روانشناسی نظامی

روانشناسی نظامی

روانشناسی نظامی سال 4 تابستان 1392 شماره 14

مقالات

۱.

تأثیر آموزش رفتاری والدین در کاهش رفتارهای پرخاشگرانه و قانون شکنانه کودکان کارکنان نیروهای مسلح

کلید واژه ها: آموزش رفتاری والدین عملکرد رفتاری پرخاشگری قانونشکنی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲ تعداد دانلود : ۵۰
مقدمه: هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر آموزش رفتاری والدین به مادران، بر کاهش پرخاشگری رفتارهای قانون شکنانه و افزایش عملکرد رفتاری در کودکان 7 تا 10 سال کارکنان نیروهای مسلح بود. روش: روش پژوهش شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون - پس آزمون با گروه کنترل بود. از این رو از بین 120 نفر از مادرانی که پرسش نامه فهرست رفتاری کودک را تکمیل کرده بودند، تعداد 30 نفر که فرزندانشان دارای بالاترین نمره بودند به عنوان نمونه اصلی پژوهش انتخاب شده و بعد از همتا سازی آنان بر اساس سن، سطح تحصیلات و وضعیت اقتصادی در دو گروه آزمایش و کنترل جای گماری شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه عملکرد رفتاری و فهرست رفتاری کودکان بود. آموزش رفتاری والدین در قالب 9 جلسه نود دقیقه ای در گروه آزمایشی اجرا شد. در پایان دو گروه، پرسشنامه های مذکور را به عنوان پس آزمون تکمیل کردند. داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج: تحلیل نتایج بیانگر تأثیر اثربخشی آموزشی بر افزایش عملکرد رفتاری و همچنین نشانگر تأثیر اثربخشی آموزشی در کاهش، پرخاشگری و رفتارهای قانون شکنانه کودکان مادران گروه آزمایشی، نسبت به گروه کنترل بود. بحث: آموزش رفتاری والدین در کاهش رفتارهای پرخاشگرانه، قانون شکنانه و افزایش عملکرد رفتاری کودکان در معرض ابتلا به مشکالت رفتاری دارای اهمیتی اساسی است. پژوهش ها نیز بر لزوم انجام و وجود چنین آموزش هایی برای والدین تاکید دارند. این پژوهش با چنین توجهی به اهمیت مشکلات دوران کودکی نشان داد که آموزش رفتاری مادران می تواند از مشکلات رفتاری کودکان دبستانی پیشگیری به عمل آورده و از وقوع بیش از حد این قبیل مشکالت بکاهد.
۲.

بررسی رابطه عمل به باورهای دینی با اضطراب و افسردگی در کارکنان نظامی

کلید واژه ها: عمل به باورهای دینی اضطراب افسردگی و کارکنان نظامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۲ تعداد دانلود : ۶۳
مقدمه: بررسی عوامل موثر در سلامت روان افراد نظامی با توجه به استرس زا بودن این مشاغل حائز اهمیت است. بنابراین پژوهش حاضر باهدف بررسی نقش عمل به باورهای دینی در کاهش اضطراب و افسردگی در این افراد انجام گرفت. روش: این پژوهش از نوع توصیفی همبستگی است. تعداد 72 نفر از کارکنان نظامی با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند و به مقیاس عمل به باورهای دینی (معبد) و پرسشنامه اضطراب و افسردگی بک پاسخ دادند. اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از آزمونهای آماری ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون چندگانه مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج: نتایج پژوهش نشان داد که بین عمل به باورهای دینی، اضطراب و افسردگی رابطه منفی و معناداری وجود دارد. بحث: یافته ها حاکی از آن است که عمل به باورهای دینی رابطه منفی با اضطراب و افسردگی دارد
۳.

نظارت والدینی، همنشینی با همسالان منحرف و خطرپذیری مصرف مواد مخدر در نوجوانان خانواده های نظامی

کلید واژه ها: مصرف مواد نظارت والدینی همنشینی با همسالان نوجوان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۴
مقدمه: نوجوانی مرحله حساسی برای شروع خطرپذیری مصرف مواد است. این پژوهش با هدف بررسی نقش نظارت والدینی و همنشینی با همسالان منحرف در خطرپذیری مصرف مواد نوجوانان خانواده های نظامی صورت گرفته است. روش: طرح پژوهش حاضر از نوع همبستگی با استفاده از روش الگویابی معادلات ساختاری است. جامعه آماری متشکل از کلیه نوجوانان دختر و پسر خانواده نظامی شهر تهران بود که 457 نفر از آنها با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از مقیاس های خطرپذیری نوجوانان ایرانی، نظارت والدینی و همنشینی با همسالان منحرف استفاده شد . داده ها با استفاده از شاخصهای آماری همبستگی، مستقل و مدل سازی معادلات ساختاری، به کمک نرم افزارهای SPSS 18 و LISREL 8/50، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج: نتایج پژوهش نشان می دهد که بین پسران و دختران از نظر خطرپذیری مصرف مواد، نظارت والدینی و همنشینی با همسالان منحرف تفاوت معناداری وجود دارد. نظارت والدین از طریق همنشینی با همسالان دارای تاثیر معنادار بر سوءمصرف مواد است و مدل واسطه ای ارائه شده 16 درصد از واریانس خطرپذیری مصرف مواد را تبیین می کند. بحث: توجه جدی به نقش نظارت والدینی در کاهش همنشینی با همسالان منحرف و به دنبال آن کاهش احتمال خطرپذیری مصرف مواد از سوی نوجوانان از اهمیت بالایی برخوردار است. بنابراین در برنامه های پیش گیرانه لازم است جهت کاهش این رفتار عوامل مذکور را مدنظر قرار دهد.
۴.

اثربخشی مداخله رفتاری- شناختی متمرکز بر تروما بر توانایی و مشکلات فرزندان نوجوان دختر (13-16 سال) شاهد و ایثارگر

کلید واژه ها: مداخله رفتاری- شناختی متمرکز بر تروما توانایی و مشکلات فرزندان شاهد و ایثارگر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۷ تعداد دانلود : ۸۸
مقدمه: هدف اصلی این پژوهش اثربخشی مداخله رفتاری- شناختی متمرکز بر تروما بر توانایی و مشکالت فرزندان دختر نوجوان شاهد و جانباز شهر اصفهان (13-16ساله) بود. روش: پژوهش حاضر به شیوه نیمه آزمایشی و با طرح پیش آزمون پس آزمون و پیگیری با گروه کنترل اجرا شد. جامعه آماری پژوهش تمامی فرزندان نوجوان دختر شاهد و ایثارگر در سال تحصیلی 1388-1389 در شهر اصفهان بود که از میان آنان گروه نمونه به روش تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری، پرسش نامه جمعیت شناختی و پرسش نامه توانایی ها و مشکالت (SDQ) (گودمن، 1997) بود. پس از اعمال مداخله، پس آزمون اجرا و 4 ماه بعد پیگیری اجرا شد. یافته هابااستفاده از آمار توصیفی و استنباطی و نرم افزار SPSS19 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. مداخله رفتاری- شناختی متمرکز بر تروما بر اساس طرح درمان کوهن و همکاران(2001) بوده است. نتایج:داده ها با استفاده از روش آماری تحلیل واریانس چند متغیری بررسی شد.نتایج تحلیل نشان داد که تفاوت میان گروه های آزمایش و کنترل در کاهش مشکلات رفتاری در مرحله پس آزمون(P
۵.

بررسی طرحواره های سازش نایافته اولیه درجانبازان مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه حاد و مزمن

کلید واژه ها: اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) طرحواره های سازش نایافته اولیه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۰ تعداد دانلود : ۶۸
مقدمه: جنگ به عنوان یک رویداد تنش زا دارای پیامدهای حاد و مزمن متعددی نظیر اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) است. در سالهای اخیر مشکالت مرتبط با طرحواره های سازش نایافته اولیه در PTSD به حوزه مهم پژوهشی تبدیل شده است. هدف پژوهش حاضر بررسی طرحواره های سازش نایافته اولیه در جانبازان مبتلا به PTSD حاد و مزمن بود. روش: بر اساس روش نمونه برداری در دسترس و ملاک های تشخیصی، 30 نفر مبتلا به PTSD مزمن، 30 نفر مبتلا به PTSD حاد و 30 نفر افراد نظامی بهنجار که بر پایه سن و شرایط جنگی همتا سازی شده بودند، انتخاب شدند و توسط فرم بلند پرسشنامه طرحواره های سازش نایافته اولیه یانگ، ویرایش دوم سیاهه افسردگی بک و سیاهه اضطراب بک مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج: نتایج نشان داد که در تمام طرحواره های سازش نایافته اولیه هر دو گروه جانباز مبتلا به PTSD حاد و مزمن در مقایسه با افراد نظامی بهنجار نمرات بیشتری کسب کرده بودند. همچنین در برخی از طرحواره های سازش نایافته اولیه بین جانبازان مبتلا به PTSD حاد و مزمن تفاوتهای جالبی مشاهده شد. بحث: یافته های مطالعه حاضر تلویحات پیش گیرانه، تشخیصی، بالینی، پژوهشی و آموزشی فراوانی در PTSD دارد.
۶.

نقش طرحواره های ناسازگار اولیه و عوامل شخصیت در پیش بینی رضایت زناشویی جانبازان

کلید واژه ها: رضایت زناشویی طرحواره های ناسازگار اولیه عوامل شخصیت جانباز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۰ تعداد دانلود : ۸۱
مقدمه: پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش طرحواره های ناسازگار اولیه و عوامل شخصیت در پیش بینی رضایت زناشویی جانبازان صورت گرفت. روش: پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی است. بدین منظور 200 نفر از جانبازان به روش خوشه ای تصادفی از بین سه شهر استان چهارمحال و بختیاری انتخاب شدند.ابزار پژوهش شامل: پرسشنامه رضایت زناشویی انریچ، پرسشنامه طرحواره های ناسازگار یانگ و پرسشنامه 6 عاملی شخصیت (هگزاکو) بود. نتایج: نتایج تحلیل رگرسیون گام به گام نشان داد که عوامل شخصیت و طرح واره های ناسازگار اولیه اثر معنادار روی رضایت زناشویی جانبازان دارند و میتوانند به خوبی تغییرات آن را تبیین نمایند. از بین عوامل شخصیت برونگرایی بیشترین سهم و از بین طرحواره های ناسازگار اولیه، طرحواره آسیب پذیری نسبت به ضرر یا بیماری بیشترین سهم را در پیش بینی رضایت زناشویی جانبازان داشتند. بحث: نتایج پژوهش حاضر می تواند نقطه شروع طراحی و تدوین برنامه های آموزشی و درمانی رضایت زناشویی زوج ها و خانواده های جانبازان در پژوهش های آینده باشد.
۷.

ارتباط احساس تنهایی و پرخاشگری با خستگی روانی کارکنان یک واحد نظامی

نویسنده:

کلید واژه ها: احساس تنهایی پرخاشگری خستگی روانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۱ تعداد دانلود : ۷۹
مقدمه: خستگی روانی یکی از موضوعاتی است که در جامعه متمدن امروزی به شدت شایع است و دارای پیامدها و آسیب شناختی روانی متعددی است. بررسی ها نشان می دهد که احساس تنهایی و پرخاشگری از جمله عوامل پیش بین خستگی روانی افراد نظامی به شمار می رود. روش: کارکنان (پایور و وظیفه) یکی از پادگانهای نظامی جامعه آماری تحقیق را تشکیل می دهند. 150 نفر از کارکنان شامل (45 پایور و 105وظیفه) به صورت نمونه در دسترس انتخاب شدند. به منظور جمع آوری داده ها از پرسش نامه های احساس تنهایی راسل، لتیشیا و کارولینا(1980)، پرخاشگری زاهدی فر، نجاریان و شکرکن (1379) و خستگی روانی سواری(1391) استفاده شد. از آنجایی که هدف این مطالعه بررسی ارتباط احساس تنهایی و میزان پرخاشگری با خستگی روانی است لذا طرح تحقیق حاضر توصیفی - همبستگی است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS 19استفاده شد. نتایج: نتایج نشان داد که بین احساس تنهایی و پرخاشگری با خستگی روانی کارکنان نظامی (پایور و وظیفه) همبستگی مثبت معناداری وجود دارد. تحلیل رگرسیون نیز نشان داد احساس تنهایی و پرخاشگری از عوامل پیش بین خستگی روانی کارکنان نظامی (پایور و وظیفه) است. بحث: تحقیق حاضر نشان داد که با کاهش احساس تنهایی و پرخاشگری می توان میزان خستگی روانی را کاهش داد. با استناد به یافته های تحقیق به پژوهشگران توصیه میشود که طرق کاهش احساس تنهایی و پرخاشگری (از طریق آموزش عملی) را مورد مطالعه قرار دهند.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۴۳