احمد عابدی

در پژوهش حاضر، به منظور بررسی تاثیر سه رویکرد یاددهی - یادگیری اکتشافی، تعاملی و انتقالی بر عملکرد یادگیری دانش آموزان در درس زیست شناسی، از طرح شبه تجربی با سه گروه (n3=63، n2=71، n1=60) بهره گیری شد تا به این سوال پاسخ داده شود که: آیا عملکرد یادگیری دانش آموزانی که با این رویکردها آموزش دیده اند. با هم تفاوت معنادار دارند؟ جهت پاسخ به این سوال، 194 دانش آموز نمونه تحقیق در سه گروه مورد مطالعه قرار گرفتند. گروه اول 60 نفر تحت آموزش رویکرد یاددهی - یادگیری اکتشافی، گروه دوم 71 نفر تحت آموزش رویکرد یاددهی - یادگیری تعاملی و گروه سوم 63 نفر تحت آموزش رویکرد یاددهی - یادگیری انتقالی قرار گرفتند. نتایج پژوهش نشان داد، عملکرد یادگیری دانش آموزانی که با رویکرد یاددهی - یادگیری اکتشافی آموزش دیده اند، از دو گروه دیگر بیش تر و عملکرد یادگیری دانش آموزانی که با رویکرد یاددهی - یادگیری تعاملی آموزش دیده اند، از گروهی که با رویکرد انتقالی آموزش دیده اند بیش تر است. هم چنین آزمون تعقیبی شفه نشان می دهد که تفاوت میانگین عملکرد یادگیری این سه گروه معنادار است. افزون بر این یافته های تحقیق حاکی از آن است که رویکرد یاددهی - یادگیری اکتشافی مهارت های سطح بالاتری یادگیری مانند فرضیه سازی، تجزیه و تحلیل، قضاوت و عمل ماهرانه را نسبت به دو رویکرد دیگر در دانش آموزان ارتقا می دهد.

اقدام پژوهی از رویکردهای مهم در پژوهش های کیفی به شمار می رود. در این رویکرد، پژوهشگر یا مرجع تغییر و تحول، مساله یا مشکل را شناسایی می کند و برای حل مشکل یا ایجاد تغییر، به طور دقیق اطلاعاتی را جمع آوری می کند و سپس به اقدام مناسب مبادرت می ورزد و از نتایج اقدام ارزیابی به عمل می آورد. به همین دلیل، اقدام پژوهی به عنوان روشی برای رشد کارکنان در حین خدمت شناخته شده است. در مقاله حاضر، اقدام پژوهی تعریف می شود و سپس سیر تکامل آن، ویژگی ها و محاسن آن بررسی و بیان می گردد. آنگاه به کاربرد آن در علوم رفتاری پرداخته می شود.

"از جمله وظایف علم روان شناسی در حوزه پرورشی، بررسی، تحلیل و معرفی آن دسته از نظریه ها و قوانین یادگیری است که معلمان را در فرایند تدریس مدد خواهد رساند. پژوهش حاضر به بررسی میزان آشنایی معلمان دوره ابتدایی شهر اصفهان با نظریه های یادگیری و نحوه به کارگیری آن ها در فرایند تدریس پرداخته است. به همین منظور 170 نفر نمونه با روش نمونه گیری تصادفی ساده از بین جامعه معلمان دوره ابتدایی آموزش و پرورش شهر اصفهان انتخاب شدند و مورد مطالعه قرار گرفته اند. بخشی از نتایج به دست آمده حاکی است که میزان معلومات و آگاهی معلمان دوره ابتدایی شهر اصفهان (گروه نمونه) از نظریه های یادگیری در سطح پایین تر از متوسط بوده است. به عبارت دیگر، میانگین نمره های معلمان از آزمون سنجش نظریه های یادگیری کم تر از 10 بوده، بیش ترین میانگین نمره ها مربوط به حوزه نظریه رفتارگرایی با 8.78 و کم ترین میانگین ها نیز مربوط به حوزه نظریه فراشناخت با 6.38 بوده است . "

" پژوهش حاضر به منظور تعیین رابطه و سهم نسبی انواع رفتارهای معلم در تبیین سرزندگی و انگیزش درونی دانش آموزان انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش، دانش آموزان دوره متوسطه دبیرستانهای شهر اصفهان بودند که از میان آنان سیصد دانش آموز به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شده و به پرسشنامه های رفتارهای معلم، سرزندگی و انگیزش درونی پاسخ داده اند. بخشی از یافته های این پژوهش نشان داده است که از میان رفتارهای مرتبط با سرزندگی معلم، اشتیاق معلم (31/0)، حمایت استقلالی (27/0) و دانش زیربنایی(21/0)، واز میان رفتارهای مرتبط با انگیزش درونی معلم، اشتیاق معلم (41/0) و تنوع روش (29/0)، بیش از دیگر رفتارهای معلم تبیین کننده سرزندگی وانگیزش درونی دانش آموزان هستند. "

یکی از مسائلی که در علم «کلام» و «علوم قرآنی» مشترکا مورد بحث قرار می‏گیرد، «اعجاز قرآن کریم» است. اصل مسئله اعجاز قرآن، امری مسلّم و غیرقابل تردید بوده، اما آن‏چه مهم است بررسی وجه اعجاز آن است که بسیار جای بحث و تضارب آرا دارد. امام خمینی درباره اعجاز قرآن، نظری بدیع و خاص و رویکردی منحصر به فرد و متفاوت با دیگران دارد.

در این مقاله، عوامل مؤثر بر اثربخش سازی مدیریت مدارس متوسطه استان اصفهان از نظر مدیران و دبیران مورد بررسی قرارگرفته است. روش پژوهش، توصیفی و از نوع پیمایشی است. حجم نمونه شامل 200 نفر از مدیران و دبیران دوره متوسطه استان اصفهان بوده که با روش نمونه گیری خوشه ای، طبقه ای متناسب با حجم، و تصادفی ساده انتخاب شده اند. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه 110 سؤالی محقق ساخته بوده که طی آن تاثیر چهار عامل اصلی؛ ویژگی های فردی مدیران، تقویت برنامه های آموزشی، اداره کیفی مدرسه و ارزیابی مستمر بر اثربخش سازی مدیریت مدارس از دید پاسخگویان مورد بررسی قرار گرفته است. یافته های پژوهش نشان داد که از دید پاسخگویان، کلیه عوامل مورد بررسی در سطح بالاتر از متوسط بر اثربخش سازی مدیریت مدارس تاثیر داشته است به علاوه، از بین عوامل مذکور، مجموعه عوامل مرتبط با تقویت برنامه های آموزشی مدرسه و ویژگی های فردی مدیران در بالاترین سطح اثرگذاری بوده و پس از آن به ترتیب عوامل مرتبط با اداره کیفی مدرسه و ارزیابی مستمر قرار دارند. پاسخگویان از بین متغیرهای مرتبط با ویژگی های فردی مدیران؛ خصایص رفتاری و عاطفی، متغیرهای مرتبط با تقویت برنامه های آموزشی؛ هدف گذاری کلی، متغیرهای مرتبط با اداره کیفی مدرسه؛ ارتباط سازنده و خلاق و متغیرهای مرتبط با ارزیابی؛ ارزیابی مستمر را بیش از سایر متغیرها بر اثربخش سازی مدیریت مدارس متوسطه تاثیرگذار دانسته اند.

پژوهش حاضر به بررسی رابطه بین راهبردهای یادگیری خود ـ تنظیم و انگیزش پیشرفت تحصیلی با عملکرد تحصیلی دانش آموزان دوره متوسطه شهر اصفهان در درس ریاضی پرداخته و هدف آن، تعیین رابطه و سهم نسبی هر یک از راهبردهای یادگیری خود ـ تنظیم و انگیزش پیشرفت تحصیلی در تبیین عملکرد تحصیلی دانش آموزان دوره متوسطه شهر اصفهان در درس ریاضی بوده است. به همین منظور 180 نفر دانش آموز دوره متوسطه با روش نمونه گیری طبقه ای متناسب با حجم و تصادفی ساده از بین جامعه دانش آموزان رشته ریاضی دوره متوسطه شهر اصفهان انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفته اند. بخشی از نتایج به دست آمده حاکی از آن است که بین راهبردهای یادگیری خود ـ تنظیم و انگیزش پیشرفت تحصیلی با عملکرد تحصیلی ریاضی دانش آموزان رابطه معناداری وجود دارد. به علاوه، سهم نسبی انگیزش پیشرفت تحصیلی و راهبردهای یادگیری خود ـ تنظیم در تبیین عملکرد تحصیلی دانش آموزان در درس ریاضی به ترتیب ؛ 20 % و 18% می باشد.

"در این پژوهش ،اثربخشی روش شناختی-رفتاری فوردایس در مقابل روش آموزش مهارت های اجتماعی در افزایش میزان شادی دانش آموزان سال دوم دبیرستان شهر اصفهان بررسی شد. نمونه 120 دانش آموز بود که تصادفی گزیده و به گروه های آزمایشی و کنترل گمارده شدند. در این پژوهش شش گروه وجود داشت: چهار گروه آزمایش و دو گروه کنترل و هر گروه با 20 دانش آموز، دو گروه... "

"پژوهش حاضر تحت عنوان؛ بررسی رابطه بین انگیزش پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دوره متوسطه شهر اصفهان با ویژگی های شخصیتی آنان به دنبال تعیین رابطه و سهم نسبی انواع متغیرهای شخصیتی در تبیین انگیزش پیشرفت تحصیلی دانش آموزان بوده است. به همین منظور 180 نفر نمونه با روش طبقه ای متناسب با حجم و تصادفی ساده از بین جامعه دانش آموزان دوره متوسطه شهر اصفهان انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفته اند. بخشی از نتایج به دست آمده حاکی از آن است که از بین عوامل شخصیتی مرتبط با انگیزش پیشرفت تحصیلی، سر سختی روان شناختی (28 درصد)، خود – اثر بخشی (21 درصد)، ارزش های درون زاد (18 درصد)، منبع کنترل درونی (16 درصد) و عزت نفس (16 درصد)، تبیین کننده انگیزش پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دوره متوسطه شهر اصفهان بوده اند. "

" هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه میان متغیرهای پیشایندی شناختی (توانایی شمارش، توجه بینایی، درک شنوایی و دانش فراشناختی، با شایستگی ریاضی در کودکان پیش دبستانی است.جامعه آماری پژوهش، 199 کودک 5 تا 6 ساله پیش دبستانی شهر اصفهان بود که به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب و بررسی شدند. ابزارهای پژوهش عبارت بودند از: 1- مقیاس شایستگی ریاضی کودکان اوترخت، 2- آزمون توانایی شمارش، 3- آزمون توجه بصری، 4- آزمون توانایی های فراشناختی، 5- درکت مطلب خواندن. نتایج پژوهش نشان داد که توانایی شمارش 0.49، دانش فراشناختی 0.46، توجه بینایی 0.41، درک شنوایی 0.38 پیش بینی کننده شایستگی ریاضی در کودکان است. پیشنهاد می شود که مربیان کودکان پیش دبستانی، مهارت های فوق را در کودکان تقویت کنند. "

ابوالولید محمد بن احمد معروف به ابن رشد بزرگترین فیلسوف غرب جهان اسلام است. وی به عنوان فقیه و محدثی بزرگ در قرن 6 ق مسألة تعارض عقل و نقل را مورد بحث قرار داده و برای ایجاد همزیستی مسالمت‌آمیز میان مسلمانان به مسألة تأویل می پردازد. تحقیق حاضر با تحلیل این مسأله که اساساً به علوم قرآنی متعلق است از زاویه دید یک فیلسوف و فقیه ، نظریة وی در معنی تأویل را بازسازی می کند. برای جلوگیری از برداشتهای نادرست از تأویل به بیان مبانی و ضوابط تأویل از دیدگاه ابن رشد می‌پردازد. ابن رشد در این خصوص آراء جدیدی عرضه کرده که پس از او این اندیشه‌ها پیگیری نشده است.

در این پژوهش، سودمندی سه روش تلقیح اجتماعی، ناهماهنگی شناختی، و بازسازی اسنادی در تغییر نگرش منفی به ریاضی، در دانش آموزان دختر دبیرستان های اصفهان بررسی و مقایسه شد. برای این کار، 100 دانش آموز که نگرش منفی به ریاضی داشتند به شیوه تصادفی گزیده و در چهار گروه (سه گروه آزمایش و یک گروه گواه) دسته بندی شدند. یافته های پژوهش نشان داد گرچه هر سه روش در تغییر نگرش منفی به ریاضی موثر است، اما روش بازسازی اسنادی از شیوه های دیگر سودمندتر است.

این پژوهش به بررسی رابطه بین انگیزش پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دوره متوسطه شهر اصفهان با ویژگی های خانوادگی آنان می پردازد. هدف آن، تعیین رابطه و سهم نسبی هر یک از متغیرهای خانوادگی در تبیین انگیزش پیشرفت تحصیلی است. به همین منظور180 نفر آزمودنی به طور تصادفی از جامعه دانش آموزان دوره متوسطه آموزش و پرورش شهر اصفهان انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج بدست آمده حاکی از آن است که از بین عوامل خانوادگی مرتبط با انگیزش پیشرفت تحصیلی، انتظار والدین از موفقیت فـرزندان 28/0، شیوه فرزندپروری مقتدرانه 26/0و ساخت خانواده (مدرن های طبیعی در خانواده) 16/0 تبیین کننده انگیزش پیشرفت تحصیلی هستند.

"در این تحقیق تلاش شده است که به بررسی روایی، پایایی و هنجار یابی آزمون های استعداد عمومی GATB پرداخته شود. بدین منظور از روش توصیفی همبستگی استفاده شده است. جامعه تحقیق را کلیه دانش آموزان پایه ی اول دبیرستان شهر اصفهان تشکیل داده است، که از میان 32771 دانش آموز تعداد 1200 دانش آموز به صورت خوشه ای تصادفی انتخاب شدند. 600 نفر دانش آموز دختر پایه ی اول دبیرستان و600 نفر دانش آموز پسر پایه ی اول دبیرستان به طور تصادفی گزینش شدند. آزمون واژگان و تجسم فضایی از آزمون های شش گانه استعداد عمومی GATB بر روی دانش آموزان منتخب اجرا شد. هدف اصلی در این پژوهش، تعیین پایایی، روایی و تهیه جدول هنجار آزمون های مذکور است. به منظور پاسخ گویی به سؤال اول مبنی بر اندازه گیری ضریب تمیزهمان طور که مشاهده شد همه سؤالات آزمون واژگان از قوه ی تمیز کافی برخوردار بود و فقط این ضریب در سؤال 13 کم به نظر آمد. همچنین همه سؤالات آزمون تجسم فضایی از قوه ی تمیز کافی برخوردار بود و تنها این ضریب در سؤالات 1، 3، 23، 26 تا 40 کم به دست آمد که دلیل کم بودن ضریب تمیز در سؤالات 26 تا 40 را می توان کمبود زمان پاسخ گویی دانست. در پژوهش حاضر به منظور برآورد پایایی آزمون واژگان و تجسم فضایی از آزمون های شش گانه استعداد عمومی GATB از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شده است. ضرایب آلفا بدست آمده به ترتیب برابر با 73/0 و 64/0 بود. جهت بررسی روایی سازه آزمون واژگان و تجسم فضایی از آزمون های شش گانه استعداد عمومی GATB و پاسخ به این پرسش که هر کدام از آزمون ها چند عاملی است؟ از تحلیل عاملی استفاده شد. نتایج نشان داد که آزمون های شش گانه استعداد عمومی GATB از روایی سازه کافی و قابل قبول برخوردار است. نتایج نشان داد که بین عملکرد دانش آموزان در این آزمون و جنسیت آن ها رابطه وجود دارد و پسرها نسبت به دخترها از میانگین بالاتری در هر دو آزمون برخوردارند. "

مدیریت در هر سازمان به عنوان هسته مرکزی و مغز متفکر آن عمل می کند. این عنصر در واحدهای آموزشی از حساسیت و اهمیت خاصی برخوردار است و بهبود عملکرد در این زمینه تحت تأثیر عوامل گوناگونی است که از آن جمله می توان به خودپنداری مدیران اشاره کرد. هدف این پژوهش بررسی ارتباط بین خودپنداری مدیران و عملکرد آنان در مقطع متوسطه شهرستان لنجان بود که بررسی عملکرد در ابعاد پنجگانه نظارتی، برنامه ریزی، هماهنگی، هدف گذاری، انگیزشی صورت گرفت. این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود و جامعه آماری آن را کلیه مدیران و دبیران دبیرستان های شهرستان لنجان تشکیل می دادند. اطلاعات موردنظر در این پژوهش با استفاده از پرسشنامه های استاندارد راجرز برای سنجش میزان خودپنداری مدیران و پرسشنامه محقق ساخته برای سنجش عملکرد مدیران بدست آمد و برای تحلیل داده ها از آمار توصیفی و استنباطی استفاده شد. ضریب همبستگی،آزمونهای t با دو گروه مستقل، از جمله آزمونهای آماری مورد استفاده بوده است. نتایج تحقیق نشان داد بین خودپنداری مدیران و عملکرد آنان در تمامی ابعاد پنجگانه موردنظر(نظارتی، برنامه ریزی، هماهنگی، هدف گذاری و انگیزشی) رابطه وجود دارد. در ضمن این همبستگی در مدیران مرد بیشتر از مدیران زن بود.