پژوهش های مدیریت منابع انسانی
پژوهش های مدیریت منابع انسانی سال 15 تابستان 1402 شماره 2 (پیاپی 52) (مقاله علمی وزارت علوم)
مقالات
حوزه های تخصصی:
امروزه مسئله ظهور شبکه های اجتماعی و تأثیرات چشمگیر آن بر جوانب گوناگون جامعه بشری اوج گرفته و در این میان سازمان ها نیز از تأثیر این پدیده نوین بی نصیب نمانده اند. مدیریت منابع انسانی در جایگاه تنظیم گر سازمان، بر خود لازم می داند تا در مواجهه با این گونه تغییرات رویکردی دوراندیشانه اتخاذ کند. پژوهش حاضر با هدف ارائه چهارچوبی به مدیران منابع انسانی به تدوین سیاست هایی برای مواجهه با فرصتها و تهدیدهای استفاده از شبکه های اجتماعی در سازمان های دولتی ایران پرداخته است. روش پژوهش از نوع کیفی بوده و برای استخراج مفاهیم از روش تحلیل مضمون بهره گرفته است. جامعه آماری پژوهش، سازمان های دولتی ایران می باشد و نمونه آماری آن شامل مدیران فعلی و سابق بخش منابع انسانی سازمان های دولتی، کارشناسان خبره حوزه فضای مجازی و اعضای هیئت علمی گروه های مدیریت و ارتباطات دانشگاه های استان های تهران و البرز است. برای جمع آوری داده ها علاوه بر مرور گسترده آثار علمی، از ابزار مصاحبه ی نیمه ساختاریافته استفاده شده و با به کارگیری روش نمونه گیری گلوله برفی، با 10 نفر از افراد مصاحبه انجام گرفته است. مجموعا تلاش گردیده با تجزیه و تحلیل داده های پژوهش، فرصت ها و تهدیدهای استفاده از شبکه های اجتماعی در سازمان های دولتی شناسایی شود و سیاست هایی در شش محور قانونی، امنیتی، آموزشی، اخلاقی، شغلی و اجرایی برای مواجهه با چالش های شبکه های اجتماعی در سازمان های دولتی تدوین گردد
شناسایی پیشران ها و پسران های سازمان مربی گرا با رویکرد پرورش سرمایه انسانی برای دانشگاه ها با رویکرد آمیخته(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
در جوامع امروزی، سازمان های پیشرو به دنبال راهبردی در جهت توسعه منابع و تعالی سازمان هستند. سازمان مربی گرا پارادایم جدیدی در حوزه مدیریت سازمانی است که بر موضوع مربی گری به عنوان ابزاری درجهت افزایش بهره وری، انگیزه، خلاقیت و نوآوری منابع انسانی تمرکز دارد. هدف این پژوهش شناسایی پیشران ها و پسران های سازمان مربی گرا با رویکرد پرورش سرمایه انسانی برای دانشگاه ها می باشد. پژوهش حاضر از نوع آمیخته، در پارادایم قیاسی-استقرایی و به صورت کیفی-کمی است. جامعه آماری پژوهش در بخش کیفی و کمی، متخصصان در حوزه مربی گری شامل اساتید و مدیران دانشگاه ها می باشند. 25 نفر نمونه موردنظر از طریق روش هدفمند و تکنیک گلوله برفی انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده در بخش کیفی مصاحبه و در بخش کمی پرسشنامه می باشد. در بخش کیفی داده ها با روش تحلیل مضمون و نرم افزار ATLAS.TI تحلیل و در بخش کمی با تکنیک دلفی فازی، میزان اهمیت و اولویت مولفه ها مشخص گردید. 12مولفه تغییرات و تحولات محیطی، لزوم پرورش سرمایه انسانی و توسعه سازمانی، دانش و مهارت های مربی، ویژگی های شخصیتی مربی، ویژگی های شخصیتی متربی، نگرش های متربی، استراتژی های مدیریت و رهبری، ساختار سازمانی، فرهنگ مربی گری، زیرساخت ها و تکنولوژی به عنوان پیشران ها و مزایای فردی و مزایای سازمانی به عنوان پسران های سازمان مربی گرا با رویکرد پروش سرمایه انسانی برای دانشگاه ها شناسایی شدند.
طراحی مدل رهبری شورانگیز ویژه شرکت های دانش بنیان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
پژوهش حاضر باهدف طراحی مدل رهبری شورانگیز ویژه شرکت های دانش بنیان به روش کیفی از نوع نظریه زمینه ای انجام گرفت. داده های این پژوهش برگرفته از مصاحبه های عمیق و نیمه ساختاریافته با 16 نفر از متخصصان موضوعی در حوزه شرکت های دانش بنیان کشور بود که بر اساس نمونه گیری هدفمند وابسته به معیار انتخاب و تا رسیدن به اشباع نظری این فرایند ادامه یافت. اعتبار داده های پژوهش از طریق بازگشت به مشارکت کنندگان و ممیزیان بیرونی بررسی و تائید شد. تجزیه تحلیل اطلاعات بر اساس مدل اشتراس و کوربین در قالب کدگذاری باز، محوری و گزینشی در نرم افزار اطلس تی آی 8، انجام گرفت. نتایج نشان داد مدل رهبری شورانگیز ویژه شرکت های دانش بنیان شامل عوامل علی (الزامات شرکت های دانش بنیان، اقتضائات حاکم بر محیط، چالش های درون سازمانی)، مداخله گر (تنش های سازمانی، مهارت های رهبری)، بسترها(فضای شبکه ای نوآورانه، سطح انگیزه های گروهی، محرک های فردی) راهبردها (تقویت انسانی، فرهنگ سازی، شورانگیزی) و پیامدها (تقویت قوای فردی، توسعه ظرفیت های اجتماعی، قابلیت های کنش جمعی، توسعه رهبری فعال) است.
واکاوی مفهوم مدیریت منابع انسانی سبز با رویکرد رفتار شهروندی سازمانی سبز (بررسی موردی: شهرداری شیراز)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
این پژوهش با هدف شناسایی کیفی ابعاد، مولفه ها و شاخص های مدیریت منابع انسانی سبز با رویکرد رفتار شهروندی سازمانی سبز در شهرداری شیراز انجام شده است. روش تحقیق به شیوه کیفی با استفاده از روش گراندد تئوری صورت پذیرفته است. به منظور گردآوری داده ها با بهره گیری از مطالعات کتابخانه ای ادبیات تحقیق جمع آوری و سپس با استفاده از مصاحبه نیمه ساختاریافته نظرات خبرگان دریافت شده است. جامعه آماری شامل 20 نفر خبرگان و اساتید دانشگاهی، متخصصان و مدیران منابع انسانی شهرداری شیراز می باشد که با روش نمونه گیری گلوله برفی تا رسیدن به اشباع نظری انتخاب گردیده اند. روش تجزیه و تحلیل اطلاعات با استفاده از کدگذاری باز، محوری و انتخابی صورت پدیرفته است. یافته های این پژوهش شامل 63 شاخص، 16 مولفه و 6 بعد در حوزه مدیریت منابع انسانی سبز با رویکرد رفتار شهروندی سازمانی سبز می باشد. نتایج این پژوهش نشان داد مهم ترین ابعاد مدیریت منابع انسانی سبز شامل استخدام و انتخاب سبز، آموزش و توسعه سبز، حمایت ها و مشوق های سبز و برنامه ریزی و ارزیابی عملکرد منابع انسانی سبز می باشد. همچنین این پژوهش نشان داد رفتار شهروندی سازمانی سبز در دو بخش سازمان محور و فردمحور قابلیت ارائه دارد.
مفهوم پردازی نظام مند انضباط اداری با استفاده از روش فراترکیب(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
انضباط اداری یکی از وظایف اصلی بخش مدیریت منابع انسانی در سازمان ها و نقش حیاتی در عملکرد و بهبود سازمان دارد؛ بنابراین هدف این پژوهش شناسایی مقوله های اصلی و فرعی و شاخص های کلیدی انضباط اداری از طریق رویکرد فراترکیب که یکی از پژوهش های کیفی و از روش های فرا مطالعه است. در این پژوهش تعداد 126 متون علمی به زبان فارسی و انگلیسی معتبر از وب سایت ها و پایگاه های اطلاعاتی علمی معتبر داخلی و خارجی در بین سال های 2003 تا 2022 میلادی و 1390 تا 1401 شمسی کشف و استخراج شد که در نهایت 32 عنوان پژوهشی با استفاده از روش مهارت های ارزیابی حیاتی (CASP)، در نظر گرفته شدند و از طریق روش تحلیل اﺳﻨﺎدی شاخص های اصلی استخراج شدند. پس از مطالعه و استخراج کدهای کلیدی در نهایت این کدها تجمیع و خوشه بندی شدند و مقوله های اصلی و فرعی تنظیم شدند. یافته ها نشان داد که 11 مقوله اصلی، 26 مقوله فرعی و تعداد 126 شاخص یا کد اولیه استخراج شدند. به طوری که مقوله های اصلی انضباط اداری شامل: قوانین و مقررات، کنترل اداری، کنترل رفتاری، هماهنگی، اطاعت پذیری، مسئولیت پذیری، مشوق ها، تنبیهات، رویه های انضباطی، خود انضباطی و هدایت بودند. نتایج این پژوهش می تواند به مدیران و سازمان ها در توسعه و بهبود عملکرد به عنوان نیروی محرکه سازمان ها کمک شایان توجهی نماید و آنها را تبدیل به سازمان های پیشرو در حوزه خود نمایید.
نقش فناوری در رهبری با رویکرد ترکیبی اکتشافی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف پژوهش حاضر بررسی نقش فناوری در رهبری از دیدگاه رهبران و پیروان است. این پژوهش ازنظر هدف، کاربردی و از نظر روش شناسی به روش آمیخته اکتشافی- متوالی (کیفی-کمی) انجام شد. جامعه این پژوهش، مدیران و خبرگان آموزشی مدارس دخترانه ابتدایی دولتی شهر تهران بود و روش نمونه گیری کیفی، هدفمند ملاک مدار بود که 9 نفر انتخاب گردید و در مرحله کمی حجم نمونه بر اساس فرمول «کوکران» ۳۶۹ نفر برآورد شد که تعداد ۳۴۰ نفر به عنوان نمونه نهایی با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای و طبقه ای انتخاب شدند. ابزارگردآوری داده ها در بخش کیفی، مصاحبه نیمه ساختار یافته بود که پایایی آن با ضریب توافق (75%) مورد تایید قرار گرفت. داده ها در بخش کمی با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته گردآوری شد که پایایی آن با ضریب آلفای کرونباخ، 95/0 برآورد شد. در بخش تحلیل داده های کیفی این پژوهش از روش کدگذاری داده بنیاد بر مبنای رویکرد استرواس و کوربین و در مرحله کمی از تکنیک های آماری t تک نمونه ای، t گروه های مستقل و تحلیل واریانس استفاده شد. نتایج این پژوهش نشان می دهد که فناوری توانسته است در فعالیت های رهبران تأثیر مثبت بگذارد و با شناسایی مهم ترین چالش های آن ها در زمان استفاده ازفناوری و عوامل اثربخش تیم های مجازی، رهبران و پیروان می توانند خیلی بهتر از فناوری ها استفاده کنند و کارایی آن ها در زمان فعالیت های روزمره بالاتر برود.