فارسى شکوفا و بالنده گشت همواره مر دم ایران سخن پختهءگویندگان را براى استفاده دیوان یا براى شادى دل خویش جمع نموده و همراه با نام گوینده وسراینده در دفتر وکتاب ثبت و ضبط نمود ه ا ند. گویند نخستین مجموعهء شعر وشرح حال شعراکه اصطلا حأ در ادب فارسى تذکر خوانده مى شود از ابوطاهر خاتونى موفق الدوله است. وى از رجال دربار سلا جقه، در نیمهء دوم قر ن پنجم و نیمهء اول قرن ششم هجرى بوده و کتاب او (مناقب الشعراء) نام داشته است. تذکره (صبح گلشن) اثر سید محترم على حسن خان پهوپال متخلص به (سلیم) نوشته شده به سال 1294 هبرى قمرى است. این تذکر ه شامل شعراى قدیم و همچنین معاصر نویسنده است. وى سبب تألیف این کتاب را چنین مذکور داشته است که: پس از آنکه پدرش سید محمد صدیق حسن خان تذکره (شمع انجمن) را تألیف کرد گروهى که نامشان در آن تذکر ه نیامده بود دلتنگ شده بودند. از این روى به تألیف (صبح گلشن). همت گماشت. این کتاب در سال 1295 هجر ى در پهلوپال هند به طبع سنگی و با قطع وزیرى وکاغذکاهى و خط نستعلیق چاپ و منتشر شده است. از این رو ما بر آن شدیم تا بخشهایى از این تذکر ه راکه موجود بود بازخوانى و بازنویسى کنیم و در دسترس خوانندگان علا قه مند قرار دهیم.
فعلهای ترکیبی، فعلهای بی شخص(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
مقصود از فعلهای ترکیبی فعل «مرکب» نیست، بلکه فعلهایی است که در بعضی ساختهای آنها از فعلهای دیگر به عنوان فعل معین استفاده می شود. چنانکه ماضی بعید مجهول «گشت»، «گشته بود» می شود. از طرفی نیز گونه ای از فعل بی شخص در فارسی بکار میرود که کار فعل مجهول را می کند: «جیب فلانی را ردند» به جای «جیب فلانی زده شد».
بازتاب قشربندی اجتماعی در طنز نسیم شمال و افراشته(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
شکل بندی جوامع بشری به نحوی لایه ای بوده است. در علوم اجتماعی برای توصیف نابرابری ها و توزیع نابرابر ارزش های کمیاب میان افراد یک جامعه از قشربندی اجتماعی سخن می گویند. شاخه جامعه شناسی ادبیات، علیرغم ادبیات پر برگ و بار ایران نوپاست البته پژوهش های جامعه شناسی ادبیات ضروری می نماید، یکی از انواع بررسی های جامعه شناسی ادبیات مربوط به تحلیل محتوای آثار ادبی است که استخراج، طبقه بندی، مضامین اجتماعی، سیاسی فرهنگی و تاریخی آثار ادبی را در بر می گیرد. روش تحقیق این نوشتار، روش اسنادی و تحلیل محتوا می باشد قشرهای مستخرج از مجموعه آثار شاعران مورد بحث بررسی شده اند تا بازنمای واقعیت قشربندی ایران و گیلان زمین در عصر قاجاریه و پهلوی باشد و تاریخ اجتماعی این مقاطع از خلال نوع ادبی طنز، آینگی گردد.
موفق در توصیف روابط خانوادگی
حوزههای تخصصی:
هنر مقابله و دیدگاه هاى ابن ابى الحدید(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
به هنگام جستجو دربارهء فن مقابله به عنوان صنعتى بدیعى درکتاب هاى بلاغت، به دیدگاه هاى متفاوت و گاه مشابهى از علماى بلاغت دست مى یابیم ولى با این حال، ابعادى از موضوع همچنان ناگفته باقى مانده است. نگارنده ضمن تأمل در دیدگاه ها و نظرات ابن ابى الحدید در شرح نهج البلاغه، با وسعت دیدگاه این مولف در تشریح جنبه ها و مسائل گوناگون این فن بدیع (مقابله) و نظر صائب او روبرو شد. از آنجا که وى جمیع آراء مختلف در این باب را به بحث و داورى گذاشته است، بر آن شد تا به طبقه بندى حاصل از تأملات ابن ابى الحدید بپردازد و آنها را در محورهاى زیر جمع بندى کند و مورد بحث قرار دهد: ا) تعریف مقابله، 2) کاربرد مقابله و شرایط آن، 3) دیدگاه شخصى ابن ابى الحدید و نقد ابن الاثیر، 4) تقسیم مقابله از نظر تعداد، 5) نتیجه گیرى و ارزیابى نهایى.
مضامین در حوزهء آهنگ و موسیقى شعر فرخى سیستانى(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
غرض از برانگیختن این بحث بررسى مضامین شعر فرخى است در حوزهء آهنگ و موسیقى و نیز بسامد بحور و اوزان عروضى در دیوان وى. اوزانى راکه شاعر بدانها دلبستگى داشته و در مطاوى دیوان براى مضامین گوناگون از آنها سود جسته است و نیز تحلیل پیوند مضامین با اوزان و موسیقى کلام وى و نشان دادن اوزان به کار رفته در سخن سهل ممتنع این شاعر توانا، سخنورى که در سال 429 هجرى قمرى به روزگارکهولت نارسیده از سراى فانى به دارباقى شتافته است.
دو قصه کهن در بوته نقدی ساختارگرا
حوزههای تخصصی:
دو منظومه از دو اقلیم
حوزههای تخصصی:
برخی دشواریهای متن دیوان ناصرخسرو
حوزههای تخصصی:
موسیقی شعر فرخی سیستانی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
اولین وجه تمایز میان زبان جمعی ارتباطی و زبان فردی شعر، حداقل در شعر سنتی ما موسیقی کلامی است. ابزار آفرینش موسیقی شعر، از سه بعد قابل بررسی است: وزن عروضی، قافیه و ردیف، و تکرارهای آوایی درون ابیات. به طور کلی موسیقی شعر فرخی سیستانی، به جهت موقعیت زندگانی شاعر و همزیستی با دربار غزنوی، شاد و پرسرور است. بحر رمل پرکاربردترین وزن عروضی در دیوان اوست. آنچه تحت عنوان بحر نامطبوع مطرح می شود در میان اشعار او بسیار نادر و فقط محدود به دو قصیده اوست که گویا برای انجام وظیفه و رفع تکلیف سروده شده چرا که روحی سرد و ساکت بر فضای آن حاکم است و شور و حال عاطفی در آن دیده نمی شود. کاربرد ردیف در قصاید او آمار چشمگیری ندارد اما در 14 قصیده مردف، توانایی و تسلط کامل شاعر در استفاده از ردیف جلوه گر شده است. قافیه مختوم «ر» در قصاید او بالاترین بسامد را دارد و تقریباً تمام ممدوحان او در ین قصاید حضور دارند و قصیده معروف توصیف داغگاه امیرابوالمظفر چغانی نیز جزو همین قصاید مختوم به اوج «ر» است. علاوه بر موسیقی حاصل از بحور عروضی و قافیه و ردیف، در درون بیت ها هم موسیقی حاصل از واج آرایی، تکرار نحوی، جناس، تنسیق صفات، ردالصدر علی العجز و ردالعجز الی الصدر، و قلب مطلب گوشنوازی می کند که آوامندی آن از رهگذر تکرارهای آوایی ایجاد شده است. بنابراین تکرارها در موسیقی آفرینی شعر شاعر، نقش کارآمدی داشته خوشنوایی را با هماهنگی و نظم خطی همراه می سازند.
نیم نگاهی به بدیع نو
حوزههای تخصصی:
نقد و بررسی: بررسی و نقد «معرفی میراث مخطوط»
حوزههای تخصصی:
پس از بابل
حوزههای تخصصی: