سرمایه ی روان شناختی

پژوهش حاضر با هدف پیش بینی قصد کارآفرینی دانشجویان بر اساس سرمایه ی روان شناختی و انطباق پذیری مسیر شغلی انجام گرفت. روش پژوهش توصیفی-همبستگی بود. جامعه ی آماری پژوهش را دانشجویان دانشگاه محقق اردبیلی در سال تحصیلی 1397 تشکیل می دادند که از میان آن ها با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای تعداد 243 دانشجو انتخاب شدند. از پرسشنامه ی قصد کارآفرینی لینان، رودریگرز، رودی کانتچ (2011)، پرسشنامه ی سرمایه ی روان شناختی لوتانز، یوسف و آولیو (2007) و پرسشنامه ی انطباق پذیری مسیر شغلی ساویکاس (2012) برای جمع آوری داده ها استفاده شد. برای تجزیه وتحلیل داده ها از آزمون های ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون استفاده شد. یافته ها نشان داد که بین سرمایه ی روان شناختی (خودکارآمدی، امیدواری، خوش بینی و تاب آوری) و انطباق پذیری مسیر شغلی (دغدغه، کنترل، کنجکاوی و اعتماد) با قصد کارآفرینی دانشجویان رابطه ی مثبت معناداری وجود دارد. همچنین نتایج تحلیل رگرسیون آشکار کرد که تقریباً 20 درصد از کل واریانس قصد کارآفرینی دانشجویان بر اساس سرمایه ی روان شناختی و انطباق پذیری مسیر شغلی قابل پیش بینی است که متغیر انطباق پذیری مسیر شغلی سهم بیشتری داشت. بنابراین، می توان نتیجه گرفت که سرمایه ی روان شناختی و انطباق پذیری مسیر شغلی از متغیرهای مرتبط با قصد کارآفرینی دانشجویان هستند که نیازمند توجه و برنامه ریزی هستند.

پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش روابط بین فردی و سرمایه روان شناختی در ایجاد امنیت روانی انجام شده است. این پژوهش با روش تحلیل محتوای کیفی و کاربست نرم افزارMAXQDA به ﺗﺒییﻦ اﻫﻤیﺖ و ﺟﺎیﮕﺎه امنیت روانی در نامه های امام علی به کارگزاران پرداخته است. انتخاب نامه ها از میان کلام حضرت به عنوان داده های پژوهش از این روست که نامه ها اسنادی ثبت شده اند و از قابلیت اعتماد بالایی در تاریخ نگاری برخوردارند به ویژه اینکه بعد از انتخاب آن ها به عنوان جامعه آماری بر اساس صحت سند، قدمت آن و .. اعتباریابی شده اند. این نامه ها در نرم افزارMAXQDA کدگذاری شده و بر اساس اشتراکات موجود در بین آن ها تحت عنوان مقوله های مختلف تقسیم بندی شده اند. بر اساس فراوانی مضامین مقوله امنیت بخشی و مقایسه آن با دیگر مقوله ها جایگاه امنیت بخشی در کلام حضرت مشخص گردیده است.حضرت در ایجاد و حفظ امنیت روانی کارگزاران از روابط بین فردی موثر، بیشتر بهره برده اند تا سرمایه روان شناختی. ایشان در روابط بین فردی بیشتر از حوزه های مهارتی موثر بر آن بهره برده اند تا عوامل موثر بر آن. از میان مهارت ها و عوامل موثر بر روابط بین فردی، برقراری اعتماد در روابط بین فردی و احترام گذاشتن، هرکدام با اختصاص 50 درصد از مضامین به خود، بیشترین اهمیت را در مبانی نظری حضرت به خود اختصاص داده اند و در میان مولفه های سرمایه ی روان شناختی، حضرت بیشترین اهمیت را در تقویت خودکارآمدی کارگزاران دانسته اند؛ چراکه این مولفه 63.33 درصد از مضامین را به خود اختصاص داده است.

تاکنون در ادبیات سازمانی، کمتر به سلامت و شادکامی نیروی کار به عنوان یکی از سازه های کلیدی سرمایه ی انسانی توجه شده است. هم اکنون اگر نیروی کار به عنوان یک دارایی بسیار ارزشمند مورد قبول قرار گیرد، در مقیاسی وسیع و به موجب سهمی که در خلق ارزش سازمانی دارد، موجب ارتقای جایگاه آن می شود. به نظر می رسد که نیروی کار سالم و سلامت، یک دارایی مضاعف و باارزش است که تلاش برای پرورش آن لازم می نماید. این مقاله، یافته های یک پژوهش پرسش نامه ایِ پیمایشی - علی از کارکنان یک کتابخانه ی دولتی در رابطه با مسائلی که گریبان گیر به رسمیت شناختن سلامت نیروی کار به عنوان یک دارایی سازمانی است را به بحث می گذارد که در ادامه ی تلاش برای مرتفع ساختن مشکل بیماری گونه، پرهزینه و ادامه دار غیبت از محل کار است. داده های این پژوهش با استفاده از پرسش نامه های سرمایه ی روان شناختی (PCQ) و سلامت عمومی (GHQ) با تأیید مجدد روایی و پایایی، جمع آوری شد و با استفاده از روش الگو یابی معادلات ساختاری و در سطح اطمینان 95/0 مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که درحدود 32 درصد از واریانس متغیر سلامت در الگوی سرمایه ی روان شناختی قابل پیش بینی است که نشان از اثر متقابل سازه های سرمایه ی انسانی بر یکدیگر و لزوم توجه به سلامت نیروی کار به عنوان جزئی از سرمایه ی انسانی دارد.

در هر جامعه ای، جوانان مهم ترین سرمایه های جامعه هستند. افزایش گرایش به ارتکاب جرم بین آنان، سرمایه های انسانی و اجتماعی جامعه را به فرسایش می کشاند و باعث افزایش احساس ناامنی و تنزل شاخص های توسعه در سطوح مختلف می شود. گرایش به ارتکاب جرم در بین جوانان متأثر از عوامل عدیده ای است که در این پژوهش به نقش متغیرهای آنومی اجتماعی، سرمایه ی روان شناختی و سرمایه ی فرهنگی پرداخته شده است. بر این اساس، هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی تأثیر متغیرهای سرمایه ی روان شناختی، سرمایه ی فرهنگی و آنومی اجتماعی بر گرایش به جرم جوانان 18 تا 29 سال  شهر اهواز است. روش تحقیق از نظر هدف کاربردی و به لحاظ نحوه ی گردآوری داده ها، پیمایشی است. در تحقیق حاضر، از روش نمونه گیری تصادفی ساده  استفاده شده و ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه می باشد. جامعه ی آماری تحقیق حاضر جوانان 18 تا 29 سال شهرستان  اهواز به تعداد 262313  نفر بوده که از این تعداد 383 نفر با استفاده از فرمول کوکران به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. نتایج توصیفی تحقیق حاکی از آن است که میزان گرایش به ارتکاب جرم در بین جوانان شهر اهواز در حد متوسط به پایین است. همچنین، یافته های پژوهش حاضر نشان داد که بین متغیرهای سرمایه ی روان شناختی، سرمایه ی فرهنگی، آنومی اجتماعی و گرایش به ارتکاب جرم رابطه ی معنی داری وجود دارد. طبق نتایج تحلیل رگرسیونی، 21 درصد تغییرات متغیر گرایش به ارتکاب جرم متأثر از سازه ی سرمایه ی فرهنگی و بعد خوش بینی سازه ی روان شناختی است.

هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش سرمایه ی روان شناختی و باورهای فراشناخت بر بهزیستی روان شناختی زنان متأهل بود. روش پژوهش نیمه آزمایشی بود که از طرح پس آزمون با دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل استفاده گردید. مشارکت کنندگان در پژوهش به صورت داوطلبانه 60 نفر از زنان روستایی متأهل شهرستان دهاقان بودند که با روش همتاسازی، 20 نفر درگروه آموزش سرمایه ی روان شناختی، 20 نفر در گروه آموزش باورهای فراشناخت و20 نفر نیز در گروه کنترل قرار گرفتند. این گروه ها به تصادف در گروه های آزمایشی و کنترل گمارش شدند. گروه های آزمایشی به مدت 8 جلسه ی 1ساعته، یک گروه تحت آموزش سرمایه ی روان شناختی و یک گروه هم تحت آموزش باورهای فراشناخت قرار گرفتند. در پایان هر سه گروه به پرسشنامه ی بهزیستی روان شناختی ریف (1989) پاسخ دادند. نتایج تحلیل واریانس یک متغیره (ANOVA) نشان داد که آموزش سرمایه ی روان شناختی و فراشناخت بر بهزیستی روان شاختی تأثیر معناداری داشته است. همچنین نتایج نشان داد که بین آموزش سرمایه ی روان شناختی و آموزش فراشناخت، از نظر تأثیر بر سطح بهزیستی روان شناختی تفاوت معنادار وجود نداشت. بدین ترتیب با توجه به یافته های پژوهش می توان نتیجه گرفت آموزش سرمایه ی روان شناختی و آموزش باورهای فراشناخت بر بهزیستی روان شناختی اثرگذار بوده است.

هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه میان سرمایه ی روان شناختی، انگیزش، خشنودی و عملکرد شغلی با توجه به نقش میانجی گر عواطف شغلی در گروهی از کارکنان دانشگاه است. طرح پژوهش همبستگی از طریق الگویابی معادلات ساختاری است که یک روش همبستگی چند متغیری است. جامعه ی آماری پژوهش شامل تمام کارکنان دانشگاه علوم پزشکی شهر دزفول هستند که از بین آن ها تعداد 270 نفر از طریق روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه ی سرمایه ی روان شناختی (لوتانز و همکاران، 2007)، مقیاس بهزیستی عاطفی مرتبط با شغل (ون کاتویک و همکاران، 2000)، پرسشنامه ی انگیزش شغلی (رابینسون، 2004)، پرسشنامه ی خشنودی شغلی (جاج و بونو، 2000) و پرسشنامه ی عملکرد شغلی (پاترسون، 1963) بود. ارزیابی الگوی پیشنهادی از طریق الگویابی معادلات ساختاری و با استفاده از نرم افزارهای SPSS و AMOS ویراست 23 انجام گرفت. نتایج حاکی از اثر مستقیم سرمایه ی روان شناختی بر عواطف مثبت، عواطف منفی، انگیزش شغلی، خشنودی شغلی و عملکرد شغلی، اثر مستقیم عواطف مثبت و عواطف منفی بر انگیزش شغلی، خشنودی شغلی و عملکرد شغلی، و اثر غیرمستقیم سرمایه ی روان شناختی بر انگیزش شغلی، خشنودی شغلی و عملکرد شغلی از طریق عواطف مثبت و عواطف منفی بود. بنابراین می توان با آموزش سرمایه ی روا ن شناختی به کارکنان، علاوه بر کاهش عواطف منفی و بهبود عواطف مثبت آنان، باعث افزایش انگیزش شغلی، خشنودی شغلی و عملکرد شغلی کارکنان شد.

هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش سرمایه ی روان شناختی و باورهای فراشناخت بر احساس پیوستگی بود. روش پژوهش نیمه آزمایشی بود که از طرح پس آزمون با دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل استفاده شد. مشارکت کنندگان در پژوهش 60 نفر از زنان روستایی متأهل شهرستان دهاقان بودند که با گمارش تصادفی، 20 نفر در گروه آموزش سرمایه ی روان شناختی، 20 نفر در گروه آموزش باورهای فراشناخت و20 نفر نیز در گروه کنترل قرار گرفتند. این گروه ها به تصادف در گروه های آزمایشی و کنترل گمارش شدند. گروه های آزمایشی به مدت 8 جلسه ی 1ساعته، یک گروه تحت آموزش سرمایه ی روان شناختی و یک گروه هم تحت آموزش باورهای فراشناخت قرار گرفتند. در پایان هر سه گروه به پرسشنامه ی احساس پیوستگی آنتونوسکی (1987) پاسخ دادند. روایی و پایایی ابزار پژوهش برای استفاده در فرهنگ ایرانی رضایت بخش بوده است. نتایج تحلیل واریانس یک متغیره (ANOVA) نشان داد که آموزش سرمایه ی روان شناختی و فراشناخت بر احساس پیوستگی تأثیر معنی داری داشته است. بنابراین، می توان از آموزش سرمایه ی روان شناختی و آموزش باورهای فراشناخت یا تلفیقی از این دو روش جهت افزایش احساس پیوستگی زنان بهره برد.