روانشناسی نظامی

روانشناسی نظامی

روانشناسی نظامی سال 10 تابستان 1398 شماره 38

مقالات

۱.

رابطه خودکارآمدی و نظم جویی شناختی هیجان با بهزیستی روان شناختی کارکنان یک سازمان نظامی

کلید واژه ها: خودکارآمدی نظم جویی شناختی هیجان بهزیستی روان شناختی کارکنان نیروی های نظامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 87 تعداد دانلود : 70
مقدمه : نیروهای نظامی به اقتضای شرایط شغلی استرس زایی که دارند همواره درمعرض خطرات جدی بوده که سلامت روان آنان را تحت تأثیر قرار می دهد؛ بنابراین، هدف این پژوهش، بررسی رابطه خودکارآمدی و نظم جویی شناختی هیجان با بهزیستی روان شناختی کارکنان یک سازمان نظامی بود. روش : روش پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی و پیش بین بود. نمونه پژوهش شامل 140 نفر از کارکنان یک سازمان نظامی در شهر زاهدان بود. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه های خودکارآمدی شرر و مادوکس (1982)، نظم جویی شناختی هیجان گارنفسکی و همکاران (2001) و بهزیستی روان شناختی ریف (1989) استفاده شد. داده ها با استفاده از آزمون های ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون گام به گام تحلیل شد. نتایج: نتایج نشان داد که بین خودکارآمدی و نظم جویی شناختی هیجان با بهزیستی روان شناختی، رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد (001/0 ≤ P). نتایج تحلیل رگرسیون گام به گام نیز نشان داد که خودکارآمدی و نظم جویی شناختی هیجان، بهزیستی روان شناختی را پیش بینی می کنند. نتیجه گیری: با برگزاری کارگاه های آموزشی مستمر مهارت های مرتبط با باور خودکارآمدی و نظم جویی شناختی هیجان برای ارتقای بهزیستی روان شناختی و مهارت های عملکردی کارکنان نظامی در طول مدت خدمتشان می توان از فرسودگی شغلی آنان پیشگیری نمود.
۲.

پیش بینی سازگاری زناشویی براساس سبک های دلبستگی همسران جانباز

کلید واژه ها: سازگاری زناشویی سبک های دلبستگی همسران جانباز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 70 تعداد دانلود : 160
مقدمه: باتوجه به مشکلات روانی و جسمی جانبازان و آثار آن در زندگی زناشویی، بررسی عوامل مرتبط با سازگاری همسران جانباز که فشارهای ویژه ای را  متحمل می شوند، حائز اهمیت است. پژوهش حاضر به بررسی نقش پیش بینی کنندگی سازگاری زناشویی براساس سبک های دلبستگی همسران جانباز می پردازد. روش: این پژوهش از نوع توصیفی  همبستگی است که  از اطلاعات به دست آمده از  200 همسر جانباز  به روش نمونه گیری دردسترس انجام شد. ابزار مورد پژوهش شامل پرسشنامه سازگاری زناشویی (DAS) و پرسشنامه سبک دلبستگی بزرگسالان هازن و شیور، (1987) بود. برای تحلیل داده های آماری از ضریب پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه استفاده شده است. یافته ها: نتایج حاصل از تحلیل داده ها نشان داد که بین اجتناب و اضطراب (مؤلفه های دلبستگی) با سازگاری زناشویی، رابطه ای منفی و بین سازگاری و دلبستگی ایمن، رابطه مثبتی وجود دارد. نتیجه گیری: براساس نتایج این پژوهش می توان در مشاوره های قبل از ازدواج با تعیین سبک دلبستگی، میزان سازگاری زناشویی را در زوجین پیش بینی کرد و درصورت نیاز آموزش های لازم را ارائه نمود تا در زندگی، رضایت و سازگاری بیشتری حاصل شود. همچنین در مشاوره های خانواده نیز می توان با بررسی سبک دلبستگی و ارائه مداخلات درمانی برای سبک های دلبستگی غیرایمن، میزان سازگاری را ارتقا داد.
۳.

اثربخشی مداخله خوددلسوزی شناختی بر بهبود نیازهای خودتعیین گری، تعویق اندازی و تاب آوری تحصیلی دانش آموزان دختر مبتلا به افسردگی در یکی از شهرک های نظامی

کلید واژه ها: افسردگی تاب آوری تحصیلی تعویق اندازی تحصیلی خوددلسوزی شناختی نیازهای خودتعیین گری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 579 تعداد دانلود : 395
مقدمه: هدف اصلی این پژوهش، تعیین میزان اثربخشی مداخله خوددلسوزی شناختی بر بهبود نیازهای خودتعیین گری (خودمختاری، شایستگی و ارتباط ادراک شده)، تعویق اندازی و تاب آوری تحصیلی دانش آموزان دختر مبتلا به افسردگی در یکی از شهرک های نظامی بود. روش: طرح پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پ یش آزمون پس آزمون با گروه گواه بود. برای اجرای پژوهش از میان دانش آموزان دختر (متوسطه اول و دوم) دارای افسردگی یکی از شهرک های نظامی 40 نفر به صورت تصادفی انتخ اب و در دو گ روه آزم ایش و گواه جایگزین ش دند. سپس مداخله با روش آموزش خوددلسوزی شناختی به مدت 8 جلسه 90 دقیقه ای روی گروه آزمایش اجرا شد و گروه گواه هیچ نوع مداخله ای دریافت نکرد. ابزار پژوهش مقیاس نیازهای خودتعیین گری سوریبو و همکاران (2009)، مقیاس تعویق اندازی تحصیلی (APS) کاکیسی (2003) و پرسشنامه تاب آوری تحصیلی ساموئل (2004) بود. برای تحلیل داده ها از نرم افزار (SPSS.21) و تحلیل کواریانس استفاده شد. نتایج: یافته ها تفاوت معنی داری بین دو گروه نشان داد. بحث: پس می توان گفت که مداخله خوددلسوزی شناختی بر بهبود نیازهای خودتعیین گری (خودمختاری، شایستگی و ارتباط ادراک شده)، تعویق اندازی و تاب آوری تحصیلی دانش آموزان دختر مبتلا به افسردگی، اثربخش است.
۴.

پیش بینی عملکرد تیراندازی با آمادگی شناختی، تنظیم شناختی هیجان و ذهن آگاهی

کلید واژه ها: یراندازی نظامی آمادگی شناختی تنظیم شناختی هیجان ذهن آگاهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 56 تعداد دانلود : 886
مقدمه: هدف از پژوهش حاضر، پیش بینی عملکرد تیراندازی که از مهارت های ضروری افراد نظامی به شمار می رود، به وسیله ابعاد روان شناختی چون آمادگی شناختی، تنظیم شناختی هیجان و ذهن آگاهی است. روش: از دانشجویان یکی از مراکز نظامی شهر تهران، به عنوان جامعه پژوهش و نمونه آماری شامل 326 آزمودنی بر حسب پیشنهاد جدول مورگان و کرجسی و به روش نمونه گیری خوشه ای چندگانه انتخاب شد. طرح پژوهشی حاضر، توصیفی همبستگی است و برای سنجش متغیرهای آمادگی شناختی و ابعاد آن از پرسشنامه های خودکارآمدی، آگاهی فراشناختی، سرسختی، شخصیت پنج عاملی نئو و منبع کنترل علاوه بر پرسشنامه تنظیم شناختی هیجان و ذهن آگاهی مورد استفاده قرار گرفت و پس از آن به تیراندازی به وسیله تفنگ بادی پرداخته شد و داده های حاصل از پرسشنامه ها و آزمون تیراندازی با نرم افزار SPSS نسخه 19 تجزیه وتحلیل شد. نتایج: تمامی متغیرهای مدنظر پژوهش به جز آگاهی فراشناختی می توانند عملکرد تیراندازی را پیش بینی کنند و از میان ابعاد آمادگی شناختی، خودکارآمدی درصد بالاتری را به خود اختصاص داد. پس از آن ذهن آگاهی با پیش بینی بیش از 40 درصد از واریانس دارای رابطه ای معنی دار در سطح 05/0 درصد است. بحث: مهارت تیراندازی در نیروهای نظامی از سازه های روان شناختی، تأثیرپذیری بالایی دارد. برای تیراندازی در ابتدا باید ذهن آگاهی بالایی داشت تا بتوان به تمامی شرایط موجود آگاهی پیدا کرد و پس از آن چگونگی کنترل اضطراب مهم تلقی می شود. از این راه کارها می توان به خودکارآمدی و منبع اسناد اشاره کرد. نتایج نشان می دهد که دراختیارداشتن دانش روان شناختی برای عملکرد درست در محیط های پویا و پیچیده به منظور بهبود مهارت تیراندازی مثمرثمر خواهد بود.
۵.

مقایسه اثربخشی دو رویکرد پذیرش و تعهد و شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی برکیفیت زندگی و تاب آوری همسران جانبازان دارای استرس پس از سانحه (PTSD) ناشی از جنگ

کلید واژه ها: استرس پس از سانحه (PTSD) همسران جانبازان تاب آوری کیفیت زندگی رویکرد مبتنی بر ذهن آگاهی رویکرد پذیرش و تعهد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 58 تعداد دانلود : 124
مقدمه: خانواده جانبازان به ویژه همسران آنها با گذشت سال ها از جنگ تحمیلی، هنوز عوارض ناشی از آن را تجربه می کنند که زندگی این افراد را با آسیب های روحی و روانی همراه کرده است. هدف این ، بررسی اثربخشی دو رویکرد پذیرش و تعهد و شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر تاب آوری و کیفیت زندگی همسران جانبازان دارای استرس پس از سانحه (PTSD) است. روش: در این پژوهش نیمه تجربی، از پیش آزمون و پس آزمون برای دو گروه آزمایش و کنترل استفاده شده و مرحله پیگیری، پس از یک ماه به اجرا درآمد. جامعه آماری شامل کلیه همسران جانبازان اعصاب و روان دارای استرس پس از سانحه شهرستان کوهدشت بودند که 13 نفر در گروه پذیرش و تعهد، 13 نفر در گروه شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی و 15 نفر در گروه گواه به صورت تصادفی جایگزین شدند. پرسشنامه های کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی و مقیاس تاب آوری کانر و دیویدس ون به عنوان ابزار جمع آوری داده ها استفاده شد. نتایج: یافته های این پژوهش نشان داد که درمان پذیرش و تعهد (ACT) و شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی (MBCT) منجر به افزایش تاب آوری و کیفیت زندگی در همسران جانبازان داری (PTSD) شد (01/0>p). نتایج پیگیری یک ماهه نیز نشان داد که اثربخشی باقی مانده است (01/0>p). در مقایسه دو رویکرد، درمان ACT اثربخش تر از درمان MBCT گزارش شد. بحث: مداخلات آموزش رویکرد پذیرش و تعهد و شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر بالابردن کیفیت زندگی و تاب آوری همسران جانبازان دارای اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) مؤثر است
۶.

مقایسه تحمل پریشانی، سلامت معنوی و مدیریت تعارض بین سربازان وظیفه بومی و غیربومی یک سازمان نظامی

کلید واژه ها: تحمل پریشانی سلامت معنوی مدیریت تعارض سربازان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 554 تعداد دانلود : 129
مقدمه: پژوهش حاضر به مقایسه تحمل پریشانی، سلامت معنوی و مدیریت تعارض بین سربازان وظیفه بومی و غیربومی آجا پرداخته است. روش: تعداد 750 نفر از سربازان با تحصیلات پنجم تا دیپلم، مجرد و با سابقه خدمت 5 تا 17ماه که در پاییز 1396  در حال خدمت بودند، تعیین و از بین آنها به روش نمونه گیری چندمرحله ای و براساس جدول مورگان تعداد 250 نفر به عنوان نمونه موردنظر انتخاب شد. باتوجه به روش پژوهش (علی مقایسه ای) و با درنظرگرفتن معیارهای بومی و غیر بومی بودن، آنها را به دو گروه تقسیم و پرسشنامه های مقیاس تحمل پریشانی، سلامت معنوی پولوتزین و الیسون و مدیریت تعارض رابینز بین آنها تقسیم شد و پس از جمع آوری ، برای تحلیل نتایج از آزمون تحلیل واریانس چندمتغیره (مانوا) استفاده شد. نتایج: یافته ها نشان داد که  تفاوت دو گروه، در متغیر تحمل پریشانی (001/0P<، 224/105= F) معنی دار بوده ولی در متغیر سلامت معنوی تفاوتی بین دو گروه به دست نیامد. همچنین در متغیر مدیریت تعارض، تفاوت دو گروه در سبک مصالحه، معنی دار (00/0P<، 62/75= F) است، ولی در دو سبک دیگر (رقابت و اجتناب) تفاوتی به دست نیامد. بحث: باتوجه به یافته های پژوهش می توان نتیجه گرفت که در سربازان بومی نسبت به سربازان غیربومی توانایی تحمل پریشانی بیشتر است و برای مدیریت تعارض از سبک کارآمد مصالحه استفاده می کنند

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۴۰