درخت حوزه‌های تخصصی

زبان شناسی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
زبان شناسی چیست؟ زبان شناسی کاربردی زبان شناسی نظری سیر تحول زبان شناسی (تاریخچه) علوم مرتبط میان رشته ای ها نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲٬۷۴۱ تا ۲٬۷۶۰ مورد از کل ۱۰٬۶۷۴ مورد.
۲۷۴۱.

فضایِ گفتمان در نمایش نامه افول، نوشته اکبر رادی، با تکیه بر تئوری استعاره های مفهومی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای زبانی دوره دوزادهم مهر و آبان ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۶۴) 690-661

کلیدواژه‌ها: استعاره مفهومی فضای گفتمان فرهنگ نمایشنامه افول اکبر رادی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۷ تعداد دانلود : ۲۷۶
فضای گفتمان از جمله کلیدی ترین عناصر موجود در انتقال مفاهیم در هر متن نمایشی است. این مقاله بر آن است به این پرسش پاسخ دهد که استعاره ها چگونه می توانند زمینه گفتمان درباره مسائل اجتماعی و تاریخی باشند و چه کارکردی در نمایشنامه به منزله یک فُرم زبانی دارند. بر این اساس از نظرات جورج لیکاف و زولتان کوچش استفاده کرده و نشان داده ایم که چگونه استعاره ها، که ریشه در زبان و فرهنگ دارند، به شکل گیری فضای گفتمان کمک می کنند. لیکاف و کوچش فضای گفتمان را حاصل تعامل میان ذهن، بدن و بافت فرهنگی که کنشگران در آن حضور دارند، می دانند. بنابراین، در یک متن نمایشی ما با ترکیبی از تعامل میانِ ذهن نویسنده و مخاطب و همچنین، تجربه ها و انتزاع هایِ جسمی و ذهنی هر دو روبه رو هستیم. همچنین، بافتی که در آن نمایش نامه شکل می گیرد و بافتی که در آن نمایش نامه فهم می شود عنصری اساسی است. نتایج به دست آمده در این مقاله نشان می دهد که اکبر رادی با استفاده از استعاره ها و زمینه های فرهنگی و تاریخیِ متن، فضای گفتمانی چندگانه و استنباطی را در نمایشنامه افول پدید آورده است. به این شکل که در یک سطح با استعاره هایِ زبانی روبه رو هستیم که در ساختار متن (دیالوگ ها، اتمسفر و شخصیت پردازی) عمل می کنند و در سطحِ بالاتر با استعاره های مفهومی روبه رو هستیم که از طریقِ برقراری روابط میانِ عینیتِ نمایش نامه و تجربه های مخاطب عمل می کند و فضایِ گفتمان متن را در فضایِ ذهن مخاطب ادغام و فضای گفتمانِ تازه ای را پدید می آورد
۲۷۴۲.

ملاحظاتی پیرامون قرآن قدس: بررسی تطبیقی ویژگی های زبانی ترجمه قرآن قدس با فارسی میانه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نامه فرهنگستان دوره ۲۰ بهار ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۸۰) ویژه زبان ها و گویش های ایرانی 53 - 72

کلیدواژه‌ها: فارسی میانه فارسی یهودی فارسی نو ترجمه های کهن قرآن قرآن قدس

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۰ تعداد دانلود : ۱۰۲
ویژگی های زبانی ترجمه قرآن قدس نشان می دهد که این متن احتمالاً در محدوده سیستان نوشته شده است. گونه زبانی این متن اختلاف های بسیاری با فارسی دری دارد. در حقیقت این گونه زبانی جز در مواردی همچون تحولات آوایی که خاص منطقه ای است که در آنجا به کتابت درآمده است، در باقی موارد شباهت بسیار با فارسی میانه دارد. در این پژوهش به بررسی تطبیقی این ترجمه کهن با زبان فارسی میانه پرداخته شده است. همچنین، کارکرد و شکل نوشتاری حروف اضافه «ب ، بی» و نیز قید «بی» با برابرهای فارسی میانه آنها سنجیده شده است. مطلب دیگری که مورد بررسی قرار گرفته است ضمایر مبهم و موصول و نیز حرف ربط است. همچنین، به ویژگی هایی از این متن توجه شده است که نشان از تأثیر فارسی دری بر فارسی محلی مترجم دارد.
۲۷۴۳.

Epistemological and Ecological Perception of the Roots of EFL Writing Problems: A Phenomenology and a Path Analysis(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: international Journal of Foreign Language Teaching & Research, Volume ۹, Issue ۳۸, Autumn ۲۰۲۱ 11 - 25

کلیدواژه‌ها: Writing Problems Epistemology Ecology EFL Writing

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۰ تعداد دانلود : ۴۲۶
Delving into the sources of foreign language writing problems is usually neglected. This necessitates more scrutiny of finding out where these problems originate from. To this end, the present study sought to follow a two-fold aim: finding the roots of the Iranian EFL learners’ writing problems, and discovering how these roots are interconnected with each other and come up with a corresponding model. In the qualitative part of the study, a phenomenological research tradition was adopted and 20 EFL learners were selected through purposive sampling. In the quantitative part, through convenience sampling 120 language learners from an English language school in Gorgan, Iran, were selected to be the participants of the study. A semi-structured interview and a researcher-developed questionnaire were used as the instruments for data collection. The results obtained from the analysis of data revealed that writing problems originate from various sources, mainly linguistic, personal, epistemological and ecological, and enjoy a model in which epistemological, linguistic and ecological sources have direct effects and personal source has indirect effect on writing problems. Recognition of epistemological and ecological sources as a novel finding can make teachers revisit their view of these less-approached issues.  
۲۷۴۴.

کاربرد نظریه عدم انطباق در تحلیل ترجمه گفتمان نمای "و" در پیکره های موازی: مطالعه ای موردی در ترجمه همزمان در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های زبانشناختی در زبانهای خارجی دوره ۱۱ بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ 67 - 80

کلیدواژه‌ها: عدم انطباق تحلیل گفتماننما واو ترجمه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۲ تعداد دانلود : ۲۷۶
هدف این مطالعه اکتشافی تجزیه و تحلیل و بررسی نظام روابط انسجامی در تعاملات بین فرهنگی در گستره ترجمه همزمان است و برای رسیدن به این هدف، ابعاد استفاده از نظریه گفتمان شناختی عدم انطباق در روش ها و راهبردهای ترجمه ای فراوان ترین، پیچیده ترین، عام ترین، و در عین حال از نظر ظاهری ساده ترین گفتمان نمای "و"مطالعه گردید. روش مطالعه ترکیب تحلیل گفتمان و مطالعات ترجمه با بهره برداری از داده های برگرفته از پیکره های موازی در حوزه ترجمه همزمان بود. از الگوی گفتمان نمای محمدی و دهقان ( 20۲۰) برای تشخیص و علامت گذاری گفتمان نماها استفاده شد. پیکره مطالعه (حدود ۳۵ هزار کلمه) برگرفته از سه سخنرانی به زبان فارسی و ترجمه همزمان آن ها به زبان انگلیسی بود. نتیجه مطالعه نشان داد که مترجم در بیش از 73 درصد موارد از راهبردهای نظریه عدم انطباق استفاده کرده است و کاربرد این نظریه دارای دو وجه تغییر و حذف در فرایند ترجمه همزمان می باشد. بدین ترتیب که مترجم در فرایند رمزگذاری اطلاعات در زبان انگلیسی در ۳۵ درصد موارد از راهبرد تغییر این گفتمان نما به دیگر گفتمان نماها استفاده نموده است. علاوه بر این، در ۳۸ درصد موارد هم به راهبرد حذف متوسل شده است. و در ۲۸ درصد موارد هم از این دو راهبرد استفاده نشده است. علل مختلف این یافته ها تجزیه و تحلیل گردید و کاربردهای گوناگون آموزشی، پژوهشی، و اجرایی پیشنهاد شد.
۲۷۴۵.

عقل نحو و نحو عقل جستاری در بیان جایگاه عقل در دستور زبان عربی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای زبانی دوره دوزادهم بهمن و اسفند ۱۴۰۰ شماره ۶ (پیاپی ۶۶) ۴۷۵-۴۴۱

کلیدواژه‌ها: عقل نحو توصیف تحلیل جمله ذهن اجتماع

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۶ تعداد دانلود : ۲۷۲
موضوع نزاع بر سر دخالت عقل در دستور زبان عربی و یا کنارگذاشتن آن،همچون دیگر ساحت های معرفتی بشر فراز و فرودهای بسیاری داشته است. در «عقل نحو» به دنبال نگاه پدیدارشناسانه به «نحو» هستیم و میخواهیم بدانیم این ابزار چگونه خود را در معرض نگاه دیگران قرار میدهد و چه انتظاری از آنان دارد. اما در «نحو عقل» میخواهیم بدانیم عقل زبانی در حوزه دستور زبان عربی از ما چه میخواهد.غربیان در رویکرد معاصر خود به دستور زبان از سه منظر «زایشی گشتاری» و «نقشگرایی» و «شناختی» به تحلیل ساختارهای جمله پرداخته اند. با همین سه رویکرد سعی کرده ایم از جایگاه قوه خرد در دستور زبان عربی بگوییم. در این نوشتار از این گفته ایم که آیا قوه تحلیلگر عقل باید از جایی دیگر به کمک گرفته شود یا آن که سرشت زبان عربی با این نیرو همزاد است. ویژگیهای «اصل و فرع» و «محتمل و قطعی» و «اعراب» و «قالب» و مساله «عامل و معمول» و «معنا» همگی بی حضور عقل خاموش و گنگ اند! تکنیک های ساخت جمله در پیوندی تنگاتنگ با عناصر تشکیل دهنده یک ارتباط کلامی قرار دارند. رمزگشایی از نحوه ارتباط میان ساختار جمله و عوامل فرازبانی، کار قوه ای تحلیل گر است. و بدین ترتیب با حضور طبیعی عقل، ابزار صرف و نحو از حالت توصیفی صرف خارج می شود و حالت استدلالی به خود می گیرد!
۲۷۴۶.

EFL Students’ Readiness towards Mobile Learning at Kandahar University in Afghanistan

نویسنده:
منبع: Journal of Foreign Language Teaching and Translation Studies, Vol. ۶, No. ۴, ۲۰۲۱-۲۰۲۲ 39 - 56

کلیدواژه‌ها: Approach to learning Higher education Kandahar University mobile learning

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱۶ تعداد دانلود : ۲۲۳
M-learning is the enhanced form of e-learning that focuses on three common components i.e. place, time, and wireless device. The aim of this research is to identify the perceptions of the students regarding M-learning at Kandahar University. To this end, 191 male and female students responded to a questionnaire designed to ask their perceptions in this regard. The results from the study showed that students have positive attitudes towards M-learning and they are ready for M-learning approach in respect to using wireless devices, the Internet, and necessary applications. Additionally, they can also afford to buy the devices which support m-learning, however, half of the students ask for the providence of Internet through their respective university. Moreover, the Internet connection is also a big challenge especially for students who live in villages and areas far from cities. The study concludes with some issues for further research and some recommendations to authorities in higher education for better implementation of M-learning.
۲۷۴۷.

بررسی و تحلیل برخی از دیدگاه های زبانی امام بخش صهبایی با تکیه بر شرح سه نثر ظهوری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان فارسی و گویش های ایرانی سال ششم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (شماره ۱۲) 217 - 247

کلیدواژه‌ها: صهبایی شبه قاره نقد زبانی توافق اللسانین بدل البدل

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۳ تعداد دانلود : ۲۶۹
اثر هنری دیگرگونه نگریستن است و این نگرش هنری در کارکردهای زبانی آشکار می گردد. بهره گیری از عناصر زبانی نیز، نشانگر نگرش هنری هنرمند است؛ به این معنا که نویسنده با به کارگیری زبان هنری اثرش را فصیح و بلیغ و تأثیرگذار می گرداند. در پژوهش پیشِ رو به روش توصیفی-تحلیلی سعی کرده ایم به خوانش عناصر تازه کتاب «شرح سه نثر ظهوری» که نماینده نقد زبان شناسی نوظهور قرن نوزدهم میلادی در شبه قاره است بپردازیم؛ عناصر تازه ای چون اختلاف لغات براساس اختلاف مصوت و صامت، بدل البدل نوع تازه ای از ابدال، توافق اللسانین در مبحث لغت. هدف اصلی این پژوهش، کشف و معرفی این عناصر تازه زبانی است که در حوزه زبان شناسی دوره صهبایی مطرح بوده است. دستاوردها گویای این است که شارح به خوبی توانسته در شرح اثر، ارتباط بین سه عنصر اساسی پدیدآورنده، متن و مخاطب را حفظ و موازین علمی زبان شناسی را که هنوز در حال تکوین بوده، رعایت کند. همچنین او به خوبی توانسته است مسائل زبانی دوره خود را، طبق اصول و موازین علمی روزگار در آثار خود پی بگیرد. بازخوانی علمی آرای زبانی صهبایی و معاصرانش می تواند برای مخاطب در ادراک آثار ادبی این دوره، شعرشناسی، نثرپژوهی و در نتیجه، غنابخشی به ظرفیت های نقد زبانی مؤثر افتد.
۲۷۴۸.

بررسی میزان کارآمدی رویکرد های زیرمجموعه انگاره بهینگی: تحلیلی مقابله ای – رده شناختی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان شناسی و گویش های ایرانی سال ۶ پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۹) 165 - 212

کلیدواژه‌ها: رده شناسی هماهنگی ممیزه گردی بهینگی ترکی رزن ترکی تبریز

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۵ تعداد دانلود : ۱۷۴
هدف مقاله حاضر، ارزیابی کارآمدی پنج رویکرد زیرمجموعه انگاره بهینگی شامل «انطباق ممیزه ای»، «پیوند ممیزه ای به همراه گسترش»، «مطابقه مکانی»، «تئوری گسترش» و «مطابقه با تناظر» در تحلیل پدیده هماهنگی ممیزه گردی درگونه های ترکی رزن و تبریز و همچنین بررسی تفاوت طبقه زبانی در صورت وجود تنوع رده شناختی و در نهایت بررسی میزان کارآمدی هر یک از رویکرد ها در صورت وجود تفاوت است. نتایج حاکی از آن است که به استثنای رویکرد های مطابقه مکانی و انطباق ممیزه ای، سه رویکرد دیگر در تبیین پدیده هماهنگی ممیزه گردی در گونه های مورد بحث بسیار کارآمد است و توانایی تبیین پدیده  هماهنگی ممیزه گردی در هر سه رویکرد شمول یکسانی دارد. همچنین با وجود قرابت بسیاری که هر دو گونه در حوزه های نحوی، صرفی و... دارند، به لحاظ رده شناسی متفاوت هستند؛ بدین معنی که هر یک در فرآیند هماهنگی ممیزه گردی در طبقه زبانی مجزای فرضی A , B قرار می گیرند که به خوبی می توان آن ها را در تابلوهای تحلیلی بهینگی اثبات کرد. نتایج پژوهش حاکی از آن است که علاوه بر دو رویکرد معرفی شده در ساسا (2009)، نظریه گسترش نیز در تبیین هماهنگی ممیزه گردی کاملاً موفق عمل می کند؛ این امر مؤید نوآوری پژوهش حاضر است.
۲۷۴۹.

Assessment and Analysis of Writing Activities of Secondary High School English Textbooks: Vision Series(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: Iranian Journal of Applied Language Studies,Vol ۱۳, No. ۱, ۲۰۲۱ 1 - 18

کلیدواژه‌ها: writing skill English books of vision 1 2 3 communicative approach Assessment

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۱ تعداد دانلود : ۲۶۵
Writing is one of the four skills of language learning, especially, one of the skills of practical communication in a communicative approach. The purpose of this research is to evaluate and analyze writing activities of the writing sections of secondary high school English textbooks, grades 10th, 11th and 12th, so-called vision 1, 2, 3. The theoretical framework of this research, a descriptive-analytical and qualitative method, was based on Kern's (2007) and Harmer’s (2004) model and continuum of writing activities. The writing activities of these vision books were divided into three major categories of controlled, guided and free writing and fifteen more sub-categories. The exercises and activities of the writing section of these six-volume English textbooks, so-called vision 1,2,3 were counted on and the average and percentage of each category were calculated based on Kern’s (2002) and Harmer’s (2004) model and continuum of writing. The findings of this research indicate that the categories of controlled writing and copying, the first item of Kern’s continuum, are the dominant writing tasks in these books. Activities concerning the guided, and especially the free writing activities in these books are rarely seen or they have not been much carefully regarded. In the communicative approach, regarding the goods and the existing requirements, the teaching of writing is generally concerned with free writing tasks. Therefore, to enhance and promote practical communication skills as an aim of a communicative approach, free writing skills are inevitable. The findings of this research point out that English teachers can reinforce and enhance their students’ practical communication abilities in their classes by using freestyle exercises and hence, cover the shortcomings of the books.
۲۷۵۰.

Examining the Fairness of the University Entrance Exam: A Latent Class Analysis Approach to Differential Item Functioning(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: Issues in Language Teaching (ILT), Vol. ۱۰, No. ۱, June ۲۰۲۱ 147 - 170

کلیدواژه‌ها: Fairness Differential Item Functioning bias

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۲ تعداد دانلود : ۲۷۳
Measurement has been ubiquitous in all areas of education for at least a century. Various methods have been suggested to examine the fairness of education tests especially in high-stakes contexts. The present study has adopted the newly proposed ecological approach to differential item functioning (DIF) to investigate the fairness of the Iranian nationwide university entrance exam. To this end, the actual data from an administration of the test were obtained and analyzed through both traditional logistic regression and latent class analysis (LCA) techniques. The initial DIF analysis through logistic regression revealed that 19 items (out of 70) showed either uniform or non-uniform DIF. Further examination of the sample through LCA showed that the sample is not homogeneous. LCA class enumeration revealed that three classes can be identified in the sample. DIF analysis for separate latent classes showed that three serious differences in the number of DIF items identified in each latent class ranging from zero items in latent class 3 to 43 items in latent class 2. The inclusion of the covariates in the model also showed that latent class membership could be significantly predicted from high school GPA, field of study, and acceptance quota. It is argued that the fairness of the test might be under question. The implications of the findings for the validity of the test are discussed in detail.
۲۷۵۱.

Iranian EFL Learners’ Understanding of Ubiquitous Learning: Examining Factors Affecting L2 Learner’s Classroom Achievement Using Structural Equation Modeling(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: Iinternational Journal of Foreign Language Teaching & Research, Volume ۹, Issue ۳۶, Summer ۲۰۲۱ 77 - 90

کلیدواژه‌ها: Ubiquitous learning classroom achievement L2 learners

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۶ تعداد دانلود : ۲۸۴
Ubiquitous learning can be described as a daily learning environment supported by mobile, computers, and wireless networks to provide learning anytime and anywhere. As the concept of Ubiquitous learning is little known in Iran, this study considers a sample of Iranian EFL learners to identify the effects of different aspects of Ubiquitous learning including omnipresence, context customization, interactivity, perceived self-efficacy, and m-learning motivation that influence L2 learner’s classroom achievement. The participants included 150 high school students in Shiraz. A questionnaire adapted from Jung (2014) was the main data collection instrument used in the present study. Moreover, classroom achievement scores of the students taken from their final exam results were also analyzed. Structural equation modeling results showed that among aspects of Ubiquitous learning, omnipresence, context customization, perceived self-efficacy, and m-learning motivation affected classroom achievement but interactivity did not influence classroom achievement. The results also revealed the positive effect of integration of technology on student learning. EFL learners with a clear understanding of innovation in education are better positioned to move their efficiency and effectiveness from the traditional English learning environment to one that fully integrates learning into learners’ daily routines. The study concludes that developments in technology need to be transmitted into the pedagogical areas and carefully considered in the forms of curriculum and contents for language teaching.
۲۷۵۲.

The Impact of Peer Feedback on EFL Learners’ Writing Performance and Writing Anxiety

نویسنده:
منبع: Research in English Education Volume ۶, Issue ۱ (۲۰۲۱) 1-15

کلیدواژه‌ها: Feedback Peer Feedback writing anxiety Writing Performance EFL Learners

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۹ تعداد دانلود : ۳۳۸
The present study aimed at investigating the effect of peer feedback (PF) on EFL learners’ writing performance and writing anxiety. To this end, two intact classes including 48 intermediate EFL learners were selected and assigned into two groups of experimental and control (24 learners in each). This study had a quasi-experimental design including pre-test, treatment, and post-test to assess the students’ overall writing performance before and after the PF sessions. For data collection, the researchers used pre-test, post-test, 7 writing topics, and Cheng’s (2004) Second Language Writing Anxiety Inventory (SLWAI). The results of paired sample t-test and Mann-Whitney U Test revealed that the experimental group outperformed the control group due to the implementation of PF. Moreover, the researchers conducted Cheng’s SLWAI questionnaire at the end of the study. The findings indicated that the anxiety level of the experimental group receiving PF decreased to a significant extent. The implications are discussed in terms of writing instructors’ use of PF into writing classes to make the environment safer and more comfortable for the language learners to flourish their ideas.
۲۷۵۳.

ارجاع متقابل در زبان فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علم زبان سال هشتم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱۳ 7 - 36

کلیدواژه‌ها: ارجاع متقابل مطابقه کلام پارامتر ضمیراندازی هسته نشانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۳ تعداد دانلود : ۱۶۴
مطابقه را می توان رخدادی دانست که طی آن، کلمه ای مشخصه های صرفی ای می گیرد که از جای دیگر نشئت می گیرد، و این به معنای وضعیتی است که در آن، صورت هدف دارای نشانه های دستوری ای است که توسط ناظر نظارت می شود. از سوی دیگر، ارجاع متقابل (در خصوص نشان دار شدن فعل) را غالباً می توان، در مورد زبان های ضمیرانداز، برای سازوکاری به کار برد که از رهگذر آن، فعل با عناصری مقید نشان دار می شود تا موضوع های خود را بیان کند. این فعل به تنهایی می تواند بیانگر موضوع هایش باشد، زیرا از لحاظ تصریف غنی است. ازآنجاکه فارسی نیز، به عنوان زبانی ضمیرانداز، دارای ویژگی های مذکور است، پس قاعدتاً این عنوان را می توان برای نظام فعلی فارسی معیار به کار برد؛ اما ظاهراً ارجاع متقابل، در این کاربرد، در زبان فارسی، به طور فنی و جامع بررسی نشده است و در عوض، معمولاً اصطلاح مطابقه در این مورد به کار می رود؛ بنابراین، این پژوهش بر آن شد تا با بررسی 43 فیلم نامه فارسی (معیار، گونه محاوره ای) دریابد: آیا می توان اصطلاح ارجاع متقابل را برای وضعیت رده شناختی نظام مطابقه فعل فارسی نیز به کار برد؟ اجزای ارجاع متقابل و شروط حاکم بر آن چیست؟ آیا برای اصطلاح مزبور می توان حوزه ای مناسب معرفی کرد؟ در این راستا، مطالعه حاضر، در چارچوب رده شناختی، بر مبنای آرای سیویرسکا و بیکر (2005) و کوربت (2006)، اجزای ارجاع متقابل فعل، شروط حاکم بر آن و حوزه فنی مربوط به آن را معرفی کرده و برای انتخاب از میان دو اصطلاح ارجاع متقابل و مطابقه، پیوستاری دوسویه ارائه داده است. 
۲۷۵۴.

رابطه ساز وکارهای شناختی و خواندن در کودکان دبستانی با توجه به ماهیت خط فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علم زبان سال هشتم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۱۴ 7 - 36

کلیدواژه‌ها: آگاهی واجی حافظه فعال واجی خواندن شفافیت خط نامگذاری خودکار سریع

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۶ تعداد دانلود : ۱۹۱
از آنجا که بر پایه یافته های پیشین، عمق خط بر رابطه بین سازوکارهای شناختی و خواندن تأثیر می گذارد، می توان الگوهای متفاوتی را با توجه به میزان شفافیت یا تیرگی نظام خطی زبان ها انتظار داشت. هدف اصلی از انجام این پژوهش بررسی رابطه آگاهی واجی، حافظه فعال واجی و نامگذاری خودکار سریع با سرعت خواندن و صحت خواندن در کودکان فارسی زبان بود. آزمودنی ها شامل 75 کودک فارسی زبان تک زبانه سالم و طبیعی (میانگین سنی 6/121 ماه) پایه های سوم، چهارم و پنجم از طبقه های اجتماعی متوسط و بالاتر شهر زاهدان بودند و از هر پایه، 25 کودک به شیوه نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. 9 خرده آزمون برای سنجش متغیرهای ضریب هوشی، سرعت خواندن، صحت خواندن، حافظه فعال واجی، آگاهی واجی و نامگذاری خودکار سریع اجرا گردید. یافته ها نشان دادند که رابطه قوی و معنی داری بین نامگذاری خودکار سریع و سرعت خواندن وجود دارد. رابطه بین این متغیر و صحت خواندن متوسط و معنی دار بود. آگاهی واجی، رابطه نسبتاً قوی و معنی داری با سرعت خواندن و صحت خواندن داشت. حافظه فعال واجی با سرعت خواندن رابطه معنی دار و متوسطی داشت. این متغیر رابطه معنی داری با صحت خواندن نداشت. پیرامون رابطه نامگذاری خودکار سریع، آگاهی واجی و حافظه فعال واجی با خواندن می توان گفت این رابطه تا حدود زیادی شبیه رابطه ای است که بین این متغیرها و خواندن درخط های الفبایی ناپایدار نظیر انگلیسی و عبری گزارش شده است. یافته های پژوهش دلالت بر آن دارند که پیش بین های شناختی خواندن تا حدود قابل توجهی تحت تأثیر عامل شفافیت خط قرار می گیرند.
۲۷۵۵.

نقش تداخل در پیدایش خطاهای آوایی دانشجویان فارسی زبان روسی آموز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای زبانی دوره دوزادهم خرداد و تیر ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۶۲) ۵۹۹-۶۲۸

کلیدواژه‌ها: تداخل زبانی دانشجویان فارسی زبان روسی آموز خطاهای میان زبانی خطاهای درون زبانی زبان روسی زبان فارسی. خطاهای آوایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱۶ تعداد دانلود : ۳۲۸
زبان های روسی و فارسی صرف نظر از جهانی های زبانی، به لحاظ نظام آوایی، دستوری، واژگانی و غیره زبان ویژه هستند و با هم تفاوت هایی دارند. از آنجا که نظام زبان اول بیشتر در ذهن زبان آموز نقش بسته است، بنابراین، بروز خطاها در فرایند یادگیری زبان (های) بعدی از سوی گویشور غیر بومی پدیده ای طبیعی و اجتناب ناپذیر است. پژوهش حاضر با اشاره به برخی از خطاهای رایج دانشجویان فارسی زبان روسی آموز در دوره مقدماتی، نقش تداخل و تأثیر آن در بروز این گونه خطاها را بررسی می کند. هدف از انجام تحقیق پیش رو، بررسی و شناسایی خطاهای آوایی روسی آموزان فارسی زبان است که متناسب با نوع تداخل دسته بندی و تجزیه و تحلیل و منشأ بروز خطاها و میزان فراوانی وقوع هر یک از آن ها به تفکیک مشخص شده اند. برای جمع آوری داده های تحقیق از آزمون آوایی بهره برده ایم. جامعه آماری این پژوهش را 51 دانشجوی دوره مقدماتی از دانشگاه های اصفهان، گیلان و گنبد کاووس تشکیل می دهند. نتایج بررسی و تحلیل خطاهای مورد اشاره در مقاله مبین آن است که زبان مقصد، یعنی روسی به منزله یکی از عوامل مؤثر در تداخل درون زبانی، نقش مهمی در بروز خطاهای ذکر شده در بین دانشجویان فارسی زبان روسی آموز دارد.
۲۷۵۶.

بررسی معنایی افعال وجهی در زبان فارسی امروز از دیدگاه رده شناسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های زبان شناسی سال سیزدهم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۲۴) 217 - 230

کلیدواژه‌ها: وجهیت افعال وجهی نگاشت معنایی فضای مفهومی چارچوب ناوز فارسی امروز

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۴ تعداد دانلود : ۶۶۱
 در این جستار درصددیم افعال وجهی فارسی امروز  را به لحاظ معنایی از منظر رده شناسی بررسی کنیم تا وضعیت معانی افعال وجهی فارسی امروز را در مقایسه با معانی وجهی یافت شده در دیگر زبان های دنیا نشان دهیم چارچوب موردنظر در این پژوهش چارچوب ناوز (2008) است. نوع پژوهش حاضر کیفی و روش آن توصیفی- تحلیلی است. داده های فارسی امروز داده های طبیعی هستند که از طریق اینترنت و فضای مجازی جمع آوری شده اند. افعال وجهی موردبررسی افعال «بایستن»، »توانستن»، «شدن» و «خواستن» هستند. پس از گردآوری داده ها نوع وجهیت افعال وجهی در داده ها مشخص شد و سپس بر روی فضای مفهومی معرفی شده در چارچوب ناوز (2008)، نگاشت معنایی هر فعل معلوم شد. نتایج پژوهش نشان داد که چارچوب ناوز برای پوشش معانی افعال وجهی فارسی امروز مناسب است و تمام معانی را در برمی گیرد . همچنین اصل رده شناختی ای که ناوز در خصوص امکان تنوع معنایی صورت های وجهی بر روی یکی از محورهای عمودی ارائه کرده بود،  در فارسی نیز رعایت می شود.  
۲۷۵۷.

پیشینه نمایش در ایران با تمرکز بر یسن 29 اوستا و شباهت های آن به تعزیه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه فرهنگ و زبان های باستانی سال دوم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۲) 87 - 102

کلیدواژه‌ها: نمایش یسن 29 اوستا تعزیه نمایش آیینی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۱ تعداد دانلود : ۲۶۴
در توضیحات و معرفی یسن 29 اوستا که یکی از مهم ترین و پیچیده ترین بخش های گاهان به شمار می آید اشاراتی از سوی اوستاشناسان به نمایشی بودن این متن شده است اما درمورد ویژگی های نمایشی متن و این که به طور دقیق بر چه اساس این نظریه مطرح می شود یا با کدام نوع از گونه ها و سبک های نمایشی مطابقت می کند، تحقیق و توضیحات مفصلی وجود ندارد. آنچه مسلم است اینست که متن با توجه به موضوع و درون مایه آن نوعی تعزیه به شمار می آید که در این پژوهش سعی شده با پیگیری تعاریف نمایش به طور کلی و مروری بر پیشینه آن در ایران، ابتدا به احتمال وجود نمایش های آیینی از این دست در آن روزگار کهن پرداخته شود و سپس با بررسی تعزیه و ریشه های آن در فرهنگ، اسطوره و نمایش های آیینی ایران باستان و همچنین بررسی ویژگی های تعزیه در یسن 29 اوستا آن را نه تنها به عنوان یک متن دینی بلکه به عنوان یک نمایشنامه آیینی و دست مایه ای برای اجرای نوع خاصی از تعزیه متناسب با آنچه در آن روزگار مرسوم بوده است، بپذیریم.
۲۷۵۸.

ترجمه مخاطب محورِ «قرآن خواندنی» علی ملکی: رویکردی نو به ترجمه قرآن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات زبان و ترجمه سال پنجاه و چهارم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ 181 - 207

کلیدواژه‌ها: ترجمه معنایی ترجمه مخاطب محور اثر معادل مخاطبان ترجمه قرآن خواندنی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۸ تعداد دانلود : ۲۰۰
کم رنگ شدن مفهوم ترجمه به عنوان تعادلِ یک به یک بین متن مبدأ و متن مقصد و توجّه روزافزون به مخاطب که در دهه های 70 و 80 میلادی به اوج خود رسید سبب تحول و تطور تئوری ترجمه گشت و مخاطب و نقش وی را در کانون توجّه مطالعات ترجمه قرار داد. حال، اکثر ترجمه های قرآن به زبان فارسی، بااینکه برگردان هایی معنایی به شمار می روند، پرداختن به اسلوب و شیوه نگارش زبان عربی را بر مخاطب فارسی زبان رجحان می نهند که این امر سبب بسیاری از کاستی های ترجمه های قرآن از جمله عدم ارتباط مؤثر مخاطبان فارسی زبان با این ترجمه ها شده است. پژوهش حاضر در تلاش است تا با مقایسه ترجمه معنایی فولادوند و ترجمه مخاطب محور علی ملکی و با استفاده از مفاهیمی چون «تعادل کارکردی» کولر (1979) و «اثر معادل» نایدا (1964) نشان دهد که رویکرد مخاطب محور به ترجمه قرآن به واسطه استفاده از ظرفیت های زبان فارسی بهتر از ترجمه های معنایی می تواند مخاطب را در درک درست و سریع آیات قرآنی یاری رساند و با محور قرار دادن خوانندگان فارسی زبان، برگردانی کاملاً مخاطب محور از قرآن به دست دهد که در عین رعایت امانت، عاری از بسیاری از کژتابی های ترجمه های موجود قرآن باشد و خواندن ترجمه قرآن را به تجربه ای لذّت بخش بدل کند.
۲۷۵۹.

اتخاذ رویکرد شناختی در آموزش مفاهیم مکانی و انتزاعی حروف اضافه «in» به فارسی زبانان و «در» به غیرفارسی زبانان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای زبانی دوره دوزادهم خرداد و تیر ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۶۲) ۳۵-۶۴

کلیدواژه‌ها: رویکرد معنی شناسی شناختی حروف اضافه معنای مکانی و پیش نمونه ای

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۵ تعداد دانلود : ۳۲۳
پژوهش حاضر به بررسی معانی مکانی، زمان و انتزاعی حروف اضافه «in» به فارسی زبانان و «در» به غیرفارسی زبانان و نیز مقایسه تأثیر رویکرد شناختی نسبت به روش سنتی بر یادگیری مفاهیم مختلف این حروف اضافه می پردازد. لذا، ابتدا معنای مکانی و پیش نمونه ای حرف اضافه «in» از فرهنگ لغت آکسفورد (2016) و حرف اضافه «در» از فرهنگ سخن انوری (1381) استخراج شد. سپس جمله ها و عبارت های حاوی این حروف اضافه با توجه به کتاب های ویژن 1 (1395) و فارسی بیاموزیم (1388) در سطح میانی انتخاب شد. در این پژوهش که از نوع آزمایشی است، تعداد 30 نفر از دانش آموزان دبیرستان دخترانه نور و 30 نفر از فارسی آموزان بزرگ سال زن در مرکز آموزش زبان فارسی المصطفی مشهد (در مجموع 60 نفر) در سطح میانی به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب و سپس به دو گروه مساوی آزمایش و کنترل تقسیم شدند. تحلیل های آزمون تی مستقل در مقایسه میانگین نمره های پیش آزمون گروه های آزمایش و کنترل نشان داد، بین دانش پیشین زبان آموزان قبل از شروع فرایند آزمایش، تفاوت معناداری وجود نداشت (پیش آزمون گروه کنترل 12.57 و پیش آزمون گروه آزمایش 12.43). حال آنکه میانگین نمره های پس آزمون گروه ها مبین آن است که بین گروه های آزمایش و کنترل از نظر آماری تفاوت معناداری وجود داشت (پس آزمون گروه کنترل 12.33 و پس آزمون گروه آزمایش 25.73). طبق نتایج، گروه های آزمایش که تحت آموزش به روش شناختی قرار گرفتند در مقایسه با آن ها که به روش سنتی آموزش دیدند، پیشرفت زیادی را در یادگیری مفاهیم مختلف این حروف اضافه نشان دادند. فرایند و نتایج این پژوهش راهکارهای مؤثری را در امر آموزش این حروف اضافه برای مدرسان زبان پیشنهاد داده است.
۲۷۶۰.

بررسی تأثیر حاشیه نویسی به زبان اول و دوم و محل قرارگیری حاشیه نویسی در متن بر فراگیری تصادفی واژگان زبان دوم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای زبانی دوره دوزادهم بهمن و اسفند ۱۴۰۰ شماره ۶ (پیاپی ۶۶) ۱۸۶-۱۵۵

کلیدواژه‌ها: حاشیه نویسی محل قرارگیری حاشیه نویسی فراگیری واژگان یادسپاری یادآوری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۹ تعداد دانلود : ۲۰۴
درحالی که مطالعات متعددی درباره نقش حاشیه نویسی بر فراگیری واژگان زبان دوم وجود دارد، یافته ها درمورد تأثیر افتراقی حاشیه نویسی به زبان اول و دوم متناقض است. مطالعه حاضر به بررسی یادسپاری و یادآوری واژگان انگلیسی در میان زبان آموزان انگلیسی به منزله زبان دوم پرداخته است که در حین خواندن متن به حاشیه نویسی به زبان اول و دوم در حاشیه متن و زیر متن دسترسی داشتند. در طول مداخله که دو ماه به طول انجامید 176 شرکت کننده با توانش پیش متوسطه زبان انگلیسی درگیر خواندن متون انگلیسی در یکی از پنج گروه زیر شدند: حاشیه نویسی به زبان اول در حاشیه صفحه (L1-m)، حاشیه نویسی به زبان اول در زیر صفحه (L1-b)، حاشیه نویسی به زبان دوم در حاشیه صفحه (L2-m)، حاشیه نویسی به زبان دوم در زیر صفحه (L2-b) و کنترل (.(CO پس از مداخله، پس آزمون و یک ماه بعد، پس آزمون تأخیری برگزار شد. نتایج آزمون واریانس چندمتغیری و آزمون تعقیبی شفه نشان داد گروه هایی که در معرض حاشیه نویسی به زبان اول قرار گرفته بودند به طور معناداری عملکرد بهتری در یادسپاری واژگان (پس آزمون) داشتند (L1-m > L1-b > L2-m > L2-b). همچنین نتایج بیانگر عملکرد بهتر در یادآوری واژگان (پس آزمون تأخیری) توسط گروه هایی با دسترسی به حاشیه نویسی در حاشیه متن، صرف نظر از زبان حاشیه نویسی بود (L1-m = L2-m > L1-b > L2-b). این یافته ها نشان می دهند که نحوه پردازش و بازیابی واژگان از حافظه بسته به زبان حاشیه نویسی و محل قرارگیری حاشیه نویسی در متن متغیر است. کاربرد یافته های پژوهش حاضر برای مدرسان و طراحان درسی زبان دوم ذکر شده است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان