پژوهش های مدیریت منابع انسانی
پژوهش های مدیریت منابع انسانی سال هشتم زمستان 1395 شماره 4 (پیاپی 26) (مقاله علمی وزارت علوم)
مقالات
حوزه های تخصصی:
این پژوهش، در سه فاز اجرا شده است. در فاز اول، مفهوم استعداد مورد مطالعه قرار گرفته و استعداد از 4 منظر الگوهای تکرار شونده افکار، رفتار و احساسات، دانش، تجربه و ویژگی های فردی، جهت اولویت بندی و سنجش انتخاب شده اند. برای اولویت بندی معیارها از 22 نفر خبرگان مرکز آمار ایران، نظر سنجی شده و اوزان معیارها با روش آنتروپی شانون محاسبه گردید. در فاز دوم، بر اساس اوزان معیارها، درجه تناسب شغل و شاغل برای 193 نفر از کارمندان مرکز آمار ایران در 139 شغل منحصربفرد و در 3 سطح عملیاتی، میانی و ارشد، محاسبه شده است. در نهایت در فاز سوم، از نتایج به دست آمده از فازقبل، یک بانک داده به منظور اجرای داده کاوی تشکیل شد و 21 مدل با رویکرد درخت تصمیم، تشکیل گردید و 147 قاعده از آنها استخراج شدند. در نهایت 14 قاعده که از بالاترین احتمال برخوردار بودند، با هدف افزایش تناسب شغل و شاغل انتخاب گردیدند. مقایسه نتایج فاز اول و سوم نشان می دهد که علیرغم تأکید خبرگان بر اهمیت دیگر معیارها در تناسب شغل و شاغل، در واقعیت تناسب از منظر دانش و تجربه در تناسب شغل و شاغل تأثر بیشتری دارند.
تدوین و ارائه چارچوبی مفهومی با هدف همسویی استراتژی منابع انسانی و فرهنگ سازمانی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
تدوین و ارائه یک چارچوبی مفهومی با هدف همسویی استراتژی منابع انسانی و فرهنگ سازمانی در شرکت ملی گاز ایران هدف اصلی این مقاله، می باشد.در مرحله مدل سازی با استفاده از ابزار مصاحبه و روش نمونه گیری هدفمند و در دسترس، تعدادی خبره با سوابق اجرایی و آموزشی- پژوهشی شناسایی و در مرحله آزمون 209 نمونه مطابق جدول کرجسی و مورگان با ابزار پرسشنامه در میدان مورد مطالعه، پیمایش و توصیف گردید.برای روایی از نظر خبرگان و پایایی از روش آلفای کرونباخ به کمک نرم افزار اس پی اس اس (0.79) به دست آمد.اطلاعات به دست آمده با بهره گیری از سیستم استنتاج فازی و نرم افزار متلب تبیین و مدل سازی به کمک فرایند استنتاج فازی در 5 مرحله با ترسیم یک درخت قواعد با دو ورودی و یک خروجی و 9 قاعده صورت پذیرفت. یافته های تحقیق نشان داد،استراتژی ها و اقدامات مدیریت منابع انسانی در شرکت ملی گاز ایران همسویی کامل با بستر فرهنگی سازمان ندارد.لذا،برای ایجاد همسویی چارچوبی مفهومی تدوین و پیشنهاد گردید.
بررسی تاثیر انعطاف پذیری منابع انسانی بر مزیت رقابتی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
امروزه نیروی انسانی به عنوان عنصر راهبردی و اساسی ترین راه برای افزایش اثربخشی و کارایی سازمان محسوب می شود. انعطاف پذیری یکی از مهمترین ابزارها برای بقا شرکت ها در محیط آشفته و غیر قابل پیش بینی امروز تصور می شود. انعطاف-پذیری به عنوان قابلیت پویای سازمان به واکنش فعال به محیط رقابتی در حال تغییر در نظر گرفته شده است که ممکن است مزیت رقابتی پایدار برای سازمان بوجود آورد. در این پژوهش تاثیر انعطاف پذیری منابع انسانی بر مزیت رقابتی بررسی شده است. روش پژوهش، توصیفی از نوع پیمایشی بوده و داده ها از طریق پرسشنامه گردآوری شده است. جامعه آماری تحقیق را شرکت های تولیدی استان خوزستان تشکیل می دهند. نمونه ی آماری این پژوهش، شامل 100 شرکت تولیدی بزرگ استان خوزستان بوده است و برای تحلیل داده ها از مدل سازی معادلات ساختاری و الگوریتم حداقل مربعات جزئی (PLS) استفاده شده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که انعطاف پذیری منابع انسانی بر مزیت رقابتی تاثیر دارد و از میان ابعاد انعطاف-پذیری منابع انسانی، انعطاف پذیری رابطه ای منابع انسانی بر مزیت رقابتی تاثیر نمی گذارد.
شناسایی مؤلفه های موجود در بخش مدیریت منابع انسانی انکوباتورهای دانشگاهی و نقش آن در ایجاد شرکت های زایشی دانشگاه(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
این پژوهش به شناسایی مؤلفه های موجود در بخش مدیریت منابع انسانی مراکز رشد دانشگاهی و نقش آن درشکل گیری شرکت های زایشی دانشگاه پرداخت. روش پژوهش از نوع آمیخته و جامعه آماری شامل خبرگان و متخصصین در حوزه مراکز رشد در دانشگاه های استان مازندران بود. نمونه گیری در بخش مطالعه کیفی هدفمند و در بخش کمی تصادفی طبقه ای بود. در بخش کیفی تعداد 13 نفر در فرآیند مصاحبه و در بخش کمی با حجم جامعه 304 نفر، 170 نفر به عنوان نمونه در این پژوهش مشارکت داشتند. نتایج پژوهش در بخش کیفی بیانگر آن بود که در ایجاد شرکت های زایشی دانشگاهی، 16 مؤلفه در بعد مدیریت و کارکنان شناسایی شد. دربخش کمّی، یافته ها نشان داد که مؤلفه ی حفاظت از دارایی های فکری توسط مدیران مرکز رشد با بالاترین بار عاملی(15/1)، و مؤلفه ی استقرار یک سیستم نظارتی دقیق بر عملکرد با کمترین بار عاملی(66/0) از کل واریانس ها را تبیین و سایر مؤلفه ها نیز هر کدام به ترتیب در درجات بعدی اهمیت قرار گرفتند. همچنین الگوی نهایی پژوهش، با شاخص های برازش، ضرایب استاندارد مورد تأیید قرار گرفت.
بررسی تطبیقی بهره وری نیروی کار در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هشتمین هدف برنامه توسعه پایدار سازمان ملل متحد (SDGs) در چشم انداز پانزده ساله خود، کار شایسته و رشد اقتصادی است و یکی از مهمترین راه های نیل به این هدف، دست یابی به سطوح عالی بهره وری معرفی شده است. هدف از این پژوهش کیفی، بررسی بهره وری نیروی کار ایران از منظر سیاستی و عملکردی در سال های اخیر و در مقایسه با کشورهای مشابه و در نهایت، تحلیل شکاف احتمالی است. نتایج نشان می دهد در سال های اخیر، در سیاست های خرد و کلان به مقوله بهره وری توجه ویژه ای شده است و سازمان ملی بهره وری به عنوان دستگاه حاکمیتی ارتقاء بهره وری در کشور، گام های مثبتی را در این زمینه برداشته، اما بررسی های تطبیقی از نظر روند آماری در سال های گذشته و در مقایسه با کشورهای سازمان بهره وری آسیایی نشان می دهد که این جایگاه در خور و شان ایران اسلامی نبوده و زمان آن رسیده است که با اجرای اقتصاد مقاومتی، سیاست های بهره وری در عرصه اقدام و عمل خود را به منصه ظهور گذارند.
اولویت بندی ابعاد ریسک منابع انسانی با رویکرد مدل سازی ساختاری تفسیری(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
این تحقیق با هدف اولویت بندی ریسک های منابع انسانی جهت برخورد و کنترل مناسب آن ها توسط مدیران سازمان ها انجام گرفته است. ابتدا ابعاد و شاخص های مدل ریسک های منابع انسانی از ادبیات نظری استخراج و بوسیله مصاحبه با خبرگان منابع انسانی شرکت مخابرات استان لرستان تایید شد. خروجی این مرحله دوازده شاخص در قالب چهار بعد اصلی بود. سپس جهت برقراری ارتباط و توالی بین ابعاد و شاخص ها و ارائه مدل ساختاری شان از روش مدل سازی ساختاری تفسیری بهره گرفته شد که در این روش بر اساس نظرات خبرگان و تجزیه و تحلیل های صورت گرفته، اولویت بندی ریسک های منابع انسانی برای شرکت مخابرات استان لرستان انجام گرفت. نتایج تحقیق منجر به طراحی مدل یکپارچه ریسک های منابع انسانی در سه سطح شده است. ریسک های فردی متخصصین منابع انسانی به عنوان سنگ زیربنای مدل و تاثیرگذارترین بعد ریسک های منابع انسانی شناسایی شدکه این مطلب نیازمند توجه ویژه مدیران سازمان به این بعد در راستای مقابله و کنترل ریسک های منابع انسانی می باشد. لازم به ذکر است که ریسک دیدگاه کارکنان نسبت به واحد منابع انسانی به عنوان تاثیر پذیرترین بعد از میان ابعاد ریسک های منابع انسانی شناخته شد.
شناسایی و اولویت بندی عوامل موثر در نگهداشت کارکنان و ارائه الگویی جهت آن در سازمان های دولتی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
با پیشرفت تکنولوژی و ایجاد رقابت بین سازمان ها، کارکنان با فرصت های شغلی زیادی مواجه هستند. این مسئله باعث سخت شدن کار سازمان ها در نگهداشت کارکنان می شود.. هدف این تحقیق، شناسایی و اولویت بندی عوامل موثر در نگهداشت کارکنان و ارائه الگویی جهت بهبود آن در سازمان های دولتی ایران است. پس از مروری بر ادبیات تحقیق و بهره گیری از نظرات خبرگان، مدل اولیه تحقیق تنظیم گشت. سپس با استفاده از نظرات خبرگان، مدل نهایی تحقیق آماده گردید. روش این پژوهش توصیفی کاربردی می باشد. جامعه آماری و روش نمونه گیری پژوهش حاضر عبارت است از: 1- خبرگان دانشگاهی، که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند 20 نفر در نظر گرفته شد 2- کارکنان ستادی اداره کل آموزش و پرورش استان خوزستان به تعداد500 نفر می باشد، روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای می باشد که بر اساس جدول مورگان 217 نفرانتخاب گردید. نتایج تحقیق نشان می دهد که از بین عوامل فرهنگی، سازمانی، دولتی، عوامل سازمانی بیشترین تاثیر را در نگهداشت کارکنان دارد. همچنین، از بین عوامل سازمانی، سبک رهبری با عدد معنی داری از آزمون t به دست آمده برابر 18.21و ضریب مسیر 0.965 بیشترین تاثیر را در نگهداشت کارکنان دارد
بررسی رابطه مولفه های فرهنگ یادگیری سازمانی با اثربخشی سازمانی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
به رغم ناپایداری های محیط کسب وکار و پیشرفت فناوری، سازمان ها با تکیه بر قیمت و کیفیت، قادر به ادامه فعالیت نیستند. از این رو نوآوری به یکی از مزیت های رقابتی کلیدی تبدیل شده است. فرهنگ یادگیری سازمانی نیز یکی از راهکارهای کلیدی برای ارتقاء نوآوری سازمانی محسوب می شود که با خلق و کسب دانش مورد نیاز سازمان، زمینه را برای نوآوری در کسب وکار فراهم می کند. این مقاله به بررسی تأثیر نوآوری از مجرای فرهنگ یادگیری سازمانی بر اثربخشی سازمانی می پردازد. روش تحقیق، توصیفی و از نوع همبستگی است. داده ها از طریق پرسشنامه و نمونه ای متشکل از ۱۳۲ نفر از کارکنان شرکت ها در مراکز رشد و فناوری شهر تهران و با استفاده از نمونه گیری تصادفی جمع آوری شده است. نتایج نشان می دهد که اکتساب دانش به عنوان یک پشتوانه برای سایر مؤلفه ها در تقویت کارایی نقش اساسی دارد. از طرف دیگر رابطه ی متغیر فرهنگ یادگیری سازمانی با نوآوری سازمانی و نیز تأثیر مستقیم این متغیر بر اثربخشی سازمانی نشانگر این است که سازمان با بهره گیری از اکتساب دانش و ایجاد تغییرات شناختی و رفتاری، می تواند نوآوری را تا حد زیادی ارتقاء داده و همین موضوع نقش مهمی در افزایش اثربخشی برای سازمان دارد.
طراحی الگوی ارزشیابی عملکرد کارکنان بر مبنای مدل های ارزیابی عملکرد سازمانی برای سازمان های دولتی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
ارزشیابی عملکرد کارکنان یکی از وظایف مدیریت منابع انسانی است که از جهات گوناگون، اعم از اداری و توسعه ای، حائز اهمیت می باشد. هدف پژوهش حاضر، ارائه الگویی برای ارزشیابی عملکرد کارکنان در بخش دولتی از طریق مبنا قرار دادن مدل های ارزیابی عملکرد سازمانی است. به منظور ارائه الگو از روش تحلیل محتوای کیفی بهره گیری شده است. جامعه آماری پژوهش، خبرگان سازمانی و دانشگاهی در حوزه ارزشیابی عملکرد کارکنان در بخش دولتی و همچنین جهت اجرای الگو، کلیه کارکنان اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان فارس هستند. نمونه آماری با استفاده روش غیراحتمالی هدفمند نیز شامل 8 تن از خبرگان در بخش ارائه الگو، 10 تن از فعالین حوزه ارزشیابی عملکرد اداره کل در بخش متناسب سازی الگو با ملاحظات سازمانی و در بخش سنجش عملکرد نیز، کلیه کارکنان این اداره شامل 180 نفر بوده است. جهت طراحی الگو از روش تحلیل محتوای کیفی، سپس نظرسنجی خبرگان استفاده شده است. نتیجه این پژوهش ارائه الگویی جامع و مبتنی بر مدل کارت امتیازی متوازن پایدار با 7 بعد، 8 مولفه و 40 شاخص است که متناسب با هر چهار سطح کارکنان اداره کل وزن دهی شده اند.
تحلیل همبستگی بین هویت سازمانی و سبک رهبری امنیت مدار با عملکرد شغلی کارکنان دانشگاه بوعلی سینا(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین هویت سازمانی و سبک رهبری امنیت مدار با عملکرد شغلی کارکنان دانشگاه بوعلی سینا انجام شده است. روش پژوهش توصیفی-پیمایشی می باشد. جامعه آماری را کلیه کارکنان تشکیل دادندکه با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی تعداد260 نفر انتخاب شدند. برای گردآوری داده های مورد نیاز از پرسشنامه استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل یافته های پژوهش از روش های آمار توصیفی و استنباطی در حدآزمون کالموگروف-اسمیرونوف، آزمونT تک متغیره، ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه استفاده شد. یافته ها نشان داد که بین هویت سازمانی و سبک رهبری امنیت مدار با عملکرد شغلی کارکنان دانشگاه بوعلی سینا رابطه مثبت و معنادار وجود دارد. از میان ابعاد هویت سازمانی مؤلفه دانش استراتژی بیشترین تأثیر را در پیش بینی عملکرد شغلی داشته و از بین ابعاد سبک رهبری امنیت مدار مؤلفه های مقبولیت و استفاده از انگیزه ذاتی به ترتیب بیشترین تأثیر را در پیش بینی عملکرد شغلی کارکنان دانشگاه بوعلی سینا همدان دارند.