آینده پژوهی دفاعی

آینده پژوهی، دانش نوظهوری است که می تواند منجر به سودمندی اقتصادی، دفاعی، نظامی و اجتماعی بشود. ماهیت فناوری در حال تغییر و تحول بوده و سرعت این تغییر از هر زمان دیگری در زمان کنونی بیشتر است. آینده پژوهی فناوری ها، یک ابزاری برنامه ریزی است که احتمال ایجاد فناوری و تاثیر آن در دستیابی به آینده مطلوب را مشخص می نماید. این مقاله با هدف شناسایی تهدیدات امنیتی شبکه های رایانه ای سازمان ها (مطالعه موردی ستاد فرماندهی نیروی پدافند هوایی آجا) با استفاده از روش چرخه آینده و تلفیق این روش با پنل خبرگی و جلسات ذهن انگیزی انجام گردید. با بهره گیری از پنل خبرگان 78 تهدید امنیتی شناسایی که با استفاده از رتبه بندی و تعیین ارزش تهدیدات احصاء شده، تعداد 44 تهدید مهم و اثرگذار تعیین شد. در ادامه پرسشنامه ای به منظور بررسی ارزش هر یک از 44 تهدید به دست آمده تهیه و در اختیار کارشناسان و خبرگان مربوطه قرار گرفت و با استفاده از الگوی فریدمن و بر اساس معدل گیری یک تا پنج بر مبنای طیف لیکرت از میان ۴۴ تهدید امنیتی آن دسته از تهدیداتی که نمره کمتر از میانگین را کسب نمودند به عنوان تهدیدات کم اهمیت حذف و تعداد 20 عامل تهدیدزا که نمره بالاتر از میانگین را به خود اختصاص دادند جهت بررسی نهایی انتخاب گردیدند. در نهایت با استفاده از نرم افزار آینده پژوهی Mic-Mac و با به کارگیری روش تحلیل ماتریس متقاطع، تعداد هفت عامل تهدیدزا دارای نقش تأثیرگذار به عنوان مهمترین تهدیدات شناسایی گردید.

در این مقاله سعی شده است با استفاده از مبانی پیش بینی فناوری ( پایش و دیدگاه خبرگان) و با استفاد از روش دلفی فازی، به تحلیل توسعه جهانی فناوری های مرتبط با ریزپزنده ها در یک دهه آتی پرداخته شود. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی، از نظر راهبرد ترکیبی و از نظر اجرا در قالب تحقیقات توصیفی-پیمایشی است. جامعه آماری در دو سطح می باشد. سطح اول را خبرگان حوزه صنعت ریزپرنده ها و سطح دوم را اساتید دانشگاه در حوزه فناوری های مرتبط با ریزپرنده ها تشکیل می دهند. با توجه به هدف پژوهش، نمونه گیری هدفمند و تعداد آن ها در سطح اول ۹ نفر و در سطح دوم ۳۵ نفر انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته است که روایی آن با روش محتوایی و پایایی آن از روش آلفای کرونباخ صورت پذیرفت. تجزیه و تحلیل داده ها نیز از طریق روش دلفی فازی با استفاده از نرم افزارهای Spss و Excel انجام شد. یافته های این پژوهش نشان می دهد که فناوری های مرتبط با ریزپرنده ها در ۲۹ شاخص قابل احصاء می باشند و از این تعداد ۹ شاخص که در حوزه فناوری های هوش مصنوعی و الکترونیک و مخابرات قرار می گیرند، در اولویت می باشند و بایستی مدنظر مسئولان، تصمیم سازان و برنامه ریزان کشور قرار بگیرند.

قفقاز جنوبی به عنوان جنوب شرقی ترین منطقه اروپا، از بعد ژئوپلتیکی و ژئواکونومیک برای اتحادیه اروپا، آمریکا، روسیه و سایر کنشگران منطقه ای از اهمیت فوق العاده ای برخوردار می باشد. این منطقه در یکی دو سال اخیر، کانون تحولات مهم امنیتی بوده که تهدیدات و فرصت های بالقوه و بالفعلی را برای ج.ا.ایران ایجاد نموده است. لذا پایش تحولات مذکور، شناسایی و تحلیل بازیگران اصلی و پیش بینی آینده های پیش روی منطقه امری ضروری و اجتناب ناپذیر به نظر می رسد. بر این اساس، پژوهش حاضر با هدف شناسایی سناریوهای ناظر بر ترتیبات امنیتی قفقاز جنوبی با تمرکز بر بحران اوکراین و با روش شناسی مرکب آینده پژوهی صورت گرفته است. در این راستا ضمن انجام مطالعات اسنادی و بهره-برداری از دانش ضمنی خبرگان موضوع، تعداد 7 کنشگر اصلی منطقه ای و 3 کنشگر اصلی فرامنطقه ای شناسایی و سپس با منطق ماتریس اثرات متقاطع، تعداد 10 متغیر اولویت دار شناسایی شد و سپس در محیط نرم افزار میک مک میزان اثرات مستقیم و غیرمستقیم آنها محاسبه گردید و در مرحله نهایی مورد تحلیل و ارزیابی قرار گرفت. یافته های تحقیق حاکی از آن است از تعداد 10 بازیگر مهم منطقه ای و فرامنطقه ای، دو کشور ترکیه و جمهوری آذربایجان به عنوان عناصر کلیدی و کشور روسیه به عنوان پیشران در معادلات امنیتی منطقه قفقاز جنوبی ایفای نقش خواهند کرد. در پایان تعداد دو سناریو بر مبنای نوع و نحوه عمل بازیگر پیشران منطقه یعنی روسیه ارائه و ترتیبات امنیتی منطقه براساس آن ترسیم و در بخش پایانی ضمن تشریح فرصت ها و چالش های پیش رو، توصیه هایی برای ج.ا.ایران ارائه گردید.

هدف از این پژوهش، شناسایی عوامل داخلی و خارجی موثر بر توسعه فناوری رایانه کوانتومی در ارتش جمهوری اسلامی ایران است. روش تحقیق در این پژوهش، توصیفی - تحلیلی، است. جامعه آماری این تحقیق تعداد ۳۰ نفر از اساتید هیئت علمی گروه فیزیک دانشگاه های افسری ارتش، مدیران و کارشناسان سازمان علوم و تحقیقات ارتش که در زمینه فناوری رایانه کوانتومی در حال فعالیت می باشند. به علت محدود بودن تعداد افراد جامعه نمونه، استفاده شده کل جامعه می باشد. داده های پژوهش با استفاده از آمار توصیفی و آزمون فریدمن تجزیه وتحلیل شد. یافته ها پس از تجزیه وتحلیل آنها در ماتریس سوات مشخص شد که جایگاه راهبردی فناوری رایانه کوانتومی در منطقه محافظه کارانه قرار دارد. باتوجه به نتایج تحقیق می توان این گونه نتیجه گیری کرد که از مهم ترین اولویت های راهبردی لازم برای توسعه فناوری رایانه کوانتومی در ارتش عبارت اند از: نقاط ضعف عدم تناسب بودجه و مأموریت محوله در ارتش، در نقاط قوت تمرکز بر رشته های با کاربرد نظامی در ارتش، در فرصت ها در امکان بهره برداری از امکانات مراکز پژوهشی در سطح ملی دانست.

دسترسی چندگانه غیرمتعامد بهره وری طیفی و ظرفیت سیستم را با تخصیص یک بلوک منبع به چندین کاربر افزایش می دهد. کدگذاری شبکه دارای مزایای فشرده سازی داده و بهره وری طیفی بالا است و نقش مهمی در شبکه های رله دو طرفه ایفا می کند. با این حال، شبکه های رله دوطرفه معمولی به دلیل استفاده از دسترسی چندگانه متعامد از محدودیتهای توان ارسالی رنج میبرند. عملکرد این نوع شبکه، به رله انتخاب شده و توان ارسالی وابسته است. با توجه به نیاز به ارتباطات امن و همچنین محدودیت انرژی در ارتباطات نظامی، در این مقاله روشی برای انتخاب رله و کنترل توان ارسالی به منظور بیشینه کردن بهره وری انرژی در شبکه های رله دو طرفه با کدگذاری شبکه و کنترل توان ارسالی با در نظر گرفتن محدودیتهای بیشینه توان و کمینه بهره وری طیفی قابل قبول ارائه شده است. برای حل این مساله، آن را به دو زیرمساله تبدیل کرده و ابتدا به ازای هر رله کاندید، توان ارسالی برای بیشینه کردن بهره وری انرژی محاسبه میشود. در نهایت، کاندیدی که بیشترین بهره وری انرژی را داشته باشد به عنوان رله نهایی انتخاب میشود. عملکرد سیستم بر حسب بهره وری طیفی، بهره وری انرژی و احتمال قطع ارتباط در نسبتهای مختلف سیگنال به نویز ارسالی ارزیابی میشود. همچنین تاثیر تعداد رله های کاندید و کمینه بهره وری طیفی قابل قبول بررسی شده است. نتایج نشان می دهند که کدگذاری شبکه بهره وری طیفی و بهره وری انرژی را افزایش داده و احتمال قطع را کاهش میدهد.

سازمان هایی که بنا بر نیازهای بنیادی جامعه و با سیستم ارزشی قوی و انطباق پذیر به وجود می آیند نهاد نامیده می شوند. سازمان های دولتی چون نیازها و خواسته های جامعه را برآورده می کنند از بسیاری جهات نهادی هستند؛ بنابرین تدوین برنامه ریزی برای سازمان های دولتی با رویکرد نهادی ضرورت می یابد. در این پژوهش سازمان های دولتی شهرستان سروآباد به عنوان مورد مطالعه و نوع برنامه ریزی از نوع راهبردی انتخاب شدند. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی– تحلیلی؛ و برای گردآوری اطلاعات پژوهش از روش های میدانی و اسنادی استفاده شد، کلیه عوامل از طریق مصاحبه نیمه ساختار یافته با 15 نفر از خبرگان جمع آوری شد. سپس با استفاده از مدل SWOT و ابزار QSPM، به بررسی وضعیت شهرستان سروآباد پرداخته و استراتژی های مدنظر اولویت بندی شده اند. نتایج نشان داد که تعداد 108 عامل استخراج؛ که از این تعداد 25 عامل برای قوت ها، 54 عامل برای ضعف ها، 12 عامل برای فرصت ها و 17 عامل برای تهدیدات بودند. همچنین از میان چهار نوع استراتژی(رقابتی، محافظه کارانه، تهاجمی و رقابتی) مناسب ترین، استراتژی تدافعی بود. و در میان استراتژی های تدافعی به ترتیب اهمیت استراتژی؛ استفاده از روش های علمی و تکنولوژی روز، اجماع مدیران سازمانی برای مدیریت یکپارچه سازمانی و هماهنگی بین سازمانی و آموزش دوره های رفتاری برای کارکنان مهمترین استراتژی ها بودند. این پژوهش برای مدیران سازمان های سطح شهرستان راه گشا خواهد بود تا عملکرد خود را برای خدمت به مردم بهبود ببخشند.