پژوهش های مدیریت منابع انسانی
پژوهش های مدیریت منابع انسانی سال 16 تابستان 1403 شماره 2 (پیاپی 56) (مقاله علمی وزارت علوم)
مقالات
حوزه های تخصصی:
بیمارستان ها یکی از سازمان های مهم در جامعه هستند که بخاطر ارتباط مستقیم آن ها با سلامت افراد جامعه باید سرمایه انسانی خود را به درستی مدیریت نموده تا بهره وری بیشتری داشته باشند. پژوهش حاضر با هدف طراحی الگوی مدیریت سرمایه انسانی بیمارستان های دولتی شهر ارومیه انجام شده است. پژوهش حاضر بر اساس هدف توسعه ای و از منظر گردآوری داده ها، کیفی بود و در آن از روش تحلیل محتوا استفاده شد. میدان پژوهش را کلیه پزشکان، مترون های بیمارستان، کارمندان و مدیران بخش های مختلف بیمارستان، سرپرستاران و پرستاران در بخش های مختلف (در هر دو جنسیت) تشکیل دادند که با کاربرد روش نمونه گیری هدفمند، به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها مصاحبه نیمه ساختارمند بود که با 13 نفر مصاحبه انجام شد. نتایج پژوهش نشان داد که مدیریت سرمایه انسانی بیمارستان در قسمت مولفه ها دارای پنج مقوله شامل مدیریت نوآورانه، حفظ منابع انسانی، نظارت و ارزیابی سرمایه انسانی، تخصص و اخلاق مداری سرمایه انسانی و سرمایه فکری و اجتماعی بود. در قسمت موانع مدیریت سرمایه انسانی دارای چهار مقوله شامل مشکلات منابع و تجهیزات، مشکلات مدیریتی و سازمانی، مشکلات پرسنل و مشکلات بهسازی سرمایه انسانی بود. در قسمت راهکارهای رفع موانع مدیریت سرمایه انسانی دارای شش مقوله شامل توسعه منابع انسانی، تثبیت نیروی انسانی، عدالت سازمانی، تفکر سیستمی، مدیریت تعالی و حاکمیت قانون و اخلاق بود. در قسمت پیامدهای پیاده سازی مدیریت سرمایه انسانی شامل چهار مقوله شامل توسعه و ارتقاء سازمانی، توانمند سازی کارکنان، بهبود روحیه و رضایت مراجعان و بهسازی سلامت بود.
آینده پژوهی پایداری منابع انسانی در صنعت فولاد: تحلیلی بر تسهیل توسعه پایداری از طریق راهبرد یادگیری دوجانبه گرایانه(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف این مطالعه، آینده پژوهی پایداری منابع انسانی در صنعت فولاد براساس تحلیل راهبرد یادگیری دوجانبه گرایانه می باشد. این مطالعه به لحاظ نوع نتیجه، کاربردی تلقی می شود و از منظر هدف، در دسته مطالعه های اکتشافی جایگذاری می گردد که با استفاده از مدل های کمی و کیفی اجراء شده است. مطالعه حاضر از یک نوع روش تحقیق تبعیت نمی کند، بلکه به فراخور هر بخش، روش مجزایی را در مسیر پاسخ به سوال های تدوین شده بکار می برد. لذا می توان براساس ماهیت جمع آوری، این مطالعه را در دسته پژوهش های آمیخته قرار داد. جامعه آماری در بخش کیفی 12 نفر از خبرگان در عرصه ی مدیریت دولتی بودند و در بخش کمی 25 نفر از مدیران منابع انسانی شرکت های فعال در صنعت فولاد در این مطالعه مشارکت داشتند. نتیجه ی این مطالعه در بخش کیفی از وجود 3 مقوله؛ 13 مولفه و 47 مضمون جهت توسعه پایداری منابع انسانی حکایت داشت که براساس تحلیل دلفی مورد تأیید قرار گرفت. سپس با انتخاب 2 عامل از مجموع مولفه شناسایی شده به عنوان مبنای سناریوپرداری، 7 مضمون شناسایی شده به عنوان زیر عوامل سناریوسازی مورد بررسی قرار گرفتند. نتیجه کسب در بخش کمی از وجود 4 سناریو با وضعیت مطلوب حکایت دارد که مهمترین آن، ماتریس سیسنوسی توابع یاضی تحت عبارت توضیحی، ماتریس دانش محور می باشد که براساس بعد فرهنگ در یادگیری دوجانبه می تواند به تقویت پایداری منابع انسانی در صنعت فولاد کمک نماید.
ارائه الوي ایثارگری شغلی با رویکرد کیفی (مورد مطالعه: کارکنان شاغل در بخش کرونایی)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
پژوهش حاضر، به منظور طراحی الگوی ایثارگری شغلی کارکنان شاغل در بخش کرونایی انجام شد. روش پژوهش، کیفی و از نوع نظریه داده بنیاد بود. مشارکت کنندگان پژوهش حاضر، متخصصین و پرستاران بیمارستان عباسی شهر میاندوآب بودند که تعداد 12 نفر از میان آن ها به صورت هدفمند جهت انجام مصاحبه عمیق انتخاب شدند و مصاحبه ها تا آنجا ادامه یافت که داده ها به اشباع نظری رسیدند. برای بررسی قابلیت اعتماد و روایی پژوهش، چهار معیار قابلیت اعتبار، قابلیت انتقال، قابلیت اتکا و قابلیت تأیید بکار گرفته شد. طی تحلیل داده های کیفی با استفاده از روش کدگذاری باز و محوری و گزینشی در نهایت 17 متغیر اصلی در قالب پنج دسته کلی از مؤلفه ها شناسایی شد که عبارت اند از: متغیرهای علی ایثارگری شغلی (تقرب به خدا، نوع دوستی، رفاه اقتصادی)؛ در شرایط زمینه ای ایثارگری شغلی (شرایط سیاسی و اداری، ثبات اقتصادی، شرایط اجتماعی و فرهنگی)؛ در شرایط مداخله گر ایثارگری شغلی (نکوداشت روحیه ایثارگری، اعتقاد ﻣﺴﺌﻮﻻن به ایثارگری، بودجه ﺑﺮای ﺗﺮوﯾﺞ اﯾﺜﺎرﮔﺮی)؛ در راهبردهای ایثارگری شغلی (توانمندسازی کارکنان، سیستم پاداش منصفانه، کیفیت زندگی کاری)؛ و در پیامدهای ایثارگری شغلی (شایستگی، بهره وری، تزکیه نفس، پیشرفت جامعه، سطح زندگی بالا). نتایج این تحقیق بیانگر این است که درصد بالایی از کارکنان نظام سلامت تمایل دارند در شغل خود در شرایط سخت بمانند و از بیماران مراقبت کنند. اغلب افراد ترک شغل را در شرایط بحرانی غیراخلاقی و غیرحرفه ای می دانند و ارتقاء کیفیت زندگی کاری و حمایت اجتماعی از افراد، انگیزه ایثارگری شغلی آنها را بیشتر خواهد کرد.
عوامل مؤثر بر محیط کار رضایت بخش در دانشگاه مازندران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف پژوهش حاضر، ارائه ی الگوی محیط کار رضایتبخش در دانشگاه مازندران به کمک روش بیبلیومتریک و تحلیل تم است. این پژوهش از منظر رویکرد، کیفی ، از نظر هدف، بنیادی و ازنظر ماهیت، اکتشافی است.پژوهش کیفی حاضر در دو گام تدوین شده است. در گام اول با استفاده از مرور نظام مند و استفاده از روش بیبلیومتریک ، کلید واژه های مرتبط و مهم محیط کار رضایتبخش از طریق جستجو در پایگاه داده ی اسکوپوس کشف و شناسایی شد و در گام دوم از آن جا که اطلاعات حاصل(کلیدواژه های مرتبط) از مرحله ی اول محدود و ناقص بود اقدام به مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته به منظور تعیین دقیق مولفه ها و ابعاد محیط کار رضایتبخش با توجه به شاخص های بومی گردید. در این گام، ابزار جمع آوری داده ها، مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته و روش تحلیل داده ها، تحلیل تم می باشد. به منظور انجام پژوهش، 8 نفر از متخصصین و خبرگان شامل اعضای هیئت علمی دانشگاه مازندران و مدیرانی که حداقل 5 سال سابقه ی امور مدیریتی داشتند به روش نمونه گیری هدفمند و با تکنیک گلوله برفی انتخاب شدند و پس از تحلیل داده های حاصل از مصاحبه با این افراد، 83 کد، 21 تم فرعی در قالب 7 سازه ی اصلی شامل «ویژگی های زمینه ای »، « امکانات فیزیکی»، «محرک های روانشناختی» ، «قابلیت های اجتماعی»، «الزامات سازمانی»، «الزامات فرهنگی» و «ارزش های معنوی» شکل دهی شدند و در پایان الگوی جامع محیط کار رضایتبخش در دانشگاه مازندران ترسیم گردید.
شناسایی عناصر کلیدی یادگیری خُرد در محیط سازمانی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
در این پژوهش کوشش شده است که مدلی جامع برای شناسایی عناصر کلیدی موفقیت در پیاده سازی یادگیری خُرد در محیط سازمان ارائه شود. این پژوهش از لحاظ هدف جز تحقیقات توسعه ای و از لحاظ شیوه ی گردآوری یافته ها با رویکرد کیفی و با استفاده از روش سنتزپژوهی مبتنی بر مدل شش مرحله ای روبرتس (2006) انجام شده است. جامعه آماری پژوهش شامل همه ی مقالات علمی معتبر مرتبط با موضوع در بازه ی زمانی (2023-2000) می باشد که در پایگاه های تخصصی و علمی داخل و خارج کشور نمایه شده اند. جهت نمونه گیری از میان منابع جستجو شده پس از چند مرحله غربالگری با شاخص های بررسی عنوان، چکیده، محتوای و کیفیت پژوهش و معیار مهارت های ارزیابی حیاتی (CASP)، 19 منبع به صورت هدفمند انتخاب گردید. داده ها در بخش کیفی از طریق فرم چک لیست محقق ساخته و روش تحلیل مضمون در محیط نرم افزار MAXQDA کدگذاری تحلیل شدند. اعتباریابی یافته های پژوهش از طریق چهار معیار لینکلن و گوبا (1985)، خودبازبینی محقق، توافق بین دو کدگذار مورد ارزیابی قرار گرفت. بر اساس یافته های پژوهش، 187 مضمون پایه به عنوان نشانگرها و 8 مضمون اصلی (یادگیری الکترونیکی، یادگیری غیر رسمی، محیط یادگیری، یادگیری خودراهبر، یادگیری تعاملی، محتوای خرد، یادگیری از طریق موبایل (سیار) و ارزشیابی خرد) به عنوان عناصر کلیدی موفقیت در پیاده سازی یادگیری خرد در محیط سازمان شناسایی گردید. باتوجه به یافته های پژوهش پیشنهاد می گردد که متولیان واحد آموزش جهت برنامه ریزی و برگزاری دوره های آموزشی به مضامین اصلی توجه کنند.
راهبردها و پیامدهای مدیریت قدرت اوج گیرنده نتوکرات ها در سازمان های دولتی (مورد مطالعه سازمان بیمه سلامت ایران)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
یک گروه جدید در جامعه ی شبکه ای به عنوان نتوکرات ظاهر شده و نقش اساسی و محوری را در تمام ارکان جامعه و خصوصا سازمان ها برعهده گرفته است. بنابراین مدیران سازمان ها ضمن بهره گیری از امکانات وظرفیت های نوین فن آوری اطلاعات و ارتباطات با توجه به معطوف شدن زیرساخت های ارائه خدمات، نرم افزارهای کاربردی و سامانه ها و داشبوردهای آماری به نتوکرات های سازمانی به قدرت تخصصی اوج گیرنده و روزافزون این افراد در ارائه خدمات حساسی مانند خدمات درمانی واقف بوده و با دقت و ظرافت به مدیریت قدرت این کارکنان اهتمام ورزند. پژوهش حاضر با روش داده بنیاد نظام مند اشتراوس و کوربین انجام و داده ها از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته با 17 نفر از صاحب نظران سازمانی و دانشگاهی جمع آوری و پس از اشباع نظری با روش کدگذاری مورد تجزیه وتحلیل قرارگرفت که 82 کد مفهومی و 11 مقوله فرعی آن مربوط به راهبردها و پیامدها می باشد.برای اطمینان ازدقت علمی وجهت دستیابی به معیارهای مدنظرگوبا ولینکلن اقدامات لازم صورت گرفت. با اجرای این راهبردهای 9 گانه درحوزه های منابع انسانی،فناوری اطلاعات و امورمشتریان،می توان شاهد پیامدهایی مانند بهبود و توسعه سازمان و برقراری امنیت روانی در سازمان و مدیران بود.