درخت حوزه‌های تخصصی

پژوهش حاضر، برای بررسی یادگیری افعال کمکی انگلیسی در زبان آموزان فارسی زبان صورت گرفته است؛ بدین منظور، 34 زبان آموز سطح متوسط و 33 زبان آموز سطح پیشرفته انتخاب شدند. سطح توانایی این فراگیران، با استفاده از آزمون های انتخاب صحیح و ترجمه سنجیده شد. این زبان آموزان مشکلات زیادی در به کارگیری صورت های ساده و کامل فعل کمکی would داشتند. علاوه بر آن، عدم تمایز بین افعال کمکی اجباری should، must و have to را نیز می توان یکی دیگر از مشکلات زبان آموزان به حساب آورد. با تو جه به مطالب ذکر شده و از مقایسه این دو گروه، می توان نتیجه گرفت که ساختارهای ربطی زبان انگلیسی که در زبان فارسی وجود ندارند، برای زبان آموزان حتی در سطح های بالاتر هم مشکل-آفرین اند. این یافته ها با ادعاهای مطرح شده در نظریه ی انتقال کامل/دسترسی کامل تناقض دارند که مبنی بر به کارگیری هم زمان زبان اول و قواعد زبانی در سطوح اولیه آموزشی است. واژگان کلیدی: افعال کمکی، افعال اجباری، افعال احتمالی، افعال تمایلی، نظریه انتقال کامل/دسترسی کامل.

در این مقاله تلاش می شود تا به تحلیل زبان شناختی و ادبی شعری از بهمن علاءالدین (شَوِ چهارده «شب چهارده») و شعری در ستایش وی از فیض الله طاهری اردلی (تا لَوتِه غزل خونِ کُنی باز به آواز «تا لب غزل خوانِ خود را به آواز می گشایی») پرداخته شود. بدین منظور، ابتدا این اشعار به خط بختیاریِ پیشنهادی آنونبی و اسدی (2018) ترانویسی شد؛ سپس ترجمه فارسی و انگلیسی و «میان نویسی» ( interlinearization ) آن ها ارائه گردید. به دنبالِ آن، تحلیل زبان شناختی این دو شعر با تمرکز بر ساخت های واجی و دستوری آمده است. ازآنجایی که بختیاری گونه های متعددی دارد، این تحلیل ها، تفاوت های زبانی بین این دو شعر را برجسته ساخته است. از چشم انداز ادبی، تلاش شده است به مهم ترین ویژگی های زبانی، صوَر خیال و آرایه های ادبیِ مطرح در اشعار پرداخته و تحلیلی از آن ها ارائه شود.

هدف این مقاله بررسی شباهت حروف الفبای فارسی و تأثیر آن بر رخ دادن خطای دیداری هنگام خواندن و استخراج ماتریس ابهام برای حروف با رویکردی واج شناختی است. ارائه دسته بندی جدیدی از الفبا مبتنی بر شباهت حروف، می تواند به کنترل خطاهای خواندن ناشی از شباهت حروف، کمک کند. با استفاده از نرم افزار ای-پرایم و روش «انتخاب اجباری تناوب دوتایی» آزمایشی متناسب با دستگاه خط و واج شناسی زبان فارسی طراحی شد. 55 جفت کمینه نوشتاری متناسب با آزمون انتخاب شد. به شرکت کنندگان رشته همخوان-واکه ابتدای محرک ثانویه به عنوان پیش نمایش و سپس کلمه هدف و پس نمایش عرضه شد. در پایان، کلمه هدف و محرک ثانویه به نمایش درآمدند تا تشخیص کلمه هدف توسط شرکت کنندگان اندازه گیری شود. با بررسیِ همزمانِ درک دیداری و واجیِ شرکت کنندگان، یافته های آماری نشان دادند که کلمات دارای حروف شبیه در مقایسه با کلمات دارای حروف غیرشبیه بیشتر اشتباه می شوند.

این پژوهش به ماهیت معنی شناختی افعال حرکتی زبان مازندرانی با تأکید بر الگوی غالب برای توزیع اطلاعات مربوط به شیوه مسیر و حرکت، چگونگی بازنمایی اطلاعات چندگانه مسیر و اطلاعات چندگانه شیوه می پردازد. از آنجاکه تقریباً همه پژوهش ها در مورد معنی شناسی افعال حرکتی زبان ها و گویش های ایرانی با تکیه بر رویکرد شناختی و الگوهای واژگانی شدگی تالمی (1985 و 2000ب)، درباره زبان فارسی انجام گرفته اند، پژوهش حاضر می تواند گامی در راستای پر کردن این خلأ در زمینه دیگر زبان ها و گویش های ایرانی و نقطه شروعی در این رابطه باشد. رویکرد این پژوهش به فعل های حرکتی زبان مازندرانی به ویژه افعال غیرساده همسو با دیدگاه ازکیا و همکاران (1394) در باب فعل غیرساده حرکتی در زبان فارسی در چارچوب الگوهای واژگانی-شدگی شکل گرفته است. در پژوهش حاضر، افعال ساده و غیرساده واژگانی شده در یک گروه و در برابر افعال غیرساده تابع دار قرار می گیرند. 140 فعل حرکتی پیکره این پژوهش شامل 39 فعل ساده، 57 فعل غیرساده واژگانی شده و 44 فعل غیرساده تابع دار هستند. پرسش اصلی این پژوهش آن است که الگوی غالب برای توزیع اطلاعات مربوط به شیوه، مسیر و حرکت در زبان مازندرانی چیست؟ در نتیجه این پژوهش می توان به این نکته اشاره کرد که در زبان مازندرانی نمی توان الگوی غالبی برای توزیع اطلاعات مربوط به شیوه، مسیر و حرکت تعیین کرد. افعال حرکتی تقریباً به یک میزان این اطلاعات را واژگانی می کنند. بر اساس این پژوهش، از 140 فعل حرکتی مازندران تعداد 96 فعل (57/68 درصد کل افعال) واژگانی شده اند و 44 فعل (43/31 درصد کل افعال) تابع دار هستند.

با مقایسه ساختار زبانی القاب در شاهنامه با ساختارهای مشابه در آثار ادبی سنت حماسی کلاسیک غربی ، می توان به شباهت های بسیاری دست یافت که همه آنها نشان دهنده یک سنت فرهنگی و زبانی مشترک در بین مردم هند و اروپایی است که بر اساس کارکردهای مشابه در نشانه شناسی است. یکی از مهمترین ویژگیهای شاهنامه ، که از نظر زبانی قابل مقایسه با اپوهای کلاسیک است ، فرمولهای حماسی است. این عناصر اغلب با تکرار و تأکید همراه هستند و به منظور شکل گیری اثر حماسی اغلب ظاهر می شوند. تاریخچه فرمول های حماسی در ادبیات کلاسیک غربی به هومر برمی گردد. کارکردهای زبانی فرمول های حماسی نیز نقش مهمی در شاهنامه فردوسی ایفا می کند ، اما شیوع آنها از نظر ساختار عروضی و سنت های ادبی رایج در حماسه های فارسی با هومر و ویرژیل متفاوت است. یکی از روشهای متداول برای استفاده از فرمولهای حماسی ، قرار دادن القاب به عنوان عناوین و ویژگیهایی است که پس از نام قهرمانان آمده است. در این ساختارها با کمک تکرار ، نویسنده تأثیر گفتار را بر مخاطب افزایش می دهد. . در مقاله حاضر ، ما سعی کرده ایم تا آثار زبانی کاربرد فرمول های حماسی در ادبیات غرب را در مقایسه با شاهکار فردوسی به عنوان برترین مدل حماسه فارسی بسنجیم. در رویکرد تحقیق بین رشته ای ما ، هدف ما تجزیه و تحلیل عملکردهای مختلف این ساختارها به ویژه از دیدگاه تحلیل گفتمان بود.

نشانه شناسی روشی است که در تداوم خردی فلسفی در غرب شکل گرفت اما به صورت ناملموس و منسجم با مخاطب ارتباط برقرار می کند. نشانه شناسی فرآیندی است که هویت خود را بر اساس متن به دست می آورد و به عنوان ابزاری ارتباطی بین معماری و مخاطب به گفت وشنود می نشیند. به عقیده یاکوبسن زبان مبین نشانه ها است و نظریه ارتباطی خود را با ۶ کارکرد (ارجاعی، عاطفی، کنایی، هنری، همدلی و فرازبانی) معرفی می کند. در اینجا ۶ مصداق معماری (زمینه فرهنگی، رمزگان معماری، کاربرد صحیح، ابزار ارتباطی، کارکردی نمادین و رمزگان فرا معماری) را معادل با آن می توان در نظر گرفت. این پژوهش با هدف بازخوانی بخشی از کتیبه عمارت قلم فرسا در شیراز از منظر نظریه ارتباطی یاکوبسن صورت گرفت و دو پرسش در آن مطرح شد. چگونه می توان با تأکید بر نظریه ارتباطی یاکوبسن کتیبه ملحق به فضای معماری را بازخوانی نمود؟ چرا باید این کارکردهای زبانی را در یک اثر بازخوانی کرد؟ در راستای پاسخ به این پرسش ها نخست با استناد به متون کتابخانه ای و مقالات، به تبیین دیدگاه مبتنی بر نظریه زبان شناسی یاکوبسن پرداخته می شود و در ادامه با تأکید بر نشانه شناسی از منظر ساختارگرایان و نیز اندیشه یاکوبسن، مبانی نظری پژوهش تدقیق می گردد. بخش نخست که از نوع کلامی و متن است، واژگان کلیدی و متغیرها توصیف و تحلیل می شوند و در ادامه، این نظریه با بخشی از کتیبه عمارت قلم فرسا مورد تطابق قرار می گیرد. نتایج حاکی از آن است که گاهی چندین کارکرد را در یک اثر می توان مشاهده نمود درحالی که یکی از آنها بارزتر از باقی موارد است.

یکی از مباحث مطرح در بررسی متون و گفتمان ها چگونگی استفاده نویسنده و گوینده از فراگفتمان هاست. فراگفتمان، مقوله ای است که رابطه بین نویسنده (یا گوینده) با ادعاهایش در متن (گفتمان) و همچنین رابطه وی با مخاطب را بازنمود می کند. فراگفتمان ها انواع مختلفی دارند که یکی از مهم ترین آن ها فراگفتمان های تعاملی است. در این پژوهش هدف آن بوده است انواع فراگفتمان های تعاملی در یکی از متون تاثیرگذار اسلامی یعنی نهج البلاغه بر اساس انگاره هایلند (2005) مورد واکاوی قرار گیرد. این فراگفتمان ها بر اساس نوع در بافت، طبقه بندی شده است و علاوه بر تحلیل کیفی میزان استفاده از انواع فراگفتمان های تعاملی نیز به صورت کمی سنجیده شده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که حضرت علی (ع) در نهج البلاغه از انواع فراگفتمان های تعاملی یعنی دخیل سازها، خوداظهاری ها، نگرش نماها، یقین نماها و تردیدنماها استفاده کرده است. از دخیل سازها به منظور ارتباط موثر با مخاطب همراه با نقش های خاصی همانند هشدار و توبیخ و سرزنش و تشویق مخاطب در مسیر هدایت استفاده مؤثری داشته اند. از خود اظهار ی ها برای نفی صفات منفی از خویش و اثبات صفات متعالی خود استفاده کرده اند. تردیدنماها نمود بسیار کمرنگی در نهج البلاغه دارند. ایشان از یقین نماها که کارکردی تأکیدی دارند، غالبا برای بیان استواری راه و روش خویش استفاده کرده اند. همچنین نگرش نماها که غالبا بار معنایی منفی دارد با ابزار زبانی متعددی در نهج البلاغه نمود دارد که گاه نگرش حضرت علی را درباره مخاطبان خود نشان می دهد

پژوهش حاضر به بررسی معانی مکانی، زمان و انتزاعی حروف اضافه «in» به فارسی زبانان و «در» به غیرفارسی زبانان و نیز مقایسه تأثیر رویکرد شناختی نسبت به روش سنتی بر یادگیری مفاهیم مختلف این حروف اضافه می پردازد. لذا، ابتدا معنای مکانی و پیش نمونه ای حرف اضافه «in» از فرهنگ لغت آکسفورد (2016) و حرف اضافه «در» از فرهنگ سخن انوری (1381) استخراج شد. سپس جمله ها و عبارت های حاوی این حروف اضافه با توجه به کتاب های ویژن 1 (1395) و فارسی بیاموزیم (1388) در سطح میانی انتخاب شد. در این پژوهش که از نوع آزمایشی است، تعداد 30 نفر از دانش آموزان دبیرستان دخترانه نور و 30 نفر از فارسی آموزان بزرگ سال زن در مرکز آموزش زبان فارسی المصطفی مشهد (در مجموع 60 نفر) در سطح میانی به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب و سپس به دو گروه مساوی آزمایش و کنترل تقسیم شدند. تحلیل های آزمون تی مستقل در مقایسه میانگین نمره های پیش آزمون گروه های آزمایش و کنترل نشان داد، بین دانش پیشین زبان آموزان قبل از شروع فرایند آزمایش، تفاوت معناداری وجود نداشت (پیش آزمون گروه کنترل 12.57 و پیش آزمون گروه آزمایش 12.43). حال آنکه میانگین نمره های پس آزمون گروه ها مبین آن است که بین گروه های آزمایش و کنترل از نظر آماری تفاوت معناداری وجود داشت (پس آزمون گروه کنترل 12.33 و پس آزمون گروه آزمایش 25.73). طبق نتایج، گروه های آزمایش که تحت آموزش به روش شناختی قرار گرفتند در مقایسه با آن ها که به روش سنتی آموزش دیدند، پیشرفت زیادی را در یادگیری مفاهیم مختلف این حروف اضافه نشان دادند. فرایند و نتایج این پژوهش راهکارهای مؤثری را در امر آموزش این حروف اضافه برای مدرسان زبان پیشنهاد داده است.

منظور ضمنی گفتار، یکی از اجزای معنای سخن گویشور است و بی آنکه بخشی از جمله گویشور را تشکیل دهد، وجهی از مفهوم آن جمله را می رساند. این مقوله در حوزه منظورشناسی بین زبانی بررسی می شود و توجه بسیاری از متخصصان و نظریه پردازان حوزه منظورشناسی را به خود جلب کرده است. با این حال، شمار پژوهش هایی که به مطالعه ارتباط میان دانش منظور ضمنی و سطح بسندگی زبانی پرداخته اند، بسیار محدود است. بنابراین، پژوهش حاضر بر روی 102 (35 آقا و 76 خانم) دانشجوی آموزش زبان انگلیسی و ادبیات زبان انگلیسی دانشگاه گلستان اجرا شده است و هدف آن نه تنها شناسایی رابطه و تفاوت احتمالی میان سطح بسندگی زبانی (بالا یا پایین) و دانش منظور ضمنی در آن ها بلکه بررسی زیرمجموعه های تلویح فردی و تلویح قاعده مند است. علاوه بر این، امکان پیش بینی و تشخیص (زیر)مجموعه های تلویح های فردی و قاعده مند با استناد به سطح بسندگی زبانی در این تحقیق، بررسی شده است. نتایج حاصل از آزمون هم بستگی پیرسون نشان داد که رابطه معنادار مثبتی میان سطح بسندگی زبانی و تلویح های ضمنی فردی و قاعده مند وجود دارد. به علاوه، از میان سه زیرمجموعه منظورهای ضمنی قاعده مند، درک نقد بالاترین و پرسش پاپ پایین ترین سطح هم بستگی را با بسندگی زبانی داشته اند. از میان چهار زیرمجموعه تلویح فردی نیز تناسب افشای اطلاعات دارای بالاترین سطح هم بستگی مثبت معنادار و تناسب کلی دارای پایین ترین سطح هم بستگی با میزان بسندگی زبانی بوده اند. نتایج حاصل از مدل سازی معادله ساختاری نشان می دهند هر دو نوع تلویح، رابطه معنادار مثبتی با سطح بسندگی زبان دارند. بنابراین، یکی از کاربردهای آموزشیِ پژوهش حاضر این است که طراحان کتاب های درسی می توانند مصادیق فرهنگ وابسته منظورهای ضمنی قاعده مند و فردی را در متون و مباحث کتاب های درسی بگنجانند تا درک زبان آموزان از آن منظورها را ارتقا دهند. معلمان نیز می توانند به جای تمرکز صرف بر مشخصه های زبان شناختی، اهمیت درک و تعبیر منظورهای ضمنی گفتار را مورد توجه قرار دهند.

زبان ابزار اصلی برای یادگیری و تسلط بر جهان خارج است که به عنوان اصلی ترین وسیله ارتباطی بین افراد عمل می کند. بدین گونه است که زبان، شناخت فرهنگ های دیگر را امکان پذیر می کند. در دهه های اخیر، دیدگاه فرهنگی در آموزش زبان ها، جایگاه مهمی یافته است. افزون بر زبان، یادگیری فرهنگ نیز ضرورت دارد که این بایستگی هدفی مهم در آموزش زبان های خارجی شده است. در این پژوهش، دیدگاه های زبان شناسان مشهور روس همچون؛ باختین، لوتمان، ترمیناسوا، ورشاگین، سافانوا، وارابیوف، فورمانوا و سایرین در زمینه اهمیت و نقش فرهنگ در فرایند آموزش زبان های خارجی بررسی می شود. در حال حاضر هدف از آموزش زبان ها فقط به شایستگی های زبانی و ارتباطی خلاصه نمی شود، بلکه به شایستگی های بین فرهنگی نیز می پردازد، زیرا تماس های بین المللی پیوسته در گسترش است و زبان آموزان به طور فزایند ه ای با افرادی از فرهنگ های مختلف دیدار می کنند. هدف از مقاله حاضر آشکار کردن اهمیت فرهنگ در آموزش زبان های خارجی، تعیین نقش مدرسان زبان خارجی و صلاحیت های حرفه ای آنان و همچنین تعیین نقش کتاب های آموزشی در گنجاندن مفاهیم و مباحث فرهنگی در فرایند آموزش برای بازنمایی فرهنگ است. مدرس زبان نه تنها باید درک یک زبان خارجی را به زبان آموز بیاموزد، بلکه توانایی درک فرهنگ زبان مورد آموزش را نیز به وی بیاموزد.