مطالب مرتبط با کلیدواژه

شعر فارسى


۱.

معرفى و نقد و بررسى تذکرهء (صبح گلشن)1(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: هند تذکره نویسى شعر فارسى صبح گلشن تذکرهء

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۷۲ تعداد دانلود : ۵۸۲
تذکر ه نویسى در ایران از دیرباز رایج و مورر توجه بوده است. زیرا ایرانیان پیوندى دیرینه با شعر، یعنى کلا م زیباى ظر یف همراه با وزن و آهنگ داشته اند از این روى از سدهء پنجم هجر ى که شر فارسى شکوفا و بالنده گشت همواره مر دم ایران سخن پختهءگویندگان را براى استفاده دیوان یا براى شادى دل خویش جمع نموده و همراه با نام گوینده وسراینده در دفتر وکتاب ثبت و ضبط نمود ه ا ند. گویند نخستین مجموعهء شعر وشرح حال شعراکه اصطلا حأ در ادب فارسى تذکر خوانده مى شود از ابوطاهر خاتونى موفق الدوله است. وى از رجال دربار سلا جقه، در نیمهء دوم قر ن پنجم و نیمهء اول قرن ششم هجرى بوده و کتاب او (مناقب الشعراء) نام داشته است. تذکره (صبح گلشن) اثر سید محترم على حسن خان پهوپال متخلص به (سلیم) نوشته شده به سال 1294 هبرى قمرى است. این تذکر ه شامل شعراى قدیم و همچنین معاصر نویسنده است. وى سبب تألیف این کتاب را چنین مذکور داشته است که: پس از آنکه پدرش سید محمد صدیق حسن خان تذکره (شمع انجمن) را تألیف کرد گروهى که نامشان در آن تذکر ه نیامده بود دلتنگ شده بودند. از این روى به تألیف (صبح گلشن). همت گماشت. این کتاب در سال 1295 هجر ى در پهلوپال هند به طبع سنگی و با قطع وزیرى وکاغذکاهى و خط نستعلیق چاپ و منتشر شده است. از این رو ما بر آن شدیم تا بخشهایى از این تذکر ه راکه موجود بود بازخوانى و بازنویسى کنیم و در دسترس خوانندگان علا قه مند قرار دهیم.
۲.

بازتاب امثال قرآن در اشعار دیوان فیض (عنوان عربی: دراسة مقارنة بین نظرة سعدی ومفکری الغرب حول ظاهر الأفراد وباطنهم)

کلیدواژه‌ها: قرآن سعدی آیه مثل شعر فارسى فیض کاشانى اثرپذیرى السیرة تدبیر الاستنتاج الصورة الآدمیة المکر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۰۳ تعداد دانلود : ۷۲۵
دانشمند برجسته ایرانى، فیض کاشانى که از نوابغ علمى عصر خویش به شمار مى رفت، نه تنها در علوم عقلى و نقلى از تبحر و تضلعى خاص برخوردار بود، بلکه در حوزه ادب و عرفان دستى توانا داشت و به موازات آثار علمى گرانقدرش، دیوان شعرى از خود به یادگار نهاد که مضامین بکر حکمى، عرفانى و توحیدى مبتنى بر دو اصل متین قرآن و حدیث به وفور در آن یافت مى شود. هدف از نگارش و تدوین این مقاله، بررسى میزان تاثیر امثال قرآن در اشعار دیوان فیض است. ابتدا هر بیت از دیوان که به زیور مثلى قرآنى آراسته است، استخراج و سپس ذیل مثل مورد نظر ذکر مى شود و در پى آن، از گستره جغرافیایى کاربرد مثل و وجوه اغراض عملى مترتب بر آن سخن مى رود. بدیهى است که مجموعه مثل هاى تاثیرگذار بر اساس ترتیب قرآنى سور و آیات تنظیم شده است.چکیده عربی:یحاول الأفراد دائما تقدیم صورة جیدة عن أنفسهم للآخرین وذلک لأنهم یهتمون بآراء الغیر. ویمیل الأفراد إلی تقدیم صورة إیجابیة، إلی جانب طموحهم إلی قبول الآخرین وجلب آراءهم الإیجابیة، بغض النظر عن منافع شخصیة معینة. تزخر حیاة الإنسان بمواقف یواجه الفرد مشاکل إذا لم یستخدم فن تدبیر الاستنتاج فی تعامله واحتکاکه بالآخرین.ویجب علی الأشخاص الذین یبحثون عن العلاقات الجیدة المؤثرة أن یبدعوا فی اختیار الکلمات ونبرات الصوت وحرکاتهم الظاهریة، وذلک لیعرضوا صورة أکثر قبولا. فالأشخاص دون انتباههم یخلقون عن طریق ملابسهم وکلامهم و... صورة فی ضمیر المخاطب، قدتکون إیجابیة وقدتکون سلبیة.وقدیتصور البعض أن تقدیم الصورة الجیدة یرتبط بحظوظ الأشخاص إلا أن الأمر لیس کذلک. ویعتقد مفکرو الغرب أن تدبیر الاستنتاج مهارة یمکن للأشخاص معرفتها واستخدامها. غیر أن سعدی الشیرازی الذی یهتم بالباطن أکثر اهتماما، یعتقد أن علی المرء إصلاح باطنه دون أن یزین ظاهره للآخرین وذلک لأنه إذا کان یمتلک الکفاءات اللازمة فإن تلک المحاسن سوف تظهر تدریجیا للآخرین ویکتفی بظاهر الأشخاص فی التعامل معهم ولایستحسن دخول التفاصیل فی هذا المجال. یهدف هذا المقال إلی دراسة نظرة مفکری الغرب وسعدی الشیرازی فی هذا المضمار.