رضا لک زایی

رضا لک زایی

مدرک تحصیلی: دانشجوی دکتری رشته انقلاب اسلامی، پژوهشگر پژوهشگاه بین المللی جامعه المصطفی العاملیه، قم، ایران.

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۲۸ مورد.
۱.

هندسه تحول قدرت و امنیت؛ مطالعه موردی ایران معاصر (1320 - 1400)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های سیاست اسلامی سال ۱۱ پاییز و زمستان ۱۴۰۲ شماره ۲۴ 136 - 158

کلیدواژه‌ها: قدرت امنیت نسبت قدرت و امنیت جمهوری اسلامی ایران معاصر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳ تعداد دانلود : ۱۳
مسئله مقاله حاضر تبیین نسبت دو مفهوم بنیادین قدرت و امنیت، همراه با تطبیق آن بر تحولات ایران معاصر در دو بعد زمانی قبل و بعد از انقلاب اسلامی می باشد تا هندسه تحول آن ها مشخص شود. قدرت و امنیت دست کم چهار رابطه علّی و معلولی، وسیله و هدف، در زمانی هم افزا و در زمانی رابطه معکوس دارند؛ نویسنده با استفاده از چارچوبی بومی و قرآنی، نسبت قدرت و امنیت در ایران را در پنج سطح (قدرت منفعل، قدرت دفاعی، قدرت بازدارنده، قدرت ضربت متقابل، قدرت حلقه اول) به صورت فرایندی، دسته بندی و با روش اسنادی و دلالت، تحلیل و تبیین نموده است. اشغال ایران در دهه بیست، توقیف و غارت نفت کش ایران در دهه سی، وابستگی نظامی ایران به آمریکا در دهه چهل به بعد، جدایی بحرین از ایران در دهه پنجاه ازجمله موارد تاریخی هستند که قبل از انقلاب بررسی شده و نشان دهنده قدرت منفعل ایران در آن برهه است. به دفاع مقدس، تولید موشک شهاب سه و ... ، حمله به پایگاه آمریکا در عین الاسد و ...، فتوای رهبر معظم انقلاب مبنی بر جهاد ابتدایی درصورتی که مصلحت ایجاب کند، در بازه زمانی بعد از انقلاب استناد شده است. یافته مقاله نشان می دهد با گذر زمان، بر قدرت و درنتیجه امنیت جمهوری اسلامی ایران افزوده شده و از قدرتی منفعل به قدرت حلقه اول تبدیل شده است.
۲.

انواع کارگزاران قدرت در اندیشه سیاسی امام خمینی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات بنیادین علوم انسانی سال هشتم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴ (پیاپی ۲۹) 120-97
تعداد بازدید : ۱۰۱ تعداد دانلود : ۱۴۳
کارگزاران سیاسی برای زندگی شهروندان تصمیم می گیرند و اگرچه در سعادت و شقاوت آن ها گرچه نقشی تعیین کننده ندارند، تأثیرگذار هستند؛ از این رو شناخت انواع کارگزاران قدرت بحثی مهم است. از سوی دیگر شناخت کارگزاران در شناخت انواع سیاست ها و سیاستمداران نقشی اساسی و کلیدی دارد. مقاله حاضر این بحث را به عنوان مسئله مقاله از منظر فیلسوف بزرگ سیاسی معاصر، امام خمینی (ره) بررسی کرده و پاسخ آن را ارائه داده است. براساس چارچوب نظری دو فطرت که برگرفته از اندیشه امام خمینی (ره) است، کارگزاران قدرت در دو مدل متعالی و متدانی طبقه بندی می شوند. کارگزاران قدرت متعالی در مدار صراط مستقیم در حرکت هستند، وضعیتی جامع دارند و تصمیم گیری های آن ها پوشش دهنده ابعاد دنیوی و اخروی، ظاهری و باطنی، جسمی و روحی، فردی، خانوادگی و اجتماعی آحاد افراد جامعه است. کارگزاران قدرت متدانی متکثر هستند و در سه طیف تک ساحتی، دوساحتی و سه ساحتی در سه وضعیت بسیط، پیچیده و بسیار پیچیده دسته بندی می شوند؛ بنابراین باید کارگزاران قدرت متعالی در رأس مناصب قدرت قرار بگیرند و از سوی مردم انتخاب شوند. مقاله حاضر با روش استنباطی و با بهره گیری از نظریه دلالت -مطابقی، تضمنی و التزامی- که در دانش منطق و اصول فقه ارائه شده، انجام شده است.
۳.

قدرت متعالی در نظام سیاسی مهدوی در اندیشه آیت الله صافی گلپایگانی

نویسنده:
منبع: جامعه مهدوی سال سوم بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۵) 110 - 140
تعداد بازدید : ۱۱۰ تعداد دانلود : ۱۰۰
مسئله اساسی سیاست، قدرت است و انتظار ظهور حضرت ولیعصرعج، انتظار عصر قدرت اسلام است. هدف پژوهش حاضر تبیین قدرت متعالی در نظام سیاسی مهدوی با محوریت مهدویت پژوه برجسته، مرحوم آیت الله صافی گلپایگانی است. در این راستا با استفاده از چارچوب نظری سه ضلعی نظام داخلی، نظام فاعلی و نظام غایی که از ابتکارات یکی از متفکران مسلمان بوده، منابع قدرت به عنوان نظام داخلی، کارگزاران قدرت به عنوان نظام فاعلی و اهداف قدرت به عنوان نظام غایی بررسی شده است. این بحث براساس روش دلالت که در دانش اصول فقه ارائه شده تبیین شده است. آیت الله صافی گلپایگانی قدرت را به دو بخش اذنی و ذاتی تقسیم و در پنج دسته طبقه بندی می کند و قدرت حضرت ولیعصرعج را قدرت اذنی و از خدا می داند. یافته تحقیق حکایت از آن دارد که ایشان از بدو تولد تا ظهور حضرت و تشکیل نظام سیاسی مهدوی را با رویکرد به قدرت تحلیل نموده است و نظام سیاسی مهدوی را مظهر تام و تمام اسماء الحسنای الهی می داند.
۴.

کارآمدسازی دیپلماسی عمومی جمهوری اسلامی ایران در اندیشه سیاسی امام خمینی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: حکومت اسلامی سال ۲۷ تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۱۰۴) 5-36

کلیدواژه‌ها: دیپلماسی عمومی کارآمدی دیپلماسی عمومی جمهوری اسلامی اندیشه سیاسی امام خمینی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۵ تعداد دانلود : ۱۹۰
دیپلماسی عمومی یکی از ابزارهای مؤثر نیل به اهداف سیاست خارجی ایران محسوب می-شود. جایگاه و نقش امام خمینی1، به عنوان رهبر انقلاب و بنیان گذار نظام جمهوری اسلامی ایران، در معرفی و جهت دهی به افکار عمومی و برقراری ارتباط با سایر ملت ها و دولت ها، نسبت به انقلاب اسلامی و نظام حاکمیتی جمهوری اسلامی ایران، نقش مهم و اساسی داشته است. در این مقاله در پاسخ به این سؤال اصلی که نقش امام خمینی1 در فعال سازی، تقویت و کارآمدی دیپلماسی عمومی جمهوری اسلامی ایران، جهت تأمین منافع ایران و جهان اسلام چیست؟ این فرضیه مورد آزمون قرار گرفت که امام با توجه به جایگاه خود در ساختار سیاسی حقوقی کشور و برخورداری از مقام مرجعیت دینی و شأن ولایت فقیه، در فعال سازی، تقویت و کارآمدی دیپلماسی عمومی جمهوری اسلامی ایران از طریق گفتمان سازی، اعتباربخشی، اقناع سازی و مدیریت تصویر، نقش تعیین کننده داشته است و هم چنان سازمان ها و نهادهای مرتبط در این عرصه می توانند از این ظرفیت و استراتژی در پیش برد اهداف دیپلماسی عمومی کشور بهره گیرند و بر میزان کارآمدی آن بیفزایند.
۵.

غایات قدرت سیاسی از منظر قرآن کریم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات انقلاب اسلامی سال نوزدهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۶۸ ۱۱۰-۸۹
تعداد بازدید : ۱۸۵ تعداد دانلود : ۱۶۵
قدرت از مباحث کلیدی علوم سیاسی است و غایات قدرت، متمایز کننده جهت ها و رویکردهای قدرت از یکدیگر است. قرآن نیز نسخه شفا بخش دردهای بشریت برای همیشه تاریخ است. غایات قدرت سیاسی از منظر قرآن کریم مسئله مقاله حاضر است. روش مقاله تحلیلی - استنباطی و چارچوب نظری هم ترکیبی از انسان شناسی امام خمینی و ارکان نظام سیاسی فارابی است. یافته تحقیق حکایت از آن دارد که غایت قدرت متعالی، دارای ابعاد دنیوی و اخروی، مادی و معنوی، ظاهری و باطنی، فردی و خانوادگی و اجتماعی و بر محور عفت، شجاعت، حکمت و عدالت است که نشان دهنده جامعیت آن است. غایات قدرت متدانی در سه سطح تک بعدی، دو بعدی و سه بعدی دسته بندی می شوند که دارای وضعیت ساده، پیچیده و بسیار پیچیده و منحصر در امور مادی می باشند. نوآوری مقاله حاضر علاوه بر استفاده از چارچوب نظری بومی و اسلامی، طبقه بندی اهداف قدرت متعالی و متدانی بر اساس انواع هشت گانه انسان می باشد.
۶.

مبانی ارزش شناختی تمدن نوین اسلامی

نویسنده:
منبع: پژوهش های گفتمان تمدنی انقلاب اسلامی سال دوم پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴ 229-254
تعداد بازدید : ۱۸۹ تعداد دانلود : ۱۲۶
انقلاب اسلامی ایران، طلیعه تمدن نوین اسلامی است. این تمدن دارای مبانی گوناگونی ازجمله مبانی ارزش شناختی است. مبانی ارزشی، هویت و جان مایه و بن مایه یک تمدن است. در این مقاله با استفاده از چهارچوب نظری انسان شناسانه امام خمینیŠ مبانی ارزش شناختی تمدن نوین اسلامی در سه عرصه باورها، گرایش ها و رفتارها ترسیم شده است. توحید در عرصه باورها، اعتماد و حُسن ظن و امیدداشتن به خدا در عرصه گرایش ها و توجه به گستره انعکاس عمل در سطوح و ابعاد گوناگون در عرصه رفتارها در قالب مبانی ارزش شناختی بررسی و کنکاش شده است. این سه، عرصه نرم و اصلی تمدن؛ و ابزارها و ساختارها عرصه سخت و فرعی تمدن را تشکیل می دهند. مقاله با استفاده از روش دلالت که در دانش منطق و اصول فقه ارائه شده سامان یافته است. نوآوری مقاله استفاده از چهارچوب نظری بومی و داشتن رویکرد قرآنی و روایی به مباحث است.
۷.

خطاب المقاومه فی الساحه الدولیّه مع التأکید على منشور الخطوه الثانیه

نویسنده:
منبع: المصطفی المجلد ۱ خریف و شتاء ۲۰۲۱ العدد ۱ (الخطوة الثانیة: الثورة الإسلامیة فی منشور الإمام الخامنئی مدّ ظلّه العالی) 56 - 88

کلیدواژه‌ها: الخطاب المقاومه منشور الخطوه الثانیه قائد الثوره الإسلامیه آیه الله الإمام الخامنئی الساحه الدولیه الثبات والجَلَد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۳ تعداد دانلود : ۱۶۲
یحاول کاتب المقال بیان خطاب المقاومه على المستوى الدولیّ مع التأکید بالطّبع على "منشور الخطوه الثانیه للثوره" والتمحور حول آراء قائد الثوره الإسلامیّه آیه الله الخامنئی، کما یسعى الکاتب إلى توضیح خطاب المقاومه بالاستعانه بالإطار النظریّ (أُمّهات المطالب أو أسّ المطالب) واستخدام أسلوب الکشف والاستقراء. تحمل کلمه (المقاومه) فی الحوار المذکور مفهومًا إنشائیًّا وتتضمّن ضرورتها دلائل وشواهد قرآنیّه وروائیّه وعقلیّه وتجریبیّه وعُقلائیّه، أمّا تفعیلها فیقتضی تحقیق الاستقلال الفکریّ والمعنویّ وتعزیزه، وکذلک التّقوى، والمساجد، وبساطه العیش، وتجنّب البذخ والإسراف، ووجود تشکیلات، والدّعاء، وعدم الخشیه من العزله والوحده وأمثال ذلک. وفی خطاب المقاومه یُعرّف آیه الله الخامنئیّ الرسولَ الأعظم (ص) بأنّه أسوه أولى، ثمّ الإمام الحسین علیه السلامکأسوه ثانیه وفی مراحل أدنى الإمام الخمینیّ.
۸.

أبعاد المقاومه فی فکر قائد الثوره؛ سماحه آیه الله العظمى الخامنئی

نویسنده:
منبع: المصطفی المجلد ۲ ربیع و صیف ۲۰۲۱ العدد ۲ (ملف العدد: المقاومة الإسلامیة) 101 - 133

کلیدواژه‌ها: أبعاد المقاومه جبهه المقاومه قائد الثوره آیه الله السید علی الخامنئی أرکان الحرکه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۳ تعداد دانلود : ۲۱۰
تُمثّل (المقاومه) فی فکر آیه الله الخامنئی سرّ نجاح العالم الإسلامیّ، وفی هذا المقال سنبیّن أبعاد تلک المقاومه من وجهه نظر قائد الثوره آیه الله الخامنئی بالاستناد إلى الإطار النّظری ل (أرکان الحرکه) وبأسلوب استقصائیّ واستقرائیّ إلى جانب أسلوب الدلاله المُستخدَم فی علم المنطق وأصول الفقه. بالاستناد إلى (أرکان الحرکه) تتألّف کلّ حرکه من سته عناصر، هی: المبدأ والمقصد والمتحرّک والمُحَرِّک والزّمان والمکان. ووفق هذا الإطار، فقد انتظم بحثنا هذا فی ستّه محاور: ۱) نقطه بدء المقاومه. ۲) غایه المقاومه. ۳) محور المقاومه. ۴) قاده المقاومه. ۵) زمان المقاومه ومُقتضیاتها. ۶) مکان المقاومه ومسارها. وکما أنّ للحرکه جهات ومقاصد متعدّده، فإنّ للمقاومه أیضًا جهات کثیره یمکن تصنیفها تحت عنوان (المقاومه الدینیّه) و(المقاومه غیر الدینیّه). ویخلص الکاتب فی بحثه هذا إلى أنّ المقاومه فی فکر قائد الثوره تمتاز بطابع دینیّ واضح، وبناءً على هذا الفکر، فإنّ المقاومه یتمّ تفعیلها على یَد أفراد مؤمنین وأحرار - وخصوصًا الشباب مهما کان أصلهم وعرقهم ولونهم ووطنهم - مستعدّین لمواجهه الاستکبار (المتحرّک) ومُصرّین على إخراج الولایات المتّحده من المنطقه (المبدأ)؛ من أجل تحریر المستضعفین، وتخلیصهم من ظلم الطغاه واستکبارهم (المقصد)؛ وذلک على أساس التعالیم الإسلامیّه الخالصه التی بیّنها الإمام الخمینیّ وقائد الثوره آیه الله الخامنئی  (المُحرِّک) فی أیّ زمان (الزمان) وعلى المستویات الثلاثه: الوطنیه والإقلیمیه والعالمیّه (المکان)؛ اقتداءً بالنّهضه التی قام بها الشعب الإیرانیّ المسلم بقیاده الإمام الخمینیّ والنّجاح الباهر الذی حقّقته نهضته. هذا، ویُعدّ اعتماد إطار (أرکان الحرکه) فی هذا البحث، من إبداعات المقال الحالی.
۹.

نقش اخلاق سیاسی امام خمینی در کارآمدی جمهوری اسلامی ایران(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: علوم سیاسی (باقرالعلوم) سال بیست و چهارم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۹۴ 107 - 126

کلیدواژه‌ها: امام خمینی اخلاق سیاسی کارآمدی دفاع مقدس کنش سیاسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۳ تعداد دانلود : ۱۴۰
هدف پژوهش حاضر بررسی نقش اخلاق سیاسی امام خمینی در کارآمدی جمهوری اسلامی ایران است. با استفاده از روش توصیفی تحلیلی، اخلاق سیاسی از منظر امام خمینی و کارآمدی آن در حل وفصل و مهار بحران ها، ساخت نهادها، سازندگی کشور و مدیریت دفاع مقدس مورد بررسی قرار گرفته ا ست. یافته ها نشان می دهد که امام خمینی حضور نظام مند، سازماندهی شده، مخلصانه و عاشقانه مردم را عامل اصلی و کلیدی کارآمدی و گذر از بحران ها می دانست. کارآمدی مدنظر ایشان سه لایه بینشی، گرایشی و کنشی دارد؛ دولت و مردم با استفاده از امکانات موجود و انجام مسئولانه و متعهدانه کارها، زمینه ساز موفقیت و کارآمدی خواهند شد.
۱۰.

بازخوانی کاربست قرآن مجید در انقلاب اسلامی «با تأکید بر اندیشه سیاسی امام خمینی»(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: حکومت اسلامی سال بیست و پنجم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۹۷) 27-48

کلیدواژه‌ها: امام خمینی ره اندیشه سیاسی امام خمینی انقلاب اسلامی قرآن مجید

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۶ تعداد دانلود : ۱۵۳
بازخوانی کاربست قرآن مجید در انقلاب اسلامی بر اساس اندیشه سیاسی بنیان گذار انقلاب کبیر آن، حضرت امام خمینی، هدف مقاله حاضر است. با توجه به این که انقلاب اسلامی برآمده از قرآن و دارای پیام جهانی و عرصه کارزار با دشمنان داخلی و خارجی بوده، در مقاله حاضر به کاربست آموزه های قرآن مجید در سه عرصه ملی، جهان اسلام و جهانی پرداخته است. این کار با بهره گیری از روش استقرا انجام شده است. یافته تحقیق حکایت از آن دارد که امام خمینی توانسته است با «تطبیق» حوادث و جریانات گوناگون و پیچیده، بر آیات قرآن مجید، تحلیل های دقیق و راه حل های کارگشا ارائه نماید. از آن جا که امام خمینی بر اساس یک سیستم نظری این روش را ارائه نموده و به صورت عملی آن را به کار بسته، می توان از آن در تحلیل و بررسی حوادث نوپدید سیاسی و اجتماعی و نیز اسلامی سازی علوم انسانی و مخصوصاً علوم سیاسی استفاده نمود.
۱۱.

نقش قدرت در تأسیس تمدن نوین اسلامی در امنظومه فکری امام خمینی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات بنیادین تمدن نوین اسلامی دوره ۳ بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۵) 29 - 58

کلیدواژه‌ها: تمدن نوین اسلامی امام خمینی ره قدرت اقتصادی قدرت فرهنگی قدرت سیاسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۶ تعداد دانلود : ۴۲۰
امام خمینی سرشتی سراسر سیاسی برای اسلام ناب محمدی و نه اسلام آمریکایی قائل است و معتقد است که مسلمانان باید سنگرهای کلیدی جهان را فتح کنند. این فتح با تشکیل تمدن نوین اسلامی میسر است(اهمیت). از آنجا که قدرت نقشی کلیدی در تأسیس و حفاظت از تمدن دارد، مسئله مقاله، بررسی نقش قدرت در تأسیس تمدن نوین اسلامی در منظومه فکری امام خمینی است(مسئله). از منظر امام خمینی، تمدن فقط دارای ابعاد مادی و سخت نیست، بلکه بر اساس دستگاه هستی شناسانه و انسان شناسانه ایشان، تمدن علاوه بر بعد مادی، دارای لایه های باورها، گرایش ها و رفتارها و ساختارها می باشد. این سه لایه کاملاً درهم تنیده هستند و ساختارها را پدید می آورند(چارچوب نظری). قدرت فرهنگی ناظر به لایه باروها و گرایش ها، قدرت سیاسی و اقتصادی ناظر به لایه باورها و رفتارهاست. قدرت فرهنگی از سایر ارکان تمدن مهم تر است و به عنوان زیربنای سایر ارکان می باشد و با تقویت قدرت فرهنگی، قدرت اقتصادی و سیاسی، افزایش می یابد و با تضعیف فرهنگ و قدرت فرهنگی، سایر ارکان تضعیف می شوند. در عین حال، اگر قدرت اقتصادی یا قدرت سیاسی هم تضعیف شوند، تشکیل تمدن با چالش مواجه می شود(یافته ها). از منظر امام خمینی، آبشخور فرهنگ، اسلام است و اسلام، نه یکی از عناصر تمدن، که خود تمدن ساز می باشد. مقاله حاضر با استفاده از روش تحلیلی اکتشافی و بهره گیری از روش دلالت مطابقی و التزامی که از دانش منطق و اصول فقه اخذ شده، این رویکرد را در اندیشه سیاسی امام خمینی بررسی نموده است(روش).
۱۲.

الگوی متشکل سازی امام خمینی(ره)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های سیاست اسلامی سال هشتم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۱۸ 11 - 37

کلیدواژه‌ها: اسلام ناب محمدی امام خمینی متشکّل سازی تشکل جبهه جریان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۳ تعداد دانلود : ۲۹۴
انجام کار گروهی و سازمان یافته اعم از خرد، متوسط و کلان، مهم و مورد تأکید اسلام است. از این رو، مقاله پیش رو به دنبال ارائه الگوی نظری و عملی متشکّل سازی از دیدگاه امام خمینی(ره) است. به نظر می رسد اصول نظری و عملی متشکّل سازی از اندیشه امام خمینی(ره) قابل استنباط است. برای این منظور مقاله در بخش اول، تشکّل، جبهه و جریان را در دو سطح نظری و عملی با روش تحلیلی - استنباطی مورد بررسی قرار داده و در بخش دوم از رابطه ای که میان تشکّل، جبهه و جریان وجود دارد، سخن گفته است. چهارچوب نظری حاکم بر مقاله الگوی «ارکان حرکت» است. از پیوستن چند تشکّل، جبهه و از پیوستن چند جبهه به هم جریان به وجود می آید. روح حاکم بر تشکّل و جبهه، جریان است و جریان تأخر زمانی از تشکّل و جبهه ندارد. تشکّل و جبهه بر اساس نیازهای ملی، منطقه ای و بین المللی پدید می آیند. اسلام ناب محمدی جریان حاکم بر اندیشه امام خمینی(ره) است که در برابر جریان استکبار و اسلام آمریکایی قرار دارد؛ ایشان ایران و تمام کشورهای اسلامی را به سان یک انجمن بزرگ می داند که باید پیامبر اعظم صلوات الله علیه وآله رهبر و الگوی جامع و بارز آن در تشکّل سازی، جبهه سازی و جریان سازی باشد.
۱۳.

چهره چالشی قدرت؛ از شر ضروری تا خیر وجودی با تأکید بر اندیشه سیاسی امام خمینی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های سیاست اسلامی سال هفتم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۱۶ 73 - 94

کلیدواژه‌ها: امام خمینی قدرت متعالی قدرت متعارف قدرت متدانی خیر شر حکمت متعالیه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۰ تعداد دانلود : ۲۶۳
مسئله این مقاله، تبیین هویت قدرت، و بررسی دلالت های سیاسی آن است. در بخش نخست، مقاله به کنکاش سه دیدگاه درباره هویت قدرت پرداخته است:1. قدرت شر است؛ 2. قدرت ماهیت خنثی و ابزاری دارد؛ 3. قدرت خیر است. در بخش دوم به دلالت های سیاسی آن دیدگاه ها اشاره، و گفته شده، که خروجی آنها در عرصه سیاست به سه قدرت منجر می شود: 1. قدرت مُتَدانی؛ 2. قدرت متعارف؛ 3. قدرت متعالی. بخش نخست با روش توصیفی تحلیلی، و بخش دوم با روش استنباطی و براساس نظریه دلالت در دانش منطق و اصول فقه بررسی شده است. برای طراحی اسکلت مقاله نیز از چهارچوب مفهومی بهره گرفته ایم تا نخست، جایگاه بحث در میان مفاهیم مختلف علوم سیاسی، و دوم رویکردهای متضاد به مفهوم قدرت را نشان دهیم، پس لازم است که به بحث قدرت نگاه بنیادی و ماهوی داشت. در این مقاله از دیدگاه امام خمینی در جایگاه حکیم حکمت متعالیه، که بیش از بیست سال به تدریس حکمت متعالیه اشتغال داشته، و «از نظر ماهوی ذاتاً قدرت را خیر می داند که از نظر سیاسی به قدرت متعالی منجر می شود ، دفاع شده است. قدرت متعالی رویکردی معنوی و اخلاقی و الهی به سیاست دارد، با سکولاریسم میانه ای ندارد و چون ذاتاً قدرت را خیر می داند، لاجرم باید قدرت در اختیار معنوی ترین و پاک ترین انسان ها قرار بگیرد؛ ازاین رو امانت بودن، ذاتی قدرت متعالی است و ظهور حضرت حجت، که روزبه روز قدرت جهانی اسلام است، طبق همین تبیین از قدرت است.
۱۴.

منابع سخت قدرت متعالی در اندیشه سیاسی امام خمینی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست دوره ۴۹ پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳ 783 - 803

کلیدواژه‌ها: امام خمینی اندیشه سیاسی قدرت متعالی منابع سخت قدرت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳۹ تعداد دانلود : ۳۴۹
مسئله مقاله حاضر بررسی منابع سخت قدرت متعالی در اندیشه سیاسی امام خمینی است. به نظر می رسد امام خمینی، هیچ یک از منابع سخت  قدرت را به صورت مستقل، واجد قدرت نمی داند و همه آنچه را که به عنوان منابع قدرت مطرح است و مطرح نیست، درصورتی که با ایمان به خدا و اراده و انگیزه الهی پیوند بخورد، دارای قدرت می داند. برای تبیین این دیدگاه، از چارچوب نظری متخذ از دیدگاه امام خمینی استفاده شده است. براساس نظریه انسان شناسی ایشان، انسان دارای سه بعد است؛ غیبی و روحی، برزخی و خیالی، شهودی و دنیوی. این ابعاد دارای رابطه ای تشکیکی با یکدیگرند. براساس این نظریه که نقش چارچوب نظری مقاله حاضر را ایفا می کند، منابع سخت قدرت ذیل بعد سوم، یعنی بعد جسمی و مادی و در ارتباط با بعد اول و دوم، بحث می شود که در این مقاله با روش توصیفی اکتشافی ارائه شده است.
۱۵.

ایضاح مفهومی قدرت در اندیشه سیاسی امام خمینی ره(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: معرفت سیاسی سال یازدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۲۲) 93-

کلیدواژه‌ها: امام خمینی ره اندیشه سیاسی حکمت متعالیه سلطه اختیار قدرت متعالی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۸ تعداد دانلود : ۳۳۸
از آنجاکه مفاهیم نقشی اساسی در تولید نظریه دارند، مسئله این پژوهش ایضاح مفهوم قدرت در اندیشه سیاسی امام خمینی ره با روش استنباطی و ذیل چهارچوب مفهومی مفاهیم اولیه و ثانویه است. امام خمینی ره در چهارچوب حکمت متعالیه تعریف مفهوم قدرت را ارائه کرده است؛ تعریفی که در مقابل تبیین مشهور قدرت که عنصر کلیدی آن تحمیل و سلطه است قرار دارد. بر این اساس، دو الگوی قدرت پدید می آید که از الگوی امام خمینی ره به قدرت متعالی، و از الگوی مقابل آن به قدرت متدانی تعبیر می کنیم. فهم دقیق معنای قدرت از منظر امام خمینی ره به ما کمک می کند تا بدانیم بنیان گذار و رهبر جمهوری اسلامی ایران، چه تصوری از قدرت داشته و خودش و دیگران را به کسب، حفظ و توسعه چه قدرتی دعوت و تشویق کرده است.
۱۶.

مبانی بایسته انسان شناختی علوم انسانی از منظر قرآن کریم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات معرفتی در دانشگاه اسلامی سال ۲۲ پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳ (پیاپی ۷۶) 361 - 380

کلیدواژه‌ها: قرآن کریم مبانی آفرینشی قرآن کریم علوم انسانی اسلامی مبانی بینشی مبانی انگیزشی مبانی آفرینشی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵ تعداد دانلود : ۷
هدف: مؤلف در این مقاله، به مبانی بینشی علوم انسانی متعالی، مبانی انگیزشی و آفرینشی از منظر قرآن کریم پرداخته است. روش: روش این پژوهش، اکتشافی- استنباطی است. یافته ها: در بُعد بینشی، در علوم انسانی متعالی، انسان جانشین خداست؛ در حالی که انسان در علوم انسانی متدانی، خود را جایگزین خدا می پندارد و با پرستش هوای نفس خود یا دیگرانی مثل خود، به دنبال رضایت خود یا دیگران است! حال آنکه انسان در علوم انسانی متعالی به دنبال رضایت خالق خویش است، حتی اگر با رضایت خودش تضاد داشته باشد. در بُعد انگیزشی در علوم انسانی متعالی، گرایشهای عاقلانه اهمیت دارند و سایر قوای انسان(شهویه، غضبیه و وهمیه) باید تحت اشراف و فرمان عقل قرار بگیرند؛ حال آنکه در علوم انسانی متدانی، منشأ گرایشهای انسان، شهوت و خشونت و سلطه یا ترکیبی از آنهاست. در بُعد آفرینشی، در علوم انسانی متعالی، انسانیتِ انسان به روح اوست؛ لذا حیّ متألّه معرفی می شود و در مقابل، علوم انسانی متدانی، معطوف به طبیعت انسان است و او را حیوان ناطق می داند. نتیجه گیری: باید در علوم انسانی اسلامی(متعالی)، قواعد و قوانین و نظریاتی که از قرآن کریم و سیره انبیا و اولیای الهی، به ویژه پیامبر اعظم(ص) استنباط می شود، توسط دانشگاهیان و به ویژه حوزویان، استخراج و تدوین و تدریس و در جامعه پیاده شود.
۱۷.

تحلیل و بررسی آرای آیت الله جوادی آملی درباره ازدیاد جمعیت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه اسلامی زنان و خانواده سال ششم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۱۳ 9 - 26

کلیدواژه‌ها: آیت الله جوادی آملی خانواده مدیریت نسل کوثر ازدیاد جمعیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۳۷ تعداد دانلود : ۵۸۲
پژوهش حاضر با هدف بررسی و تحلیل آرای آیت الله جوادی آملی درباره ازدیاد جمعیت و سیاست گذاری مطلوب جمهوری اسلامی ایران انجام شد. این پژوهش به روش توصیفی اکتشافی و با استفاده از چارچوب نظری دریافت شده از احادیث نبوی صورت گرفت. آیت الله جوادی آملی ضرورت ازدیاد جمعیت را می پذیرد، بر اهمیت ابعاد تربیتی، اخروی و قدسی آن تأکید دارد و دیدگاهی با عنوان «نسل کوثر» را ارائه می دهد. نگاه قدسی و عاطفی به خانواده؛ تعریف انسان به زنده الهی اندیش و نه حیوان ناطق؛ نسبت دادن انسانیت انسان به روح او نه بدنش؛ توجه توأمان به نیازهای خانواده و جامعه ذیل مباحث فقهی، اعتقادی، فرهنگی، اقتصادی، اخلاقی، مدیریتی، فلسفی، آموزه های قرآنی و روایی و برآورده کردن آنها از ارکان دیدگاه آیت الله جوادی آملی است. در این دیدگاه توجه به اقتصاد و معیشت مردم و اجرای سیاست های اقتصاد مقاومتی در شکوفایی نسل کوثر ضروری است و فراهم نمودن مقدمات اقتصادی آن بر دولت «واجب کفایی» می باشد.
۱۸.

منابع نرم قدرت متعالی در اندیشه سیاسی امام خمینی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات انقلاب اسلامی سال چهاردهم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۵۱ 51-70

کلیدواژه‌ها: امام خمینی منابع نرم قدرت قدرت متعالی اندیشه سیاسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۶ تعداد دانلود : ۳۱۰
بررسی منابع نرم قدرت در اندیشه سیاسی امام خمینی & مسئله مقاله حاضر است. بر اساس نظریه طبقه بندی علوم از منظر امام خمینی، انسان دارای سه بعد است؛ غیبی و روحی، برزخی و خیالی، شهودی و دنیوی. بر مبنای این نظریه منابع نرم قدرت ذیل سه عنوان: منابع اعتقادی بینشی؛ منابع اخلاقی گرایشی؛ منابع رفتاری کنشی با روش تحلیلی اکتشافی ارائه می شود. در بعد اعتقادی، تنها منبع قدرت، خداوند متعال است و هر چه انسان با خدا ارتباط و اتصال بیشتری داشته باشد، قدرت بیشتری هم دارد. در بعد اخلاقی، تمامی فضائل اخلاقی منبع قدرت هستند و قدرتمندان بیش از دیگران باید به آنها متصف باشند. در بعد رفتاری، از میان منابع متعدد، مناسک و تبلیغات و تعلیمات برجسته شده است؛ چرا که در قدرت و اراده جمعی تأثیر می گذارد. این سه بعد از قدرت کاملاً درهم تنیده و به هم مرتبط هستند و شدت و ضعف هر یک در دیگری تأثیرگذار است. براساس این دیدگاه از وظایف مهم حوزه و دانشگاه، رسانه، دولت و نظام اسلامی تبیین جایگاه و اهمیت منابع نرم قدرت و در نتیجه توجه هرچه بیشتر به فرهنگ اسلامی و ایمان به خدا در جامعه و پیوند آن با قدرت فرانرم و متعالی است."
۱۹.

راهکار امام خمینی(ره) برای ایجاد صلح و جهان عاری از خشونت

نویسنده:
منبع: اندیشه سیاسی در اسلام پاییز ۱۳۹۵ شماره ۹

کلیدواژه‌ها: صلح انسان شناسی انقلاب اسلامی خشونت امام خمینی (ره)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۳۰ تعداد دانلود : ۳۸۹
این مقاله راجع به راهکاریی بر اساس چهارچوب نظری متخذ از حدیث نبوی که از جانب امام خمینی ( ره )شرح شده است، با روش توصیفی تحلیلی ارائه می شود. بر اساس تفسیر انسان شناسانه حضرت امام از این حدیث، انسان دارای سه بعد بینشی و عقلی، گرایشی و ارزشی، کنشی و رفتاری می باشد. به همین دلیل راهکار امام برای ایجاد صلح و جهان عاری از خشونت دارای سه بعد است که عبارتند از: در بعد اول، معطوف به این نکته است که آتش خشونت و غضب، قادر است که اعتقاد و ایمان انسان را پوچ و به خاکستر تبدیل کند. در نتیجه هر چه ایمان و اعتقاد انسان فزونی گیرد، آتش خشم و غضب نیز فروکش کرده و جهان از صلح و امنیت بیشتری برخوردار می شود. در بعد دوم، معطوف به تقویت جنود عقل در انسان، جامعه و دولت، از جمله رأفت، رحمت، اخوت، محبت، شجاعت و پرهیز از جنود جهل شامل قساوت، خشم، خشونت، ترس، ضعف نفس، حب نفس و حب دنیاست. بنابراین هر مقدار جنود عقل در انسان، جامعه و دولت تقویت و جنود جهل تضعیف شود، جهان امن تری خواهیم داشت. در بعد سوم، امام دو راهکار ارائه می کند؛ راهکار علمی و راهکار عملی. راهکار علمی امام، تفکر در آفات و مفاسد اعتقادی، اخلاقی و عملی خشونت است؛ چون ایشان استعاره آتش را برای غضب و خشونت به کار می برد. به عنوان راهکار عملی می فرماید قبل از آنکه آتش غضب و خشونت شدت گیرد، مکانی که اسباب غضب و خشونت در آنجا تدارک شده را ترک کند، در غیر این صورت تغیر وضعیت بدهد. از آنجا که نگاه اسلام به فرد انسان یک نگاه مکمل و منسجم است، این سه بعد، دارای انعکاس مستقیم در سطوح و ابعاد مختلف جامعه است. به این ترتیب امام با نکته سنجی دقیق و مبتنی بر معارف فلسفی، اخلاقی و فقهی، بحران خشونت، ریشه های بحران، وضع مطلوب، و روش گذار از وضع نامطلوب به وضع مطلوب را در ساحات گوناگون حیات بشری تبیین می کند. نمونه عینی این تفکر، در انقلاب شکوهمند اسلامی ایران، دفاع مقدس و پس از آن پیش چشم جهانیان است.
۲۰.

تبیین سبک زندگی مؤمنانه براساس خطبه 193 نهج البلاغه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه اخلاق سال هشتم بهار ۱۳۹۴ شماره ۲۷

کلیدواژه‌ها: زندگی مؤمنانه زندگی اخلاقی خطبه همام زندگی عقلانی زندگی رفتاری

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی تعلیم و تربیت اسلامی تعلیم و تربیت نظری تعلیم و تربیت و خانواده
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث معارف حدیثی اخلاق و تربیت در روایات
تعداد بازدید : ۴۶۲۴ تعداد دانلود : ۱۶۰۶
از دیدگاه نهج البلاغه، انسان دارای سه مرتبه و نشئه وجودی است؛ نشئه روحانی و عقلی، برزخی و قلبی و دنیایی و مادی. بر این اساس، انسان، در سه دنیای مادی و ظاهری که همین عالم دنیاست، و نشئه نفس انسانی که شامل قوای ظاهری و باطنی اوست و نشئه ای غیبی که روح او را پوشش می دهد، زندگی می کند. در مقاله حاضر شاخص های زندگی مؤمنانه در عرصه زندگی عقلانی، اخلاقی و رفتاری براساس خطبه همام تبیین می شود. زندگی و حیات عقلی انسان مؤمن مبتنی بر توحید است که نگاهی قدسی و معنوی به مؤمن می بخشد. سبک زندگی اخلاقی اتصاف به جنود عقل و پیراستگی از جنود جهل دارد و در سبک زندگی ظاهری و رفتاری، آنچه از مؤمن بروز و ظهور دارد، انجام دستورات فقهی و شرعی است.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان