جواد معدنی

مقاله حاضر با هدف طراحی و تبیین مدل مطلوب فرهنگ سازمانی اسلامی برای مقابله با فساد اداری در سازمان ها تدوین شده است. در این مقاله تلاش شده تا با توجه به آموزه های دینی، مفاهیم ارزشی و نظریه های علمی مربوطه، ابتدا ابعاد، مؤلفه ها و شاخص های فرهنگ اسلامی مورد شناسایی قرار گیرند؛ سپس به منظور سنجش روایی مدل، به مرحله آزمون گذاشته شوند. روش تحقیق حاضر ترکیبی (شامل دو طیف مطالعه کیفی-کمی) با رویکرد متوالی اکتشافی است: در بخش اول از روش تحقیق توصیفی – تحلیلی (اسنادی-کتابخانه ای) و فراترکیب و در بخش دوم از روش پژوهشی میدانی- پیمایشی محدود استفاده شده است. این پژوهش از حیث هدف، ذیل تحقیقات توصیفی قرار می گیرد و از نظر نتایج در زمره تحقیقات کاربردی است و به لحاظ نوع داده، تحقیق کیفی به شمار می رود. با مطالعه منابع و تحقیقات متعدد در این زمینه، 4 نوع فرهنگ و 30 شاخص فرهنگی شناسایی شد که با تحلیل های صورت گرفته، در قالب ﯾﮏﻣﺪل ﻣﻔﻬﻮﻣﯽ ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ مدل مطلوب فرهنگ سازمانی اسلامی برای مقابله با فساد اداری در سازمان ها ارائه شده اﺳﺖ.

با ظهور عصر فناوری اطلاعات، پیشرفت ها و تحولات چشمگیری را در جوامع کنونی به وجود آمده است که موجب به وجود آمدن تغییراتی وسیع در جوامع و سازمان ها شده است. یکی از مهمترین مباحث ﭘیﺶ روی ﺳﺎزﻣﺎن ﻫﺎ، مقوله نوآوری و مفاهیم مرتبط با آن است. نوآوری به عنوان عامل حیاتی و موثر برای سازمان های امروزی ایفای نقش می کند تا بوسیله آن، سازمان ها به عملکرد بهتر و مزیت رقابتی دست یابند. فناوری اطلاعات یکی از مهمترین ابزارهای عصر کنونی است که کاربردها و مزایای منحصر بفردی برای سازمان ها ایجاد می کند. هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی نقش فناوری اطلاعات در عملکرد نوآوری و اینکه مولفه های فناوری اطلاعات نقش موثری در افزایش عملکرد نوآورانه سازمان داشته باشند. روش پژوهش، توصیفی پیمایشی است. جامعه آماری تحقیق حاضر، شامل 86 نفر از کارکنان کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان شهر تهران (سازمان مرکزی) است که برای جمع آوری اطلاعات آن، از دو پرسشنامه فناوری اطلاعات و عملکرد نوآوری با طیف پنج گزینه ای لیکرت استفاده شده است. روایی محتوایی دو پرسشنامه توسط تعدادی از صاحبنظران و متخصصین مدیریت مورد تایید قرار گرفت؛ سپس برای سنجش پایایی پرسشنامه، از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد که مقدار آن برای پرسشنامه اول و دوم به ترتیب 848. و 905. درصد بدست آمد که مقدار مناسبی بود. با استفاده از نرم افزارهای Spss و Lisrel آزمون های مورد نظر بر روی داده ها صورت گرفتند. نتایج نشان داد که فناوری اطلاعات تاثیر مثبت، مستقیم و معناداری بر عملکرد نوآوری دارد و می تواند نقش موثری در افزایش عملکرد نوآورانه داشته باشد.

پدیده شوم فساد اداری از دیرباز، جوامع و سازمان های آن را تحت تأثیر قرار داده است. در این پژوهش سعی شده علل و عوامل مؤثر در شکل گیری و گسترش فساد اداری برای مقابله با این پدیده را مورد بررسی و مداقه علمی قرار دهد. از طرفی با رشد پژوهش های مختلف در زمینه فساد اداری با نوعی پراکندگی اطلاعات در این حوزه ، انجام پژوهش ترکیبی که عصاره پژوهش های انجام شده در این موضوع را به شیوه نظام مند و علمی فراروی پژوهشگران قرار دهد اهمیت فراوانی دارد. پژوهش حاضر با ترکیب کمی نتایج پژوهش های انجام شده در حوزه فساد اداری در سازمان های جمهوری اسلامی ایران و با استفاده از روش فراتحلیل و نرم افزار جامع فراتحلیل (2CMA) تعداد 10 پایان نامه و 9 مقاله را مورد بررسی قرار می دهد، در مجموع تعداد 19 مطالعه بر اساس معیارهای درون گنجی انتخاب شده و مورد بررسی قرار گرفته است که نتیجه فراتحلیل در مجموع 63 متغیر را نشان می دهد که در سه دسته بندی کلی تر (محیطی، درون سازمانی و فردی) تقسیم پذیرند. در بعد محیطی عامل قانونی، در بعد سازمانی عامل مدیریتی و در بعد فردی مشارکت اخلاقی از اهمیت بیشتری نسبت به دیگر متغیرها برخوردار بودند.

هدف از این تحقیق، طراحی مدل فرهنگ جهادی مبتنی برمبانی دینی و ارزش های انقلاب اسلامی در دانشگاه اسلامی است. روش: روش تحقیق حاضر ترکیبی (شامل دو طیف مطالعه کیفی-کمی) با رویکرد متوالی اکتشافی است: در بخش اول از روش تحقیق توصیفی–تحلیلی (اسنادی-کتابخانه ای) و فراترکیب در بخش دوم از روش پژوهشی میدانی-پیمایشی محدود استفاده شده است. در این تحقیق، برای رسیدن به اجماع نظر خبرگان در مورد ابعاد فرهنگ جهادی در دانشگاه اسلامی (دانشگاه علامه طباطبایی (ره) تهران)، تعداد قابل توجهی از خبرگان تعداد 36 پرسشنامه به شیوه غیرتصادفی بین آنان توزیع شد و 30 نسخه جمع آوری و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: در این پژوهش، با تحلیل و بررسی پژوهش ها، سه فرهنگ جهادی در دانشگاه اسلامی و 23 شاخص شناسایی و تبیین شدند. نتیجه گیری:بر اساس نتایج، فرهنگ تعهد محور رتبه اول و فرهنگ دانش محور رتبه سوم را از نظر خبرگان تحقیق بدست آورده است.بین شاخصها، مهم ترین عاملی که خبرگان تحقیق، بیشترین اهمیت را نسبت بدان قائل شده اند، ویژگی ولایت مداری است. در نتیجه از 23 عامل (ویژگی و معیار) و 92 شاخص، مجموعا 23 شاخص بعنوان ویژگی ها و شاخص های فرهنگ جهادی در دانشگاه اسلامی (دانشگاه علامه طباطبایی (ره) تهران) تعیین و مشخص شدند#,

فعالیت هایی از قبیل استفاده از شبکه های اجتماعی، استفاده از وبلاگ ها و پادکست ها، دانلود و آپلود محتوا و خرید آنلاین و... در محیط کار را می توان تحت عنوان ""وقت گذرانی اینترنتی""، مفهوم سازی نمود. اینگونه رفتارها پیامدهای منفی، از قبیل کاهش سطح بهره وری، و زیان های مالی را برای سازمان ها در پی دارد. از همین رو، هدف ما از انجام این پژوهش، تعیین نقش ادراک از حضور فیزیکی سرپرست، کنترل سازمانی ادراک شده، و ترس از مجازات، بر وقت گذرانی اینترنتی کارکنان در محیط کار است. مدل پژوهش کنونی، بر اساس داده های گردآوری شده از 315 پرسشنامه که به صورت تصادفی میان کارکنان گروه صنعتی ایران خودورو، توزیع و جمع آوری گردیده، بر اساس روش مدل سازی معادلات ساختاری (SEM)، از طریق نرم افزار لیزرل مورد آزمون قرار گرفته است. نتایج به دست آمده از تحلیل داده ها نشان می دهد، میان ادراک از حضور فیزیکی سرپرست، و کنترل سازمانی ادراک شده )0.83 β= و 13.01(t=، و همچنین میان ادراک از حضور فیزیکی سرپرست و ترس از مجازات )0.67 β=و4.30 (t=، رابطه مستقیم و معناداری وجود دارد. همچنین نتایج نشان می دهد، میان کنترل سازمانی ادراک شده و وقت گذرانی اینترنتی ) 0.53- β= و 4.20- (t=، و همچنین میان ترس از مجازات و وقت گذرانی اینترنتی ) 0.33- β= و 2.89- (t=، رابطه معکوس وجود دارد. در این زمینه رابطه میان کنترل سازمانی ادراک شده و ترس از مجازات، تایید نشد. با توجه به نتایج به دست آمده به نظر میرسد افزایش ادراک از حضور فیزیکی سرپرست، به واسطه ی افزایش کنترل سازمانی ادراک شده و ترس از مجازات می تواند در کاهش وقت گذرانی اینترنتی کارکنان موثر واقع شود.

این پژوهش به بررسی تطبیقی ساختار و کارکرد دانشگاه پیام نور با دانشگاه های باز خارج کشور و آگاهی از نقاط تشابه و افتراق آنها برای طراحی ساختار مطلوب در آینده برخی اطلاعات لازم فراهم شود . روش تحقیق طرح حاضر، روش مطالعه تطبیقی است که به بررسی و تحلیل دانشگاه پیام نور و پنج دانشگاه باز جهان (انگلیس، کانادا، مالزی، چین و اندونزی) بر اساس مولفه ها و شاخص های ساختار و کارکرد پرداخته است.  کلیه دانشگاه های مورد مطالعه  از روش آموزش باز و از راه دور  استفاده می کنند. دانشگاه باز چین به دلیل جمعیت بالا، بیشترین تعداد دانشجو را به خود اختصاص داده است و به همان نسبت بیشترین تعداد کارمند و هیأت علمی را داراست. در این مقایسه دانشگاه انگلیس با رتبه 313 بهترین جایگاه را در رتبه جهانی دارد و سپس دانشگاه پیام نور ایران در مقام دوم این مطالعه قرار گرفته است. : از نظر نوع ساختار دانشگاه پیام نور، ساختار ترکیبی دارد. ولی سایر دانشگاه های باز مورد مطالعه بیشتر ساختار چند بخشی (دو بخشی) دارند. دانشگاه پیام نور در مقایسه با پنج دانشگاه باز خارجی دارای رسمیت بالا، تمرکز نسبی و  پیچیدگی بیشتری است. همه دانشگاه ها  با توجه به تعداد مراکز، اساتید و کارکنان و نسبت های پرسنلی و سطوح سلسه مراتب از چابکی سازمانی بیشتری نسبت به دانشگاه پیام نور برخودار ند. بنابراین پیشنهاد می شود به  طراحی ساختار مطلوب و متناسب با نیاز دانشگاه در راستای ماموریت و اهداف و وظایف محوله پرداخته شود. 

زمینه و هدف: امروزه با پیشرفت فناوری و پیچیده شدن کارها،  مسئولیت اجتماعی بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است، مسئولیت اجتماعی در کلانتری ها به عنوان یکی از مهم ترین وظایف ذاتی برای انجام مأموریت ها و ارائه خدمات انتظامی به شمار می روند که این امر زمینه این مطالعه را تبیین و در ادامه با هدف شناسایی مؤلفه های مسئولیت اجتماعی و تأثیر آن بر کیفیت ارائه خدمات انتظامی، پژوهش ادامه خواهد یافت.   روش شناسی: این مطالعه به روش، توصیفی– پیمایشی و برای انجام محاسبات آن از نرم افزار Spss استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش حاضر را کارکنان سرکلانتری سوم شهر تهران تشکیل و با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی، تعداد 99 نفر از آنها مورد سنجش و آزمون قرار گرفتند که برای جمع آوری داده ها و اطلاعات از ابزار پرسش نامه استفاده شده است. یافته ها: مطالعه نشان داد سنجش پایایی پرسش نامه با ضریب آلفای کرونباخ 925/0 و روایی آن، با تأیید سوالات توسط استادان صاحب نظر مورد تأیید و پس از تحلیل در سطح اطمینان 99%، رابطه معنی داری بین برخی از مؤلفه های مسئولیت اجتماعی و کیفیت ارائه خدمات انتظامی وجود دارد و در میان مؤلفه های بررسی شده، کارهای مراجعین بیشترین و مسئولیت اخلاقی کمترین تأثیر را داشتند. تأثیر مؤلفه های مسئولیت اجتماعی بر کیفیت ارائه خدمات انتظامی بدان معنا است که بر اساس تغییر در مؤلفه های مسئولیت اجتماعی، به خوبی می توان تغییر در میزان کیفیت ارائه خدمات انتظامی را سنجید.  نتیجه گیری: نتایج حاصل نشان داد که مؤلفه های مسئولیت اجتماعی، بر کیفیت ارائه خدمات انتظامی تأثیر مثبت و معناداری دارند و به عبارتی دیگر، سازمان پلیس هر اندازه که به مسئولیت اجتماعی خویش اهمیت بدهد، به طور مستقیم بر کیفیت ارائه خدمات انتظامی تأثیر می گذارد.

فضای چندگفتمانی و چندپارگی، ورود قدرت های منطقه ای و جهانی به بازی ائتلاف قدرت یا ائتلاف گفتمانی وتلاش آنها برای بازسازی و برسازی خود به منظور کسب سهم بیشتر در نظام آتی بین الملل، حکایت از آن دارد که جهان در این پیچ تاریخی، آبستن شکل گیری نظمی سیال و شاهد تغییراتی در دوران گذار از نظام بین الملل وستفالیایی به عصر پساوستفالی است. با افول قدرت های جهانی و هژمونی غرب و به ویژه ایالات متحده آمریکا در سال های اخیر از یک طرف و رشد قدرت های منطقه ای از طرف دیگر، تحول و تغییر در مناسبات قدرت در سطح بین الملل مشهود و ظهور یافته است و چندجانبه گرایی در حال شکل گیری است و نشانه های بروز نظام نوین چندوجهی در مقابل نظام یک جانبه گرایی سلطه، اکنون برجسته شده است. جهان اسلام که نقطه مرکزی آن در منطقه جنوب غرب آسیا واقع شده است از جمله تمدنی است که از ظرفیت های ژئواستراتژیک، ژئوکالچر، ژئوپلیتیک و ژئواکونومیک فوق العاده ای برخوردار بوده که می تواند آن را در معادلات و مناسبات بین المللی در جایگاه شایسته ای قرار دهد و وضعیت آن را ارتقاء دهد. بنابراین تلاش شده ظرفیت های متعدد جهان اسلام مورد بررسی قرار گیرد و تحقیق انجام شده در پی پاسخ به این موضوع است که جهان اسلام دارای چه منابعی از قدرت است که می تواند بر ارتقاء و تکوین قدرت آن تأثیر گذاشته و سبب نقش پر رنگ جهان اسلام در معادلات جهانی گردد. شایان ذکراست که گردآوری داده ها نیز عمدتاً از طریق کتابخانه ای و بانک اطلاعاتی صورت گرفته و از روش توصیفی تحلیلی استفاده شده است.      

روند افزایش اهمیت و تاثیر دانش در سازمان های دفاعی غیرقابل انکار است. در این راستا به منظور مدیریت دانش و کسب و خلق آن در سازمان های دفاعی، ضروری است تا به شکلی کامل و همه جانبه به موضوع رایانش اجتماعی دانش توجه کرد. رایانش اجتماعی دانش، انشعابی از ادبیات مدیریت دانش است که نوعی توسعه سرمایه فکری، نرم افزاری و سخت افزاری است که با شرایط لازم برای مبادله و یا ترکیب مفهوم و یا مقوله ای به کار می رود. هدف تحقیق حاضر طراحی الگوی رایانش اجتماعی دانش در سازمان های دفاعی جمهوری اسلامی ایران مبتنی بر ارزش های مکتب اسلام ناب است که به استخراج نکات کلیدی و مهم اقدام می نماید. کدهای مربوطه از طریق بررسی منابعی چون قرآن کریم، احادیث، متون اسلامی و فرمایشات امامین انقلاب از منظر علم نافع؛ و از طرفی با بررسی مصاحبه با خبرگان صنایع دفاعی؛ استخراج شده اند. رویکرد پژوهش؛ آمیخته یا ترکیبی با رویکرد نسبی متوالی با وزن نابرابر است. در این تحقیق از سه روش "مرور دامنه- نظریه داده بنیاد- پیمایش" استفاده شده است. ابتدا داده های کیفی و سپس کمّی جمع آوری و تحلیل شده اند. در فاز اول کیفی، ابتدا منابع داخلی و خارجی مرتبط با استفاده از روش مرور دامنه استخراج شدند و سپس ضمن مرور منابع آرشیوی در این رابطه، مصاحبه ای با خبرگان حوزه دفاعی صورت گرفت که با استفاده از روش کیفی نظریه داده بنیاد، 298 شاخص، 32 مفهوم، 14 مولفه و 8 بُعد استخراج گردیدند. در فاز کمّی نیز، برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه استفاده شد که به منظور سنجش از طیف لیکرت (هفت تایی) استفاده شد. برای تأیید اجزای چارچوب و تبیین روابط آن ها از روش پیمایش استفاده شد که در نهایت مشخص گردید که دو بُعد قدرت و استقلال علمی و امکانات و ظرفیت های بومی بیشترین رابطه را با رایانش اجتماعی دانش در سازمان های دفاعی دارند. از نتایجِ مهم این تحقیق می توان به نقش اساسی رایانش اجتماعی دانش اشاره کرد که می تواند بخش اعظم سرمایه های دانشی سازمان های دفاعی را که در حین فرآیندهای کاری توسط افراد تولید می شوند، مستند کرده و فرآیند جذب، کسب و خلق دانش را تا حد مرزشکنی علمی را ایجاد نماید.

امروزه با پیشرفت جوامع، تغییر و تحولاتی عظیمی در ابعاد مختلف پدید آمده است که موجب متورم شدن دولت ها و سازمان های آن ها شده است. به همین منظور، اکثر کشورها به دنبال راهکارهای مؤثری در این زمینه هستند که تمرکززدایی، یکی از مهم ترین آن هاست. هدف اصلی پژوهش حاضر، شناسایی و تبیین مؤلفه های اصلی و مؤثر در تمرکززدایی امور اداری از سازمان های دولتی است که با استفاده از روش ترکیبی به بررسی موضوع می پردازد. روش پژوهش حاضر ترکیبی یا آمیخته است که با رویکرد نسبی متوالی با وزن ن ابرابر در سه فاز کیفی-کیفی-کمّی انجام شده است. در این پژوهش، به ترتیب از سه روش "مرور سیستماتیک- تحلیل مضمون- پیمایش" استفاده شده است. ابزار اصلی مورد استفاده در فاز کیفی، مصاحبه و در فاز کمّی، پرسشنامه  است که به ترتیب از 12 نفر از خبرگان در فاز کیفی و 31  نفر هم در فاز کمّی اطلاعات و داده های مربوطه استخراج شدند. مطابق با یافته های پژوهش، در فاز اول -روش مرور سیستماتیک- 19 مقاله جهت تعیین محورهای موضوعی انتخاب و موردبررسی قرار گرفتند. در فاز دوم، با استفاده از روش تحلیل مضمون 163 شاخص شناسایی شدند که از میان آن ها، 37 مضمون پایه، 17 مضمون سازمان دهنده و 4 مضمون فراگیر استخراج شد. مطابق با نتایج و تحلیل های صورت گرفته، علاوه بر اینکه مؤلفه های شناسایی شده، مطابق با برنامه جامع اصلاح نظام اداری هستند، از سوی دیگر می توانند در راستای رفع خلل و ناکامی های این حوزه مثمر ثمر باشند.

زمینه و هد ف: د ر محیط کنونی که همواره د ر حال تغییر و تحول است، و شتاب پیشرفت جوامع موجب وفور همه جانبه ی اطلاعات و تعد د منابع اطلاعاتی شد ه است، ارزش و اهمیت مفاهیمی همچون تسهیم د انش، یاد گیری سازمانی و نوآوری بیش از پیش شد ه است. د ر چنین شرایطی، سازمان هایی موفق هستند که بتوانند خود را با این روند وفق د اد ه و تصمیم گیری ها واکنش های شان صحیح و به موقع باشد . از این رو، پژوهش حاضر د رصد د است تا الگوی را برای بررسی رابطه ی یاد گیری سازمانی با تسهیم د انش و عملکرد نوآوری ارائه نماید . روش: روش تحقیق حاضر، توصیفی همبستگی است و جامعه ی آماری این تحقیق، فرماند هان، افسران و د رجه د اران سرکلانتر سوم شهر تهران با سابقه ی کاری بیش از یک سال و د ارای مد رک تحصیلی لیسانس و بالاتر هستند که تعد اد آن ها 120 نفر بود ه که با استفاد ه از روش نمونه گیری د ر د سترس و با توجه به محد ود بود ن جامعه ی آماری مورد مطالعه، حد اقل حجم نمونه با استفاد ه از فرمول کوکران، 92 نفر تعیین شد . برای جمع آوری اطلاعات از پرسش نامه ی محقق ساخته با طیف پنج گزینه ای لیکرت استفاد ه شد . این پرسش نامه د ارای30 سؤال و برای سنجش سه متغیر می باشد که پایایی آن با استفاد ه از آلفای کرونباخ 919/0 به د ست آمد که مقد ار مناسبی است. یافته ها: د ر این تحقیق از نرم افزار AMOS جهت تجزیه و تحلیل د اد ه های جمع آوری شد ه استفاد ه شد ، و از تحلیل عاملی تأیید ی برای روایی سازه، و از الگوی ساختاری به منظور بررسی فرضیه های تحقیق بهره گرفته شد ه است. یافته ها نشان می د هد که یاد گیری سازمانی با مد یریت د انش و عملکرد نوآوری مرتبط بود ه و ارتباط معناد اری د ارند . نتیجه گیری: نتایج نشان د اد که ارتباط مثبت و معناد اری بین یاد گیری سازمانی با تسهیم د انش و عملکرد نوآوری وجود د ارد . افزون بر این، اثر میانجی گری مثبت تسهیم د انش بر رابطه ی یاد گیری سازمانی و عملکرد نوآوری، و اثر میانجی گری مثبت هم زمان (کاربرد و انتقال د انش) بر یاد گیری سازمانی و عملکرد نوآورانه تأیید شد . همچنین الگوی ارائه شد ه از برازش مناسبى برخورد ار است.

زمینه و هدف: امروزه سازمان ها و شرکت های بسیاری از سیستم های اطلاعات مدیریت منابع انسانی استفاده می کنند تا در راستای نیل به اهدافشان، مؤثر باشند. از همین رو ملاحظه می شود که اکثر آن ها سعی دارند تا با استفاده از این نوع سیستم ها، عملکرد کارکنان را بهبود و ارتقا دهند. هدف اصلی تحقیق حاضر، بررسی تأثیر سیستم اطلاعات مدیریت منابع انسانی بر عملکرد کارکنان اداره کل ورزش و جوانان استان البرز است. روش شناسی: پژوهش حاضر از نوع "کاربردی" و از نظر ماهیت داده ها "کمّی" محسوب می شود که روش تحقیق آن "توصیفی-پیمایشی" است. به منظور تجزیه وتحلیل داده ها از آمار توصیفی و استنباطی با استفاده از بسته نرم افزاری SPSS و PLS3 استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش حاضر کارکنان اداره کل ورزش و جوانان استان البرز است که با استفاده از ابزار پرسشنامه داده ها و اطلاعات لازم گردآوری شدند که تعداد 47 پرسشنامه مسترد گردید. یافته ها: بر اساس یافته های به دست آمده، هر چهار فرضیه مورد تأیید واقع شدند و با تحلیل های به عمل آمده، مدل مفهومی تحقیق از برازش مناسب برخوردار است. مطابق با تحلیل های مدل معادلات ساختاری، از بین متغیرها، متغیر تصمیم گیری ازنظر تأثیر بر عملکرد کارکنان در مرتبه اول قرار دارد. نتیجه گیری: یکی از نتایج مهم تحقیق حاضر، تأکید بر نقش استراتژیک سیستم اطلاعات مدیریت منابع انسانی در عملکرد کارکنان است که فرآیندها و رویه های قدیمی را از حالت سنتی، به صورت مدرن و مؤثر تبدیل ساخته است. همچنین، مطابق با تحلیل های به عمل آمده، به طورکلی می توان گفت یکی از راه های بهبود عملکرد کارکنان، تقویت مؤلفه های "حمایت سازمانی، تصمیم گیری، صرفه جویی در زمان، صرفه جویی در هزی

از دیرباز تاکنون، جوامع با مسائل متعددی روبرو بوده اند که در این میان، مسائل مدیریتی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار بوده است. این مسائل، به دلیل چندبعدی بودن و پیچیدگی بسیار، می توانند سایر ابعاد را نیز تحت تأثیر قرار دهند. از همین رو نیاز است تا با توجه و دقت بسیار، آن ها را شناسایی و بررسی کرد. هدف پژوهش حاضر، شناسایی و اولویت بندی مسائل مدیریتی در جمهوری اسلامی ایران است که با استفاده از روش ترکیبی (آمیخته) به بررسی موضوع می پردازد. طرح کلی تحقیق در این پژوهش، با توجه به اهداف، موضوع، و رویکرد پژوهش؛ آمیخته یا ترکیبی با رویکرد نسبی متوالی با وزن ن ابرابر است که در سه مرحله کمّی-کیفی-کمّی به ترتیب از سه روش "تحلیل محتوای کمّی-تحلیل مضمون-دلفی تعدیل شده" برای بررسی موضوع استفاده شده است. در مرحله اول، با استفاده از روش تحلیل محتوای کمّی به بررسی موضوعات پایان نامه و رساله های دانشگاه های تراز اول کشور پرداخته شد که تعداد 329 موضوع مدیریتی مورد شناسایی و بررسی قرار گرفتند. در مرحله دوم با استفاده از روش کیفی تحلیل مضمون و 12 مصاحبه با خبرگان امر، 250 نکته کلیدی، 72 مضمون اساسی، 40 مضمون سازمان دهنده و 39 مضمون فراگیر شناسایی شد که به منظور قابل فهم بودن مسائل، آن ها در 36 مسئله اصلی دسته بندی شدند که هریک در مقوله های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی، حقوقی و قانونی قرار گرفتند. در نهایت در مرحله سوم، با استفاده از روش دلفی تعدیل شده، این مسائل اولویت بندی شدند. براساس یافته ها و بررسی های به عمل آمده، نتایج حاصل نشان می دهند که علت عمده مسائل مدیریت دولتی، ساختار تصمیم گیری و نظام اداری-اجرایی ناکارآمد است.  

مسئله بهبود حکمرانی در کشورها به طرح حکمرانی خوب منجر شد در انتقاد به آن، حکمرانی سالم ارائه شده است. حکمرانی سالم به برداشت آزاد و متنوع از شیوه و معیارهای حکمرانی در کشورهای مختلف تأکید دارد و معتقد است که حکمرانی باید مطابق با آداب، رسوم و فرهنگ محلی هر کشور تعریف و سازمان دهی شود. هدف پژوهش حاضر، واکاوی و تبیین مؤلفه های حکمرانی سالم اسلامی در پرتو ارزش های ناب انقلاب اسلامی از دیدگاه رهبر انقلاب است. این پژوهش، از نظر هدف بنیادی و از لحاظ روش تحقیق، ترکیبی است. رویکرد ترکیبی آن، متوالی اکتشافی است که در دو فاز کیفی-کمّی انجام شده است. در این طرح ابتدا از روش کیفی تحلیل روایت و سپس از روش کمّی دلفی تعدیل شده استفاده شده است. در فاز اول، با استفاده از رویکرد زمینه یابی های مکتوب، شاخص ها و گزاره های کلیدی مرتبط با ارزش های ناب انقلاب اسلام استخراج شدند و سپس با کدگذاری در مرحله بعدی؛ مؤلفه های کلیدی مورد شناسایی قرار گرفتند. در نهایت با بررسی متون مربوطه، تعداد 112 واحد معنایی شناسایی شد که پس از پالایش دوباره کدها، 45 کد مفهومی احصا گردید. در مرحله بعدی، با بررسی کدهای مفهومی، 9 طبقه و 5 درون مایه اصلی استخراج شد. در فاز دوم تحقیق با استفاده از روش دلفی تعدیل شده، که تعداد 16 خبره در سه راند دلفی مشارکت داشتند، این مؤلفه ها به همراه طبقات تشکیل دهنده آن ها مورد بررسی قرار گرفتند. از نتایج این تحقیق می توان به این نکته اشاره کرد که می توان با تأسی از ارزش های ناب انقلاب اسلامی، حکمرانی سالم اسلامی را با شیوه حکومتی که مبتنی بر مردم سالاری دینی است پیاده سازی کرد و سبک جدیدی از حکومت و حکمرانی را در چارچوب قوانین الهی و اسلامی ارائه نمود که در راستای رشد و تعالی کشور، مثمر و کارآمد باشد .

حکمرانی مفهوم جدیدی نیست و از دیرباز تاکنون در رابطه با آن نظریه ها و مدل های مختلفی مطرح شده است. این مقوله دارای انواع مختلفی است که حکمرانی هوشمند به عنوان یکی از مهم ترین آنهاست. حکمرانی هوشمند رویکردی است که برای حکومت های شهروندمحور دارای قابلیت هایی چون توسعه سرمایه انسانی، زیرساخت فناوری اطلاعات و ارتباطات و شهروندی فعال؛ مشارکت عمومی، و نوآوری فناورانه، سازمانی و سیاسی و... را فراهم می سازد. هدف پژوهش حاضر، شناسایی مؤلفه ها و شاخص های حکمرانی هوشمند در راستای مشارکت و همکاری مؤثر شهروندان است. این پژوهش بر مبنای ماهیت داده ها، کیفی بوده و روش تحقیق مورداستفاده در آن، روش گروه کانونی است. ابزار گردآوری اطلاعات مصاحبه های نیمه ساختاریافته هستند که از سه گروه کانونی با مشارکت کنندگان دانشگاهی و اجرایی مرتبط با رشته های حکمرانی، علوم سیاسی، مدیریت دولتی، مشارکت عمومی گردآوری شده اند. مطابق با یافته های تحقیق، 83 کد اولیه، 37 کد متمرکز، 17 کد نظام مند و 4 دسته اصلی استخراج شدند که به عنوان مؤلفه ها و شاخص های اصلی حکمرانی هوشمند در تحقق مشارکت و همکاری مؤثر شهروندان تلقی می شوند. از نتایج تحقیق حاضر می توان به ویژگی های مهمی ازجمله «آینده نگری، نوآورانه بودن و خردمحوری» حکمرانی هوشمند اشاره کرد که حکومت ها با عطف به چنین جنبه هایی می توانند زمینه و بستر لازم برای همکاری و مشارکت شهروندان را ایجاد نمایند.

پژوهش حاضر، با هدف واکاوی و تبیین مفهوم توسعه منابع انسانی تحول گرا در سازمان های دولتی جمهوری اسلامی ایران منطبق با بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی صورت گرفته است. این پژوهش، از نظر هدف کاربردی و از لحاظ روش تحقیق، ترکیبی است. رویکرد ترکیبی آن، متوالی اکتشافی است که در دو فاز کیفی-کمّی انجام شده است. در این طرح، ابتدا از روش کیفی نظریه داده بنیاد و سپس از روش کمّی پیمایش استفاده شده است. مشارکت کنندگان تحقیق از خبرگان دانشگاهی و اجرایی این حوزه هستند که در بخش کیفی 13 خبره که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند و با توجه به اشباع نظری، مورد مصاحبه قرار گرفتند و در بخش کمّی با استفاده از ابزار پرسشنامه، تعداد 16 خبره به سؤالات پاسخ دادند. تحلیل های به عمل آمده از طریق بسته های نرم افزاری SPSS و PLS3 صورت گرفتند. مطابق با یافته های تحقیق، کدگذاری های انجام شده با بهره گیری از رویکرد نظام مند استراوس و کوربین بوده که در نهایت، 223 کد باز، 75 کد محوری و 20 کد انتخابی حاصل شدند که در قالب شش دسته، مقوله بندی شدند. از نتایج تحقیق حاضر می توان به نقش اساسی توسعه منابع انسانی تحول گرا در سازمان های دولتی اشاره کرد که به عنوان یکی از دارایی های ارزشمند و حیاتی؛ موجب پیشگامی و تحول منابع انسانی در کشور می گردد که به عنوان ابزاری توانمند در خدمت انقلاب اسلامی است.

از دیرباز، اشتغال پایدار در روستاها یکی از اصلی ترین اهداف کشورها است. گردشگری روستایی به عنوان یکی از مهم ترین انواع گردشگری، نقش مهمی را ایفا می نماید. شیوع ویروس کرونا چالش های بسیار بزرگی را برای صنعت گردشگری به وجود آورد که تأثیرات و پیامدهای منفی آن، موجب گردید که کشورها به دنبال اتخاذ اقداماتی باشند. یکی از مهم ترین آن ها، سناریوپردازی است که هدف اصلی تحقیق حاضر نیز بررسی نقش گردشگری روستایی در توسعه اشتغال پایدار ساکنان در دوران پساکرونا با رویکرد سناریونگاری است. روش تحقیق، آمیخته است که با استفاده از رویکرد متوالی اکتشافی در دو فاز کیفی - کمّی انجام شد. روش های به کاررفته به ترتیب «تحلیل مضمون و برنامه ریزی سناریو» و جامعه آماری شامل خبرگان حوزه های مدیریت و برنامه ریزی روستایی، گردشگری روستایی، مدیریت دولتی، مددکاری اجتماعی، جامعه شناسی، جغرافیای روستایی است که با استفاده از نمونه گیری هدفمند، 13 نفر از آن ها مشارکت داشتند. مطابق با یافته ها در فاز اول که با استفاده از روش تحلیل مضمون انجام شده است، مضامین استخراج شده از مصاحبه های نیمه ساختاریافته در قالب 48 مضمون پایه، 14 مضمون سازمان دهنده و 4 مضمون فراگیر هستند که برای شناسایی پیشران ها به مرحله بعدی راه می یابند. مطابق با یافته های فاز کمّی، چهار سناریو شناسایی شدند که عبارت اند از: درهای باز اقتصادی؛ گردشگری خانه دوم؛ سپر دفاعی اقتصادی؛ انزوای اقتصادی و قفل اجباری. باتوجه به نتایج، گردشگری در مناطق روستایی، نه تنها باعث توسعه اشتغال پایدار می شود، بلکه تأثیر زیادی بر ساکنان، به ویژه بر ایجاد شغل و درآمد آن ها دارد. این مقوله منجر به تغییر عظیمی در تحرک نیروی کار در روستاها شده است و نه تنها انتخاب های شغلی را غنی و بزرگ کرده است، بلکه اشتغال روستایی را متنوع تر و پایدارتر کرده است.

گردشگری به عنوان یکی از صنایع صنعت انعطاف پذیر و پویا است که ابعاد و انواع مختلفی دارد. گردشگری سبز یکی از مهمترین انواع آن است که امروزه بسیاری از کشورها توجه ویژه ای به آن دارند. یکی از ابعادی که می تواند در راستای گردشگری سبز مثمرثمر باشد، حوزه خط مشی گذاری زیست محیطی است. این حوزه علمی و اجرایی که در راستای اقدامات و فعالیت های حفاظت از محیط زیست صورت می گیرد، می تواند پیامدهای مطلوبی را برای جوامع ایجاد کند. هدف اصلی تحقیق حاضر، تدوین الگوی مطلوب خط مشی گذاری زیست محیطی در بستر گردشگری سبز است که با استفاده از روش ترکیبی به بررسی موضوع می پردازد. رویکرد بکار رفته در این روش، رویکرد نسبی متوالی با وزن ن ابرابر است که در سه فاز کیفی-کیفی-کمّی انجام می شود. در این تحقیق، به ترتیب از سه روش "گروه کانونی-نظریه داده بنیاد-پیمایش" جهت تدوین و تأیید الگو استفاده شده است. ابزار اصلی مورد استفاده در فاز کیفی

نواحی روستایی در طی قرن ها به عنوان مهم ترین فعالیت های اقتصادی در نظر گرفته می شدند و امروزه، علاوه بر فعالیت های کشاورزی و دامپروری، ازجمله کانون های گردشگری نیز هستند. گردشگری به عنوان یک استراتژی توسعه ای خوب برای مناطق روستایی در نظر گرفته شده است که متضمن بهبود معیشت خانوارهای روستایی است. هدف تحقیق حاضر، شناسایی و اولویت بندی پیشران های کلیدی و مؤثر گردشگری روستایی در بهبود معیشت خانوارهای روستایی است که با محوریت روستاهای مجاور شهر سرعین صورت می پذیرد. روش تحقیق پژوهش حاضر از نوع ترکیبی است که با رویکرد متوالی اکتشافی در دو فاز کیفی-کمّی صورت پذیرفته است. مشارکت کنندگان فاز اول تحقیق، خبرگان حوزه های مدیریت و برنامه ریزی روستایی، گردشگری روستایی، جغرافیای روستایی و جامعه شناسی هستند که با استفاده از نمونه گیری هدفمند مورد بررسی قرار خواهند گرفت. مطابق با یافته های تحقیق، در فاز اول که با استفاده از روش تحلیل مضمون انجام شده است، مضامین استخراج شده از مصاحبه های نیمه ساختاریافته در قالب 58 مضمون پایه، 19 مضمون سازمان دهنده و 4 مضمون فراگیر هستند که برای شناسایی پیشران ها به مرحله بعدی راه می یابند. مطابق با یافته های فاز کمّی تحقیق، از میان مضامین سازمان دهنده، مضامین توسعه زیرساخت های عمومی و بهداشتی، ایجاد امکانات زیرساختی حمل ونقل، هویت بخشی به جامعه محلی، افزایش امکانات تفریحی برای جامعه محلی، هویت بخشی به جامعه محلی، حفظ درآمد پایدار برای بلندمدت دارای بیشترین تأثیر می باشند. نتیجه می شود پیشران های گردشگری روستایی می توانند با تمرکز بیشتر بر توسعه این نوع از گردشگری، اثرات مثبتی را در معیشت خانوارهای روستایی اعم از ارتقای کیفیت زندگی، بهبود وضعیت اقتصادی، توسعه زیرساختی روستاها و... بگذارند که درمجموع، رضایت ساکنان روستاها را در بر داشته باشد.