محبوبه عارفی

محبوبه عارفی

مدرک تحصیلی: استاد دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین

فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۸۱ تا ۱۰۰ مورد از کل ۱۰۲ مورد.
۸۱.

شناسایی چالش ها و موانع آموزش کارآفرینی به کودکان کار (یک مطالعه ی پدیدار شناسانه)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تجارب زیسته معلمان کودک کار کارآفرینی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۱ تعداد دانلود : ۱۱۶
هدف از این پژوهش، فهم تجارب زیسته معلمان از چالش های آموزش کارآفرینی به کودکان کار بود. این پژوهش کیفی با استفاده از روش پدیدارشناسی توصیفی اجرا شد. ابزار گردآوری داده ها استفاده از مصاحبه های نیمه ساختارمند بود. بدین-منظور، داده ها با مصاحبه از 15 نفر از معلمانی که سابقه تدریس و کار با کودکان کار را داشتند گردآوری شد و به روش استرابرت و کارپنتر (2003) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. تحلیل حاصل از مصاحبه ها حاکی از پنج مقوله اصلی، از جمله چالشهای فردی و محیطی، چالش های محتوایی و رویه ای، چالش های ساختاری، چالش های روشی، چالش های اقتصادی و 25 مقوله فرعی شامل تغییر نگرش، تأثیر همسالان، بی توجهی به ویژگی های روان شناختی، برخورد خشن با کودکان کار، مقاومت والدین و سرپرستان، مجهز نبودن کارگاه ها، آشنا نبودن مربی با زندگی کودک کار، برنامه های آموزشی تخیلی، بی توجهی به نیازهای کودک، نگرش کوتاه-مدت به آموزش کارآفرینی، ملموس نبودن دستاوردهای آموزش کارآفرینی، مشکلات جایابی، بی توجهی به مربیان کارآزموده، ضعف برنامه ریزی، آموزش توده-ای، تضادهای قانونی و آیین نامه ای، ضعف ابزار مرتبط با تدریس کارآفرینی به کودک کار، بی توجهی به سن کودک کار، استفاده نکردن از آموزش عملی، مربی-محوری، بی توجهی به شیوه های مشارکتی، کمبود بودجه، نیاز شدید مالی کودکان کار به کار روزمزد، عدم حمایت مالی، اجتماعی و نگاه اقتصادی کوتاه مدت بود.
۸۲.

واکاوی ویژگی اجتماعی دانش آموزان ابتدایی از منظر معلمان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: دانش آموزان معلمان دوره ابتدایی ویژگی اجتماعی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۹ تعداد دانلود : ۷۶
هدف: توجه به ویژگی اجتماعی دانش آموزان در فهرست اهداف آموزشی دوره ابتدایی همواره در طول طراحی و برنامه ریزی درسی مدنظر بوده است؛ زیرا دوره ابتدایی به عنوان دوره ای حیاتی تأثیر بسزایی در آموزش رسمی و ضمنی بعد اجتماعی دانش آموزان به صورت مقطعی و آینده نگر دارد. این مطالعه با هدف واکاوی ویژگی اجتماعی دانش آموزان دوره ابتدایی از منظر معلمان انجام شد.روش: پژوهش حاضر با رویکرد روش شناختی کیفی و روش پژوهش تحلیل محتوای کیفی انجام شد. ابزار گردآوری داده ها مصاحبه عمیق نیمه ساختارمند بود. مشارکت-کنندگان پژوهش در سال تحصیلی 1402-1401 به روش هدفمند از میان معلمان دوره ابتدایی شهرهای مختلف کشور ایران انتخاب شدند و با تعداد 14 معلم اشباع اطلاعات حاصل شد. تجزیه وتحلیل محتوای کیفی داده ها به کمک نرم افزار انجام شد.یافته ها: یافته ها نشانگر مهم ترین ویژگی اجتماعی دانش آموزان ابتدایی در شش کد محوری و هفده کد باز و شامل مفهوم دیگران، درک تفاوت ها، مسئولیت پذیری، حقوق و وظایف، مهارت تعاملی و عملکردگریزی بود. نتایج نشان دهنده کاهش ویژگی های مسئولیت پذیری، آگاهی از حقوق و مهارت تعاملی دانش آموزان و افزایش ویژگی های درک دانش آموزان از مفهوم دیگران، تفاوتها و عملکردگریزی در مقایسه با گذشته است.نتیجه گیری: یافته های پژوهش حاضر توجه به ابعاد مسئولیت پذیری، حقوق و وظایف، مهارت تعاملی و عملکردگریزی را در پرورش ویژگی اجتماعی دانش آموزان تأیید کرد. تغییرات ایجادشده در ابعاد مختلف ویژگی اجتماعی دانش-آموزان باید سبب تغییر و اصلاح عناصر برنامه درسی ازجمله روش تدریس و گروه بندی دانش آموزان و درنتیجه اصلاح برنامه درسی اجراشده معلمان دوره ابتدایی شود.
۸۳.

مبانی تربیت اخلاقِ دینی بر اساس دیدگاه های محمد غزالی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تربیت اخلاقی مبانی تعلیم و تربیت اخلاق دینی محمد غزالی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۶ تعداد دانلود : ۵۰
پژوهش حاضر با هدف بررسی آرای تربیتی غزالی در حوزه ی اخلاق (به جهت ابتنای آن بر مبانیِ اصیل دینی)، و احصاء و ارائه ی مبانی تبیینی او در این زمینه، با استفاده از «روش تحلیلی-تفسیری»، به مرحله ی انجام رسیده است. نتایج حاصله حاکی از آن است که غزالی در حوزه ی انسان شناسی، نگاهی دو بُعدگرا با تأکید ویژه بر «کرامت ذاتی و الهیِ انسان» و نیز «جنبه ی نفسانی و روحانی وجودِ او» دارد. در مبحث خداشناسی، غزالی، خداوند را «کانون و محورِ عالَم» به شمار آورده و گرایش آدمیان به خداشناسی را «امری فطری» و «مبتنی بر سرشتِ الهی» آنان معرفی می کند. در حوزه ی هستی شناسی، غزالی جهانِ هستی را برخوردار از دو بُعدِ «عالَمِ ماده» و «عالَمِ آخرت» معرفی می کند که مساعی و زیستِ آدمی در هر دوی آن ها، لازم و ملزوم یکدیگر است. در خصوص مبانی روان شناختی، تشریحات غزالی بر «نقش عقل و اراده در شکل دهیِ رفتارِ اخلاقیِ آدمی»، «نحوه ی کسبِ ارزش های اخلاقی»، «چگونگی قضاوت اخلاقی و انگیزش اخلاقی»، «غایت اخلاق ورزیِ آدمی» و «ملاک و هدفِ اعتدال قوا» استوار است. در حوزه ی مبانیِ ارز ش شناختی، تأکید و تمرکز غزالی بر «احوالاتِ ایجادکننده ی رفتار به جای خودِ رفتار»، «مخالفت با ریشه کنی غرایز از وجودِ آدمی به عنوانِ ریشه ی فضائل و رذایل اخلاقی در انسان»، و نیز «تأکید بر هماهنگی و توازن میان قوای سه گانه ی نفس، به عنوان زیبایی اصیل و نهایی» می باشد. و در نهایت در حوزه ی معرفت شناختی، «امکانِ حصول معرفت در حوزه ی اخلاق» و نیز «میزان توسل و تأکید بر عقل و وحی در تشخیصِ حُسن و قُبح اَفعال» از موارد مورداشاره ی غزالی است.  
۸۴.

طراحی الگوی مطلوب سیاست گذاری برنامه ریزی درسی برای نظام آموزش و پرورش ایران (یک مطالعه کیفی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: الگوی مطلوب سیاست گذاری برنامه درسی نظام آموزش و پرورش مطالعه کیفی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۶ تعداد دانلود : ۵۴
هدف این پژوهش طراحی الگوی سیاست گذاری برنامه درسی برای نظام آموزش و پرورش ایران است. پژوهش حاضر از لحاظ نوع داده کیفی و از لحظ روش، تحلیل محتوا با رویکرد کیفی عرفی است. داده ها از طریق مصاحبه نیمه ساختار یافته با 11 نفر از متخصصان سیاست گذاری برنامه درسی در سالتحصیلی 1399-1398جمع آوری گردید.جامعه آماری متشکل از متخصصان دانشگاهی، دارای تجربه سیاست گذاری بود. شیوه انتخاب مشارکت کنندگان با روش نمونه گیری گلوله برفی بود.ابزار پژوهش، مصاحبه نیمه ساختار یافته بر اساس تکنیک 5w1h بود. روایی محتوایی مصاحبه با استفاده از نظر5 نفر از متخصصین تعلیم و تربیت تایید گردید. داده ها طی فرایند کدگذاری، نام گذاری،مقوله بندی و تحلیل گردید. جهت تحلیل اولیه داده های کیفی از نرم افزار 2018 Maxqdaاستفاده شد.اعتبار یافته ها با استفاده از روش ارزیابی لینکلن و گوبا تایید-گردید. با بررسی یافته ها، الگوی سیاست گذاری برنامه درسی برای نظام آموزش و پرورش ایران در سه بعد رسمی ، فنی و محتاطانه و در سه سطح supra، macro و micro طراحی شد.نتایج نشان داد سیاست گذاری برنامه درسی در نظام آموزش و پرورش ایران دارای 4 مولفه سیاست-گذاری در خصوص اهداف برنامه درسی، فرصتهای یاددهی و یادگیری،محتوای سیاست ها و ارزشیابی سیاست ها است.با توجه به یافته ها برای اصلاح سیاست های برنامه های درسی ایجاد چرخه فعال با هدف پایش و بهسازی چرخه نیاز است. این یافته ها می تواند با تبیین فرایندسیاست-گذاری برنامه درسی در نظام آموزش و پرورش ایران جهت تحقق سیاست بوم شناختی برنامه درسی در ایران مورد استفاده قرار گیرد.
۸۵.

ارزیابی درونی ضرورت پاسخگویی دانشگاهها (مطالعه موردی گروه مهندسی الکترونیک دانشگاه شهید بهشتی)

تعداد بازدید : ۶۷ تعداد دانلود : ۷۸
هدف این مطالعه ارزیابی درونی گروه مهندسی الکترونیک دانشگاه شهید بهشتی بود و کوشش شد تا با رویکردی سیستمی وضعیت مؤلفه های عمده و اصلی دروندادی، فرایندی و بروندادی گروه مشخص، نکات قوت و ضعف گروه شناسایی و در نهایت، پیشنهادهایی برای بهبود و ارتقای کیفیت گروه ارائه شود. روش پژوهش توصیفی از نوع پیمایشی و هدف آن در زمره تحقیقات کاربردی است؛ جامعه آماری مورد مطالعه مدیرگروه، اعضای هیئت علمی، دانشجویان (کارشناسی و تحصیلات تکمیلی)، دانش آموختگان، مسئولان کتابخانه، رئیس دانشکده و معاونان آموزشی و پژوهشی دانشکده برق و کامپیوتر بوده اند که از این میان، مدیر گروه، اعضای هیئت علمی، مسئولان کتابخانه، رئیس دانشکده، معاونان آموزشی و پژوهشی به طور کامل و از بین دانشجویان کارشناسی 103 نفر، دانشجویان تحصیلات تکمیلی 38 نفر و دانش آموختگان 112 نفر با استفاده از جدول مورگان و به روش تصادفی نسبی به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. برای گردآوری اطلاعات و داده های لازم از پرسشنامه محقق ساخته و مصاحبه سازمان یافته و برای تجزیه و تحلیل داده ها از روشهای آمار توصیفی و آمار استنباطی (تحلیل واریانس یکراهه و آزمون شفه) استفاده شد. با توجه به نتایج ارزیابی امتیاز نشانگرهای دروندادی گروه مهندسی الکترونیک 92/1، نشانگرهای فرایندی گروه مهندسی الکترونیک 16/2 و نشانگرهای بروندادی گروه مهندسی الکترونیک 86/1 بوده است. به طور کلی، در جمع بندی وضعیت گروه در تمام عوامل مورد بررسی در سطح نسبتاً مطلوب و مشابهی قرار گرفت که حکایت از ضرورت تلاش و فعالیت بیشتر اعضای گروه و مسئولان ذی ربط در تمام عوامل مورد بررسی دارد که از آن جمله می توان به جذب اعضای هیئت علمی با تجربه، به کارگیری روشهای تدریس متنوع و متناسب با برنامه های درسی در فرایند یادهی و یادگیری، هماهنگ کردن موضوعات درسی با نیازهای فرد و جامعه، ایجاد انجمن دانش آموختگان و افزایش کمّی و کیفی امکانات آموزشی و پژوهشی  اشاره کرد.
۸۶.

نظام تربیتی غزالی؛ مبانی، اصول، ارکان و ساختار(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تعلیم وتربیت تربیت دینی نظام تربیتی محمد غزالی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶ تعداد دانلود : ۵۳
به جهت اهمیت «نوع جهت گیری نظام تربیتی» و نیز «مؤلفه های مورداستفاده در طرح ریزی الگو های تربیتی آن» از حیث انطباق با معیارهای اصیل دینی و تأمین غایات این نظام فکری، پژوهش حاضر با مبنا قرار دادن هدف فوق و به روش «تحلیلی تفسیری»، به احصاء و ارائه نظام تربیتی «محمد غزالی»، به عنوان یک منظومه کاملاً دینی پرداخته است. براین اساس نتایج حاصله حاکی از آن است که در بخش مبانی تعلیم وتربیت، تأکید بر کرامت ذاتی و الهی و نیز جنبه نفسانی و روحانی وجود انسان، محور و فَعّالِ مایشاء بودن خداوند در جهان، برخورداری عالم هستی از دو بُعد ماده و ملکوت، توجه بر احوالات ایجادکننده رفتار به جای خود رفتار، مخالفت با ریشه کنی غرایز از وجود آدمی و نیز تبیین امکان و نحوه کسب معرفت، غایت اخلاق ورزی، چگونگی قضاوت و انگیزش اخلاقی، روش های کسب فضائل اخلاقی، نقش عقل و اراده در شکل دهی رفتار آدمی و ملاک و هدف اعتدال قوا براساس امر دینی، مهم ترین معتقدات غزالی در این زمینه را تشکیل می دهند. در زمینه اصول تعلیم وتربیت، اصول تشریحی غزالی از یک ساختار 5وجهی برخوردار است که شامل «امکان تربیت»، «پایه های تربیت»، «الزامات و بایسته های تربیت»، «تمهیدات حین تربیت» و «محتوا و فحوای تربیت» است که به واسطه 18 اصل تربیتی، معتقدات او در این زمینه را تشریح می کنند. غزالی همچنین نظام تربیتی خویش را بر 3 رکن «نفْس»، «اخلاق» و «علم» استوار کرده و براساس آن ها به سازمان دهی روابط فی مابین مربیان و متربیان و والدین، برنامه درسی، مراحل تربیت و شیوه های تعلیم وتربیت می پردازد.
۸۷.

مطالعه تطبیقی دانشگاه پژوهی وارایه ماتریس ابعاد دانشگاه پژوهی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: دانشگاه پژوهی سیاست پژوهی برنامه ریزی توسعه دانشگاهی مدیریت آموزش عالی تصمیم سازی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱ تعداد دانلود : ۵۲
این پژوهش مبتنی بر روش کیفی واز نوع مقایسه تطبیقی است .هدف این پژوهش بررسی مقایسه ای کارکرد دفاتر دانشگاه پژوهی دانشگاه های منتخب، باالگوی "ولکواین"(2008) و ارائه ماتریس ابعاد دانشگاه پژوهی است. برای تحقق هدف پژوهش، با توجه به جوان بودن مفهوم دانشگاه پژوهی در نظام آموزش عالی کشور، ضمن ارائه خلاصه ای از رویکردهای علمی دانشگاه پژوهی، ابتدا مضامین مشابه ابعاد 18گانه فعالیت های دانشگاه پژوهی الگوی ولکواین در اسناد دفاتر دانشگاه پژوهی مورد شناسایی وتوصیف قرار گرفت و سپس، وجوه افتراقی اسناد دفاتر دانشگاه پژوهی دانشگاه های مورد مطالعه بررسی شد. اسناد مربوط به دفاتر دانشگاه پژوهی، از طریق وبگاه های دانشگاه های مورد مطالعه (در سال 2015)، گردآوری و تجزیه و تحلیل شده است. دانشگاه های مورد مطالعه شامل شانزده دانشگاه است که بر اساس طبقه بندی انجمن دانشگاه پژوهی (AIR[1]) به صورت نمونه گیری هدفمند انتخاب شده است. یافته ها نشان داد به طور میانگین کارکرد دفاتر دانشگاه پژوهی دانشگاه های مورد مطالعه با 54% از فعالیت های الگوی ولکواین شباهت دارند. در بررسی وجوه افتراقی شش وجه دیگر از ابعاد فعالیت های دانشگاه پژوهی شناسایی شد. شش وجه جدید از ابعاد فعالیت های دانشگاه پژوهی با تجمیع ابعاد 18 گانه فعالیت دانشگاه پژوهی درقالب پنج کارکرد اصلی سازماندهی شد. کارکردهای اصلی تعریف شده در این پژوهش شامل: پاسخگویی، پژوهشگری و تصمیم سازی، تحلیل گری سیاست ها، ارزشیابی، مرجعیت اطلاعات است. در نهایت با توجه به یافته های حاصل از این پژوهش ماتریس ابعاد دانشگاه پژوهی ترسیم شد. در ماتریس ارائه شده 24 وجه از فعالیت های دانشگاه پژوهی در پیوستار اهداف، از بهبود تا توسعه و در پیوستار سازمانی مشتمل بر پنج کارکرد اصلی (مرجعیت اطلاعات، تحلیلگری سیاست ها، پژوهشگری و تصمیم سازی، ارزشیابی و پاسخگویی) توصیف شده است. این نتیجه می تواند، راهنمای تفکر و اقدام برای ایجاد و توسعه نهاد دانشگاه پژوهی در دانشگاه های کشور باشد.
۸۸.

بررسی کیفیت اجرای طرح ارزیابی درونی گروه های آموزشی دانشگاه شهید بهشتی از دیدگاه اعضای هیئت علمی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ارزیابی درونی دانشگاه شهید بهشتی کیفیت گروه های آموزشی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷ تعداد دانلود : ۵۵
پژوهش حاضر با هدف بررسی کیفیت اجرای طرح ارزیابی درونی گروه های آموزشی دانشگاه شهید بهشتی انجام شده است. روش پژوهش ترکیبی از نوع همزمان قیاسی و هدف آن در زمره تحقیقات کاربردی است. جامعه آماری مورد مطالعه 70 نفر از اعضای هیئت علمی 17 گروه مجری طرح ارزیابی درونی دانشگاه شهید بهشتی بوده اند که از  این میان، 59 نفر با استفاده از جدول مورگان و به روش تصادفی طبقه ای به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. برای گردآوری اطلاعات لازم از پرسشنامه محقق ساخته و برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آمار توصیفی و استنباطی(T تک نمونه ای، تحلیل واریانس چند متغیره و آزمون تعقیبی LSD) استفاده شد. همچنین برای تعیین روایی پژوهش حاضر از روایی صوری استفاده شده است و برای اطمینان یافتن از پایایی پرسشنامه  با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ  مقدار پایایی پرسشنامه 98 % برآورد شد. یافته های پژوهش حاضر نشان داد که از دیدگاه اعضای هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی، کیفیت ابعاد «حوزه درونداد و فرایند اجرای طرح ارزیابی درونی» بالاتر از حد متوسط، کیفیت«حوزه برونداد اجرای طرح ارزیابی درونی»، پایین تر از حد متوسط و کیفیت «پیامدهای اجرای طرح ارزیابی درونی» در حد متوسط است. همچنین بررسی دیدگاه و نظرات اعضای هیئت علمی در مورد کیفیت اجرای طرح ارزیابی درونی بیانگر آن بود که برخی از نقاط اثرگذار و مثبت اجرای طرح ارزیابی درونی در گروه های آموزشی دانشگاه شهید بهشتی عبارت اند از: بهبود کیفیت فعالیت های آموزشی و پژوهشی گروه، برنامه ریزی و هدف گذاری واقع بینانه و روشن و جامع، دانش افزایی و توانمندسازی اعضای گروه، تعامل و مشارکت اجتماعی اعضاء در امور گروه، شناسایی و شناخت نقاط قوت و ضعف گروه، اعطای استقلال و اختیار به گروه، نیازسنجی درونی و بیرونی و برخی از مسائل و مشکلات اجرای طرح ارزیابی درونی در گروه های آموزشی دانشگاه شهید بهشتی عبارت اند از: فقدان پیگیری، اقدام و بازخورد از اجرای طرح، عدم هماهنگی و همکاری مطلوب بخش های مختلف اجرائی دانشگاه ضعف آگاهی بخشی و اطلاع رسانی از فرایندها و مقاصد طرح به اعضای گروه، فقدان کاربست نتایج و یافته های اجرای طرح در سطح گروه های آموزشی، کمبود بودجه و سرمایه انسانی برای اجرای طرح 
۸۹.

تحلیل روند بازنگری برنامه درسی در نظام آموزش عالی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: بازنگری برنامه درسی نظام آموزش عالی ایران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶ تعداد دانلود : ۳۸
هدف: هدف اصلی این پژوهش بررسی تحلیلی روند بازنگری برنامه درسی در نظام دانشگاهی ایران است تا با بررسی پیشینه و تحلیل وضعیت موجود، بازنگری برنامه درسی ترسیم شود تا زمینه ای برای ارائه چهارچوبی جهت اصلاح و انسجام روند بازنگری برنامه های درسی در راستای بهبود مستمر در عمل باشد.روش پژوهش: روش پژوهش مورد استفاده در این پژوهش روش کیفی با شیوه مطالعه اسنادی می باشد. پژوهشگر با جمع آوری و تجزیه و تحلیل اسناد و مدارکی که مربوط به موضوع پژوهش بوده سعی بر یافتن پاسخی قابل قبول برای مساله پژوهشی خود داشته است. ضمن توصیف وضعیت موجود بازنگری برنامه های درسی و تحلیل تجربیات ملی، نمایی از آنها به تصویر کشیده شده است. جامعه آماری پژوهش مذکور شامل اسناد و مدارک موجود و روند بازنگری در دانشگاه های  دارای تجربه در این حوزه ( دانشگاه های اصفهان، صنعتی امیرکبیر، شهیدبهشتی، فردوسی مشهد، علم و صنعت، الزهرا، خوارزمی، سمنان، گیلان، علوم پایه و بهداشت، پزشکی اصفهان) بر اساس اسناد و مدارک مورد بررسی بوده است. در جهت جمع آوری اطلاعات و داده ها و پوشش تمامی دانشگاه های دارای دانش و تجربه در این حوزه از داده ها و اطلاعات به دست آمده از منابع کتابخانه ای و پایگاه های اینترنتی رسمی و معتبر استفاده شده است.یافته ها: در این پژوهش با بررسی روند تغییرات و تحولات برنامه درسی با نظر به بازنگری و بررسی ساختار و فرایند بازنگری در دانشگاه های دارای تجربه، مولفه های بازنگری در چهار بخش معیارها و شاخص ها ، اهداف، سطح و ترکیب و فرایند بازنگری استخراج و مورد بررسی ، تفسیر و تحلیل قرار گرفت.نتیجه گیری: عدم نظام جامع تضمین کیفیت در آموزش عالی ، اهمیت تدوین برنامه های درسی با توجه به بازنگری دوره ها و رشته های آموزشی ، نیاز به بازنگری آیین نامه واگذاری اختیارت بر اساس شرایط موجود، از نتایج بدست آمده در پژوهش می باشد.
۹۰.

بررسی مشارکت دانشجویان در آموزش عالی ایران (فراترکیب)(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۵۰ تعداد دانلود : ۴۴
هدف: باهدف بررسی مشارکت دانشجویان در آموزش عالی ایران انجام شده است.روش پژوهش: این پژوهش با رویکرد کیفی، باهدف کاربردی و به روش فراترکیب (استراتژی هفت مرحله ای بارسو و سندلوفسکی) انجام و برای تحلیل داده ها نیز از روش تحلیل مضمون استفاده شده است.یافته ها: طبق یافته های این پژوهش، مشارکت دانشجویان در آموزش عالی دارای ابعادِ آموزش، مالی، فرهنگ، حکمرانی و پژوهش است و به عواملی چون دانشگاه، استاد و دانشجو بستگی دارد. موانعی نیز برای مشارکت دانشجویان در آموزش عالی شناسایی شد که از آن جمله موانع فردی، آموزشی، فرهنگی، مالی است و این مشارکت پیامدهایی نیز برای استاد، دانشگاه و دانشجو در پی دارد.نتیجه گیری: مشارکت دانشجویان در آموزش عالی تأثیر زیادی بر کنشگران و ذی نفعان دانشگاهی دارد.  طبق این بررسی، بیشترین بُعد مشارکت دانشجویان، مربوط به بُعد آموزش است و افزایش انگیزه و خودباوری در دانشجویان، از مؤثرترین عوامل مشارکت آنان در این زمینه می باشد؛ همچنین از موانع مهم مشارکت دانشجویان کمبود مهارت لازم برای کنشگری در ابعاد دانشگاه است که با اجرای دوره های مهارت آموزی در زمینه های مختلف می توان زمینه مشارکت فعال و موثر آنان را فراهم تر نمود.
۹۱.

آسیب شناسی عوامل آموزشی مؤثر بر انتقال یادگیری دانشجویان در برنامه کارورزی دانشگاه فرهنگیان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: انتقال یادگیری موانع آموزشی برنامه درسی کارورزی دانشگاه فرهنگیان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱ تعداد دانلود : ۳۶
هدف اصلی این پژوهش، آسیب شناسی عوامل آموزشی مؤثر بر انتقال یادگیری دانشجویان در برنامه کارورزی دانشگاه فرهنگیان است. روش پژوهش ازنظر هدف، کاربردی و ازنظر شیوه گردآوری داده ها، کیفی با استفاده از روش پدیدارشناسی است. ابزار استفاده شده مصاحبه است که روایی سازه ای، درونی و بیرونی آن تأمین و پایایی آن از روش بررسی اعضا، بررسی همکار و ناظر بیرونی تأیید شد. برای شناسایی آسیب های عوامل آموزشی انتقال یادگیری، دیدگاه ها و تجارب30 نفر از ذی نفعان در برنامه کارورزی با رویکرد هدفمند و معیار اشباع نظری از طریق مصاحبه نیمه ساختارمند بررسی شد. سپس با استفاده از تکنیک تحلیل مضمون، داده ها تحلیل شدند. برای تحلیل داده ها از فن تحلیل موضوعی (تم) استفاده و روایی یافته های پژوهش با استفاده از روش های بررسی توسط اعضا و چند سویه نگری منابع داده ها تضمین شد؛ همچنین به منظور سنجش پایایی کدگذاری های انجام شده از روش پایایی باز آزمون و توافق درون موضوعی استفاده شد. پس از مرور و سازمان دهی متون مصاحبه ها 37 کد در قالب 7 مؤلفه در بعد عوامل آموزشی انتقال یادگیری استخراج شد. براساس نتایج به دست آمده مهم ترین موانع مربوط به عوامل آموزشی انتقال یادگیری در برنامه درسی کارورزی شامل نیازسنجی آموزشی، اهداف آموزشی، محتوا، راهبردهای آموزشی، زمان، مکان و ارزشیابی بود؛ بنابراین ضرورت دارد، مثلث انسانی «دانشجو معلم، معلم راهنما و استاد راهنما» در خدمت نزدیکی عرصه نظر و عمل قرار گیرد تا برای تحقق اهداف برنامه درسی کارورزی و انتقال یادگیری دانشجویان در محیط واقعی کار به درستی عمل کند.  
۹۲.

دستاوردهای یادگیری مورد انتظار در مقطع دکتری مدیریت آموزشی از نظر اعضای هیئت علمی و کارفرمایان: پژوهش کیفی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: دکتری مدیریت آموزشی دستاوردهای یادگیری مورد انتظار پژوهش کیفی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸ تعداد دانلود : ۳۵
پژوهش حاضر با هدف شناسایی دستاوردهای یادگیری مورد انتظار مقطع دکتری رشته مدیریت آموزشی اجرا شده است. مشارکت کنندگان پژوهش شامل 11 تن از اعضای هیئت علمی و مدیران دانشگاهی از دانشکده های علوم تربیتی و روان شناسی شهر تهران (تهران، شهید بهشتی، خوارزمی) و 5 نفر از کارفرمایان (از حوزه های بانکداری، صنعت نفت، خودروسازی و صنایع غذایی) بودند که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. روش پژوهش از نوع کیفی بوده و داده های مورد نیاز از طریق فرم مصاحبه نیمه ساختاریافته، گردآوری شد و با استفاده از روش تحلیل محتوا مورد تحلیل قرار گرفت. یافته های پژوهش 4 حوزه کلی (آموزشی- دانشگاهی، سازمانی- مدیریتی، اجتماعی- فرهنگی، انسانی، 17 زیرمجموعه و 70 دستاورد یادگیری را نشان داد.
۹۳.

مطالعه تطبیقی برنامه های رشد و توسعه حرفه ای اعضای هیئت علمی در دانشگاه های مختلف(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اعضای هیئت علمی رشد و توسعه حرفه ای برنامه ساختار محتوا عناصر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱ تعداد دانلود : ۲۷
هدف از اجرای پژوهش حاضر، توصیف برنامه های رشد و توسعه حرفه ای اعضای هیئت علمی بود. این پژوهش، مطالعه ای تطبیقی از نوع توصیفی است. برنامه های 53 دانشگاه ایران، آمریکا، کانادا، استرالیا، انگلستان، هنگ کنگ، به شیوه فرا ترکیب کیفی در MAXQDA10  کدگذاری خط به خط شد. مؤلفه های شناسایی شده به صورت قیاسی، تلفیق و توصیف شدند. بر اساس یافته های پژوهش، شیوه های ارائه برنامه ها عبارت اند از: برگزاری کارگاه، ارشادگری، درس های بلندمدت، سمینار، کارورزی زیر نظر ارشادگر، جلسات گفتگو، معارفه، نقد تدریس های نمونه ، مشاوره فردی، شرکت در جلسات دانشگاه، شبکه سازی تجارب، نقد همتایان، گروه های مطالعاتی، دوره های کوتاه مدت، مشارکت اجتماعی، سایه استاد، کارپوشه تدریس، مصاحبه با اعضای هیئت علمی، مشاوره گروهی، کار گروهی، خودآموز، در باز کلاس درس. محتوای دوره ها عبارت اند از: موضوعات مرتبط با تعلیم وتربیت، مدیریت، شایستگی های بین فردی اجتماعی، نگارشی، پژوهش اخلاق پژوهش، آینده پژوهی، آشنایی با نقش های سازمانی، شایستگی های فردی، ارائه خدمات، اخلاق حرفه ای، تأیید جامعه علمی. موضوعات با مخاطب عام به صورت مرکزی، عموماً در مرکز تحصیلات تکمیلی و با همکاری مراکز فناوری، کتابخانه ها، دانشکده های همکار مانند دانشکده مدیریت و موضوعات با مخاطب خاص در دانشکده های موضوعی ارائه می شوند. شیوه های ارائه دوره با توجه به هدف ها، امکانات و فرهنگ حاکم بر مؤسسه و محتوای دوره ها با توجه به هدف های مؤسسه تعیین می شوند. به منظور طراحی و اجرای موفق دوره ها لازم است نیازهای اعضای هیئت علمی و فرهنگ یادگیری آنها شناسایی شود.   
۹۴.

مفهوم سازی یادگیری زائد و راهکارهای کاهش آن در نظام آموزش عالی ایران از دیدگاه صاحب نظران آموزش عالی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مفهوم سازی یادگیری زائد نظام آموزش عالی روش دلفی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰ تعداد دانلود : ۱۸
غیراثربخش بودن آموزش ها یکی از عمده ترین نقدهایی است که توجه بسیاری از منتقدان آموزش عالی را به خود جلب کرده است. یادگیری زائد مفهومی است که می تواند فصل جدیدی در پژوهش های تعلیم و تربیت باز نماید. هدف این پژوهش، بررسی و تحلیل این مفهوم و راهکارهای کاهش آن در نظام آموزش عالی ایران است. در پژوهش حاضر با هدف دست یابی به اجماع نظر متخصصان، از روش دلفی در سه مرحله استفاده شد. جامعه آماری این پژوهش را متخصصان و صاحب نظران برنامه درسی و آموزش عالی تشکیل می دهند. نمونه آماری این پژوهش مشتمل بر چهل نفر متخصص بود که به روش گلوله برفی شناسایی شدند و در نهایت سی نفر به همکاری پاسخ مثبت دادند. تحلیل نهایی در بررسی این مفهوم با استفاده از نرم افزارهای (SPSS) و (NVivo) نشان داد که یادگیری زائد عبارت است از غیرکاربردی بودن درس ها، نامتناسب بودن محتوا و برنامه درسی ناکارآمد. همچنین توانمندسازی اعضای هیأت علمی، تأکید بر یادگیری مادام العمر، آزادی آکادمیک، بازنگری و ارزیابی مستمر برنامه های درسی نیز به عنوان مهم ترین راهکارهای کاهش یادگیری زائد ارائه شده است. 
۹۵.

آسیب شناسی ارزشیابی کیفی-توصیفی دوره ابتدایی در دوران بحران کرونا(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ارزشیابی کیفی- توصیفی بحران کرونا دوره ی ابتدایی تجارب زیسته ی معلمان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶ تعداد دانلود : ۳۶
هدف: بررسی تجارب زیسته معلمان در خصوص چالش ها و آسیب های ارزشیابی کیفی-توصیفی دوره ابتدایی در دوره بحران کرونا.روش پژوهش: تحقیق حاضر از نوع کیفی وبه روش پدیدار شناسی است.در این تحقیق با 16 نفراز معلمان زن ومرد شهرستان کرج که در سال تصیلی 1401-1400در دوره دوم ابتدایی مشغول خدمت بودند به صورت نیمه ساختاریافته مصاحبه شد. انتخاب مشارکت کنندگان به روش هدفمند انجام شد. تحلیل داده ها بر اساس راهبرد هفت مرحله ای کلایزی صورت پذیرفت.یافته ها: تحلیل مصاحبه معلمان منجر به شناسایی سه مضمون کلی: شامل 1- آسیب های ارزشیابی کیفی- توصیفی و دلالت های متناظر با عناصر برنامه درسی 2- آسیب های ارزشیابی کیفی توصیفی ودرک متعارض ذینفعان 3- آسیب های ارزشیابی کیفی- توصیفی در ابزار و اجرا شد.نتیجه گیری: بررسی تجارب زیسته معلمان در این تحقیق نشان داد که در دوره بحران کرونا و آموزش غیر حضوری؛ معلمان در عملیاتی نمودن اهداف و اصول ارزشیابی کیفی- توصیفی  با چالش های متعددی رو به رو شده اند و از مهمترین آن ها می توان به کاهش کیفیت ارزشیابی از آموخته های یادگیرندگان به دلیل امکانات محدود در ارائه ی بازخوردها و کاهش سواد دانش آموزان در مهارت های اساسی اشاره نمود.
۹۶.

ارزیابی دانش، توانش، نگرش و خلاّقیت کارآفرینی دانشجویان (مورد مطالعه: دانشگاه های اصفهان و زنجان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: کارآفرینی آموزش عالی دانش توانش نگرش خلاقیت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵ تعداد دانلود : ۳۳
هدف این مطالعه، شناسایی میزان برخورداری دانشجویان از دانش، توانش، نگرش و خلاّقیت کارآفرینی است و بعد از شناسایی، پیشنهادهایی به منظور بهبود کارآفرینی در نظام آموزش عالی ارائه شد. روش تحقیق این پژوهش، توصیفی از نوع پیمایشی، و از نظر هدف در زمره تحقیقات کاربردی، و جامعه آماری مورد مطالعه، دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه های اصفهان و زنجان هستند که از این میان 335 نفر با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی نسبتی انتخاب شده اند. برای گردآوری اطلاعات و داده های لازم از پرسشنامه محقق ساخته، و برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آمار توصیفی و آمار استنباطی (آزمون t تک نمونه، t برای دو گروه مستقل، تحلیل واریانس یکراهه، آزمون تعقیبی شفه) استفاده شد. یافته ها نشان داد که وضعیت کارآفرینی در هر چهار مؤلفه مورد بررسی، در سطح پایین، نامطلوب و در وضعیت مشابهی قرار دارند که حکایت از ضرورت تلاش و فعالیت بیشتر اعضای هیأت علمی و مسؤولان ذی ربط در تمام حوزه های بررسی شده دارد. 
۹۷.

چالش ها و سطح دشواری محتوای دروس تخصصی برنامه درسی رشته زیست شناسی دوره کارشناسی در دانشگاه تعلیم و تربیت کابل(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: برنامه درسی زیست شناسی دانشگاه تعلیم و تربیت کابل چالش ها سطح دشواری مفاهیم محتوای دروس تخصصی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵ تعداد دانلود : ۴۰
هدف: شناسایی مفاهیم چالش برانگیز و تعیین سطح دشواری آن در محتوای دروس تخصصی برنامه درسی رشته زیست شناسی دانشگاه تعلیم و تربیت کابل است.روش پژوهش: این پژوهش ازلحاظ هدف کاربردی و ازلحاظ گردآوری داده ها به روش توصیفی- پیمایشی انجام شد. جامعه آماری این پژوهش شامل ۱۰ نفر اساتید و ۱۳۶ نفر دانشجو (۷۲ دختر و ۶۴ پسر) بودند که در بهار سال 1401 شرکت کردند. جهت گردآوری داده ها از پرسشنامه ساختاریافته استفاده شد. پس از جمع آوری داده ها، تجزیه وتحلیل آن در ۲ سطح آمار توصیفی شامل جداول و فراوانی مفاهیم و آمار استنباطی جهت نرمال بودن از آزمون کولموگوروف- اسمیرنوف و از آزمون سطح معنی داری یک دنباله راست استفاده شده است.یافته ها: محتوای دروس تخصصی رشته زیست شناسی در تحلیل توصیفی از دیدگاه دانشجویان با دریافت 03/53 درصد پاسخ های دشوار و 97/46 درصد پاسخ های قابل فهم و ازنظر اساتید 10 مفهوم دشوار شناسایی شده است.نتیجه گیری: یافته ها با استفاده از آزمون سطح معنی داری یک دنباله راست، حاکی آن است که به تعداد 18 مفهوم بافاصله اطمینان 95 درصد اختلاف معنی داری با عدد 3 دارای سطح دشواری بیشتر، 21 مفهوم دارای سطح دشواری در حد متوسط و مفاهیم دیگر در حد قابل درک و فهم بودن دانشجویان قرارگرفته است.
۹۸.

طراحی الگوی مطلوب ممیزی کیفیت آموزش عالی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ممیزی عوامل و ملاک ها نظام دانشگاهی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲ تعداد دانلود : ۲۶
آموزش عالی در طول دو دهه گذشته با چالش های مختلفی مواجه بوده است که باعث شده تا تضمین کیفیت آموزش عالی اولویت نخست مدیریت نظام آموزش عالی گردد. بر این اساس کشورهای مختلف در دهه های اخیر کوشش های فزاینده ای را در این باره به عمل آورده اند و با استفاده از روش های مختلف ارزیابی و تضمین کیفیت سعی در اعتبارسنجی کیفیت دروندادها/ فرایندها/ بروندادها/ پیامدها از یک سو و ممیزی سازوکارها/ رویه ها/ ساختارها از سوی دیگر داشته و دارند. در دهه های اخیر در خصوص اعتبارسنجی در نظام دانشگاهی ایران، در قالب فرایندهای ارزیابی درونی و بیرونی اقداماتی انجام شده است، ولی متأسفانه هنوز در خصوص ممیزی اقدامی صورت نگرفته است. این تحقیق درصدد است تا با بهره گیری از پیشینه ممیزی در سطح جهانی و اجماع نظر جامعه دانشگاهی کشور به طراحی الگوی ممیزی کیفیت در نظام دانشگاهی ایران بپردازد. نتایج تحقیق حاکی از آن است که عوامل مدیریت کیفیت تدریس- یادگیری، مدیریت کیفیت پژوهش، مأموریت، اهداف سازمانی و مدیریت نهادی، مدیریت کیفیت تعامل با جامعه (مشارکت اجتماعی)، مدیریت کیفیت منابع انسانی، مدیریت کیفیت خدمات پشتیبانی، مدیریت کیفیت نظام ارزیابی و تضمین کیفیت از اهمیت بسیاری برخوردارند. بر اساس نتایج پژوهش الگوی ممیزی در دو بُعد عوامل و ملاک ها و فرایند اجرا طراحی و ترسیم شده است. علاوه بر این پیشنهادهایی نیز برای اجرای مؤثر ممیزی در نظام دانشگاهی ایران ارائه شده است. 
۹۹.

ارزیابی عملکرد: راهی به سوی تعالی نظام آموزش عالی(مطالعه موردی: دانشگاه آزاد اسلامی واحد اقلید)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ارزیابی عملکرد آموزش عالی مدل تعالی سازمانی EFQM

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱ تعداد دانلود : ۲۰
پژوهش حاضر باهدف ارزیابی عملکرد دانشگاه آزاد اسلامی واحد اقلید و به روش توصیفی (پیمایشی) انجام شد. جامعه آماری پژوهش، همه اعضای هیئت علمی و کارکنان دانشگاه بودند که با روش تصادفی طبقه ای و بر اساس جدول مورگان 27 نفر از اعضای هیئت علمی و 43 نفر از کارکنان به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری، دو پرسشنامه محقق ساخته 64 سؤالی ویژه اعضای هیئت علمی و کارکنان بود که بر اساس مدل EFQM نسخه آموزش عالی طراحی شد. روایی پرسشنامه از سوی صاحب نظران تأیید و پایایی هر دو پرسشنامه با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ به ترتیب 97/. و 98/. برآورد شد. داده های به دست آمده با استفاده از آمار توصیفی (فراوانی، درصد و میانگین)، آمار استنباطی (t تک گروهی، آزمون فریدمن و t گروه های مستقل) و منطق امتیازدهی EFQM تحلیل شد. یافته ها نشان داد که: 1. بین میزان کاربست معیارهای مدل تعالی در این دانشگاه تفاوت معنی داری وجود دارد؛ 2. تفاوت بین دیدگاه اعضای هیئت علمی و کارکنان در رابطه با وضعیت معیارهای توانمندساز معنی دار بود؛ 3. دانشگاه آزاد اسلامی واحد اقلید 302 امتیاز از 500 امتیاز حوزه توانمندسازهای مدل تعالی سازمانی را به دست آورد و ازنظر تعالی در وضعیت متوسط قرار گرفت، لذا ضروری است رهبران دانشگاه بهبود وضعیت معیارهای توانمندساز را ازجمله مهم ترین اولویت های استراتژیک دانشگاه قرار دهند.
۱۰۰.

راهکارهای تحقق الزامات اساسی کیفیت دوره کارشناسی ارشد روان شناسی تربیتی بر اساس ماتریس خانه کیفیت(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: عملیات فرایند کلیدی خانه کیفیت رشته روان شناسی تربیتی دانشجویان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰ تعداد دانلود : ۱۸
هدف از این پژوهش تعیین راهکارهای تحقق اساسی ترین الزامات دانشجویان از کیفیت دوره کارشناسی ارشد روان شناسی تربیتی دانشگاه های دولتی تهران بود. پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ روش، به صورت کیفی بود. برای دست یابی به هدف پژوهش، نمونه ای به حجم 14 نفر از اساتید علوم تربیتی و روان شناسی تربیتی به روش نمونه گیری هدف مند انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته گسترش عملکرد کیفیت شامل دو بخش بازپاسخ و بسته پاسخ بود. روایی ظاهری پرسشنامه بر اساس نظر هفت نفر از اساتید، مورد بررسی و تأیید قرار گرفت و پایایی آن نیز، پس از کدگذاری و کمّی سازی پاسخ ها، از طریق آلفای کرونباخ مورد بررسی و با ضریب (73/0) تأیید شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روش مقوله بندی و تشکیل ماتریس خانه کیفیت انجام شد. به طور کلی بیست راهکار برای بهبود کیفیت دوره شناسایی و به ترتیب اهمیت اولویت بندی شدند که می توان این راه کارها را در پنج حیطه ارتقا فعالیت های تدریس، ارتقا فعالیت های پژوهشی، ارتقا امکانات فیزیکی، برگزاری نشست ها، کارگاه ها و برنامه های بالندگی اعضای هیأت علمی دسته بندی نمود. 

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان