فرهاد سراجی

پژوهش حاضر با هدف شناسایی راهکارهای نگهداشت سوادآموزان در فرایند سوادآموزی انجام شد. در این پژوهش از رویکرد ترکیبی استفاده شد، به این صورت که ابتدا با استفاده از رویکرد کیفی و مصاحبه های جمعی و فردی داده های کیفی جمع آوری شدند. سپس گام های کمّی پژوهش با استفاده از روش توصیفی و تحلیل عامل اکتشافی انجام شد. مشارکت کنندگان در مصاحبه جمعی، کارشناسان سوادآموزی اداره کل استان همدان بودند و در مصاحبه های فردی 18 نفر از افراد موفق سوادآموزی و 5 نفر از افراد ترک تحصیل کننده مشارکت داشتند. در بخش کمی، ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسش نامه محقق ساخته مربوط به راهکارهای جذب و نگهداشت سوادآموزان بود و جامعه آماری پرسش نامه حاضر 230 نفر از کارشناسان و آموزش دهندگان سوادآموزی بودند که به صورت کل شماری انتخاب شدند. داده های کیفی با استفاده از روش تحلیل مضمون و داده های کمی نیز با استفاده از روش آمار توصیفی، آزمون T تک نمونه ای و تحلیل عامل اکتشافی تجزیه و تحلیل شدند. مطابق یافته های به دست آمده، با تلفیق نتایج مراحل کمی و کیفی می توان در زمینه های انگیزشی، خانوادگی، فرهنگی، تغییر شیوه های شناسایی و جذب سوادآموزان، اصلاح ساختار رسمی سوادآموزی، تقویت نقش سوادآموزان، تنوع دهی به شیوه های ارائه آموزش، تقویت مواد و منابع یادگیری، و بازنگری در شیوه های جذب آموزش دهندگان، راه هایی عملیاتی برای جذب و نگهداشت سوادآموزان ارائه کرد.

هدف: هدف این پژوهش کشف نحوه و میزان استفاده دانشجویان تحصیلات تکمیلی از فضای مجازی در فعالیت های پژوهشی بود. در این پژوهش از روش ترکیبی(آمیخته) اکتشافی متوالی استفاده شد.روش پژوهش: میدان پژوهش در این بخش دانشکده های علوم انسانی دانشگاه بوعلی سینا بود که 20 نفر از دانشجویان به شیوه ملاک محور برای مصاحبه نیمه ساختار یافته انتخاب شدند. نتایج حاصل از مصاحبه با روش تحلیل مضمون از نوع سلسله مراتبی تحلیل شد. سپس در مرحله کمی، از روش پیمایشی برای جمع آوری اطلاعات استفاده شد. جامعه آماری پژوهش دانشجویان دانشکده های علوم انسانی دانشگاه بوعلی سینا بودند که به شیوه طبقه ای نسبتی 252 نفر انتخاب شدند.  داده ها با استفاده از شاخص های آمار توصیفی و آزمون T  تک نمونه ای تحلیل شد.یافته ها: نتیجه حاصل از تحلیل کیفی پژوهش حاکی از آن بود که: دانشجویان متناسب با مراحل دوازده گانه پژوهش، ابزارهای جستجو و بازیابی منابع، ابزارهای مشارکتی و ابزارهای تهیه محتوا را به کار می گیرند. همچنین نتایج حاصل از مرحله کمی پژوهش نشان داد که میزان استفاده دانشجویان از فضای مجازی به صورت ابزارهای جستجو و بازیابی منابع، ابزارهای مشارکتی، و ابزارهای تهیه محتوا در فعالیت های پژوهش در سطح معناداری بوده و بالاتر از حد متوسط است که از میان ابزارها، بیشترین استفاده مربوط به ابزارهای جستجو و بازیابی منابع و بعد ابزارهای تهیه محتوا و بعد ابزارهای مشارکتی است.نتیجه گیری: دانشگاه ها باید برای آشنا سازی دانشجویان با قابلیت های اینترنت در پژوهش گام های عملی بردارند و تصمیم های مهمی اتخاذ نمایند.

هدف مقاله حاضر، تبیین عناصر برنامه درسی کارآفرینی فناورانه در دوره ابتدایی بود. پژوهش با رویکرد کیفی و روش مروری سیستماتیک انجام شد. با استفاده از کلید واژه های تخصصی مرتبط با برنامه درسی کارآفرینی فناورانه تا ماه مارس 2021، مقالات و کتاب ها مورد بررسی قرار گرفت و 44 منبع معتبر بررسی و تحلیل شد. نتایج نشان داد برنامه درسی کارآفرینی فناورانه در مؤلفه هدف بر پرورش صلاحیت های کارآفرینی فناورانه دانش آموزان؛ در مولفه محتوا بر محتوای نظری و عملی؛ در مولفه فعالیت های یادگیری به فعالیت های عملی و مبتنی بر مسئله؛ در مولفه راهبرد های یادگیری بر آموزش عمل محور و اصیل؛ و همچنین در زمینه ارزشیابی بر «ارزشیابی برای یادگیری» تأکید دارد. در پایان نتیجه گیری می شود برنامه درسی کارآفرینی فناورانه نیاز اصلی دانش آموزان دوره ابتدایی برای ایجاد اشتغال و توسعه کسب و کار های دانش بنیان و فناور خواهد بود.

پژوهش حاضر با هدف تعیین میزان و نوع استفاده دانشآموزان متوسطه از فضای مجازی انجام گرفت. روش پژوهش حاضر، توصیفی- پیمایشی و از نظر هدف نیز پژوهشی کاربردی بود. جامعه آماری کلیه دانش آموزان متوسطه استان همدان در سال تحصیلی 99-1398 بودند که تعداد 500 نفر به عنوان حجم نمونه و با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه محقق ساخته بود که اعتبار آن با دیدگاه اساتید و پایایی با آزمون آلفای کرونباخ(92/0) حاصل شد. برای تحلیل داده ها از آماره های توصیفی(فراوانی، درصد و میانگین) و استنباطی(T مستقل و کای دو) با کمک نرم افزار Spss24 استفاده شد. یافته ها نشان داد 5/84 دانش آموزان بین 2 تا 5 ساعت، 13/0 کمتر از 1 ساعت و 5/2 بیشتر از 5 ساعت در روز با اینترنت سر و کار دارند. نتایج نشان داد میزان استفاده دانش آموزان از فضای مجازی کمتر از حد متوسط(3) است و بیش ترین نوع استفاده به ترتیب مربوط به «انجام تکالیف درسی»، «کسب اطلاعات عمومی»، «ارتباط با همکلاسی» و «گوش دادن به موسقی و آهنگ» بود. در مورد شبکه های اجتماعی تلگرام، واتساپ و شاد میزان استفاده دخترها از پسرها بیشتر و در مورد فیس بوک و اینستاگرام استفاده پسران از دختران بیشتر بود(05/0>P). همچنین در رابطه با نوع استفاده از فضای مجازی، نتایج آزمون کای دو نشان داد دختران بیشتر از پسران برای انجام تکالیف درسی از فضای مجازی استفاده می کنند. می توان نتیجه گرفت میزان استفاده دانش آموزان از فضای مجازی زیاد نیست و موارد استفاده بیش تر مربوط به امورات درسی و تعاملات اجتماعی با همکلاسی ها و دوستان است.

هدف: پژوهش حاضر با هدف ارائه چارچوبی بومی برای تعیین ویژگی های فرهنگی یادگیرندگان ایرانی در نظام آموزش الکترونیکی انجام شد. روش: طرح پژوهش از نوع پژوهشهای توصیفی- تحلیلی بود. در مرحله کیفی به منظور شناسایی ابعاد و عاملهای مرتبط با ویژگی های فرهنگی یادگیرندگان ایرانی و رسیدن به توافق در این خصوص، از پانل دلفی با حضور تعدادی از متخصصان استفاده شد. در مرحله کمّی، از پرسشنامه محقق ساخته با 164 سؤال و برای بررسی داده ها از تحلیل عاملی اکتشافی تأییدی استفاده شد. یافته ها: در این پژوهش، ویژگی های فرهنگی یادگیرندگان ایرانی نظام آموزش الکترونیکی در شش بُعد فاصله قدرت، ابهام پذیری در برابر ابهام گریزی، مردگرایی در برابر زن گرایی، جمع گرایی در برابر فردگرایی، نوع نگرش به زمان، نوع نگرش به فعالیت و 26 عامل بررسی شدند. بر مبنای داده های پژوهش، بُعد فاصله قدرت بالاترین بار عاملی را به خود اختصاص داده بود و پایین ترین بار عاملی، مربوط به بعد نگرش به زمان بود؛ بعلاوه آنکه این چارچوب از برازش و پایایی مناسبی برخوردار بود. نتیجه گیری: استفاده از چارچوب طراحی شده پژوهش در تعیین نیازهای واقعی مخاطبان دوره ها، طراحی و شخصی سازی نظامهای آموزش الکترونیکی ایرانی می تواند مفید واقع شود.

مقدمه و هدف: ارزشیابی و بخصوص ارزشیابی تکوینی در یادگیری الکترونیکی دارای نقاط ضعف و آسیب هایی است که نیازمند ارائه راه حل هایی جهت بهبود آن است. بنابراین، پژوهش حاضر با هدف ارائه راه حل هایی جهت بهبود ارزشیابی تکوینی در محیط های یادگیری الکترونیکی انجام گرفت.روش شناسی پژوهش: روش این پژوهش به لحاظ هدف، کاربردی و به لحاظ نحوه گردآوری اطلاعات از نوع کیفی بود. شرکت کنندگان در پژوهش نیز شامل اساتید مراکز یادگیری الکترونیکی دانشگاه های سطح شهر تهران بود که 13 نفر از آن ها با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند در دسترس به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها نیز مصاحبه نیمه ساختارمند بود. همچنین جهت تجزیه و تحلیل داده ها از روش کدگذاری تحلیل مضمون استفاده گردید.یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که اساتید مراکز یادگیری الکترونیکی جهت بهبود ارزشیابی تکوینی در نظام یادگیری الکترونیکی 10 راه حل اصلی ارائه کردند که عبارتند از: «بکارگیری ابزارهای مختلف ارزشیابی تکوینی»، «بازخورددهی مناسب»، «احراز هویت دانشجویان»، «استفاده اثربخش از ارائه های کلاسی»، «مدیریت تکالیف و فعالیت ها»، «اجرای مؤثر آزمون های آنلاین»، «مدیریت بحث های کلاسی»، «تهیه برنامه ارزشیابی دانشجویان»، «مدیریت تمرین ها و پروژه ها»، و «گزارش گیری تحلیلی و مقایسه ای». بحث و نتیجه گیری: بهبود ارزشیابی تکوینی در نظام یادگیری الکترونیکی مستلزم توجه و بررسی مستمر آن است و شناسایی چنین راه حل هایی ضمن شناسایی نقاط ضعف و قوت، فرصت اصلاح و بهبود یادگیری که هدف اصلی ارزشیابی تکوینی است را فراهم می آورد.

هدف: ارزشیابی تکوینی آن نوع ارزشیابی است که با هدف کمک به یادگیری و به صورت مستمر، گام به گام، و در طول فرایند یاددهی – یادگیری صورت می گیرد. پژوهش حاضر با هدف شناسایی آسیب های ارزشیابی تکوینی در نظام یادگیری الکترونیکی ایران انجام گرفت.روش: این پژوهش به لحاظ هدف، کاربردی و به لحاظ نحوه گردآوری اطلاعات از نوع کیفی بود. شرکت کنندگان در پژوهش شامل اساتید مراکز یادگیری الکترونیکی بود که 13 نفر از آن ها با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها نیز مصاحبه نیمه ساختارمند بود. همچنین جهت تجزیه وتحلیل داده ها از روش کدگذاری تحلیل مضمون استفاده گردید.یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که از نظر اساتید مراکز یادگیری الکترونیکی، ارزشیابی تکوینی در نظام یادگیری الکترونیکی ایران دارای 8 آسیب و ضعف اصلی است که عبارت اند از: عدم استفاده از ابزارهای مختلف ارزشیابی تکوینی، بازخورددهی و بازخوردگیری نامناسب، عدم امکان احراز هویت دانشجویان، ضعف در ارائه های کلاسی، طراحی ضعیف تمرین ها و پروژه ها، ضعف در آزمون های آنلاین، ضعف در بحث و تبادل نظر، و ضعف در گزارش دهی. بنابراین دانشگاه ها و مراکز آموزش الکترونیکی می بایست به ارزشیابی تکوینی به عنوان یک عامل مهم در توسعه یادگیرندگان و اساتید توجه کنند و همواره در جهت به روزرسانی و رفع آسیب ها و ضعف های سیستم های مدیریت یادگیری و بخصوص در زمینه ارزشیابی تکوینی اقدام نمایند.

توسعه کمی و کیفی آموزش های مهارت، طراحی و تدوین مدل ها و روش های انعطاف پذیر در آموزش های مهارت تقاضا محور از ملزومات توسعه کشور و بخش سفال است وحرفه آموزی به افراد علاقه مند به سفال گری در ارتباط با نیازمندی های بازار کار و همچنین ارتقاء سطح مهارت های موجود برای پاسخگویی به نیازهای مشاغل سفال بخصوص برای استان همان که قطب تولید سفال به شمار می رود، ضرورتی اجتناب ناپذیر است. لذا در همین راستا پژوهش حاضر به بررسی نیازهای آموزشی بر اساس فرآیند تحلیل شغل در حرفه سفال پرداخته است. این تحقیق از لحاظ هدف کاربردی، از نظر رویکرد کیفی و از لحاظ روش شناختی پژوهش مشارکتی از نوع کیفی و نه کمی محسوب می گردد. جامعه آماری در این تحقیق شامل شاغلین و خبرگان حرفه سفال بودند که در طی جلسات و گارگاه های مربوطه متعدد از نظرات آنها استفاده و بهره برداری گردید. در بخش نمونه گیری از جامعه خبرگان صنعت سفال به دلیل استفاده از روش دیکوم ابتدا پنج نفر از خبرگان حوزه نامبرده براساس ویژگی های تخصص، تجربه و علاقه مندی برای شرکت در کارگاه به صورت نمونه گیری هدفمند انتخاب و در کارگاه شرکت نمودند. نتایج پژوهش منجر به شناسایی مسیر توسعه حرفه ای صنعت سفال گردید و سه حرفه اصلی شناسایی گردید که مشتمل بر 29 حرفه فرعی بود. همچنین یافته های پژوهش، مستقیما برای برنامه های استاندارد سازی آموزش برای حرفه سفال کاربرد دارد.

هدف این پژوهش مقایسه دانشجو- معلمان و مهارت آموزان ماده 28 از لحاظ صلاحیتهای تدریس مبتنی بر فاوا در آموزش ریاضی بود. روش این پژوهش از نوع شبه تجربی با طرح گروههای ایستا بود که 20 نفر از دانشجو- معلمان و 20 نفر از مهارت آموزان ماده 28 استان آذربایجان شرقی در سال تحصیلی 98- 1397 نمونه آن بودند. هر دو گروه محتوای آموزش ریاضی دوره ابتدایی را با استفاده از نرم افزارهای چندرسانه ای و در محیط نرم افزار استوری لاین دریافت کردند. برای اندازه گیری سطح متغیر TPACK [تی پک (دانش محتوایی، پداگوژیکی و فناورانه)] از پرسشنامه سنجش دانش محتوایی ساهین (2011) با شش خرده مقیاس تی پک دانش محتوا، دانش پداگوژی، دانش فناوری، دانش آموزش محتوا، دانش پداگوژی/ فناوری و دانش محتوا/ فناوری استفاده شد که روایی و پایایی آن پس از اجرای مقدماتی در سطح مطلوب ارزیابی شد و برای سنجش سطح متغیر دانش، نگرش، مهارت و خودکارآمدی رایانه ای، پرسشنامه صلاحیتهای مبتنی بر فاوای سراجی و رستمی (1395) با 33 گویه به کار برده شد که مقدار پایایی کلی پرسشنامه 0/89= α بود. نتایج با اجرای پیش آزمون و پس آزمون نشان داد که میانگین نمرات دانشجو- معلمان در مؤلفه های دانش محتوا، دانش پداگوژی، دانش فناوری، دانش آموزش محتوا، دانش پداگوژی/فناوری و خودکارآمدی رایانه ای بالاتر از مهارت آموزان ماده 28 است و این اختلاف در سطح اطمینان پنج درصد معنادار است. میانگین نمرات گروه ماده 28 در مؤلفه های دانش محتوا/فناوری، دانش شناختی فناوری و مهارت به کارگیری فناوری بالاتر از میانگین نمرات دانشجو- معلمان بوده است و این اختلاف در سطح اطمینان پنج درصد معنادار است. همچنین، نتایج نشان می دهد که هر دو گروه در نگرش به فاوا و عملکرد تفاوتی با هم ندارند.

هدف پژوهش حاضر، مطالعه تجارب کسب شده دانشجومعلمان از برنامه درسی روایت پژوهی بود. این پژوهش به شیوه کیفی و از طریق روش پدیدارشناسی انجام گرفت. سؤال اصلی پژوهش این بود که دانشجومعلمان از طریق برنامه درسی روایت پژوهی، چه تجاربی کسب کرده اند. جامعه پژوهش، دانشجومعلمان دانشگاه فرهنگیان، پردیس شهید باهنر همدان (ترم 4 رشته آموزش ابتدایی) بودند که در مرحله اجرای طرح از میان این گروه، به صورت هدفمند یک گروه 42 نفره به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شده بودند و به مدت یک نیمسال با استفاده از برنامه درسی روایت پژوهی طراحی شده آموزش دیدند. در این مرحله، تجارب کسب شده دانشجومعلمان از طریق مشاهده، مصاحبه و بررسی پروژه های روایتی آن ها مورد مطالعه قرار گرفت. تحلیل داده ها با استفاده از روش تحلیل مضمون نشان داد از طریق الگوی برنامه درسی روایت پژوهی، دانشجومعلمان، تجارب متنوعی در حوزه دانشی (دانش محتوایی، دانش تربیتی، دانش فناورانه، دانش محتوایی تربیتی، دانش محتوایی تربیتی فناورانه)، و در حوزه مهارتی (دانش تربیتی در عمل، دانش محتوایی تربیتی در عمل، دانش محتوایی تربیتی فناورانه در عمل) کسب کردند؛ همچنین، در حوزه نگرشی، نگرش آن ها نسبت به تدریس، یادگیری و یادگیرنده بهبود یافت. به طور کلی، دانشجومعلمان در سه حوزه دانشی، مهارتی و نگرشی، تجارب با ارزشی کسب کردند. یافته های حاصل از این مطالعه می تواند در برنامه ریزی توسعه حرفه ای دانشجومعلمان دانشگاه فرهنگیان مورد استفاده قرار گیرد.

یکی از اهداف مهم دوره متوسطه کمک به اشتغال پذیری دانش آموزان است. دانش اموزان اگر با انواع شغل ها آشنا شوند و درک و مناسبی از توانایی های خود داشته باشند، بهتر می توانند موقعیت های شغلی پیش رو را تحلیل و به انتخاب صحیح دست بزنند. در این راستا آشنایی دانش آموزان با انواع مشاغل، درک ویژگی های خود و تامل درباره آن اهمیت ویژه ای دارد، لیکن این مساله یک پدیده پیچیده و چندبعدی است که پژوهش حاضر درصدد بود با استفاده از رویکرد کیفی و مصاحبه نیمه ساختاریافته با 98 نفر از مدیران، دبیران، مشاوران مدارس، اولیاء و دانش آموزان شیوه های آشناسازی دانش آموزان دوره متوسطه اول با انواع مشاغل و مفهوم شغل را شناسایی کند. بخشی از مشارکت کنندگان با استفاده از نمونه گیری گلوله برفی خطی شامل 15 مشاور مدرسه، 25 دبیر و 16 و بخشی دیگر شامل 20 نفر از والدین و 22 نفر از دانش آموزان از طریق نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. با استفاده از شیوه تحلیل مضمون 297 کد اولیه، 44 مضمون فرعی و 14 مضمون اصلی به دست آمد. نتایج نشان داد برای آموزش مفاهیم شغلی به دانش آموزان دوره متوسطه می توان از شیوه های متنوعی مانند ترغیب مطالعات خودرهیاب فردی، مثال های شغلی حین تدریس، تکالیف انتقالی بعد از تدریس، جلب مشارکت انجمن اولیاء، استفاده از تجارب شغلی والدین، اجرای بازدید از مراکز شغلی، برگزاری گردهمایی های شغلی در مدرسه، راه-اندازی رسانه هایی برای معرفی مشاغل، تهیه و انتشار فهرست مشاغل، راه اندازی نمایشگاه های شغلی، اجرای طرح ایران مهارت، اجرای آزمون های استعدادیابی شغلی می توان در سطوح میکرو، مزو و ماکرو استفاده کرد.

پژوهش حاضر با هدف مدلسازی نقش خود رهیابی و سواد رسانه ای در طفره روی مجازی انجام گرفت. این پژوهش از نظر راهبرد اصلی، کمی و از نظر تکنیک تحلیلی، توصیفی- همبستگی بود. جامعه آماری این مطالعه شامل دانشجویان تحصیلات تکمیلی بود. روش نمونه گیری از نوع در دسترس بود. حجم نمونه با توجه به مدل کرجسی- مورگان و با در نظر گرفتن خطای 05/0 =α، 620 نفر در نظر گرفته شد. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه طفره روی مجازی بلا و همکاران (2006) (با پایایی 89/0=α)، پرسشنامه محقق ساخته خودرهیابی (با پایایی 95/0=α) و پرسشنامه سواد رسانه ای فلسفی (1393) (با پایایی 86/0=α)، استفاده شد. روایی محتوایی ابزارها با اعمال نظر ده نفر از خبرگان یادگیری الکترونیکی تأیید گردید. داده ها با رویکرد شبکه عصبی مصنوعی با روش پرسپترون چندلایه (MPL) تحلیل شد. نتایج نشان داد مدلسازی عوامل خودرهیابی و سواد رسانه ای در طفره روی مجازی دانشجویان دارای یک لایه ورودی با ده گره و یک لایه پنهان با چهار گره است و شبکه عصبی مصنوعی به خوبی قادر است پرش ها و روند طفره روی مجازی دانشجویان را از روی این دو متغیر و خرده مقیاس هایشان؛ پیش بینی نماید. تمامی ضریب های تاثیر لایه پنهان بر لایه خروجی در شبکه عصبی؛ منفی به دست آمده و از اینرو هرچه دانشجویان دارای مهارت خودرهیابی و سوادرسانه ای بالاتری باشند، کمتر به رفتار طفره روی مجازی می پردازند و بالعکس. بر این اساس می توان دریافت،  میزان سواد رسانه ای و خودرهیابی دانشجویان متغیرهایی هستند که توان پیش بینی میزان طفره روی مجازی دانشجویان را دارند. 

هدف از این پژوهش، بررسی مبانی و انواع خودآگاهی ازمنظر فلاسفه اسلامی و میزان به کارگیری آن در سند تحول بنیادین آموزش وپرورش بوده است و برای انجام دادن تحقیق، از روش ترکیبی (کیفی و کمّی) استفاده کرده ایم؛ بدین شرح که در بخش کیفی، روش تحلیل مفهومی و استنتاجی و تحلیل محتوای کیفی (استقرایی) و در بخش کمّی، روش تحلیل محتوای کمّی را به منظور تحلیل سند تحول بنیادین آموزش وپرورش (مبانی انسان شناسی و اهداف) به کار گرفته ایم. جامعه آماری پژوهش در بخش کیفی، آثار فلاسفه اسلامی و سند تحول بنیادین آموزش وپرورش را شامل می شود و روش نمونه گیری در بخش کیفی، ازنوع هدفمند و در بخش کمّی، ازنوع تحلیل محتوای مقوله ای بوده است. برای تحلیل اطلاعات از روش کدگذاری باز، محوری و گزینشی استفاده کرده ایم. یافته های پژوهش نشان می دهد مبانی خودآگاهی ازمنظر فلاسفه اسلامی، شامل ارتباط نفس و بدن، اندیشه ورزی، تکامل و تعالی نفس، غیرت، غایت گرایی و انواع خودآگاهی (اعم از فیزیکی، هیجانی، اجتماعی، معنوی و عقلانی) است؛ همچنین یافته های پژوهش در بخش تحلیل محتوای سند تحول بنیادین آموزش وپرورش نشان می دهد در بخش مبانی انسان شناسی، به خودآگاهی عقلی و در بخش اهداف سند موردبحث، به خودآگاهی فیزیکی و معنوی، به بیشترین میزان توجه شده است.

آموزش سواد رسانه ای به عنوان یک روش توانمندسازی کودکان در برابر رسانه های متکثر ، از ضروریات عصر تغییرات و دگرگونی های مداوم است. هدف اصلی این پژوهش، تبیین چیستی، چرایی و چگونگی آموزش سواد رسانه ای در دوره ی ابتدایی است. پژوهش حاضر به روش مرور سیستماتیک انجام شدکه بر اساس مراحل شناسایی، غربالگری، شایستگی و شامل شدن 20 مورد از منابع جستجو شده، انتخاب شدند . یافته های پژوهش علاوه بر تبیین مولفه های آموزش سواد رسانه ای(تفکر مراقبتی، انتقادی و خلاقانه)، بر ویژگی های روانشناختی دانش آموزان دوره ی ابتدایی از یک سو و مخاطب خاص رسانه ای بودن کودکان از سوی دیگر در جهت ضرورت آموزش سواد رسانه ای تاکید دارد. همچنین مطالعه و تحلیل مدل های آموزش سواد رسانه ای نشان می دهد که آموزش سواد رسانه ای در دوره ی ابتدایی باید بر مبنای تعقل و پژوهشگری صورت گیرد و لازمه ی آن قرار گرفتن کودک در فضای اجتماع پژوهشی مبتنی بر گفت وگو است که در آن صورت محتوای چالش انگیز با قابلیت پژوهش و متناسب با تجربه ی زیسته کودکان و ارزیابی خودآگاهانه از عناصر برنامه درسی این حوزه خواهد بود.

پژوهش حاضر با هدف شناسایی کانونی رابطه مؤلفه های اعتیاد موبایلی با میزان امنیت روانی و فرهنگی جوانان انجام پذیرفت. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت و روش، توصیفی از نوع همبستگی می باشد. جامعه هدف را کلیه دانشجویان دانشگاه آزاد همدان تشکیل می دهند که براساس آمار اخذ شده حدود 15000 نفر می باشند که از بین آنها براساس جدول کرجسی مورگان تعداد 300 نفر از طریق فراخوان اینترنتی به صورت داوطلبانه و آنلاین با توجه به محدودیت تردد کرونا در پژوهش حاضر شرکت کردند. در ادامه برای جمع آوری داده های موردنیاز از پرسشنامه های اعتیاد به تلفن همراه MPAS (1393)، امنیت روانی زارع و امین پور(1390) و پرسشنامه امنیت فرهنگی سرمد و همکاران(1390) بهره برداری شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها نیز از آزمون همبستگی پیرسون و همبستگی کانونیک استفاده شد. نتایج نشان داد؛ بین مولفه های اعتیاد موبایلی با امنیت روانی و فرهنگی رابطه معناداری وجود دارد(05/0 p<). همچنین با آگاهی از متغیر کانونی اعتیاد به موبایل، 64 درصد از تغییرات متغیر امنیت روانی (05/0 p<) و 66 درصد از تغییرات امنیت فرهنگی قابل پیش بینی بوده و رابطه کانونی برقرار است.

هدف از اجرای پژوهش حاضر، شناسایی موانع مشارکت والدین در ارزشیابی توصیفی بود و مطالعه با اتخاذ رویکرد کیفی از نوع پدیدارشناسانه انجام گرفت. برای این منظور با استفاده از شیوه های نمونه گیری کرانه ای (مخالفان) و مطلوب (موافقان) 35 تن از والدین که فرزندان آنها در مدرسه های هیئت امنایی در پایه ششم تحصیل می کردند، برای مشارکت در مصاحبه نیمه ساختار یافته انتخاب شدند. با تحلیل داده ها، 89 مضمون پایه، 15 مضمون سازمان دهنده و شش مضمون اصلی شکل گرفت که این مضامین به ناآگاهی والدین از مبانی و ویژگی های ارزشیابی توصیفی، فهم نادرست معلمان از مشارکت والدین، تعهد نداشتن و مسئولیت پذیر نبودن والدین، شیوه ها و ساختار ارزشیابی حاکم بر سایر دوره های آموزشی، تجربه های تحصیلی والدین و عوامل اجتماعی- فرهنگی مربوط می شد. این موانع به دو دسته موانع اختصاصی و موانع عمومی دسته بندی شدند که عوامل فرهنگی و اجتماعی به عنوان مبنا و ریشه بر هر دو دسته تأثیرگذار هستند.

روایت پژوهی یکی از رویکردهای توسعه حرفه ای معلمان و دانشجومعلمان است. هدف از این پژوهش، مطالعه دستاوردهای برنامه روایت پژوهی برای معلمان و دانشجومعلمان بود. این پژوهش با استفاده از روش فراترکیب انجام گرفت. بر اساس الگوی هفت مرحله ای، ابتدا سؤال پژوهش تنظیم می شود. سپس در گام دوم، پژوهشگر بر اساس کلمات کلید مشخص به جستجوی نظام مند مقالات منتشر شده در مجلات علمی، منابع عمومی، و سایت های معتبر می پردازد. گام سوم، جستجو و بررسی متون مرتبط است. در این مرحله، با توجه به هدف پژوهش، مقالات مرتبط، انتخاب و سایر مقالات حذف می شوند. گام چهارم، استخراج اطلاعات مقالات و گام پنجم، تجزیه و تحلیل و ترکیب یافته های کیفی است. در گام پنجم، یافته ها کدگذاری و طبقه بندی می شوند. گام ششم، کنترل کیفیت و گام هفتم ارائه یافته هاست. جهت کنترل کیفیت از روش توافق بین دو کدگذار استفاده می شود.  بر اساس مراحل فوق، در این پژوهش با توجه به محدودیت پژوهش های داخلی، پایگاه های داده های خارجی (ساینس دایرکت، گوگل اسکولار، اسپرینگر، تیلور اند فرانسیس، اریک، و امرالد) مورد مطالعه قرار گرفتند. ب ازه زمان ی متون مورد بررسی «از س ال 1980 تا 2017» بود.  در گام نخس ت، پایگاه ه ای داده ب ا اس تفاده از واژگان و اصطاح ات کلی دی خاص جس تجو ش دند و تمام ی مق الات و متون ب ر اس اس ارتب اط عن وان مقال ه ب ا آنه ا جم ع آوری ش دند. 150 سند (مقاله، کتاب و پایان نامه) یاف ت ش د ک ه از ای ن تع داد، 60 سند، متناس ب ب ا س ؤالات پژوه ش بودند. اسنادی که ارتباط ی ب ا س ؤالات نداش تند، ط ی ای ن مراح ل کن ار گذاش ته ش دند و در نهای ت، مرتبط تری ن اسناد ب رای اس تخراج پاس خ س ؤال، مش خص شدند. یافته ها، کدگذاری، طبقه بندی و مضمون یابی شدند. در نتیجه ترکیب یافته ها 2 مقوله اصلی، و 15 مفهوم استخراج گردید. پس از انجام مراحل پژوهش فراترکیب، نتایج مطالعه نشان داد که 1). روایت پژوهی به معلمان و دانشجومعلمان امکان می دهد تا هویت حرفه ای خود را تغییر دهند و خلاق، تولید کننده و محقق شوند (از طریق تغییر دادن نقش معلم به عنوان خالق و سازنده دانش، تغییر دادن نقش معلم به طراح و سازنده برنامه درسی، تغییر دادن نقش معلم به معلم محقق)؛ 2). روایت پژوهی به معلمان امکان می دهد دانش، مهارت  و نگرش های حرفه ای خود را توسعه دهند (از طریق برقراری ارتباط بین نظر و عمل، توسعه درک و فهم، کسب دانش معلمی، درک تدریس، حل مسائل تدریس، برنامه ریزی برای آینده بر اساس تجارب گذشته، دستیابی به یادگیری معنی دار، درگیری و موفقیت یادگیرندگان، ترغیب خودتأملی و کمک به یادگیری حرفه ای، شناسایی و درک تجربه افراد، توسعه نگرش ها، و توسعه مهارت های عمومی شخصی).

هدف اصلی این پژوهش، طراحی الگوی برنامه درسی مبتنی بر یادگیری مشارکتی در دانشگاه های علوم دینی مجازی است. این پژوهش از نوع پژوهش های کیفی و مبتنی بر نظریه داده بنیاد بود که مشارکت کنندگان در آن متخصصان برنامه درسی، مدرسان و کارشناسان دانشگاه های قرآن و حدیث، جامعه المصطفی و امام خمینی بودند. بر مبنای منطق نمونه گیری هدفمند و با استفاده از شیوه ملاک محور 31 نفر برای مصاحبه انتخاب شدند. تحلیل مصاحبه ها به شیوه داده بنیاد، 145 کد باز، 82 کد محوری و هفت کد انتخابی را آشکار ساخت که نشان می دهد در برنامه درسی موجود این دانشگاه ها به تعامل و مشارکت چندان توجه نشده است. بر اساس الگوی پیشنهادی، با استفاده از رویکرد یادگیری مشارکتی می توان عناصر برنامه درسی مجازی شامل محتوا، فعالیت های یادگیری و شیوه های ارزشیابی را به گونه ای طراحی کرد که معلمان از طریق شیوه های تعاملی و ایجاد مشارکت، تعاملات دانشجویان با محتواهای متنوع، دانشجویان و استاد را به صورت فردی و گروهی افزایش دهند. بسط تعاملات بین دانشجویان  با استفاده از شیوه مشارکتی می تواند به شکل گیری اجتماع پژوهشی و بهبود کیفیت تجربه یادگیری دانشجویان کمک کند.