جواد حاتمی

در این مقاله با هدف تسهیل فرآیند چالشیِ مرور پیشینه در پژوهش های علوم رفتاری، الگویی ابزار – پشتیبان معرفی شده است. افزون بر ابزار فناورانه موجود در الگو، چندین ابزار مفهومی - مانند الگوی نظام فعالیت، نمودار پریسما، جدول معیارهای حذف و شمول و جدول عبارت های جستجو - نیز به آن افزوده شده و الگوی مقاله با الگوی گستره پژوهی تلفیق و سپس با ارائه یک نمونه مرور پیشینه به تشریح الگو پرداخته شده است.      استفاده از الگوی گستره پژوهیِ ابزار-پشتیبان افزون بر آسان سازیِ مرور پیشینه، به دلیل استفاده از الگوی نظام فعالیت دارای مزایا و امتیازاتی است که برخی از آنها عبارت اند از: امکان مطالعه نظام مند پژوهش های پیشین و مشاهده سیر تاریخی آنها، تحلیل مقوله ای پژوهش های پیشین، تبیین و تحلیل تناقضات موجود در نظام فعالیتِ پژوهش های پیشین، صورت بندی پژوهش های آتی با تکیه بر راه حل های تناقضات و ارائه یک چارچوب تصویریِ جامع از مرور پیشینه

ایمنی غذایی بنیان توسعه، شاخص پایداری سلامت و رفاه جامعه است. برای تولید ایمن باید سیاست ها تغییر یابد و با کاربرد یا توسعه سیاست های عمومی است که حق دسترسی به غذای ایمن به واقعیت تبدیل می شود. این تحقیق کیفی براساس مدل سیاست پژوهی ماژرزاک بود و رویکرد کیفی با استفاده از مصاحبه نیمه ساختار یافته انجام شد. در مجموع، 25 متخصص و مدیر حوزه ایمنی غذایی درباره فرایند سیاست پژوهی شامل چرخ های تغییر مشکل و راه حل در سال 1396 مورد مصاحبه قرار گرفتند. تجزیه و تحلیل داده ها همزمان با نمونه گیری در نرم افزار MAXQDA.v2007  صورت گرفت. نتایج نهایی تحقیق درباره ساختار سیاست ایمنی غذایی در 6 طبقه مفهومی مورد بحث قرار گرفت که عبارت اند از: سیاستگذاری شفاف و همه جانبه به عنوان شرایط زمینه، حفظ سلامت جامعه به عنوان پدیده، ناکارآمدی سیاست های موجود ایمنی غذایی به عنوان شرایط علی، تدوین و اجرای مداخلات مکمل به عنوان استراتژی عملیاتی، توانمندسازی اجتماعی به عنوان شرایط واسطه ای و دستیابی به جامعه پایدار به عنوان پیامد.     نتایج نشان داد که فرایند سیاست پژوهی ایمنی غذایی، مفهومی پویا، پیچیده، مداوم، همبسته و متأثر از عوامل مؤثر بر سیاستگذاری است، ناکارآمدی سیاست های موجود ایمنی غذایی از یک سو و تدوین و اجرای مداخلات مکمل و توانمندسازی اجتماعی از سوی دیگر بر فرایند سیاست پژوهی ایمنی غذایی تأثیرگذار است.

ارتباط درمانی یکی از مهم ترین عوامل تعیین کننده ی موفقیت درمانی است. هدف از این مطالعه بررسی ادراک زوجین ایرانی از حریم خصوصی زناشویی در ارتباط درمانی با روان درمانگر بود. مطالعه ی حاضر، پژوهشی کیفی به روش تحلیل موضوعی مکنون بود. این پژوهش با استفاده از مصاحبه ی نیمه ساخت یافته ی چهره به چهره و نمونه گیری هدفمند انجام شده است. 30 فرد متأهل (15 زن و 15 مرد) ساکن در شهر تهران که حداقل سه سال از زندگی زناشویی آن ها سپری شده بود، دیدگاه شان پیرامون ملزومات صیانت از حریم زناشویی خود در ارتباط درمانی با روان درمانگر را به اشتراک گزاردند. راهبرد شش مرحله ای براون و کلارک (2006) برای استخراج درون مایه ها مورد استفاده قرار گرفت. نتایج این تحقیق در قالب سه درون مایه سایبانی، نه درون مایه و چهار درون مایه فرعی طبقه بندی شدند.درون مایه های سایبانی عبارتند از: محرمیت، تخصص و مرز در ارتباط درمانی. نتایج این مطالعه ضمن برجسته نمودن اقبال عمومی نسبت به نقش روان شناس در تقلیل آلام روحی و مشکلات زناشویی در جامعه ی ایرانی، بیانگر اهمیت برخی مؤلفه های فرهنگ بسته در شکل گیری یک ارتباط درمانی مؤثر و ملزومات صیانت از حریم خصوصی زناشویی در روان درمانی است.

یکی از مسائل مهم در تمامی نظام های آموزشی، سنجش و ارزیابی آموخته های فراگیران، به منظور اطمینان بخشی از یادگیری و تحقق اهداف مورد نظر است. یکی از راهبردهای مؤثر در این باره، مرتبط با پارادایم سازنده گرایی، رویکرد سنجش تکوینی است. با توجه به شرایط خاص حوزه یادگیری مجازی، نیاز است تا درباره مسائل بنیادین مرتبط با سنجش تکوینی بازاندیشی صورت گیرد. بر این اساس، پژوهش حاضر با هدف شناسایی قابلیت های سنجش تکوینی در محیط های یادگیری مجازی انجام شد. روش تحقیق به کار رفته در این مطالعه، تحلیل محتوای کیفی از نوع استقرایی بود. 24 مقاله تحلیل و با 22 متخصص مصاحبه شد و در نهایت مسائل بنیادین مرتبط با سنجش تکوینی از جمله روایی، پایایی و تقلب و نیز قابلیت های این رویکرد سنجش و ارزیابی، از جمله ارائه بازخورد فوری و سازنده، درگیر کردن فراگیر با فرآیندهای یادگیری، ارتقای عدالت آموزشی، خودارزیابی آنلاین فراگیر، سنجش همتایان و کار در گروه، در حوزه یادگیری مجازی مورد شناسایی، بحث و بررسی قرار گرفت.

هدف از انجام این تحقیق، طراحی برنامه درسی تلفیقی آموزش محیط زیست برای کودکان پیش از دبستان و اعتبارسنجی آن از دیدگاه متخصصان و مربیان است. برنامه درسی آموزش محیط زیست دوره پیش دبستان در این پژوهش، شامل اهداف برنامه درسی، محتوای برنامه درسی، روش های تدریس برنامه درسی و شیوه های ارزشیابی برنامه درسی می باشد و اندیشه تلفیق از کتاب زبان آموزی بهمن زندی (1394) اقتباس گردید. این تحقیق به لحاظ هدف، کاربردی؛ به لحاظ ابزار از نوع ارزشیابی و روش انجام آن، زمینه ای است. برای تعیین حجم نمونه موردنیاز جهت طراحی برنامه درسی از نمونه گیری هدف دار- قضاوتی از جامعه آماری خبرگان استفاده شده است. خبرگان این تحقیق شامل برخی از متخصصان برنامه ریزی درسی و آموزش محیط زیست و نیز مربیان مهدکودک بود. همچنین ارزیابی و اعتبارسنجی برنامه درسی طراحی شده بر اساس دریافت نظرات مربیان و مدیران مهدکودک های منتخب شهر رشت صورت گرفت. ابزار جمع آوری داده ها، پرسش نامه محقق ساخته است که بر اساس الگوی برنامه درسی تلفیقی آموزش محیط زیست طراحی و برای تجزیه وتحلیل داده ها از شاخص های آمار توصیفی و آمار استنباطی استفاده شده است. در این پژوهش چهار بخش طراحی برنامه درسی، اجرای برنامه درسی طراحی شده، تعیین اثربخشی مداخله آموزش، ارزیابی و اعتبارسنجی برنامه درسی طراحی شده به تفکیک بررسی گردید. پس از روایی سنجی کلیه گویه ها، 25 گویه در بخش اهداف برنامه درسی، 26 گویه در بخش محتوای برنامه درسی، 7 گویه در بخش روش های تدریس برنامه درسی و 6 گویه در بخش شیوه های ارزشیابی برنامه درسی حاصل شد که درمجموع شامل 64 گویه می باشد.

فرایند ساخت نمونه از سوی یادگیرنده رویکردی تلفیقی به منظور درک مهارتهای علمی، اجتماعی، معرفت شناختی و شناختی در آموزش علوم است. هدف این پژوهش طراحی و اجرای الگوی یادگیری مبتنی بر نمونه سازی در درس علوم است. در طراحی این الگو از اصول طراحی محیطهای یادگیری نمونه سازی و فناورانه و سایر اصولی بهره گرفته شده است که به منظور افزایش یادگیری مفهومی و کنشهای نمونه سازی در دانش آموزان مدنظر است. به همین منظور الگوی مورد نظر با بررسی پژوهشها و منابع موجود در زمینه یادگیری مبتنی بر نمونه سازی، به ویژه چگونگی آن در یادگیری مفاهیم و کنشهای نمونه سازی در درس علوم به شیوه طراحی پژوهی و با بهره گیری از مشورت متخصصان تعلیم و تربیت و شماری از معلمان طراحی شده و مورد بازبینی قرار گرفته است تا امکان اجرای آن در کلاس فراهم شود. به منظور اجرای الگوی طراحی شده، روش شبه آزمایشی پیش آزمون - پس آزمون با گروه گواه به کار رفته است. نمونه پژوهش شامل 50 دانش آموز دختر پایه هشتم شهر تهران بوده و برای تحلیل داده ها از روش تحلیل کوواریانس چندمتغیره بهره گیری شده است. براساس یافته های پژوهش، میزان یادگیری مفهومی دانش آموزانی که با الگوی طراحی آموزشی یادگیری مبتنی بر نمونه سازی آموزش دیده اند، بیشتر از دانش آموزانی است که به شیوه متداول آموزش دریافت کرده اند. میزان یادگیری کنشهای نمونه سازی دانش آموزانی که با الگوی یادگیری مبتنی بر نمونه سازی آموزش دیده اند، بیشتر از دانش آموزانی است که با شیوه متداول آموزش دیده اند.

مقدمه: فناوری اطلاعات و ارتباطات موجب ظهور شیوه های نوین آموزش و یادگیری شده است. یادگیری الکترونیکی نیز یکی از شیوه های نوین یادگیری در عصر حاضر است؛ بنابراین برای کارآمدی سیستم یادگیری الکترونیکی باید آسیب هایی که بر سر راه آن وجود دارد را شناسایی و مرتفع نمود. هدف پژوهش حاضر نیز تبیین آسیب های نظام یادگیری الکترونیکی در آموزش پزشکی است. روش کار: در این پژوهش از روش تحلیل محتوای کیفی با رویکرد استقرایی از نوع مقوله بندی استفاده شد، جامعه آماری پژوهش را دانشجویان دوره کارشناسی ارشد دوره یادگیری الکترونیکی دانشکده آموزش پزشکی دانشگاه شهید بهشتی تهران تشکیل می داد که از روش نمونه گیری هدفمند برای انتخاب آنها استفاده شد و تعداد 60 نفر به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. ابزار پژوهش مصاحبه نیمه ساختار یافته بود و طول مدت هر مصاحبه از 20 دقیقه تا یک ساعت متغیر بود، انجام مصاحبه با کل دانشجویان یک هفته یه طول انجامید. همچنین تعداد 20 مقاله و 2 کتاب در این زمینه مورد بررسی قرار گرفت و تحلیل ها تا حد اشباع ادامه یافت. واحد ثبت در این پژوهش مضمون در نظر گرفته شد. در انتهای با استفاده از روش تحلیل محتوای استقرایی و با مقایسه مستمر کدهای به دست آمده، 7 مقوله و 32 زیر مقوله به دست آمد و مشخص شد که آسیب های سیستم یادگیری الکترونیکی دانشکده آموزش پزشکی تحت عنوان 7 مقولات اصلی که عبارتند از محتوا، دانشجو، استاد، برنامه ریزی، پشتیبانی، فناورانه، فنی طبقه بندی شدند. یافته ها: با توجه به یافته های پژوهش، سیستم یادگیری الکترونیکی دانشگاه های آموزش پزشکی به عنوان یک نظام نوین در عرصه آموزش و یادگیری، دارای آسیب های متعددی است و دانشگاه های آموزش پزشکی باید سعی کنند تا با شناسایی آسیب های هر بخش سیستم یادگیری الکترونیکی، نسبت به رفع آسیب ها اقدام و زمینه پیشرفت یادگیری الکترونیکی را فراهم نمایند. نتیجه گیری: این پژوهش می تواند راهنمای عمل مدرسان و طراحان آموزش الکترونیکی جهت افزایش اثربخشی دورهای یادگیری الکترونیکی در آموزش پزشکی و در نهایت یادگیری مؤثرتر قرار گیرد.

مقدمه: هنگام آموزش در محیط های یادگیری مبتنی بر وب، یک محیط متفاوت و جدید در مقایسه با محیط های چهره به چهره بایستی خلق می شود. در این بین عدم حضور فیزیکی معلم و فراگیران در یک محیط یادگیری آنلاین میتواند به یک معضل اساسی در چنین دوره هایی که اثرات نامطلوبی بر رضایت و یادگیری فراگیران دارد، مبدل شود. لذا این پژوهش با هدف بررسی ارتباط حضور آموزشی، حضور اجتماعی و حضور شناختی با عملکرد تحصیلی فراگیران دوره های آموزش الکترونیکی انجام گرفت. روش کار: روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی(الگویابی علی) بود. جامعه آماری این پژوهش کلیه دانشجویان ثبت نام کرده در دوره دوره های مبتنی بر وب شهر تهران که در سال تحصیلی 1397-1396 به تحصیل اشتغال داشتند، بودند که حجم نمونه ایی به تعداد 307دانشجو در مقطع کارشناسی ارشد به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ایی انتخاب شدند و به مقیاس چارجوب اجتماع اکتشافی آربا و همکاران(2008) پاسخ دادند که از آن میان 271 پرسشنامه قابل تحلیل بود. داده ها با استفاده از روش تحلیل مسیر، تحلیل شد. یافته ها: نتایج بدست آمده نشان دادند، مدل ساختاری عملکرد تحصیلی فراگیران دوره های آموزش الکترونیکی مدلی روا در جامعه مورد پژوهش است و داده ها برازش مناسبی با مدل نظری دارند (076/0 = RMSEA ). بر اساس این مدل، 48 % از واریانس عملکرد تحصیلی قابل تبیین است؛ از این رو، حضور آموزشی بر حضور شناختی(46/0 = β ) ،(01/0 > P ، 12/5 = T )، حضوراجتماعی(51/0 = β ) ،(01/0 > P ، 83/5 = T ) و عملکرد تحصیلی(32/0 = β ) ،(01/0 > P ، 84/3 = T )، حضور اجتماعی بر حضور شناختی(29/0 = β )، (05/0 > P ، 33/3 = T ) و عملکرد تحصیلی(25/0 = β ) ، (05/0 > P ، 76/2 = T ) و حضور شناختی بر عملکرد تحصیلی (36/0 = β )، (01/0 > P ، 09/4 = T ) اثر مستقیم معنادار دارند. در نتیجه عوامل مذکور می توانند به طور مناسبی عملکرد تحصیلی فراگیران را تبیین کنند. نتیجه گیری: بر اساس یافته های تحقیق، می توان عملکرد تحصیلی فراگیران را با ارتقای حضور آموزشی، حضور اجتماعی و حضور شناختی ارتقا بخشید.

هدف از اجرای این پژوهش بررسی رابطه عوامل سه گانه؛ نمره دانشجویان، مرتبه علمی و وضعیت استخدامی استادان با نمره ارزشیابی استادان است. روش پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری شامل همه استادان دانشگاه تربیت مدرس در سال های تحصیلی 92-91 و 93-92 به تعداد 670 نفر است که تعداد 336 نفر با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. ابزار گرد آوری اطلاعات در بخش نمره های ارزشیابی استادان، گزارش تأیید شده دفتر امور هیئت علمی دانشگاه و در بخش نمره های اخذ شده دانشجویان در درس مربوطه، گزارش سامانه جامع گلستان بوده است که از روایی و پایایی لازم برخوردار است. برای پیش بینی نمره ارزشیابی از روی عوامل سه گانه از رگرسیون چند متغیره با روش گام به گام استفاده شد. عمده نتایج بیانگر آن است که بین نمره ارزشیابی استادان و عوامل سه گانه در سطح (05/0 P≤) رابطه معنی دار و مثبتی وجود دارد و سه متغیر با هم حدود 6 درصد از واریانس نمره ارزشیابی استادان را تبیین می کنند. همچنین مقادیر F، ضرایب رگرسیونی استانداردشده (β) و مقدار T در معادله رگرسیونی در سطح (05/0 P≤) معنی دار بوده است.

مقدمه: مطالعات اخیر حاکی از تأثیرپذیری نحوه ی تنظیم حریم خصوصی از بافتار فرهنگی-اجتماعی است. هدف از این مطالعه بررسی ساختار معنایی حریم خصوصی در فرهنگ ایرانی بود. روش: در یک مطالعه ی مقطعی 100 نفر (40 نفر در مرحله ی یکم و 60 نفر در مرحله ی دوم) از جمعیت عمومی به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. در گام نخست از طریق تکلیف تولید واژگان تداعی شده، 9 واژه ی پرتکرار متداعی با حریم خصوصی استخراج شد. در مرحله ی دوم نیز طی تکلیف مشابهت قضاوت شده، درجه ی ارتباط دوبه دوی واژگان مزبور مورد ارزیابی شرکت کنندگان قرار گرفت. یافته ها: نتایج تحلیل تناظر حاکی از نگاشت مؤلفه ها بر روی دو بُعد است. بدین گونه که مؤلفه های مستخرج برحسب مبنای فردگرایانه و جمع گرایانه ی خود در ارتباط با حریم خصوصی قرار گرفته است. درحالی که مؤلفه های فردگرایانه بازنمود مبانی جهان شمول حریم خصوصی است، مؤلفه های جمع گرایانه بیانگر تأثیرات فرهنگی در تعریف حریم خصوصی است. نتیجه گیری: یافته های این مطالعه در قالب مبانی جهان شمول و فرهنگ بسته ی حریم خصوصی مورد بحث قرار گرفته است.

مقدمه: هدف این تحقیق بررسی سرعت واکنش و سوگیری در پردازش ادراکی مرتبط با باورهای فرا طبیعی است. با توجه به اینکه کارکردهای ذهنی گوناگونی می توانند در پردازش ادراکی و سرعت واکنش اثرگذار باشند، برای بررسی این موضوع ما سرعت واکنش و سوگیری در پردازش ادراکی را در باورهای فرا طبیعی مورد تحقیق قرار گرفت. روش: سی و دو نفر ( 23 مرد) با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و به عنوان گروه های دارای باور فراطبیعی شدید و خفیف تقسیم شدند و با مقیاس باورهای فراطبیعی و تکلیف طبقه بندی چهره/خانه مورد بررسی قرار گرفتند. یافته ها : یافته ها نشان داد که تفاوت معنی داری بین گروه های دارای باور فراطبیعی شدید و خفیف در باورهای فراطبیعی وجود دارد و همچنین تفاوت  معنی داری در سرعت واکنش در پردازش ادراکی و سوگیری ادراکی بین گروه ها وجود دارد. نتیجه گیری: می توان گفت که باورهای فراطبیعی در سرعت واکنش و پردازش ادراکی نقش دارد. 

ساختن سوالات دشوار و بدون هیچ حد و مرز مشخص در ترکیب الگوریتم های محاسباتی، منجر به روندهای نابجا مثل راهبردهای آموزش تست زنی و آمادگی برای آزمون در بین آزمون شوندگان شده است. همچنین ناکارآمدی آموزش های دوران تحصیلی در پی گیری نیازهای جامعه در نهایت مانعی برای رسیدن به اهداف آموزشی بادوام در توسعه ملی شده است. داشتن استانداردهای آموزشی دقیق و کاربرد الگوهای رده بندی کمک می کند تا ارزشیابی بهتری از برنامه های آموزشی، محتوای درسی و همین طور پیشرفت تحصیلی دانش آموزان بدست آید. در این نوشته به بررسی نمونه ای کوچک از مجموعه سوالات چهارگزینه ای حساب دیفرانسیل در چهارچوب هدف های رفتاری پرداخته شده است. 12 سوال از یک آزمون 30 سوالی که روی یک نمونه 3409 نفری از دانش آموزان اجرا شده بر اساس الگوی توان-پیچیدگی رده بندی گردید. نتیجه مربوط به 3 سوال آن در این مقاله آمده است. نتایج نشان داد که سوالات این آزمون همگی دانش روندی را اندازه می گیرند و عمدتا در سطح 3 پیچیدگی قرار داشته اند. همچنین 92% سوالات انتزاعی بوده و برای پاسخ گویی صحیح به هر سوال همزمان باید چندین الگوریتم محاسباتی مختلف فراخوانی شوند. سوالاتی که تنها از یک الگوریتم برای حل آنها استفاده شده و سطوح پیچیدگی کمتری داشته اند از پارامترهای آماری بهتری مثل مقیاس پذیری برخوردار بوده اند و تابع آگاهی آنها اطلاعات بیشتری از توانایی آزمون شوندگان فراهم می کردند.

پژوهش حاضر با استفاده از رویکرد فرد محور، نیمرخ های انگیزشی دانش آموزان سال اول دبیرستان و تفاوت نیمرخ گروه های مختلف را از نظر میزان پیشرفت تحصیلی در درس ریاضی موردمطالعه قرار داد. روش پژوهش حاضر از نوع توصیفی – پیمایشی بود که از بین کلیه دانش آموزان دختر سال اول دبیرستان های ناحیه 1 شهرستان تبریز (12768) 718 نفر به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. پرسشنامه خودتنظیمی تحصیلی به منظور جمع آوری اطلاعات استفاده شد. داده های به دست آمده با استفاده از روش تحلیل گروهی و تحلیل واریانس چندمتغیره و تحلیل واریانس یک راهه مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج پژوهش چهار گروه از دانش آموزان: الف) گروه انگیزشی با کیفیت خوب (خودمختاری بالا- کنترل شده پایین)، ب) گروه انگیزشی با کیفیت ضعیف (خودمختاری پایین- کنترل شده بالا)، ج) گروه انگیزشی با کمیت بالا (خودمختاری بالا-کنترل شده بالا) و (د) گروه انگیزشی با کمیت پایین (خودمختاری پایین- کنترل شده پایین) را شناسایی کرد. علاوه بر این، نتایج نشان داد که دانش آموزان گروه «کیفیت خوب» در درس ریاضی نسبت به همسالان خود در سایر گروه ها عملکرد بهتری داشتند.

مقدمه: رابطه رفتار جامعه پسند و سلامت روان معمولاً با نتایج متناقض همراه شده است. در این پژوهش نشان داده شد جامعه پسندی به عنوان خصیصه ا ی شخصیتی چگونه با سلامت جسمانی و روانی همراه و در چه صورت به طور ناسالم به کار گرفته می شود. روش: پژوهش دربرگیرنده دو مطالعه بود. در مطالعه اول، تعداد 220 دانشجوی دانشگاه تهران (مرد:95 و زن: 125) پرسشنامه جامعه پسندی بالارد (1992) شفقت خود ریس و همکاران (2011)، بهوشیاری براون و رایان (2003)، سرزندگی رایان و فردریک (1997)، سلامت عمومی گلدبرگ (1997) و چک لیست علائم جسمانی بارتون (1995) را تکمیل کردند. در مطالعه دوم افراد با شفقت خود بالا و پایین در دو موقعیت ترغیب و عدم ترغیب به جامعه پسندی مقایسه شدند و سپس علائم جسمانی آن ها سنجیده شد. یافته ها: نتایج همبستگی و تحلیل رگرسیون نشان داد جامعه پسندی با شفقت خود و بهوشیاری رابطه مثبت دارد ولی اگر با شفقت خود و بهوشیاری همراه نشود قادر به پیش بینی سلامت جسمانی و روانی نیست. مقایسه گروه ها نیز نشان داد افراد با شفقت خود بالا در مقایسه با افراد دارای شفقت خود پایین هنگام انجام رفتار موردپسند، علائم منفی جسمانی کمتری  دارند.نتیجه گیری: رفتار جامعه پسند زمانی سازگار است که با فرآیندهای خودتنظیمی مانند بهوشیاری و شفقت همراه شود.

هدف : پژوهش حاضر با هدف ترکیب عوامل انگیزشی و کنترل ارادی در آموزش الکترونیکی و تأثیر آن بر یادگیری و انگیزش یادگیرندگان انجام شد. روش : به منظور بررسی تأثیر عوامل انگیزشی و کنترل ارادی، با به کارگیری یک طرح شبه آزمایشی و با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس، تعداد 85 نفر از دانشجویان مقطع کارشناسی پردیس شهید مدرسِ دانشگاه فرهنگیان کردستان (جامعه آماری پژوهش) انتخاب، و در دو گروه آزمایش و کنترل همرا با پیش آزمون و پس آزمون جایگزین شدند. آموزش الکترونیکی طراحی شده برای گروه کنترل با استفاده از الگوی طراحی آموزشی مریل (نظریه نمایش اجزاء) و با تلفیق عناصر انگیزشی الگوی کلر، و برای گروه آزمایش با استفاده از الگوی طراحی آموزشی مریل و با تلفیق عناصر انگیزشی الگوی کلر به اضافه پیام ها و راهبرد های کنترل ارادی طراحی گردید. عوامل انگیزشی و کنترل ارادی براساس الگوی انگیزشی کلر(ARCS) برای طراحی انگیزشی و نظریه های کنترل عمل کوهل، کاربردی کردن مقاصد گولویزر و خودتنظیمی زیمرمن برای کنترل ارادی با هم تلفیق شدند. تجزیه و تحلیل داده ها از طریق آزمون تحلیل کوواریانس و با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 21 انجام شد. یافته ها : یافته ها نشان داد که با وجود عدم تفاوت اولیه بین گروه ها، نمرات یادگیری گروه آزمایش افزایش و همچنین سطح انگیزش دانشجویان به ویژه در دو عنصر ارتباط و اطمینان ارتقاء یافته است. 

این پژوهش باهدف بررسی تأثیر آموزش به کمک چندرسانه ای با رعایت اصل پیش آموزش مایر بر افزایش میزان یادگیری درس زیست شناسی دانش آموزان پایه دهم متوسطه شهرستان نقده با روش شبه آزمایشی صورت گرفته است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش آموزان پسر بود که در سال         95-1394 این درس را انتخاب کرده بودند؛ با روش نمونه گیری خوشه ای 75 نفر انتخاب شدند و به صورت تصادفی به سه گروه 25 نفره شامل، گروهای آزمایش «الف و ب» و گروه کنترل تقسیم شدند. ابزار گردآوری داده ها، آزمون محقق ساخته بود؛ روایی آزمون طی دو جلسه با معلمان مربوط و اعمال اصلاحات ایشان مورد تأیید قرار گرفت و پایایی با روش آلفای کرونباخ که پایایی 73/0 و روش باز آزمایی که ضریب پایایی 86/0 به دست آمد، انجام شد. در ابتدا پیش آزمون از سه گروه به عمل آمد سپس گروه آزمایش «الف» با چندرسانه ای حاوی مفاهیم پیش آموزش و گروه آزمایش «ب» با چندرسانه ای بدون مفاهیم مذکور طی چهار جلسه با استفاده از نرم افزار چندرسانه ای محقق ساخته تحت آموزش قرار گرفتند و گروه کنترل با روش سنتی آموزش را دریافت کردند؛ در پایان آموزش نیز از هر سه گروه پس آزمون به عمل آمد. آزمون تحلیل کوواریانس به منظور آزمون فرضیه پژوهش استفاده شده است و نتایج به طورکلی حاکی از آن بود که آموزش از طریق چندرسانه ای با رعایت اصل پیش آموزش مایر، موجب بهبود یادگیری دانش آموزان شده است؛ لذا، نتایج پژوهش حاضر بیانگر تأثیر مثبت آموزش از طریق چندرسانه ای با رعایت اصل پیش آموزش مایر در افزایش یادگیری درس زیست شناسی دانش آموزان بود.