پژوهش های مدیریت منابع انسانی
پژوهش های مدیریت منابع انسانی سال چهاردهم زمستان 1401 شماره 4 (پیاپی 50) (مقاله علمی وزارت علوم)
مقالات
حوزه های تخصصی:
پژوهش حاضر، با هدف واکاوی و تبیین مفهوم توسعه منابع انسانی تحول گرا در سازمان های دولتی جمهوری اسلامی ایران منطبق با بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی صورت گرفته است. این پژوهش، از نظر هدف کاربردی و از لحاظ روش تحقیق، ترکیبی است. رویکرد ترکیبی آن، متوالی اکتشافی است که در دو فاز کیفی-کمّی انجام شده است. در این طرح، ابتدا از روش کیفی نظریه داده بنیاد و سپس از روش کمّی پیمایش استفاده شده است. مشارکت کنندگان تحقیق از خبرگان دانشگاهی و اجرایی این حوزه هستند که در بخش کیفی 13 خبره که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند و با توجه به اشباع نظری، مورد مصاحبه قرار گرفتند و در بخش کمّی با استفاده از ابزار پرسشنامه، تعداد 16 خبره به سؤالات پاسخ دادند. تحلیل های به عمل آمده از طریق بسته های نرم افزاری SPSS و PLS3 صورت گرفتند. مطابق با یافته های تحقیق، کدگذاری های انجام شده با بهره گیری از رویکرد نظام مند استراوس و کوربین بوده که در نهایت، 223 کد باز، 75 کد محوری و 20 کد انتخابی حاصل شدند که در قالب شش دسته، مقوله بندی شدند. از نتایج تحقیق حاضر می توان به نقش اساسی توسعه منابع انسانی تحول گرا در سازمان های دولتی اشاره کرد که به عنوان یکی از دارایی های ارزشمند و حیاتی؛ موجب پیشگامی و تحول منابع انسانی در کشور می گردد که به عنوان ابزاری توانمند در خدمت انقلاب اسلامی است.
نقش رهبران دانشگاهی در ارتباط با بالندگی اعضای هیئت علمی (مطالعه موردی: دانشگاه شهید بهشتی)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف پژوهش حاضر، تبیین نقش رهبران دانشگاهی در ارتباط با بالندگی اعضای هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی است و بر اساس نوع هدف، توسعه ای و به لحاظ روش، کیفی است. با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند از نوع گلوله برفی با تعداد 10 نفر از اعضای هیئت علمی و مدیران و رؤسای دانشگاهی در حوزه آموزش عالی که دارای اطلاعات غنی و کلیدی در خصوص موضوع پژوهش بودند به عنوان جامعه موردمطالعه انتخاب و مصاحبه های نیمه ساختاریافته انجام شد. پس از انجام مصاحبه، متن مصاحبه ها با استفاده از تحلیل مضمون تجزیه وتحلیل شدند. نتایج حاصل از این پژوهش، 81 زیرمقوله (مفاهیم) مرتبط با نقش رهبری دانشگاهی در ارتباط با بالندگی اعضای هیئت علمی را در 12 مؤلفه اصلی و قابل دسته بندی در سه طبقه کلی بعد فردی، ساختاری- تشکیلاتی و فراسازمانی نشان می دهد. بعد فردی شامل چهار مؤلفه انگیزشی، نگرشی، ویژگی های شخصیتی و تعهد حرفه ای؛ بعد ساختاری - تشکیلاتی شامل شش مؤلفه ساختاری، فرهنگ سازمانی، قوانین و مقررات، ارتباطات سازمانی، تکنولوژی سازمانی و مدیریت سازمان و بعد فراسازمانی در قالب دو مؤلفه اجتماعی و اقتصادی بودند.
عوامل مؤثر بر مدیریت طرح های بازنشستگی مشارکت معین در نظام بازنشستگی بین الملل: رویکردی فراترکیب(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
برنامه های بازنشستگی سنتی مزایای معین به تدریج تسلط خود را در سیستم های بازنشستگی بسیاری از کشورها از دست داده اند و طی چند دهه گذشته تغییر تدریجی به سمت طرح های مشارکت معین صورت گرفته است. در بین مطالعات صورت گرفته، ضعف توجه به نحوه مدیریت طرح های مشارکت معین مشهود است. این مطالعه با استخراج ویژگی های مدیریت بهینه طرح های بازنشستگی مشارکت معین به دنبال شناسایی عوامل مؤثربر پیاده سازی موفقیت آمیز این طرح ها است. با توجه به هدف تحقیق، روش کیفی فراترکیب انتخاب گردید و با بررسی و تحلیل عمیق ادبیات موضوع در بازه زمانی سال های 1980 تا 2020 و تحت مراحل هفت گانه روش فراترکیب سندلوسکی و باروسو و با استفاده از کدگذاری، مفاهیم آشکار مؤثر بر مدیریت طرح های مشارکت معین استخراج گردید. نتایج حاصل از تحلیل های صورت گرفته نشان داد که در حوزه مدیریت بهینه طرح های مشارکت معین، 5 مقوله اصلی شامل ساختار طرح، سرمایه گذاری طرح، سیاست پشتیبانی از طرح، مشارکت و راهبری آن می بایست موردتوجه قرار گیرد. در نتیجه با توجه به نقش آفرینی وجوه مختلف در این طرح ها، پیاده سازی و مدیریت آن با چالش مواجه بوده و موفقیت طرح درگرو نگاه جامع و سیستماتیک به عوامل ارائه شده در این مطالعه می باشد.
شناسایی عوامل مؤثر بر روایی سازه کانون های ارزیابی با استفاده از رویکرد فراترکیب(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
با توجه به روند تغییر نوع شایستگی های موردنیاز سازمان ها و لزوم کنترل هزینه های نیروی انسانی، استخدام مناسب ترین افراد و سپس توسعه و نگه داشت آنان، به یکی از مهم ترین دغدغه های سازمان ها تبدیل شده است. فرایند کانون ارزیابی و توسعه، به عنوان ابزاری با رویکرد چندگانه، بیش از چند دهه است که سازمان های جهان را در محقق ساختن این هدف، یاری می نماید. علی رغم پژوهش های بسیار در این حوزه، هم چنان موضوعات چالش برانگیزی در زمینه کانون ها وجود دارد که یکی از این مباحث، موضوع روایی سازه است. این پژوهش با هدف توسعه دانش در زمینه روایی سازه کانون های ارزیابی انجام شده است. علی رغم اینکه روایی پیش بین کانون ها در بسیاری از مطالعات در سطح مناسبی گزارش شده است؛ اما روایی سازه این ابزار دچار ضعف جدی بوده است، لذا این مطالعه بر این موضوع تمرکز کرده است که چه عواملی می تواند بر روایی سازه کانون ها مؤثر باشد. در این مقاله، با استفاده از رویکرد فراترکیب و روش تحلیل تم، تعداد 78 مقاله از پایگاه های اطلاعاتی مانند گوگل اسکولار، اسکوپوس، اسپرینگر، امرالد، جی استور و برخی منابع فارسی بررسی شده و 5 عامل کلی، شامل ابعاد مدل شایستگی، ارزیابان، شیوه مشاهده و ارزیابی، روش های جمع بندی اطلاعات و ابزارهای ارزیابی، به عنوان عوامل اثرگذار بر روایی سازه کانون های ارزیابی، شناسایی گردید.
الگوی مطلوب شایستگی های اعضای هیئت علمی در بستر دانشگاه کلاس جهانی (یک پژوهش کیفی)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
در سال های اخیر، بهبود وضعیت علمی و آموزشی و قرار گرفتن در بین دانشگاه های ممتاز، هدف بسیاری از مدیران دانشگاهی در سراسر جهان بوده است. صاحب نظران معتقدند که اعضای هیئت علمی باکیفیت و شایسته عنصری کلیدی و مهم جهت دستیابی به دانشگاه کلاس جهانی می باشند. این تحقیق به منظور پوشش دادن این خلأ علمی در کشور، به ارائه الگوی شایستگی های اعضای هیئت علمی دانشگاه کلاس جهانی پرداخته است. این پژوهش از حیث هدف، کاربردی و از نظر شیوه گردآوری داده ها، پژوهش کیفی از نوع تحلیل مضمون است. جامعه آماری پژوهش، منابع مرتبط با دانشگاه کلاس جهانی و به ویژه شایستگی های اعضای هیئت علمی در دانشگاه کلاس جهانی بود. پس از بررسی منابع استخراج شده از پایگاه های داده، 84 منبع به عنوان نمونه هدفمند انتخاب شدند. جهت تجزیه وتحلیل داده ها از روش کدگذاری و تحلیل مضمون استفاده شد و به منظور اعتباربخشی داده ها، از روش کینگ و هاروکس استفاده شد. پس از تحلیل داده ها، در مجموع 96 مضمون پایه و 13 مضمون سازمان دهنده ذیل سه مضمون فراگیر شامل: «علمی-حرفه ای»، «اجتماعی-فرهنگی» و «زمینه ای» شناسایی شدند.
ارائه چارچوب چند سطحی سرمایه انسانی اعضای هیئت علمی دانشگاه ها با کاربست مطالعه تطبیقی دانشگاه های منتخب(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
پژوهش حاضر با هدف ارائه چارچوب چندسطحی سرمایه انسانی اعضای هیئت علمی با استفاده از رویکرد تطبیقی انجام شده است. این پژوهش به لحاظ هدف و ماهیت کاربردی از نوع توصیفی – تحلیلی است که مبتنی بر پارادایم پژوهش کیفی به روش تحلیل محتوای کیفی پیام های آشکار با رویکرد استقرایی انجام شد. جامعه آماری شامل آگهی های استخدام اعضای هیئت علمی دانشگاه-های معتبر خارجی بود که از این میان با توجه به سه معیار: 1) شناخته شدن دانشگاه ها در دنیا به عنوان دانشگاه برتر، 2) نزدیکی و قرابت دانشگاه ها به لحاظ ساختار نظام آموزش عالی با نظام آموزش عالی ایران، و 3) کفایت اطلاعات آگهی های مندرج در وب سایت های رسمی دانشگاه ها مطابق با اهداف پژوهش، تعداد 9 دانشگاه برتر دنیا و تعداد 4 دانشگاه منطقه ای به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. داده ها شامل وجوه مشترک و افتراقی شایستگی ها و صلاحیت های سرمایه انسانی اعضای هیئت علمی مستخرج از اسناد منتخب با استفاده از روش تحلیل محتوای استقرایی و رویکرد تطبیقی تجزیه وتحلیل و مقوله بندی شدند. دستاورد حاصل دربردارنده 79 معیار و 4 سازه اصلی «شایستگی های شناختی و فراشناختی، شایستگی های عاطفی و فرهنگی، صلاحیت های تدریس و پژوهش، و صلاحیت های مدیریتی و اجرایی» سرمایه انسانی اعضای هیئت علمی بود که ذیل پدیده محوری سرمایه انسانی نقش های فردی، گروهی و سازمانی اعضای هیئت علمی مقوله بندی شدند و بر اساس آن چارچوب تطبیقی چندسطحی سرمایه انسانی اعضای هیئت علمی ارائه گردید. دستاورد پژوهش حاضر می تواند ابزار علمی- فنی مناسبی برای برنامه ریزی سرمایه انسانی اعضای هیئت علمی در نظام آموزش عالی باشد.
طراحی مدل شفقت در محیط کار (موردمطالعه: شرکت گاز استان یزد)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
شفقت یک سازه مثبت و جدید است و از طریق روانشناسی مثبت گرا وارد محیط کاری سازمان ها شده است. با توجه به تأثیر مستقیم و غیرمستقیم شفقت روی نتایج و پیامدهای سازمانی، هدف پژوهش حاضر، طراحی مدلی برای شفقت در محیط کاری شرکت گاز استان یزد است. روش انجام این پژوهش از نظر گردآوری داده ها، کیفی و از نظر هدف، بنیادی است. به منظور رسیدن به پاسخ دقیق و واقعی تر علاوه بر بررسی ادبیات پژوهش، از 12 نفر خبرگان، شامل مدیران، مهندسین و کارشناسان رده بالای شرکت گاز، به صورت نمونه گیری هدفمند، مصاحبه های نیمه ساختاریافته انجام و تجزیه وتحلیل داده های به دست آمده از اسناد و مصاحبه ها، به روش داده بنیاد کدگذاری شد. نتایج و عوامل شناسایی شده حاصل از کدگذاری ها نشان داد که پیشایندهای شفقت (عوامل علی)، از ادبیات پژوهش شامل بافت شخصی، بافت رابطه ای، بافت سازمانی و بافت اخلاقی و از گزارش و مصاحبه ها علاوه بر عوامل ذکرشده، بافت فرهنگ ملی نیز استخراج شد.